Materiały kompozytowe. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Materiały kompozytowe. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego"

Transkrypt

1 Materiały kompozytowe Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Definicja i klasyfikacja materiałów kompozytowych Kompozyt materiał składający się z dwóch lub większej liczby różnych materiałów: a) celowo zmieszanych i możliwych do wyodrębnienia metodami mechanicznymi b) rozłożonych w kontrolowany sposób w celu nadania optymalnych własności c) posiadających właściwości wyjątkowe i lepsze niż indywidualne składniki. Składnik ciągły kompozytu, który często występuje w większej ilości nazywany jest osnową lub matrycą. W osnowie osadzone są włókna lub ziarna (cząstki) nazywane napełniaczem, wzmocnieniem lub zbrojeniem. 2

3 Podstawą klasyfikacji kompozytów jest rodzaj materiału osnowy: metaliczna (głównie stopy aluminium, magnezu, tytanu, niklu) ceramiczna (węglik krzemu, tlenek aluminium, azotek aluminium), polimerowa (poliestry, epoksydy termoutwardzalne, poliamidy, polipropylentermoplastyczne). Osnowa w materiale kompozytowym spełnia następującą rolę: spaja włókna w elemencie konstrukcji jest odpowiedzialna za przenoszenie obciążeń na włókna chroni włókna przed zniszczeniem na skutek oddziaływania czynników zewnętrznych. 3

4 Najczęściej stosowane wzmocnienia to włókna szklane, węglowe (grafitowe), aramidowe (Kevlar), boru, cząstki węglika krzemu SiC, tlenku aluminium Al 2 O 3, tlenku cyrkonu ZrO 2. Faza wzmacniająca może mieć postać: nanocząstek ziaren (wymiary od kilku do kilkuset mikrometrów np. SAP: spiekany proszek Al wzmocniony 14% Al 2 O 3 części obudowy aparatu fotograficznego) ciętych włókien krótkich o długości rzędu milimetra (np. poliamid wzmocniony włóknem szklanym- koła zębate w robocie kuchennym) ciętych włókien długich (od kilku do kilkunastu cm) maty z włókien szklanych w osnowie poliestrowej do laminowania łodzi włókien ciągłych (jednokierunkowych lub tkanych w dwóch kierunkach, np. zbiornik cysterny z włókien szklanych w osnowie poliestrowej nawijanych na rdzeniu. 4

5 (a) (b) (c) (d) Rodzaje i geometria fazy wzmacniającej: a) nanocząstki (nanowłókna) b) ziarna (cząstki) o rozmiarach rzędu mikrometra c) włókna cięte krótkie lub długie d) włókna ciągłe (jednokierunkowe lub tkane w dwóch kierunkach) kowe lub tkane w dwóch kierunkach) 5

6 Kompozyty z rdzeniem (komórkowym, piankowym lub innym) oraz kompozyty warstwowe (laminaty) nazywają się kompozytami strukturalnymi. (a) (b) (c) Przykłady kompozytów strukturalnych: a) płyta i rura z laminatu b) i c) konstrukcje przekładkowe z rdzeniem z pianki (b), plastra miodu (c) 6

7 Czynniki wpływające na właściwości kompozytów Właściwości osnowy, właściwości fazy wzmacniającej Ilość włókien Geometria fazy wzmacniającej (wielkość cząstek, długość i orientacja włókien) Doskonałość powiązania osnowy i fazy wzmacniającej 7

8 Właściwości osnowy Właściwości osnowy determinują odporność cieplną kompozytu, dlatego kompozyty z osnową polimerową można stosować jedynie w temperaturach do ok. 150 C, (np. z osnową epoksydową utwardzane w temperaturze C), kompozyty z osnową metalową - z metali lekkich Al, Mg do temperatur rzędu 300 C a z Ti rzędu 550 C Jedynie osnowy ze stopów Ni i Co umożliwiają pracę w temperaturach rzędu max C. Kompozyty z osnową ceramiczną (SiC, Al 2 O 3 ) wytrzymują temperatury do 1650 C a kompozyty węgiel amorficzny/włókno grafitowe (z ochronną powłoką SiC) C (np. dziób wahadłowca kosmicznego). 8

9 Właściwości i ilość fazy wzmacniającej wpływają na gęstość, rozszerzalność cieplną, moduł sprężystości według zależności określanej mianem reguły mieszanin. Dla przykładu gęstość kompozytu c można obliczyć znając gęstości włókien f i osnowy m : c = f V f + m V m przy czym do obliczeń najczęściej stosuje się udziały objętościowe V m, V f, V p odpowiednio: osnowy, włókien, cząstek. Stosuje się indeksy pochodzące z j. angielskiego: c composite (kompozyt), m od słowa matrix (ang. osnowa), f fibres (włókna), p particles (cząstki). Udział objętościowy włókien V f wyraża się stosunkiem objętości zajmowanej przez włókna do objętości całego kompozytu. Wstawiając w równaniu w miejsce gęstości inne wielkości, np. przewodnictwo cieplne, rozszerzalność cieplną można przewidywać jakie będą wybrane własności kompozytu. 9

10 Moduł Younga E, jedną z najważniejszych właściwości mechanicznych potrzebnych konstruktorom (od E i grubości elementu zależy sztywność konstrukcji) można również przewidywać na podstawie reguły mieszanin. Dla pojedynczej warstwy kompozytu wzmocnionego jednokierunkowymi włóknami ciągłymi przy obciążaniu rozciągającym w kierunku długości włókien: E c =E m V m +E f V f W kierunku poprzecznym: E c V m E E f m E f V f E m ( górna granica na rysunku) (dolna granica na rysunku) Występuje duża anizotropia właściwości kompozytów jednokierunkowych. Moduł sprężystości w kierunku prostopadłym do długości włókien jest zbliżony do modułu osnowy, czyli wielokrotnie mniejszy niż włókien, stąd konieczność budowy konstrukcji warstwowych (laminatów), w których włókna są rozłożone pod różnymi kątami, dając pozorną (quasi) izotropię materiału w płaszczyźnie płyty. 10

11 a) b) (a) układ osi współrzędnych dla pojedynczej warstwy kompozytu z włóknami ciągłymi (b) wykres modułu sprężystości w funkcji ilości włókien kompozytu: epoksydowego o wzmocnieniu z ciągłych, jednokierunkowych włókien szklanych. E o oznacza moduł sprężystości osnowy, E w, V w (tutaj wyjątkowo) odpowiednio moduł sprężystości i udział objętościowy włókien. 11

12 Również w przypadku kompozytów wzmocnionych cząstkami (izotropowych) np. osnowa miedź, wzmocnienie cząstki wolframu, występuje dolna i górna granica wartości modułu sprężystości. GPa Górna granica Dolna granica W, % masy 12

13 Jednak w większości przypadków własności kompozytu są skomplikowanymi funkcjami licznych parametrów, szczególnie geometrii ułożenia wzmocnienia, więc do przewidywania własności sprężystych stosuje się programy komputerowe, pozwalające na wyznaczenie poszukiwanych własności w oparciu o metody numeryczne. 13

