Europejskie Dni Dziedzictwa. Utracone dziedzictwo. informator. województwo wielkopolskie

Transkrypt

1 Europejskie Dni Dziedzictwa Utracone dziedzictwo informator województwo wielkopolskie

2 Informator opracowany w Narodowym Instytucie Dziedzictwa Oddział Terenowy NID w Poznaniu Poznań, ul. Mielżyńskiego 27/29 tel , fax bmarzeta@nid.pl Opracowanie: Beata Marzęta, Joanna Banik Fotografie: Organizatorzy, NID Na okładce: Parowozownia w Białośliwiu, fot. Oddział Terenowy NID w Poznaniu Projekt okładki: Grażyna Kasprzak Opracowanie graficzne, skład, łamanie: Grażyna Kasprzak Patronat honorowy: ISBN: Publikacja sfinansowana ze środków Narodowego Instytutu Dziedzictwa Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmian w programach!

3 Szanowni Państwo, zapraszam do udziału w wielkopolskiej odsłonie Europejskich Dni Dziedzictwa projektu społeczno-edukacyjnego, poświęconego promocji regionalnego dziedzictwa kulturowego, w tym roku odbywającego się pod hasłem Utracone dziedzictwo. Europejskie Dni Dziedzictwa po raz 23. przypominają nam o wspólnych korzeniach europejskiej kultury, łączących Wielkopolskę z innymi regionami Europy. Niniejsza publikacja poświęcona jest wydarzeniom odbywającym się w ramach tego cyklicznego przedsięwzięcia w Wielkopolsce. Zachęcam do udziału w prezentacjach, grach terenowych i warsztatach, które umożliwią poznanie bogatego dziedzictwa kulturowego naszego kraju i regionu. Pozwolą także poczuć atmosferę dawnych epok i pogłębić wiedzę o życiu codziennym wielu pokoleń naszych przodków. Warto podkreślić, że w organizację Europejskich Dni Dziedzictwa angażują się instytucje kultury Samorządu Województwa Wielkopolskiego: Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie, Rezerwat Archeologiczny Gród w Grzybowie Oddział Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy oraz Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej. Niewątpliwie warto skorzystać z propozycji kulturalnych, które przygotowały oraz docenić ich bogatą treść edukacyjną, podaną w atrakcyjnej dla różnych grup społecznych i wiekowych formie. Tegoroczne Europejskie Dni Dziedzictwa staną się z pewnością dobrą okazją do refleksji nad naszą regionalną tożsamością, jej zakorzenieniem w historii oraz naszymi współczesnymi związkami z tym, co minione. Zapraszam do wspólnego odkrywania nieznanego dziedzictwa Wielkopolski! Marek Woźniak Marszałek Województwa Wielkopolskiego Wielkopolska zaprasza 2 3

4 Europejskie Dni Dziedzictwa , województwo wielkopolskie Leszno Osieczna POZNAŃ Krobia Gniezno Grzybowo Września Konin Poniedziałek 14 września Muzeum Początków Państwa Polskiego zaprasza 14 września o godz na Rynek w Gnieźnie na otwarcie plenerowej wystawy fotograficznej Spacerownik po Gnieźnie, która poprowadzi nas szlakiem nieistniejącej architektury prezentując niezachowane do dziś wybrane budynki użyteczności publicznej, kamienice znanych gnieźnian stanowiące ciekawy wątek w historii miasta, dziś zupełnie zapomniany. Wielkoformatowe fotografie wpiszą się w miejski pejzaż odwołując się do dawnej lokalizacji sfotografowanych na nich obiektów. Wyznaczą również trasę specjalnych spacerów edukacyjnych skierowanych do mieszkańców Gniezna, młodzieży i rodzin z dziećmi, a także do turystów. Sobota, niedziela września W sobotę 19 września w godz i w niedzielę 20 września w godz zapraszamy do zwiedzania wystaw czasowych w siedzibie muzeum inspirowanych tegorocznym hasłem Utracone dziedzictwo. Autorzy wystaw podejmą się rozszerzenia tego tematu w kontekście zbiorów archeologicznych i historycznych MPPP. Uzupełnieniem oferty wystawienniczej będą działania edukacyjne. Zaplanowano m.in. zapomniany plac zabaw, warsztaty tworzenia wystaw dla dzieci, działania w ramach projektu Spacerownik po Gnieźnie. Europejskie Dni Dziedzictwa staną się również tłem do inauguracji projektu edukacyjnego Spacerownik po Gnieźnie. Jego celem jest stworzenie wspólnie z mieszkańcami nowych tras zwiedzania Gniezna, często zapomnianych, a z uwagi na swoją historię niezmiernie ważnych i ciekawych. Pierwsze propozycje miejskich tras turystycznych zostały wypracowane wspólnie z członkami Klubu Przyjaciół Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Zaproponowali oni m.in. szlak kultury żydowskiej, gnieźnieńskich przemysłowców czy też szlak II wojny światowej. W ramach projektu powstaną specjalne przewodniki i scenariusze spacerów edukacyjnych dla różnych grup odbiorców, pojawiać się one będą stopniowo, od września do końca czerwca 2016 roku. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy. 4 5 Gniezno»

