TEMATY NA WEWNĘTRZNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO 2014 XXIV Liceum Ogólnokształcące im. C. Norwida w Warszawie

Transkrypt

1 TEMATY NA WEWNĘTRZNY EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO 2014 XXIV Liceum Ogólnokształcące im. C. Norwida w Warszawie LITERATURA 1. Zwierzę w roli bohatera literackiego określ, analizując wybrane przykłady, cele tego zabiegu artystycznego. 2. Władza powołanie, zobowiązanie, zaszczyt, namiętność, pokusa? Do jakich refleksji skłania Cię lektura znanych dzieł literackich? 3. Przedstaw uniwersalne wartości w twórczości dla dzieci wybranych twórców. 4. Przedstaw na wybranych przykładach międzynarodową karierę twórców polskich, określając przyczyny umożliwiające pisarzom i poetom przekraczanie barier lokalnych. 5. Porównaj portrety wrogów w utworach polskich romantyków. Zbierz wnioski. 6. Porównaj dylematy etyczne wybranych bohaterów literackich Twoich rówieśników. Przedstaw wnioski. 7. Polska spuścizna literacka a fenomen Jana Pawła II humanisty i mistyka. Ukaż wpływ romantyzmu na twórczość literacką i kaznodziejską Ojca Świętego. 8. Omów źródła i rolę literatury fantasy na podstawie wybranych przykładów. 9. Którzy bohaterowie literatury polskiej XX wieku wywołują kontrowersje? Odpowiadając na pytanie, podejmij próbę określenia przyczyn takiego ich odbioru. 10. Jak o miłości piszą poeci, a jak poetki? Omów poetyckie konkretyzacje motywu miłości 11. Funkcje motywów ruin i grobów w polskiej literaturze romantycznej i pozytywistycznej. Omów 12. Etos rycerski wczoraj i dziś. Czy i w jaki sposób literatura może wpływać na kształtowanie się osobowości człowieka w XXI wieku? 13. Dokonaj analizy porównawczej obrazów Paryża w literaturze polskiej i obcej. 14. Dante i Villon wielkie indywidualności w epoce twórczości anonimowej. Zaprezentuj tych twórców i ich dorobek na tle epoki. 15. Czy tytuł, motto i cytat są kluczem do interpretacji dzieła? Rozważ na wybranych przykładach. 16. Życie i mit. Na wybranym przykładzie ukaż kształtowanie się legendy wokół życia i twórczości pisarza współczesnego. 17. Żart, satyra, ironia, czyli o leczeniu świata śmiechem. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych utworów literackich na przestrzeni epok. 18. Zwyczajny człowiek czy potwór? portret kata w literaturze. Rozważ temat na wybranych przykładach literackich. 19. Wojciech Młynarski interpretator rzeczywistości. Zanalizuj problem, odwołując się do jego utworów. 20. Zagrożenia związane z rozwojem technologii. Zanalizuj problem, odwołując się do wybranych utworów S. Lema. 21. Zanalizuj rolę kobiety jako bohatera literackiego doby romantyzmu w oparciu o utwory wybrane z literatury polskiej i powszechnej. W ujęciu tematu uwzględnij kontekst historycznoliteracki. 22. Zapach jako motyw w literaturze. Omów jego funkcje, analizując wybrane utwory. 23. Zbigniew Herbert nazwał odpuszczenie win największym kunsztem. Omów funkcjonowanie motywu przebaczenia w wybranych utworach różnych epok. 24. Znaczenie epizodu oraz bohatera drugoplanowego. Na wybranych przykładach scharakteryzuj ich role w strukturze i treści dzieła literackiego. 1