14 Przy ułożeniu chaotycznym, typowym dla mat z włókien ciętych, wzrost wytrzymałości jest bardzo mały w porównaniu do wzmocnienia w postaci tkanin ortogonalnych. Jest to głównie wynikiem tego, iż w przypadku mat maksymalna ilość włókien, jakie udaje się przesycić, wynosi ok. V f =30%. Uzyskuje się duże obszary czystej żywicy pomiędzy włóknami, co osłabia materiał. Najbardziej efektywne jest wzmocnienie w postaci włókien ciągłych jednokierunkowych. Nie tylko ilość wzmocnienia jest optymalna (może dochodzić do V f =80% w przypadku jednokierunkowych preimpregnatów wytwarzanych przez wyspecjalizowany przemysł) ale i ułożenie wszystkich włókien w kierunku działania obciążenia rozciągającego wpływa na ogromny wzrost wytrzymałości i sztywności. 14

15 Warunkiem uzyskania optymalnych właściwości kompozytu jest doskonałe powiązanie osnowy i fazy wzmacniającej (dobra adhezja włókien i osnowy). Wiąże się to z dobrą zwilżalnością powierzchni włókien oraz brakiem pęcherzy i pustek (miejsc, gdzie nie dociera materiał osnowy na granicy włókno/osnowa). Cechy te są związane z metodą wytwarzania kompozytu. Czasami trzeba wykonywać specjalne operacje, aby poprawić zwilżalność włókien (np. osnowa aluminiowa słabo zwilża włókna węglowe, trzeba więc na ich powierzchni wytwarzać odpowiednie powłoki). Przy dużych wymaganiach odnośnie ilości pustek (poniżej 1% w przypadku kompozytów konstrukcyjnych dla lotnictwa) konieczne jest stosowanie metody próżniowego utwardzania w autoklawie. 15

16 aramidowe szklane żywica Mikrostruktury laminatów (a) poliestrowo/szklanego z widocznymi pęcherzami i obszarami bogatymi w żywicę (b) hybrydowego laminatu: osnowa epoksydowa: wzmocnienie naprzemienne warstwy włókien szklanych i aramidowych z widocznym dużym obszarem czystej żywicy [Imielińska K., Degradation and damage of advanced laminate polymer composites due to environmental effects and low velocity impact, wyd. PG 2005] 16

17 Przykłady materiałów kompozytowych i izastosowanie Największe zastosowanie mają obecnie kompozyty polimerowe (ok. 90%). Typowe zbrojenie: włókna szklane, węglowe i aramidowe. Wiele polimerów termoplastycznych zawiera celowo wprowadzoną fazę zdyspergowaną, co zalicza je do grupy materiałów kompozytowych. Przykłady elementów wzmocnionych ciętymi włóknami szklanymi: małe koła zębate z poliamidu (nylonu), panewki łożysk ślizgowych z teflonu, nadproża, zderzaki karoserii (Porsche, Peugeot). Typowe kompozyty konstrukcyjne z termoutwardzalnych polimerów to laminaty poliestrowe wzmocnione ciągłym lub ciętym włóknem szklanym stosowane do budowy kadłubów łodzi i małych jednostek pływających, małych samolotów, samochodów, cystern wiatraków itd. W przypadku elementów dużych i silnie obciążonych m.in. ster pionowy, wysokości, oprofilowanie skrzydeł, łopaty wirnika helikoptera, duże (50-80 m) kadłuby okrętów, wzmocnienie szklane zastępowane jest częściowo lub całkowicie przez włókna węglowe oraz aramidowe w osnowie żywicy epoksydowej. Często jest to kombinacja tych trzech rodzajów włókien (kompozyt hybrydowy). Przykład kompozytu o osnowie elastomeru: poliizopren wzmocniony nanocząstkami (20-30nm) sadzy, stosowany na opony samochodowe. 17

18 Kompozyty o osnowie metalowej są w większości drogie, dlatego ich zakres zastosowań jest wciąż ograniczony. Najbardziej znane są odlewane lub spiekane elementy z kompozytów o osnowie stopów Al wzmacniane cząstkami węglika krzemu (SiC) lub Al 2 O 3, takie jak tarcze hamulcowe, tłoki silników spalinowych, bloki silnikowe, ramy rowerów, końcówki kijów golfowych i ostrza łyżew hokejowych z Ti/TiC. Zaawansowane kompozyty np. o osnowie stopu Ti lub Al i wzmocnieniu z włókien węglowych lub boru, stosuje się głównie w lotnictwie i kosmonautyce. Z włókien węglowych w osnowie Al wytwarza się elementy kadłuba samolotu, ze stopu Ti wzmocnionego włóknami boru formuje się łopatki kompresora silnika lotniczego, a korbowody silnika spalinowego można otrzymać z kompozytu Ti/ciągłe włókna SiC. Pracujące w ekstremalnie wysokich temperaturach i przy wysokich obciążeniach łopatki turbiny silnika odrzutowego np. ze stopu niklu mogą być wzmocnione fazą TiC. 18

19 Zastosowania kompozytów o osnowie ceramicznej obejmują narzędzia skrawające z dużymi prędkościami, np. z Al 2 O 3 wzmocnionego wiskersami SiC, elementy silników spalinowych: zawory wlotowe (Nissan), pierścienie tłokowe (Isuzu), komora spalania, wirniki, łopatki turbin spalinowych (Toyota) z kompozytu SiC/SiC. Kompozyt węgiel/węgiel (z powłoką ochronną SiC) wytrzymuje ekstremalne temperatury do 2600 C, jest więc wykorzystywany w takich elementach jak dziób wahadłowca kosmicznego, wykładzina komory spalania i dysza wylotowa gazów silnika odrzutowego, tarcze hamulcowe samochodu Porsche. 19

20 (a) (b) (c ) (d) (e) (f) Przykłady zastosowań kompozytów: (a) łódź patrolowa z laminatu poliestrowo szklanego, (b) elementy karoserii samochodu z tłoczywa arkuszowego poliestrowo szklanego, (c) opony z poliizoprenu wzmocnionego 10% sadzy i 3% ciętych włókien aramidowych, (d) rama roweru górskiego z kompozytu: stop Ti wzmocniony 10% cząstek Al 2 O 3, (e) tłoki silnika spalinowego (Chevrolet) ze stopu Al wzmocnionego 25% cząstek SiC, (f) tarcza hamulcowa z kompozytu ceramicznego w samochodzie Porsche 20

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE Definicja i klasyfikacja materiałów kompozytowych Kompozyt - materiał składający się z dwóch lub większej liczby różnych materiałów: a/ celowo zmieszanych i możliwych do wyodrębnienia

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE 1 DEFINICJA KOMPOZYTU KOMPOZYTEM NAZYWA SIĘ MATERIAL BĘDĄCY KOMBINACJA DWÓCH LUB WIĘCEJ ROŻNYCH MATERIAŁÓW 2 Kompozyt: Włókna węglowe ciągłe (preforma 3D) Osnowa : Al-Si METALE I

