OCENA FUNKCJONOWANIA ŚRÓDLEŚNYCH OCZEK WODNYCH W ZRÓŻNICOWANYCH WARUNKACH METEOROLOGICZNYCH NA TERENIE LEŚNEGO KOMPLEKSU PROMOCYJNEGO LASY RYCHTALSKIE
|
|
- Małgorzata Urbaniak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 49, Sept. 2016, p DOI: / /64223 OCENA FUNKCJONOWANIA ŚRÓDLEŚNYCH OCZEK WODNYCH W ZRÓŻNICOWANYCH WARUNKACH METEOROLOGICZNYCH NA TERENIE LEŚNEGO KOMPLEKSU PROMOCYJNEGO LASY RYCHTALSKIE Mariusz Tomasz Korytowski 1, Rafał Stasik 1, Daniel Liberacki 1 1 Instytut Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, ul. Piątkowska 94, Poznań, mario@up.poznan.pl, stasikr@up.poznan.pl, dliber@up.poznan.pl STRESZCZENIE W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w dwóch, różniących się pod względem opadów, latach hydrologicznych 2010/2011 i 2012/2013 w zlewniach śródleśnych oczek wodnych nr 1 i 6 usytuowanych na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice, należącego do Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Rychtalskie, w leśnictwach Wielisławice (oczko nr 1) oraz Laski (oczko nr 6). Zlewnia śródleśnego oczka wodnego nr 1, o powierzchni około 7,5 ha jest w 100% zlewnią leśną. Natomiast zlewnia oczka nr 6, o powierzchni około 37 ha, jest w 40% zlewnią leśną a pozostałe 60% obszaru badanej zlewni stanowią grunty orne. Analizowane w pracy oczka nr 1 i 6 o łagodnych skarpach, mają charakter naturalnych oczek wytopiskowych. Powierzchnia oczka nr 1 wynosi 0,13 ha a oczka nr 6 0,35 ha, przy średnich głębokościach wynoszących odpowiednio 1,0 m i 1,4 m. Przeprowadzone badania potwierdziły, że zmiany stanów i związanych z nimi zapasów wody w śródleśnych oczkach wodnych nr 1 i 6 w dużej mierze uzależnione był również, poza przebiegiem warunków meteorologicznych, od ich cech morfometrycznych. Badania wykazały także silną więź hydrauliczną polegającą na okresowym odpływie wód z oczek do gleb przyległych siedlisk i odwrotnie. Obliczone współczynniki korelacji, dla związków stanów wód w oczkach ze stanami wód gruntowych przyległych siedlisk w omawianych latach hydrologicznych osiągały wartości od 0,43 do 0,96 i zależności te były w większości istotne na poziomie α=0,01. Słowa kluczowe: mikrozlewnia leśna, śródleśne oczka wodne, stany wody, zapasy wody ASSESSMENT OF FOREST POND FUNCTION IN DIFFERENT METEOROLOGICAL CONDITIONS AT PROMOTIONAL FOREST COMPLEX AREA OF LASY RYCHTALSKIE ABSTRACT The paper presents the results of the researches carried out in the catchments of pond No 1 and No 6. The ponds are located in Siemianice Experimental Farm, belonging to Lasy Rychtalskie Promotional Forest Complex, in Wielisławice (pond No 1) and Laski forestry (pond No 6). The researches were carried out in two hydrological years 2010/2011 and 2012/2013. The years had different precipitation. The area of catchment of pond No 1 is about 7.5 ha and its forestation totals 100%. Whereas catchment area of pond No 6 is about 37 ha. The forestation of this pond is about 40% and the rest are arable areas. The analyzed pond No 1 and 6, have mild scarps, and they are natural pond melting out. The area of pond No 1 is 0.13 ha, whereas pond No 6 is 0.35 ha, and averages depths of both ponds are 1.0 m and 1.4 m. The results confirmed a connection between water in ponds and groundwater in neighboring areas. In some periods water of ponds supply surrounding areas and in some periods on the contrary groundwater supply water in ponds. Correlation coefficient (from 0.43 to 0.96) calculated for relation between water levels in ponds and groundwater were statistically significant for the level α=0.01 in analyzed hydrological years. Keywords: forest catchment, forest ponds, water levels, water storages 41
2 WSTĘP Występujące z dużą częstotliwością na obszarze naszego kraju okresy z niedoborami opadów, powodują że problematyka dotycząca ochrony i możliwości zwiększania zasobów wodnych jest coraz bardziej aktualna. Potwierdzają to między innymi Mioduszewski i Pierzgalski [2009]. Ich obserwacje z ostatniego 50-lecia wskazują na nasilanie się na obszarze naszego kraju susz i niedoborów wody. Susze pojawiają się coraz częściej, są coraz intensywniejsze i wywołują ujemne skutki w rolnictwie, leśnictwie i innych działach gospodarki. Dlatego też podejmuje się szereg działań mających na celu zwiększenie i ochronę zasobów wodnych, wykorzystując między innymi retencję zbiornikową. Jednak według Gołdyna [2012] retencjonowanie wody w dużych zbiornikach zaporowych jest bardzo kosztowne i coraz częściej budzi sprzeciw miejscowej ludności oraz organizacji ekologicznych. Najtańszą i najbardziej efektywną metodą zatrzymywania nadmiaru wód wiosennych w krajobrazie jest tzw. mała retencja, czyli magazynowanie wód w niewielkich zbiornikach wodnych występujących pośród pół, łąk i lasów. Według Majora [2012] podstawowym zadaniem takich małych zbiorników jest zatrzymanie jak największej ilości wody w jej powierzchniowym i podpowierzchniowym obiegu. Jednym z zasadniczych elementów małej retencji w zlewniach leśnych są śródleśne oczka wodne, które poza funkcjami biocenotycznymi i krajobrazowymi odgrywają niezwykle pozytywną rolę w kontekście oddziaływania na wody gruntowe przyległych siedlisk i zasilania ich w okresach posusznych [Orzepowski 2010]. W ogólnym ujęciu zbiorniki te w dużej mierze podnoszą bioróżnorodność, modyfikują i tworzą specyficzny mikroklimat obszarów na których występują [Fatyga i inni 2009]. W ostatnich latach poświęca się coraz więcej uwagi tym niewielkim zbiornikom wodnym i podejmuje działania związane z ich zachowaniem lub odtworzeniem [Skwierawski 2005, Kuczyńska Kippen 2012]. Podstawą takich działań może być między innymi ocena funkcjonowania takich zbiorników, w zróżnicowanych warunkach meteorologicznych, co jednocześnie stanowi cel niniejszej pracy. MATERIAŁ I METODY W pracy przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w dwóch, różniących się pod względem opadów, latach hydrologicznych 2010/2011 i 2012/2013 w zlewniach śródleśnych oczek wodnych nr 1 i 6 usytuowanych na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice, należącego do Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Rychtalskie, w leśnictwach Wielisławice (oczko nr 1) oraz Laski (oczko nr 6). Lasy tych leśnictw leżą w zasięgu Niziny Południowo- -Wielkopolskiej, na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, będącej zdenudowaną równiną morenową przeciętą biegiem górnej Prosny [Kondracki 1978]. Leśny Zakład Doświadczalny