PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI W MIEŚCIE KATOWICE DLA OBIEKTÓW INDYWIDUALNYCH W LATACH 2009 DO 2011

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr... Rady Miasta Katowice z dnia... PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI W MIEŚCIE KATOWICE DLA OBIEKTÓW INDYWIDUALNYCH W LATACH 2009 DO 2011 Katowice, Marzec 2009r.

2 PROGRAM OGRANICZENIA NISKIEJ EMISJI W MIEŚCIE KATOWICE DLA OBIEKTÓW INDYWIDUALNYCH W LATACH 2009 DO 2011 Spis treści: 1. Zakres i cele programu Stan istniejący Aspekty organizacyjne programu Udział Mieszkańców Techniczne kierunki realizacji Przewidywana modernizacja systemów ogrzewania w latach 2009 do Przewidywany efekt ekologiczny Zasady finansowania Nakłady inwestycyjne Podsumowanie i wnioski Zakres i cele programu Znaczna część zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym i innymi substancjami szkodliwymi, szczególnie w sezonie grzewczym, pochodzi z palenisk w indywidualnych budynkach mieszkalnych, gdzie często ze względów ekonomicznych stosuje się złe technicznie piece, w których spala się niskiej jakości paliwa oraz odpady z tworzyw sztucznych. Dlatego za celowe należy uznać dofinansowanie, w jeszcze większym stopniu niż dotychczas, osobom prywatnym do zamiany systemów grzewczych na systemy emitujące do powietrza mniej pyłów i substancji szkodliwych. Chcąc uzyskać zauważalny efekt ekologiczny w postaci ograniczenia niskiej emisji przygotowany został Program Ograniczenia Niskiej Emisji. w mieście Katowice dla obiektów indywidualnych w latach 2009 do 2011 Jednym z celów Programu... jest ekonomiczna motywacja użytkowników do wymiany starych urządzeń grzewczych, modernizacja systemów grzewczych, 1

3 wzrost świadomości ekologicznej wśród mieszkańców, poprawa warunków życia. Realizacja Programu.... pozwoli na ograniczenie zanieczyszczenia powietrza a jednocześnie pozwoli na zmniejszenie kosztów ogrzewania domów mieszkalnych. 2. Stan istniejący Głównym surowcem energetycznym w indywidualnym i komunalnym ogrzewnictwie jest węgiel, a w dalszej kolejności gaz. Wytwarzanie energii z węgla w komunalnych i indywidualnych kotłowniach lokalnych jest nierozerwalnie związane z powstawaniem niskiej emisji. Sprawność energetyczna i efektywność ekologiczna urządzeń grzewczych małej mocy jest uzależniona od warunków procesu spalania, determinowanych rozwiązaniami technicznymi zastosowanymi w konstrukcji kotłów oraz od parametrów jakościowych stosowanego paliwa - węgla. W indywidualnym i komunalnym ogrzewnictwie funkcjonują urządzenia grzewcze o przestarzałej konstrukcji jak kotły komorowe tradycyjne, bez regulacji i kontroli ilości podawanego paliwa do paleniska oraz bez regulacji i kontroli powietrza wprowadzanego do procesu spalania, o sprawności średniorocznej wynoszącej ok. 50%. W starych nieefektywnych urządzeniach grzewczych spala się niskiej jakości węgiel niesortymentowany, a często także różnego rodzaju materiały odpadowe i odpady komunalne. Produkty spalania węgla w tych warunkach - zawierające znaczące ilości pyłów, dwutlenku siarki, tlenków węgla, tlenków azotu, węglowodorów alifatycznych, substancji smolistych w tym wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych o charakterze kancerogennym, w tym benzoα-piren), oraz tlenowych, azotowych i siarkowych heterozwiązków (w tym dioksyn i furanów) oraz metali ciężkich - kumulują się, prowadząc do wielokrotnego wzrostu ich stężenia w otoczeniu i znaczącego przekroczenia obowiązujących norm. Analiza wyników inwentaryzacji źródeł niskiej emisji na terenie miasta Katowice pozwoliła na wyodrębnienie ok. 3 tys. obiektów indywidualnych, które potencjalnie kwalifikowałyby się do Programu.... Największa ilość takich obiektów zlokalizowana jest w zespole dzielnic południowych , z czego 662 w dzielnicy Piotrowice - Ochojec, 519 w Podlesiu, 417 w Kostuchnie i po ok. 100 obiektów w dzielnicach Murcki i Zarzecze. W dalszej kolejności lokuje się zespół dzielnic zachodnich z ilością 813 obiektów, z czego 365 w Ligocie - Panewniki i po 224 w Brynowie - Osiedle Zgrzebnioka oraz Brynowie - Załęska Hałda. W zespole dzielnic wschodnich wyodrębniono 356 obiektów, w tym w Dąbrówce Małej 104, w Janowie i Nikiszowcu 100, w 2

