Szkoła życia z Bogiem
|
|
- Agnieszka Góra
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ks. Zbigniew Paweł Maciejewski Szkoła życia z Bogiem - wprowadzenie w wiarę Program "Szkoła życia z Bogiem - wprowadzenie w wiarę" powstał przy okazji przygotowania młodzieży do bierzmowania. Nie o bierzmowanie jednak tu chodzi, ale coś innego - doprowadzenie do świadomej wiary polegającej na stworzeniu więzi z Jezusem. Materiał będzie przydatny dla każdego, kto szuka fundamentów wiary, albo chce je wzmocnić. Skrypt jest integralną częścią internetowego szkolenia wideo dostępnego na stronie: ks. Zbigniew Paweł Maciejewski 1
2 KATECHEZA 1 Cztery kroki! W Ewangelii Jana jest opisana piękna scena dialog, który rozgrywa się między Jezusem a Piotrem, nad brzegiem jeziora Genezaret. Gdy spożyli śniadanie, rzekł Jezus do Szymona Piotra: Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie więcej aniżeli ci? Odpowiedział Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Rzekł do niego: Paś baranki moje. I znowu, po raz drugi, powiedział do niego: Szymonie, synu Jana, czy miłujesz Mnie? Odparł Mu: Tak, Panie, Ty wiesz, że Cię kocham. Rzekł do niego: Paś owce moje. Powiedział mu po raz trzeci: Szymonie, synu Jana, czy kochasz Mnie? Zasmucił się Piotr, że mu po raz trzeci powiedział: Czy kochasz Mnie? I rzekł do Niego: Panie, Ty wszystko wiesz, Ty wiesz, że Cię kocham. Rzekł do niego Jezus: Paś owce moje. (J 21,15-17) To pokazuje, czego chce od nas Jezus nie naszych praktyk (często robionych pod przymusem i z nudą), nie naszych pobożności (często płytkich), ale MIŁOŚCI! Gdy będziemy kochać to nie będziemy się nudzić, gdy będziemy kochać to nasza relacja z Jezusem nabierze zupełnie innego wymiaru. Zauważmy ważną rzecz Piotr do swojego wyznania dochodził idąc pewną drogą rozwoju. Inaczej mówiąc pokonał pewne etapy, fazy, stopnie, kroki. Jego relacja do Jezusa dojrzewała. Zobaczmy teraz te momenty w życiu Piotra, które odsłaniają te cztery etapy drogi, którą przebył, by móc wypowiedzieć słowa: Ty wiesz, że Cię kocham. Zobaczymy jakie to były etapy i nazwiemy je. Pierwszy etap to usłyszenie, że jest ktoś taki jak Jezus. Piotr usłyszał to od swojego brata Andrzeja. Nazajutrz Jan [Chrzciciel] znowu stał w tym miejscu wraz z dwoma swoimi uczniami i gdy zobaczył przechodzącego Jezusa, rzekł: Oto Baranek Boży. Dwaj uczniowie usłyszeli, jak mówił, i poszli za Jezusem. Jednym z dwóch, którzy to usłyszeli od Jana i poszli za Nim, był Andrzej, brat Szymona Piotra. Ten spotkał najpierw swego brata i rzekł do niego: Znaleźliśmy Mesjasza - to znaczy: Chrystusa. (J1, ) 2
3 Różna może być reakcja na wiadomość, że jest ktoś taki jak Jezus. Można to zlekceważyć, można wyśmiać, można powiedzieć, że to piękne, ale nie ma się czasu. Piotr dał się jednak zaprowadzić do Jezusa. I przyprowadził go [Andrzej Piotra] do Jezusa. (J1,42a) Mógł wtedy osobiście spotkać się z Jezusem. Przysłuchać się Jego słowom a przede wszystkim zobaczyć Jego życie. Osobiste spotkanie Piotra z Jezusem to drugi etap jego życia. Trzeci etap dokonał się na jakimś etapie wspólnego przebywania razem. Piotr przekonał się, że Jezus jest kimś niezwykłym, że to ktoś więcej niż cieśla, że jest to Mesjasz, Syn Boży. Można użyć sformułowania, że Piotr przeżył swoje zafascynowanie, zauroczenie Jezusem, zakochanie w Jezusie. Usłyszał od Jezusa słowa: nie objawiły ci tego ciało i krew, lecz Ojciec mój, który jest w niebie. (Mt 16,17b) Zatem to, co przeżył Piotr to łaska, która została mu dana. Możemy tę łaskę nazwać wiarą. Bóg mu ją dał, ale Piotr potrafił ją przyjąć. Nie wystarczy jednak zakochać się w Jezusie, nie wystarczy, by mieć wiarę w swoim sercu i po cichutku się nią rozkoszować i praktykować. Potrzeba jeszcze, jako konieczne uzupełnienie, zdobyć się na publiczne wyznanie. Tak jak zrobił nad brzegiem jeziora Genezaret. Wobec Jezusa i wszystkich uczniów. To był jego czwarty etap. To, co działo się między Piotrem i Jezusem nie jest niczym nadzwyczajnym. To wszystko przeżywa każdy człowiek, który chce stworzyć z drugim jakiś związek. Do pewnej dziewczyny - nazwijmy ją Anka - przyszły koleżanki i opowiedziały jej o jakimś chłopaku. Opowiadały cuda, same superlatywy. Czy to wystarczy, by się zakochać? Chyba za mało. Trzeba umówić się na jakąś pierwszą randkę. Anka poszła. Czy zakochała się na pierwszej randce? Jeśli tak, to znaczy, że głupia. Miłość nie wyłącza rozumu. Trzeba człowieka poznać a poznanie wymaga czasu. Nie wiem ile to może trwać, na pewno różnie, ale w pewnym momencie Anka może sobie uświadomić, że ten chłopak to ON - jedyny, wymarzony, na całe życie. Znowu jednak - czy to wystarczy? Potrzeba jeszcze wyrazić publicznie swą wolę bycia z kimś na całe życie potrzeba ślubu. Ślubu nie zawiera się w myśli, potajemnie. Nawet nie w dwójkę, gdzieś w krzakach, za stodołą, ale publicznie, w kościele, przy świadkach, przed księdzem. To wszystko można teraz przełożyć na relację każdego do Boga. Posłużmy się jednak jakimś konkretnym imieniem, niech to będzie Łukasz. Łukaszowi od dziecka opowiadano o Jezusie. Mówili mu rodzice, może babcia. Słyszał o Nim w kościele, zaczął chodzić na katechezę. Była to 3
4 jednak zawsze wiedza z drugiej ręki. Potrzeba czegoś bliższego - osobistego spotkania. Nie można dzisiaj spotkać się z Jezusem tak jak spotykał się Piotr. Można jednak spotkać się z Nim duchowo. Każda szczera modlitwa, w czasie której zaczynamy rozmawiać z Jezusem, Jest takim spotkaniem. Każde przyjęcie sakramentów z wiarą jest naszym spotkaniem z Jezusem. Szczególnym miejscem spotykania Jezusa jest Słowo Boże - czytanie Pisma Świętego. Czytając Ewangelię możemy poznawać jaki był Jezus, jaki miał charakter, jaka była Jego nauka, I to właśnie czynił Łukasz. W ten sposób spotkał się z Jezusem osobiście. Potem, w pewnym momencie, trudno powiedzieć, która to była klasa, Łukasz zakochał się w Nim. Stwierdził, że nie jest to jakaś osoba z bajki, jakaś abstrakcyjna idea, ale ktoś żywy. Żywy i kochany, z kim warto związać swój los. I któregoś dnia wyznał swoją wiarę Jezusowi. Wyznał ją także światu. Powiedział o tym swoim rodzicom, zaświadczył wobec grona swoich przyjaciół. Publicznie stwierdził, że chce żyć z Jezusem, że Go kocha. Podsumujmy to wszystko. Budowanie związku z Jezusem ma cztery etapy: 1. Usłyszenie (ktoś ci o Nim mówi) 2. Spotkanie (na modlitwie, w sakramentach, w Biblii) 3. Zakochanie (w sercu) 4. Wyznanie (powiedzenie o swojej miłości Jezusowi i światu) Na jakim TY Jesteś etapie?... (napisz) Zajrzyj do Biblii Święty Hieronim napisał: Nieznajomość Pisma Świętego jest nieznajomością Chrystusa. Świadomy chrześcijanin to ten, który nie rozstaje się ze swoją Biblią. Zapraszam Cię do krótkich ćwiczeń, do których potrzebny będzie przynajmniej Nowy Testament. Spotkasz się w tym miejscu ze skrótami, które odsyłać cię będą do różnych miejsc Pisma Świętego. Musisz się nauczyć odczytywać te skróty. Litery to skrót księgi (Mt - Ewangelia według św. Mateusza, Mk - Ewangelia według św. Marka, Łk - Ewangelia według św. Łukasza, J - Ewangelia według św. Jana; niekiedy przed skrótem księgi znajdziesz liczbę - tak jest na przykład z niektórymi listami - św. Jan napisał trzy listy, więc oznacza się je 1J, 2J, 3J; skróty wszystkich ksiąg znajdziesz w samej Biblii). Cała Biblia podzielona jest na numerowane rozdziały a rozdziały na wersety. Liczba przed przecinkiem oznacza rozdział, liczby po przecinku oznaczą wersety. Myślnik oznacza, że chodzi o dłuższy fragment. 4
5 Dla ilustracji dwa przykłady: Mt 5,1-12 oznacza dwanaście pierwszych wersetów piątego rozdziału Ewangelii Mateusza; Mk 1,10 oznacza dziesiąty werset pierwszego rozdziału Ewangelii Marka. Odpowiedz na pytania, wykonaj polecenia: Przeczytaj historię spotkania pewnego człowieka z Jezusem: Dz 8,1-3; Dz 9,1-31; Dz 11,19-30; Dz 13,1-12 Jakie imiona nosił?... Streść w kilku zdaniach jego historię... Pomyśl i napisz Czym jest dla ciebie wiara? Jak ją rozumiesz? Jakiej wiary pragniesz? Masz pisać od siebie, niczego nie przepisuj. KATECHEZA 2 Słowo Boże Poprzednia katecheza mówiła o czterech krokach w zbliżaniu się do Jezusa. Kroki te są następujące: Usłyszenie (ktoś ci o Nim mówi), Spo- 5
