Maciej Kawecki Barta Litwiński Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów, Kraków

Transkrypt

1 2012 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne Maciej Kawecki Barta Litwiński Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów, Kraków E-usługa od planu do realizacji Katowice, 17 października 2012

2 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne Jedną z form działalności internetowej są e-usługi. W świetle ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, za e-usługi należy uznać usługi świadczone za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej lub komputerowej (Internet) z zastosowaniem technologii informacyjnej. działu człowieka E-usługami nie są: rozpowszechnianie lub rozprowadzanie programów radiowych i telewizyjnych, używanie jakichkolwiek środków komunikacji elektronicznej pomiędzy osobami fizycznym w celach osobistych, usługi telekomunikacyjne oraz usługi świadczone w ramach struktury organizacyjnej usługodawcy (np. Intranet).

3 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne Prawnie skuteczne dokumenty. Inne wymagane prawem treści.

4 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne Prawnie skuteczne dokumenty Dokumenty Obligatoryjne Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną Ogólne warunki umów/umowa Inne szczególne umowy m.in. umowy licencyjne Fakultatywne (przykładowe) Polityka prywatności Ogólne warunki korzystania z serwisu Kodeks etyczny

5 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne Dokumenty obligatoryjne Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną Usługodawca musi nieodpłatnie udostępnić usługobiorcy regulamin przed zawarciem umowy o świadczenie usług, w sposób, który umożliwia pozyskanie, odtwarzanie i utrwalanie treści regulaminu za pomocą systemu teleinformatycznego, którym posługuje się usługobiorca. Najskuteczniejszym i jednocześnie najbardziej rozpowszechnionym rozwiązaniem jest zamieszczenie regulaminu na stronie internetowej w formie pliku pdf oraz w formie aktywnego linku.

6 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne Umowa pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą zostaje zawarta najczęściej z chwilą doręczenia (inkorporacji) regulaminu usługobiorcy. W przypadku e-usług najbardziej rozpowszechnioną formą inkorporacji regulaminu jest zamieszczenie pod formularzem, w którym przyszły usługobiorca udostępnia swoje dane osobowe na potrzeby wykonania umowy, aktywnego linku wraz z checkbox-em, w którym możliwe jest odznaczenie akceptacji regulaminu. Treść regulaminu powinna zawierać co najmniej następujące informacje: -rodzaj, zakres i warunki świadczonych usług; -warunki zawierania i rozwiązania umowy; -

7 -tryb postępowania reklamacyjnego. Żaden z przepisów powszechnie obowiązującego prawa nie wyłącza możliwości rozbudowania treści regulaminu, poszerzając go również o wymogi przewidziane m.in. ustawą z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (gdy usługi są kierowane m.in. do konsumentów), tj. o informacje dotyczące: -ceny lub wynagrodzenia za usługi oraz zasady płatności; -kosztów, sposobu i terminie dostawy; -prawa do odstąpienia od umowy; -dodatkowych kosztów korzystania z środków porozumiewania się na odległość;

8 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne -terminu w jakim oferta lub informacja o cenie mają charakter wiążący; -minimalnego okresu na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe. W przypadku gdy e-usługi świadczone są m.in. wobec konsumentów, wszystkie wskazane powyżej informacje usługodawca zobowiązany jest potwierdzić na piśmie najpóźniej z chwilą rozpoczęcia spełniania świadczenia. Za prawnie nieskuteczne należy uznać wszelkie postanowienia zawarte w regulaminach a dotyczące zgody na przetwarzanie przez usługodawcę danych osobowych usługobiorcy. acja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący, 9) minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe,

9 Tworzenie skutecznych prawnie dokumentów związanych z działalnością w Internecie. Inne Ogólne warunki umów/umowa Swoboda umów nie wyłącza możliwości zamieszczenia wszystkich koniecznych, a wskazanych wcześniej, informacji w jednym dokumencie jakim jest regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną. Jeżeli usługobiorcą jest m.in. konsument a regulamin nie zawiera wszystkich wskazanych wcześniej informacji, konieczne jest stworzenie dodatkowego dokumentu wprowadzającego nie uregulowane kwestie wymagane ustawą o ochronie niektórych praw konsumentów

10 Kompatybilność dokumentów wymaga by na istnienie takiej umowy powołać się również w samym regulaminie świadczenia usług drogą elektroniczną, wskazując, że jego akceptacja stanowi również akceptację samej umowy. Częstą praktyką stosowaną zwłaszcza przez podmioty prowadzące usługi cechujące się koniecznością zawierania wielu umów szczególnych, jest posługiwanie się ogólnymi warunkami umów. Dokument ten stanowi zbiór ogólnych postanowień dotyczących danego rodzaju usług, skuteczny wobec wszystkich umów szczególnych. Jeżeli wymagane powołanymi aktami prawnymi kwestie zostały uregulowane w kilku dokumentach, treść wszystkich wskazanych dokumentów usługodawca zobowiązany jest potwierdzić na piśmie najpóźniej z chwilą rozpoczęcia spełniania świadczenia.

11 Umowa licencyjna Jeżeli z przedmiotem świadczonych e-usług związana jest konieczność korzystania przez usługobiorcę z oprogramowania, niezależnie od powyższych dokumentów konieczne jest udzielenie mu licencji na korzystanie z oprogramowania. Aktualny stan prawny, pozwala wprowadzać w takich umowach postanowienia bardzo restrykcyjne względem licencjobiorców niemal całkowicie ograniczające odpowiedzialność za funkcjonowanie oprogramowania. Licencja musi zostać wyraźnie zaakceptowana przez usługobiorcę, nie ma jednak prawnego obowiązku pisemnego potwierdzania usługobiorcą jej treści.

12 Dokumenty fakultatywne Polityka prywatności Polityka prywatności to potoczne określenie dokumentu wskazującego sposób postępowania administratora danych (usługodawcy) z danymi osobowymi usługobiorców. Żaden z przepisów powszechnie obowiązującego prawa w Polsce nie nakłada na usługodawcę obowiązku tworzenia Polityki prywatności (rozwiązanie zaczerpnięte z systemu amerykańskiego). Zamieszczenie w Polityce prywatności zgody na przetwarzanie danych usługobiorcy, należy uznać za nieskuteczne (zob. orzeczenie SN z 4 kwietnia 2003 r.).

13 W mojej opinii informacje zamieszczone w Polityce prywatności mogą w pełni wyczerpać jedynie obowiązek administratora poinformowania usługobiorcy o sposobie zabezpieczenia jego danych osobowych. Inkorporacja w postaci akceptacji Polityki prywatności przez usługobiorcę nie jest konieczna, gdyż nie wyłącza to obowiązku oddzielnego odebrania zgody na przetwarzanie jego danych oraz dopełnienia innych obowiązków bezpośrednio w formularzu, w którym usługobiorca podaje swoje dane osobowe.

14 Ogólne warunki korzystania z serwisu Ogólne warunki korzystania z serwisu to potoczne określenie dokumentu wskazującego sposób korzystania ze stron www tworzących serwis wraz z opisem wszystkich funkcjonalności i warunków technicznych jakie musi spełnić usługobiorca chcący korzystać z serwisu. Żaden z przepisów powszechnie obowiązującego prawa w Polsce nie nakłada na usługodawcę obowiązku tworzenia takiego dokumentu, z zastrzeżeniem, iż techniczne warunki jakie musi spełnić usługodawca chcący korzystać z serwisu muszą zostać wskazane w regulaminie.

15 Usługodawcy często decydują się na wprowadzenie takiego dokumentu, poszerzając ogólne zasady korzystania z serwisu zawarte w regulaminie i innych dokumentach. Inkorporacja dokumentu nie jest wymagana. Kodeks etyczny Kodeks etyczny to potoczne określenie dokumentu wskazującego zbiór ogólnych zasad moralnych, etycznych którymi powinien kierować się usługodawca i usługobiorca wykonując/korzystając z e-usług. Dokument jest fakultatywny na kanwie prawa polskiego, często stosowany w systemie amerykańskim. Nie podlega inkorporacji. Alternatywnym rozwiązaniem jest wprowadzanie klauzul etycznych w umowie lub samym regulaminie co należy uznać za rozwiązanie dopuszczalne ale niekonieczne.

16 Inne wymagane prawem treści Ochrona danych osobowych Wszystkie wskazane poniżej obowiązki muszą zostać zrealizowane poprzez zamieszczenie stosownych klauzul w formularzu, w którym usługobiorca udostępnia swoje dane osobowe. Usługodawca (administrator) zobowiązany jest poinformować usługobiorcę o swoich danych, celu zbierania danych oraz ich odbiorcach, prawe dostępu do danych oraz do ich poprawienia. Należy też wskazać, iż udostępnienie danych usługobiorcy jest dobrowolne ale konieczne dla realizacji usługi.

17 Przykładowa klauzula: Informujemy, że podane dane osobowe będą przetwarzane przez w celu realizacji usługi oraz marketingu bezpośredniego własnych produktów i usług administratora danych (jeżeli dane będą przetwarzane również w tym celu). Podanie danych jest dobrowolne ale konieczne dla realizacji usług. Osobie, której dane dotyczą, przysługuje prawo dostępu do treści danych osobowych i prawo do ich poprawienia. Jeżeli usługodawca chce przesyłać usługobiorcą informacje handlowe drogą elektroniczną, a nie wyłącznie tradycyjną pocztą (np. Inserty), konieczne jest dodatkowe odebranie zgody usługobiorcy, za pomocą odrębnej klauzuli. Podobne klauzule powinny być tworzone w przypadku odbierania zgody na przetwarzanie danych w jakichkolwiek innych celach.

18 Przykładowa klauzula: Wyrażam zgodę na otrzymywanie informacji handlowej za pomocą środków komunikacji elektronicznej od Wyrażenie zgody jest dobrowolne. Jeżeli usługodawca chce udostępniać dane osobowe usługobiorców podmiotom trzecim, konieczne jest dodatkowe odebranie zgody usługobiorcy, za pomocą odrębnej klauzuli. Przykładowa klauzula: Wyrażam zgodę na udostępnienie moich danych osobowych, zgromadzonych przez podmiotowi w celu/ach

19 Podsumowanie Każdy z usługodawców e-usług zobowiązany jest na podstawie art. 8 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, udostępnić usługobiorcy regulamin świadczenia usług drogę elektroniczną, nadając mu treść wymaganą powołanymi przepisami prawa. Od treści samego regulaminu, charakteru świadczonych usług oraz kategorii usługobiorców zależeć będzie konieczność wprowadzenia innych dokumentów jak umowa lub umowa licencyjna. Udostępnienie pozostałych kategorii dokumentów ma charakter fakultatywny. Usługodawca przetwarzając dane usługobiorcy, niezależnie od celu ich pozyskania, zobowiązany jest dopełnić wymogów wynikających z ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

20 Dziękuję bardzo za uwagę