5 Gniezno Grzybowo Dotykając przeszłości W sobotę 12 września od godz zapraszamy do udziału w rodzinnej grze terenowej, pod hasłem Dotykając przeszłości czyli dzieje Grodu Grzybowskiego. Początkiem wydarzenia będzie wykład Jacka Wrzesińskiego Grody i Grodziska. Wykład będzie wstępem do zabawy rekonstrukcyjnej pn. Wznosimy piastowskie grody, pozwalającej uczestnikom budowniczym, z przygotowanych materiałów, oddających materiał znany z badań archeologicznych, wykonać makiety grodu piastowskiego, poznając jednocześnie ich budowę i funkcję. Następnie wszyscy staną się uczestnikami gry terenowej pn. Bieg sprawnościowy woja będącą terenowym torem przeszkód, w czasie którego uczestnik wciela się w członka drużyny książęcej i próbuje sił w różnych konkurencjach sprawnościowych. Konkurencje nawiązują do umiejętności wojowników z czasów piastowskich (np. strzelanie z łuku, rzut oszczepem itp.). W czasie gry każdy uczestnik będzie miał możliwość zobaczenia i dotknięcia replik średniowiecznego uzbrojenia ochronnego i zaczepnego, a szczególnie odważni mogą poczuć na sobie ciężar wojny. W ramach Grzybowskiej Akademii Małego Archeologa dla najmłodszych powstanie wykop archeologiczny, w którym skarbami do odkrycia będą liczne przedmioty odnajdowane podczas badań wykopaliskowych, co pozwoli przekazać dzieciom Małym Archeologom i ich rodzicom wiedzę, czym są zabytki dla naszego dziedzictwa i naszej kultury. Rezerwat Archeologiczny Gród w Grzybowie obejmuje ochroną gród wczesnośredniowieczny z X-XI wieku. Jest on jednym z najbardziej zagadkowych i największych grodów państwa Piastów. Archeolodzy dopiero od niedawna odkrywają jego tajemnicę. Jego powierzchnia obejmuje 4,7 ha. Powstanie datuje się na lata 20. i 30. X w., a kres funkcjonowania łączy się z kryzysem państwa Piastów odnotowanym w latach 30. XI wieku. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy całe rodziny z dziećmi! Muzeum Początków Państwa Polskiego Gniezno, ul. Kostrzewskiego 1, tel sekretariat@mppp.pl, Rezerwat Archeologiczny Gród w Grzybowie oddział Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy Września, Grzybowo 10A, tel , grzybowo@lednica.pl, 6 7

