Projekt edukacyjny z biologii pt.,,pamiętajcie o ogrodach

Transkrypt

1 Projekt edukacyjny z biologii pt.,,pamiętajcie o ogrodach Zdjęcia do projektu zostały zamieszczone na stronie internetowej szkoły w zakładce,,skalniak (rok 2014 i 2015). Uczniowie klasy IIe : Borczyk Kamila, Jędrol Karolina, Lesner Nicole, Lis Zuzanna, Wolska Justyna, Zborowski Szymon Opiekun: mgr inż. Urszula Gruca

2 Wiosną 2014 roku zapadła decyzja o zmianie wyglądu skalniaka. Dlaczego? Otóż posadzona przed laty kępka paproci rozrosła się na cały skalniak tak, że aż stała się chwastem. Dzieła dopełniła niefortunnie posadzona na środku małego skalniaka rozłożysta jodła kaukaska. Wszystko to sprawiło, że rośliny płożące tj. jałowce, cyprysiki ratując się przed brakiem światła wypuszczały bardzo długie gałęzie, które tylko na wierzchołku miały liście, jak pióropusze. Wszystko to wyglądało bardzo nieestetycznie i utrudniało zadbanie o porządek. Przez ponad 45 godzin trzy grupy uczniów z klas: IIIb, IIe i IIg pod opieką p. Urszuli Grucy pracowały na skalniaku. Trzeba było usunąć paprocie, przyciąć gałęzie, wykarczować nienaturalnie rozrośnięte krzaki jałowca, cyprysika, berberysu. W puste miejsca posadzono 45 sadzonek irgi pospolitej, jedną sadzonkę trzmieliny, 25 sadzonek wrzosu, cebulki szafirków oraz wysiano trawę. Podczas pracy okazało się, że wśród paprociowego, wilgotnego gąszczu zadomowiły się trzy grzebiuszki ziemne. Dorodne płazy zostały złapane i przeniesione w bezpieczne miejsce na tyłach szkoły.

3 Teraz przedstawimy podstawowe wiadomości na temat,,mieszkańców naszego ogródka szkolnego, oto one:

4 Niezapominajka (Myosotis L. dosłownie "mysie uszko" z greckiego mys mysz (w dopełniaczu myos) Występują one w stanie dzikim w umiarkowanych strefach Europy, Azji, Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Australii i Afryki. Rośliny zielne krótko owłosione lub nagie. Kilka gatunków to cenione i popularne rośliny ozdobne.

5 Wrzos zwyczajny (Calluna vulgaris Hull) Rodzimy obszar jego występowania obejmuje całą Europę, część Azji (Turcja, Syberia) oraz północną Afrykę (Maroko, Azory, Madera). Jako gatunek zawleczony lub uciekinier z uprawy rozprzestrzenił się także w Australii, Nowej Zelandii oraz Ameryce Północnej. W Polsce jest pospolity na całym obszarze. Liście Zimozielone, drobne, kształtu igiełkowatego, ułożone naprzeciwlegle. Kwiaty obupłciowe, drobne, dzwonkowate, różowoliliowe, czterokrotne, zebrane w jednostronnych wielokwiatowych gronach szczytowych. Poszczególne kwiaty otoczone są zielonym, 4-listkowym kieliszkiem. Owoce pękająca czterema komorami torebka zawierająca liczne, bardzo drobne nasiona.

6 Bergenia (Bergenia Moench) Obejmuje 9 10 gatunków pochodzących z Azji, od Afganistanu na zachodzie po chińskie prowincje Junnan i Syczuan na wschodzie, od Himalajów na południu, po Syberię na północy. W naturze rosną w wilgotnych miejscach na terenach skalistych i na urwiskach. Są bardzo tolerancyjne i łatwe w uprawie. Rozpowszechnione jako rośliny uprawne zarówno w chłodnym klimacie, jak i na cienistych stanowiskach w rejonie śródziemnomorskim. Niektóre gatunki uprawiane są w ogrodach jako tolerancyjne rośliny ozdobne. W szczególności popularne są w Azji bergenia grubolistna i B. pacumbis oraz mieszańce między nimi. W Europie uprawia się co najmniej 6 gatunków oraz odmiany uprawne pochodzenia mieszańcowego.