2 25. Wewnętrzne rozterki bohaterów dramatów Szekspira. Omów na wybranych przykładach. 26. W jaki sposób literatura przedstawia rozstanie bliskich sobie osób? Przeanalizuj wybrane utwory, oceń efekty i wyciągnij wnioski. 27. Utopia i arkadia na przestrzeni wieków. Omów wykorzystanie motywów i ich funkcje, odwołując się do wybranych utworów literackich. 28. Ukaż na wybranych przykładach portret Wilna w literaturze polskiej XIX i XX wieku. 29. Twórczy sens pracy. Scharakteryzuj zagadnienie na przykładzie wybranych utworów XIX i XX wieku. 30. To tylko plotka!? Odwołując się do wybranych bohaterów literackich, omów wpływ plotki ma podejmowane przez nich decyzje. Przedstaw wnioski. 31. Teksty kabaretowe wczoraj i dziś. Omów funkcje i znaczenie tego typu twórczości, uwzględniając ich kontekst historyczny i kulturowy. 32. Świat jako labirynt. Zbadaj funkcje motywu, analizując problemy egzystencjalne bohaterów wybranych z literatury różnych epok. 33. Sztuka kulinarna w literaturze. Scharakteryzuj sposób jej przedstawiana i funkcje w wybranych utworach. 34. Sny i widzenia jako sposoby przedstawiania rzeczywistości wewnętrznej. Omów temat na wybranych przykładach z trzech epok literackich. 35. Skonfrontuj wizję przyszłości zawartą w powieściach Juliusza Verne a z rzeczywistością współczesną. Przedstaw wnioski. 36. Różne sposoby funkcjonowania w literaturze obrazu śledztwa, sądu i procesu. Zanalizuj wybrane przykłady, przedstaw wnioski. 37. Różne role obrazów szkoły w literaturze polskiej. Scharakteryzuj je, analizując wybrane utwory. 38. Romans w literaturze pięknej i popularnej. Scharakteryzuj różne sposoby funkcjonowania tego schematu fabularnego w wybranych utworach. 39. Rola wizji, snu i proroctwa w literaturze polskiej i obcej. Rozważ zagadnienie 40. Rola monologu wewnętrznego bohatera w kreacji jego postaci. Przedstaw problem na wybranych przykładach literackich z różnych epok. 41. Rola człowieka w świecie zadżumionym, kamiennym, innym. Przedstaw odmienne ujęcia tego tematu w prozie XX wieku. 42. Postacie lekkoduchów i utracjuszy w literaturze na przestrzeni wieków. Omów motyw i jego funkcje, odwołując się do wybranych przykładów. 43. Postawa życiowa twórców z ruchu Beat Generation na podstawie wybranych utworów. Omów problem i przedstaw wnioski. 44. Przeciw zniewoleniu umysłu Omów postawy intelektualistów i artystów wobec nazizmu i komunizmu, odwołując się do wybranych tekstów literackich. 45. Przedstaw rzeczywistość magiczną, analizując wybrane utwory z literatury polskiej i obcej XIX oraz XX wieku. 46. Przedstaw motyw lotu i scharakteryzuj postacie lotników w oparciu o wybrane dzieła literackie. 47. Przyczyny szaleństwa bohaterów literackich. Na wybranych przykładach omów różne funkcje motywu szaleństwa w literaturze R. Kapuściński i W. Cejrowski. Na podstawie wybranych utworów zbadaj związek warsztatu pisarza i świata przedstawionego. 49. Portrety i karykatury literackie polskiego szlachcica. Przedstaw na kilku wybranych przykładach różne sposoby kreacji postaci. 50. Porównaj literackie portrety ludzi szczęśliwych. Zaprezentuj zagadnienie, badając 2

3 różne definicje szczęścia. 51. Polaka portret własny od realizmu do karykatury. Omów sposoby kreowania wizerunku Polaka jako bohatera literackiego na przestrzeni epok. 52. Poezja jako narzędzie walki z systemem totalitarnym. Omów zjawisko, odwołując się do wybranych utworów powstałych po II wojnie światowej. 53. Poetycki portret i autoportret kobiety młodopolskiej. Analizując wybrane utwory z epoki, omów sposoby kreacji. Przedstaw wnioski. 54. Różnorodność wizji świata w literaturze fantasy. Porównaj sposoby kreacji, omawiając wybrane utwory literackie. 55. Walka dobra ze złem w literaturze fantasy. Interpretując wybrane utwory literackie, omów rolę motywu. 56. Przenikanie się świata realnego i fantastycznego w literaturze fantasy. Omów funkcje i sposoby kreowania tych rzeczywistości. 57. Obcy w literaturze polskiej i powszechnej. Omów rolę motywu na podstawie wybranych utworów. 58. Podróże do Włoch i ich literackie efekty. Omów na przykładach wybranych utworów z różnych epok. 59. Pieniądz i jego rola w życiu bohaterów literackich. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych utworów różnych epok. 60. Pamięć dobra, pamięć zła. Interpretując wybrane przykłady, ustal, czym dla bohaterów literackich różnych epok jest pamięć o życiowych doświadczeniach. 61. Oniryzm w literaturze. Omów funkcje tej konwencji, odwołując się do wybranych przykładów. 62. Omów i porównaj artystyczne wizje Kresów w różnych tekstach literackich XIX i XX wieku. 63. Odwrót od fikcji, gwałtowny popyt na dokument znamienny rys literatury XX wieku. Uzasadnij to twierdzenie, przywołując stosowne utwory. 64. Odwołując się do wybranych przykładów, zaprezentuj funkcjonowanie w literaturze archetypów biblijnych niegodziwców. 65. Miłość w okowach konwenansu. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 66. Motyw domu i jego funkcje w utworach literackich z różnych epok. Omów na podstawie wybranych przykładów. 67. Motyw dzieciństwa. Rozważ różne ujęcia motywu w wybranych utworach literackich. 68. Motyw góry. Omów znaczenie tego wątku, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 69. O tym, co skrywane najgłębiej - omów rolę tajemnicy w kreacji postaci literackich i motywacji ich działań (na wybranych przykładach). 70. Obraz świata, który przeminął relikt przeszłości, pamiątka? Rozważ zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literatury XIX i XX wieku. 71. Odwołując się do utworów literackich z wybranych epok, zbadaj różne role motywu marzenia. Przedstaw wnioski. 72. Motyw karczmy w literaturze polskiej. Omów 73. Motyw kota w literaturze. Przedstaw i zanalizuj problem. 74. Motyw małżeństwa. Porównaj wybrane przykłady literackie. Zbierz wnioski. 75. Nauczyciel i uczeń w literaturze. Przedstaw na podstawie wybranych przykładów. 76. Na podstawie wybranych utworów omów funkcje motywów religijnych we współczesnej poezji polskiej. 77. Mroczna strona natury ludzkiej, czyli jądro ciemności. Zanalizuj złożoność psychiki bohaterów literackich wybranych z trzech epok. 3

4 78. Motywy i wątki kryminalne w literaturze popularnej i wysokiej. Omów podobieństwa i różnice, analizując wybrane teksty. 79. Motyw zemsty jako siły sprawczej ludzkich działań. Omów temat w oparciu o wybrane utwory literackie, szukając związku z ideologią epoki. 80. Motyw zdrady w wybranych utworach literackich. Przedstaw i zanalizuj problem. 81. Motyw rewolucji i jej wpływ na życie człowieka. Omów zagadnienie, przedstaw wnioski (na wybranych przykładach literackich). 82. Miłość w krzywym zwierciadle. Omów problem, odwołując się do Tanga S. Mrożka, Ferdydurke W. Gombrowicza, Szewców Witkacego i innych wybranych przez Ciebie utworów. 83. Miłość i zdrada w wymiarze humorystycznym. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady literackie. 84. Miejsca przeklęte i miejsca ukochane. Omów ich funkcje i sposoby opisywania, dokonując interpretacji wybranych dzieł literackich. 85. Mężowie swoich żon. Kreacje małżonków w wybranych utworach literackich. Zanalizuj problem, przedstaw wnioski. 86. Matka porównaj sposób ujęcia motywu, analizując utwory literackie z wybranych epok. 87. Maski, gęby i kostiumy w literaturze. Omów funkcjonowanie motywów, dokonując analizy porównawczej wybranych utworów. 88. Makabra w twórczości literackiej dla dzieci zamierzona?, potrzebna?, karygodna? Omów problem, odwołując się do wybranych przykładów. 89. Ludowość i ludomania. Omów różne sposoby nawiązywania do folkloru i życia ludu w twórczości literackiej. 90. Los człowieka w ujęciu starożytnych Greków i pisarzy nowożytnych. Rozważ problem, odwołując się do treści tekstów wybranych z co najmniej trzech epok. 91. Literatura jako diagnoza stanu społeczeństwa. Odwołując się do utworów z różnych epok literackich, wykaż, że są one wiernym obrazem rzeczywistości, w której powstały. 