Siemianice Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, znajduje się około 15km na południowy wschód od Kępna (rys. 1). Zlewnie analizowanych w pracy śródleśnych oczek wodnych usytuowane są w zlewniach Niesobu (oczko nr 1) i Pomianki (oczko nr 6), które są lewobrzeżnymi dopływami Prosny. Zlewnia śródleśnego oczka wodnego nr 1, o powierzchni około 7,5 ha jest w 100% zlewnią leśną. Natomiast zlewnia oczka nr 6, o powierzchni około 37 ha, jest w 40% zlewnią leśną a pozostałe 60% obszaru badanej zlewni stanowią grunty orne. Przeważającym typem siedliskowym lasu w zlewniach analizowanych oczek jest las mieszany świeży (LMśw), który zajmuje około 95% powierzchni, a dominującym gatunkiem drzewostanu jest sosna w wieku około 100 lat. W zlewni oczka nr 1 występują w przewadze gleby bielicowo-rdzawe, a w zlewni oczka nr 6 gleby płowe zbrunatniałe, w których dominującym gatunkiem jest piasek gliniasty. Analizowane w pracy oczka nr 1 i 6 posiadają łagodne skarpy i mają charakter naturalnych oczek wytopiskowych. Powierzchnia oczka nr 1 wynosi 0,13 ha, a oczka nr 6 0,35 ha, przy średnich głębokościach wynoszących odpowiednio 1,0 m i 1,4 m. W dnach omawianych oczek występuje namuł organiczny o średniej miąższości 30 cm, a w warstwach położonych głębiej i w skarpach przeważa piasek słabogliniasty z wkładkami utworów mocniejszych [Korytowski i Szafrański 2013]. Stany wody w oczkach odczytywano z zainstalowanych w nich łatach wodowskazowych, a stany wód gruntowych w zlewniach oczek mierzono w przekrojach przechodzących przez reprezentatywne siedliska. Pomiarów stanów wód dokonywano z częstotliwością jeden raz na tydzień. 42
3 Ocenę wpływu wód zretencjonowanych w oczkach na wody gruntowe w przyległych siedliskach leśnych przeanalizowano dla studzienek usytuowanych najbliżej badanych oczek (rys. 1). W zlewni oczka nr 1 były to studzienki 1.3 i 2.1 oddalone od oczka odpowiednio o 15 m i 10 m, a także studzienki 1.4 i 2.2 oddalone od oczka o 20 m i 50 m. Natomiast w zlewni oczka nr 6 była to studzienka 1.1 oddalona od oczka o 15 m oraz 2.6 oddalona o 10 m. W przypadku pozostałych studzienek w zlewniach tych oczek, wody gruntowe w omawianych latach występowały przez większą ich część poniżej głębokości ich zainstalowania. Utwory glebowe występujące w dnach i skarpach badanych śródleśnych oczek wodnych oraz w przylegających do oczek siedliskach leśnych scharakteryzowano na podstawie odwiertów wykonanych w miejscach reprezentatywnych, z których pobrano próbki gleby do analiz laboratoryjnych. Skład granulometryczny tych utworów określono metodą areometryczną Casagrande a w modyfikacji Prószyńskiego, z podziałem materiału glebowego na grupy granulometryczne według PN-R [Polska Norma 1998]. Warunki meteorologiczne w omawianych latach hydrologicznych, na tle danych z wielolecia , scharakteryzowano na podstawie uzyskanych wyników pomiarów z własnego posterunku opadowego i obserwacji prowadzonych w stacji meteorologicznej Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice. Charakterystykę wilgotnościową dla analizowanych lat hydrologicznych przeprowadzono według krzywych prawdopodobieństwa metodą decyli Dębskiego [Byczkowski 1996], z uwzględnieniem następujących kryteriów: poniżej 20% okres mokry, od 20 39% okres średnio mokry, od 40 59% okres normalny, od 60 79% okres średnio suchy, od 80% i powyżej okres suchy [Kostrzewa i inni 1994]. Rys. 1. Lokalizacja zlewni śródleśnych oczek wodnych nr 1 i 6 na terenie Leśnego Zakładu Doświadczalnego Siemianice Fig. 1. Location of catchments of pond No. 1 and No. 6 in the area of Siemianice Forest Experimental Farm 43
4 Związki stanów wody w badanych oczkach ze stanami wód gruntowych, w wybranych do analizy studzienkach, obliczono dla okresów występowania zwierciadła wody w oczkach. Natomiast ilość dni z zasilaniem wód gruntowych przez wody oczek określono w analizowanych latach na podstawie różnicy pomiędzy rzędnymi stanów wód w oczkach i wód gruntowych w przyległych do oczek siedliskach. Zasięgi typów siedliskowych lasu w zlewniach omawianych oczek scharakteryzowano na podstawie operatu glebowo- siedliskowego [Operat 1999]. WYNIKI BADAŃ I DYSKUSJA Rok hydrologiczny 2010/2011, w którym suma opadów wyniosła 499 mm i była niższa od średniej z wielolecia o 73 mm (tab. 1), był rokiem suchym. Prawdopodobieństwo wystąpienia takiej sumy opadów łącznie z niższymi wynosi 30% czyli raz na około 3 lata. Natomiast średnia temperatura powietrza w omawianym roku wyniosła 9,2 C i była zbliżona do średniej z wielolecia. W półroczu zimowym tego roku suma opadów była wyższa od średniej z wielolecia o 22 mm, a temperatura powietrza niższa od średniej o 0,2 C. Natomiast półrocze letnie tego roku było średnio suche, gdyż suma opadów w tym półroczu wyniosła 270 mm i była niższa od średniej z wielolecia o 95 mm, przy temperaturze powietrza wyższej od średniej o 0,7 C. Drugi analizowany w pracy rok hydrologiczny 2012/2013 był rokiem mokrym, w którym suma opadów wyniosła 711 mm i była wyższa od średniej z wielolecia aż o 139 mm. Prawdopodobieństwo wystąpienia takiej sumy opadów łącznie z wyższymi wynosi 11%, czyli jeden raz na około 9 lat. Półrocze zimowe tego roku było średniomokre i zimne, gdyż suma opadów w tym półroczu była wyższa od średniej z wielolecia o 51 mm, przy temperaturze powietrza niższej od średniej o 2,4 C. Natomiast półrocze letnie, w którym suma opadów była wyższa od średniej o 88 mm, było mokre, przy temperaturze powietrza równej średniej. Ważnym elementem w ocenie funkcjonowania małych zbiorników wodnych jest analiza zmienności stanów wody w tych zbiornikach, a także ocena czasu występowania w nich zwierciadła wody, w różnych pod względem sumy opadów latach hydrologicznych. Na początku półrocza zimowego 2010/2011 stany wody w badanych śródleśnych oczkach wodnych wahały się od 25 cm w oczku nr 6 do 29 cm w oczku nr 1 (rys. 2). Od początku listopada do trzeciej dekady stycznia stany wody w omawianych oczkach wzrastały. Duży wpływ na taką sytuację miały opady o łącznej sumie 180 mm, które wystąpiły w tym okresie, a także dodatnie temperatury powietrza w pierwszej i drugiej dekadzie stycznia. W dniach 24 i 31 stycznia w omawianych oczkach wystąpiły maksymalne stany wody i wyniosły odpowiednio 67 cm (oczko nr 1) i 55 cm (oczko nr 6). Od połowy lutego do drugiej dekady kwietnia stany wody w oczkach utrzymywały się wysoko i nie wykazywały większej zmienności kształtując się na średnim poziomie 65 cm w oczku nr 1 i 52 cm w oczku nr 6. Wyższe temperatury powietrza, które wystąpiły w ostatniej dekadzie kwietnia, przy bardzo niskich w tym okresie sumach opadów (2 mm), spowodowały opadanie zwierciadła wody w analizowanych oczkach. Na końcu omawianego półrocza zimowego stan wody w oczku nr 1 wyniósł 60 cm, Tabela 1. Półroczne i roczne sumy opadów atmosferycznych (P) oraz średnie półroczne i roczne temperatury powietrza (T) w latach hydrologicznych 2010/2011 i 2012/2013 i ich odchylenia od średnich z wielolecia Table 1. Half-year and yearly precipitation (P) and average air temperatures (T) in 2010/2011 and 2012/2013 hydrological years, and their deviations from averages of multiyear Wyszczególnienie zima XI-IV P [mm] T [ 0 C] lato V-X rok XI-X zima XI-IV Średnia z wielolecia ,4 15,5 9,0 Rok 2010/ ,2 16,2 9,2 Odchylenie ,2 +0,7 +0,2 Rok 2012/ ,0 15,5 7,8 Odchylenie ,4 0,0-1,2 lato V-X rok XI-X 44
