DYSTRYBUTOR : Media Miar. Instrukcja obsługi MIERNIK UNIWERSALNY UM-112B

Transkrypt

1 DYSTRYBUTOR : Media Miar Instrukcja obsługi MIERNIK UNIWERSALNY UM-112B

2 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP 3 2. ZASADY BEZPIECZNEGO UŻYTKOWANIA 3 3. CHARAKTERYSTYKA MIERNIKA 4 4. ZASTOSOWANIE 5 5. DANE TECHNICZNE 6 6. WARUNKI EKSPLOATACJI 9 7. WYPOSAŻENIE 9 8. BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA 9 9. POMIARY PRZYGOTOWANIE MIERNIKA DO POMIARÓW POMIARY NAPIĘĆ STAŁYCH DO 300V POMIARY NAPIĘĆ STAŁYCH DO 1kV POMIARY PRĄDÓW STAŁYCH DO 3A POMIARY PRĄDÓW STAŁYCH DO 10A POMIARY PRĄDÓW STAŁYCH POWYŻEJ 10A POMIARY NAPIĘĆ PRZEMIENNYCH DO 300V POMIARY NAPIĘĆ PRZEMIENNYCH DO 1kV POMIARY PRĄDÓW PRZEMIENNYCH DO 3A POMIARY PRĄDÓW PRZEMIENNYCH DO 10A POMIARY PRĄDÓW PRZEMIENNYCH POWYŻEJ 10A POMIARY REZYSTANCJI DO 2MΩ POMIARY REZYSTANCJI DO 20MΩ BŁĘDY POMIAROWE 19 2

3 1. WSTĘP Uniwersaln y miernik typu UM-112B, jest przeznaczony do pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych takich, jak prądy stałe i przemienne, napięcia stałe i przemienne oraz rezystancji. Miernik ten, stanowi niezbędne wyposażenie laboratoriów przemysłowych i naukowych, pracowni dydaktycznych oraz warsztatów naprawczych i zakładów elektroinstalacyjnych. Jest nieodzownym narzędziem pracy dla każdego, kto zajmuje się zawodowo lub amatorsko układami i urządzeniami elektrycznymi. Dzięki dużej liczbie zakresów pomiarowych i możliwości dokładnego odczytywania wyników pomiarów, bez błędu paralaksy oraz łatwej obsłudze, jest wysokiej jakości miernikiem. Wszystkie te cechy sprawiają, iż jest to atrakcyjny produkt 2. ZASADY BEZPIECZNEGO UŻYTKOWANIA Przed przystąpieniem do korzystania z miernika, użytkownik MUSI przeczytać wszystkie ostrzeżenia i instrukcję obsługi. Ostrzeżenia i zapisy instrukcji, muszą być bezwzględnie przestrzegane podczas używania miernika. Instrukcja obsługi obowiązuje tylko dla miernika, do którego została dołączona. Inne zastosowanie miernika niż podane w instrukcji, może spowodować jego uszkodzenie lub być zagrożeniem dla użytkownika. Podczas wykonywania pomiarów miernik powinien znajdować się w pozycji poziomej. Miernik powinien pracować w określonych warunkach eksploatacyjnych, patrz punkt 6. 3

4 Przed wykonywaniem pomiarów należy sprawdzić poprawność podłączenia przewodów do miernika. Przed wykonywaniem pomiarów, miernik należy ustawić na odpowiedni zakres pomiarowy, gdyż w przeciwnym razie może nastąpić jego uszkodzenie. W czasie wykonywania pomiarów, pojemnik, w którym umieszczone są baterie zasilające obwód omomierza oraz bezpieczniki topikowe, powinien być zamknięty zasuwką. Miernikiem nie wolno rzucać ani wstrząsać, gdyż może to doprowadzić do jego uszkodzenia. Miernika nie wolno zanurzać w wodzie. Nie wolno kłaść miernika na gorących powierzniach. Osoba wykonująca pomiary powinna posiadać całkowitą pewność, co do sprawności używanego miernika. Nie wolno dokonywać żadnych napraw miernika. Naprawy serwisowe może wykonywać jedynie producent. To urządzenie jest oznaczone zgodnie z Dyrektywą Europejską 2002/96/WE oraz polską Ustawą o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym symbolem przekreślonego kontenera na odpady. Takie oznakowanie informuje, że sprzęt ten, po okresie użytkowania nie może być umieszczany łącznie z innymi odpadami pochodzącymi z gospodarstwa domowego. Użytkownik zobowiązany jest do oddania go prowadzącym zbieranie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Prowadzący zbieranie, w tym lokalne punkty zbiórki, sklepy oraz gminne jednostki, tworzą odpowiedni system umożliwiający oddanie tego sprzętu. 3. CHARAKTERYSTYKA MIERNIKA Cechy charakterystyczne miernika: - 43 zakresy pomiarowe, wybierane centralnym przełącznikiem. - Możliwość dokonywania pomiarów prądów i napięć stałych o 4