92. Literackie obrazy życia rodzinnego aprobowane i negowane. Scharakteryzuj wybrane modele rodziny i ustosunkuj się do nich. 93. Listy, dzienniki i autobiografie źródło prawdy o twórcach, czy przykład zręcznej autokreacji? Rozważ problem w oparciu o wybrane utwory. 94. Koncepcja everymana w literaturze XX wieku. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 95. Jak literatura przedstawia rytuały i święta? Omawiając różne ich obrazy, scharakteryzuj funkcje, jakie pełnią w wybranych dziełach literackich. 96. Jacek Kaczmarski wieczny buntownik. Zanalizuj problem, odwołując się do utworów pieśniarza. 97. Inni o artyście, artysta o sobie obraz artysty. Omów zagadnienie. Zaprezentuj wnioski, odwołując się do wybranych tekstów literackich i publicystycznych. 98. Heroizacja i deheroizacja wojny w literaturze polskiej XIX i XX wieku. Omów 99. Goście z zaświatów. Omów funkcjonowanie motywu, dokonując analizy porównawczej dzieł literackich wybranych z trzech epok. Przedstaw wnioski Funkcje nazw i nazwisk znaczących w literaturze. Omów temat na wybranych przykładach Fascynacje postacią wędrowca. Przedstaw temat, badając postacie wędrowców w wybranych utworach literackich z trzech epok Edward Stachura wieczny buntownik. Analizując twórczość poety, określ przyczyny 4

5 buntu i omów jego wpływ na życie autora Doświadczenia bohaterów literackich związane z utratą ziemi rodzinnej. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów z XIX i XX wieku Dar czy przekleństwo tworzenia? Przedstaw refleksję o losie poetów na podstawie ich życia i dzieła Czytane, bo zakazane. Przybliż kontrowersje dotyczące wybranych przykładów dzieł literackich. Przedstaw wnioski Czy bunt i skandal są zarzewiem zmian? Przedstaw swoje przemyślenia wynikające z analizy i interpretacji utworów literackich XX i XXI wieku Człowiek jest skazany na wolność (Jean Paul Sartre). Rozważ problem, odwołując się do znanych Ci utworów literackich Czas wojennej pożogi, czas spełnionej Apokalipsy. Omów zagadnienie, odwołując się do utworów poetów pokolenia Kolumbów. Przedstaw wnioski Bunt przeciwko złemu prawu i jego konsekwencje. Rozważ zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów z różnych epok Bunt i pokora jako reakcje na zrządzenia losu i Boga. Określ ich konsekwencje, odwołując się do wybranych utworów literackich Bohaterowie dobroczyńcy. Odwołując się do wybranych tekstów literackich, zaprezentuj motyw, omów jego funkcje Autorytety, kodeksy, drogowskazy. Na wybranych przykładach omów wpływ literatury na kształtowanie się świadomości etycznej Polaków na przestrzeni wieków Antagonizm miedzy miłością a materializmem. Omów problem na podstawie wybranych utworów literackich Aleksander Fredro czy Sławomir Mrożek? Odwołując się do wybranych dzieł obu twórców, zdecyduj, który rodzaj komizmu jest Ci bliższy i dlaczego Polsko, jaka jesteś? Literackie wizje ojczyzny w konfrontacji z rzeczywistością. Rozwiń temat na podstawie wybranych utworów z różnych epok Podwaja swoje życie, kto przeszłość rozważa (W. Syrokomla). Przedstaw, jaką funkcję pełnią wspomnienia w różnych utworach literackich Kaskaderzy literatury w oparciu o wybrane przykłady rozważ, czy to określenie można odnieść do polskich poetów przeklętych Gorzki to chleb jest polskość. Rozważ tezę Cypriana Norwida, analizując wybrane utwory z literatury XIX i XX wieku. Przedstaw wnioski Bo coś w szaleństwach jest młodości... (L. Staff). Analizując wybrane utwory, scharakteryzuj i porównaj wizerunki młodych ludzi. 5

