POLONUS. Związek Polaków w Rumunii Uniunea Polonezilor din România

Transkrypt

1 POLONUS Związek Polaków w Rumunii Uniunea Polonezilor din România

2 Polonus 2 / 2016 Posiedzenie Zarządu Związku Polaków w Rumunii Ședința Consiliului de Conducere a Uniunii Polonezilor din România Działalnością Związku Polaków w Rumunii kieruje zarząd, który tworzą członkowie Biura Wykonawczego (prezes, jego dwaj zastępcy, sekretarz i skarbnik) oraz prezesi 14 lokalnych filii Stowarzyszeń Polaków w: Bukareszcie, Konstancy, Jassach, Radowcach, Serecie, Suczawie, Gura Humorului, Wikszanach, Moarze, Păltinoasie, Pojanie Mikuli, Pleszy, Nowym Sołońcu i Kaczyce. Na początku każdego roku zarząd zbiera się na posiedzeniu, służącym przede wszystkim ocenie poprzedniego roku i zaplanowaniu wydatków budżetowych oraz działalności na rok bieżący. W tym roku zarząd zebrał się w pełnym składzie 27 stycznia w Domu Polskim w Nowym Sołońcu. Posiedzenie otworzył prezes Związku Polaków w Rumunii Gerwazy Longher. Powitał zebranych i przedstawił porządek dnia. Owierało go sprawozdanie finansowe za rok 2015, obejmujące nakłady na in- Activitatea Uniunii Polonezilor din România este coordonată de Consiliul de Conducere care este format din membrii Biroului Executiv (președinte, doi vicepreședinți, secretar și trezorier) precum și din președinții celor 14 filiale locale ale Asociațiilor polonezilor din: București, Constanța, Iași, Rădăuți, Siret, Suceava, Gura Humorului, Vicșani, Moara, Păltinoasa, Poiana Micului, Pleșa, Solonețu Nou și Cacica. La începutul fiecărui an, consiliul de conducere se reunește în ședința care are ca scop principal evaluarea anului precedent și planificarea cheltuielilor bugetare și activitățile pe anul în curs. În acest an, consiliul de conducere s-a întrunit în ședință plenară pe 27 ianuarie la Casa Polonă din Solonețu Nou. Ședința a fost deschisă de președintele Uniunii Polonezilor din România Ghervazen Longher, care i-a salutat pe cei prezenți și a prezentat ordinea de zi. Aceasta a cuprins darea de seamă pe anul 2015, care 2

3 Polonus 2 / 2016 westycje i zakupy środków trwałych oraz wydatki związane z organizacją imprez. Kolejnym punktem była prezentacja zarysu programu działalności na rok 2016, dyskusje na ten temat oraz jego przyjęcie do realizacji. Oprócz stałych, dorocznych imprez w programie pojawiły się szerzej omówione podczas posiedzenia 25-lecie zespołu Sołonczanka z Nowego Sołońca i 25-lecie Polonusa, a także 180-lecie kościoła na Pleszy i wyjazd młodzieży polonijnej na Światowy Dzień Młodzieży do Krakowa. Stąd też obecność na posiedzeniu księży: ks. dr. Alfonsa-Eugena Zelionca, ks. dr. Stanisława Kucharka proboszcza w Nowym Sołońcu i ks. Andrzeja Staszkowiana proboszcza w Pleszy. Sporo uwagi poświęcono także propozycjom działań związanych z ustanowionym na 2016 r. przez Sejm RP Rokiem Henryka Sienkiewicza, niezwykle poczytnego w Rumunii polskiego noblisty. Następnie zaprezentowany został i przyjęty w głosowaniu budżet przewidywany na rok bieżący. Posiedzenie zarządu było także, jak co roku, okazją do omówienia wielu innych, nie ujętych w porządku dnia, spraw związanych z codziennym funkcjonowaniem Związku Polaków w Rumunii i poszczególnych stowarzyszeń. Elżbieta Wieruszewska-Calistru 3 include cheltuieli de investiții și achiziții precum și cheltuieli pentru activitățile organizate. Următorul punct de pe ordinea de zi a fost prezentarea programului de activitate pentru anul 2016, discuții, propuneri de acțiuni precum și votarea lui. În afară de acțiunile anuale, în program au apărut acțiuni discutate mai în detaliu, precum 25 de ani de activitate a Ansamblului Sołonczanka din Solonețu Nou, aniversarea a 25 de ani de la apariția revistei Polonus, dar și sărbătorirea a 180 de ani de la sfințirea bisericii din Pleșa și participarea tineretului polonez la Ziua Mondială a Tineretului la Cracovia. Din acest motiv la ședință au participat și preoții: pr. dr. Alfons-Eugen Zelionca, pr. dr. Stanislav Cucharec paroh în Solonețu Nou și pr. Andrei Staszkovian paroh în Pleșa. O atenție sporită s-a acordat propunerilor acțiunilor legate de sărbătoarea stabilită pentru anul 2016 de către Seimul R.P. Anul Henryk Sienkiewicz, autor foarte citit în România, câștigător al premiului Nobel. La punctul următor a fost prezentat și supus votului bugetul prevăzut pentru anul în curs. Ca în fiecare an, ședința consiliului de conducere a fost o ocazie pentru discutarea multor altor chestiuni care nu sunt incluse pe ordinea de zi, probleme legate de funcționarea cotidiană a Uniunii Polonezilor din România și a fiecărei asociații în parte. Trad. I. Dascălu Zdjęcia: I. Dascălu

4 Polonus 2 / 2016 Program działalności Związku Polaków w Rumunii na rok 2016 Styczeń Obchody Dnia Babci i Dziadka Posiedzenie Zarządu Związku Polaków w Rumunii, Nowy Sołoniec Luty Ostatki tradycyjna polska kuchnia zapustowa w środowiskach polonijnych Marzec Obchody Dnia Kobiet 8.03 Polskie tradycje wielkanocne odwiedziny starszych, spotkania wielkanocne w środowiskach polonijnych Krajowa olimpiada języka polskiego ojczystego, Suczawa Kwiecień Warsztaty przygotowawcze i udział w międzynarodowej Olimpiadzie Literatury i Języka Polskiego w Warszawie Spotkanie robocze kobiet z polonijnych środowisk wiejskich z Bukowiny z Kołem Gospodyń Wiejskich z Bielaw, Bielawy Maj Festiwal Poezji Marii Konopnickiej, Suczawa Obchody Dnia Polonii i Polaków za Granicą (2 maja) oraz Święta Konstytucji 3 Maja, Suczawa, Pojana Mikuli Obchody Dnia Patrona w Szkole Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza, Nowy Sołoniec Programul activităților Uniunii Polonezilor din România pe anul 2016 Ianuarie Sărbătorirea Zilei Bunicilor Ședința Consiliului de Conducere a Uniunii Polonezilor din România Februarie Lăsata Secului bucătărie tradițională poloneză înainte de începutul Postului Mare Martie Sărbătorirea Zilei Femeii 8.03 Vechi tradiții poloneze de Paște vizitarea persoanelor vârstnice, împărțirea cu oul sfințit Faza națională a olimpiadei de limba polonă maternă la Suceava Aprilie Ateliere de pregătire pentru olimpiada internațională și participarea la Olimpiada Internațională de Limba și Literatura Polonă la Varșovia Întâlnire de lucru în Polonia a gospodinelor din comunitățile poloneze din Bucovina cu cercul gospodinelor din mediul rural din Bielawy Polonia Mai Concursul de Recitare Maria Konopnicka la Suceava Sărbătorirea Zilei Polonezilor din Diaspora (2 mai) și a Zilei Constituției din 3 Mai la Suceava și Poiana Micului Școala Henryk Sienkiewicz din Solonețu Nou Seară literară dedicată scriitorului Henryk Sienkiewicz Czerwiec Dzień Dziecka wiosenny turniej piłki nożnej w ramach Klubu Bukowina, Nowy Sołoniec Wieczór polski w Muzeum Rumuńskiego Chłopa w Bukareszcie Warsztaty folklorystyczne w Złotniku dla zespołu Sołonczanka Udział zespołów Mała Pojana i Sołonczanka w 27. edycji Festiwalu Bukowińskie Spotkania w Jastrowiu Udział w Festiwalu Interetnicznym Conviețuiri Udział w 26. edycji Polonijnych Igrzysk Młodzieży Szkolnej w Łomży Letnia Szkoła Języka Polskiego w Wolbromiu w ramach współpracy z Gimnazjum nr 3 z Wolbromia i Szkoły Podstawowej w Kaczyce, Wolbrom Kolonie interetniczne na Bukowinie projekt finansowany przez Departament Relacji Interetnicznych 4 Iunie Sărbătorirea Zilei Copilului turneul de primăvară de fotbal în cadrul Clubului Olimpic Bucovina la Solonețu Nou Seară poloneză la Muzeul Țăranului Român la București Ateliere folclorice la Złotnik pentru ansamblul Sołonczanka Participarea ansamblurilor Mała Pojana și Sołonczanka la ediția a XXVII-a a Festivalului Întâlniri Bucovinene din Jastrowie Participarea la Festivalul Interetnic Conviețuiri Participarea la a XXVI-a ediție a Jocurilor Olimpice pentru Tineretul din Diaspora la Łomża Școala de Vară de Limba Polonă organizată în colaborare cu Gimnaziul nr. 3 din Wolbrom la Cacica, Wolbrom Tabăra interetnică în Bucovina proiect finanțat de Departamentul pentru Relații Interetnice