5 biegunowości przeciwnej, niż to oznaczono przy gniazdach wtykowych miernika, bez potrzeby przełączania przewodów pomiarowych, dzięki klawiszowemu przełącznikowi biegunowości. - Specjalnie skonstruowany organ ruchomy, zawieszony na taśmach z naciągiem, zapewnia odporność miernika na niepożądane zewnętrzne drgania, wstrząsy czy wibracje. - Miernik jest zabezpieczony przed nieumyślnymi przeciążeniami wynikającymi z nieuwagi użytkownika. - Ustrój pomiarowy zabezpieczony jest układem diodowym. - Prądowe układy pomiarowe, zabezpieczone są bezpiecznikami topikowymi. - Wspólna podziałka dla wszystkich zakresów, zarówno dla prądu stałego jak i przemiennego, bardzo ułatwia odczyt wyników pomiarów. - Zastosowanie przekładnika prądowego, pozwala na pomiar prądów przemiennych w szerokim zakresie, przy małym poborze mocy. - Możliwość dokładnego odczytu, bez błędu paralaksy, dzięki zwężonej przy końcu wskazówce i lusterku, umieszczonym pod tarczą podziałową w łukowatym wycięciu. - Specjalny korektor do nastawiania wskazówki na zero, umożliwia dokonanie regulacji bez konieczności stosowania śrubokręta. - Miernik ma specjalny uchwyt, służący do jego przenoszenia, jak również do wygodnego ustawienia, podczas wykonywania pomiarów. - Bateria i bezpieczniki topikowe znajdują się w łatwo dostępnej komorze, dzięki czemu można dokonać ich wymiany bez potrzeby rozkręcania miernika. - Duża niezawodność w działaniu. - Estetyczny wygląd. 5

6 4. ZASTOSOWANIE Mierniki uniwersalne typu UM-112B, przeznaczone są do mierzenia napięcia i prądu w obwodach prądu stałego i przemiennego oraz rezystancji. Zmiana zakresów pomiarowych, dokonywana jest bardzo łatwo przełącznikiem obrotowym. Specjalna budowa ustroju pomiarowego, zapewnia równomierność podziałki, praktycznie w całym zakresie pomiarowym. Organ ruchomy zawieszony jest na taśmach z naciągiem. Uzyskano przez to mały pobór mocy miernika oraz zwiększenie odporności na zewnętrze drgania, wstrząsy i wibracje. To wszystko sprawia, że mierniki UM-112B, są proste w obsłudze i niezawodne w działaniu. Ponadto, zakresy pomiarowe prądu powyżej 10A, można rozszerzyć stosując boczniki lub przekładniki. 5. DANE TECHNICZNE - Zasilanie układu omomierza z baterii R6 1,5V i 6F22 9V - Zakres pomiarowy omomierza MΩ wymaga dodatkowego zewnetrznego źródła napiecia stałego 90V - Dokładnośc pomiaru rezystancji - w zakresie pomiarowym ±10% wartości wskazanej - poza zakresem pomiarowym ±1,5% długości podziałki - Długość podziałki woltomierza i amperomierza 100mm - Długość podziałki omomierza 75mm - Napięcie probiercze izolacji 3kV - Wymiary gabarytowe (dł. x szer. x wys.) 186 x 134 x 67mm - Masa miernika ok. 900g 6

7 Parametry metrologiczne miernika Pomiar prądów stałych i przemiennych Rodzaj prądu Klasa Ilość zakresów Znamionowe wartości zakresów pomiarowych Spadki napięcia Stały µA mA mA A mV 90mV 90mV 90mV Przemienny 2, mA mA A mV mV mV Zakres częstotliwości, podczas pomiarów prądów przemiennych Hz. Pomiar napięć stałych Klasa Ilość zakresów Znamionowe wartości zakresów pomiarowych Rezystancja wewnętrzna mV V V 20kΩ/V 1000V 1MΩ 7

8 Pomiar napięć przemiennych Klasa Ilość zakresów Znamionowe wartości zakresów pomiarowych Rezystancja wewnętrzna Zakres częstotliwości 1V 100Ω Hz 3V 1000Ω 2,5 7 10V 30V V 1kΩ/V Hz 1000V Hz Pomiar rezystancji Zakres wskazań Zakres pomiarowy Wartości rezystancji dla środka podziałki Napięcie zasilania 0 2kΩ 0 20kΩ 0 200kΩ 0 2MΩ 0 20MΩ 0,01 0,4kΩ 0,1 4kΩ 1 40kΩ kΩ 0,1 4MΩ 75Ω 750Ω 7,5kΩ 75kΩ 750kΩ 1,5V 1,5V 1,5V 10,5V 100,5V 8

9 6. WARUNKI EKSPLOATACJI - Temperatura otoczenia C - Wilgotność względna powietrza % - Położenie pracy miernika poziome 7. WYPOSAŻENIE - Przewody pomiarowe komplet - Krokodylki - Bezpiecznik typu WTA3 15A/250V (jeden zapasowy) 2szt. - Bezpiecznik 10A/500V ~ f 10 x 38mm 1szt. 8. BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA Obudowa miernika uniwersalnego UM-112B, wykonana jest z odpornego na udary tworzywa termoplastycznego. Wybór zakresu pomiaru odbywa się jednym centralnym przełącznikiem obrotowym. Kryte gniazda i osłonięte wtyki, zapewniają bezpieczną obsługę miernika. Układ elektryczny zawiera przekładnik prądowy, co umożliwia pomiar prądów przemiennych w szerokim zakresie, przy małym poborze mocy. Ustrój pomiarowy o dużej czułości, z organem ruchomym zawieszonym na naciągniętych taśmach, umożliwił osiągnięcie dużej rezystancji wewnętrznej na zakresach napięciowych, bez stosowania wzmacniacza elektronicznego. Miernik, ma podwójny system zabezpieczeń złożony z układu diod zabezpieczających ustrój pomiarowy oraz z bezpieczników topikowych, zabezpieczających układy pomiarowe. System ten, całkowicie chroni miernik przed uszkodzeniem, w przypadku nieumyślnego przeciążenia spowodowanego nieuwagą użytkownika. 9

10 Do zasilania układu omomierza szeregowego, przy pomiarach rezystancji służą baterie typu R6 1,5V oraz 6F22 9V. Baterie i bezpieczniki topikowe są umieszczone w osobnym pojemniku, w dolnej części miernika, co umożliwia ich szybką wymianę bez potrzeby rozkręcania miernika. Należy przy tym pamiętać, że bateria typu R6 1,5V jest umieszczona w komorze pod baterią typu 6F22 9V. Rozszerzony zakres wskazań rezystancji MΩ, uzyskuje się przez dołączenie dodatkowego źródła zasilania o napięciu 90V, na przykład baterii 60F90. Rozmieszczenie ważniejszych elementów miernika podano na rys.1. 10

11 1. Przełącznik zakresów 2. Gniazdo wtykowe 3. Gniazdo wtykowe 4. Gniazdo wtykowe 5. Gniazdo wtykowe 6. Nastawnik zera mechanicznego 7. Podziałka dla zakresów rezystancji 8. Podziałka dla prądów stałych i przemiennych 9. Podziałka dla napięć stałych i przemiennych 10. Pokrętło potencjometru do nastawiania wskazówki na kreskę 0 podziałki omomierza 11. Przełącznik rodzaju mierzonego napięcia lub prądu (stały-przemienny) 12. Bezpiecznik typu WTA3 15A/250V 13. Bezpiecznik typu WTA3 15A/250V (zapasowy) 14. Bateria 1,5V typu R6 15. Bateria 9V typu 6F Bezpiecznik 10A/500V ~ 11

12 9. POMIARY 9.1. PRZYG OTOWANIE MIERNIKA DO POMIARÓW Sprowadzić wskazówkę miernika na zero mechanicznie przy pomocy nastawnika 6. Przełącznik 11 ustawić w pozycji , przy pomiarach napięć i prądów stałych oraz rezystancji, a w pozycji ~ przy pomiarach napięć i prądów przemiennych. Ustawić przełącznik 1 na odpowiedni zakres wielkości mierzonej. Połączyć miernik z badanym obwodem, przy pomocy przewodów pomiarowych POMIARY NAPIĘĆ STAŁYCH DO 300V Przełącznik 11 ustawić w pozycji =. Przełącznik 1 ustawić na żądany zakres pomiarowy. Przewody pomiarowe, dołączyć do gniazd miernika oznaczonych ^ i + V,A; - Ω oraz do badanego obwodu. Odczytać wartość wskazaną na podziałce 8 lub 9 (zależnie od nastawionego zakresu) POMIARY NAPIĘĆ STAŁYCH DO 1kV Przełącznik 11 ustawić w pozycji =. Przełącznik 1 ustawić na zakres 1kV. Przewody pomiarowe, dołączyć do gniazd miernika oznaczonych i 1kV.Odczytać wartość wskazaną na podziałce POMIARY PRĄDÓW STAŁYCH DO 3A Przełącznik 11 ustawić w pozycji Przełącznik 1 ustawić na żądany zakres pomiarowy. Przewody pomiarowe, dołączyć do gniazd miernika oznaczonych +V,A;- Ω oraz.odczytać wartość wskazaną na podziałce 8 lub 9 (zależnie od nastawionego zakresu). 12

13 9.5. POMIARY PRĄDÓW STAŁYCH DO 10A Przełącznik 11 ustawić w pozycji Przełącznik 1 ustawić na zakres 10A. Przewody pomiarowe, dołączyć do gniazd miernika oznaczonych 10A oraz ^. Odczytać wartość wskazaną na podziałce POMIARY PRĄDÓW STAŁYCH POWYŻEJ 10A Do pomiarów prądów stałych powyżej 10A, należy stosować boczniki o znamionowym spadku napięcia 30mV, 100mV lub 300mV. Połączyć miernik z bocznikiem oraz z obwodem badanym, według rys.2. Przełącznik 1 ustawić na zakres odpowiadający znamionowemu spadkowi napięcia bocznika (30mV, 100mV lub 300mV). Połączenie bocznika z miernikiem, wykonać za pomocą przewodów, których rezystancja nie przekracza łącznie 0,5Ω. Odczytać wartość wskazaną na podziałce 8 lub 9 i obliczyć wartość prądu według wzoru: Wartość wskazana Znamionowy Zakres zakres bocznika miernika Przykład Jeżeli zastosowano bocznik, o parametrach 150A/300mV, a miernik ustawiony na zakres napięcia 300mV, wskazał 210mV, to wartość mierzonego prądu wylicza się następująco: 150A 210 mv = 105A 300mV 13

14 Rys.2.Schemat połączenia miernika UM-112B z bocznikiem. 14

15 9.7. POMIARY NAPIĘĆ PRZEMIENNYCH DO 300V Przełącznik 11 ustawić w pozycji ~. Przełącznik 1 ustawić na żądany zakres pomiarowy. Przewody pomiarowe, dołączyć do gniazd miernika oznaczonych +V, A; -Ω oraz. Odczytać wartość wskazaną na podziałce 8 lub 9 (zależnie od nastawionego zakresu) POMIARY NAPIĘĆ PRZEMIENNYCH DO 1kV Przełącznik 11 ustawić w pozycji ~. Przełącznik 1 ustawić na zakres 1kV. Przewody pomiarowe dołączyć do gniazd miernika oznaczonych i 1kV. Odczytać wartość wskazaną na podziałce POMIARY PRĄDÓW PRZEMIENNYCH DO 3A Przełącznik 11 ustawić w pozycji ~. Przełącznik 1 ustawić na żądany zakres pomiarowy. Przewody pomiarowe, dołączyć do gniazd miernika oznaczonych + V, A ; - Ω oraz. Odczytać wartość wskazaną na podziałce 8 lub 9 (zależnie od nastawionego zakresu) POMIARY PRĄDÓW PRZEMIENNYCH DO 10A Przełącznik 11 ustawić w pozycji ~. Przełącznik 1 ustawić na zakres 10A. Przewody pomiarowe, dołączyć do gniazd miernika oznaczonych oraz 10A. Odczytać wartość wskazaną na podziałce 9. 15

16 9.11. POMIARY PRĄDÓW PRZEMIENNYCH POWYŻEJ 10A Przełącznik 11 ustawić w pozycji ~. Przełącznik 1 ustawić na zakres 1A. Połączyć miernik z przekładnikiem prądowym (o prądzie wtórnym 1A), oraz z badanym obwodem, według rys.3. Odczytać wartość wskazaną na podziałce 9 i obliczyć wartość prądu mierzonego, uwzględniając przekładnię znamionową przekładnika. Dobierając przekładnik prądowy, należy uwzględnić to, że miernik typu UM-112B, przy prądzie 1A na zakresie 1A pobiera moc około 0,2VA. Rys.3.Schemat połączenia miernika UM-112B z przekładnikiem prądowy. 16