6 Zabytek Zadbany W sobotę 12 września w godz zapraszamy na występy dwóch regionalnych zespołów folklorystycznych pod hasłem Zapomniana obrzędowość ludowa, które odbędą się w Białej Chacie, znajdującej się na terenie Rezerwatu Archeologicznego w u Zawodziu. Zespoły zaprezentują odchodzące w zapomnienie bądź już zapomniane obrzędy i zwyczaje południowej Wielkopolski powszechnie znane jeszcze w XIX i do poł. XX wieku. Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w u Rezerwat Archeologiczny w u Zawodziu , ul. Bolesława Pobożnego , tel , etnografia.mozk@wp.pl, muzeum@kalisz.info, Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Asnyka w u zaprasza we wtorek 15 września o godz do swojej siedziby przy ul. Legionów 66 na prelekcję i prezentację multimedialną starszego kustosza Małgorzaty Kowalewskiej pt. Zaginione księgozbiory, poświęconą historii największych i najcenniejszych księgozbiorów prywatnych i publicznych miasta a na przestrzeni dziejów. Celem prelekcji jest ukazanie a jako miasta posiadającego księgozbiory (prywatne i publiczne), będące narodowym dziedzictwem kulturowym. Prelegentka przedstawi losy tych księgozbiorów, okoliczności ich rozproszenia, zagubienia lub bezpowrotnego zniszczenia. Wykład wpisuje się w ogólnopolską akcję promocji wiedzy o dziełach utraconych. Spotkanie będzie okazją do zaprezentowania nielicznych egzemplarzy odnalezionych, dziś włączonych do zbiorów specjalnych Miejskiej Biblioteki Publicznej. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Parafia rzymsko-katolicka pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w u zaprasza w niedzielę 20 września w godz do zabytkowej Kaplicy Ordęgów, obecnie Kaplicy Św. Barbary, znajdującej się w u przy ul. Szczypiornickiej 70. Odbędzie się tutaj spotkanie dotyczące rodziny Ordęgów (właścicieli Szczypiorna i fundatorów Kaplicy, w której zostali pochowani) oraz rodziny Bronikowskich (właścicieli Szczypiorna, którzy rozbudowali Kaplicę). Zapraszamy także na spotkanie z historią Szczypiorna miejscem ważnym dla powszechnej historii Polski (to tutaj znajdował się obóz jeniecki, w którym przebywały m.in. Legiony Polskie i to tu narodziła się polska piłka ręczna szczypiorniak. W programie: wystawa historyczna wykład dotyczący historii Szczypiorna, Rodziny Ordęgów oraz Kaplicy Grobowej, obecnie św. Barbary możliwość uczestnictwa w nabożeństwie liturgicznym. Kaplica św. Barbary została zbudowana około 1850 r. przez ówczesnych właścicieli Szczypiorna Julię i Macieja Ordęgów. Pierwotnie była niewielką budowlą wzniesioną jako kaplica grobowa Ordęgów. Maciej Ordęga zgodnie ze swoją wolą spoczął w jej podziemiach w 1879 r., jego żona kilka lat później. W 1906 r. kolejny właściciel dóbr Szczypiorskich, Stefan Bronikowski rozbudował kaplicę grobową dobudowując prezbiterium i nawę główną. Efektem tej przebudowy była kaplica jednonawowa, której poprzeczne ramię, usytuowane w miejscu przejścia z nawy do prezbiterium tworzące pseudotransept to dawna kaplica Ordęgów. Kaplica otrzymała barokizującą fasadę zdobioną pilastrami, uskokowym gzymsem i półkolistym zwieńczeniem o falistych spływach. W takiej niezmiennej formie przetrwała do 1961 roku. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Miejska Biblioteka Publiczna im. Adama Asnyka , ul. Legionów 66, tel , mbpkalisz@wp.pl, Parafia rzymsko-katolicka pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w u , ul. Wrocławska 209, tel parafia@podwyzszeniekrzyzasw.pl; 8 9