6 tkanie (w Biblii na modlitwie, w sakramentach), Zakochanie (w sercu), Wyznanie (powiedzenie o swojej miłości Jezusowi i światu) Teraz szczególnie zajmiemy się jednym ze sposobów poznawania Boga jakim jest czytanie Bożego Słowa, czytanie Biblii Święty Hieronim powiedział, że nieznajomość Pisma Świętego jest nieznajomością Chrystusa. Miał rację. Bóg objawia się człowiekowi w swoim Słowie, gdy na to słowo zamykamy swój umysł i serce, Bóg pozostaje dla nas nieznany, a praktykowana religia może stać się tylko magicznymi obrzędami czy pielęgnowaniem rodzinnych tradycji. Można powiedzieć, że nasz stosunek do Pisma Świętego jest probierzem naszego stosunku do Jezusa. Jeśli chcemy wiedzieć jak bardzo Jezus jest przez nas kochany sprawdźmy jak kochamy Pismo Święte. Chcąc wiedzieć jak jesteśmy posłuszni Jezusowi zobaczmy jak jesteśmy posłuszni temu co jest napisane w Biblii. Chcąc wiedzieć jakim autorytetem jest dla nas Jezus zapytajmy się jakim autorytetem obdarzamy jego Słowo. Jeśli w życiu jakiegoś człowieka, który mieni się nazywać wierzącym, nie ma Pisma Świętego, to jego wiara jest tylko nic nie znaczącą etykietą, zakłamaniem siebie i tumanieniem innych. Pięć obowiązków Poznajmy teraz pięć obowiązków chrześcijanina wobec Biblii. Pierwszym obowiązkiem jest słuchanie. W kościele, w radiu, w telewizji, przy różnych innych okazjach, mamy możność słuchania Bożego Słowa. Nie możemy go traktować jak innych słów, których miliony słyszymy w swym życiu. Jeśli wierzymy, że księga Pisma Świętego jest natchniona, to wierzymy, że przez słuchane słowa mówi do nas sam Bóg. Należy zatem słuchać z należytą uwagą, nastawieniem, skupieniem. Nie może być tak, że chwilę po wyjściu z kościoła nie pamiętamy zupełnie jaka była Ewangelia. Nie może być tak, że słuchamy jednym uchem a wypuszczamy zaraz drugim. Drugim obowiązkiem jest czytanie. Czytamy Biblię tak jak każdą inną książkę. Chcemy poznać jej treść. Czytamy poszczególne księgi od początku do końca. Pamiętamy, że Biblia to nie jedna książka, ale cała biblioteka. Możemy z tej biblioteki wyjmować książki w różnym porządku. Niekoniecznie trzeba czytać od Księgi Rodzaju i skończyć na Apokalipsie. Można rozpocząć czytanie od Ewangelii czy Psalmów. Czytając Biblię jak każdą inną książkę pamiętamy, że jest to książka inna od każdej innej zawiera Boże objawienie. Kolejnym obowiązkiem chrześcijanina jest studiowanie Biblii. Brzmi to bardzo poważnie, ale chodzi po prostu o dłuższe zatrzymanie się nad jakimś fragmentem. W studiowaniu nie chodzi o pokonywanie kolejnych stronic, ale o wejście w głąb. Dlatego do studiowania wybieramy niewiel- 6
7 ki fragment tekstu kilkanaście wersetów. Czytamy go wielokrotnie, powoli. Czasami znajdziemy w tekście przypisy, które będą wyjaśniać jakiś werset lub odnośniki do innych fragmentów Pisma Świętego, do których warto się odnieść. Elementem studiowania będzie także przeczytanie wstępu do danej księgi lub sięgnięcie do jakiegoś fachowego komentarza. W dalszej części katechezy podamy prostą metodę studiowania, dostępną dla wszystkich. Innym obowiązkiem chrześcijanina wobec Biblii jest jej uczenie się na pamięć. To ważne, by wypełniać swoje myślenie odpowiednią treścią. Mając w pamięci różne fragmenty Pisma Świętego możemy przywoływać je w różnych momentach także takich, gdy nie możemy sięgnąć po tekst drukowany. Ostatnim obowiązkiem jest posłuszeństwo. Nie chodzi o to, by obcując z Pismem Świętym stać się ekspertem od Biblii, czy uczonym w Piśmie. Słuchamy Słowa, czytamy je, studiujemy i uczymy się na pamięć, by okazać Bożemu Słowu posłuszeństwo. Otworzyć swoje serce i pozwolić, by Słowo Boże kształtowało nasze życie. Ważność ostatniego obowiązku łatwo sobie wyobrazić przedstawiając wszystkie obowiązki w postaci dłoni trzymającej Biblię. Każdy palec to kolejny obowiązek. Palce na górze to słuchanie, czytanie, studiowanie i uczenie się na pamięć. Kciuk podtrzymujący Biblię od spodu to posłuszeństwo. Można sobie wyobrazić trzymanie Biblii bez małego palca czy palca serdecznego. Ale na pewno nie utrzyma się Biblii bez kciuka, bez posłuszeństwa. Bez posłuszeństwa Boże Słowo wypada z naszego życia. Mamy zatem pięć obowiązków wobec Biblii: 1. Słuchanie 2. Czytanie 3. Studiowanie 4. Uczenie się na pamięć 5. Posłuszeństwo Metody studiowania Biblii Czas teraz na pokazanie prostej metody studiowania Bożego słowa. Przed studiowaniem należy się wewnętrznie uspokoić i wyciszyć. Pomodlić do Ducha Świętego. Przedmiotem studiowania mogą być te fragmenty Biblii, które będą czytane w najbliższą niedzielę (czytania znaleźć można w różnych kalendarzykach lub na stronie Mateusza: ). Oczywiście można czytać także inne 7
8 fragmenty. Po przeczytaniu najlepiej kilkukrotnym należy odpowiedzieć na pięć pytań. Twoja lewa dłoń może ci służyć za ściągę. Co w tym fragmencie jest o Bożej miłości? (4) palec serdeczny, ten od pierścionków zaręczynowych i obrączek Co w tym fragmencie jest o grzechu? (2) palec wskazujący jest tym palcem, którym się grozi, gdy zbroimy Czy znajdujemy w nim jakieś wskazówki dla życia? Dzięki zastosowaniu których powiedzie się nam w życiu. Jak można je konkretnie sformułować? (1) kciukiem życzymy sobie powodzenia (rys. 1) Jaka jest główna myśl fragmentu? Jak można ją wyrazić w jednym zdaniu? (3) środkowy palec to oś wokół, którego wszystko się obraca Czego w tym fragmencie nie rozumiem? Czego nie wiem? Na jakie pytanie nie potrafię odpowiedzieć? (5) zagięty mały palec (rys. 2) układa się w kształt znaku zapytania rys. 1 rys. 2 powodzenia (wskazówki) czego nie wiem? Dobrze jest prowadzić jakieś zapiski i odpowiedzi zostawiać w formie pisanej. Systematyczne otwieranie się na Boże Słowa zapewni nam umocnienie wiary i chrześcijański wzrost. Zajrzyj do Biblii 1. Przeczytaj J 1,1-5. Przeczytaj także przypisy. Jak jest tu nazwany Jezus? Jak jest nazwany Jezus w Ap 19,11-13?.... 8
9 3. Przeczytaj Mt 7, Wypełnij tabelę: dom pierwszy dom drugi Jaki fundament? Co na niego spadło? Jaki był koniec? Zastanów się na czym budujesz swoje życie? 4. Przeczytaj Rz 10,17. Z czego rodzi się wiara? Czy nazywając się chrześcijaninem możesz ignorować Pismo Święte?... Zadanie Czytaj Ewangelię Łukasza, każdego dnia nie więcej niż jeden fragment. Po przeczytaniu fragmentu skreśl skrót. Łk 1,1-25 Łk 1,26-56 Łk 1,57-80 Łk 2,1-21 Łk 2,22-40 Łk 2,41-52 Łk 3,1-38 Łk 4,1-15 Łk 4,16-30 Łk 4,31-44 Łk 5,1-26 Łk 5,27-6,11 Łk 6,12-36 Łk 6,37-49 Łk 7,1-28 Łk 7,29-50 Łk 8,1-21 Łk 8,22-39 Łk 8,40-56 Łk 9,1-27 Łk 9,28-62 Łk 10,1-24 Łk 10,25-42 Łk 11,1-23 Łk 11,24-36 Łk 11,37-54 Łk 12,1-21 Łk 12,22-40 Łk 12,41-59 Łk 13,1-21 Łk 13,22-35 Łk 14,1-24 Łk 14,25-35 Łk 15,1-32 Łk 16,1-18 Łk 16,19-17,10 Łk 17,11-37 Łk 18,1-17 Łk 18,18-43 Łk 19,1-27 Łk 19,28-48 Łk 20,1-26 Łk 20,27-21,6 Łk 21,7-38 Łk 22,1-38 Łk 22,39-71 Łk 23,1-25 Łk 23,26-56 Łk 24,1-35 Łk 24,
10 KATECHEZA 3 Modlitwa Czasem można zamilknąć w zachwycie patrząc w oczy ukochanej, ale naturalną i normalną rzeczą jest to, że w czasie randek, w czasie budowania związku, w czasie małżeństwa rozmawia się. modlitwa. Jeśli człowiek nie ma uszu i ust to jest wielka bieda. Ani kocham nie można powiedzieć, ani kocham usłyszeć. Gdy człowiek chce poznać Jezusa, wejść z Nim w osobisty związek, zawrzeć Przymierze, powinien słuchać tego, co On mówi i sam do Niego (w odpowiedzi) mówić. I to jest właśnie Modlitwa to rozmowa z Bogiem. W rozmowie używa się uszu i ust - słucha się i mówi się. Zauważ też, że uszu masz parę, a usta tylko jedne. Może to cię przekona, by w swojej rozmowie z Jezusem więcej słuchać a mniej mówić. Czy ktoś chciałby mieć przyjaciółkę z jednym uchem i parą ust (przenośnia). Taką, która słabo cię słyszy (albo wcale), za to gada, gada, gada? Modlitwą może być twój pacierz, który znasz i odmawiasz. Ale jeśli twój pacierz to odklepywane bezmyślnie formuły albo magiczne zaklęcia mające na Bogu wymusić twoje plany, to jeszcze nie umiesz się modlić, to jeszcze nie wiesz, co to jest modlitwa. Fundamentem modlitwy jest wiara a istotą jest odpowiadanie na to, co Bóg będzie do nas mówił. Nieprzypadkowo poprzednia nasza katecheza dotyczyła Słowa Bożego. Poprzez słuchanie, czytanie, studiowanie, uczenie się na pamięć, chcemy dotrzeć do Bożego planu, Bożej woli wobec nas. Gdy to poznamy możemy Bogu odpowiadać, możemy z nim rozmawiać. Dlatego tak jest ważne, by nasza modlitwa karmiła się Słowem Bożym, byśmy w czasie modlitwy mieli otwarte nasze duchowe uszy. 10
11 Istnieje wiele sposobów, metod modlitwy. Jedną z nich jest lectio divina, czyli czytanie duchowne. Jest to metoda bardzo stara, bardzo prosta i przy wiernym trwaniu przy niej dająca duże owoce. Naucz się jej. Czytanie duchowne (lectio divina czyt. lekcjo diwina) (metoda studium Biblii) 1. Miejsce. Idealne to kościół czy kaplica z wystawionym Najświętszym Sakramentem. W praktyce będzie to każde miejsce, w którym znajdziemy choć odrobinę wyciszenia. Własny dom, własny pokój. Las, strych lub łóżko także będzie dobrym miejscem. 2. Czas. Przynajmniej kwadrans. Dobrze jeśli będzie to pół godziny. Pora dnia nie jest istotna, ważne tylko, byśmy byli przytomni i w czasie modlitwy nie zasnęli. 3. Pozycja w czasie modlitwy. Godna i wygodna. Można w czasie tej modlitwy klęczeć, można siedzieć na małej ławeczce, można też zwyczajnie usiąść na wygodnym krześle przy stole. 4. Tekst. Będą to najczęściej ewangelie, listy, psalmy. Także inne księgi Pisma Świętego. 5. Przebieg. Istotą tej metody jest jej podział na czytanie (lectio), medytację (meditatio), modlitwę (oratio). Całość poprzedzona być powinna chwila wyciszenia, skupienia, prośbą skierowaną do Ducha Świętego o dobre owoce. Na zakończenie powinniśmy podziękować Bogu oraz dokonać refleksji nad naszą modlitwą jak się czuliśmy, co było dobre w tej modlitwie, a co należałoby w niej poprawić w przyszłości. 6. Lectio. Na czytanie (lectio) wybieramy dłuższy fragment tekstu przynajmniej jeden rozdział. Nie zakładamy, że przeczytamy go w całości. Może się zdarzyć, że już pierwszy werset będzie tym fragmentem nad którym powinniśmy zatrzymać się dłużej. W czytaniu chodzi bowiem o znalezienie takiego fragmentu (zwykle będzie to jeden werset), który nas poruszy. To poruszenie może mieć bardzo różny charakter. Może to być ciekawość, niezrozumienie, pociecha, piękno, niepokój. Poruszenie jest świadectwem, że ten werset jest dla nas osobiście ważny. Znalezienie takiego tekstu jest sygnałem, że kończy się etap lectio. 7. Meditatio. Pierwotne, łacińskie znaczenie tego słowa to powtarzanie. W tej części koncentrujemy się na znalezionym urywku. Czytamy go wielokrotnie, powoli, jakby smakując całość wersetu lub jego fragmenty. Czytając możemy akcentować różne części i wyrazy wersetu. Prawdopodobnie nauczymy się w ten sposób wersetu na pamięć. Powtarzajmy go zatem także w myśli może nam pomóc zamknięcie oczu. Angażujmy na tym etapie nie tylko rozum ale także i serce. 8. Oratio. Na pewnym etapie medytacji zamienia się ona w modlitwę. Będzie ona miała spontaniczny charakter. Czasami będzie to nasza ak- 11