17 9.12. POMIARY REZYSTANCJI DO 2MΩ Przełącznik 11 ustawić w pozycji =. Przełącznik 1 ustawić na żądany zakres pomiarowy rezystancji. Przed pomiarem, należy zewrzeć gniazda miernika oznaczone +V,A ;-Ω oraz i nastawić wskazówkę na kreskę podziałki 7, oznaczoną cyfrą 0, za pomocą pokrętła 10. Jeśli wskazówki nie można nastawić na kreskę podziałki 7, oznaczoną cyfrą 0, to wniosek jest następujący, że baterie zasilające obwód omomierza są zużyte i należy je wymienić na nowe. Po nastawieniu wskazówki na kreskę oznaczoną cyfrą 0, dołączyć badaną rezystancję do gniazd +V,A ; - Ω i. Odczytać wartość wskazaną na podziałce 7. UWAGA! Potencjał gniazda oznaczonego +V,A; - Ω, jest ujemny względem masy miernika (gniazda oznaczonego ). Trzeba na to zwracać szczególną uwagę, przy pomiarach rezystancji elementów półprzewodnikowych POMIARY REZYSTANCJI DO 20MΩ Przełącznik 11 ustawić w pozycji =. Przełącznik 1 ustawić na zakres MΩ. Do gniazd wtykowych miernika przyłączyć dodatkowo baterię 90V (np. baterię 90V typu 60F90). Wskazówkę miernika nastawić na kreskę podziałki 7, oznaczoną cyfrą 0, za pomocą pokrętła 10. Jeśli wskazówki nie można nastawić na kreskę podziałki 7, oznaczoną cyfrą 0, to wniosek jest następujący, że baterie zasilające obwód omomierza są zużyte i należy je wymienić na nowe. Po dokonaniu powyższej regulacji, należy odłączyć przewód pomiarowy od baterii i w szereg z nią włączyć badaną rezystancję Rx, rys.4. 17

18 Rys.4.Schemat połączenia miernika UM-112B, z zewnętrzną baterią zasilająca, przy pomiarach rezystancji do 20MΩ. 18

19 10. BŁĘDY POMIAROWE Błędy dodatkowe wynikające z warunków i miejsca eksploatowania miernika. - Błąd dodatkowy, dla pomiarów napięć i prądów przemiennych o częstotliwości spoza zakresu odniesienia, nie przekracza ±2,5% znamionowej wartości zakresu pomiarowego, jeżeli częstotliwość mieści się w nominalnym zakresie użytkowania. - Błąd dodatkowy, dla pomiarów napięć i prądów stałych, przy temperaturze odbiegającej od wartości odniesienia 23 C±2, ale mieszczącej się w nominalnym zakresie użytkowania ( C), nie przekracza ±1% znamionowej wartości zakresu pomiarowego za wyjątkiem zakresu 10A, na którym błąd ten nie przekracza ±1,5%. - Błąd dodatkowy, dla pomiarów napięć i prądów przemiennych, przy temperaturze odbiegającej od wartości odniesienia 23 C±2, ale mieszczącej się w nominalnym zakresie użytkowania ( C), nie przekracza ±2,5% znamionowej wartości zakresu pomiarowego. - Błąd dodatkowy, spowodowany nieliniowością charakterystyk diod prostowniczych, który może wystąpić w czasie pomiarów prądu przemiennego, jeżeli rezystancja obwodu zewnętrznego jest mniejsza od 4kΩ na zakresie pomiarowym 1mA i od 2kΩ na zakresie pomiarowym 3mA. 19

20 Oferta produkcyjna: MAGNETOELEKTRYCZNE, ELEKTROMAGNE- TYCZNE I FERRODYNAMICZNE MIERNIKI LABORATORYJNE KLASY 0,5 TECHNICZNE MOSTKI WHEATSTONE A TECHNICZNE MOSTKI THOMSONA ANALOGOWE MULTIMETRY UNIWERSALNE ANALOGOWE I CYFROWE TABLICOWE MIERNIKI PRĄDU I NAPIĘCIA STAŁEGO ANALOGOWE I CYFROWE MIERNIKI REZYSTANCJI IZOLACJI ANALOGOWE I CYFROWE MIERNIKI REZYSTANCJI UZIEMIEŃ TESTERY ZABEZPIECZEŃ RÓŻNICOWO- PRĄDOWYCH WSKAŹNIKI KOLEJNOŚCI FAZ ANALOGOWE I CYFROWE WSKAŹNIKI NAPIĘCIA STAŁEGO I PRZEMIENNEGO ZBLIŻENIOWE SYGNALIZATORY NAPIĘCIA PRZEMIENNEGO MINIWSKAŹNIKI WYMUSZALNIKI MOCY 20