7 W piątek 11 września w godz zapraszamy do sali multimedialnej Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej na prelekcję Ewy i Michała Chmielewskich pt. Rzeźba sakralna Pawła Brylińskiego. Prelegenci pochodzą z Ostrowa Wielkopolskiego i są znawcami dzieł ludowego rzeźbiarza, charakterystycznego dla regionu południowej Wielkopolski. Galeria Sztuki im. Jana Tarasina w u zaprasza 12 września na warsztaty i prezentacje multimedialne Płynna tożsamość, które odbędą się w przestrzeni miejskiej, w budynkach dawnej dzielnicy żydowskiej i będą kontynuacją zeszłorocznego projektu. Ich celem będzie zebranie wiedzy i doświadczeń z części pierwszej i przeniesienie jej z poziomu refleksji teoretycznej na poziom twórczego działania. Uczestnicy będą dopracowywać szczegóły projekcji własnych tekstów na wybranych budynkach kaliskiego Śródmieścia. Projekcje o charakterze chwilowej łagodnej, bezinwazyjnej interwencji w przestrzeń miasta mają na celu wyrabianie wśród uczestników warsztatów umiejętności: publicznego, aktywnego wyrażania stanowiska poprzez język sztuki formułowania pozytywnych i konstruktywnych przekazów wobec wulgarności i brutalności języka ulicy manifestowania afirmatywnej postawy wobec różnorodności i wielokulturowości ćwiczenia społecznej wrażliwości, praktykowania obywatelskiej postawy doświadczania siebie jako suwerennego czynnika kształtującego i wzbogacającego przestrzeń publiczną. Ponadto same projekcje mają na celu zwrócenie uwagi mieszkańców a na wielokulturową historię miasta a także złożoną, wielowymiarową tożsamość przestrzeni publicznej. Wstęp wolny. Zapraszamy. Podczas pierwszej części warsztatów Płynna tożsamość uczestnicy mieli okazję zapoznać się z fascynującą historią diaspory żydowskiej w u szczegółami jej życia codziennego, topografią i obiektami architektonicznymi dzielnicy żydowskiej oraz tragicznymi okolicznościami zagłady. Uczestnicy odkrywali dające się wciąż odczytać ślady dowodzące obecności Żydów w u, takie jak resztki napisów na potrzaskanych macewach, wykorzystanych jako płyty, którymi wyłożono niektóre ulice i część nabrzeża Prosny. Drugiego dnia warsztatowicze analizowali dzieła sztuki współczesnej (ze szczególnym uwzględnieniem sztuki konceptualnej) wykorzystującej słowo i tekst jako główne medium. Poznali między innymi prace Josepha Kosutha, Stanisława Dróżdża, Jenny Holzer oraz Huberta Czerepoka. Celem warsztatów było zbudowanie mapy kontekstów i inspiracji do kolejnego etapu działań - projektu interwencji projekcji tekstów napisanych pod wpływem pieszej wycieczki po dawnej dzielnicy żydowskiej oraz wirtualnej prezentacji archiwaliów. Efektem warsztatów było zebranie kolekcji krótkich tekstów proponowanych do finalnych projekcji, nad których ostateczną formą uczestnicy będą mogli pracować podczas tegorocznej części warsztatów. Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej Dział Etnografii , ul. Kościuszki 12, tel , etnografia.mozk@wp.pl, muzeum@kalisz.info, Galeria Sztuki im. Jana Tarasina w u , pl. Św. Józefa 5 galeria@tarasin.pl,

8 12-18 i Polskie Towarzystwo Historyczne o. w u i III LO im. Mikołaja Kopernika w u zapraszają w dniach września na międzyszkolny konkurs na Grę miejską:, którego już nie ma. W piątek 25 września nastąpi podsumowanie konkursu w III LO im. Mikołaja Kopernika w u oraz Organizatorzy: Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w u , ul. Nowy Świat pthkalisz@wp.pl zostanie przeprowadzona gra miejska. Imprezy towarzyszące: koncert chóru Kopernik utwory ludowe występ zespołu Patrymonium wystawa czasowa Gdzie dziewczęta z tamtych lat... III LO im. Mikołaja Kopernika w u , ul. Kościuszki 10, tel sekretariat@kopernik.kalisz.pl Kaliski Oddział PTTK im. Stanisława Graevego zaprasza na IX rajd Śladami Przodków, który odbędzie się w sobotę 12 września w godz Rajd rozpocznie się na dworcu PKP w u, a zakończy na ul. Łódzkiej 29. W ramach rajdu 10 września o godz odbędzie się konkurs Utracone Dziedzictwo. Szczegółowe dane w regulaminie rajdu na kalisz.pl Kaliski Oddział PTTK im. Stanisława Graevego , ul. Targowa 2 pttk.kalisz@poczta.fm, W sobotę 12 września III LO im. M. Kopernika w u zaprasza na rajd rowerowy Śladami zabytkowych dworków i kościołów Ziemi Kaliskiej. Zbiórka uczestników o godz Zawodzie, Rezerwat Archeologiczny Gród Piastów. III LO im. Mikołaja Kopernika w u , ul. Kościuszki 10, tel sekretariat@kopernik.kalisz.pl, Trasa zwiedzania: Zawodzie (Gród Piastów początek rajdu) Żydów (dwór rodziny Fulde, budynki dawnej strażnicy rosyjskiej) Osiek Śmiłów (park pomajątkowy) Leziona Psary (zabytkowy dwór) Rososzyca (zabytkowy kościół) Ołobok (zespół klasztorny cystersek) Wola Droszewska Zadowice (cmentarzysko kultury przeworskiej) Szwacin (ośrodek rekreacyjny) Godziesze Wielkie (zabytkowy kościół) Saczyn Chełmce (zabytkowy kościół) Zawodzie (zakończenie rajdu). 120 lat Wyrzyskiej Kolei Dojazdowej Oddział PTTK w Koninie zaprasza w niedzielę 13 września na autokarową wycieczkę szkoleniową Z Wielkopolski na Krajnę. Start o godz Zbiórka parking PTTK w Koninie przy ulicy Kolejowej 11. Zapisy do wyczerpania miejsc. W programie wycieczki m.in. zwiedzanie miejscowości: Lisewo, Łabiszyn, Paterek, Szubin, Nakło, Samostrzel, Dąbki, Łobżenica, przejazd kolejką wąskotorową w Białośliwiu. Serdecznie zapraszamy! Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Oddział w Koninie Klub Turystyczny PTTK Konin, ul. Kolejowa 11 klubt@konin.pttk.pl, Konin 12 13