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY POMOCNICZE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Materiałoznawstwo III. Materiały kompozytowe (opracowanie: dr hab. inż. Krystyna Imielińska)

MATERIAŁY POMOCNICZE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Materiałoznawstwo III. Materiały kompozytowe (opracowanie: dr hab. inż. Krystyna Imielińska) 1 MATERIAŁY POMOCNICZE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Materiałoznawstwo III Materiały kompozytowe (opracowanie: dr hab. inż. Krystyna Imielińska) 1. Definicja i klasyfikacja materiałów kompozytowych Kompozytem

Bardziej szczegółowo

Kompozyty. Czym jest kompozyt

Kompozyty. Czym jest kompozyt Kompozyty Czym jest kompozyt Kompozyt jest to materiał utworzony z co najmniej dwóch komponentów mający właściwości nowe (lepsze) w stosunku do komponentów. MSE 27X Unit 18 1 Material Elastic Modulus GPa

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH

LABORATORIUM NAUKI O MATERIAŁACH Imię i Nazwisko Grupa dziekańska Indeks Ocena (kol.wejściowe) Ocena (sprawozdanie)........................................................... Ćwiczenie: MISW2 Podpis prowadzącego Politechnika Łódzka Wydział

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY SUPERTWARDE

MATERIAŁY SUPERTWARDE MATERIAŁY SUPERTWARDE Twarde i supertwarde materiały Twarde i bardzo twarde materiały są potrzebne w takich przemysłowych zastosowaniach jak szlifowanie i polerowanie, cięcie, prasowanie, synteza i badania

Bardziej szczegółowo

Kompozyty Ceramiczne. Materiały Kompozytowe. kompozyty. ziarniste. strukturalne. z włóknami

Kompozyty Ceramiczne. Materiały Kompozytowe. kompozyty. ziarniste. strukturalne. z włóknami Kompozyty Ceramiczne Materiały Kompozytowe intencjonalnie wytworzone materiały składające się, z co najmniej dwóch faz, które posiadają co najmniej jedną cechę lepszą niż tworzące je fazy. Pozostałe właściwości

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA KOMPOZYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM M.IN. POZIOMU WSKAŹNIKÓW WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH, CENY.

CHARAKTERYSTYKA KOMPOZYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM M.IN. POZIOMU WSKAŹNIKÓW WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH, CENY. Temat 7: CHARAKTERYSTYKA KOMPOZYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM M.IN. POZIOMU WSKAŹNIKÓW WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH, CENY. Wykład 3h 1) Wiadomości wstępne: definicje kompozytów, właściwości sumaryczne i wynikowe, kompozyty

Bardziej szczegółowo

Czym jest kompozyt. Kompozyt jest to materiał utworzony z co najmniej dwóch komponentów mający właściwości nowe (lepsze) w stosunku do komponentów.

Czym jest kompozyt. Kompozyt jest to materiał utworzony z co najmniej dwóch komponentów mający właściwości nowe (lepsze) w stosunku do komponentów. Kompozyty Czym jest kompozyt Kompozyt jest to materiał utworzony z co najmniej dwóch komponentów mający właściwości nowe (lepsze) w stosunku do komponentów. Historia W Mezopotamii i Babilonie już ok. 800

Bardziej szczegółowo

Polimerowe kompozyty konstrukcyjne / Wacław Królikowski. wyd. 1-1 dodr. Warszawa, Spis treści

Polimerowe kompozyty konstrukcyjne / Wacław Królikowski. wyd. 1-1 dodr. Warszawa, Spis treści Polimerowe kompozyty konstrukcyjne / Wacław Królikowski. wyd. 1-1 dodr. Warszawa, 2017 Spis treści Przedmowa 9 Wykaz stosowanych symboli i skrótów 11 Rozdział 1. Wiadomości wstępne o kompozytach 15 1.1.

Bardziej szczegółowo

http://www.chem.uw.edu.pl/people/ AMyslinski/Kaim/cze14.pdf BOEING 747 VERSUS 787: COMPOSITES BUDOWNICTWO Materiały kompozytowe nadają się do użycia w budownictwie w szerokiej gamie zastosowań:

Bardziej szczegółowo

http://www.chem.uw.edu.pl/people/ AMyslinski/Kaim/cze14.pdf BUDOWNICTWO Materiały kompozytowe nadają się do użycia w budownictwie w szerokiej gamie zastosowań: elementy wzmacniające przemysłowych

Bardziej szczegółowo

Technologia i zastosowanie

Technologia i zastosowanie Technologia i zastosowanie Kompozyt jest to materiał utworzony sztucznie, z co najmniej dwóch składników, o różnych właściwościach, w taki sposób, że ma on właściwości lepsze i (lub) inne od składników.

Bardziej szczegółowo

30/01/2018. Wykład VII: Kompozyty. Treść wykładu: Kompozyty - wprowadzenie. 1. Wprowadzenie. 2. Kompozyty ziarniste. 3. Kompozyty włókniste

30/01/2018. Wykład VII: Kompozyty. Treść wykładu: Kompozyty - wprowadzenie. 1. Wprowadzenie. 2. Kompozyty ziarniste. 3. Kompozyty włókniste JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu: 1. Wprowadzenie 2. Kompozyty ziarniste 3. Kompozyty włókniste 4. Kompozyty warstwowe 5. Naturalne

Bardziej szczegółowo

Wykład VII: Kompozyty. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych

Wykład VII: Kompozyty. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu: 1. Wprowadzenie 2. Kompozyty ziarniste 3. Kompozyty włókniste 4. Kompozyty warstwowe 5. Naturalne

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne metody metalurgii proszków. Dr inż. Hanna Smoleńska Materiały edukacyjne DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Część III

Nowoczesne metody metalurgii proszków. Dr inż. Hanna Smoleńska Materiały edukacyjne DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Część III Nowoczesne metody metalurgii proszków Dr inż. Hanna Smoleńska Materiały edukacyjne DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Część III Metal injection moulding (MIM)- formowanie wtryskowe Metoda ta pozwala na wytwarzanie

Bardziej szczegółowo

Nowoczesne materiały konstrukcyjne : wybrane zagadnienia / Wojciech Kucharczyk, Andrzej Mazurkiewicz, Wojciech śurowski. wyd. 3. Radom, cop.