5 Rys. 2. Stany wody w śródleśnych oczkach wodnych nr 1 i 6 na tle dobowych sum opadów (P) i średnich dobowych temperatur powietrza (T) w roku hydrologicznym 2010/2011 Fig. 2. Water levels in ponds No. 1 and No. 6 against daily precipitation (P) and average air temperature (T) in 2010/2011 hydrological year a w oczku nr 6 osiągnął wartość 46 cm. Od początku półrocza letniego 2010/2011, które było średnio suche pod względem opadów, stany wody w badanych śródleśnych oczkach obniżały się. Niekorzystny przebieg warunków meteorologicznych w tym półroczu, w szczególności niskie miesięczne sumy opadów i wyższe temperatury powietrza spowodowały, że opadanie stanów wody w oczkach trwało aż do końca sierpnia. W dniu 1 września nastąpił zanik zwierciadła wody w oczku nr 6, a cztery dni później w oczku nr 1 i sytuacja taka utrzymała się już do końca tego półrocza. Można stwierdzić, że analizowane zbiorniki charakteryzowały się w tym roku dużą zmiennością stanów wody. Również wcześniejsze badania Kucharskiego [1996] nad znaczeniem zagłębień bezodpływowych na Pojezierzu Kujawskim oraz badania Gamrat i innych [2006] w rejonie Równiny Wełtyńskiej wykazały, że typowym zjawiskiem obserwowanym w zagłębieniach bezodpływowych są duże wahania poziomu lustra wody, które w okresach suszy może zupełnie zanikać. Bielecka [2009] tego typu małe bezodpływowe zbiorniki wodne, których zwierciadło ulega znacznym wahaniom w ciągu roku, zalicza do zbiorników polimiktycznych. Od początku półrocza zimowego drugiego roku badań (2012/2013), które było średniomokre i zimne, zwierciadło wody w analizowanych oczkach nie występowało. Duży wpływ na taką sytuacje miało wyczerpanie zapasów wody w omawianych oczkach w poprzedzającym analizowane półrocze, półroczu letnim 2012, spowodowane niekorzystnym w tym półroczu rozkładem opadów i wyższymi temperaturami powietrza. W śródleśnym oczku wodnym nr 1 zwierciadło wody pojawiło się na przełomie stycznia i lutego, a w oczku nr 6 w ostatniej dekadzie marca (rys. 3). Maksymalne w tym półroczu stany wody wystąpiły w badanych oczkach w dniu 30 kwietnia i osiągały wartości od 8 cm w oczku nr 6 do 47 cm w oczku nr 1. Badania wykazały szybszy przyrost stanów wody i związanych z nimi zapasów w oczku nr 1, które ma mniejszą powierzchnię od oczka nr 6. Można zatem stwierdzić, że duży wpływ na dynamikę zmian stanów wody w analizowanych oczkach, oprócz przebiegu warunków meteorologicznych, ma także ich charakter oraz 45
6 Rys. 3. Stany wody w śródleśnych oczkach wodnych nr 1 i 6 na tle dobowych sum opadów (P) i średnich dobowych temperatur powietrza (T) w roku hydrologicznym 2012/2013 Fig. 3. Water levels in ponds No. 1 and N.o 6 against daily precipitation (P) and average air temperature (T) in 2012/2013 hydrological year wielkość powierzchni. Znaczenie parametrów morfometrycznych w kształtowaniu możliwości retencyjnych zbiorników wodnych wykazały także między innymi badania przeprowadzone w północno-wschodniej Polsce, na obiekcie Lidzbark Warmiński [Koc i Cymes 2004]. Od początku półrocza letniego roku 2012/2013 stany wody w badanych oczkach wzrastały i 3 czerwca w oczku nr 1 wystąpił stan maksymalny wynoszący 60 cm, a w oczku nr 6 stan ten wystąpił na początku lipca i wyniósł 36 cm. Duży wpływ na taką sytuacje miały opady o łącznej sumie 267 mm, które wystąpiły w maju i czerwcu. Od drugiej dekady lipca do połowy września, przy wyższych w tym okresie temperaturach powietrza i niskich sumach opadów, stany wody w badanych oczkach opadały. Niewielki wzrost stanów wody w omawianych zbiornikach wystąpił pod koniec września i był spowodowany opadami o łącznej sumie 36 mm, które wystąpiły w drugiej dekadzie tego miesiąca. Na końcu omawianego półrocza letniego stany wody w analizowanych oczkach wahały się od 4 cm w oczku nr 6 do 18 cm w oczku nr 1. Ważnym elementem w ocenie funkcjonowania oczek wodnych w zlewniach leśnych jest również określenie wzajemnych powiązań pomiędzy wodami retencjonowanymi w danym zbiorniku, a wodami gruntowymi w glebach przyległych do niego siedlisk. Przeprowadzone obliczenia związków stanów wód w analizowanych oczkach ze stanami wód gruntowych w przyległych siedliskach wykazały silne powiązania, zarówno dla półroczy jak i całych analizowanych lat hydrologicznych. W półroczach zimowych współczynniki korelacji wahały się od 0,5 do 0,98, a w półroczach letnich kształtowały się na poziomie od 0,64 do 0,98 (tab. 2). Natomiast dla całych analizowanych lat hydrologicznych wielkości te osiągały wartości od 0,43 (2012/2013) do 0,96 (2010/2011). Należy podkreślić, że w większości wyniki obliczonych zależności były istotne na poziomie α=0,01. Jak podaje Kala [2002] dla zjawisk analizowanych w naukach przyrodniczych obiektywne wnioskowanie o silnych zależnościach jest wystarczające już przy poziomie istotności α=0,05. Niższe wartości współczynników korelacji w drugim analizowanym roku hydrologicznym 46