12 tywność, ale możemy też być porwani przez Boże natchnienie. Wtedy modlitwa stanie się bardziej działaniem Boga w nas niż naszym działaniem. Trudno przewidzieć, co przyniesie modlitwa, jaki dokładnie charakter i kierunek przybierze. Może to być zarówno przebłaganie, prośba jak i dziękczynienie i uwielbienie. 9. Po zakończeniu cyklu, jeśli starcza nam czasu, możemy go powtórzyć. Kontynuujemy wtedy czytanie do momentu znalezienia kolejnego wersetu, następuje kolejna medytacja i kolejna modlitwa. Długość trwania jednego cyklu jest sprawa bardzo indywidualną. W czasie pół godziny można zmieścić zarówno jeden jak i cztery cykle. Czytanie duchowne (lectio divina) w pigułce Przygotuj się, a następnie: lectio meditatio oratio Zajrzyj do Biblii Twoim zadaniem związanym ze studium Biblii będzie podjęcie praktyki czytania duchownego (lectio divina). Tekst, które weźmiemy do czytania to Pierwszy List św. Jana (1J taki jest skrót tej księgi, znajdziesz ją pod koniec Nowego Testamentu). Nie pomyl go z Ewangelią Jana (J). Zachęcam do czytania każdego dnia. Obowiązkowo jednak należy zostawić 12 wpisów do niniejszych materiałów. Po modlitwie wpisujemy werset/fragment, który na modlitwie nas poruszył i stał się podstawą naszej medytacji i modlitwy danego dnia. Przepisany tekst oznaczamy podając po skrócie księgi numer rozdziału i wersetu. Dzień I J..,... 12
13 Dzień II J..,... Dzień III J..,... Dzień IV J..,... Dzień V J..,... Dzień VI J..,... Dzień VII J..,... Dzień VIII J..,... Dzień IX J..,... Dzień X J..,... Dzień XI J..,... Dzień XII J..,... 13
14 KATECHEZA 4 Sakramenty Boga możemy spotkać i poznać przez słuchanie Bożego Słowa, możemy z Nim rozmawiać (tym jest właśnie modlitwa). Jest jeszcze jeden ważny sposób, poprzez który doświadczamy spotkania z Bogiem i Jego łaski. Są to sakramenty. Jest siedem sakramentów. Według Katechizmu Kościoła Katolickiego dzielą się na następujące grupy (nazwy wg KKK): Sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego: 1. sakrament chrztu, 2. sakrament bierzmowania, 3. sakrament Eucharystii. Sakramenty uzdrowienia: 4. sakrament pokuty i pojednania, 5. sakrament namaszczenia chorych. Sakramenty w służbie komunii i posłaniu wiernych: 6. sakrament święceń, 7. sakrament małżeństwa. Sakramenty to widzialne znaki niewidzialnej łaski. Bóg posługuje się tym, co zwykłe (chleb, wino, woda, olej, słowo), by nadać temu inne znaczenie. Więcej - inną (odnoszącą się do Boga) rzeczywistość. Nasze zmysły zatrzymują się tylko na tym, co można zobaczyć, usłyszeć i poczuć, ale sakrament jest czymś głębszym, czego dotyka tylko wiara. Dlatego dla owocności sakramentu potrzebna jest prawdziwa i głęboka wiara. Bez wiary człowiek nie doświadczy Bożej łaski, choć rzeczywiście Bóg tej łaski będzie udzielał. Dziewczynie i chłopakowi, gdy spotykają się na randce z ukochanym, ukochaną, nie wystarcza fakt, że się spotykają, że mogą się słyszeć, że mogą rozmawiać. Zapragną dotyku, wzięcia się za ręce, przytulenia, pocałunku. Jezusowi, który spotyka się z człowiekiem także nie wystarcza to, że mówi do człowieka, nie wystarcza też to, że człowiek mówi do Niego. Jezus chce czegoś więcej chce jeszcze większej bliskości, chce dotknięcia, chce pocałunku. Można powiedzieć, że sakramenty to takie dotknięcia (albo nawet pocałunki Pana Boga, które w życiu człowieka wierzącego owocują oczyszczeniem, umocnieniem, pocieszeniem, uzdrowieniem. 14
15 Zajrzyj do Biblii Kontynuuj praktykę czytania duchownego (Lectio Divina sposób masz podany w poprzednich materiałach). Zacznij w ten sposób czytać Ewangelię Marka i List do Rzymian. Proszę czytać te teksty na zmianę jednego dnia Ewangelię, drugiego List. Zachęcam do czytania każdego dnia. Obowiązkowo jednak należy zostawić 10 wpisów do niniejszych materiałów (5 z Ewangelii i 5 z Listu). Po naszej modlitwie wpisujemy werset/fragment, który na modlitwie nas poruszył i stał się podstawą naszej medytacji danego dnia. Przepisany tekst oznaczamy podając po skrócie księgi numer rozdziału i wersetu. Jeśli posługując się tą metodą przeczytałeś Księgi do końca zacznij od początku. Dzień I......Mk, Dzień II......Rz, Dzień III......Mk, Dzień IV......Rz, Dzień V......Mk, Dzień VI......Rz, Dzień VII......Mk, Dzień VIII......Rz, Dzień IX......Mk, 15
16 Dzień X......Rz, Odszukaj następujące fragmenty, w miejscu po skrócie biblijnym jednym zdaniem określ treść fragmentu (np. daj tytuł), następnie odpowiedz na dodatkowe pytanie: 1. Mk 2, Co Jezus zobaczył w niosących chorego? Mk 2, Mk 3, Co było przyczyną smutku Jezusa? Mk 3, Mk 5, Jak określono Jezusa? Mk 5, Mk 5, Co ocaliło kobietę? Mk 5, Mk 7, Co znaczy Effatha? Mk 7, Mk 10, Jak wołał syn Tymeusza? Mk 10, Twoja spowiedź i Msza Św. Na początku swojego życia przyjąłeś sakrament chrztu, obecnie przygotowujesz się do bierzmowania. To jednorazowe wydarzenia, ale ich skutki trwają przez całe życie. Znaczy to, że łaska chrztu świętego towarzyszy ci przez całe życie. Podobnie będzie z bierzmowaniem. Sakramenty, które przyjmujesz częściej to sakrament pojednania i Eucharystia. Mówi się często, że niedzielna Msza Święta to obowiązek chrześcijanina. To prawda, ale czy nie należy spojrzeć na to inaczej? Powinno to być spotkanie dwóch kochających się osób Boga i człowieka. Czy tak rozumiesz i przeżywasz swój udział w Eucharystii? Jeśli jest inaczej to twoja postawa wymaga nawrócenia. 16
17 Każda Eucharystia powinna znajdować swą puentę w przyjmowanej Komunii Świętej. Czy Komunia jest twoją stałą praktyką, czy tylko czymś, co przeżywasz od wielkiego święta (a może w ogóle zaniechałeś tego)?. Do Komunii Świętej może przystąpić ten, kto wolny jest od grzechu ciężkiego. Od stanu grzechu ciężkiego uwalnia nas spowiedź sakrament pojednania. Chodzi jednak nie o zaliczenie spowiedzi, ale o DOBRĄ spowiedź. Dlatego warto przyjrzeć się warunkom sakramentu pojednania i wyciągnąć odpowiednie wnioski. Możesz oszukać księdza, ale nigdy Boga i samego siebie. Złamanie któregokolwiek warunku czyni twoją spowiedź nieważną i świętokradzką. 1. Rachunek sumienia. (Czy przed spowiedzią pomodliłeś się do Boga z prośbą o poznanie swoich grzechów, czy zadałeś sobie trud przypomnienia swoich grzechów? Czy zrobiłeś to na podstawie przykazań Bożych, kościelnych, przykazań miłości lub w inny sposób np. czytając pytania rachunku sumienia w książeczce do nabożeństwa? ) 2. Żal za grzechy. (Nie chodzi o słowa bardzo łatwo jest kłamać. Czy naprawdę żałujesz tego co zrobiłeś złego?) 3. Mocne postanowienie poprawy. (Znowu nie chodzi o formułkę, ale o prawdę twojej woli czy naprawdę chcesz żyć inaczej?) 4. Spowiedź szczera. (Czy wyznałeś szczerze i do końca wszystkie twoje grzechy? Czy nie zataiłeś czegoś albo udajesz przed sobą, że to co robisz nie jest grzechem?) 5. Zadośćuczynienie. (To nie tylko odmówienie pokuty, ale próba naprawienia tego wszystkiego, co zniszczyłeś grzesząc, wynagrodzenia wszystkich krzywd, które wyrządziłeś) I ostatnie pytanie najważniejsze. Czy wierzysz w Boga? I w to, że Bóg może ci odpuścić twoje grzechy? Czy twoje spowiedzi są spotkaniem z Bogiem czy tanią komedią, jaką odgrywasz przed księdzem i swoimi rodzicami? KATECHEZA 5 Boża miłość Potrzeba miłości jest głęboko wpisana w ludzką naturę świadczy o tym nasza kultura literatura, film, piosenka, wszystko co nas otacza wszystko kręci się wokół miłości. Człowiek pragnie kochać i być kocha- 17