9 Leszno Krobia Fundacja Ziemi Krobskiej im. prof. Rajmunda Teofila Hałasa Krobia, ul. Ogrodowa 13, tel , Organizatorzy: Archiwum Państwowe w Lesznie Leszno, ul. Ludwika Solskiego 71 tel , fax info@archiwum.leszno.pl W dniach września od godz Muzeum Stolarstwa i Biskupizny im. prof. Teofila Hałasa w Krobi zaprasza do obejrzenia wystawy poświęconej przedwojennemu rzemiosłu z pełnym wyposażeniem stolarni i warsztatu ślusarskiego. Szczegóły na stronie internetowej muzeum Narodowy Instytut Dziedzictwa Pracownia Terenowa w Trzebinach wraz z Archiwum Państwowym w Lesznie zapraszają w niedzielę 4 października o godz do siedziby Archiwum przy ul. Solskiego w Lesznie, na wernisaż wystawy. Ekspozycja powstaje w oparciu o dokumenty znajdujące się w zasobach Pracowni Terenowej w Trzebinach i Archiwum Państwowego, obrazując zniszczenie kaplicy von Leesenów znajdującej się w zespole pałacowo-folwarcznym w Trzebinach, ograbienie pałacu z mebli i innych przedmiotów znajdujących się na wyposażeniu. Archiwum Państwowe udostępni swoje zbiory dokumentujące niszczenie zabytkowych wnętrz oraz całych obiektów. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Narodowy Instytut Dziedzictwa Pracownia Terenowa w Trzebinach Leszno, Trzebiny Pałac 31A tel i Skarby z nieistniejących bibliotek W niedzielę 13 września o godz zapraszamy do sali portretowej Muzeum Okręgowego w Lesznie na wykład zilustrowany pokazem egzemplarzy książek z muzealnej biblioteki oraz prezentacją multimedialną. Każda biblioteka skrywa niejedną tajemnicę, zwłaszcza ta, która przygarnęła książki rozproszone, pozostałe po niszczonych księgozbiorach. Takim sierocińcem jest spory fragment zbiorów Biblioteki Naukowej Muzeum Okręgowego w Lesznie. Tworzą go książki pochodzące z nieistniejących już bibliotek dawnego Leszna, jakie w tym mieście gromadzili jego mieszkańcy do 1945 roku. Do kogo należały? W jakich okolicznościach trafiły do muzealnej biblioteki? W niedzielę 20 września w godz Muzeum Okręgowego w Lesznie zaprasza na zajęcia dla dzieci i młodzieży zorganizowane w oparciu o ekspozycję czasową Stroje ludowe Wielkopolski strój biskupiański. O godz po wystawie oprowadzi kurator. Od godz do podczas warsztatów dla rodzin będzie można wykonać z bibuły elementy tradycyjnych biskupiańskich nakryć głowy, zabawki dziecięce oraz wziąć udział w dawnych zabawach wiejskich dla dzieci. Biskupizna to mikroregion folklorystyczny obejmujący dwanaście W Osiecznej, w prywatnym Muzeum Młynarstwa w dniach września w godz będzie można obejrzeć wystawę dokumentującą przetwórstwo zboża. Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa w Osiecznej to prywatne muzeum położone w Osiecznej, prowadzone przez firmę z siedzibą w Lesznie, będącą własnością Jarosława Jankowskiego. Do 2012 roku działało jako Muzeum Rolnictwa i Młynarstwa w Rydzynie. Muzeum mieści się w dwóch z trzech wiatraków, pochodzących z drugiej połowy XVIII wieku, znajdujących się na wzgórzu Szubienica, przy drodze do Leszna. Ekspozycje znajdują się w wiatrakach Franciszek oraz Józef-Adam, trzeci wiatrak Leon stanowi własność prywatną. wsi wokół Krobi (Bukownica, Chumiętki, Domachowo, Grabianowo, Posadowo, Potarzyca, Stara Krobia, Sułkowice, Wymysłowo, Żychlewo oraz Rębowo w gminie Piaski i Sikorzyn w gminie Gostyń). Obszar ten od XIII do XVIII w. stanowił własność biskupów poznańskich, co dało początek nazwie mikroregionu oraz nazwy - biskupianin i biskupianka w odniesieniu do mieszkańców Biskupizny. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Muzeum Okręgowe w Lesznie Leszno, pl. J. Metziga 17, tel sekretariat@muzeum.leszno.pl, Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa w Osiecznej Osieczna, ul. Leszczyńska, tel , Leszno Osieczna 14 15