4 Giszowcu 82, w Szopienicach i Burowcu 68, na Zawodziu 2. W zespole dzielnic północnych wyodrębniono 172 obiektów, w tym w Załężu 80, na Wełnowcu i Józefowcu 55, w Dębie 34, na Osiedlu Witosa 3, a na Osiedlu Tysiąclecia Aspekty organizacyjne Programu Programem... zostanie objęta, w okresie od daty przyjęcia Programu... w roku 2009 do 31 grudnia 2011 roku, wymiana urządzeń kotłowych starej konstrukcji i niskiej sprawności na urządzenia nowe o wysokiej sprawności w mieszkaniach lub budynkach jednorodzinnych. W przypadku zamiany urządzeń kotłowych starej konstrukcji i niskiej sprawności na urządzenia nowe o wysokiej sprawności z zastosowaniem jako nośnika energii elektrycznej, gazu, oleju opałowego, sieci miejskiej, drewna lub węgla Programem.. objęte zostaną zamiany systemów grzewczych w mieszkaniach lub budynkach jednorodzinnych wybudowanych i oddanych do zamieszkania do dnia 31 grudnia 2000 roku. Organizacją i obsługą Programu... zajmie się Wydział Urzędu Miasta, który sprawuje obsługę merytoryczną Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 4. Udział Mieszkańców W Programie... mogą brać udział Mieszkańcy Miasta Katowice posiadający prawo do mieszkania lub do budynku jednorodzinnego, Udział Mieszkańca polega na: 1. złożeniu wniosku, 2. zawarciu umowy z Miastem na dofinansowanie zamiany starych urządzeń grzewczych, 3. po zawarciu umowy, dokonaniu niezbędnych zakupów i wykonaniu prac polegających na zamianie urządzeń grzewczych, 4. dokonaniu odbioru urządzeń przez specjalistyczne służby, 5. udostępnieniu obiektu w celu przeprowadzenia kontroli przez Urząd Miasta dokonania zamiany zgodnie z zawartą umowa z Miastem. 3

5 5. Techniczne kierunki realizacji Programu Kierunek I Przyjętym w Programie... kierunkiem modernizacji ogrzewnictwa będzie wymiana starych, niskosprawnych (40-50%) kotłów/pieców węglowych na nowoczesne kotły węglowe w technologii bezdymnego spalania węgla. Kotły te w zakresie mocy do 1 MW charakteryzują się wysoką sprawnością energetyczną przekraczającą 80% oraz znacznym obniżeniem szkodliwej emisji w stosunku do kotłów tradycyjnych. W tym kierunku przewiduje się zmodernizowanie w ciągu roku ok.140 obiektów użytkowników indywidualnych Kierunek II Modernizacja przestarzałych systemów grzewczych nastąpi w kierunku nowoczesnych o wysokiej sprawności z zastosowaniem jako nośnika energii elektrycznej, gazu, oleju opałowego, sieci miejskiej lub drewna. Przewiduje się, że zainstalowanych zostanie w ciągu roku ok. 120 systemów grzewczych w obiektach użytkowników indywidualnych. Kierunek III Zastosowanie odnawialnych źródeł energii. Planowane jest zainstalowanie ok. 40 obiektów z odnawialnymi źródłami energii w ciągu roku. 6. Przewidywana modernizacja systemów ogrzewania w latach 2009 do 2011 Przewidywana modernizacja systemów grzewczych w poszczególnych latach przedstawia się następująco: Rok 2009 wymienionych zostanie 120 starych kotłów węglowych na 120 nowoczesnych kotłów węglowych charakteryzujących się wysoką sprawnością energetyczną oraz obniżoną emisją, wymienionych zostanie 110 starych kotłów węglowych na 110 systemów grzewczych o wysokiej sprawności z zastosowaniem jako nośnika energii elektrycznej, gazu, oleju opałowego, sieci miejskiej lub drewna, zastosowanych zostanie 30 odnawialnych źródeł energii. 4