Nowoczesne materiały konstrukcyjne : wybrane zagadnienia / Wojciech Kucharczyk, Andrzej Mazurkiewicz, Wojciech śurowski. wyd. 3. Radom, cop. Nowoczesne materiały konstrukcyjne : wybrane zagadnienia / Wojciech Kucharczyk, Andrzej Mazurkiewicz, Wojciech śurowski. wyd. 3. Radom, cop. 2011 Spis treści Wstęp 9 1. Wysokostopowe staliwa Cr-Ni-Cu -

Bardziej szczegółowo

ATLAS STRUKTUR. Ćwiczenie nr 25 Struktura i właściwości materiałów kompozytowych

ATLAS STRUKTUR. Ćwiczenie nr 25 Struktura i właściwości materiałów kompozytowych ATLAS STRUKTUR Ćwiczenie nr 25 Struktura i właściwości materiałów kompozytowych Rys. 1. Mikrostruktura podeutektycznego stopu aluminium-krzem AK7. Pomiędzy dendrytami roztworu stałego krzemu w aluminium

Bardziej szczegółowo

TKANINA WĘGLOWA 2. PLAIN 3K 200 g/m

TKANINA WĘGLOWA 2. PLAIN 3K 200 g/m TKANINA WĘGLOWA PLAIN 3K 00 g/m Jest tkaniną węglową dedykowaną dla wysoko jakościowych laminatów i wytrzymałościowych w których bardzo istotnym atutem jest estetyczny wygląd. Splot Plain charakteryzuje

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Bartłomiej Hrapkowicz

Mgr inż. Bartłomiej Hrapkowicz Materiały funkcjonalne i ich zastosowanie w przemyśle jachtowym, przegląd materiałów i technologii ich wytwarzania pod kątem zastosowania w budowie statków. Mgr inż. Bartłomiej Hrapkowicz Podział materiałów

Bardziej szczegółowo

σ c wytrzymałość mechaniczna, tzn. krytyczna wartość naprężenia, zapoczątkowująca pękanie

σ c wytrzymałość mechaniczna, tzn. krytyczna wartość naprężenia, zapoczątkowująca pękanie Materiały pomocnicze do ćwiczenia laboratoryjnego Właściwości mechaniczne ceramicznych kompozytów ziarnistych z przedmiotu Współczesne materiały inżynierskie dla studentów IV roku Wydziału Inżynierii Mechanicznej

Bardziej szczegółowo

(54) Sposób wytwarzania materiału ciernego na okładziny hamulcowe i sprzęgłowe. (74) Pełnomocnik:

(54) Sposób wytwarzania materiału ciernego na okładziny hamulcowe i sprzęgłowe. (74) Pełnomocnik: RZECZPOSPOLITA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 184416 POLSKA (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 322311 (51) IntCl7 B23P 15/18 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 24.09.1997 F16D 69/02 Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

KONSTRUKCYJNE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE PRZEZNACZONE DO WYSOKOOBCIĄŻONYCH WĘZŁÓW TARCIA

KONSTRUKCYJNE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE PRZEZNACZONE DO WYSOKOOBCIĄŻONYCH WĘZŁÓW TARCIA II Konferencja: Motoryzacja-Przemysł-Nauka ; Ministerstwo Gospodarki, dn. 26 listopada 2014 KONSTRUKCYJNE MATERIAŁY KOMPOZYTOWE PRZEZNACZONE DO WYSOKOOBCIĄŻONYCH WĘZŁÓW TARCIA Dr hab. inż. Jerzy Myalski

Bardziej szczegółowo

Kompozyty. Klasa I GPH

Kompozyty. Klasa I GPH Kompozyty Klasa I GPH Zawartość Rozdział I Ogólnie o kompozytach...2 Rozdział II Charakterystyka kompozytów...3 Rozdział III Właściwości materiałów kompozytowych...4 Rozdział IV Zastosowanie Kompozytów...5

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 8

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 8 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 8 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Koło zamachowe Ashby M.F.: Dobór

Bardziej szczegółowo

INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ

INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ POLITECHNIKA LUBELSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY KATEDRA INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ Laboratorium Inżynierii Materiałowej ATLAS STRUKTUR Ćwiczenie nr 25 Struktura i właściwości materiałów kompozytowych dr inż. Jarosław

Bardziej szczegółowo

PL B1. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL BUP 16/16

PL B1. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL BUP 16/16 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 228088 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 411011 (22) Data zgłoszenia: 21.01.2015 (51) Int.Cl. C08L 83/04 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

PLASTINVENT, Ossa Hotel, 04/10/2012

PLASTINVENT, Ossa Hotel, 04/10/2012 PLASTINVENT, Ossa Hotel, 04/10/2012 Tworzywa kompozytowe i ich zastosowanie Przemysław POSTAWA, dr inż. Politechnika Częstochowska Zakład Przetwórstwa Polimerów Instytut Technologii Mechanicznych Nanotubes,

Bardziej szczegółowo

Materiały kompozytowe w budownictwie 1 cz. I

Materiały kompozytowe w budownictwie 1 cz. I Materiały kompozytowe w budownictwie 1 cz. I Janusz German Katedra Wytrzymałości Materiałów Instytut Mechaniki Budowli Politechniki Krakowskiej Specyfika konstrukcji budowlanych sprawia, że budownictwo

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2017/2018 Kod: NIM MM-s Punkty ECTS: 5. Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność: Materiałoznawstwo metali nieżelaznych

Rok akademicki: 2017/2018 Kod: NIM MM-s Punkty ECTS: 5. Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność: Materiałoznawstwo metali nieżelaznych Nazwa modułu: Kompozytowe materiały metaliczne II stopień Rok akademicki: 2017/2018 Kod: NIM-2-207-MM-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Metali Nieżelaznych Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność: Materiałoznawstwo

Bardziej szczegółowo

ZB 9 Metaliczne materiały kompozytowe w aplikacjach lotniczych (w tym materiały typu GLARE)

ZB 9 Metaliczne materiały kompozytowe w aplikacjach lotniczych (w tym materiały typu GLARE) II KONFERENCJA Indywidualnego projektu kluczowego Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym ZB 9 Metaliczne materiały kompozytowe w aplikacjach lotniczych (w tym materiały typu

Bardziej szczegółowo

KRZEPNIĘCIE KOMPOZYTÓW HYBRYDOWYCH AlMg10/SiC+C gr

KRZEPNIĘCIE KOMPOZYTÓW HYBRYDOWYCH AlMg10/SiC+C gr 51/18 ARCHIWUM ODLEWNICTWA Rok 26, Rocznik 6, Nr 18 (1/2) ARCHIVES OF FOUNDRY Year 26, Volume 6, N o 18 (1/2) PAN Katowice PL ISSN 1642-538 KRZEPNIĘCIE KOMPOZYTÓW HYBRYDOWYCH AlMg1/SiC+C gr M. ŁĄGIEWKA

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE II Composite Materials II. forma studiów: studia stacjonarne. Liczba godzin/tydzień: 2W, 2L PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE II Composite Materials II. forma studiów: studia stacjonarne. Liczba godzin/tydzień: 2W, 2L PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek: Inżynieria materiałowa Rodzaj przedmiotu: Obowiązkowy Specjalnościowy MPBiK Rodzaj zajęć: Wyk. Lab. MATERIAŁY KOMPOZYTOWE II Composite Materials II Poziom studiów: studia II

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 10

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 10 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 10 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO Zniszczenie materiału w wyniku

Bardziej szczegółowo

nr projektu w Politechnice Śląskiej 11/030/FSD18/0222 KARTA PRZEDMIOTU

nr projektu w Politechnice Śląskiej 11/030/FSD18/0222 KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N3 Strona: 1 z 5 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu: MATERIAŁY I TECHNOLOGIE STOSOWANE W BUDOWIE POJAZDÓW 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego: 2018/2019