18 nym. Bóg także chce kochać i być kochanym. Kocha nas, ale często tej miłości nie przyjmujemy? Dlaczego? Problem tkwi w tzw. obrazie Boga, z którego wynika nasze wyobrażenie Jego miłości. Słowo Bóg dzieli los wszystkich innych słów - może być różnie rozumiane przez różnych ludzi. Mówimy, że każdy człowiek ma swój własny obraz Boga, swoje własne rozumienie (czasami błędne). Różne sytuacje miały wpływ na to, że często wyobrażając sobie Boga mamy na myśli kogoś, kto nie tylko nas nie kocha, ale wręcz jest nam niechętny, nienawidzi nas. Trudno potem takiemu bożkowi oddać życie. Musimy pojąć, że Bóg jest inny, oddzielony od świata. Jeśli nałożymy na Niego nasze wyobrażenia, które wynieśliśmy ze świata, to popełnimy błąd. Bóg jest INNY i jego miłość jest INNA! Są dwa rodzaje miłości warunkowa i bezwarunkowa (ta inna, pochodząca od Boga). Wyjaśnijmy to na przykładzie. Najpierw miłość warunkowa. Ojciec kocha swojego syna, bo przynosi piątki i szóstki, nie jest beksą, na podwórku potrafi walnąć z kopa tym. którzy go zaczepiają (czy cokolwiek innego). Matka kocha córkę, bo ta zawsze mówi, gdzie idzie, ma z nią świetny kontakt. Matka wie, Że dziewczyna jest odpowiedzialna i nie narobi głupstw (czy cokolwiek innego). Chłopak kocha dziewczynę, bo ta ma niepospolitą urodę, zadarty nosek i długie rzęsy, jest oczytana i wysportowana (czy cokolwiek innego). Dziewczyna kocha chłopaka, bo jest dżentelmenem, dba o linię, jest ładnie opalony i uważnie słucha jej opowieści (czy cokolwiek innego). We wszystkich tych przypadkach mamy do czynienia z miłością pod pewnymi warunkami Kocham cię, bo..., kocham cię, jeśli..., kocham cię, bo spełniasz moje wymagania. A teraz miłość bezwarunkowa. I tu tylko jeden przykład, bo jest to miłość, którą w doskonałym stopniu posiada tylko Bóg. Jeśli człowiek tak kocha to z łaski Bożej. Jesteś wzorowym chrześcijaninem, grzecznie zachowujesz się na religii, chodzisz do kościoła, modlisz się rano i wieczorem. Bóg cię kocha. Jesteś ostatnią miernotą, życiowym nieudacznikiem, niczego nie potrafisz, nic nie osiągniesz. Bóg cię kocha. Jesteś zbrodniarzem, bandytą bez żadnych uczuć. Bóg cię kocha. Bóg cię kocha, bo jego miłość jest bezwarunkowa. Bóg cię kocha, nie dlatego, że na tę miłość zasługujesz, ale dlatego, że po prostu jesteś. Nie musisz nic robić, by zasłużyć na miłość. Chcę być dobrze zrozumiany. Nie wolno myśleć, że Panu Bogu jest obojętne, jak żyjesz - dobrze czy źle. 18
19 On czasami gorzko płacze lub wrze gniewem, jak widzi twoje życie, ale nie przestaje cię kochać. I to jest podstawowa prawda chrześcijaństwa - Bóg jest miłością. Gdy uwierzymy tej prawdzie stajemy się dziećmi Bożymi. Gdy nie wierzymy w tę miłość, to religia staje się dla nas tylko obowiązkiem, smutnym ciężarem. A my stajemy się nie dziećmi, a niewolnikami. A Bóg nie chce niewolników, ale synów. Zapamiętaj! Są dwa rodzaje miłości: Kocham, bo Kocham. Bóg cię kocha tym drugim rodzajem miłości. Gdy chcemy dowodów tej miłości to powinniśmy spojrzeć na krzyż. Jezus był niewinny, nie zasługiwał na śmierć. Na śmierć zasługujemy my ten temat rozwinie kolejna katecheza. Jezus z miłości dla nas oddał swoje życie: Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. (J 3,16) Mamy wiedzę, że Bóg jest miłością. Trzeba nam jednak tego, by wiedza z głowy przeszła także do naszego serca. Zajrzyj do Biblii Odpowiedz na pytania, wykonaj polecenia: 1. Kim jest Bóg według Biblii? 1J 4, Kim mamy być dla Boga, przez Jego wolę i miłość? Ef 1, Jakie przypowieści zamieszcza św. Łukasz w piętnastym rozdziale swojej Ewangelii? Łk Przeczytaj te przypowieści. Łk Czego uczy przypowieść o marnotrawnym synu? Łk15, Napisz własnymi słowami
20 6. Przeczytaj Hymn o miłości św. Pawła. 1Kor Przeczytaj raz jeszcze ten fragment. Masz w nim zawarte cechy prawdziwej miłości: Miłość cierpliwa jest, [miłość] łaskawa jest. Miłość nie zazdrości, [miłość] nie szuka poklasku, [miłość] nie unosi się pychą; (...) (miłość] nie szuka swego, [miłość] nie unosi się gniewem, [miłość] nie pamięta złego; [miłość] nie cieszy się z niesprawiedliwości, lecz [miłość] współweseli się z prawdą. (1Kor 13,4-6) 8. Spróbuj poznać prawdziwy obraz Boga. Przepisz powyższy fragment zastępując słowo miłość słowem Bóg. Tam gdzie trzeba zmieniamy końcówki wyrazów Jeszcze raz przepisz powyższy fragment. Tym razem zastąp słowo miłość swoim imieniem. Tam gdzie trzeba zmieniamy końcówki wyrazów. 20
21 Pomyśl Człowiek nie może żyć bez miłości. Człowiek pozostaje dla Siebie istotą niezrozumiałą, jego życie jest pozbawione sensu, jeśli nie objawi mu się Miłość, jeśli nie spotka się z Miłością, jeśli jej nie dotknie i nie uczyni w jakiś sposób swoją, jeśli nie znajdzie w niej żywego uczestnictwa. Jan Paweł II (Redemptor hominis 10). KATECHEZA 6 Grzech człowieka Tematem poprzedniej katechezy była miłość Boża. Usłyszeliśmy, że Bóg, który jest miłością, kocha nas w sposób bezwarunkowy: Kocham. (kropka). To zupełnie INNA miłość niż ta, której doświadczamy codziennie. Może dlatego tak trudno jest nam jej zaufać? Prawda o Bożej miłości to dobra nowina dla każdego człowieka, ale może się zrodzić bardzo ważne pytanie, na które dzisiaj usłyszymy odpowiedź: Dlaczego nie doświadczam Bożej miłości? Dlaczego jej nie widzę? To mogą być bardzo różne szczegółowe problemy: Dlaczego w klęskach żywiołowych giną niewinni ludzie? Dlaczego ciągle na świecie są jakieś wojny, terrorystyczne ataki? Dlaczego w moim życiu nie układa się tak jak chciałbym? Moi rodzice się rozwiedli... ojciec umarł... nikt mnie nie rozumie... nie kocha doświadczam na sobie zła, przemocy Każdy może tu wpisać coś swojego. 21
22 Odpowiedź Boga na to wszystko jest jedna: Człowiek zamiast Bożej miłości wybrał w swoim życiu grzech. Jeśli chcemy wiedzieć jak miał wyglądać świat zaplanowany przez Boga, powinniśmy przeczytać opis raju. Ten poetycki tekst Biblii przekazuje nam prawdę, że Bóg chciał człowiekowi dać wszystko: zaspokojenie jego potrzeb, harmonię świata i relacji międzyludzkich, wreszcie życie wieczne Człowiek wybrał jednak inne życie. Wybrał nieposłuszeństwo i życie według własnych planów. To, co się stało (i dzieje ciągle), dobrze jest wyrażone przez proroka Jeremiasza: Podwójne zło popełnił mój naród: opuścili Mnie, źródło żywej wody, żeby wykopać sobie cysterny, cysterny popękane, które nie utrzymują wody. (Jr 2,13) Często myśląc o grzechu myślimy o dyskotece w piątek, o opuszczeniu Mszy św., obmawianiu kogoś czy przekleństwach. To wszystko prawda, ale trzeba umieć na to spojrzeć szerzej. Grzech to przede wszystkim odejście od Boga, nasza niewiara i wypowiedzenie posłuszeństwa. Grzech to nasze odejście od Źródła Życia, czyli nasza śmierć. Ludzie często myślą, że grzesząc krzywdzą Boga. Grzech jest obrazą Boga, ale jest to przede wszystkim krzywda jaką człowiek wyrządza sobie samemu. Grzeszący człowiek przypomina drzewo, które rosnąc nad bijącym źródłem postanawia przesadzić się w pustynię. Czyniąc to wydaje wyrok na siebie. Problemem współczesnego świata jest ślepota na grzech. Ludzie nie chcą. Nie potrafią uznać swojego grzechu. Nawet spowiadając się, tak naprawdę nie są przekonani o swojej winie, klepią wyuczone formułki. Tymczasem droga do prawdziwego pojednania prowadzi przez prawdziwą skruchę, prawdziwe uznanie swojego stanu i szczere (a nie sztuczne) przyjście do Boga. W Starym Testamencie czytamy historię grzechu króla Dawida - cudzołóstwo i morderstwo (2 Sm 11, ) Wielki grzech przebaczony przez Boga. Zobaczmy jednak jaka była pokuta Dawida. Jej świadectwo mamy w Psalmie 51. Takiej postawy powinniśmy się uczyć od Dawida. Spójrzmy teraz osobiście na grzech w naszym życiu. Czy przeżywam go jako odejście od Boga, odcięcie się od Jego miłości, od Źródła Życia? Jak przeżywam swój powrót, swój sakrament pojednania? Jak wyglądają moje spowiedzi? Jak się do nich przygotowuję? Czy spowiedź jest moim spotkaniem z Bogiem czy też odbębnieniem pustego rytuału? Zajrzyj do Biblii Przeczytaj tekst, który już znasz: Łk 15, Odpowiedz na pytania: 1. Na czym polegał grzech syna marnotrawnego?.. 22
23 2. Jakie były skutki jego grzechu? Opisz stan, w jakim znajdował się syn Spróbuj, na podstawie przypowieści, napisać swoją własną (nie katechizmową) definicję grzechu: W jaki sposób ojciec przywitał swojego syna? Wylicz co syn otrzymał od ojca: Napisz co mógł czuć ojciec witający swojego syna: Napisz co stracił syn odchodząc od ojca? Napisz co zyskał po powrocie Co czuje Bóg. gdy wraca do niego grzesznik?... Rozważaj w czasie swojej osobistej modlitwy metodą Lectio Divina (Czytanie duchowne katecheza 3), Przypowieść o synu marnotrawnym i Psalm 51. Zachęcam do czytania każdego dnia (te i inne fragmenty). Obowiązkowo jednak masz zostawić 6 wpisów do niniejszych materiałów (3 z Ewangelii i 3 z Psalmu). Przepisujemy ten fragment, który na modlitwie nas poruszył i stał się podstawą naszej medytacji danego dnia. Przepisany tekst oznaczamy podając po skrócie księgi numer rozdziału i wersetu. Dzień I Łk 15,. Dzień II Ps 51,. Dzień III
24 .. Łk 15,. Dzień IV Ps 51,. Dzień V Łk 15,. Dzień VI Ps 51,. Dzień VII Łk 15,. Dzień VIII Ps 51,. Pomyśl Tak modlił się Dawid: Psalm 51 Błaganie pokutnika 3. Zmiłuj się nade mną, Boże, w łaskawości swojej, * w ogromie swej litości zgładź nieprawość moją. 4. Obmyj mnie zupełnie z mojej winy * i oczyść mnie z grzechu mojego. 5. Uznaję bowiem nieprawość moją, * a grzech mój jest zawsze przede mną. 6. Przeciwko Tobie samemu zgrzeszyłem * i uczyniłem, co złe jest przed Tobą, Abyś okazał się sprawiedliwy w swym wyroku * i prawy w swoim sądzie 7. Oto urodziłem się obciążony winą * i jako grzesznika poczęła mnie matka. 8. A Ty masz upodobanie w ukrytej prawdzie, * naucz mnie tajemnic mądrości, 9. Pokrop mnie hizopem, a stanę się czysty, * obmyj mnie. a nad śnieg wybieleję. 10. Spraw, abym usłyszał radość i wesele, * niech się radują kości, które skruszyłeś. 11. Odwróć swe oblicze od moich grzechów * i zmaz wszystkie moje przewinienia. 12. Stwórz, Boże, we mnie serce czyste * i odnów we mnie moc ducha. 13. Nie odrzucaj mnie od swego oblicza * i nie odbieraj mi świętego ducha swego. 14. Przywróć mi radość Twojego zbawienia * i wzmocnij mnie duchem ofiarnym. 24