6 KORESPONDENCJA SZTUK 120. Wieś i wiejska rzeczywistość. Przedstaw sposoby przedstawiania motywu i jego funkcje w różnych tekstach kultury Wielcy przegrani w różnych tekstach kultury. Przedstaw motyw, omów przyczyny klęsk życiowych bohaterów. Zaprezentuj wnioski Topos zdrajcy w różnych tekstach kultury motywacje i konsekwencje ludzkiego działania. Omów 123. Topos ogrodu w literaturze i sztuce. Omów 124. Symbolika roślinna w różnych tekstach kultury. Rozważ zagadnienie i przedstaw wnioski Omów funkcje utopijnego i antyutopijnego spojrzenia na świat, odwołując się do przykładów literackich i filmowych Oczekiwana, wymarzona, tylko ta, lecz zakazana miłość. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów kultury. Przedstaw wnioski Obraz Warszawy w różnych tekstach kultury. Zanalizuj i porównaj motyw, odwołując się do wybranych przykładów Motyw wiosny w różnych tekstach kultury. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach, wyciągnij wnioski Motyw wilka w literaturze i filmie. Zanalizuj na podstawie wybranych dzieł z różnych epok Motyw więźnia. Zbadaj jego funkcjonowanie w literaturze i innych tekstach kultury Motyw sobowtóra w tekstach kultury różnych epok. Przedstaw i zanalizuj problem Motyw pojedynku w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych tekstów kultury Motyw ojca i syna w wybranych tekstach kultury. Omów sposoby kreacji i funkcje postaci Motyw odkupienia w literaturze i innych tekstach kultury. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów Motyw jeźdźca i konia w różnych tekstach kultury. Omów rolę motywu na wybranych przykładach. Zbierz wnioski Macierzyństwo od szczęścia do przekleństwa. Rozważ problem, odwołując się do wybranych tekstów kultury Konflikty pokoleniowe w wybranych tekstach kultury. Omów problem, uwzględniając funkcję tego motywu Inspiracje tatrzańskie w literaturze i malarstwie doby Młodej Polski. Przedstaw temat 139. Inny świat świat widziany oczyma chorego. Omów problem, uwzględnij rolę chorego w kreacji świata przedstawionego. Przedstaw wnioski w oparciu o wybrane teksty kultury Co można robić nocą? Omów na wybranych przykładach motyw bezsenności w literaturze Bo zawsze był przeciw złu - kreacje bohaterów w konfrontacji ze złem tego świata. Omów zagadnienie, uwzględniając wielość znaczeń tego, co uznajemy za zło. Przedstaw wnioski (na wybranych przykładach tekstów kultury) Obcy wśród swoich - odwołując się do wybranych tekstów kultury, rozważ problem alienacji bohaterów w świecie, w którym przyszło im żyć. 6

7 144. Współczesny Polak wobec doświadczenia komunizmu. Rozwiń temat, opierając się na wybranych tekstach kultury Kochaj bliźniego swego... Rozważ zagadnienie tolerancji, odwołując się do wybranych dzieł literackich i filmowych Motyw ojca w różnych tekstach kultury. Omów problem, uwzględniając różne funkcje tej postaci Zabawa i post jako symbole dwóch wizji rzeczywistości. Omów zagadnienie na podstawie analizy różnych tekstów kultury Wojownik, rycerz, żołnierz jako bohater różnych tekstów kultury. Omów rolę motywu, analizując wybrane przykłady. Przedstaw wnioski Stróż sprawiedliwości w literaturze i filmie. Omów sposoby kreacji i funkcje postaci 150. Sport i sportowcy w różnych tekstach kultury. Przedstaw różne ujęcia motywu, odwołując się do wybranych przykładów. Zbierz wnioski Socrealizm w literaturze i formach plastycznych. Zwracając uwagę na sposoby kreowania świata, scharakteryzuj kierunek 152. Skandal jako forma ekspresji w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów to zjawisko, odwołując się do wybranych dzieł Różne ujęcia motywu melancholii w sztuce i literaturze. Zanalizuj wybrane teksty kultury, przedstaw wnioski Przedstaw sposoby nawiązywania do postawy franciszkańskiej w tekstach kultury od Młodej Polski do współczesności Postaci rodem z horroru. Omów funkcje motywu, analizując przykłady bohaterów różnych tekstów kultury Piekło sposób wykorzystania motywu i jego rola w różnych tekstach kultury Obrazy miasta jako przestrzeni życiowej. Zanalizuj i porównaj ten motyw, odwołując się do wybranych przykładów z literatury, malarstwa i filmu Obraz subkultury hippisowskiej w różnych tekstach kultury. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów, przedstaw wnioski Motyw diabła w literaturze i innych tekstach kultury. Omów zagadnienie, określ funkcje motywu Metafora drogi i jej rola w kulturze. Omów zagadnienie, dokonując analizy porównawczej ujęć literackich, plastycznych i filmowych motywu Łagry i lagry hańba ludzkości. Omów problem, odnosząc się do literatury i filmu Literackie, malarskie i filmowe ilustracje motywu vanitas. Omów jego funkcje, odwołując się do konkretnych przykładów Konfrontacja biblijnego wzorca miłości z rzeczywistością. Omów problem, odwołując się do przykładów literackich i filmowych Kobieta inna niż Europejka. Omów zagadnienie, odwołując się do różnych tekstów kultury. Przedstaw wnioski Groza w literaturze i sztuce na przestrzeni epok. Omów formy i funkcje motywu 166. Groza systemów totalitarnych. Zanalizuj zjawisko, odwołując się do różnych tekstów kultury Etyka i polityka. Prześledź funkcjonowanie tego związku w wybranych dziełach literackich i filmowych Artysta jako kronikarz swoich czasów. Przedstaw zagadnienie w oparciu o wybrane dzieła literackie, malarskie i filmowe Alegoria i symbol jako środki wyrazu w poezji i malarstwie. Odwołując się do przykładów, zanalizuj ich różne role, przedstaw wnioski. 7

8 170. Teatr w teatrze. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw analizę wykorzystania tego pomysłu w literaturze, teatrze i filmie Poetyckie spojrzenie na arcydzieła malarstwa. Zbadaj zagadnienie na podstawie wybranych utworów XX wieku Brzydota kategorią estetyczną? Podejmując próbę odpowiedzi, sięgnij po wybrane dzieła literackie i plastyczne Czas i śmierć. Odwołując się do wybranych przykładów, zbadaj, jak współgrają ze sobą te pojęcia w filozofii, literaturze, sztuce i filmie Funkcje motywów okna i drzwi w różnych tekstach kultury. Omów problem, odwołując się do wybranych dzieł Historia jako temat lub pretekst w literaturze i malarstwie. Omów na przykładzie wybranych utworów Jaką funkcję pełnią w różnych tekstach kultury dyskusje i kłótnie? Przeanalizuj wybrane dzieła, przedstaw wnioski Krucha granica między katem a ofiarą. Omów problem, analizując wybrane przykłady z literatury i filmu Kultura masowa a kultura elitarna. Przedstaw tę opozycję na podstawie wybranych przykładów literackich i filmowych Legendarna przeszłość narodu polskiego w literaturze i malarstwie XIX i XX wieku. Na wybranych przykładach omów motywy i sposoby jej przedstawiania Matka cierpiąca. Porównaj przyczyny i sposób przeżywania cierpienia oraz funkcje tego motywu w wybranych tekstach kultury Motyw Bożego Narodzenia w literaturze i malarstwie wybranych epok. Przedstaw sposoby kreacji, dokonaj analizy porównawczej Motyw drzewa w różnych tekstach kultury. Przedstaw i zanalizuj problem Motyw psa w różnych tekstach kultury. Przedstaw i zanalizuj problem Nie zapomnij, skąd tutaj przybyłeś..., czyli losy emigranta w różnych tekstach kultury. Omów funkcje motywu. Zaprezentuj wnioski Postać historyczna i jej kreacja w literaturze i sztuce. Rozwiń temat na wybranych przykładach Przestroga, refleksja na temat, czy? W jaki sposób twórcy kultury ujmują problem nałogów i uzależnień jako zła świata? Omów na wybranych tekstach kultury Rola scenografii w inscenizacji dramatu. Omów problem na przykładach teatralnych realizacji wybranych utworów, porównując didaskalia i