7 Tabela 2. Współczynniki korelacji (r) oraz poziomy istotności (α) dla związków stanów wody w oczkach nr 1 i 6 ze stanami wód gruntowych, w wybranych studzienkach usytuowanych w zlewniach oczek, w półroczach zimowych, letnich i latach hydrologicznych 2010/2011 i 2012/2013 Table 2. Correlation coefficients (r) and significance levels (α) for water levels relations in ponds No 1 and No 6 with groundwater levels, in chosen wells situated in catchment ponds, in winter half-year, summer and 2010/2011 and 2012/2013 hydrological year Rok Oczko nr Studzienka nr 2010/ / Odległość od oczka Półrocze zimowe Półrocze letnie Rok r α r α r α ,96 0,01 0,96 0,01 0,96 0, ,88 0,01 0,91 0,01 0,91 0, ,95 0,01 0,95 0,01 0,95 0, ,92 0,01 0,96 0,01 0,93 0, ,74 0,01 (sucha) - 0,74 0, ,5 0,01 0,98 0,01 0,77 0, ,97 0,01 0,96 0,01 0,81 0, ,97 0,01 0,97 0,01 0,79 0, ,98 0,01 0,95 0,01 0,88 0, ,93 0,01 0,97 0,01 0,87 0, ,87 0,05 0,75 0,05 0,43 0, ,85 0,05 0,64 0,01 0,44 0,05 należy tłumaczyć krótszym okresem występowania zwierciadła wody w analizowanych oczkach. Na podstawie przeprowadzonej analizy rzędnych stanów wody w oczkach nr 1 i 6 i wód gruntowych w przyległych do oczek siedliskach stwierdzono, że w roku hydrologicznym 2010/2011 wody gruntowe zasilały wody oczka nr 1 średnio przez 111 dni (tab. 3) Najdłużej, omawiane oczko (203 dni), zasilane było wodami gruntowymi od strony studzienki 2.2, usytuowanej w siedlisku lasu mieszanego wilgotnego (rys. 4). Natomiast, średni czas zasilania wód gruntowych przyległych siedlisk przez wody oczka wyniósł 193 dni, przy czym najdłużej (308 dni) stwierdzono zasilanie od strony studzienki 2.1, zlokalizowanej w siedlisku boru mieszanego świeżego. Drugie badane śródleśne oczko wodne nr 6, przez cały okres występowania w nim zwierciadła wody, w omawianym roku hydrologicznym, zasilało wody gruntowe przyległych siedlisk od strony studzienek 1.1 i 2.6. Średni czas zasilania kształtował się na poziomie 217 dni (tab. 3). W drugim analizowanym roku hydrologicznym 2012/2013, średni czas zasilania wód oczka nr 1 przez wody gruntowe terenów przyległych wyniósł 123 dni i był o 12 dni dłuższy niż w roku 2010/2011. Podobnie jak w pierwszym omawianym roku najdłużej wody gruntowe zasilały wody Rys. 4. Rzędne stanów wody w śródleśnym oczku wodnym nr 1 i stanów wód gruntowych w studzienkach 1.3, 1.4, 2.1 oraz 2.2 w roku hydrologicznym 2010/2011 Fig. 4. Water levels altitudes in pond No 1 and ground water levels in wells No 1.3, 1.4, 2.1 and 2.2 in 2010/2011 hydrological year 47
8 Tabela 3. Ilość dni z zasilaniem oczek nr 1 i 6 przez wody gruntowe przyległych siedlisk i wód gruntowych przez wody oczek w latach hydrologicznych 2010/2011 i 2012/2013 Table 3. Number of days when No 1 and No 6 ponds have been supplied by groundwater of neighbouring area as well as number of days when No 1 and No 6 pond have supplied groundwaters in 2010/2011 and 2012/2013 hydrological year Studzienka nr Wody gruntowe zasilają wody oczka Rok 2010/2011 Oczko nr 1 Wody oczka zasilają wody gruntowe Oczko nr Rok 2012/2013 Oczko nr Oczko nr oczka od strony studzienki 2.2. Najdłuższy okres zasilania jaki wystąpił od strony tej studzienki wiąże się z jej usytuowaniem w rynnie terenowej. Wody gruntowe w jej obrębie są zasilane wodami gruntowymi napływającymi z wyższych partii zlewni i dlatego też przez dłuższy czas utrzymywały się wyżej niż wody w oczku. Natomiast w zlewni oczka nr 6 stwierdzono w tym roku zasilane wód oczka wodami gruntowymi od strony studzienki 1.1, przy czym czas zasilania wyniósł 42 dni. Od strony studzienki 2.6 nie stwierdzono, podobnie jak w roku 2010/2011, przepływu wód gruntowych do oczka. W omawianym roku hydrologicznym oczko nr 6 zasilało wody gruntowe przyległych siedlisk średnio przez 116 dni. Uzyskane w analizowanych latach wyniki badań potwierdziły wcześniejsze badania przeprowadzone na obszarze naszego kraju jak i poza nim, w których autorzy podkreślali, że pomiędzy stanami wody, zarówno w małych jak i dużych zbiornikach retencyjnych, a stanami wód gruntowych w terenach przyległych istnieją silne powiązania, często determinowane warunkami fizjograficznymi, geologicznymi i hydrogeologicznymi [Philips i Shedlock 1993, Kosturkiewicz i inni 2001, van der Kamp i Hayashi 2009, Przybyła i Kozdrój 2013]. WNIOSKI 1. Przeprowadzone badania potwierdziły, że zmiany stanów i związanych z nimi zapasów wody w śródleśnych oczkach wodnych nr 1 i 6 w dużej mierze uzależnione były również, poza przebiegiem warunków meteorologicznych, od ich cech morfometrycznych. 2. Duże wahania stanów wody w analizowanych oczkach bezodpływowych nr 1 i 6 mogą świadczyć o ich wysokich zdolnościach retencyjnych. Jednak tendencja zaniku w nich zwierciadła wody, przypadająca często w okresach suchych półroczy letnich, w kontekście ochrony zasobów wodnych w lasach jest zjawiskiem niekorzystnym. 3. Badania wykazały także silną więź hydrauliczną polegającą na okresowym odpływie wód z oczek do gleb przyległych siedlisk i odwrotnie. Wody gruntowe zasilały w badanych latach oczko nr 1, średnio przez 117 dni, a były zasilane przez wody oczka średnio przez 163 dni. Natomiast śródleśne oczko wodne nr 6 w większości, w analizowanych latach, zasilało przyległe siedliska leśne, średnio przez 167 dni. 48
9 4. Przeprowadzone obliczenia związków stanów wody w analizowanych śródleśnych oczkach wodnych ze stanami wód gruntowych w przyległych siedliskach potwierdziły silne powiązania, zarówno dla półroczy jak i całych analizowanych lat. Obliczone współczynniki korelacji, dla omawianych lat hydrologicznych osiągały wartości od 0,43 do 0,96 i zależności te były w większości istotne na poziomie α=0,01. LITERATURA 1. Bielecka J Oczka wodne. W: Woda na obszarach wiejskich. Red. W. Mioduszewski i W. Dembek. Falenty, IMUZ, Byczkowski A Hydrologia. Tom 1. Wydawnictwo SGGW, Warszawa. 3. Fatyga J., Żyszkowski E., Helis M Zastosowanie analizy sąsiedztwa do charakterystyki zbiorników wodnych na przykładzie powiatu Wrocławskiego Ziemskiego. Woda Środowisko Obszary Wiejskie, t. 9, z. 2(26), Gamrat R., Burczyk P., Łysko A Przemiany szaty roślinnej śródpolnych oczek wodnych w rejonie Czepina. Woda Środowisko-Obszary Wiejskie, 6(1), Gołdyn R Potrzeba ochrony zbiorników śródpolnych. Red. R. Gołdyn i R. Kędziora, Biblioteka Ekologiczna w Poznaniu, Kala R Statystyka dla przyrodników. Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Poznań, ss Koc. J., Cymes I Retencyjna rola małych zbiorników wodnych włączonych do sieci drenarskiej w warunkach równiny sępopolskiej. Roczniki AR Poznań, Melioracje i Inżynieria Środowiska, 25, Kondracki J Geografia Fizyczna Polski. Wyd. III, PWN, Warszawa. 