10 12, Poznań Poznań Centrum Języków Obcych Kontakt zaprasza do swojej siedziby przy placu Bernardyńskim 1a/1 na cykl wydarzeń edukacyjnych przygotowanych w ramach tegorocznych EDD. Sobota 12 września godz , i spotkania dyskusyjne konwersacje w j. niemieckim z native-speakerem z Niemiec na temat obecności i dziedzictwa Niemców w Poznaniu. Wymagana znajomość j. niemieckiego na poziomie B1 lub wyższym. Ze względu na indywidualny charakter konwersacji, konieczna jest rezerwacja udziału: fitspot.pl/kontakt?boards=du godz prezentacja Gwara poznańska a język niemiecki (w j. polskim, z tłumaczeniem na j. niemiecki). Konieczna jest rezerwacja udziału: EDUSYSTEM Sp. z o.o., KONTAKT Centrum Języków Obcych Poznań, Plac Bernardyński 1A/1, tel mail: kontakt@cjo.pl, Sobota 19 września godz , i spotkanie dyskusyjne konwersacje w j. niemieckim z native-speakerem z Niemiec na temat obecności i dziedzictwa Niemców w Poznaniu. Wymagana znajomość j. niemieckiego na poziomie B1 lub wyższym. Konieczna jest rezerwacja udziału: fitspot.pl/kontakt?boards=du godz prelekcja Miejskie legendy związane z wspólną historią Niemców i Poznaniaków (w j. polskim, z tłumaczeniem na j. niemiecki). Konieczna jest rezerwacja udziału: kontakt?boards=du Niedziela 20 września godz gra miejska w języku polskim i j. niemieckim pod hasłem Śladem dziedzictwa niemieckiego w Poznaniu. Punkt startowy: KONTAKT CJO Plac Bernardyński 1a/1. Zgłoszenia zespołów (2-6 os.) do na adres: konkurs@cjo.pl. Jako szkoła językowa dostrzegamy na co dzień otaczające nas wpływy języka i kultury niemieckiej. Na proponowanych przez nas wydarzeniach przedstawimy właśnie wspólne dziedzictwo Poznania i Niemiec. Spotkania te adresujemy zarówno do poznaniaków, jak i do Niemców przebywających w Poznaniu. Wszystkie wydarzenia będą się odbywać w dwóch językach polskim i niemieckim. Rezerwat Archeologiczny Genius Loci zaprasza w sobotę 19 września do swojej siedziby na Ostrowie Tumskim na następujące wydarzenia: godz warsztaty dla dzieci Utracone odzyskane, zabawy w grodzie poznańskim godz wykład popularno-naukowy mgr Mateusza Sikory pt. Historia odzyskana jak odkrywano relikty wałów grodu poznańskiego?. Rezerwat Archeologiczny Genius Loci jest miejscem ekspozycji odkrytych przez archeologów wałów drewniano-ziemnych grodu poznańskiego z końca X wieku. Zwiedzający mają okazję obejrzeć oryginalne konstrukcje fortyfikacji, wchodząc do wykopu archeologicznego 6 metrów w głąb ziemi. Nowoczesna architektura obiektu, wiele prezentacji multimedialnych, hologramy i kino 3D to środki jakimi w bardzo współczesny sposób poznaje się dzieje początków państwa polskiego i miasta Poznania. Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Muzeum Archeologiczne w Poznaniu Rezerwat Archeologiczny Genius Loci Poznań, ul. Ks. I. Posadzego 3, tel rezerwat@muzarp.poznan.pl,