efekty sceniczne Tradycje i obyczaje polskie jako źródło różnorodnych inspiracji artystycznych. Omów zagadnienie na wybranych przykładach dzieł kultury Wizerunki aniołów i ich role w polskiej poezji oraz w sztukach plastycznych. Porównaj wybrane dzieła i skomentuj efekty Zaprezentuj kulturę Żydów i zwyczaje żydowskie ukazane w wybranych dziełach literackich, malarskich i filmowych. Zbierz spostrzeżenia Jaką funkcję pełniły w kulturze romantycznej postacie i motywy fantastyczne? Odpowiedz, odwołując się do przykładów literackich i plastycznych Motyw listu w różnych tekstach kultury. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady Motyw maski, aktorstwa w życiu i jego funkcjonowanie w literaturze, sztuce i filmie. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła Powroty do krainy dzieciństwa. Zanalizuj zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł literackich i ich adaptacji filmowych Różne ujęcia motywów erotycznych w literaturze i sztuce. Omów ich rolę, odwołując się do wybranych przykładów. 8

9 196. To pomagało żyć... zanalizuj zjawisko komizmu czasu okupacji, przywołując przykłady literackie, filmowe i inne Światło i ciemność jako ważny motyw w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła z trzech epok Sposoby przedstawiania Matki Boskiej w wybranych tekstach kultury na przestrzeni epok. Omów zagadnienie i przedstaw wnioski Różnorodne ujęcie motywu tańca w poezji, malarstwie, rzeźbie i filmie. Przedstaw 200. Różne ujęcia motywu nocy w literaturze i malarstwie. Przedstaw ich role 201. Odwołując się do wybranych tekstów kultury, przedstaw relacje między rodzicami a dziećmi Odwieczne marzenia człowieka o nieśmiertelności i ich wyraz w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł Obraz prowincjonalnego miasteczka w tekstach kultury XIX i XX wieku zinterpretuj różne ujęcia tego motywu 204. Niegodziwiec jako bohater literacki i jego plastyczne portrety. Omów funkcje i różne techniki ukazywania postaci Na wybranych przykładach omów funkcjonowanie motywu śmierci w średniowiecznych i współczesnych tekstach kultury Funkcje portretów rodzeństwa w literaturze i sztuce różnych epok. Omów wybrane przykłady Człowiek wobec starości. Scharakteryzuj literackie, malarskie i filmowe ujęcia tego problemu na podstawie wybranych tekstów kultury Deformacja świata i jej funkcje w różnych tekstach kultury. Omów, odwołując się do dzieł literackich, malarskich i filmowych Obrazy żywiołów i ich funkcje w literaturze i sztuce. Omów problem na wybranych przykładach z trzech epok Proza Brunona Schulza i malarstwo Marca Chagalla. Odwołując się do wybranych dzieł, wskaż i omów podobieństwa w ich twórczości Funkcjonowanie kultury mniejszości narodowych w literaturze i innych dziedzinach sztuki polskiej. Scharakteryzuj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów Rola muzyki i sposoby jej wykorzystywania w tekstach kultury. Scharakteryzuj zagadnienie 213. Motyw czterech pór roku w literaturze, malarstwie, muzyce i filmie. Przedstaw zagadnienie 214. Literacka i filmowa wizja PRL-u od realizmu do groteski. Zanalizuj wybrane przykłady, przedstaw wnioski Wpływ mediów na odbiorcę. Rozważ problem, analizując wybrane przykłady (np. teksty literackie, programy telewizyjne i plakaty) Zdaniem palacza Omów na wybranych przykładach funkcje motywu papierosa w literaturze i sztuce współczesnej Dokonaj analizy porównawczej wybranych scen batalistycznych, przedstawionych w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw wnioski Motyw konia w różnych tekstach kultury. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane przykłady Prześledź funkcjonowanie motywu zesłania na Syberię w literaturze i sztuce XIX wieku. Dokonaj analizy wybranych tekstów kultury. Zbierz wnioski Topos morza w tekstach kultury. Na wybranych przykładach zanalizuj jego różnorodne ujęcia. 9