9. Korytowski M., Szafrański Cz Zmiany zapasów wody w latach o różnych sumach opadów, w śródleśnych oczkach wodnych, na przykładzie leśnictw Wielisławice i Laski. Annual Set The Enviroment Protection (Rocznik Ochrona Środowiska), 15, Kostrzewa S., Pływaczyk A., Nowacki J Stosunki wodne użytków rolnych w okresie suszy 1992 na Dolnym Śląsku. Roczniki Nauk Rolniczych, 3/4, Kosturkiewicz A., Szafrański Cz., Czopor St., Korytowski M., Stasik R Związki stanów wód w śródleśnych oczkach wodnych ze stanami wód gruntowych w przyległych siedliskach leśnych. Konferencja Naukowa Funkcjonowanie geoekosystemów w zróżnicowanych warunkach morfoklimatycznych monitoring, ochrona, edukacja, Poznań, Kucharski L Przyrodnicze znaczenie zagłębień bezodpływowych w rolniczym krajobrazie Pojezierza Kujawskiego. Przegląd Nauk. Wydz. Melior. i Inż. Środ. SGGW, Warszawa, z. 10, Kuczyńska-Kippen N Znaczenie drobnych zbiorników wodnych dla małej retencji wody na terenach wiejskich na przykładzie Wielkopolski. W monografii Potrzeba ochrony zbiorników śródpolnych pod redakcją R. Gołdyna i R. Kędziory, Biblioteka Ekologiczna w Poznaniu, Major M Funkcjonowanie zagłębień bezodpływowych w zróżnicowanych warunkach morfolitologicznych (dorzecze Parsęty, Pomorze Zachodnie). Studia i Prace z Geogrfii i Geologii nr 27, ss Mioduszewski W., Pierzgalski E Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych. Centrum Koordynacjo projektów Środowiskowych (Projekt programu), Warszawa, ss Operat glebowo siedliskowy i fitosocjologiczny LZD Siemianice. Zakład Usług Ekologicznych i Urządzeniowo Leśnych, Poznań, Orzepowski W Kształtowanie się zasobów retencji glebowej w otoczeniu małych zbiorników wodnych. Zeszyty Problemowe Postępu Nauk Rolniczych, Warszawa, 548/2, Philips P.J., Shedlock R.J Hydrology and chemistry of groundwater and sesonal ponds in the Atlantic Coastal Plain in Delaware, USA. Journal of Hydrology, 141, Polska Norma PN-R Gleby i utwory mineralne podział na frakcje i grupy granulometryczne. Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa, Przybyła Cz., Kozdrój P Wpływ zbiornika lateralnego Pakosław na położenie zwierciadła wód gruntowych terenów przyległych. Annual Set The Enviroment Protection (Rocznik Ochrona Środowiska), 15, Skwierawski A Pszekształcenia małych zbiorników od początku XX w. na przykładzie wybranych obszarów Pojezierza Olsztyńskiego. Inżynieria Ekologiczna, 12, van der Kamp G., Hayashi M Groundwater wetland ecosystem interaction in the semiarid glaciated plains of North America. Hydrogeol. J. 17,
Zmiany zapasów wody w latach o różnych sumach opadów, w śródleśnych oczkach wodnych, na przykładzie Leśnictw Wielisławice i Laski
MIDDLE POMERANIAN SCIENTIFIC SOCIETY OF THE ENVIRONMENT PROTECTION ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Annual Set The Environment Protection Rocznik Ochrona Środowiska Volume/Tom
Nauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 5 MARIUSZ
Analiza zmian stanów wód gruntowych po wycięciu drzewostanu w siedlisku lasu mieszanego wilgotnego na przykładzie Leśnictwa Laski
MIDDLE POMERANIAN SCIENTIFIC SOCIETY OF THE ENVIRONMENT PROTECTION ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Annual Set The Environment Protection Rocznik Ochrona Środowiska Volume/Tom
STANY I ZAPASY WODY W SIEDLISKU LASU MIESZANEGO WILGOTNEGO W LATACH HYDROLOGICZNYCH 2000/2001 ORAZ 2009/2010
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 45, 2015, p. 156 162 DOI: 10.12912/23920629/60610 STANY I ZAPASY WODY W SIEDLISKU LASU MIESZANEGO WILGOTNEGO W LATACH HYDROLOGICZNYCH 2000/2001 ORAZ 2009/2010
ZMIANY SKŁADNIKÓW BILANSU WODNEGO ŚRÓDLEŚNEGO OCZKA WODNEGO W LATACH O RÓŻNYM PRZEBIEGU WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH
Inżynieria Ekologiczna Vol. 39, 2014, 85 94 DOI: 10.12912/2081139X.53 ZMIANY SKŁADNIKÓW BILANSU WODNEGO ŚRÓDLEŚNEGO OCZKA WODNEGO W LATACH O RÓŻNYM PRZEBIEGU WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH Mariusz Korytowski
ISSN X. Wstęp. Ważnym wody i możli- sektorach [3]. Zagadnienie. dał się we zna- te w wierzchnich. dalsze badania. cie
ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKAA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 14. Rok 20122 ISSN 1506-218X 673 682 Zmiany stanów i zapasów wody w lesie mieszanymm świeżym na obszarze Leśnego
Rola retencji w gospodarce wodnej zlewni śródleśnego oczka wodnego
Rola retencji w gospodarce wodnej zlewni śródleśnego oczka wodnego Mariusz Korytowski Uniwersytet Przyrodniczy, Poznań 102 1. Wstęp Narastający w Polsce problem zmniejszania się zasobów wodnych wskazał
ZMIANY STANÓW I ZAPASÓW WODY WYBRANYCH SIEDLISK LEŚNYCH WYSTĘPUJĄCYCH W ZLEWNI RZEKI NIESÓB
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 44, 2015, 162 169 DOI: 10.12912/23920629/60041 ZMIANY STANÓW I ZAPASÓW WODY WYBRANYCH SIEDLISK LEŚNYCH WYSTĘPUJĄCYCH W ZLEWNI RZEKI NIESÓB Mariusz Korytowski
WPŁYW ŚRÓDLEŚNEGO OCZKA WODNEGO NA STANY WÓD GRUNTOWYCH W PRZYLEGŁYCH SIELDLISKACH LEŚNYCH. Mariusz Korytowski
Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 5 (2) 2006, 91 100 WPŁYW ŚRÓDLEŚNEGO OCZKA WODNEGO NA STANY WÓD GRUNTOWYCH W PRZYLEGŁYCH SIELDLISKACH LEŚNYCH Mariusz Korytowski Akademia Rolnicza w Poznaniu Streszczenie.
43 Kształtowanie się zapasów wody w zlewni śródleśnego oczka wodnego
ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 12. Rok 2010 761-772 1. Wstęp 43 Kształtowanie się zapasów w zlewni śródleśnego oczka wodnego Mariusz Korytowski,
TENDENCJE ZMIAN STANÓW WÓD GRUNTOWYCH WYBRANYCH SIEDLISK LEŚNYCH NA OBSZARZE LEŚNEGO ZAKŁADU DOŚWIADCZALNEGO SIEMIANICE W WIELOLECIU
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 18, Iss. 5, Oct. 2017, pages 110 117 DOI: 10.12912/23920629/76775 Received: 2017.07.07 Accepted: 2017.09.03 Published: 2017.10.01 TENDENCJE ZMIAN STANÓW
WPŁYW PRZEBIEGU WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH NA GOSPODARKĘ WODNĄ SIEDLISK LEŚNYCH W ZLEWNI CIEKU HUTKA
Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 5 (2) 2006, 83 90 WPŁYW PRZEBIEGU WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH NA GOSPODARKĘ WODNĄ SIEDLISK LEŚNYCH W ZLEWNI CIEKU HUTKA Daniel Liberacki, Czesław Szafrański, Rafał
120 Charakterystyka śródleśnych oczek wodnych na terenie leśnego zakładu doświadczalnego Siemianice
ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 13. Rok 2011 ISSN 1506-218X 1847-1864 120 Charakterystyka śródleśnych oczek wodnych na terenie leśnego zakładu doświadczalnego
BILANS WODNY MAŁEJ ZLEWNI LEŚNEJ 1
ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2008 z. 528: 251-257 BILANS WODNY MAŁEJ ZLEWNI LEŚNEJ 1 Daniel Liberacki, Czesław Szafrański, Rafał Stasik, Mariusz Korytowski Katedra Melioracji, Kształtowania
47 Bilans wodny śródleśnego oczka wodnego
ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 12. Rok 2010 821-833 1. Wstęp 47 Bilans wodny śródleśnego oczka wodnego Mariusz Korytowski Uniwersytet Przyrodniczy,
3. Warunki hydrometeorologiczne
3. WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE Monitoring zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych jest jednym z najważniejszych zadań realizowanych w ramach ZMŚP. Właściwe rozpoznanie warunków hydrometeorologicznych
Ocena wybranych składników bilansów wodnych małych zlewni leśnych o zróżnicowanych warunkach siedliskowych 1
39 Ocena wybranych składników bilansów wodnych małych zlewni leśnych o zróżnicowanych warunkach siedliskowych 1 Rafał Stasik, Czesław Szafrański, Daniel Liberacki, Mariusz Korytowski Uniwersytet Przyrodniczy,
Nauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 5 DANIEL
OCENA ZDOLNOŚCI RETENCYJNYCH MOKRADEŁ W MAŁEJ ZLEWNI LEŚNEJ
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 43, 2015, 146 152 DOI: 10.12912/23920629/58916 OCENA ZDOLNOŚCI RETENCYJNYCH MOKRADEŁ W MAŁEJ ZLEWNI LEŚNEJ Daniel Liberacki 1, Mariusz Korytowski 1, Rafał
128 Stany wód i ich amplitudy w ciekach w małych zlewniach leśnych w roku wilgotnym na przykładzie zlewni Rowu Rakowskiego
ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 13. Rok 211 ISSN 156-218X 1951-1964 128 Stany wód i ich amplitudy w ciekach w małych zlewniach leśnych w roku wilgotnym
Nauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 5 RAFAŁ STASIK
Kształtowanie się zasobów wodnych w małych zlewniach leśnych na obszarze Wielkopolski
ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 13. Rok 2011 ISSN 1506-218X 1679-1696 Kształtowanie się zasobów wodnych w małych zlewniach leśnych na obszarze Wielkopolski
OCENA ZMIENNOŚCI STANÓW WÓD W ZBIORNIKU PRZEBĘDOWO I WÓD GRUNTOWYCH W TERENIE BEZPOŚREDNIO PRZYLEGŁYM W PIERWSZYM ROKU EKSPLOATACJI
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 18, Iss. 1, Feb. 2017, pages 175 182 DOI: 10.12912/23920629/66996 Received: 2016.09.23 Accepted: 2016.11.14 Published: 2017.02.01 OCENA ZMIENNOŚCI STANÓW
Tendencje zmian położenia zwierciadła wody gruntowej w wybranych zlewniach na obszarze Puszczy Zielonka
MIDDLE POMERANIAN SCIENTIFIC SOCIETY OF THE ENVIRONMENT PROTECTION ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Annual Set The Environment Protection Rocznik Ochrona Środowiska Volume/Tom
Analiza możliwości wykorzystania istniejącej infrastruktury urządzeń wodno-melioracyjnych na obszarze Nadleśnictwa Taczanów na potrzeby małej retencji
Analiza możliwości wykorzystania istniejącej infrastruktury urządzeń wodno-melioracyjnych na obszarze Nadleśnictwa Taczanów na potrzeby małej retencji dr hab. Tomasz Kałuża Katedra Inżynierii Wodnej i
126 Dynamika zmian stanów wód gruntowych i uwilgotnienia gleb siedlisk leśnych w zlewni cieku Hutka
ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Rocznik Ochrona Środowiska Tom 13. Rok 2011 ISSN 1506-218X 1927-1942 126 Dynamika zmian stanów wód gruntowych i uwilgotnienia gleb siedlisk leśnych
Zmienność przepływów w małym cieku leśnym
9 Zmienność przepływów w małym cieku leśnym Daniel Liberacki Uniwersytet Przyrodniczy, Poznań 1. Wstęp Ze względu na duże deficyty wody, Wielkopolska jako region najbardziej zagrożony w kraju jej brakiem,
WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE
WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE METEOROLOGIA Warunki hydrometeorologiczne stanowią podstawę rozpoznania uwarunkowań funkcjonowania i przemian geoekosystemów. Dlatego jednym z podstawowych zadań realizowanych
3. Warunki hydrometeorologiczne
3. WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE Monitoring zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych jest jednym z najważniejszych zadań realizowanych w ramach ZMŚP. Właściwe rozpoznanie warunków hydrometeorologicznych
Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy
Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy Retencja, sposób na susze i powodzie w warunkach zmieniającego się klimatu Andrzej Ruszlewicz Retencja, sposób na susze i powodzie w warunkach zmieniającego
Warunki termiczne Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach Thermal conditions at the Experimental Farm in Zawady
Jacek RAK, Grzegorz KOC, Elżbieta RADZKA, Jolanta JANKOWSKA Pracownia Agrometeorologii i Podstaw Melioracji Akademia Podlaska w Siedlcach Department of Agrometeorology and Drainage Rudiments University
Nauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-782 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 29 Tom 3 Zeszyt 3 CZESŁAW PRZYBYŁA
Warunki meteorologiczne w Bydgoszczy oraz prognozowane zmiany dr inż. Wiesława Kasperska Wołowicz, dr inż. Ewa Kanecka-Geszke
Warunki meteorologiczne w Bydgoszczy oraz prognozowane zmiany dr inż. Wiesława Kasperska Wołowicz, dr inż. Ewa Kanecka-Geszke XI KLIMATYCZNE FORUM METROPOLITALNE Adaptacja do zmian klimatu: rozwiązania
MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI
MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI dr inż. Bogdan Bąk prof. dr hab. inż. Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy
WYNIKI DWULETNICH OBSERWACJI ZMIAN WARUNKÓW HYDROLOGICZNYCH W LESIE ŁĘGOWYM
WYNIKI DWULETNICH OBSERWACJI ZMIAN WARUNKÓW HYDROLOGICZNYCH W LESIE ŁĘGOWYM Paweł Rutkowski, Marcin Gorzelańczyk Abstrakt W pracy przedstawiono wyniki obserwacji zmian poziomu wód gruntowych, prowadzonych
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW
CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W REJONIE DOŚWIADCZEŃ ŁĄKOWYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 15 22 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LXVIII (2) SECTIO E 2013 Katedra Meteorologii i Klimatologii Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie pl. Łódzki 1, 10-957 Olsztyn e-mail:
Prognoza temperatury i opadów w rejonie Bydgoszczy do połowy XXI wieku. Bogdan Bąk, Leszek Łabędzki
Prognoza temperatury i opadów w rejonie Bydgoszczy do połowy XXI wieku Bogdan Bąk, Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy www.itp.edu.pl Aktualne
WPŁYW SUMY I ROZKŁADU OPADÓW NA PLONOWANIE PSZENŻYTA OZIMEGO UPRAWIANEGO NA RÓŻNYCH KOMPLEKSACH GLEBOWO-ROLNICZYCH W POŁUDNIOWEJ CZĘŚCI POLSKI
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 5: t. 5 z. specj. (14) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 353 365 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 5 WPŁYW SUMY I ROZKŁADU OPADÓW NA PLONOWANIE
WPŁYW SPIĘTRZENIA RZEKI NA PRZEPŁYW WODY W MAŁYM CIEKU W DOLINIE RZECZNEJ. Beata Olszewska, Leszek Pływaczyk, Wojciech Łyczko
Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 6 (1) 2007, 27 32 WPŁYW SPIĘTRZENIA RZEKI NA PRZEPŁYW WODY W MAŁYM CIEKU W DOLINIE RZECZNEJ Beata Olszewska, Leszek Pływaczyk, Wojciech Łyczko Uniwersytet Przyrodniczy