11 12-13 i Poznań Poznań Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT Brama Poznania zaprasza w soboty 12 i 19 września o godz i niedziele 13 i 20 września o godz na oprowadzanie tematyczne po ekspozycji stałej Bramy Poznania (ok. 90 min). Oprowadzanie skupione będzie wokół poszukiwania odpowiedzi na następujące pytania: Co w swoim otoczeniu dawni mieszkańcy Ostrowa Tumskiego uznawali za godne ochrony dziedzictwo? W jakich okolicznościach ich materialne i niematerialne dziedzictwo ulegało utracie? Co na przestrzeni wieków utracone zostało bezpowrotnie, a po czym zostały ślady w pamięci społecznej? Co odzyskano, co odtworzono, a o czym zapomnieliśmy? W niedzielę 20 września w godz zapraszamy do udziału w programie edukacyjnym dla rodzin Misja ratunkowa: skarby, który odbędzie się na Ostrowie Tumskim (Brama Poznania - Śluza Katedralna, ul. Dziekańska). Będą to otwarte warsztaty dla rodzin, podczas których uratujemy od zapomnienia zarówno rodzinne skarby i pamiątki, jak i zabytki Ostrowa Tumskiego. Podczas wspólnej zabawy powstaną ramki na rodzinne zdjęcia, pudełka na pamiątki z przeszłości oraz wiele innych niezwykłych narzędzi strażnika skarbów. W niedzielę 20 września w godz zapraszamy do udziału w akcji Rodowody utraconych zabytków, która odbędzie się na Ostrowie Tumskim. Będzie to wyprawa tropem zaginionego dziedzictwa. W przestrzeni Ostrowa Tumskiego staną drzewa, które przypominać będą o zabytkach, które niegdyś tu się znajdowały, a których już dziś nie spotkamy na Wyspie Katedralnej. Zbierając umieszczone na drzewach rodowody utraconych zabytków, będzie można lepiej poznać i zrozumieć przeszłość tego miejsca. Brama Poznania to pierwsze w Polsce centrum interpretacji dziedzictwa. W nowoczesnych przestrzeniach multimedialna i interaktywna ekspozycja opowiada o początkach polskiej państwowości i o losach poznańskiego Ostrowa Tumskiego, miejsca niezwykłego i ważnego dla tożsamości współczesnych Polaków. To znakomity wstęp do zwiedzania katedralnej wyspy i Traktu Królewsko-Cesarskiego. Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT Poznań, ul. Gdańska 2, tel centrum@trakt.poznan.pl

12 Poznań Poznań Sobota 12 września Muzeum Archeologiczne w Poznaniu zaprasza w sobotę 12 września w godz na warsztaty dla rodzin z dziećmi pod hasłem Utracone dziedzictwo Bliski Wschód. Czy współcześni Europejczycy mogą interesować się tym, co powstało tysiące lat temu na Bliskim Wschodzie, a dziś, na skutek decyzji politycznych i konfliktów, każdego dnia ulega zniszczeniu, popada w zapomnienie? Spróbujmy poprzez zabawę, zadania i wyzwania poznać wspaniałe starożytne cywilizacje, których być może nie będzie dane nam nigdy doświadczyć. Odwiedzić wyjątkowe miejsca, jak jedno z najważniejszych miast starożytności Babilon, zwany w przeszłości Perłą Wschodu, czy Palmyrę narzeczoną pustyni, których skarby architektury i sztuki bezpowrotnie giną. Zapraszamy do udziału w budowie bramy Isztar i wyścigów na murach otaczających Babilon, jak i stworzenia drogi kolumnowej prowadzącej przez centrum Palmyry. Odnajdźmy świat sprzed wieków i utrwalmy go w naszej pamięci. Uwaga! Liczba miejsc ograniczona bezpłatne wejściówki dla rodzin z dziećmi do odbioru w kasie biletowej MAP w dniu warsztatów. Niedziela 13 września W niedzielę 13 września w godz zapraszamy na spacer Tajemnice dawnego Poznania, w czasie którego odkryjemy tajemnice znanych i mniej znanych historycznych miejsc. Niektóre z nich istnieją już tylko w opowieściach. W programie między innymi: Pałac Górków, poznańska Wenecja, najstarsze zachowane budowle oraz wiele interesujących punktów na mapie miasta, z którymi wiążą się ciekawe, czasami mroczne historie. Muzeum Archeologiczne w Poznaniu istnieje od ponad 150 lat. To właśnie tutaj znajduje się sławny i unikalny w tej części Europy obelisk Ramzesa II, tutaj też można obejrzeć prawdziwą egipską mumię, słynne wołki z Bytynia i wiele innych ciekawych zabytków z Wielkopolski i Afryki. Badania w Wielkopolsce i w Afryce stanowią główne profile działalności muzeum. Nie zapominamy też o archeologii Poznania, inicjując i uczestnicząc w wielu przedsięwzięciach. W 2012 r. otwarliśmy na Ostrowie Tumskim Rezerwat Archeologiczny Genius Loci, eksponujący unikatowe relikty wałów sprzed tysiąca lat, które chroniły rezydencję pierwszych polskich władców. Na tę nowoczesną placówkę zarządzaną przez nasze muzeum, składają się również multimedia w postaci filmów 3D, hologramów i dotykowych kiosków. Muzeum Archeologiczne w Poznaniu jest Miejską Instytucją Kultury, finansowaną z budżetu Miasta Poznania. Zapisy na spacer w dniach 1-11 września br. pod numerem tel Wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy! Muzeum Archeologiczne w Poznaniu Pałac Górków Poznań, ul. Wodna 27, tel , fax muzarp@man.poznan.pl,