Bardziej szczegółowo

FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa. Materiały, zastosowanie i właściwości

FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa. Materiały, zastosowanie i właściwości - Ceramika Tlenkowa Materiały, zastosowanie i właściwości Grupy i obszary zastosowania 02 03 Materiały i typowe zastosowania 04 05 Właściwości materiału 06 07 Grupy i obszary zastosowania - Ceramika Tlenkowa

Bardziej szczegółowo

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOMPOZYTÓW AlSi13Cu2- WŁÓKNA WĘGLOWE WYTWARZANYCH METODĄ ODLEWANIA CIŚNIENIOWEGO

WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOMPOZYTÓW AlSi13Cu2- WŁÓKNA WĘGLOWE WYTWARZANYCH METODĄ ODLEWANIA CIŚNIENIOWEGO 31/14 Archives of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2004, Rocznik 4, Nr 14 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE KOMPOZYTÓW AlSi13Cu2- WŁÓKNA WĘGLOWE WYTWARZANYCH

Bardziej szczegółowo

STRUKTURA I WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁÓW KOMPOZYTOWYCH. Opracował: dr inż. Jarosław Bieniaś

STRUKTURA I WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁÓW KOMPOZYTOWYCH. Opracował: dr inż. Jarosław Bieniaś Politechnika Lubelska Katedra Inżynierii Materiałowej STRUKTURA I WŁAŚCIWOŚCI MATERIAŁÓW KOMPOZYTOWYCH Opracował: dr inż. Jarosław Bieniaś 1. Ogólna charakterystyka materiałów kompozytowych. Kompozyty

Bardziej szczegółowo

FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa. Materiały, zastosowanie i właściwości

FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa. Materiały, zastosowanie i właściwości - Ceramika Tlenkowa Materiały, zastosowanie i właściwości Grupy i obszary zastosowania 02 03 Materiały i typowe zastosowania 04 05 Właściwości materiału 06 07 Grupy i obszary zastosowania Zaawansowana

Bardziej szczegółowo

30/01/2018. Wykład X: Właściwości cieplne. Treść wykładu: Stabilność termiczna materiałów

30/01/2018. Wykład X: Właściwości cieplne. Treść wykładu: Stabilność termiczna materiałów Wykład X: Właściwości cieplne JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu:. Stabilność termiczna materiałów 2. 3. 4. Rozszerzalność cieplna

Bardziej szczegółowo

Właściwości cieplne Stabilność termiczna materiałów. Stabilność termiczna materiałów

Właściwości cieplne Stabilność termiczna materiałów. Stabilność termiczna materiałów Właściwości cieplne Stabilność termiczna materiałów Temperatury topnienia lub mięknięcia (M) różnych materiałów Materiał T [ O K] Materiał T [ O K] Materiał T [ O K] diament, grafit 4000 żelazo 809 poliestry

Bardziej szczegółowo

Wykład XI: Właściwości cieplne. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych

Wykład XI: Właściwości cieplne. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Wykład XI: Właściwości cieplne JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu: 1. Stabilność termiczna materiałów 2. Pełzanie wysokotemperaturowe

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób wytwarzania kompozytów włóknistych z osnową polimerową, o podwyższonej odporności mechanicznej na zginanie

PL B1. Sposób wytwarzania kompozytów włóknistych z osnową polimerową, o podwyższonej odporności mechanicznej na zginanie RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 210460 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 387681 (22) Data zgłoszenia: 02.04.2009 (51) Int.Cl. C08J 3/24 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa. Materiały, zastosowanie i właściwości

FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa. Materiały, zastosowanie i właściwości - Ceramika Tlenkowa Materiały, zastosowanie i właściwości Grupy i obszary zastosowania 02 03 Materiały i typowe zastosowania 04 05 Właściwości materiału 06 07 Grupy i obszary zastosowania - Ceramika Tlenkowa

Bardziej szczegółowo

ROZSZERZALNOŚĆ CIEPLNA KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlSi13Cu2 WYTWARZANYCH METODĄ SQUEEZE CASTING

ROZSZERZALNOŚĆ CIEPLNA KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlSi13Cu2 WYTWARZANYCH METODĄ SQUEEZE CASTING 25/15 Archives of Foundry, Year 2005, Volume 5, 15 Archiwum Odlewnictwa, Rok 2005, Rocznik 5, Nr 15 PAN Katowice PL ISSN 1642-5308 ROZSZERZALNOŚĆ CIEPLNA KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlSi13Cu2 WYTWARZANYCH

Bardziej szczegółowo

30/01/2018. Wykład VI: Proszki, włókna, warstwy. Nauka o Materiałach. Treść wykładu:

30/01/2018. Wykład VI: Proszki, włókna, warstwy. Nauka o Materiałach. Treść wykładu: Wykład VI: Proszki, włókna, warstwy JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Nauka o Materiałach Właściwości materiałów zależą także od formy występowania

Bardziej szczegółowo

Wykład VI: Proszki, włókna, warstwy. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych

Wykład VI: Proszki, włókna, warstwy. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Wykład VI: Proszki, włókna, warstwy JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Nauka o Materiałach Właściwości materiałów zależą także od formy występowania

Bardziej szczegółowo

FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa

FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa FRIALIT -DEGUSSIT Ceramika Tlenkowa FRIALIT jest stosowany wszędzie tam gdzie metal i plastik ma swoje ograniczenia. Ceramika specjalna FRIALIT jest niezwykle odporna na wysoką temperaturę, korozję środków

Bardziej szczegółowo

III Konferencja: Motoryzacja-Przemysł-Nauka ; Ministerstwo Gospodarki, dn. 23 czerwiec 2014

III Konferencja: Motoryzacja-Przemysł-Nauka ; Ministerstwo Gospodarki, dn. 23 czerwiec 2014 III Konferencja: Motoryzacja-Przemysł-Nauka ; Ministerstwo Gospodarki, dn. 23 czerwiec 2014 Praca została realizowana w ramach programu Innowacyjna Gospodarka, finansowanego przez Europejski fundusz Rozwoju

Bardziej szczegółowo

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia. Obieralny Kod przedmiotu: MBM 1 S _0 Rok:

Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia. Obieralny Kod przedmiotu: MBM 1 S _0 Rok: Karta (sylabus) modułu/przedmiotu Mechanika i Budowa Maszyn Studia pierwszego stopnia Przedmiot: Kompozyty i nanokomopozyty polimerowe Rodzaj przedmiotu: Obieralny Kod przedmiotu: MBM S 0 6 68-3 _0 Rok:

Bardziej szczegółowo

KOMPOZYTY W BUDOWNICTWIE ZRÓWNOWAŻONYM - PRZEGLĄD ROZWIĄZAŃ I PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ

KOMPOZYTY W BUDOWNICTWIE ZRÓWNOWAŻONYM - PRZEGLĄD ROZWIĄZAŃ I PRZYKŁADY ZASTOSOWAŃ Budownictwo o zoptymalizowanym potencjale energetycznym 1(15) 2015, s. 126-133 Maciej MAJOR, Izabela MAJOR Politechnika Częstochowska, Wydział Budownictwa KOMPOZYTY W BUDOWNICTWIE ZRÓWNOWAŻONYM - PRZEGLĄD

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM s Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM s Punkty ECTS: 2. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Nazwa modułu: Technologia Rok akademicki: 2016/2017 Kod: CIM-1-707-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Kierunek: Inżynieria Materiałowa Specjalność: - Poziom studiów: Studia I

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 5

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 5 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 5 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Przykład Nogi stołowe Stół z wysmukłymi,

Bardziej szczegółowo

Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach

Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu. Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach Akademia Morska w Szczecinie Instytut InŜynierii Transportu Zakład Techniki Transportu Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotów Materiałoznawstwo i Nauka o materiałach Identyfikacja materiałów

Bardziej szczegółowo

Kompozyty ceramika polimer

Kompozyty ceramika polimer POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY ZAKŁAD TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I CERAMIKI Kompozyty ceramika polimer Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego Prowadzące: Mgr inż. Paulina Bednarek Mgr inż.

Bardziej szczegółowo

Kompozyty. Czym jest kompozyt

Kompozyty. Czym jest kompozyt Kompozyty Czym jest kompozyt Kompozyt jest to materiał utworzony z co najmniej dwóch komponentów mający właściwości nowe (inne, może lepsze?) w stosunku do komponentów. MSE 27X Unit 18 1 Kompozyty naturalne

Bardziej szczegółowo

ZB6: Materiały kompozytowe o zwiększonej wytrzymałości i odporności termicznej z wykorzystaniem żywic polimerowych do zastosowao w lotnictwie

ZB6: Materiały kompozytowe o zwiększonej wytrzymałości i odporności termicznej z wykorzystaniem żywic polimerowych do zastosowao w lotnictwie II KONFERENCJA Indywidualnego projektu kluczowego Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym ZB6: Materiały kompozytowe o zwiększonej wytrzymałości i odporności termicznej z wykorzystaniem

Bardziej szczegółowo

Wytwarzanie i przetwórstwo polimerów

Wytwarzanie i przetwórstwo polimerów Wytwarzanie i przetwórstwo polimerów Kompozyty polimerowe otrzymywanie i właściwości dr inż. Michał Strankowski Katedra Technologii Polimerów Wydział Chemiczny Publikacja współfinansowana ze środków Unii

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: RBM ET-s Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: RBM ET-s Punkty ECTS: 3. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Nazwa modułu: Współczesne materiały inżynierskie Rok akademicki: 2016/2017 Kod: RBM-2-205-ET-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Specjalność:

Bardziej szczegółowo

Narzędzia precyzyjne i półprzewodnikowe. Producent światowej klasy narzędzi diamentowych i CBN

Narzędzia precyzyjne i półprzewodnikowe. Producent światowej klasy narzędzi diamentowych i CBN Narzędzia precyzyjne i półprzewodnikowe Producent światowej klasy narzędzi diamentowych i CBN Tarcze ścierne ze spoiwem metalicznym oraz żywicznym Tarcza ze spoiwem metalicznym Tarcza ze spoiwem żywicznym

Bardziej szczegółowo

Karta techniczna sphere.core SBC

Karta techniczna sphere.core SBC jest nowego typu materiałem do produkcji lekkich, sztywnych laminatów. Materiał opracowano jakie zastępstwo dla drewna Balsa i rdzeni piankowych. Zawiera włókna szklane o powiększonej termoplastycznymi

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 14

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 14 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz. 14 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne Pełzanie Zjawisko powolnego odkształcania

Bardziej szczegółowo

PL 213904 B1. Elektrolityczna, nanostrukturalna powłoka kompozytowa o małym współczynniku tarcia, zużyciu ściernym i korozji

PL 213904 B1. Elektrolityczna, nanostrukturalna powłoka kompozytowa o małym współczynniku tarcia, zużyciu ściernym i korozji PL 213904 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 213904 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 390004 (51) Int.Cl. C25D 3/12 (2006.01) C25D 15/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

Światowy lider na polskim rynku

Światowy lider na polskim rynku Światowy lider na polskim rynku 18 l Composites Review VII-IX 2013 www.composites.com.pl Historia firmy Hexcel sięga roku 1946, kiedy to jeden z inżynierów pracujących na Uniwersytecie Kolumbii rozpoczął

Bardziej szczegółowo

B A D A N I E W Y T R Z Y M A Ł O Ś C I K O M P O Z Y T Ó W W Ę G L O W Y C H

B A D A N I E W Y T R Z Y M A Ł O Ś C I K O M P O Z Y T Ó W W Ę G L O W Y C H WYśSZA SZKOŁA INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ IM. PROF. ALFREDA MEISSNERA W USTRONIU WYDZIAŁ INśYNIERII DENTYSTYCZNEJ B A D A N I E W Y T R Z Y M A Ł O Ś C I K O M P O Z Y T Ó W W Ę G L O W Y C H Autor pracy:

Bardziej szczegółowo

W tygle używane do topienia (grzanie indukcyjne) metali (szlachetnych) W płyty piecowe / płyty ślizgowe / wyposażenie pieca

W tygle używane do topienia (grzanie indukcyjne) metali (szlachetnych) W płyty piecowe / płyty ślizgowe / wyposażenie pieca FRIALIT -DEGUSSIT ZAAWANSOWANA CERAMIKA TECHNICZNA DEGUSSIT ZR25 Zastosowanie: Szok termiczny i wysokie temperatury, izolacja Materiał: Mg-PSZ (ZrO2) DEGUSSIT ZR25 Cyrkon znany jest z wysokiej wytrzymałości

Bardziej szczegółowo

Cienkościenna powłoka siatkobetonowa wzmocniona rdzeniem z cienkiej blachy

Cienkościenna powłoka siatkobetonowa wzmocniona rdzeniem z cienkiej blachy Cienkościenna powłoka siatkobetonowa wzmocniona rdzeniem z cienkiej blachy Przedmiotem wzoru użytkowego jest cienkościenna powłoka siatkobetonowa wzmocniona rdzeniem z cienkiej blachy mająca zastosowanie

Bardziej szczegółowo

Nauka o Materiałach. Wykład XI. Właściwości cieplne. Jerzy Lis

Nauka o Materiałach. Wykład XI. Właściwości cieplne. Jerzy Lis Nauka o Materiałach Wykład XI Właściwości cieplne Jerzy Lis Nauka o Materiałach Treść wykładu: 1. Stabilność termiczna materiałów 2. Pełzanie wysokotemperaturowe 3. Przewodnictwo cieplne 4. Rozszerzalność

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY SPIEKANE (SPIEKI)

MATERIAŁY SPIEKANE (SPIEKI) MATERIAŁY SPIEKANE (SPIEKI) Metalurgia proszków jest dziedziną techniki, obejmującą metody wytwarzania proszków metali lub ich mieszanin z proszkami niemetali oraz otrzymywania wyrobów z tych proszków