7 Szafirek (Muscari Mill.) Rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Należy tu ok. 30 gatunków występujących w północnej Afryce, Europie i południowozachodniej Azji. Kilka gatunków zostało rozprzestrzenionych na świecie jako rośliny ozdobne. Cebule szafirków wykopuje się w czerwcu i lipcu. Można je przechowywać w suchym piasku w temperaturze około 20 C lub od razu wysadzić w miejsce docelowe we wrześniu lub październiku. Cebule umieszcza się w ziemi na głębokości ok 6 8 cm w rozstawie ok 8 10 cm ponieważ roślina szybko się rozrasta. Szafirki nie potrzebują częstego przesadzania. Regularnie nawożone mogą rosnąć w jednym miejscu nawet kilka lat

8 Stokrotka (Bellis) Liczący 15 gatunków rodzaj z rodziny astrowatych. Pochodzą z Europy, Afryki Północnej i Turcji. We florze Polski występuje tylko jeden gatunek. Gatunkiem typowym jest Bellis perennis. Jeden gatunek (stokrotka pospolita) jest powszechnie uprawiany jako roślina ozdobna w ogrodach. Uprawiane są zazwyczaj odmiany ozdobne o pełnych, lub półpełnych kwiatach i większych koszyczkach od typowej, dziko rosnącej formy.

9 Paprocie (Polypodiopsida Cronquist) Obecnie na świecie występuje około gatunków paproci, co jest liczbą małą w porównaniu do ich prehistorycznej różnorodności (jak się przypuszcza istniało wtedy około milion gatunków) Liście takie są zazwyczaj podzielone na charakterystyczne blaszki, które za młodu mają formę pastorału. Paprocie wytwarzają wielokomórkowe łuski na łodygach oraz na osiach liści. Korzenie paproci wyrastają bezpośrednio z łodygi stąd zaliczane są do korzeni przybyszowych. Pozostałe cechy takie jak centralnie położona wiązka przewodząca wodę i włoski pochłaniające wodę są wspólne z korzeniami roślin kwiatowych.

10 Jałowiec Srebrzysty Pochodzenie: Północna i Środkowa część Europy, Azji i Ameryki Północnej. Cechy: Jałowiec pospolity to zimozielone, iglaste drzewo lub krzew o kolumnowym pokroju a czasami również w formie płaczącej i płożącej. Wysokość generalnie do 6 metrów choć spotyka się drzewa do 12 metrów wysokości. Liście szpilkowate, po trzy w okółku, oddalone od siebie, prosto odstające, sztywne, kłujące, do 30 mm długości i 2 mm szerokości. Igły zwykle szarozielone, z wierzchu z szeroką białą wstęgą środkową i wąskimi zielonymi smugami brzeżnymi. Rozmaitości: Jałowiec ma właściwości prozdrowotne. W ziołolecznictwie wykorzystuje się szyszkojagody, igły i drewno. Zaleca się stosowanie jałowca w artretyzmie, cukrzycy i nadczynności tarczycy. Leki z jałowca można przyrządzać jako napary, wyciągi wodne i nalewki, syropy, wino i piwo.

11 Sosna Żółta (Pinus ponderosa Dougl. ex C.Lawson) Rośnie w bardziej suchych rejonach nadpacyficznej części Ameryki Północnej. Konary tworzą korony luźne jajowate lub stożkowate, do zaokrąglonych. Pień osiąga 72 m wysokości i 2,5 m średnicy. Najmłodsze pędy i wnętrze kory mają żółtawy kolor. Szpilki ciemnozielone, długie do 25 cm długości, ułożone po 3 na krótkopędzie. Drzewo jednopienne, rozdzielnopłciowe. Tworzy szeroko-jajowate brązowe szyszki.

12 Jodła Kaukaska (Abies nordmanniana (Steven) Spach) Występuje w Zachodniej Azji, w górach Kaukazu w Turcji, Gruzji i Rosji. Drzewo wysokości m, początkowo z koroną wąską, stożkowatą, z wiekiem coraz bardziej kolumnową, ze spiczastym wierzchołkiem. Gałęzie w środkowej części korony rosną poziomo i są dość gęsto osadzone, górne gałęzie mniej wyraźnie skierowane ku górze, niż u jodły pospolitej. ora początkowo gładka, matowoszara, dopiero u starych drzew prostokątnie popękana lub podzielona na płytki. Kwiat kwitnie od kwietnia do maja. Szyszki żeńskie są umieszczone tylko w strefie wierzchołka starszych drzew. W stanie dojrzałym mają długość około 15 cm.

13 Cis Pospolity (Taxus baccata) Występuje naturalnie w Europie, w Azji zachodniej (sięgając aż po Iran) oraz w północnej Afryce. Niewysokie drzewo, o wysokości zwykle do 15 m (maksymalnie do 28 m), lub krzew o wysokości do 3 4 m. Zimozielone igły, spłaszczone, o długości 1 3 cm i szerokości ok. 2 mm, lekko wygięte, nie kłujące, miękkie, osadzone na krótkim, cienkim ogonku. Kwiaty są rozdzielnopłciowe, przy czym rośliny są zwykle dwupienne, rzadko jednopienne, drobne, zielone, rozwijają się w kątach liści na końcach ubiegłorocznych przyrostów letnich.

14 Jałowiec chiński (Juniperus chinensis) Gatunek zimozielonego krzewu lub drzewa należący do rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Zasięg obejmuje Azję wschodnią od Wysp Kurylskich i Sachalinu, poprzez Wyspy Japońskie, Koreę, Mongolię i Chiny, po Mjanmę na południu. zastosowanie: Gatunek uprawiany jako roślina ozdobna. W Europie Środkowej uprawiane są głównie odmiany krzewiaste w parkach i ogrodach. Jest to też dobry materiał na bonsai w stylu Moyogi uprawa: Lubi gleby wilgotne, przepuszczalne. Bardzo dobrze znosi suszę i upały. Gatunek odporny także na szkodliwe czynniki środowiskowe, też klimatyczne

15 Tuje (Thuja) Pochodzenie: Chiny, Korea, Japonia. Cechy: Żywotnik wschodni to drzewo wysokości do 15 metrów. Najczęściej posiada kilka pni, które rozdzielają się już kilkanaście centymetrów nad ziemią. Kora czerwonobrązowa. Boczne gałęzie wyprostowane. Łuski drobne do 1 mm długości z odstającymi wierzchołkami i widocznymi gruczołkami. Gałązki żywo zielone po obu stronach. Bez żadnego woskowego nalotu. Szyszki grube, do 2 cm długości, składają się z 4 do 8 grubych łusek pokrytych przed dojrzeniem niebieskim nalotem. Każda łuska posiada na szczycie hakowaty wyrostek. Nasiona bez skrzydełek, brązowe, dojrzewają w drugim roku po kwitnieniu. Rozmaitości: Bardzo wytrzymały na suszę i upały. Nie lubi mrozów. Niewielkie wymagania glebowe. Łatwo rozmnaża się z nasion i przez sadzonki.

16 Wierzba Iwa (Salix caprea) Pochodzenie: Europa, Azja Cechy: Wierzba iwa to rozłożysty krzew lub drzewo do 15 metrów wysokości. Na pniu i na grubszych gałęziach posiada ciemne romboidalne pęknięcia ułożone w rzędach. Liście szerokoeliptyczne długości podwójnej szerokości, krótko zaostrzone. Brzeg liścia nieregularnie słabo pikowany lub całobrzegi, na krótkich pędach przeważnie gładki i falisty. Górna powierzchnia liścia żywo zielona, lekko lśniąca do matowej. Główny nerw jest lekko wystający i owłosiony. Dolna strona liścia posiada mocno wystającą sieć nerwów, jest trwale gęsto białawo owłosiona i miękka w dotyku. Rozmaitości: Należy do najwcześniej kwitnących wierzb w Polsce. Często wykorzystywana do celów dekoracyjnych ze względu na piękne kotki (bazie) podczas kwitnienia. W ziołolecznictwie kora wierzbowa używana bywa jako środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy.

17 Kosodrzewina (Pinus mugo Turra) Pochodzenia: Europa Środkowa i Południowa. Cechy: Gatunek drzewa (lub krzewu) iglastego z rodzaju sosna należący do rodziny sosnowatych. Przeważnie o masywnych gałęziach, które płożą się po ziemi, wznoszą ku górze lub wyrastają na boki. Pokrój zmienny, silnie zależny od podgatunku i siedliska. U starszych drzew korona luźna. Niski, płożący, o wysokości do 3,5 m. Kora ciemnoszara, lekko spękana, nie łuszczy się. Pędy nagie, młode zielone, następnie drewnieją przybierając barwę brązową. Szpilki wyrastają po 2 z krótkopędu, mają długość 3 8 cm i ciemnozielony kolor z połyskiem. Są krótsze i grubsze niż u sosny zwyczajnej, sztywne. Ułożone są gęsto wokół całego obwodu pędu. Rozmaitość: Kosodrzewina jest gatunkiem dość zmiennym, o wielu odmianach uprawnych. W Polsce podlega ochronie. Odgrywa ważną rolę chroniąc glebę przed erozją i zapobiegając osuwaniu się ziemi oraz lawinom

18 Irga Pospolita Pochodzenie: Azja i Europa, W Polsce występuje w stanie dzikim głównie na południu: Sudety, Karpaty, Wyżyna Małopolska. W wielu krajach, również w Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna. Cechy: Gatunek krzewu z rodziny różowatych. Silnie rozgałęziony liściasty i dość luźny krzew o wysokości do 1,5 m wysokości. Pojedyncze, całobrzegie, jajowatookrągławe, pod spodem białawo kutnerowate. Jesienią przebarwiają się na żółto lub pomarańczowo. Drobne, różowawe, zebrane w skąpokwiatowe krótkie grona. Rozmaitość: W wielu krajach, również w Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna. Gatunek ciepłolubny, górski, interglacjalny, odporny na mróz i suszę, niezbyt wymagający. Występuje często w reglach na wapieniu od regla dolnego po kosodrzewinę, zwłaszcza nad potokami. Lubi stanowiska kamieniste, słoneczne o glebach, przepuszczalnych ubogich, lekkich, zasobnych w próchnicę.

19 Trzmielina (Euonymus L.) Rodzaj krzewów z rodziny dławiszowatych. Czasem występują w formach drzewiastych. Znanych jest około 120 gatunków, z czego w Polsce dziko wstępują 2 gatunki. Gatunkiem typowym jest Euonymus europaeus L.

20 Konwalia majowa (Convallaria majalis L.) Gatunek byliny kłączowej zmonotypowego rodzaju konwalia (Convallaria L.) Konwalia jest rośliną leczniczą i popularną rośliną ozdobną, której głównym walorem są niewielkie kwiaty o charakterystycznym zapachu i dzwonkowatym kształcie. Znana jest pod wieloma nazwami zwyczajowymi i ludowymi. Występuje często w lasach niemal całej Polski, poza tym jest także uprawiana.

21 Grzebiuszka ziemna, huczek (Pelobates fuscus) gatunek płaza z rodziny grzebiuszkowatych, zwanego również huczkiem. Występuje w Europie Środkowej, Południowej i Wschodniej. W Polsce na całym niżu, jednak nigdy masowo.

22 Występowanie Poza okresem godowym żyje wyłącznie na lądzie. Prowadzi nocny tryb życia (z wyjątkiem okresu godowego, kiedy jest aktywna również w dzień). Jest płazem powolnym. Zaskoczona nie próbuje uciekać, lecz zagrzebuje się w ziemi ( w ciągu 2 5 min). Jeżeli podrapie się jej skórę, wydziela z gruczołów skórnych ostrą woń czosnku, unosi się na tylnych nogach i wydaje głośny skrzek. Dzień spędza ukryta w ziemi. Nie szuka w tym celu kryjówek, lecz sama wygrzebuje, za pomocą silnych tylnych nóg norę w ziemi, do której zwykle później nie wraca. Odżywia się głównie owadami. Na zimę zapada w sen zimowy. W tym celu zagrzebuje się w wykopanej przez siebie głębokiej norze w ziemi.