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPIDCA PHYSICA 3, 1998 Grzegorz Szalach, Grzegorz Żarnowiecki KONSEKWENCJE ZMIANY LOKALIZACJI STACJI METEOROLOGICZNEJ W KIELCACH THE CONSEQUENCES OF THE TRANSFER
Wstępna ocena wpływu zbiornika Mściwojów na przepływy w rzece Wierzbiak i głębokości zwierciadła wody gruntowej w terenach przyległych
34 Wstępna ocena wpływu zbiornika Mściwojów na przepływy w rzece Wierzbiak i głębokości zwierciadła wody gruntowej w terenach przyległych Czesław Szafrański, Paweł Stefanek Uniwersytet Przyrodniczy, Poznań
Ocena jakości wody górnej Zgłowiączki ze względu na zawartość związków azotu
Ocena jakości wody górnej Zgłowiączki ze względu na zawartość związków azotu Zygmunt Miatkowski Karolina Smarzyńska Jan Brzozowski IMUZ Falenty W-P OBw Bydgoszczy IBMER Warszawa Projekt finansowany przez
ZMIENNOŚĆ NAJWYŻSZYCH DOBOWYCH i MIESIĘCZNYCH OPADÓW W KOMPLEKSIE LEŚNYM W STRÓŻY W OKRESIE V-IX ( )
ZMIENNOŚĆ NAJWYŻSZYCH DOBOWYCH i MIESIĘCZNYCH OPADÓW W KOMPLEKSIE LEŚNYM W STRÓŻY W OKRESIE V-IX (1982-2006) Marta CEBULSKA Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechnika Krakowska Cel: określenie
TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 5-11 marca 2014r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Leszek ŁABĘDZKI, Bogdan BĄK, Ewa KANECKA-GESZKE, Karolina SMARZYNSKA, Tymoteusz BOLEWSKI
MONITOROWANIE I PROGNOZOWANIE DEFICYTÓW I NADMIARÓW WODY W ROLNICTWIE W POLSCE Z WYKORZYSTANIEM WSKAŹNIKÓW STANDARYZOWANEGO OPADU SPI I WILGOTNOŚCI GLEBY SMI Leszek ŁABĘDZKI, Bogdan BĄK, Ewa KANECKA-GESZKE,
OCENA EKONOMICZNA RETENCYJNYCH WŁAŚCIWOŚCI LASU
JAN TYSZKA Instytut Badawczy Leśnictwa OCENA EKONOMICZNA RETENCYJNYCH WŁAŚCIWOŚCI LASU Tematyka wystąpienia: - wartość pozaprodukcyjnych funkcji lasu związanych z zasobami wodnymi - naturalne właściwości
Regulacja stosunków wodnych przez lasy w Polsce; założenia i realizacja programu małej retencji w lasach
POLFOREX Lasy jako dobro publiczne. Oszacowanie społecznych i środowiskowych korzyści z lasów w Polsce w celu poprawy efektywności ich zarządzania Regulacja stosunków wodnych przez lasy w Polsce; założenia
PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA POWIAT SZCZYCIEŃSKI GMINA MIEJSKA SZCZYTNO
PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA 2016 2030 POWIAT SZCZYCIEŃSKI GMINA MIEJSKA SZCZYTNO 2016 1 Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Ogólna charakterystyka gminy... 3 2.1. Położenie,
NORMALNE SUMY OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH W WYBRANYCH STACJACH LUBELSZCZYZNY. Szczepan Mrugała
Acta Agrophysica, 2005, 6(1), 197-203 NORMALNE SUMY OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH W WYBRANYCH STACJACH LUBELSZCZYZNY Szczepan Mrugała Zakład Meteorologii i Klimatologii, Instytut Nauk o Ziemi, Uniwersytet Marii
WODA W EKOSYSTEMACH LEŚNYCH WIELKOPOLSKI
WODA W EKOSYSTEMACH LEŚNYCH WIELKOPOLSKI Paweł Rutkowski Abstrakt Wielkopolska uchodzi za jeden z najbardziej deficytowych w wodę obszarów w Polsce. Jest to głównie wynikiem niskich rocznych sum opadów
Hydrologia Tom II - A. Byczkowski
Spis treści Hydrologia Tom II - A. Byczkowski 4. Hydronomia - metody analizy 4.1. Bilans wodny 4.1.1. Zasoby wodne hydrosfery 4.1.2. Pojęcie bilansu wodnego 4.1.3. Bilans wodny Ziemi, Europy i Polski 4.1.3.1.
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
WPŁYW ZABIEGÓW AGROTECHNICZNYCH NA RETENCJONOWANIE WODY W GLEBIE
UNIWERSYTET ROLNICZY im. Hugona Kołłątaja w Krakowie WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I GEODEZJI KATEDRA MELIORACJI I KSZTAŁTOWANIA ŚRODOWISKA WPŁYW ZABIEGÓW AGROTECHNICZNYCH NA RETENCJONOWANIE WODY W GLEBIE
STOSUNKI WODNE NA OBSZARACH MOKRADŁOWYCH W LEŚNYM ZAKŁADZIE DOŚWIADCZALNYM SIEMIANICE W LATACH HYDROLOGICZNYCH 2005 I 2006
INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND EKOLOGY OF RURAL AREAS Stosunki wodne na obszarach Nr 2/2008, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 179 194 Komisja Technicznej Infrastruktury
Bilansowanie zasobów wodnych
1 Bilansowanie zasobów wodnych Definicje: 1. Zasoby wodne są to wszelkie wody znajdujące się na danym obszarze stale lub występujące na nim czasowo (Dębski). 2. Przepływ średni roczny Q śr -jest to średnia
2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 Średnia liczba dni z opadem 30 mm w województwie pomorskim wynosi w półroczu ciepłym od 0,5 w części południowej i wschodniej województwa do 1,5 w części zachodniej. Najwięcej takich
Zróżnicowanie przestrzenne
VII Zjazd Geomorfologów Polskich kraków 2005 Zróżnicowanie przestrzenne osadów wypełniających zagłębienia bezodpływowe (pomorze zachodnie, górna parsęta) 1. Wprowadzenie Celem pracy było rozpoznanie cech
CYKLICZNE ZMIANY MIEJSKIEJ WYSPY CIEPŁA W WARSZAWIE I ICH PRZYCZYNY. Cyclic changes of the urban heat island in Warsaw and their causes
Prace i Studia Geograficzne 2011, T. 47, ss. 409 416 Maria Stopa-Boryczka, Jerzy Boryczka, Jolanta Wawer, Katarzyna Grabowska Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Zakład Klimatologii
CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH. Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu
CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu ZAKRES PREZENTACJI 1.Wprowadzenie 2.Informacja o projekcie : Metodyczne podstawy opracowywania i wdrażania planu
Nauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-782 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Leśnictwo Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 211 Tom 5 Zeszyt 6 SYLWESTER GRAJEWSKI Katedra Inżynierii
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Ochrona środowiska Studia II stopnia stacjonarne. KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności)
KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) PLAN MODUŁU SPECJALNOŚCI Ochrona środowiska wodno-gruntowego Nazwa Nazwa w j. ang. Gospodarka zasobami wodnymi Water resource management Kod Punktacja
ZMIANY ZAPASÓW WODY W MADACH DOLINY ODRY W REJONIE MALCZYC W OKRESIE WEGETACYJNYM 2005 ROKU. Wojciech Łyczko, Beata Olszewska, Leszek Pływaczyk
Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 6 (4) 2007, 27 38 ZMIANY ZAPASÓW WODY W MADACH DOLINY ODRY W REJONIE MALCZYC W OKRESIE WEGETACYJNYM 2005 ROKU Wojciech Łyczko, Beata Olszewska, Leszek Pływaczyk Uniwersytet
ELEKTROWNIE WODNE ĆWICZENIE Z PRZEDMIOTU: Temat: Projekt małej elektrowni wodnej. Skrypt do obliczeń hydrologicznych. Kraków, 2015.