13 13 i Poznań Poznań Niedziela 13 września Koło Przewodników PTTK im. Marcelego Mottego zaprasza mieszkańców Poznania i gości w niedzielę 13 września na przechadzkę Dziedzictwo średniowiecznego Poznania zachowane czy utracone? Spotkanie o godz przed kościołem dominikańskim, dziś jezuickim (przy skrzyżowaniu ulic Dominikańskiej i Szewskiej). Spacer prowadzą przewodnicy PTTK (orientacyjny czas trwania spaceru ok. 2 h). Celem spaceru jest stwierdzenie, co nam pozostało po pierwszych wiekach istnienia miasta lokacyjnego, z czasów średniowiecza (Kolegiata św. Marii Magdaleny, kościół pw. św. Stanisława, zabudowania klasztorów, synagog, budynków miejskich itp.)? Jakie obiekty lub ich wyposażenie zachowały się, a co utraciliśmy? Oprócz śladów materialnych będziemy szukać również dawnych tradycji miejskich, zwyczajów, obrzędów związanych z naszym miastem. Niedziela 20 września Koło Przewodników PTTK im. Marcelego Mottego zaprasza mieszkańców Poznania i gości w niedzielę 20 września na przechadzkę Utracone wartości w kulturze industrialnej. Zbiórka o godz przy wejściu do Starej Rzeźni na ul. Garbary 101/111. Spacer prowadzą przewodnicy PTTK (orientacyjny czas trwania spaceru ok. 2 h). Celem spaceru jest pokazanie jak obiekty przemysłowe powstałe na terenie naszego miasta (m.in. Stara Rzeźnia, Gazownia i inne) wpisały się w oblicze naszego miasta. Chcemy uświadomić, jak wiele cennych obiektów poprzemysłowych zniknęło, a także pokazać te zachowane lub przekształcone o zmienionych funkcjach. Koło Przewodników PTTK im. Marcelego Mottego Poznań, pl. Kolegiacki 16, tel./fax mottur@op.pl,

14 Września Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich zaprasza na spotkania: Zawodzie: stara-nowa dzielnica Piątek 11 września (edycja dla szkół) godz zbiórka: most na ul. Miłosławskiej zwiedzanie Zawodzia: Apstrajk, Waltrałąka, WET, folwark, kolejka, były TONSIL i cukrownia, dworzec PKP, osiedle kolejowe, park miejski, Lipówka - w trakcie marszu zadania dla uczestników godz Camping, ul. Świętokrzyska: pieczenie kiełbasek przy ognisku, zakończenie konkursu, przyznanie nagród. Sobota 12 września (edycja dla wszystkich) godz zwiedzanie Zawodzia: Apstrajk, Waltrałąka, WET, folwark, kolejka, były TONSIL i cukrownia, dworzec PKP, osiedle kolejowe, park miejski, Lipówka godz otwarcie wystawy Zawodzie: staranowa dzielnica, prezentacja publikacji, spotkanie z dawnymi mieszkańcami Zawodzia. Ostrów Lednicki Pomniki Historii w Wielkopolsce Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich Września, ul. Dzieci Wrzesińskich 13, tel muzeum@wrzesnia.pl Drzwi Gnieźnieńskie - fragm

15 Pomniki Historii w Wielkopolsce Zespół Klasztorny w Gostyniu Ląd - skrzydło wschodnie klasztoru Pomniki Historii w Wielkopolsce Poznań, Ratusz, Sień Wielka Zespół Klasztorny w Gostyniu, fasada Lubiń Katedra w Poznaniu, Ostrów Tumski Ląd - oratorium 26 27

16

17