25 15. Będę nieprawych nauczał dróg Twoich * i wrócą do Ciebie grzesznicy 16. Uwolnij mnie. Boże, od kary za krew przelaną, + Boże, mój Zbawco, * niech sławi mój język sprawiedliwość Twoją. 17. Panie, otwórz wargi moje, * a usta moje będą głosić Twoją chwałę. 18 Ofiarą bowiem Ty się nie radujesz, * a całopalenia, choćbym dał, nie przyjmiesz. 19. Boże, moją ofiarą jest duch skruszony. * pokornym i skruszonym sercem Ty, Boże, nie gardzisz. (...) KATECHEZA 7 Zbawienie w Jezusie Rozpoczęliśmy (w katechezie piątej) cykl podejmujący najważniejsze prawdy naszej wiary. Pierwsza prawda dotyczyła Bożej miłości (Wiedz, że Bóg kocha), druga ludzkiego grzechu (Wiedz, że grzech niszczy). Dziś zajmiemy się sposobem, w jaki człowiek może rozwiązać problem swojego grzechu. Spójrzmy na trzy rodzaje chrześcijaństwa (z których tylko jeden jest prawdziwy) przedstawione za pomocą trzech obrazów. Obraz pierwszy Wyobraź sobie, że nie potrafisz pływać a znajdujesz się w wodzie, na środku głębokiego jeziora. Rzecz jasna toniesz. Niedaleko ciebie, na łódce znajduje się Jezus. Podpływa do ciebie, wstaje i zaczyna ci prawić kazanie. Mówi o tym, co należy robić, by nie utonąć, by utrzymać się na powierzchni. Ty jednak nie słuchasz - tylko toniesz. Pomyśl dlaczego? Czy Jezus cię oszukał? Czy nie powiedział ci prawdy? Nie! Mówił prawdę. Jednak sama intelektualna prawda nie ma mocy wyciągnąć cię z wody. Więcej w sytuacji w jakiej się znajdujesz - ta prawda nawet do ciebie nie dotrze - nie będziesz zdolny jej słuchać. Podany przykład jest kompletnie absurdalny wątpliwą rzeczą jest zaobserwowanie czegoś takiego w życiu. Jednak ten absurd doskonale ilustruje absurd wiary (celowo w cudzysłowie) w wydaniu niektórych ludzi być może niektórych z was. Takim 25
26 ludziom wydaje się, że wiara to jakaś porcja prawdy o Bogu, wiedzy o Nim. Zna się odpowiedź na 150 pytań katechizmu, zna się na pamięć kilka modlitw i kilkanaście piosenek. I wydaje się, że to wystarcza. Nie wystarczy - można być ateistą a doskonale znać katechizm, można być kandydatem do bierzmowania, który ma gdzieś ten sakrament a przystępuje do niego z czystego wyrachowania, i który doskonale zalicza pacierz. Oczywiście warto znać katechizm i znać na pamięć różne modlitwy, ale to jeszcze nie jest wiara. Sam informacja wiedza o Jezusie nie daje zbawienia. Obraz drugi Wyjściowa sytuacja jest identyczna - to samo jezioro i ty tonący na jego środku. Tym razem Jezus podpływa bardzo blisko, wyskakuje z łódki i jest bardzo blisko ciebie. Krzyczy ci do ucha - naśladuj każdy mój ruch a utrzymasz się na powierzchni, rób wszystko to, co robię ja. Ty jednak zamiast naśladować piękny styl pływania Pana Jezusa idziesz na dno. I znowu warto zadać sobie kilka pytań. Czy Jezus znowu cię oszukał? Czy dał ci zły przykład? Czy zachęcał do czegoś złego? Problem jest gdzie indziej - po prostu sam przykład nie wyciągnie cię z wody. To oczywiste - a jednak wielu ludzi tak rozumie swoją wiarę. Przychodzą do kościoła, by słuchać o dobrym Panu Jezusie, który tak pięknie żył. Szczerze Go podziwiają, nawet uronią łezkę wzruszenia. Patrzą z podziwem na życie wielu świętych - autentycznie się nimi zachwycają. Co przyjdzie jednak z tych wszystkich zachwytów, gdy doświadczają własnej niemocy, własnej słabości. Wiara to coś więcej niż pobożny przykład. Obraz trzeci Punkt wyjścia obrazu trzeciego znowu jest identyczny toniesz na środku jeziora. Tym razem zachowanie Jezusa jest inne. Jezus wyskakuje z łódki i nie prawi ci kazań, i nie wzywa do naśladowania, ale chwyta cię i zaczyna holować - do łódki lub na brzeg. Jezus ratuje ci życie. Na tym polega prawdziwa wiara. To nie jest teoria, to nie jest abstrakcja, ale żywy Jezus, który wchodzi w życie człowieka, by je uratować. Trzeba jednak jednej rzeczy, która jest potrzebna z twojej strony, by Jezus cię uratował. Trzeba w Jego stronę zawołać - ratunku, pomóż mi. Nie stanie się to jednak, gdy nie uświadomisz sobie swojego stanu - tego, że toniesz, że potrzebujesz pomocy. Warto przyjrzeć się swojemu życiu. Zobaczyć swoje problemy i grzechy. Może doświadczasz w swoim życiu braku miłości, straciłeś sens życia? 26
27 Może nękają cię myśli o własnej bezwartościowości i o tym, by skończyć z sobą? Może doświadczasz złości, nienawiści - twojej wobec innych i innych wobec ciebie? Może tak się zaplątałeś, że nie widzisz wyjścia? Doświadczyłeś zranień, poniżenia, odrzucenia? Nie radzisz sobie? Każdy z nas boryka się z jakimiś problemami, słabościami i grzechami. I do każdego z nas mówi Jezus: Przyjdźcie do Mnie wszyscy, którzy utrudzeni i obciążeni jesteście, a Ja was pokrzepię. (Mt 11,28) Jezus chce ci pomóc, chce wejść w twoje życie i uratować cię - zbawić cię. Niezależnie jak nazywa się jezioro, w którym toniesz - chce cię z niego wyciągnąć. Czy zawołasz do niego - ratuj mnie? Całą katechezę można streścić w zdaniu: Wiedz, że Jezus zbawia. Nie intelektualna prawda, nie piękne przykłady, ale rzeczywiste spotkanie z Jezusem przynosi zbawienie. Zajrzyj do Biblii W tym studium Biblii poznasz historie ludzi, w których życie wszedł Jezus. 1. Przeczytaj Mk 1, Kto został uzdrowiony przez Jezusa? Jakimi słowami prosił o uzdrowienie? Kiedy ostatni raz byłeś u dobrej, szczerej spowiedzi? Czy traktujesz swoje grzechy jak trąd? Co jest trądem twojego życia? Nie musisz wpisywać odpowiedzi na te pytania, ale odpowiedz sobie na nie szczerze. 5. Przeczytaj Mk 2, Ewangelista nie zapisał imienia sparaliżowanego. Przeczytaj raz jeszcze tekst, we wszystkie możliwe miejsca wstawiając swoje imię (zamiast paralityk, on, go itd. ). 7. A teraz przepisz wersety wstawiając we wszystkie możliwe miejsca swoje imię (zamiast paralityk, on, go itd.). 27
28 Czy wierzysz, że Jezus może odpuścić twoje grzechy?.. 8. Przeczytaj Mk 5, O jakich cudach przeczytałeś? Opisz je jednym zdaniem - tytułem: a)... b)... c) Co jest potrzebne ze strony ludzi, by Jezus mógł uczynić cud? Mk 5, Jaki był największy cud Jezusa, świadczący o Jego niezwykłej mocy? Mk 16, Czy wierzysz w to? Czy wierzysz, że Jezus swoją mocą może wejść także w twoje życie i zbawić cię?... Czy chcesz tego?... 28
29 KATECHEZA 8 Być z Jezusem Człowiek, grupy ludzi, całe państwa zawierają niekiedy przymierza. Zobowiązują się, dla realizacji własnych interesów, do współpracy. Zawieranie przymierzy (umów, układów, paktów - jakkolwiek można je nazwać) wynika z zauważenia prostej rzeczy - razem jest łatwiej, razem stanowi się większą siłę. Czasem jest to jedyna szansa. Bóg także pragnie zawrzeć przymierze z człowiekiem. Specjalnością człowieka jest jednak łamanie przymierzy. Tak było w historii (przymierze pod górą Synaj) i tak jest i teraz - z każdym człowiekiem. Potrzeba nam zatem takiego przymierza, którego nie można złamać. Takie przymierze może dać tylko Jezus. To przymierze nie jest jednak zawierane automatycznie. Przymierze to umowa, którą zawierają dwie strony, które działają w sposób wolny i świadomy. Tej wolności i świadomości potrzebuje każdy z nas. Przypatrzmy się życiu przeciętnego chrześcijanina w Polsce. Gdy jest dzieckiem nikt się go nie pyta, czy chce przyjąć chrzest. Przynosi się dziecko do kościoła i chrzci w wierze rodziców. Dziecko się rozwija, ktoś je uczy pierwszych religijnych gestów, słów. Nikt się nie pyta (byłoby to bez sensu) czy dziecko tego sobie życzy. Potem dziecko idzie do przedszkola i w sposób naturalny trafia na katechezę, w której uczestniczy. Uczestniczy w niej potem w szkole. Niemal automatycznie, razem z innymi, idzie do Pierwszej Komunii Świętej. Nie ma tu żadnego przymusu (przeciwnie dziecko zazwyczaj chce i cieszy się z tego faktu), ale o jakiejś pogłębionej świadomości a przede wszystkim o dojrzałości decyzji i jej samodzielności nie może być mowy. Ta dojrzałość przychodzi z wiekiem. Gdy człowiek staje się autonomiczny w swoich wyborach, gdy staje się krytyczny i potrafi samodzielnie oceniać, wtedy dopiero może dopełnić osobiście swój chrzest swoją decyzją. Zauważmy jednak, że tej decyzji bardzo często brakuje. Człowiek staje się dorosły a w dziedzinie wiary pozostaje małym dzieckiem. Dalej o jego życiu religijnym decydują rodzice, sąsiedzi, ludzka opinia, tradycja, przyzwyczajenie czy bezmyślność. Takie chrześcijaństwo jest bardzo letnie i bardzo nie podoba się Bogu. W Apokalipsie (3,16) czytamy: skoro jesteś letni i ani gorący, ani zimny, chcę cię wyrzucić z mych ust. Ten sam fragment (Ap 3,14-20) 29