ĆWICZENIE Z PRZEDMIOTU: ELEKTROWNIE WODNE Temat: Skrypt do obliczeń hydrologicznych Kraków, 2015. str. 1- MarT OBLICZENIE PRZEPŁYWÓW CHARAKTERYSTYCZNYCH FORMUŁA OPADOWA Dla obliczenia przepływów o określonym
ZMIENNOŚĆ EKSTREMALNEJ TEMPERATURY POWIETRZA W REJONIE BYDGOSZCZY W LATACH
Acta Agrophysica, 7, 9(), 51-57 ZMIENNOŚĆ EKSTREMALNEJ TEMPERATURY POWIETRZA W REJONIE BYDGOSZCZY W LATACH 1971-5 Jacek śarski, Stanisław Dudek, Renata Kuśmierek Katedra Melioracji i Agrometeorologii,
Jak poprawić zatrzymanie wody na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego zalecenia i wnioski
Jak poprawić zatrzymanie wody na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego zalecenia i wnioski Biuro Projektów Środowiskowych Pomorskie Towarzystwo Hydrologiczno-Przyrodnicze mgr inż. Michał Przybylski
FIZYKA I CHEMIA GLEB. Retencja gleb Zwierciadło wody w glebie
FIZYKA I CHEMIA GLEB Retencja gleb Zwierciadło wody w glebie Retencja, mała retencja, pojęcie Retencja: szeroki zakres działań technicznych i nietechnicznych powodujących poprawę jakościową i ilościową
PROJEKT PLANU PRZECIWDZIAŁANIA SKUTKOM SUSZY
PROJEKT PLANU PRZECIWDZIAŁANIA SKUTKOM SUSZY dr inż. Beata Głuchowska dr inż. Ozana Gromada Problematyka suszy w planowaniu wodnogospodarczym SGGW, Warszawa, 09.01.2014 r. Sfinansowano ze środków Narodowego
Zmienność warunków termiczno-pluwialnych
Edward Feliksik, Sławomir Wilczyński, Grzegorz Durło Zmienność warunków termiczno-pluwialnych na stacji badań fitoklimatycznych na kopciowej Abstrakt: Praca przedstawia wyniki analizy zmienności temperatury
Nauka Przyroda Technologie
2015 Tom 9 Nauka Przyroda Technologie Zeszyt 2 #30 ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net DOI: 10.17306/J.NPT.2015.2.30 Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu
Wybrane aspekty badania długoterminowych cykli zmian zapasu wody glebowej w drzewostanach jednowiekowych oraz interpretacji ich wyników
Prof. dr hab. inż. Józef Suliński, dr inż. Rafał Starzak Zakład Inżynierii Leśnej, Instytut Ochrony Ekosystemów Leśnych, Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie Wybrane aspekty
WODY OPADOWE JAKO NATURALNY ZASÓB WODNY. Dr hab. inż. Jadwiga Królikowska, prof. PK
WODY OPADOWE JAKO NATURALNY ZASÓB WODNY Dr hab. inż. Jadwiga Królikowska, prof. PK Wody opadowe są z ekonomicznego i przyrodniczego punktu widzenia zasobem naturalnym, tj. zasobem zaliczanym do bogactw
CZĘSTOŚĆ OKRESÓW PRZECIĘTNYCH, SUCHYCH I WILGOTNYCH W SŁUPSKU THE FREQUENCY OF AVERAGE, DRY AND WET PERIODS IN SŁUPSK
Sł upskie Prace Geograficzne 7 200 Małgorzata Kirschenstein Dariusz Baranowski Akademia Pomorska Słupsk CZĘSTOŚĆ OKRESÓW PRZECIĘTNYCH, SUCHYCH I WILGOTNYCH W SŁUPSKU THE FREQUENCY OF AVERAGE, DRY AND WET
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Ogólna charakterystyka zlewni górmej Zgłowiączki (Kanału Głuszyńskiego)
Ogólna charakterystyka zlewni górmej Zgłowiączki (Kanału Głuszyńskiego) Zygmunt Miatkowski Karolina Smarzyńska IMUZ Falenty Wielkopolsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy Projekt finansowany przez
Deszcze nawalne doświadczenia Miasta Gdańska
Deszcze nawalne doświadczenia Miasta Gdańska Kategorie deszczu wg Chomicza Deszcze nawalne wg klasyfikacji Chomicza oznaczają opady o współczynniku wydajności a od 5,66 do 64,00 Wraz ze wzrostem współczynnika
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH
EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH Dr hab Irena Burzyńska Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Laboratorium Badawcze Chemii Środowiska e-mail iburzynska@itepedupl 1 WSTĘP Sposób użytkowania
OCENA SUSZY METEOROLOGICZNEJ I ROLNICZEJ NA UŻYTKACH ZIELONYCH W POLSCE W 2015 r.
OCENA SUSZY METEOROLOGICZNEJ I ROLNICZEJ NA UŻYTKACH ZIELONYCH W POLSCE W 2015 r. prof. dr hab. inż. Leszek Łabędzki l.labedzki@itp.edu.pl Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek
WPŁYW TECHNICZNEGO UZBROJENIA PROCESU PRACY NA NADWYŻKĘ BEZPOŚREDNIĄ W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH
Inżynieria Rolnicza 4(102)/2008 WPŁYW TECHNICZNEGO UZBROJENIA PROCESU PRACY NA NADWYŻKĘ BEZPOŚREDNIĄ W GOSPODARSTWACH RODZINNYCH Sławomir Kocira Katedra Eksploatacji Maszyn i Zarządzania w Inżynierii Rolniczej,
Formy ochrony przyrody w powiecie kutnowskim. 15 grudnia 2017 roku
Formy ochrony przyrody w powiecie kutnowskim 15 grudnia 2017 roku Powiat kutnowski Położony jest w centrum kraju, w północnej części woj. Łódzkiego. Zajmuje powierzchnię 886 km2, co stanowi 4,9% powierzchni
TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 29 lipca 5 sierpnia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne
ZMIANY ZAPASÓW WODY W MADACH DOLINY ODRY W REJONIE MALCZYC W OKRESIE WEGETACYJNYM 2005 ROKU. Wojciech Łyczko, 1 Beata Olszewska, Leszek Pływaczyk
01-06.indd 25 2008-09-09 14:56:53 Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 6 (4) 2007, 25 36 ZMIANY ZAPASÓW WODY W MADACH DOLINY ODRY W REJONIE MALCZYC W OKRESIE WEGETACYJNYM 2005 ROKU Wojciech Łyczko, 1
(powodzie i niżówki) onki. Prognoza i redukcja zanieczyszczeń obszarowych, emisji stałej i przepływ ekstremalnych z obszarów w wiejskich
SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO Prognoza i redukcja zanieczyszczeń obszarowych, emisji stałej i przepływ ywów ekstremalnych z obszarów w wiejskich Działanie anie 6: Przepływy ekstremalne (powodzie
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
Ważność: od godz. 19:30 dnia do godz. 19:30 dnia
2015-07-03 15:31 IMGW ws. sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej (komunikat) - IMGW informuje: Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres 03.07-10.07.2015 wg
4. Depozycja atmosferyczna
4. DEPOZYCJA ATMOSFERYCZNA Jednym z podstawowych czynników, które mają wpływ na obieg materii w geoekosystemie jest depozycja atmosferyczna. Powietrze ulega silnemu zanieczyszczeniu. Związki powodujące
TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 7 października 14 października 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury
Ocena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia
VI KONFERENCJA NAUKOWA WODA - ŚRODOWISKO - OBSZARY WIEJSKIE- 2013 Ocena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia A. Kuźniar, A. Kowalczyk, M. Kostuch Instytut Technologiczno - Przyrodniczy,
SPITSBERGEN HORNSUND
Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND
CHARAKTERYSTYKA OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W LATACH
Acta Agrophysica, 24, 3(1), 5-11 CHARAKTERYSTYKA OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH NA TERENIE WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO W LATACH 2-22 Barbara Banaszkiewicz, Krystyna Grabowska, Zbigniew Szwejkowski Katedra
Wprowadzenie. Małgorzata KLENIEWSKA. nawet już przy stosunkowo niewielkim stężeniu tego gazu w powietrzu atmosferycznym.
Małgorzata KLENIEWSKA Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW Zakład Meteorologii i Klimatologii Department of Hydraulic Engineering and Environmental Restoration WAU Division of Meteorology
Ocena gospodarowania wodą na wybranych obszarach dolinowych Wielkopolski
MIDDLE POMERANIAN SCIENTIFIC SOCIETY OF THE ENVIRONMENT PROTECTION ŚRODKOWO-POMORSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE OCHRONY ŚRODOWISKA Annual Set The Environment Protection Rocznik Ochrona Środowiska Volume/Tom
ANALIZA WYPOSAŻENIA GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH W CIĄGNIKI ROLNICZE
Łukasz KRZYŚKO, Kazimierz SŁAWIŃSKI ANALIZA WYPOSAŻENIA GOSPODARSTW EKOLOGICZNYCH W CIĄGNIKI ROLNICZE Streszczenie W artykule przedstawiono wyniki badań nad wyposażeniem gospodarstw ekologicznych zlokalizowanych
Nauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 6 MICHAŁ
ZMIENNOŚĆ PRZEPŁYWÓW MAŁEJ RZEKI NIZINNEJ
ZESZYTY PROBLEMOWE POSTĘPÓW NAUK ROLNICZYCH 2008 z. 528: 71-78 ZMIENNOŚĆ PRZEPŁYWÓW MAŁEJ RZEKI NIZINNEJ Jolanta Kanclerz, SadŜide Murat-BłaŜejewska, Mariusz Sojka Katedra Melioracji, Kształtowania Środowiska
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Robert Twardosz WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE LONG-TERM VARIABILITY OF THE NUMBER OF DAYS WITH PRECIPITATION IN CRACOW
TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 11 czerwca 17 czerwca 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne