Gazetka szkolna, nr 2. listopad, grudzień BIULETYN UCZNIOWSKI

Transkrypt

1 Gazetka szkolna, nr 2 listopad, grudzień Serdecznie witamy wszystkich Naszych Czytelników! Oddajemy w Wasze ręce drugi numer Naszej Szkolnej Gazetki. Gorąco zapraszamy do współpracy wszystkich chętnych uczniów, którzy chcą i mają ochotę napisać coś od siebie. Redakcja Wigilijny nadszedł czas, całujemy mocno Was chcemy złoŝyć Wam Ŝyczenia w Dniu BoŜego Narodzenia, niechaj Gwiazdka Betlejemska, która świeci Wam o zmroku doprowadzi Was do szczęścia w nadchodzącym Nowym Roku REDAKTORZY GAZETKI 1

2 Wszystkich Świętych 1listopada Wszystkich Świętych, (łac. festum omnium sanctorum) rzymskokatolicka uroczystość (część innych kościołów również ją uznaje, w tym anglikański i wiele z luterańskich) obchodzona w Polsce 1 listopada ku czci wszystkich znanych i nieznanych świętych. Historia Uroczystość Wszystkich Świętych wywodzi się głównie z czci oddawanej męczennikom, którzy oddali swoje życie dla wiary w Chrystusa, a których nie wspomniano ani w martyrologiach miejscowych, ani w kanonie Mszy Świętej. Współczesność Pierwszy dzień listopada jest w Polsce dniem wolnym od pracy, co powoduje, że wiele osób podróżuje nawet na wielkie odległości, aby odwiedzić groby swoich bliskich. Ludzie odwiedzają cmentarze, aby ozdobić groby kwiatami, zapalić znicze i pomodlić się w intencji swoich zmarłych. To święto ma charakter religijny, głównie katolicki, ale dobrym zwyczajem obchodzi je także wiele osób innych wyznań, albo nie wyznających żadnej religii. Jest to wyrazem pamięci oraz oddania czci i szacunku zmarłym. Święto to było dniem wolnym również w czasach PRL-u, ale oficjalnie starano się nadać mu charakter świecki i nazywano je dniem Wszystkich Zmarłych bądź Świętem Zmarłych. Nazwa ta utrwaliła się w świadomości wielu osób, jako kościelna nazwa uroczystości liturgicznej: Wszyscy Święci. Następnego dnia po Wszystkich Świętych w Dzień Zaduszny (2 listopada) obchodzony jest dzień wspominania zmarłych (w Polsce zwany Zaduszkami). Dla katolików łacińskich i wielu innych chrześcijan zachodnich jest to dzień modlitw za wszystkich wierzących w Chrystusa, którzy odeszli już z tego świata. Pamięć o zmarłych znajduje również bardziej świecki wyraz. Organizuje się zaduszkowe koncerty, wystawy i spektakle, poświęcone zmarłym artystom, wydaje okolicznościowe czasopisma i książki. Święta prawosławne W prawosławiu podobne święto obchodzi się w pierwszą niedzielę po Pięćdziesiątnicy (Zesłaniu Ducha Świętego na apostołów) lub według innych źródeł - w sobotę przed Pięćdziesiątnicą. Praktycznie w Rosji, części Białorusi i Ukrainy utożsamia się takie święto (lub tylko zaduszki) z tzw. dniem rodzicielskim lub Radonicą, obchodzonymi kilka razy do roku, ale najczęściej w okresie wielkanocnym, przy czym powinien to być wtorek, rzadziej poniedziałek tygodnia tomaszowego następującego po tygodniu wielkanocnym (rozpoczynającym się zgodnie z chrześcijańskim liczeniem dni tygodnia niedzielą wielkanocną). Opracował: Gabriela Grelowska 2

3 Narodowe Święto Niepodległości 11 listopad Narodowe Święto Niepodległości polskie święto państwowe, obchodzone co roku 11 listopada, "dla upamiętnienia rocznicy odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego" w 1918 roku po 123 latach od rozbiorów dokonanych przez Austrię, Prusy i Rosję. Ustanowione w ostatnich latach II RP, przywrócone w roku Jest dniem wolnym od pracy. Dzieje obchodów Do czasu wybuchu II wojny światowej święto obchodzono tylko dwa razy w roku 1937 i W latach podczas okupacji hitlerowskiej oficjalne lub jawne świętowanie, podobnie jak i każde inne przejawy polskości, było niemożliwe. W roku 1945 władze komunistyczne świętem państwowym uczyniły dzień 22 lipca datę podpisania Manifestu PKWN, jako Narodowe Święto Odrodzenia Polski. W czasach komunizmu wielokrotnie organizowane w całym kraju przez opozycję manifestacje patriotyczne były tego dnia brutalnie tłumione przez oddziały ZOMO, a ich uczestnicy aresztowani przez Służbę Bezpieczeństwa. Święto obchodzone 11 listopada zostało przywrócone przez Sejm PRL-u IX kadencji ustawą z 15 lutego 1989 (Dz.U. PRL 1989, nr 6, poz. 34), lecz pod nieco zmienioną nazwą: Narodowe Święto Niepodległości. Dzień ten jest dniem wolnym od pracy. Główne obchody, z udziałem najwyższych władz państwowych, odbywają się w Warszawie na placu Józefa Piłsudskiego, przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Obchody Narodowego Święta Niepodległości 3

4 Znaczenie daty Odzyskiwanie przez Polskę niepodległości było procesem stopniowym i wybór 11 listopada jest dość arbitralny. Uzasadnieniem może być zbiegnięcie się wydarzeń w Polsce z końcem I wojny światowej na świecie (tego samego dnia miała miejsce kapitulacja Niemiec na froncie zachodnim). Opracował: Mateusz Ćmok, Kacper Jasiński Sekrety imion 12 braci czyli skąd się wzięły nazwy miesięcy Listopad Jego imię wywodzi się od liści opadających z drzew. Szeleszczą pod stopami, wirują na wietrze albo fruną niesione silnym podmuchem zawiei. Dlaczego listopad nie nazywa się deszczopad, przecież najczęściej jest deszczowy? Jaka pogoda listopadowa, taka i marcowa. W listopadzie goło w sadzie. Grudzień To miesiąc, w którym po raz pierwszy porządnie zamarza ziemia. A w języku naszych przodków, Prasłowian, zamarznięta ziemia to gruda. Na pociechę ofiarowuje nam Święta Bożego Narodzenia. Grudzień - ziemię grudzi i izdebki studzi. Jak się grudzień zaczyna, taka będzie cała zima. 4

5 Mikołajki Gdy jesteśmy małymi dziećmi, nie mamy najmniejszych wątpliwości, że Święty Mikołaj istnieje. Czekamy na niego z bijącym sercem i wypiekami na policzkach. Aż podczas szóstej czy siódmej gwiazdki zaczynamy coś podejrzewać... Dlaczego przyszedł wtedy, kiedy mama zawołała nas do kuchni czy kiedy tata kazał nam coś potrzymać? Zaczynają się wątpliwości. Czy on istnieje aby naprawdę? Święty Mikołaj istniał naprawdę Urodził się w III wieku w portowym mieście Patara, położonym nad Morzem Śródziemnym. Był jedynakiem, jego rodzice uchodzili za ludzi zamożnych i świątobliwych. Podobno, gdy zaraz po urodzeniu chciano go wykąpać, podniósł się w wannie i stał tak dwie godziny. W dzieciństwie, zamiast bawić się z kolegami, Mikołaj wolał chodzić na nabożeństwa, a wolny czas spędzał na czytaniu Pisma Świętego. Jako młodzieniec żeglował, polował, lubił wino i zabawę, ale któregoś dnia usłyszał głos Boga, który nakazał mu udać się do kościoła. Nie wiedział, że rada biskupów postanowiła mianować arcybiskupem człowieka, który pojawi się tego dnia w kościele jako pierwszy. Na początku IV wieku zaczęły się prześladowania chrześcijan. Mikołaj stanął w ich obronie, za co cesarz Dioklecjan kazał go wtrącić do więzienia. Odzyskał wolność dzięki kolejnemu cesarzowi, który szanował chrześcijaństwo. Potem Mikołaj oddał się bez reszty służbie bożej. Kochał bliźnich i uczył ich miłości do drugiego człowieka. Opiekował się niezamężnymi pannami, a tym, które były ubogie, dawał posagi. Pomagał biedakom, nawracał złodziei i kłusowników. Patronował żeglarzom i rybakom, kupcom, rzemieślnikom, dzieciom, a także więźniom. Mikołaja można było poprosić o pomoc w każdej sprawie, w każdej potrzebie. Był serdeczny, życzliwy i bezinteresowny. Istnieje na ten temat wiele legend. Po jego śmierci w 345 roku zaczęły krążyć fantastyczne opowieści o jego dokonaniach. Podobno przy jego grobie chorzy zdrowieli, niewidomi odzyskiwali wzrok. A smutnym i zrozpaczonym powracała radość życia i zaufanie do bliźnich. Sława cudotwórcy doprowadziła w końcu arcybiskupa Mikołaja do kanonizacji. Kult Świętego Mikołaja rozprzestrzenił się z czasem po całym świecie. Stał się on najbardziej znanym i kochanym przez wszystkich świętym. Zwyczaje związane ze Św. Mikołajem róŝnią się w poszczególnych ch krajach: Czechy i Słowacja Mikulas pojawia się 6 grudnia. Spływa po złotej nitce rozciągniętej między niebem i ziemią. Towarzyszą mu anioł i czart zły duch 5

6 We Francji Pere Noel zastępuje Mikołaja. Dziadek z białą brodą, którego imię przetłumaczyć można jako bożonarodzeniowy ojciec, nie jest ani katolickim świętym, ani anglosaskim Santa Clausem. To postać zupełnie świecka, zadomowiona nad Sekwaną od początku XX wieku. Francuzi starają się bowiem zdecydowanie oddzielić obyczaje religijne od świeckich. W Szwecji skrzat roznosi podarki. Święty Mikołaj zniknął ze Szwecji już w XVI w., w czasach reformacji, kiedy to walczono z kultem świętych. Zastąpił go karłowaty skrzat Jultomte, który zjawia się w Wigilię z workiem pełnym prezentów dla grzecznych dzieci.. W Holandii Mikołaj przypływa statkiem. Uroczyste powitanie gościa z krainy wiecznych śniegów odbywa się 6 grudnia w porcie Schevingen w pobliżu Hagi. Od tego dnia zaczyna się świętowanie i obdarowywanie. W Hiszpanii dzieci piszą listy do Mikołaja. Prezenty dostają 6 grudnia. Puste skarpety, które wieszają przy łóżku lub przy kominku, Św. Mikołaj napełnia prezentami. Podobnie jest w Anglii - z tym, że dzieci dostają tam upominki w Wigilię. W Belgii Mikołaj zjawia się 5 grudnia i napełnia prezentami wystawione przez dzieci buty i koszyki. Dzieci ustawiają wokół domu siano, marchew i ziemniaki, czyli poczęstunek dla konia, którym przyjeżdża Św. Mikołaj. W Syrii Św. Mikołaj pojawia się pod postacią wielbłąda dopiero 1 stycznia. W przeddzień dzieci ustawiają dla niego przed domem miseczki z wodą i owsem. NajwaŜniejsza jest rodzina poradnik dla dzieci KaŜdy czasem się boi Nie martw się na zapas Czasami ludzie martwią się o to, co się jeszcze nie stało. Możesz na przykład martwić się, że zapomnisz pracy domowej albo że zgubisz się w drodze do szkoły. Jeśli martwisz się o jutro, nie możesz cieszyć się dniem dzisiejszym. W każdym dniu szukaj tego, co w nim dobre. Pan Bóg daje Ci odwagę, której potrzebujesz, by przeżyć ten dzień. Nikt nie wie dokładnie, co wydarzy się jutro, ale Pan Bóg zawsze będzie czuwał nad Tobą i troszczył się o Ciebie. 6