30 wskazuje na potrzebę zaproszenia Jezusa do swojego życia zawarcia z Nim przymierza. Dla nas ludzi jest to jedyna szansa na zbawienie. Zawarcie przymierza z Jezusem to poznanie Bożej miłości, to świadomość swojej grzeszności, to zobaczenie w Jezusie Zbawiciela i poproszenie (w modlitwie), by On zbawił nas z naszych grzechów i towarzyszył w ciągu całego naszego życia. Zawarcie przymierza (zaproszenie Jezusa) dokonuje się w modlitwie. Jej przykład znajdziesz w dalszej części. Zaproś Jezusa do swojego życia, otwórz się na jego dary (także dar Ducha Świętego), poznaj smak prawdziwego życia z Bogiem. Zajrzyj do Biblii - studium Przeczytaj uważnie Ap 3, To tekst o Kościele, o Tobie. 1. Czy Jezus zna twoje czyny? (w. 15).. 2. Jak je opisuje? (w ). 3. Co robi z letnim chrześcijaninem? (w. 16).. 4. Na czym polega zaślepienie ludzi? (w. 17).. 5. Co powinniśmy zrobić? (w. 20) Możesz zaprosić Jezusa do swojego życia przez modlitwę. Przygotuj się do tej modlitwy, zaplanuj miejsce i czas. Niech ta modlitwa będzie naprawdę Twoja. Tu nie chodzi o słowa, ale by to, co się wypowiada, przeżyć w sercu. Możesz użyć własnych słów lub tekstu poniżej. Modlitwa zaproszenia Jezusa Panie Jezu, potrzebuję Cię. Uznaję swoją grzeszność. Otwieram Ci drzwi mojego życia i przyjmuję Cię, Jako swego Zbawiciela i Pana. Dziękuję Ci, że przebaczyłeś moje grzechy umierając za mnie na krzyżu. Proszę o Twoje kierownictwo w moim życiu. Uczyń mnie takim, jakiego mnie pragniesz. Zajrzyj do Biblii - nowenna Nowenna na podstawie Przez dziewięć dni czytaj Biblię i módl się do Ducha Świętego w nowennie. Każdego dnia: 1. Odmów Modlitwę wstępną 2. Znajdź fragment Pisma Świętego przypadający na dany dzień, przeczytaj go uważnie, rozważ (możesz użyć metody modlitwy poznanej w katechezie trzeciej) 3. Odmów modlitwę przypadającą na dany dzień. 4. Odmów Modlitwę końcową poprzedzoną Ojcze nasz. 30
31 Możesz także poprzestać na swojej dłuższej osobistej, spontanicznej modlitwie opartej na przeczytanych fragmentach z Biblii. Modlitwa wstępna: Duchu Święty, Boże, który w dniu narodzin Kościoła raczyłeś zstąpić w sposób widoczny na apostołów, aby oświecić ich rozum, zapalić serca, utwierdzić w wierze i życie ich uświęcić, błagamy Cię najgoręcej w czasie tej nowenny, abyś również nam raczył udzielić tych samych darów dla naszego uświęcenia i wzrostu chwały Bożej. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Na poszczególne dni nowenny: W pierwszym dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: J 7,37-39 Módlmy się: Panie Jezu Chryste, jak drzewo po przyjęciu wody rozwija się i przynosi owoce, również i my pragniemy przyjąć łaskę Ducha Świętego i przynosić owoce cnót. Amen. W drugim dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: Tt 3,5b-7 Módlmy się: Boże, który w chrzcie świętym obficie wylałeś na nas Ducha Świętego, spraw łaskawie, aby wspierał On nasze pragnienie nieba, aby nas zachęcał, uczył, oświecał, pocieszał, umacniał, leczył, usprawiedliwiał i zbawiał. Amen. W trzecim dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: 1Kor 12,13 Módlmy się: Duchu Przenajświętszy, Boże jedności, zgody i pokoju, błagamy Cię pokornie, abyś zawsze jednoczył wszystkich wierzących w Chrystusa w Jego świętym Kościele. Amen. W czwartym dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: 2Kor 1,21-22 Módlmy się: Duchu Święty, dziękujemy Ci za to, że nas opieczętowałeś Bożym podobieństwem, które jest zadatkiem szczęścia wiecznego i wezwaniem do świętości. Amen. W piątym dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: Rz 8,26-27 Módlmy się: Panie Jezu Chryste, dzięki mieszkającemu w nas Duchowi Świętemu, modlitwa nasza zdolna jest ujarzmić szatana i pokusy świata, 31
32 a także zdolna jest wielbić Ciebie wraz z Ojcem i Duchem Świętym. Amen. W szóstym dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: Ga 5,13-25 Módlmy się: Panie, pomnóż w nas wiarę w Ciebie i zawsze nas oświecaj światłem Ducha Świętego, abyśmy postępowali według ducha i cieszyli się jego owocami. Amen. W siódmym dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: 1Kor 6,15-20 Módlmy się: Boże, dopóki żyjemy w ciele, walczymy ze złem, spraw przeto, abyśmy umieli opanować wszelkie pokusy i popędy przy pomocy mieszkającego w nas Ducha Świętego, abyśmy żyli wiecznie. Amen. W ósmym dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: 1Kor 2,7-15 Módlmy się: Przybądź, Duchu Święty, napełnij serca Twoich wiernych i zapal w nich ogień Twojej miłości, abyśmy miłowali Boga całym sercem i otrzymali wieczne szczęście. Amen. W dziewiątym dniu: Znajdź, przeczytaj i rozważ: Dz 2,1-4 Módlmy się: Duchu Święty, który sprawiłeś, że apostołowie mówili różnymi językami, spraw abyśmy w życiu chrześcijańskim potrafili mówić językiem słów, językiem czynów, językiem przykładu i wszystkimi możliwymi językami dla pomnożenia chwały Bożej. Amen. Modlitwa na zakończenie Ojcze nasz... Módlmy się: Boże, Ty otworzyłeś nam bramy życia wiecznego wywyższając Chrystusa i zsyłając nam Ducha Świętego, spraw, aby tak wielkie dary umocniły nasze oddanie się Tobie i pomnożyły naszą wiarę. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. Spis treści: Cztery kroki! 2 Słowo Boże 5 Modlitwa 10 Sakramenty 14 Boża miłość 17 Grzech człowieka 21 Zbawienie w Jezusie 25 Być z Jezusem 29 32
Cztery kroki! Katecheza 1. Zajrzyj do Biblii
Katecheza 1. Cztery kroki! Pierwszy etap to usłyszenie, że jest ktoś taki jak Jezus. Piotr usłyszał to od swojego brata Andrzeja. Osobiste spotkanie Piotra z Jezusem to drugi etap jego życia. Trzeci etap
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy
Praktyczny Kurs Modlitwy
ks. Zbigniew Paweł Maciejewski Praktyczny Kurs Modlitwy Czy chcesz wreszcie poznać prosty sposób modlitwy, który zmieni Twoje życie? Wydawnictwo NATAN Copyright by Wydawnictwo NATAN Copyright by ks. Zbigniew
Przygotowanie do przyjęcia Sakramentu Pojednania
Przygotowanie do przyjęcia Sakramentu Pojednania Czasem źle postępujemy Przez moje złe czyny (grzechy) inni ludzie się smucą, a czasami nawet płaczą. Moje złe czyny brudzą serce. Serce staje się brudne
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 18 II Niedziela Wielkanocna 19 kwietnia 2009 Dz 4,32-35 Ps 118 1 J 5,1-6 J 20,19-31
Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.
"Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa
KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ
KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ Materiały wykorzystywane w przygotowywaniu dziecka do I Spowiedzi i Komunii świętej w Parafii Alwernia DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ KRÓTKI KATECHIZM
Bóg Ojciec kocha każdego człowieka
1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg
ROK SZKOLNY 2016/2017
ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas I Ocena celująca: uczeń: spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; czynnie uczestniczy w życiu swojej parafii;
Kryteria ocen z religii kl. 4
Kryteria ocen z religii kl. 4 Ocena celująca - spełnia wymagania w zakresie oceny bardzo dobrej - prezentuje treści wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ - samodzielnie posługuje się wiedzą
Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem!
Proszę bardzo!...książka z przesłaniem! Przesłanie, które daje odpowiedź na pytanie co ja tu właściwie robię? Przesłanie, które odpowie na wszystkie twoje pytania i wątpliwości. Z tej książki dowiesz się,
MODLITWA MODLITWA. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli:
SPOTKANIE 8 MODLITWA MODLITWA Nauczyciel zebrał swoich uczniów i zapytał: -Skąd bierze początek modlitwa? Pierwszy uczeń odpowiedział: -Z potrzeby. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami.
JEZUS CHRYSTUS ŚLAD SPOTKANIE 2
SPOTKANIE 2 JEZUS CHRYSTUS Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: ŚLAD Sen miałem wczoraj. We śnie szedłem brzegiem
Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,
Krajowe Duszpasterstwo Młodzieży - #ZEJDZZKANAPY GRUDZIEŃ
KONSPEKT SPOTKANIA FORMACYJNEGO Moglibyśmy powiedzieć, że Światowy Dzień Młodzieży, rozpoczyna się dziś i trwać będzie jutro, w domu, bo od teraz to tam Jezus chce ciebie spotykać. Pan nie chce zostać
WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH. KLASY II i III
WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH KLASY II i III WYMAGANIA Z RELIGII DLA KLASY II I. Znajomość modlitw: Znak Krzyża; Modlitwa Pańska; Pozdrowienie
Jezus do Ludzkości. Modlitwy Litanii (1-6) przekazane przez Jezusa Marii od Miłosierdzia Bożego
Jezus do Ludzkości Modlitwy Litanii (1-6) przekazane przez Jezusa Marii od Miłosierdzia Bożego źródło: www.thewarningsecondcoming.com tłumaczenie: www.armiajezusachrystusa.pl Modlitwa Litanii 1 Ochrona
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza Wymagania edukacyjne śródroczne Ocena celująca Ocenę celującą przewiduję dla uczniów przejawiających
Kryteria oceniania z religii na etapie edukacji wczesnoszkolnej
Kryteria oceniania z religii na etapie edukacji wczesnoszkolnej Ocenę w nauczaniu wczesnoszkolnym traktujemy jako środek wspierania ucznia, wzmacniania pozytywnej postawy wobec ludzi i Boga. Nie jest to
Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego
Teksty podziękowań do każdego tekstu można dołączyć nazwę uroczystości, imię i datę Chrzest 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego 2. Serdecznie dziękujemy za przybycie na uroczystość
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy
KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE
SPOTKANIE 6 KOŚCIÓŁ Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: IDŹ TY ZA MNIE Pewien mężczyzna miał zwyczaj mówić w każdą
ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122
Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW
SAKRAMENT POJEDNANIA Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW Znaki Gotowości Czy twoje dziecko czasem Chce się modlić do Boga? Mówi Przepraszam bez podpowiadania? Przebacza innym nawet wtedy, gdy nie mówi przepraszam?