6 Rok 2010 wymienionych zostanie 150 starych kotłów węglowych na 150 nowoczesnych kotłów węglowych charakteryzujących się wysoką sprawnością energetyczną oraz obniżoną emisją, wymienionych zostanie 130 starych kotłów węglowych na 130 systemów grzewczych o wysokiej sprawności z zastosowaniem jako nośnika energii elektrycznej, gazu, oleju opałowego, sieci miejskiej lub drewna, zastosowanych zostanie 50 odnawialnych źródeł energii. Rok 2011 wymienionych zostanie 150 starych kotłów węglowych na 150 nowoczesnych kotłów węglowych charakteryzujących się wysoką sprawnością energetyczną oraz obniżoną emisją, wymienionych zostanie 120 starych kotłów węglowych na 100 systemów grzewczych o wysokiej sprawności z zastosowaniem jako nośnika energii elektrycznej, gazu, oleju opałowego, sieci miejskiej lub drewna, zastosowanych zostanie 40 odnawialnych źródeł energii. 7. Przewidywany efekt ekologiczny Realizacja Programu... poprzez wymianę przestarzałych kotłów węglowych na bardziej ekologiczne źródła ciepła może przynieść znaczną redukcję zanieczyszczeń wprowadzanych do atmosfery. Przewiduje się, że obiekty w których zamienione zostaną przestarzałe systemy ogrzewania zmniejszą emisję zanieczyszczeń: CO 2 o ok. 45%, CO o ok. 80%, NO x o ok. 50%, SO 2 o ok. 60%, Pył o ok. 90%, substancje organiczne o ok. 50%. 5

7 8. Zasady finansowania Dofinansowanie wymiany urządzeń kotłowych starej konstrukcji i niskiej sprawności na urządzenia nowe o wysokiej sprawności z zastosowaniem jako nośnika energii elektrycznej, gazu, oleju opałowego, sieci miejskiej, drewna lub węgla oraz stosowanie źródeł odnawialnej energii odbywać się będzie z Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej funkcjonującego w Urzędzie Miasta Katowice, w zależności od możliwości finansowych Funduszu. W przypadku dochodów Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej niższych niż planowane do wydania w ramach Programu..., wydatki przewidziane w Programie... ulegną zmniejszeniu odpowiednio do dochodów Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Maksymalna kwota dofinansowania z Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na jeden lokal mieszkalny wynosić będzie zł, nie więcej jednak niż 50% nakładów finansowych wynikających z przedłożonych rachunków lub faktur. Dofinansowaniu będą podlegały tylko te inwestycje, które zostaną wykonane po zawarciu umowy z Miastem i udokumentowane fakturą lub rachunkiem z datą wydania późniejszą niż data zawarcia umowy. 9. Nakłady inwestycyjne Przyjmuje się, że w okresie trwania Programu... zrealizowana zostanie w latach 2009 do 2011 wymiana ok. 780 starych kotłów węglowych na systemy grzewcze o wysokiej sprawności oraz zainstalowane zostanie 120 odnawialnych źródeł energii. Przy założeniu średniego kosztu wymiany jednego starego źródła ciepła na systemy grzewcze o wysokiej sprawności wynoszącego zł, nakłady inwestycyjne wyniosą zł. Przewiduje się zastosowanie odnawialnych źródeł energii w 120 obiektach indywidualnych. Zatem przewidywane nakłady na zastosowanie odnawialnych źródeł energii wyniosą zł, przy założeniu średniego kosztu zainstalowania jednego źródła zł. Oszacowane nakłady inwestycyjne na realizację Programu... ogółem wyniosą zł. Przy założeniu, że 50% kosztów pokrywa Miejski Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i 50% kosztów pokrywają Mieszkańcy, przewidywane wydatki po stronie Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wyniosą zł. 6

8 W poszczególnych latach przewidywane środki wydatkowane na realizację Programu... wyniosą: zł, zł, zł. Podobnie przedstawiają się nakłady po stronie Mieszkańców. 10. Podsumowanie i wnioski Na podstawie analizy przedstawionego materiału i zestawionych danych można stwierdzić, że: Spalanie węgla w urządzeniach grzewczych przestarzałej konstrukcji o niskiej sprawności energetycznej generuje znaczną emisję zanieczyszczeń do atmosfery, Modernizacja systemów grzewczych spowoduje znaczną redukcję emisji substancji szkodliwych do atmosfery. Akumulacja rocznych redukcji stężeń składników zanieczyszczeń w dłuższym horyzoncie czasowym daje pozytywny wynik zamierzeń związanych z ograniczeniem niskiej emisji wpływając jednocześnie na poprawę czystości powietrza w całym województwie śląskim. Poniesione nakłady powinny się przyczynić do obniżenia kosztów paliwa, kosztów eksploatacji urządzeń grzewczych oraz znacznego zmniejszenia zanieczyszczenia atmosfery. Reasumując, przedstawiony w opracowaniu kierunek realizacji przedsięwzięć modernizacyjnych w ogrzewnictwie indywidualnym zmierzających do ograniczenia niskiej emisji w na terenie miasta Katowice jest efektywny pod względem ekologicznym i ekonomicznym oraz powinien umożliwić osiągnięcie znaczącego obniżenia poziomów stężeń zanieczyszczeń w powietrzu w tym regionie. 7