7 O choince Choinka jest nieomylnym znakiem nadchodzących świąt Bożego Narodzenia, uczestniczką Wigilii, świadkiem najpiękniejszych życzeń, strażniczką ukrytych pod nią prezentów, zasłuchaną w śpiew kolęd... Gdy ją ubieramy, czujemy, że wchodzimy w zaczarowany świat, gdzie wszystko staje się dobre i radosne. Nie od razu były choinki Jest to jedna z najmłodszych tradycji wigilijnych. Zanim nastała choinka jej funkcje pełniła jodłka lub podłaźniczka, czyli wierzchołek sosny, jodły lub świerku zawieszony na suficie. Gałązki miały chronić dom i jego mieszkańców od złych mocy, zapewnić domownikom szczęście i dostatek. Tradycja bożonarodzeniowego drzewka pochodzi z terytorium Niemiec z około 700 roku n.e., symbolizować ono miało rajskie drzewo życia. Dopiero od przełomu XVIII i XIX w. zwyczaj ten rozprzestrzenił się na kraje anglosaskie i - dzięki niemieckim imigrantom - dotarł do Stanów Zjednoczonych. Choinka w obecnej formie przyjęła się w Polsce dopiero pod koniec XVIII w. Dosyć szybko zwyczaj zaczął się szerzyć wśród mieszczan i inteligencji polskiej. 7

8 Skąd wziął się zwyczaj ubierania choinki? Piękna góralska legenda mówi, że choinkę bożonarodzeniową zawdzięczamy... niedźwiedziowi. Gdy doszła do niego wieść o narodzeniu Jezusa, pobiegł czym prędzej do Betlejem. Martwił się tylko biedny miś, że nie miał dla Dzieciątka żadnego godnego prezentu. Postanowił ofiarować to, co było do zdobycia w lesie. Ułamał piękną choinkę i powlókł za sobą. Po drodze przechodził przez potoki, w których zamoczyły się gałązki drzewka, krople wody zamarzły na jego igiełkach i świeciły jak diamenty. Na gałęziach zasiadły ptaszki a niedźwiedź wszystko to zaniósł do szopki i przed Dzieciątkiem postawił. I od tej pory dzieci stroją choinki i wieszają na nich wszelkie świecidełka. Co wieszamy na choince? W wielu rejonach Polski zwyczaj ubierania choinki zadomowił się dopiero na początku XX w.na choince nie może zabraknąć jabłek, bo właśnie te owoce były na owym biblijnym drzewie, a ponadto jabłko symbolizuje zdrowie. Wśród iglastych gałązek wiją się łańcuchy słomkowe i bibułkowe, są pamiątką po wężu-kusicielu, oznaczają także więzy rodzinne, które podczas świąt są szczególnie silne. Gwiazda na szczycie drzewka symbolizuje gwiazdę betlejemską, która wiodła Trzech Króli do Dzieciątka Jezus. Świeczki na gałązkach to jak okruchy ognia, który dawniej płonął w izbie przez całą noc wigilijną, aby przychodzące na ten czas dusze przodków mogły się ogrzać. Świeczki to także symbol światła Chrystusa. Choinki ubierano także w piernikowe figurki ludzi i zwierząt, lukrowane kolorowo, posypane makiem. Nie mogło zabraknąć oczywiście postaci Św. Mikołaja. Na choince wiesza się też błyszczące bombki o różnych kształtach, szklane figurki, cukierki i ręcznie wykonane z papieru zabawki. Światełka elektryczne pojawiły się dopiero w Niemczech w 1882 r. Pierwszą udekorowaną ozdobami i światłami choinkę ustawił w 1923 r. przed Białym Domem w Waszyngtonie prezydent Calvin Coolidge. 8