I Komunia Święta. Parafia pw. Bł. Jana Pawła II w Gdańsku
I Komunia Święta Parafia pw. Bł. Jana Pawła II w Gdańsku Ktoś cię dzisiaj woła, Ktoś cię dzisiaj szuka, Ktoś wyciąga dzisiaj swoją dłoń. Wyjdź Mu na spotkanie Z miłym powitaniem, Nie lekceważ znajomości
KERYGMAT. Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia
KERYGMAT Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia 1. BOŻA MIŁOŚĆ Ukochałem cię odwieczną miłością Bóg kocha cię osobiście. Bóg kocha właśnie ciebie, ponieważ jest TWOIM Ojcem. Iz 43, 1 Ja i Ty
Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI
Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I I. Cele nauczania: Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób
Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie
Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie Pieśń: O zbawcza Hostio Panie, Jezu Chryste, wierzymy, że jesteś tutaj z nami, ukryty w tej drobinie chleba. Ty sam nas zapewniłeś, kiedy biorąc chleb w swoje ręce,
Rysunek: Dominika Ciborowska kl. III b L I G I A. KLASY III D i III B. KATECHETKA: mgr teologii Beata Polkowska
RE Rysunek: Dominika Ciborowska kl. III b L I G I A KLASY III D i III B KATECHETKA: mgr teologii Beata Polkowska Duchu Święty przyjdź ZESŁANIE DUCHA ŚWIĘTEGO DOMINIKA CIBOROWSKA KL III D MODLITWA Przyjdź
1. Czym jest sakrament uzdrowienia chorych?
SAKRAMENT UZDROWIENIA Wstęp «Idź, twoja wiara cię uzdrowiła» (Mk 10,52). Te słowa kieruje Jezus do niewidomego, który z pokorą wołał: «Jezusie, Synu Dawida, ulituj się nade mną!» (Mk 10,47). Spotykamy
Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.
Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. (Łk 1, 35) A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego
Biblia dla Dzieci. przedstawia. Kobieta Przy Studni
Biblia dla Dzieci przedstawia Kobieta Przy Studni Autor: Edward Hughes Ilustracje: Lazarus Redakcja: Ruth Klassen Tłumaczenie: Joanna Kowalska Druk i oprawa: Bible for Children www.m1914.org 2014 Bible
Biblia dla Dzieci przedstawia. Kobieta Przy Studni
Biblia dla Dzieci przedstawia Kobieta Przy Studni Autor: Edward Hughes Ilustracje: Lazarus Redakcja: Ruth Klassen Tłumaczenie: Joanna Kowalska Druk i oprawa: Bible for Children www.m1914.org 2014 Bible
2. Na to zaś wszystko przyobleczcie miłość, która jest więzią doskonałości (Kol 3, 14).
Miłość jest cnotą teologalną, dzięki której miłujemy Boga nade wszystko dla Niego samego, a naszych bliźnich jak siebie samych ze względu na miłość Boga. 1. "Bóg jest miłością" (1 J 4, 8. 16): miłość jest
Słowo przewodnie Konferencji:
Słowo przewodnie Konferencji: Wróciło siedemdziesięciu dwóch z radością mówiąc: «Panie, przez wzgląd na Twoje imię, nawet złe duchy nam się poddają». Wtedy rzekł do nich: «Widziałem szatana, spadającego
SAKRAMENT POJEDNANIA. Celebracja
SAKRAMENT POJEDNANIA Celebracja SESJA 2 dla RODZICÓW Ponowne Spotkanie Rozpoczynając tę sesję powiedz osobie, która jest obok ciebie, co zapamiętałeś z poprzedniej rodzicielskiej sesji? Co było pomocne
raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam
raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam 3 Spis treści Przedmowa.... 5 CZĘŚĆ PIERWSZA Otwórzcie drzwi wiary! 1. Drzwi wiary są otwarte...
JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM?
JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? wg Lucy Rooney, Robert Faricy SJ MODLITWA NA TYDZIEŃ DRUGI Skrucha i przyjęcie przebaczenia Pana Jezusa Dzień pierwszy Przeczytaj ze zrozumieniem fragment Pisma Świętego: Łk 18,
Chwila medytacji na szlaku do Santiago.
Chwila medytacji na szlaku do Santiago. Panie, chcę dobrze przeżyć moją drogę do Santiago. I wiem, że potrzebuje w tym Twojej pomocy. cucopescador@gmail.com 1. Każdego rana, o wschodzie słońca, będę się
drogi przyjaciół pana Jezusa
Jezus prowadzi ElEmEnta rz dziecka bożego 1 Podręcznik do religii dla I klasy szkoły podstawowej drogi przyjaciół pana Jezusa Wydawnictwo WAM Księża Jezuici rozdział 1 Jezus nas kocha pragniemy Go poznawać
Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, to i my winniśmy się wzajemnie miłować. (1 J 4,11) Droga Uczennico! Drogi Uczniu!
Droga Uczennico! Drogi Uczniu! Jesteś już uczniem i właśnie rozpoczynasz swoją przygodę ze szkołą. Poznajesz nowe koleżanki i nowych kolegów. Tworzysz razem z nimi grupę klasową i katechetyczną. Podczas
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy
Wymagania zgodne z programem AZ /1 i AZ-2-01/1
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE Z RELIGII Wymagania zgodne z programem AZ - 1-01/1 i AZ-2-01/1 Klasa II Ocena Wymagania programowe Uczeń: celujący - zna dobrze historię zbawienia od stworzenia
Nowenna do św. Charbela
Nowenna do św. Charbela Modlitwa do odmawiania każdego dnia O dobry, miłosierny i najukochańszy Boże, z głębi serca, z pokorą wobec Ciebie pragnę moją modlitwą wyrazić wdzięczność za wszystko co otrzymałem
Jezus przed swoim ukrzyżowaniem w modlitwie do Ojca wstawiał się za swoimi uczniami (i za nami).
Lekcja 3 na 20 października 2018 A nie tylko za nimi proszę, ale i za tymi, którzy przez ich słowo uwierzą we mnie. Aby wszyscy byli jedno, jak Ty, Ojcze, we mnie, a Ja w tobie, aby i oni w nas jedno byli,
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Opracowanie: mgr Violetta Kujacińska mgr Małgorzata Lewandowska Zasady: IZ może być ustna lub pisemna, IZ pisemną przekazujemy
Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici
Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału
ADORACJA DLA DZIECI Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie
ADORACJA DLA DZIECI Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie Pieśń: Blisko, blisko, blisko jesteś Panie mój lub O Jezu w Hostii utajony Panie Jezu, Ty nakazałeś aby pozwolić dzieciom przychodzić do Ciebie,
KRYTERIA OCENIANIA Z KATECHEZY Szkoła Podstawowa - klasy I, II, III OCENA CELUJĄCA
KRYTERIA OCENIANIA Z KATECHEZY Szkoła Podstawowa - klasy I, II, III OCENA CELUJĄCA 1. Uczeń spełnia kryteria na ocenę bardzo dobrą i jego wiedza wykracza poza program 2. Rozwija swoje zdolności i zainteresowania
Jak mam uwielbiać Boga w moim życiu, aby modlitwa była skuteczna? Na czym polega uwielbienie?
Jak mam uwielbiać Boga w moim życiu, aby modlitwa była skuteczna? Na czym polega uwielbienie? UWIELBIAJ DUSZO MOJA PANA!!! ZANIM UWIELBISZ PRAWDZIWIE ZAAKCEPTUJ SYTUACJĘ, KTÓRĄ BÓG DOPUSZCZA UWIELBIANIE
Modlitwa powierzenia się św. Ojcu Pio
3 Modlitwa powierzenia się św. Ojcu Pio Święty Ojcze Pio, przed złem broń mnie, pod płaszcz Twej opieki pomóż mi chronić się zawsze i wszędzie, w dobrym i uczciwym życiu umacniaj mnie, w ostatniej godzinie
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV Na ocenę celującą uczeń: Posiada wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę bardzo dobrym (co najmniej w 90%), a nad to: Samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania
ODKRYWCZE STUDIUM BIBLIJNE
ODKRYWCZE STUDIUM BIBLIJNE EWANGELI JANA 6:44-45 Nikt nie może przyjść do mnie, jeżeli go nie pociągnie Ojciec, który mnie posłał, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym. Napisano bowiem u proroków: I będą
Nabożeństwo powołaniowo-misyjne
Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne (Wystawienie Najświętszego Sakramentu) K: O Boże, Pasterzu i nauczycielu wiernych, któryś dla zachowania i rozszerzenia swojego Kościoła
SEMINARIUM ODNOWY W DUCHU ŚWIĘTYM
SEMINARIUM ODNOWY W DUCHU ŚWIĘTYM Tydzień wprowadzający Bóg nas "...wezwał świętym powołaniem nie na podstawie naszych czynów, lecz stosownie do własnego postanowienia i łaski, która nam dana została w
Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24
Jubileuszowy Akt Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana Nieśmiertelny Królu Wieków, Panie Jezu Chryste, nasz Boże i Zbawicielu! W Roku Jubileuszowym 1050-lecia Chrztu Polski, w roku Nadzwyczajnego
JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM?
JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? wg Lucy Rooney, Robert Faricy SJ MODLITWA NA TYDZIEŃ TRZECI Uzdrowienie wewnętrzne Dzień pierwszy Przeczytaj ze zrozumieniem fragment Pisma Świętego: Łk. 4, 38-42 Wysoka gorączka
Religia klasa III. I Modlimy się
Religia klasa III I Modlimy się 1. Nowy rok szkolny czasem pogłębienia przyjaźni z Jezusem wie, że każda katecheza jest spotkaniem z Jezusem wyjaśnia i uzasadnia, co pogłębia naszą przyjaźń z Jezusem 2.
K r y t e r i a o c e n i a n i a w klasie II szkoły podstawowej
K r y t e r i a o c e n i a n i a w klasie II szkoły podstawowej W całym nauczaniu wczesnoszkolnym, a więc także w klasie drugiej traktujemy ocenę jako środek wspierania ucznia, wzmacniania pozytywnej
NIEDZIELA, (2. niedziela adwentu)
NIEDZIELA, 10.12.2017. (2. niedziela adwentu) Czytania mszalne: Iz 40, 1-5. 9-11; Ps 85; 2P 3, 8-14; Mk 1, 1-8; - Myśl na dzisiaj: Zobacz radość, którą otrzymasz od twego Boga. - EUCHARYSTIA? (jaka intencja
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA KLASY I SP Zgodne z programem nauczania nr AZ-1-01/10
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA KLASY I SP Zgodne z programem nauczania nr AZ-1-01/10 Celujący: ze zrozumieniem wykonuje znak krzyża św. samodzielnie odtworzy z pamięci modlitwę Aniele Boży, Zdrowaś
20 Kiedy bowiem byliście. niewolnikami grzechu, byliście wolni od służby sprawiedliwości.
Lectio Divina Rz 6,15-23 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
Ewangelia wg św. Jana. Rozdział 1
Ewangelia wg św. Jana Rozdział 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało.
Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi:
Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi: - dostrzega działanie Boga w świecie - potrafi odczytać przesłanie dekalogu i poznanych tekstów biblijnych - rozwiązuje sytuacje konfliktowe w duchu przesłania
Lectio Divina Rz 5,12-21
Lectio Divina Rz 5,12-21 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
NABOŻEŃSTWO WSTAWIENNICZE do Świętego Stanisława Kazimierczyka
NABOŻEŃSTWO WSTAWIENNICZE do Świętego Stanisława Kazimierczyka Po błogosławieństwie kończącym Mszę św. celebrans i inni kapłani udają się przed relikwiarz świętego Stanisława Kazimierczyka. Wszyscy klękają.
DUCH ŚWIĘTY O DZIEWCZYNCE U STUDNI
SPOTKANIE 5 DUCH ŚWIĘTY Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: O DZIEWCZYNCE U STUDNI Mała dziewczynka stała z dziadkiem
O POJEDNANIE MAŁŻEŃSTWA
Wojciech Jaroń NOWENNA O POJEDNANIE MAŁŻEŃSTWA W KRYZYSIE Z błogosławioną Laurą Vicuñą, patronką skłóconych małżeństw Imprimatur Kuria Metropolitalna w Krakowie nr 2481/2015, 2 września 2015 r. bp Jan
LITURGIA DOMOWA MODLITWA PO POSIŁKU MODLITWY W RODZINACH NA NIEDZIELE OKRESU WIELKIEGO POSTU 2017 MÓDLMY SIĘ:
która gromadzi się w dniu rozpoczęcia Wielkiego Postu. LITURGIA DOMOWA MODLITWY W RODZINACH NA NIEDZIELE OKRESU WIELKIEGO POSTU 2017 Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego] Drogie Rodziny! SŁOWO WSTĘPNE
Rozkład materiału treści programowe dla klasy drugiej szkoły podstawowej
Rozkład materiału treści programowe dla klasy drugiej szkoły podstawowej Przedmiot: religia Klasa: druga szkoły podstawowej Tygodniowa liczba godzin: 2 Przyjęto liczbę tygodni nauki: 32 Środki dydaktyczne:
a przez to sprawimy dużo radości naszym rodzicom. Oprócz dobrych ocen, chcemy dbać o zdrowie: uprawiać ulubione dziedziny sportu,
IMIENINY ŚWIĘTEGO STANISŁAWA KOSTKI- -Patrona dzieci i młodzieży (8 września) Opracowała: Teresa Mazik Początek roku szkolnego wiąże się z różnymi myślami: wracamy z jednej strony do minionych wakacji
Wymagania edukacyjne klasy I - III
Wymagania edukacyjne klasy I - III Wymagania edukacyjne opracowane zostały na podstawie: 1.Podstawy Programowej Katechezy Kościoła Katolickiego 2.Programu Nauczania Religii 3.Dyrektorium Katechetycznego
9 STYCZNIA Większej miłości nikt nie ma nad tę, jak gdy kto życie swoje kładzie za przyjaciół swoich. J,15,13 10 STYCZNIA Już Was nie nazywam
Wiara jest łaską, którą otrzymujesz Boga, ale wiara to także decyzja twojego serca, które mówi, tak, wierzę, że Bóg mnie kocha. Tak, wierzę, że moje życie może się zmienić. Tak, wierzę, że Bóg może przywrócić
Odpowiedzcie na pytania w jednym okienku tabeli, a następnie kartkę przekażcie dalej.
Odpowiedzcie na pytania w jednym okienku tabeli, a następnie kartkę przekażcie dalej. 1. Jak nazywa się to naczynie? 2. Kiedy jest używane? 3. Do czego służy? 1. 2. 3. Odpowiedzcie na pytania w jednym
Kiedy przyjmujemy zbawienie, które Chrystus ofiarował na krzyżu, stajemy się zjednoczeni w Nim w przymierzu. Jesteśmy pojednani z Bogiem i ludźmi.
Kiedy przyjmujemy zbawienie, które Chrystus ofiarował na krzyżu, stajemy się zjednoczeni w Nim w przymierzu. Jesteśmy pojednani z Bogiem i ludźmi. Nasze życie zostaje przekształcone. Wierzący jednoczą
Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań
W najbliższą niedzielę zakończy się Rok Wiary. Jakie będą jego owoce? Biskup Henryk Tomasik przedstawia kilka propozycji: poszanowanie dnia świętego, systematyczne uczestnictwo w niedzielnej Mszy Świętej,
ŚWIĘTYMI BĄDŹCIE. MATKA ZOFIA CZESKA
s. M. Renata Pawlak, prezentka s. M. Aurelia Patrzyk, prezentka ŚWIĘTYMI BĄDŹCIE. MATKA ZOFIA CZESKA wiek: klasy IV - VI czas: 45 minut cele ogólne: dydaktyczny: zapoznanie z osobą Sł. B. Zofii Czeskiej
ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 25 ADWENT I Niedziela Adwentu 30 listopada 2008 Iz 63,16b-17.19b;
Boże spojrzenie na człowieka 1
Boże spojrzenie na człowieka 1 opracował: Artur Trzęsiok Knurów, 24 marca 2006 1 wersja beta 1 Wprowadzenie dla Animatora Człowiek nie może żyć bez miłości. Człowiek pozostaje dla siebie istotą niezrozumiałą,
MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN
MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN (jeżeli są odpowiednie warunki można zaprosić teraz rodziny na środek kościoła. Niech uklękną obok siebie dziadkowie, rodzice, dzieci.) KAPŁAN:
1. Temat: Wody Jordanu - Sakrament chrztu świętego.
Konspekt katechezy kl. IV Szkoły Podstawowej. 1. Temat: Wody Jordanu - Sakrament chrztu świętego. Cele katechezy - poznanie biblijnego tekstu o chrzcie Jezusa, - kształtowanie postawy wdzięczności za dary
Umiejętności, wiadomości i postawy, które nie podlegają ocenie stopniami, lecz są wymagane do przyjęcia sakramentu
W y m a g a n i a e d u k a c y j n e i K r y t e r i a o c e n i a n i a w klasie II i III szkoły podstawowej Przygotowanie do sakramentów: I spowiedzi i I komunii św. Klasy 2a, 2c, 2d, 2e, 3d, 3f, 3g
ALLELUJA. Ref. Alleluja, alleluja, alleluja, alleluja. Alleluja, alleluja, alleluja, alleluja.
ALLELUJA 1. Niech zabrzmi Panu chwała w niebiosach, na wysokościach niech cześć oddadzą. Wielbijcie Pana Jego Zastępy, Wielbijcie Pana Duchy niebieskie. Ref. Alleluja, alleluja, alleluja, alleluja. Alleluja,
ADORACJA EUCHARYSTYCZNA
ADORACJA EUCHARYSTYCZNA Gdy w środowisku chrześcijańskim mówi się o adoracji, spontanicznie i słusznie myślimy o adoracji Najświętszego Sakramentu. Ona jest źródłem i uprzywilejowanym miejscem wszelkiej
Wymagania edukacyjne z katechezy dla uczniów klas I IV szkoły Podstawowej w Mysłowicach.
Wymagania edukacyjne z katechezy dla uczniów klas I IV szkoły Podstawowej w Mysłowicach. Klasa IV I. ocena celująca: Wszystkie punkty jak do oceny bardzo-dobrej, oraz udział w konkursach, zaangażowanie
Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II
3 Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II Tobie, Ojcze Święty, zawierzamy naszą rodzinę. Wypraszaj nam łaski, abyśmy byli silni mocą Chrystusa. Módl się, aby nasza rodzina, wierna swemu sakramentalnemu
ROK SZKOLNY 2016/2017
ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas III Ocena celująca spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; posiadane wiadomości łączy ze sobą w systematyczny
Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo.
Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. Ew. Jana 1,1 W nim było życie, a życie było światłością ludzi. Ew. Jana 1,4 1 Jezus powiedział: Ja jestem światłością świata; kto idzie
LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego]
Spis treści LITURGIA DOMOWA Wstęp do Liturgii Domowej w Okresie Adwentu 2017 r.... 2 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [B]... 3 II Niedziela Adwentu [B]... 4 III Niedziela Adwentu [B]...
NOWENNA O KRZYŻU ŚW. Antyfona: Oto krzyż Pana! Uchodźcie, Jego przeciwnicy! Zwyciężył lew z pokolenia Judy, potomek Dawida. Alleluja.
Pierwszy dzień nowenny NOWENNA O KRZYŻU ŚW. Antyfona: Oto krzyż Pana! Uchodźcie, Jego przeciwnicy! Zwyciężył lew z pokolenia Judy, potomek Dawida. Alleluja. O Jezu, Tyś niegdyś konając na drzewie Krzyża
OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU
OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU OBRZĘD PRZYJĘCIA DZIECKA Rodzice: Rodzice: Rodzice: Chrzestni: Drodzy rodzice, jakie imię wybraliście dla swojego dziecka?... O co prosicie Kościół Boży dla? O chrzest. Drodzy
Ewangelizacja O co w tym chodzi?
Ewangelizacja O co w tym chodzi? Droga małego ewangelizatora ;) Warsztaty ewangelizacyjne: 11 maja 2013 r. Ks. Tomek Moch, Diecezjalna Diakonia Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie Archidiecezja Warszawska
ADORACJA DLA MŁODZIEŻY Otworzyć się na moc Ducha Świętego
ADORACJA DLA MŁODZIEŻY Otworzyć się na moc Ducha Świętego Pieśń: Przychodzisz Panie mimo drzwi zamkniętych Panie Jezu Chryste, utajony w Najświętszym Sakramencie, przychodzimy do Ciebie, aby oddać Ci należny
250 ROCZNICA USTANOWIENIA ŚWIĘTA NAJŚWIĘTSZEGO SERCA PANA JEZUSA
W pierwszy piątek miesiąca 6 lutego 2015 r. przeżywaliśmy 250. rocznicę ustanowienia na ziemiach polskich liturgicznego święta Najświętszego Serca Pana Jezusa. Papież Klemens XIII ustanawiając to święto,
Pierwsza Komunia Święta... i co dalej
Ewa Czerwińska ilustracje: Anna Gryglas Pierwsza Komunia Święta... i co dalej Wydawnictwo WAM Fotografia z uroczystości Boże dary dla każdego Pierwsza Komunia Święta... i co dalej Ewa Czerwińska ilustracje:
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klas I VI WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE Z RELIGII DLA KLASY I
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klas I VI WYMAGANIA PODSTAWOWE I PONADPODSTAWOWE Z RELIGII DLA KLASY I I. Znajomość modlitw: Znak Krzyża; Modlitwa Pańska; Pozdrowienie Anielskie;
Modlitwa o wstawiennictwo na drodze całego życia
3 Modlitwa o wstawiennictwo na drodze całego życia Święty Andrzeju Bobolo, który tak umiłowałeś Jezusa jako swojego Pana, że oddałeś Mu siebie na służbę aż do męczeńskiej śmierci. Proszę Cię, wspieraj
SAKRAMENT BIERZMOWANIA
SPOTKANIE 1 SAKRAMENT BIERZMOWANIA Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: PLAN Podczas Wniebowstąpienia Jezus rzucił