5 Polonus 2 / 2016 Lipiec 180-lecie kościoła w Pleszy Udział zespołów Mała Pojana i Sołonczanka w rumuńskiej edycji Festiwalu Bukowińskie Spotkania w Câmpulung Moldovenesc Udział zespołu Sołonczanka w Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu Kolonie teatralne prowadzone przez rumuńskich aktorów, Nowy Sołoniec Udział w Światowym Dniu Młodzieży w Krakowie Kolonie w Polsce Sierpień Udział przedstawicieli Domu Polskiego w Bukareszcie w Salonie Książki w Sinaia 75. rocznica śmierci św. Maksymiliana M. Kolbego w Oświęcimiu, odpust w Moarze Udział przedstawicieli Związku Polaków w Rumunii w Festiwalu PROETNICA w Sighișoara Letnia Szkoła Języka Polskiego dla uczniów Colegiul im. Alexandru cel Bun w Gura Humorului, Dźwirzyno Spotkanie młodzieży polonijnej Półkolonie językowo-artystyczne dla dzieci, Nowy Sołoniec Kolonie polonijne na Bukowinie dla dzieci z polskich środowisk GREF półkolonie dla dzieci w Pojanie Mikuli, Pleszy i Nowym Sołońcu Kolonie w Polsce Wrzesień Dni Polskie, Suczawa Polonijne Dożynki, Nowy Sołoniec Obchody 25-lecia zespołu Sołonczanka, Nowy Sołoniec Warsztaty wieloetniczne 2. edycja projektu finansowanego przez Departament Relacji Interetnicznych Październik Konferencja metodyczna w ramach projektu Dzieci Bukowiny i warsztaty dla nauczycieli, Suczawa, Pojana Mikuli 4. edycja Konkursu Ortograficznego w Szkole Podstawowej im. Krystyny Bochenek w Pojanie Mikuli Udział w Festiwalu Interetnicznym Alfabetul Conviețuirii w Ploiești Hołd przodkom odwiedziny i porządkowanie polskich grobów Iulie 180 de ani de la sfințirea bisericii din Pleșa Participarea ansamblurilor Mała Pojana și Sołonczanka la Festivalul Întâlniri Bucovinene din Câmpulung Moldovenesc Participarea ansamblului Sołonczanka la Festivalul Muntenilor Polonezi de la Żywiec Tabără teatrală cu actori de la București, la Solonețu Nou Participare la Ziua Mondială a Tineretului la Cracovia Tabere pentru copii în Polonia August Participarea la Târgul de Carte de la Sinaia 75 de ani de la moartea Sfântului Maximilian M. Kolbe la Auschwitz; hramul bisericii din Moara Participarea reprezentanților Uniunii Polonezilor din România la Festivalul PROETNICA din Sighișoara Școala de Vară de limba polonă pentru elevii Colegiului Alexandru cel Bun din Gura Humorului, Dźwirzyno Întâlnirea tineretului polonez Semitabere artistico-lingvistice pentru copii, Solonețu Nou Tabără de vară pentru copiii comunităților poloneze în Bucovina GREF semitabere pentru copii la Poiana Micului, Pleșa și Solonețu Nou Tabere pentru copii în Polonia Septembrie Zilele Culturii Polone la Suceava, Sărbătoarea Roadelor la Solonețu Nou de ani de activitate a Ansamblului Sołonczanka din Solonețu Nou Ateliere multietnice proiect cofinanțat de Departamentul pentru Relații Interetnice, ediția a II-a Octombrie Conferința metodică și atelierele pentru profesori în cadrul programului Copiii Bucovinei Ediția a IV-a a Concursului Ortografic desfășurat la Școala Gimnazială Krystyna Bochenek din Poiana Micului Participarea la Festivalul Interetnic Alfabetul Conviețuirii din Ploiești Omagiul nostru înaintașilor vizitarea și îngrijirea mormintelor poloneze Listopad Obchody Święta Niepodległości Polski 25-lecie czasopisma Polonus Konkurs Recytatorski im. Adama Mickiewicza Kresy 2016, Suczawa Spotkania Andrzejkowe 5 Noiembrie Sărbătorirea Zilei Independenței Poloniei Aniversarea a 25 de ani de la apariția revistei Polonus Concursul de Recitare Adam Mickiewicz Kresy 2016 la Suceava Sărbătorirea zilei Sfântului Andrei

6 Polonus 2 / 2016 Grudzień Udział w międzynarodowym Konkursie Laureatów Kresy 2016 w Białymstoku Akcja mikołajkowa Obchody Dnia Mniejszości Narodowych Spotkania opłatkowe w środowiskach polonijnych Festiwal Jasełkowy, Nowy Sołoniec Bukowiński Festiwal Kolęd Wydawnictwa Polonus 12 numerów i kalendarz na rok 2017 Mały Polonus 4 numery i kalendarz na rok 2017 Zbiór materiałów z sympozjum z roku 2015 Monografia sanktuarium maryjnego w Kaczyce Monografia wsi i parafii Plesza Album fotograficzny z okazji 25-lecia zespołu Sołonczanka Broszury i foldery okazjonalne PAMIĘĆ ŚWIATA Decembrie Participare la Concursul Internațional de Recitare Adam Mickiewicz Kresy 2016 la Białystok Serbare de Moș Crăciun Sărbătorirea Zilei Minorităților Naționale Întâlnire de Opłatek Festivalul La ieslea Domnului la Solonețu Nou Festivalul Colindelor Bucovinene Editări Polonus 12 numere și calendarul pentru anul 2017 Mały Polonus 4 numere și calendarul pentru anul 2017 Culegere de referate ale conferinței din anul 2015 Editarea monografiei închinate sanctuarului marian de la Cacica Editarea monografiei satului și a parohiei Pleșa Album foto editat cu ocazia aniversarii a 25 de ani de activitate a Ansamblului Sołonczanka din Solonețu Nou Broșuri și pliante ocazionale MEMORIA LUMII Drodzy Czytelnicy, zakończyliśmy cykl artykułów poświęconych najważniejszym i najpiękniejszym obiektom architektonicznym Polski, wpisanym na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest jeszcze wiele innych zabytków, które czekają na wpis. Rozpoczynamy nowy cykl zatytułowany Pamięć Świata. Jest to międzynarodowy projekt sygnowany przez UNESCO, zapoczątkowany w 1992 r. którego celem jest podejmowanie działań służących zachowaniu, ratowaniu i udostępnianiu dokumentów: rękopisów, druków, inskrypcji, dokumentów audiowizualnych (nagrań i filmów) itp. o światowym znaczeniu historycznym lub cywilizacyjnym. W ramach programu prowadzona jest międzynarodowa Lista najbardziej wartościowych obiektów. Pierwsze z nich zostały wpisane na Listę w 1997 r.. Jest ona uzupełniana co dwa lata na dedykowanych sesjach Międzynarodowego Komitetu Doradczego Programu. W 2015 r. na liście znajdowało się 348 dokumentów, w tym 14 z Polski. Oprócz Listy międzynarodowej prowadzone są listy narodowe i regionalne, a także opracowania i bazy danych gromadzące informacje o dziedzictwie zagrożonym i utraconym. Duża liczba polskich wpisów jest wynikiem panującej w Polsce wysokiej świadomości znaczenia dziedzictwa dokumentacyjnego i potrzeby jego ocalenia. W wyniku zaborów, a zwłaszcza II wojny światowej, Polska doświadczyła wyjątkowych w skali świata strat swojego dziedzictwa dokumentacyjnego archiwaliów, rękopisów i zbiorów książkowych, fotografii, nagrań i zbiorów filmowych. Doświadczenie 6 Dragi Cititori, am terminat ciclul de articole dedicate celor mai importante şi celor mai frumoase obiective arhitectonice ale Poloniei înscrise pe Lista Patrimoniului Mondial UNESCO. Mai sunt încă multe alte monumente care aşteaptă să fie înscrise pe Listă. Începem un nou ciclu intitulat Memoria Lumii. Acesta este proiectul internațional UNESCO inaugurat în anul 1992, al cărui scop este organizarea de acţiuni având ca ţel păstrarea, salvarea şi punerea în valoare a documentelor: manuscrise, tipărituri, inscrip-ţii, documente audiovizuale (înregistrări şi filme) ş.a.m.d., de importanţă mondială istorică sau de civilizaţie. În cadrul programului se realizează o Listă internaţională a celor mai valoroase obiective. Primele dintre ele au fost înscrise pe Listă în anul Ea este completată o dată la doi ani, la sesiunea Comitetului Internaţional Consultativ al Programului. În anul 2015, pe listă se aflau 348 de documente, din care 14 din Polonia. În afară de Lista internaţională sunt întocmite liste naţionale şi regionale, de asemenea lucrări şi baze de date care stochează informaţii privind patrimoniul ameninţat şi pierdut. Numărul mare al înscrisurilor poloneze este efectul înaltei conştiinţe care există în Polonia legate de semnificaţia patrimoniului documentar şi necesitatea salvării lui. În timpul împărţirii Poloniei, mai ales, în timpul celui de-al doilea război mondial, Polonia a suferit pierderi importante, pe scală mondială, ale patrimoniului documentar material de arhivă, manuscrise şi colecţii de cărţi, fotografii, înregistrări şi colecţii de filme. Această experiență îi permite să

7 takie pozwala lepiej rozumieć znaczenie zachowania i przekazania przyszłym pokoleniom materiałów, dzięki którym można poznawać zbiorową i indywidualną tożsamość oraz opierać na solidnych podstawach badania nad historią i kulturą. Polskie obiekty na liście Pamięć Świata UNESCO to: autograf dzieła Mikołaja Kopernika De revolutionibus, podziemne archiwum getta warszawskiego, kolekcja dzieł Chopina, akt konfederacji warszawskiej, 21 postulatów gdańskich z sierpnia 1980 r., Kodeks supraski, Archiwa Komisji Edukacji Narodowej, Archiwum Radziwiłłów i Księgozbiór Nieświeski, Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu, Archiwum Biura Odbudowy Stolicy, zbiory Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryżu, Trataty pokojowe zawarte od II połowy XV wieku do końca XVIII wieku między Królestwem Polskim i Cesarstwem Tureckim, Księga henrykowska, akta i biblioteka Braci Czeskich. Polski Komitet Pamięć Świata zawiązał się w 1996 r. W jego skład wchodzą przedstawiciele największych bibliotek, archiwów i uczelni, zajmujący się badaniami, ochroną i konserwacją dóbr kultury. Od 2011 r. przewodniczącym Polskiego Komitetu Programu Pamięć Świata jest prof. Władysław Stępniak. Polonus 2 / 2016 Barbara Breabăn înţeleagă mai bine semnificaţia păstrării şi transmiterii către generaţiile viitoare a materialelor datorită cărora pot fi cunoscute identitatea colectivă şi individuală, precum şi întemeierea pe baze solide a cercetărilor istoriei şi ale culturii. Obiectivele poloneze aflate pe lista Memoria Lumii UNESCO sunt: autograful operei lui Nicolaus Copernic De revolutionibus, arhiva subterană a ghetoului din Varşovia, colecţia operelor lui Chopin, actul confederaţiei varşoviene, cele 21 de postulate din Gdańsk din august 1980, Codul din Supraśl, Arhiva Comisiei Educaţiei Naţionale, Arhiva familiei Radziwiłł şi Colecţia de Cărţi din Nieśwież, Arhiva Institutului Literar din Paris, Arhiva Biroului de Reconstrucţie a Capitalei, Colecţia Asociaţiei Istorico-Literare din Paris, Tratatele de pace încheiate de la jumătatea sec. al XV-lea până la sfârşitul sec. al. XVIII-lea între Regatul Polonez şi Imperiul Turc, Cartea din Henryków, actele şi biblioteca Fraţilor Cehi. Comitetul polonez Memoria Lumii a fost înfiinţat în anul În componenţa lui intră reprezentanţii celor mai mari biblioteci, arhive şi facultăţi care se ocupă de cercetarea, păstrarea şi conservarea bunurilor culturale. Din anul 2011, preşedintele Comitetului Polonez al Programului Memoria Lumii este prof. Władysław Stępniak. CICHOCIEMNI Dzisiaj trudno jest określić, kiedy i w jakich okolicznościach zrodziła się trafna nazwa skoczków AK cichociemni. Powstała na pewno w czasie trwania wojny, jednak ustalenie, która z hipotez jest prawdziwa, jest trudne do stwierdzenia. Pierwszym dokumentem, w którym pojawia się określenie cichociemni pochodzi z września 1941 r., a jest to instrukcja Oddziału VI. W czasie wojny w Polsce termin ten nie był znany. Spadochroniarzy nazywano zrzutkami lub ptaszkami. W części dokumentów stosowano umowny rysunek ptaka. Dopiero w latach powojennych w historiografii przyjęto na trwale termin cichociemny. Było ich zaledwie 316, jednak ich dzieje stanowią złotą kartę w historii Polski. Spadochroniarze Armii Krajowej tworzyli jedną z najbardziej elitarnych grup żołnierzy II wojny światowej. Nazwa cichociemni niezwykle trafnie definiowała sposób ich działania, do jakiego zostali przygotowani w ciszy oraz po ciemku. 7 CICHOCIEMNI PARAȘUTIȘTI PENTRU MISIUNI SPECIALE În zilele noastre este greu de stabilit când și în ce împrejurări a apărut adevărata denumire a parașutiștilor Armatei Naționale Poloneze cichociemni. Cert este că a luat ființă în timpul războiului, însă a stabili care dintre ipoteze este adevărată e greu de constatat. Primul document în care apare denumirea cichociemni provine din septembrie 1941 și este un regulament al Detașamentului VI. În timpul războiului, în Polonia, termenul acesta n-a fost cunoscut. Parașutiști erau numiți cei aruncați sau păsările. În anumite documente se folosea desenul convențional al păsării. Abia în anii de după război, în istoriografie s-a folosit constant termenul cichociemny. Deși au fost numai 316, totuși povestea lor constituie o carte de aur a istoriei Poloniei. Parașutiștii Armatei Naționale au format grupurile de elită ale armatei polone, în timpul celui de-al doilea război mondial. Denumirea cichociemni definea cel mai bine metoda lor de acțiune pentru care au fost pregătiți: în liniște și în întuneric.

8 Polonus 2 / 2016 Twórcami idei przerzutu spadochronowego do okupowanej Polski świetnie wyszkolonych konspiratorów byli kapitanowie Jan Górski oraz Maciej Kalenkiewicz. Swoje starania rozpoczęli już we Francji pod koniec 1939 r., ale dopiero w Wielkiej Brytanii, gdzie ewakuował się rząd oraz większość wojska, udało się ideę wcielić w życie. Pierwszy przerzut planowany był już na koniec 1940 r., jednak ze względu na brak odpowiedniego samolotu operacja została odwołana. Dopiero w nocy z 15 na 16 lutego 1941 r., w ramach akcji o kryptonimie Adolphus, pierwsi skoczkowie wylądowali na terytorium okupowanej Polski. W listopadzie tego samego roku odbył się kolejny zrzut, który rozpoczął doświadczalny cykl lotów trwających do kwietnia 1942 r. Po zrzucie i dotarciu do Warszawy skoczków przejmowały kobiety z konspiracji, które uczyły ich poruszania się w realiach okupowanej Polski. Przez maksymalnie sześć tygodni skoczek oswajał się z realiami krajowymi i starał się wtopić w szeregi anonimowych konspiratorów. Po takiej aklimatyzacji był gotowy do rozpoczęcia walki z okupantem. Cei care au avut ideea parașutării în Polonia aflată sub ocupație, a conspiratorilor foarte bine pregătiți au fost căpitanii Jan Górski și Maciej Kalenkiewicz. Demersurile lor au început în Franța la sfârșitul anului 1939, dar ideea a prins viață abia în Marea Britanie, unde era în exil guvernul polonez și majoritatea armatei poloneze. Prima parașutare a fost planificată la sfârșitul anului 1940, dar din lipsa unui avion adecvat operațiunea a fost revocată. Abia în noaptea de 15 spre 16 februarie 1941, în cadrul acțiunii cu criptonimul Adolphus, primii parașutiști au ajuns pe teritoriul Poloniei aflate sub ocupație. În luna noiembrie a aceluiași an a avut loc următoarea parașutare prin care s-a început ciclul experimental de zboruri ce a durat până în aprilie După aterizarea la Varșovia, parașutiștii erau preluați de femeile din conspirație, care îi învățau să se descurce în realitățile Poloniei ocupate. Timp de maximum șase săptămâni aceștia se obișnuiau cu situația din țară și se străduiau să intre în rândurile conspiratorilor anonimi. La sfârșitul perioadei de acomodare, aceștia erau gata să înceapă lupta cu cei ce ocupau țara. Cichociemni kierowani byli do niemal Cichociemni au fost infiltrați în aproape toate wszystkich struktur Armii Krajowej. Wchodzili w skład Komendy Głównej oraz dowództwa poszczególnych okręgów, dowodzili zgrupowaniami partyzanckimi i mniejszymi oddziałami, pracowali w wytwórniach structurile Armatei Naționale. Făceau parte din componența Comandamentului General, precum și a conducerii unor raioane, au condus grupuri de partizani și detașamente mai mici, au lucrat în fabricile de armament, precum și ca agenți de legătură. Printre cei mai broni, dokumentów oraz jako łącznościowcy. Wśród najsłynniejszych należy wymienić Leopolda renumiți trebuie amintit Leopold Okulicki ultimul Okulickiego ostatniego dowódcę Armii Krajowej, comandant al Armatei Naționale, Jan Piwnik legendarul comandant al partizanilor din regiunea Kielce, Jana Piwnika legendarnego dowódcę partyzantki na Kielecczyźnie, Jana Nowaka Jeziorańskiego słynnego Jan Nowak Jeziorański renumitul curier din Varșovia, kuriera z Warszawy oraz Elżbietę Zawacką jedyną precum și Elżbieta Zawacka singura femeie din acest kobietę w tym gronie, zastępcę dowódcy komórki grup, locțiitorul comandantului celulei de legătură de łączności kurierskiej Zagroda. curierat, Zagroda. În ciuda faptului că numărul acestor cichociemni care au alimentat structurile Statului Polonez Sub- Mimo, że liczba cichociemnych, którzy zasilali struktury Polskiego Państwa Podziemnego, nie była teran nu a fost prea mare, realizările lor, dăruirea în zbyt wysoka, to ich dokonania, poświęcenie w służbie serviciul Patriei precum și în multe cazuri, sacrificiul Ojczyzny oraz w wielu przypadkach oddanie życia vieții în lupta cu dușmanul, mărturisesc cel mai bine cât w walce z wrogiem najlepiej świadczą o tym, jak de folositori au fost ei. Din păcate, mulți dintre ei întorcându-se după război în Polonia au fost condamnați bardzo byli potrzebni. Niestety, wielu z nich wracając po wojnie do Polski zostało skazanych przez sądy de către tribunalele regimului comunist la pedepse cu komunistycznego reżimu na kary więzienia, a nawet închisoarea, chiar și la moarte. śmierci. Cichociemni soldații polonezi școliți în Marea Britanie pentru misiuni speciale sunt patronii anului Cichociemni żołnierze polscy szkoleni w Wielkiej Brytanii do zadań specjalnych są patronami roku În luna februarie a acestui an se împlinesc 75 de W lutym tego roku mija 75 lat od pierwszego ani de la prima parașutare a acestor soldați pe teritoriile Poloniei ocupate. În hotărârea Seimului Republicii spadochronowego zrzutu tych żołnierzy na tereny okupowanej Polski. W uchwale Sejmu RP podkreślono Polone au fost subliniate meritele lor în lupta pentru ich zasługi w walce o niepodległość kraju oraz independența țării precum și necesitatea cunoașterii jertfei și succeselor lor. Pentru aceste motive cichociemni konieczność upowszechniania wiedzy o ich poświęceniu i osiągnięciach. Stwierdzono, że powinni mieć stałe trebuie să aibă un loc permanent în panteonul eroilor miejsce w panteonie polskich bohaterów narodowych. naționali polonezi. Barbara Breabăn 8

9 BUKOWINA Polonus 2 / 2016 BUCOVINA dzieje, miejsca, ludzie istorie, locuri, oameni Towarzystwo Polskie Bratniej Pomocy w Czerniowcach Societatea Poloneză de Ajutor Frăţesc din Cernăuţi Zgromadzenie przedstawicieli Polonii bukowińskiej w Czerniowcach Źródło: NAC, sygn. 1-P Po ojcach naszych pozostał nam skarbiec z cennymi klejnoty, a najcenniejszym z tych klejnotów jest honor narodowy. Strzec go od utraty, to święta nasza powinność! (...). Na nas ciąży obowiązek niesienia pomocy tym, którzy są nam wspólni i czuciem i rodem. Celu tego dopniemy, gdyż posiadamy w skarbcu narodowym drugi jeszcze klejnot, a tym klejnotem jest miłość.... Te słowa wypowiedział 16 marca 1869 r. patriarcha bukowińskich Polaków Aleksander Morgenbesser, który został wówczas prezesem pierwszego polskiego towarzystwa, które miało charakter humanitarny. Czerniowieckie towarzystwo powstało na wzór studenckiej organizacji samopomocowej, która powstała w 1859 r. przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Organizacje te miały na celu rozdzielanie pomocy materialnej dla ubogich studentów przez system pożyczek, stypendiów i jadłodajni. Prowadziły też działalność oświatową wśród zaniedbałej ludności miejskiej i chłopstwa. 9 De la părinții noștri ne-a rămas un tezaur de perle preţioase, iar cea mai prețioasă dintre aceste nestemate este onoarea națională. Să o păzim pentru a nu o pierde, este datoria noastră sfântă! (...). Avem datoria de a-i ajuta pe aceia care ne sunt comuni și prin sentiment și prin naţiune. Acest scop îl vom atinge, deoarece avem în tezaurul nostru național încă o nestemată, o perlă care este dragostea.... Aceste cuvinte au fost rostite la data de 16 martie 1869 de către patriarhul polonezilor din Bucovina Aleksander Morgenbesser, care a fost ales președintele primei societăţi poloneze, care a avut un caracter umanitar. Societatea cernăuțeană a fost fondată după modelul organizaţiei de ajutor studenţesc, care a fost fondată în anul 1859 la Universitatea Jagiellonă. Aceste organizații au avut ca scop să ofere ajutor material studenţilor săraci printr-un sistem de credite, granturi și cantine. De asemenea, au desfăşurat activități educaționale în rândul populației urbane neglijate și țărănimii.

10 Czerniowiecka komórka bratniej pomocy miała podobne założenia, ale wsparcie materialne było skierowane w pierwszej kolejności w stronę przybywających do Czerniowiec uczestników powstania styczniowego, którzy w obawie przed opresjami ze strony władz carskich szukali schronienia na Bukowinie. Napływ ludności polskiej na Bukowinę ułatwiło wybudowanie w 1869 r. kolei Lwów Czerniowce Jassy, zaś wśród przybyłych znalazła się znaczna ilość urzędników polskich, którzy zostali wydelegowani do pracy w dyrekcji ruchu kolejowego w Czerniowcach. Wśród nich przybył do Czerniowiec także ks. Stefan Dembiński, który był inicjatorem i pomysłodawcą założenia pierwszego towarzystwa bratniej pomocy o charakterze narodowocharytatywnym. Pod koniec 1868 r. ks. Stefan Dembiński przy poparciu pana Antoniego Gostkowskiego zebrali koło znaczących Polaków z Czerniowiec i zlecili im przygotowanie podstaw statutowych dla mającego powstać towarzystwa. W skład komisji weszli: Aleksander Morgenbesser, Kajetan Kamil, Karol Brónarski oraz ks. dr Ignacy Kornicki, ówczesny dziekan i proboszcz w Czerniowcach. Polonus 2 / 2016 Mieszkańcy Nowego Sołońca wsłuchują się w grę skrzypka Źródło: NAC, sygn. 1-Z Asociaţia de ajutor frățesc din Cernăuți avea scopuri similare, dar suportul material a fost îndreptat în primul rând spre numeroşii imigranţi, care veneau la Cernăuţi ca participanţi ai insurecției din ianuarie (1863), care se temeau de opresiuni din partea autorităților țariste şi au căutat refugiu în Bucovina. Afluxul de populație poloneză în Bucovina a fost favorizat de construirea căii ferate în anul 1869 pe traseul Lvov Cernăuți Iași, iar printre noii veniți se afla un număr considerabil de ofițeri polonezi, care au fost detașați să lucreze în gestionarea traficului feroviar din Cernăuți. Printre ei a venit la Cernăuţi şi pr. Ștefan Dembinski, care a fost inițiatorul și fondatorul primei societăţi de ajutor frăţesc cu caracter național şi caritabil. La sfârșitul anului 1868, pr. Ștefan Dembinski cu sprijinul domnului Anton Gostkowski a adunat un grup de polonezi influenţi din Cernăuți și le-a încredinţat pregătirea unei baze statutare pentru viitoarea societate. Comisia a fost alcătuită din: Aleksander Mor-genbesser, Kajetan Kamil, Karol Bronarski și pr. dr Ignacy Kornicki, paroh și decan de Cernăuți. Przedstawiciele Polonii bukowińskiej w Częstochowie Źródło: NAC, sygn. 1-Z-1007.

11 Zawiązana instytucja nosiła nazwę Towarzystwo polskie bratniej pomocy w Czerniowcach, a jej prezesem został Aleksander Morgenbesser, zaś w skład zarządu powołano: Karola Brónarskiego, Antoniego Gostkowskiego i ks. Stefana Dembińskiego. Jak szybko rozwijało się towarzystwo świadczy liczba członków, która na pierwszym posiedzeniu wynosiła 417 osób, a pod koniec 1869 r. liczba ta wzrosła do 733 członków. Podstawowe fundusze towarzystwa pochodziły z datków członkowskich, ale niebawem zostały zainicjowane różnorodne akcje, które przyczyniły się nie tylko do wzrostu zasobów materialnych, ale przede wszystkim do rozwoju kulturalnego bukowińskich Polaków. Podejmowane inicjatywy miały bardzo szeroki zakres: wspieranie wydawnictw polskojęzycznych oraz promocja czasopism polskich, organizowanie licznych imprez kulturalnych i patriotycznych oraz uczestnictwo w życiu religijnym. 20 czerwca 1870 r. w sali Pod Czarnym Orłem odbył się koncert dobroczynny, z którego dochód został przeznaczony na cele towarzystwa. Organizowano wieczory literackie, podczas których odczytywano fragmenty wielkich dzieł literatury polskiej, jak również bale charytatywne oraz karnawały, z których dochód przeznaczano na rozwój towarzystwa. W atmosferze religijno-patriotycznej obchodzono także ważne rocznice wielkich Polaków. Dla przykładu w 1872 r. uczczono stuletnią rocznicę śmierci Wincentego Pola, zaś w 1873 r. obchodzono 400. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, a w 1875 r. uczczono pamięć Adama Mickiewicza. Przez cały okres II połowy XIX w. zarówno na czele towarzystwa, jak i w zarządzie zasiadali najbardziej oddani dla sprawy polskości bukowińscy Polacy. Należeli do nich między innymi: dziennikarz i publicysta Grzegorz Smólski, Karol Mikula, Józef Łukasiewicz, Klemens Kołakowski, Tytus Czerkawski i wielu innych. O tym, jaka była podstawowa troska członków towarzystwa i jakie panowały nastroje możemy się dowiedzieć czytając fragment wiersza napisanego 12 listopada 1884 r. przez Klemensa Kołakowskiego z okazji odjazdu Juliana Mianowskiego, ówczesnego prezesa Towarzystwa Bratniej Pomocy w Czerniowcach. (...) Niewielu nas tu kresowej braci, Ale nam serca nie zlęknie wróg Bo tylko rozpacz narody traci, A w nas jest wiara i przy nas Bóg! (...) Jedź a że stopa twoja postanie Hen, Zygmuntowski gdzie jęczy dzwon, Toż Wawelowi zawieź posłanie Od swej drużyny z kresowych stron. Pokłon nasz oddaj grobom, co strzegą Królewskie prochy u Wisły fal I bratnią wiarę pozdrów kolego I mów, że wiara nasza jak stal! ks. dr Alfons-Eugen Zelionca Polonus 2 / Instituția creată a fost numită Societatea poloneză de ajutor frăţesc din Cernăuți, iar președintele ei a fost ales Aleksander Morgenbesser, iar în consiliul de administrație au fost numiţi: Karol Brónarski, Anton Gostkowski și pr. Ștefan Dembiński. Cât de repede s-a dezvoltat societatea o dovedeşte numărul de membri, care la prima reuniune a fost de 417 persoane, iar la sfârșitul anului 1869 acest număr a crescut la 733 de membri. Fondurile principale ale societăţii proveneau din cotizaţiile membrilor, dar mai apoi au fost inițiate diverse acțiuni care au contribuit nu numai la creșterea materială, dar mai presus de toate la dezvoltarea culturală și literară a polonezilor din Bucovina. Prin urmare, trebuie să se constate că aceste inițiative au fost diversificate: sprijinirea publicațiilor în limba polonă și promovarea periodicelor în limba polonă, organizarea numeroaselor acţiuni culturale și patriotice precum și participarea activă la viața religioasă. La data de 20 iunie 1870, în sala La Vulturul Negru a avut loc un concert de binefacere pentru a strânge fonduri, care au fost alocate în vederea realizării scopurilor societăţii. De asemenea, erau organizate serate literare în timpul cărora se citeau fragmente din operele marilor scriitori ai literaturii poloneze, baluri de caritate și carnavaluri din care venitul a fost desemnat pentru dezvoltarea societăţii. Într-o atmosferă religioasă şi patriotică au fost sărbătorite cele mai importante aniversări ale marilor polonezi. Pentru exemplificare, în anul 1872 s-a sărbătorit centenarul morții lui Wincenty Pol, iar în anul 1873 s-au sărbătorit 400 de ani de la nașterea lui Nicolaus Copernic, în anul 1875 a fost comemorat Adam Mickiewicz. Pe parcursul întregii perioade a celei de-a doua jumătăţi a secolului al XlX-lea, atât la conducerea societăţii, cât şi în consiliul administrativ s-au aflat cei mai dedicaţi cauzei poloneze din rândul polonezilor bucovineni, aceştia fiind: jurnalistul Grzegorz Smólski, Karol Mikula, Josif Łukasiewicz, Klemens Kołakowski, Titus Czerkawski și alţii. Despre principala preocupare şi care era atmosfera membrilor societății putem afla recitind un fragment din poemul scris la data de 12 noiembrie 1884 de Klemens Kołakowski, cu ocazia plecării lui Julian Mianowski, care era pe atunci președinte al Societății de Ajutor Frăţesc din Cernăuți. (...) Suntem puţini fraţi aici la hotar, Dar inimile noastre nu le va înfricoşa duşmanul Căci disperarea suprimă naţiuni, Dar Dumnezeu este cu noi şi avem credință-n inimi! (...) Tu pleci și dacă vei pune piciorul, Acolo, unde răsună clopotul lui Sigismund, Pe Wawel tu să dai de veste, De la oştimea lui ce la hotar mai este. Tu plecăciunea noastră du-o la mormintele, ce străjuiesc Rămăşiţele regale pe al Vistulei mal Şi credinţa fraternă prietene să o saluţi Şi spune-le că-n noi credinţa-i din oțel! pr. dr. Alfons-Eugen Zelionca

12 Polonus 2 / 2016 KALENDARIUM ROCZNIC MARZEC 2016 CALENDARUL ANIVERSĂRILOR MARTIE 1 III 560. rocznica urodzin Władysława II Jagiellończyka ( ), syna króla Kazimierza, króla Czech i Węgier; 3 III 250. rocznica urodzin Izabeli Czartoryskiej ( ), mecenaski sztuki, kolekcjonerki, założycielki pierwszego polskiego muzeum w Świątyni Sybilli w Puławach; 4 III 110. rocznica urodzin Karola Estreichera ( ), historyka sztuki, profesora; 5 III 115. rocznica urodzin Juliana Przybosia ( ), poety, eseisty, tłumacza; 6 III 50. rocznica śmierci Stanisława Jerzego Leca ( ), poety, satyryka, aforysty; 7 III 160. rocznica śmierci Kajetana Koźmiana ( ), poety i prawnika, pamiętnikarza i tłumacza; 8 III 225. rocznica urodzin Kazimierza Brodzińskiego ( ), poety i krytyka literackiego, tłumacza, historyka literatury i publicysty; 10 III 80. rocznica śmierci Wojciecha Łukaszewskiego ( ), kompozytora, pedagoga, krytyka muzycznego; 11 III 130. rocznica urodzin Edwarda Rydza- Śmigłego ( ), marszałka Polski, Naczelnego Wodza w wojnie obronnej 1939 r.; 12 III 80. rocznica urodzin Michała Hellera (1936), filozofa, teologa, fizyka, kosmologa; 13 III 60. rocznica śmierci Jana Lechonia ( ), poety, prozaika, krytyka literackiego i teatralnego, współtwórcy grupy poetyckiej Skamander; 14 III 215. rocznica śmierci Ignacego Krasickiego ( ), biskupa, poety, prozaika, publicysty i komediopisarza; 15 III 115. rocznica urodzin Franciszka Misztala ( ), konstruktora lotniczego, wynalazcy kesonowej konstrukcji skrzydła; 17 III 190. rocznica śmierci Józefa Maksymiliana Ossolińskiego ( ), historyka literatury, bibliotekarza, bibliografa, fundatora biblioteki Ossolińskich; 19 III 80. rocznica urodzin Piotra Kuncewicza ( ), pisarza, krytyk literackiego i teatralnego, historyka literatury, publicysty; 20 III 75. rocznica urodzin Jerzego Dudy-Gracza ( ), malarza, rysownika, scenografa; 22 III 230. rocznica urodzin Joachima Lelewela ( ), historyka, polityka; 27 III 210. rocznica urodzin Augusta Bielowskiego ( ), historyka i wydawcy; 31 III 130. rocznica urodzin Tadeusza Kotarbińskiego ( ), filozofa, logika i etyka III 560 de ani de la nașterea lui Vladislav al II-lea al Boemiei și Ungariei ( ), fiul regelui Cazimir al IV-lea; 3 III 250 de ani de la nașterea Izabelei Czartoryska ( ), mecena al artei, colecționară, fondatoarea primului muzeu polonez în Sanctuarul Sybilla din Puławy; 4 III 110 ani de la nașterea lui Karol Estreicher ( ), istoric al artei, profesor; 5 III 115 ani de la nașterea lui Julian Przyboś ( ), poet, eseist, traducător; 6 III 50 de ani de la moartea lui Stanisław Jerzy Lec ( ), poet, satiric, autor de aforisme; 7 III 160 de ani de la moartea lui Kajetan Koźmian ( ), poet și jurist, memorialist și traducător; 8 III 225 de ani de la nașterea lui Kazimierz Brodziński ( ), poet și critic literar, traducător, istoric al literaturii și publicist; 10 III 80 de ani de la moartea lui Wojciech Łukaszewski ( ), compozitor, pedagog, critic muzical; 11 III 130 de ani de la nașterea lui Edward Rydz- Śmigły ( ), mareșal al Poloniei, Comandant Suprem în războiul de apărare din anul 1939; 12 III 80 de ani de la nașterea lui Michał Heller (1936), filosof, teolog, fizician, cosmolog; 13 III 60 de ani de la moartea lui Jan Lechoń ( ), poet, prozator, critic literar și de teatru, coautorul grupului poetic Skamander; 14 III 215 ani de la moartea lui Ignacy Krasicki ( ), episcop, poet, prozator, publicist și autor de comedii; 15 III 115 ani de la nașterea lui Franciszek Misztal ( ), constructor de avioane, inventator al aripii avionului cu cheson cu aer comprimat; 17 III 190 de ani de la moartea lui Józef Maksymilian Ossoliński ( ), istoric al literaturii, bibliotecar, bibliograf, fondatorul bibliotecii Ossoliński; 19 III 80 de ani de la nașterea lui Piotr Kuncewicz ( ), scriitor, critic literar și de teatru, istoric al literaturii, publicist; 20 III 75 de ani de la nașterea lui Jerzy Duda-Gracz ( ), pictor, desenator, scenograf; 22 III 230 de ani de la nașterea lui Joachim Lelewel ( ), istoric, politician; 27 III 210 ani de la nașterea lui August Bielowski ( ), istoric și editor; 31 III 130 de ani de la nașterea lui Tadeusz Kotarbiński ( ), filosof, logician și etician.

13 Polonus 2 / 2016 Noul nunţiu apostolic în România Nowy nuncjusz apostolski w Rumunii Na zdjęciu: J.E. Mihai Frăţilă, J.E. Ioan Robu, J.E. Miguel Maury Buendía i J.E. Petru Gherghel În foto: Mons. Mihai Frăţilă, ÎPS Ioan Robu, Mons. Miguel Maury Buendía şi Mons. Petru Gherghel Noul nunţiu apostolic în România, Mons. Miguel Maury Buendía, a fost prezentat oficial duminică, 17 ianuarie 2016, în catedrala romano-catolică Sfântul Iosif din capitală, în cadrul Sfintei Liturghii de la ora 10:30. La celebrarea prezidată de ÎPS Ioan Robu, arhiepiscop mitropolit de Bucureşti şi preşedinte al Conferinţei Episcopilor Catolici din România, au luat parte şi PS Petru Gherghel, episcop romano-catolic de Iaşi, PS Mihai Frăţilă, episcop greco-catolic de Bucureşti, preoţi romano-catolici şi greco-catolici din parohiile din capitală şi împrejurimi. La începutul Sfintei Liturghii, Mons. Maury Buendía, asistat de Mons. Baudouin Biajila Muankembe, consilier la Nunţiatura Apostolică, i-a înmânat ÎPS Ioan Robu scrisoarea de recomandare din partea card. Pietro Parolin, secretar de stat al Sfântului Scaun. În scrisoarea citită public de către pr. Eugen Bortoş, cancelar al Arhidiecezei Romano-Catolice de Bucureşti, cardinalul Parolin şi-a manifestat încrederea că noul nunţiu apostolic îşi va îndeplini în mod strălucit misiunea încredinţată lui, şi-i îndeamnă pe epis- 13 Nowy nuncjusz apostolski w Rumunii, abp Miguel Maury Buendía, został oficjalnie przedstawiony w niedzielę 17 stycznia 2016 r. w rzymskokatolickiej katedrze św. Józefa w Bukareszcie podczas Mszy św. o godz. 10:30. W nabożeństwie, któremu przewodniczył J.E. Ioan Robu arcybiskup metropolita Bukaresztu i przewodniczący Konferencji Episkopatu Rumunii, uczestniczyli także biskup diecezji Jassy J.E. Petru Gherghel, grekokatolicki biskup Bukaresztu J.E. Mihai Frăţilă oraz katoliccy i grekokatoliccy duchowni ze stołecznych i okolicznych parafii. Na początku Mszy św. abp Maury Buendía wraz z radcą nuncjatury apostolskiej Baudouin Biajila Muankembe wręczyli J.E. Ioanowi Robu list polecający kardynała Pietro Parolina, sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej. W liście, odczytanym przez ks. Eugena Bortoşa, kanclerza Archidiecezji Rzymskokatolickiej Bukaresztu, kard. Parolin wyraził wiarę w to, że nowy nuncjusz apostolski doskonale wypełniać będzie powierzoną mu misję i wezwał biskupów katolickich w Rumunii do wsparcia go z całą gorliwością i dobrą wolą.

14 copii catolici din România să-i fie aproape acestuia cu toată sârguinţa şi bunăvoinţa. ÎPS Ioan Robu i-a adresat apoi noului nunţiu apostolic urarea de bun venit, în numele episcopilor catolici din România, de ambele rituri, în numele preoţilor, al persoanelor consacrate şi al credincioşilor : Vă asigurăm de toată afecţiunea noastră, urânduvă, totodată, o bună şedere şi activitate fructuoasă în România. Biserica noastră locală, catolică, este o Biserică minoritară, însă este o Biserică vie, ea a fost conştientă şi a trăit mereu comuniunea cu Sfântul Scaun, cu Sfântul Părinte, şi a găsit în această comuniune forţa identităţii şi a supravieţuirii sale. Prezenţa Excelenţei Voastre ca nunţiu apostolic în România, pe lângă Biserica Catolică, pe lângă celelalte Biserici şi familii de credinţă din România, este pentru noi, într-adevăr, o binecuvântare şi o bucurie; este un har, căci sunteţi aici în numele Sfântului Părinte, a adăugat arhiepiscopul Ioan Robu, încredinţându-l pe noul nunţiu apostolic ocrotirii lui Dumnezeu şi a Maicii Domnului. După o îmbrăţişare fraternă a Mons. Maury Buendía cu ÎPS Ioan Robu, însoţită de aplauzele de bun venit din partea credincioşilor, preoţilor şi ierarhilor prezenţi în catedrala Sfântul Iosif, a continuat celebrarea Sfintei Liturghii. Ritul stropirii poporului cu apă sfinţită a fost săvârşit de nunţiul apostolic, care, mai apoi, la sfârşitul celebrării euharistice, le-a împărţit celor prezenţi binecuvântarea apostolică a Sfântului Părinte papa Francisc. Mons. Maury Buendía a mulţumit pentru primirea făcută, le-a mulţumit episcopilor şi preoţilor prezenţi, credincioşilor, adăugând un cuvânt de mulţumire şi pentru corul catedralei Sfântul Iosif. Monseniorul Miguel Maury Buendía a fost numit nunţiu apostolic în România de către papa Francisc, la 5 decembrie 2015, şi a sosit în ţara noastră duminică, 10 ianuarie Luni, 11 ianuarie 2016, a fost primit de ministrul afacerilor externe Lazăr Comănescu, căruia i-a prezentat copiile scrisorilor de acreditare, iar vineri, 15 ianuarie, l-a întâlnit la Blaj pe Întâistătătorul Bisericii Române Unite cu Roma, Greco-Catolică, Eminenţa Sa cardinalul Lucian Mureşan. Mons. Maury Buendía (60 de ani) a intrat în serviciul diplomatic al Sfântului Scaun în 1987, desfăşurând până în prezent activitate diplomatică în Ruanda, Uganda, Maroc, Nicaragua, Egipt, Slovacia, Macedonia, Irlanda, Kazahstan, Kârgâzstan şi Tadjikistan. Este arhiepiscop titular de Italica şi vorbeşte, în afară de spaniolă, limbile engleză, italiană, franceză, slovenă şi rusă. Preluare din: Angelus Communicationis Polonus 2 / J.E. Ioan Robu skierował następnie do nowego nuncjusza słowa powitania w imieniu rumuńskich biskupów katolickich obu rytów, w imieniu księży, osób konsekrowanych oraz wiernych : Zapewniamy Jego Ekscelencję o naszych ciepłych uczuciach, życząc jednocześnie owocnego pobytu i posługi w Rumunii. Nasz lokalny Kościół katolicki jest Kościołem mniejszościowym, ale żywym, świadomym i żyjącym we wspólnocie ze Stolicą Apostolską, z Ojcem Świętym, i w tej wspólnocie odnajdującym swoją tożsamość i siłę do przetrwania. Obecność Waszej Ekscelencji w Rumunii w charakterze nuncjusza apostolskiego przy Kościele Katolickim, innych Kościołach i rodzinach w wierze jest dla nas prawdziwym błogosławieństwem i radością; jest łaską, ponieważ Jego Ekscelencja jest wśród nas w imieniu Ojca Świętego powiedział między innymi J.E. Ioan Robu, powierzając nowego nuncjusza apostolskiego opiece Pana Boga i Maryi Panny. Po braterskim uścisku nuncjusza Maury Buendía i abp. Ioana Robu, przyjętym powitalnymi oklaskami wiernych, księży i dostojników kościelnych zgromadzonych w katedrze św. Józefa, odprawiono dalszy ciąg Mszy św. W jej trakcie nuncjusz apostolski dokonał obrzędu pokropienia wiernych wodą święconą, a następnie, na jej zakończenie, udzielił im apostolskiego błogosławieństwa papieża Franciszka. Nuncjusz apostolski Maury Buendía podziękował także za przyjęcie, wyraził wdzięczność obecnym biskupom i księżom oraz wiernym, kierując nawet specjalne podziękowania do chóru katedry św. Józefa. Arcybiskup Miguel Maury Buendía został mianowany przez papieża Francisza nuncjuszem apostolskim w Rumunii 5 grudnia ubiegłego roku i przybył do naszego kraju w niedzielę, 10 stycznia 2016 r. Dzień później przyjęty został przez ministra spraw zagranicznych Lazăra Comănescu, któremu złożył kopie listów uwierzytelniających. W piątek, 15 stycznia spotkał się w Blaj z Jego Eminencją kardynałem Lucianem Mureșanem głową Kościoła Rumuńskiego Zjednoczonego z Rzymem. 60-letni Miguel Maury Buendía rozpoczął służbę dyplomatyczną w Stolicy Apostolskiej w 1987 r. i do chwili obecnej służył w Ruandzie, Ugandzie, Maroku, Nikaragui, Egipcie, Słowacji, Macedonii, Irlandii, Kazachstanie, Kirgistanie i Tadżykistanie. Jest arcybiskupem tytularnym Italica. Posługuje się językiem hiszpańskim oraz angielskim, włoskim, francuskim, słoweńskim i rosyjskim. Opublikowano za: Angelus Communicationis Tłum. E. Wieruszewska-Calistru