9 Choinkowy kalendarz W wielu domach choinkę ubiera się w przeddzień Wigilii. Ustrojone drzewko będzie pachnieć i cieszyć oczy do 6 stycznia, czyli święta Trzech Króli. Ostateczną datą rozbierania choinki jest dzień 2 lutego, święto Matki Boskiej Gromnicznej. Zima Zima jedna z czterech pór roku w przyrodzie, w strefie klimatu umiarkowanego. Charakteryzuje się najniższymi temperaturami powietrza w skali roku, umiarkowaną ilością opadu atmosferycznego, zazwyczaj zestaloną (zamarzniętą) formą opadu i osadu atmosferycznego, a większość świata roślin i zwierząt przechodzi okres uśpienia. Zima astronomiczna rozpoczyna się w momencie przesilenia zimowego i trwa do momentu równonocy wiosennej, co w przybliżeniu oznacza na półkuli północnej okres pomiędzy 22 grudnia a 21 marca (czasami daty te wypadają dzień wcześniej lub dzień później, a w roku przestępnym mogą być dodatkowo cofnięte o jeden dzień). Podczas zimy astronomicznej dzienna pora dnia jest krótsza od pory nocnej, jednak z każdą kolejną dobą dnia przybywa, a nocy ubywa. Za zimę klimatyczną przyjmowało się okres roku, w którym średnie dobowe temperatury powietrza spadają poniżej 0 C. Zasadniczo zimę poprzedza jesień, jednak pomiędzy tymi okresami znajduje się klimatyczny etap przejściowy - przedzimie. Podobnie zimę od wiosny oddziela przedwiośnie. Dla półkuli południowej wszystkie opisane daty i zjawiska są przesunięte o pół roku. Za miesiące zimowe na półkuli północnej uznaje się grudzień, styczeń i luty, a na południowej czerwiec, lipiec i sierpień. Zalety ksiąŝki 1 Książka pomaga nam rozwijać język i słownictwo. 2 Książka rozwija myślenie. Dostarcza nam pojęć myślowych i nowych idei, rozszerza naszą świadomość i nasz świat. 3 Książka pobudza fantazję, uczy budować obrazy w wyobraźni. 9

10 Zanieczyszczenia powietrza Efekt cieplarniany Mechanizm efektu cieplarnianego jest złożony, jednak w pewnym uproszczeniu można go przedstawić w następujący sposób: Promieniowanie słoneczne docierające w okolice Ziemi napotyka na swej drodze górne warstwy atmosfery ziemskiej, które pochłaniają lub odbijają pewną jego część - większość fal z zakresu ultrafioletu (UV - promieniowanie krótkofalowe). Pozostała część podążając ku Ziemi jest częściowo pochłaniana, odbijana i rozpraszana w kolejnych warstwach atmosfery. Jednak większość promieniowania słonecznego - dociera do najniższych warstw atmosfery i do powierzchni Ziemi, gdzie jest częściowo od niej odbijane, a częściowo pochłaniane ogrzewając ją. Energia promieniowania słonecznego zamieniana jest w energię cieplną. Zanieczyszczenia powietrza 1. Źródła zanieczyszczenia powietrza Powietrze zanieczyszczają wszystkie substancje gazowe, stałe lub ciekłe, znajdujące się w powietrzu w ilościach większych niż ich średnia zawartość. Ogólnie zanieczyszczenia powietrza dzieli się na pyłowe i gazowe. Światowa Organizacja Zdrowia definiuje powietrze zanieczyszczone jako takie, którego skład chemiczny może ujemnie wpłynąć na zdrowie człowieka, roślin i zwierząt, a także na inne elementy środowiska (wodę, glebę). Zanieczyszczenia powietrza są najbardziej niebezpieczne ze wszystkich zanieczyszczeń, gdyż są mobilne i mogą skazić na dużych obszarach praktycznie wszystkie komponenty środowiska. Głównymi źródłami zanieczyszczeń są: uprzemysłowienie i wzrost liczby ludności, przemysł energetyczny przemysł transportowy źródła naturalne 2. Skutki zanieczyszczenia powietrza Zanieczyszczenia powietrza są głównymi przyczynami globalnych zagrożeń środowiska, takich jak dziura ozonowa, kwaśne deszcze, czy efekt cieplarnianych. Najczęściej i najbardziej zanieczyszczają atmosferę: dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz pyły. Źródła zanieczyszczeń powietrza: Wyróżnia się trzy główne źródła emisji zanieczyszczeń do atmosfery: 1. punktowe - są to głównie duże zakłady przemysłowe emitujące pyły, dwutlenek siarki, tlenek azotu, tlenek węgla, metale ciężkie. 2. powierzchniowe (rozproszone) - są to paleniska domowe, lokalne kotłownie, niewielkie zakłady przemysłowe emitujące głównie pyły, dwutlenek siarki. 3. liniowe - są to głównie zanieczyszczenia komunikacyjne odpowiedzialne za emisję tlenków azotu, tlenków węgla, metali ciężkich (głównie ołów). Opracował: Arkadiusz Czylok 10