Bardziej szczegółowo

Politechnika Rzeszowska - Materiały inżynierskie - I DUT - 2010/2011 - dr inż. Maciej Motyka

Politechnika Rzeszowska - Materiały inżynierskie - I DUT - 2010/2011 - dr inż. Maciej Motyka PODSTAWY DOBORU MATERIAŁÓW INŻYNIERSKICH 1 Ogólna charakterystyka materiałów inżynierskich MATERIAŁAMI (inżynierskimi) nazywa się skondensowane (stałe) substancje, których właściwości czynią ją użytecznymi

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: MIM SM-n Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne

Rok akademicki: 2016/2017 Kod: MIM SM-n Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne Nazwa modułu: Przetwórstwo stopów i materiałów spiekanych Rok akademicki: 2016/2017 Kod: MIM-2-206-SM-n Punkty ECTS: 5 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Inżynieria Materiałowa

Bardziej szczegółowo

FRIALIT -DEGUSSIT ZAAWANSOWANA CERAMIKA NARZĘDZIA FORMUJĄCE

FRIALIT -DEGUSSIT ZAAWANSOWANA CERAMIKA NARZĘDZIA FORMUJĄCE FRIALIT -DEGUSSIT ZAAWANSOWANA CERAMIKA NARZĘDZIA FORMUJĄCE Zastosowanie: Wyoblanie metali Materiał: Tlenek cyrkonu FRIALIT FZM i azotek krzemu FRIALIT GP 79 Formowanie metali może być wykonywane wieloma

Bardziej szczegółowo

KATALOG PRODUKTÓW RURY I KSZTAŁTKI FIBERFLOW COMPOSITES GRUPA ATAGOR EDYCJA 2016/1

KATALOG PRODUKTÓW RURY I KSZTAŁTKI FIBERFLOW COMPOSITES GRUPA ATAGOR EDYCJA 2016/1 KATALOG PRODUKTÓW RURY I KSZTAŁTKI FIBERFLOW COMPOSITES GRUPA ATAGOR EDYCJA 2016/1 COMPOSITES Rury i kształtki kompozytowe FiberFlow Rury i kształtki System FiberFlow, wytwarzane są w oparciu o wytyczne

Bardziej szczegółowo

Dyrektywa 2013/53/UE Rekreacyjne jednostki pływające i skutery wodne

Dyrektywa 2013/53/UE Rekreacyjne jednostki pływające i skutery wodne Dyrektywa 2013/53/UE Rekreacyjne jednostki pływające i skutery wodne Załącznik nr 16 Publikacja tytułów i odniesień do norm zharmonizowanych na mocy prawodawstwa harmonizacyjnego Unii. Polskie Normy zharmonizowane

Bardziej szczegółowo

APARATURA W OCHRONIE ŚRODOWISKA - 3. MATERIAŁY KONSTRUKCYJNE

APARATURA W OCHRONIE ŚRODOWISKA - 3. MATERIAŁY KONSTRUKCYJNE APARATURA W OCHRONIE ŚRODOWISKA - 3. MATERIAŁY KONSTRUKCYJNE Wykład dla kierunku Ochrona Środowiska Wrocław, 2015 r. Materiały do budowy aparatury procesowej Do budowy aparatury procesowej wykorzystać

Bardziej szczegółowo

KOMPOZYTY JAKO NOWOCZESNE MATERIAŁY UśYTKOWE

KOMPOZYTY JAKO NOWOCZESNE MATERIAŁY UśYTKOWE Politechnika Częstochowska Instytut InŜynierii Materiałowej KOMPOZYTY JAKO NOWOCZESNE MATERIAŁY UśYTKOWE Renata Caban Częstochowa 2010 KOMPOZYT jest to materiał utworzony z co najmniej dwóch komponentów

Bardziej szczegółowo

TWORZYWA SZTUCZNE (POLIMERY) Dr inż. Stanisław Rymkiewicz Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 202 tel kom

TWORZYWA SZTUCZNE (POLIMERY) Dr inż. Stanisław Rymkiewicz Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 202 tel kom TWORZYWA SZTUCZNE (POLIMERY) Dr inż. Stanisław Rymkiewicz Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 202 tel. 347-16-78 kom. 609 609 437 Charakterystyka wyrobów z tworzyw sztucznych Wyroby z tworzyw sztucznych

Bardziej szczegółowo

Materiałoznawstwo optyczne CERAMIKA OPTYCZNA

Materiałoznawstwo optyczne CERAMIKA OPTYCZNA Materiałoznawstwo optyczne CERAMIKA OPTYCZNA Szkło optyczne i fotoniczne, A. Szwedowski, R. Romaniuk, WNT, 2009 POLIKRYSZTAŁY - ciała stałe o drobnoziarnistej strukturze, które są złożone z wielkiej liczby

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁOZNAWSTWO. dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu )

MATERIAŁOZNAWSTWO. dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu ) MATERIAŁOZNAWSTWO dr hab. inż. Joanna Hucińska Katedra Inżynierii Materiałowej Pok. 128 (budynek Żelbetu ) jhucinsk@pg.gda.pl MATERIAŁOZNAWSTWO dziedzina nauki stosowanej obejmująca badania zależności

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do WK1 Stan naprężenia

Wprowadzenie do WK1 Stan naprężenia Wytrzymałość materiałów i konstrukcji 1 Wykład 1 Wprowadzenie do WK1 Stan naprężenia Płaski stan naprężenia Dr inż. Piotr Marek Wytrzymałość Konstrukcji (Wytrzymałość materiałów, Mechanika konstrukcji)

Bardziej szczegółowo

Rekreacyjne jednostki pływające

Rekreacyjne jednostki pływające 1 PN-EN 15609:2012 Wyposażenie i osprzęt do LPG -- Układ zasilania skroplonym gazem węglowodorowym (LPG) w łodziach, jachtach i innych statkach EN 15609:2012 15.08.2012 EN 15609:2008 (30.11.2012) 2 PN-EN

Bardziej szczegółowo

Dział Kompozytów Polska

Dział Kompozytów Polska Oferta Handlowa Dział Kompozytów Polska Spis treści Wzmocnienia szklane i węglowe... 2, żelkoty, kleje... 3 Materiały przekładkowe... 3 Wypełniacze i dodatki... 4 Środki polerskie oraz rozdzielające...

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY POMOCNICZE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH

MATERIAŁY POMOCNICZE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH MATERIAŁY POMOCNICZE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Ćwiczenie nr 6, 7 Wybrane materiały w konstrukcji środków transportu (opracowanie: dr hab. inż. Krystyna Imielińska) 1. Materiały na konstrukcję roweru Rowery

Bardziej szczegółowo

Kompozyty poliamidowe z włóknem szklanym. PLASTECH 2017 r.

Kompozyty poliamidowe z włóknem szklanym. PLASTECH 2017 r. Kompozyty poliamidowe z włóknem szklanym PLASTECH 2017 r. Plan prezentacji Grupa Azoty o firmie Budowa kompozytów Oferta Grupa Azoty - Główne Spółki nr 1 w Polsce / nr 2 w UE w nawozach mineralnych nr

Bardziej szczegółowo

Metale i niemetale. Krystyna Sitko

Metale i niemetale. Krystyna Sitko Metale i niemetale Krystyna Sitko Substancje proste czyli pierwiastki dzielimy na : metale np. złoto niemetale np. fosfor półmetale np. krzem Spośród 115 znanych obecnie pierwiastków aż 91 stanowią metale

Bardziej szczegółowo

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE)

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) L 146/106 5.6.2019 DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2019/919 z dnia 4 czerwca 2019 r. w sprawie norm zharmonizowanych dotyczących rekreacyjnych jednostek pływających i skuterów wodnych, opracowanych na

Bardziej szczegółowo

KARTA INFORMACYJNA SikaWrap -300 C NW

KARTA INFORMACYJNA SikaWrap -300 C NW KARTA INFORMACYJNA Zszywana mata z włókien węglowych do wzmocnień konstrukcyjnych jako element systemu wzmocnień Sika OPIS PRODUKTU ZASTOSOWANIE jest zszywaną matą z jednokierunkowo ułożonych włókien węglowych

Bardziej szczegółowo

Nauka o Materiałach. Wykład IV. Polikryształy I. Jerzy Lis

Nauka o Materiałach. Wykład IV. Polikryształy I. Jerzy Lis Wykład IV Polikryształy I Jerzy Lis Treść wykładu I i II: 1. Budowa polikryształów - wiadomości wstępne. 2. Budowa polikryształów: jednofazowych porowatych z fazą ciekłą 3. Metody otrzymywania polikryształów

Bardziej szczegółowo

Możliwości zastosowań kompozytów polimerowych w urządzeniach elektroenergetycznych

Możliwości zastosowań kompozytów polimerowych w urządzeniach elektroenergetycznych Joanna IZBICKA 1 Janusz MICHALSKI 2 Możliwości zastosowań kompozytów polimerowych w urządzeniach elektroenergetycznych 1. Wstęp Kompozyty polimerowe, polimery wzmocnione, tworzywa napełnione; laminaty

Bardziej szczegółowo

LEJNOŚĆ KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlMg10 Z CZĄSTKAMI SiC

LEJNOŚĆ KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlMg10 Z CZĄSTKAMI SiC 38/9 Archives of Foundry, Year 23, Volume 3, 9 Archiwum Odlewnictwa, Rok 23, Rocznik 3, Nr 9 PAN Katowice PL ISSN 1642-538 LEJNOŚĆ KOMPOZYTÓW NA OSNOWIE STOPU AlMg1 Z CZĄSTKAMI SiC Z. KONOPKA 1, M. CISOWSKA

Bardziej szczegółowo

Wykład IV: Polikryształy I. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych

Wykład IV: Polikryształy I. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Wykład IV: Polikryształy I JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu (część I i II): 1. Budowa polikryształów - wiadomości wstępne.

Bardziej szczegółowo

PRZEDMOWA 10 1. WIADOMOŚCI WSTĘPNE 11 2. ROZWÓJ MOSTÓW DREWNIANYCH W DZIEJACH LUDZKOŚCI 13

PRZEDMOWA 10 1. WIADOMOŚCI WSTĘPNE 11 2. ROZWÓJ MOSTÓW DREWNIANYCH W DZIEJACH LUDZKOŚCI 13 PRZEDMOWA 10 1. WIADOMOŚCI WSTĘPNE 11 2. ROZWÓJ MOSTÓW DREWNIANYCH W DZIEJACH LUDZKOŚCI 13 3. DREWNO JAKO MATERIAŁ KONSTRUKCYJNY DO BUDOWY MOSTÓW 39 3.1. Wady i zalety drewna 39 3.2. Gatunki drewna stosowane

Bardziej szczegółowo

KARTA TECHNICZNA AQUAFIRE

KARTA TECHNICZNA AQUAFIRE AQUAFIRE Ogólne informacje Charakterystyka Płyty z lekkiego cementu, wzmocnione włóknem Zastosowania wewnętrzne, zewnętrzne i morskie Niezwykle lekka, wysoce izolacyjna, wodoodporna i najprostsza w cięciu

Bardziej szczegółowo

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1. SPYRA PRIMO POLAND SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Mikołów, PL BUP 23/

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1. SPYRA PRIMO POLAND SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Mikołów, PL BUP 23/ RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 118993 (22) Data zgłoszenia: 30.04.2010 (19) PL (11) 66329 (13) Y1 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

Mistrz wszechstronności Zünd Cyfrowe plotery tnące

Mistrz wszechstronności Zünd Cyfrowe plotery tnące Mistrz wszechstronności Zünd Cyfrowe plotery tnące Twój najlepszy wybór w cyfrowym cięciu Dynamiczny rynek wymaga wyjątkowej elastyczności elastycznościellxfelelastyc zności 1 2 3 4 5 Gdzie surowe normy

Bardziej szczegółowo

Cieplne Maszyny Przepływowe. Temat 1 Wstęp. Część I Podstawy teorii Cieplnych Maszyn Przepływowych.

Cieplne Maszyny Przepływowe. Temat 1 Wstęp. Część I Podstawy teorii Cieplnych Maszyn Przepływowych. 1 Wiadomości potrzebne do przyswojenia treści wykładu: Znajomość części maszyn Podstawy mechaniki płynów Prawa termodynamiki technicznej. Zagadnienia spalania, termodynamika par i gazów Literatura: 1.

Bardziej szczegółowo

Przegląd zastosowań Materiały kompozytowe

Przegląd zastosowań Materiały kompozytowe Przegląd zastosowań Materiały kompozytowe Twój najlepszy wybór w dziedzinie cięcia cyfrowego. Dynamiczny rozwój rynków wymaga elastycznych rozwiązań Rygorystyczne wymogi jakościowe przy zastosowaniu wymagających

Bardziej szczegółowo

Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych

Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych Materiały budowlane - systematyka i uwarunkowania właściwości użytkowych Kompozyty Większość materiałów budowlanych to materiały złożone tzw. KOMPOZYTY składające się z co najmniej dwóch składników występujących

Bardziej szczegółowo

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz.13

Dobór materiałów konstrukcyjnych cz.13 Dobór materiałów konstrukcyjnych cz.13 dr inż. Hanna Smoleńska Katedra Inżynierii Materiałowej i Spajania Wydział Mechaniczny, Politechnika Gdańska Materiały edukacyjne ROZSZERZALNOŚĆ CIEPLNA LINIOWA Ashby

Bardziej szczegółowo

Rekreacyjne jednostki pływające i skutery wodne

Rekreacyjne jednostki pływające i skutery wodne 1 PN-EN 15609:2012 Wyposażenie i osprzęt do LPG -- Układ zasilania skroplonym gazem węglowodorowym (LPG) w łodziach, jachtach i innych statkach EN 15609:2012 12.02.2016 2 PN-EN 28846:1998 3 PN-EN 28846:1998/A1:2003

Bardziej szczegółowo