15 Polonus 2 / 2016 Ansamblul Mała Pojana la deschiderea Taberei Naționale de Fizică, Astronomie și Astrofizică,,Marin Dacian Bica Zespół Mała Pojana na otwarciu Krajowego Obozu Fizyki, Astronomii i Astrofizyki im. Marina Daciana Bica Inspectoratul Școlar Județean Suceava, Inspectoratul Școlar Județean Iași, Universitatea,,Ștefan cel Mare Suceava, Facultatea de Fizică a Universității Al. I. Cuza Iași și Societatea Științifică,,Cygnus centru UNESCO a organizat în ziua de 6 februarie 2016, în Gura Humorului, deschiderea oficială a Taberei Naționale de Fizică, Astronomie și Astrofizică,,Marin Dacian Bica. Tabăra s-a desfășurat în perioada 6-11 februarie la Voroneț și a inclus cursuri teoretice atât pentru iniţiere, cât şi pentru performanţă, experimente, observaţii astronomice cu ajutorul telescoapelor, lunetelor, sesiuni de astrofotografie, rezolvări de probleme şi aplicaţii practice. Din toată țara au venit la Voroneţ mulţi profesori foarte bine pregătiţi de la licee renumite, dar şi profesori de fizică de renume din mediul universitar, pentru a ajuta la buna pregătire a elevilor. Tabăra s-a desfășurat în preajma olimpiadei judeţene de fizică şi a olimpiadei judeţene de astronomie şi astrofizică. În cadrul festivităților de deschidere a manifestării a avut loc și un program artistic susținut de ansamblurile comunităților etnice din Bucovina, printre care și ansamblul 15 6 lutego 2016 r. w Gura Humorului oficjalnie otwarto Krajowy Obóz z Fizyki, Astronomii i Astrofizyki im. Marina Daciana Bica. Inaugurację zorganizowały Wojewódzkie Kuratoria w Suczawie i Jassach, Uniwersytet im. Stefana Wielkiego w Suczawie, Wydział Fizyki Unwersytetu im. Al. I. Cuza w Jassach oraz Towarzystwo Naukowe Cygnus ośrodek UNESCO. Obóz w dniach 6-11 lutego odbył się w miejscowości Woroniec. W jego programie znalazły się

16 Polonus 2 / 2016 wykłady teoretyczne wprowadzające w tematykę, jak również na poziomie zaawansowanym, doświadczenia, obserwacje astronomiczne za pomocą telskopów, lunet, sesje astrofotograficzne, rozwiązywanie zadań i zajęcia praktyczne, poprowadzone przez najlepszych nauczycieli fizyki z renomowanych liceów, jak również znanych wykładowców akademickich z całego kraju. Ponieważ obóz odbywał się na krótko przed wojewódzkimi olimpiadami z fizyki oraz astromonii i astrofizyki, z pewnością przyczynił się do dobrego przygotowania uczniów do zawodów. Uroczyste otwarcie obozu uświetniły występy zespołów reprezentujących mniejszości narodowe zamieszkałe na Bukownie. W koncercie wziął udział także zespół górali czadeckich Mała Pojana z Pojany muntenilor polonezi Mała Pojana din localitatea Poiana Micului. Coordonați de doamna Agneșca Polacec, membrii ansamblului au prezentat o parte din cultura specifică muntenilor polonezi, program ce a cuprins un repertoriu de cântece și dansuri tradiționale. Șase elevi din cadrul Colegiului de Artă Ciprian Porumbescu din Suceava au interpretat muzică clasică, iar ansamblul Cervona Calena (Călina Roșie) din Negostina a prezentat dansuri specifice ucrainenilor din Bucovina. La deschiderea oficială au participat inspectorul școlar general, Gheorghe Lazăr, directorul Casei Corpului Didactic Suceava, prof. Constantin Mărgineanu, directorul Observatorului Astronomic din Suceava, lector dr. Cristian Pîrghie, reprezentanți ai Facultății de Fizică din cadrul Universității Al. I. Cuza din Iași. Inspectoratul Școlar Județean Suceava a fost reprezentat de inspectorul școlar pentru fizică, Petrică Crăciun, inspectorul școlar pentru educație fizică, Adrian Boicu, inspectorul școlar pentru geografie, Bogdan Nistor, inspectorii școlari pentru limba și literatura română: Luminița Angela Sehlanec și Isabel Vintila, inspectorul școlar pentru sociouman, Cezar Anuței, inspectorul școlar pentru limba ucraineană, Ilie Sauciuc, inspectorul pentru limba polonă,. Cristina Albu, dar și directori ai școlilor din județul Suceava. Alina Spaine 16 Mikuli, działający pod kierunkiem Agnieszki Polacec. Mała Pojana zaprezentowała część ze swojego bogatego góralskiego repertuaru pieśni i tańców. Szóstka uczniów Liceum Artystycznego im. Cipriana Porumbescu w Suczawie wystąpiła w repertuarze klasycznym, a tańce ukraińskie wykonał zespół Cervona Kalena (Czerwona Kalina) z Negostiny. W otwarciu udział wzięli: suczawski kurator wojewódzki Gheorghe Lazăr, dyrektor Ośrodka Kadr Nauczycielskich w Suczawie Constantin Mărgineanu, dyrektor Obserwatorium Astronomicznego w Suczawie dr Cristian Pîrghie, a także przedstawiciele Wydziału Fizyki Uniwersytetu im. Al. I. Cuza w Jassach. Kuratorium Wojewódzkie w Suczawie podczas otwarcia reprezentowali inspektorzy przemiotowi: Petrică Crăciun fizyka, Adrian Boicu wychowanie fizyczne, Bogdan Nistor geografia, Luminița Angela Sehlanec i Isabel Vintila język rumuński, Cezar Anuței nauki społeczne, Ilie Sauciuc języka ukraiński, Cristina Albu języka polski, a także dyrektorzy wielu szkół z całego województwa Suczawa. Tłum. E. Wieruszewska-Calistru