11 Dla tych co uwielbiają krzyŝówki Wpisz poziomo: 1. Rozjaśnia każdą twarz. 2. Cieszą się dzieci gdy sypie. 3. Jadą w kuligu 4. W śnieżną zimę wszędzie Źródło energii Ziemi. 6. Rozpoczyna się 22 grudnia. 7. Na szybach mróz... piękne wzory Zimna otula szyję. 2. Zwierzę w paski. 3. Samochód bez dachu. 4. jabłko lub banan 5. Noga psa 6. Sklep z lekami Rozwiązania zagadek podpisane imieniem i nazwiskiem, oddajemy w zaklejonych kopertach nauczycielowi informatyki. Nagrodzeni: Kuba Stryczek klasa 3, Kornelia Bączek klasa 1, Kinga Filapek klasa 4. 11

12 GÓRA GROSZA Akcja Góra grosza w tym roku jest organizowana po raz jedenasty. Przez te wszystkie lata w sumie zebraliśmy ogromny fundusz ponad 15 milionów złotych. Akcja ta nie odbyłaby się bez Waszego udziału i wielkiego zaangażowania. Bardzo dziękujemy za zaufanie, którym nas obdarzacie. Mamy nadzieję, że i w tym roku przyłączycie się do akcji i razem ponownie uzbieramy olbrzymią górę grosza. Wasza postawa i wielkie zaangażowanie daje nam ogromną siłę do przeprowadzania kolejnych akcji Góra Grosza. Towarzystwo NASZ DOM ANDRZEJ - imię pochodzenia greckiego. W Polsce używane od XII wieku w formie Andrzej, Jędrzej, Ondrzej, Andrasz, Ondrasz, Andraszek, Ondraszek, Andresz. ANDRZEJKI Andrzejki (znane też jako Jędrzejki lub Jędrzejówki) wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada, w wigilię świętego Andrzeja, patrona Szkocji, Grecji i Rosji. Pierwsza polska wzmianka literacka o nim pojawiła się w 1557 za sprawą Marcina Bielskiego. Dzień ten przypada na końcu lub na początku roku liturgicznego. Andrzejki są specjalną okazją do zorganizowania ostatnich hucznych zabaw przed rozpoczynającym się adwentem. Święty Andrzej uważany jest za patrona panien, które chcą wyjść za mąż. Wigilia jego imienin, to tradycyjny wieczór wróżb. Dziewczęta spotykają się w swoim gronie, by za pomocą wróżb choć trochę odgadnąć przyszłość. Przede wszystkim jednak, by dowiedzieć się, kiedy wyjdą za mąż i kim będzie ich wybranek KATARZYK TARZYKI Podobne święto obchodzą chłopcy w wigilię świętej Katarzyny, 24 listopada. To stary polski zwyczaj ludowy. Dziś jest już prawie zapomniany. W przeddzień imienin świętej Katarzyny 24 listopada, chłopcy urządzali sobie wieczór wróżb. Byli przekonani, że za pomocą najróżniejszych sztuczek dowiedzą się, która dziewczyna o nich myśli, jakie imię będzie nosić przyszła żona. 12

13 KOLOROWANKA 13

14 14