10 221. Wybitne adaptacje filmowe. Odwołując się do wybranych przykładów, zaprezentuj filmy, które, Twoim zdaniem, zdecydowanie górują nad literackim oryginałem Przedstaw motyw dworku szlacheckiego w literaturze i malarstwie (od Czarnolasu do Nawłoci). Zbierz wnioski Nieśmiertelność błogosławieństwo, czy klątwa? Rozważ temat w oparciu o wybrane teksty kultury. JĘZYK 224. Język erotyki. Scharakteryzuj jego styl, analizując wybrane utwory XIX i XX wieku. Przedstaw wnioski Język wyjątkowy, niepowtarzalny, zaskakujący dlaczego inny? Scharakteryzuj język utworów Witkacego, Gombrowicza i Mrożka, określ jego funkcje Najczęściej spotykane błędy językowe. Wyjaśnij, na czym polegają i przedstaw ich klasyfikację (na wybranym materiale badawczym) Pisma użytkowe (np. życiorys, testament, kwestionariusz) jako konteksty utworów poetyckich. Omów sposoby ich wykorzystywania w wybranych wierszach współczesnych Współczesna polszczyzna według filmowców. Dokonaj analizy języka bohaterów dwóch polskich filmów fabularnych. Przedstaw wnioski Zanalizuj i oceń najciekawsze nazwy firm. Wyjaśnij, jakie tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny znalazły w nich odzwierciedlenie Zanalizuj cechy języka wybranego środowiska na podstawie zebranego materiału Zabawa językiem jako przejaw kunsztu poetyckiego i sprawności językowej. Omów to zagadnienie, ilustrując je przykładami Wzbogacanie czy zubożanie? Na wybranych przykładach przedstaw wpływ mediów na współczesną polszczyznę Wyrazy wartościujące i nacechowane uczuciowo w publicystyce i literaturze pięknej. Omów zjawisko, analizując styl wybranej gazety i danego artysty. Porównaj efekty Wyjątkowy! język sprawozdawców sportowych. Dokonując analizy słownictwa, frazeologii i składni tego języka, wskaż jego cechy charakterystyczne. Zbierz wnioski Wieloznaczność wyrazów i jej konsekwencje dla procesu komunikacji. Omów zagadnienie na wybranych przykładach tekstów kabaretowych Stylizacje modlitewne w literaturze różnych epok. Analizując i interpretując wybrane przykłady, określ funkcje tego zjawiska Rola stylizacji językowej w dziełach literackich. Omów problem na dowolnych przykładach prozy XX wieku Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów literackich Omów sposoby budowania funkcji perswazyjnej w różnych komunikatach (np. reklamie, kazaniu, liryce apelu). Wskaż charakterystyczne środki językowe i pozawerbalne, służące oddziaływaniu na odbiorcę Odwołując się do wybranych przykładów, omów komizm słowny i sposoby jego realizacji w piosence współczesnej Naruszenie normy językowej jako zabieg twórczy, element rozwoju lub błędna innowacja. Omów problem na podstawie analizy języka wybranych przekazów kulturowych Funkcje środków stylistycznych w tekstach utworów muzycznych. Omów zagadnienie w oparciu o wybrany materiał Funkcje języka środowiskowego w wybranych przykładach prozy współczesnej. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady. 10

11 244. Zapożyczenia z języka węgierskiego. Przedstaw ich dzieje, klasyfikację, i funkcje w oparciu o teksty literackie i prasowe Dokonując analizy języka wybranych pism młodzieżowych, wyjaśnij, jaki obraz świata one kreują Na początku było słowo, a na końcu frazes. Słowa Stanisława Jerzego Leca uczyń mottem rozważań na temat języka współczesnych polityków Twoja mowa Cię zdradza." Analizując wypowiedzi przedstawicieli wybranych środowisk, wskaż charakterystyczne cechy ich języka Etykieta językowa w sztuce przemawiania i epistolografii. Dokonaj analizy wybranych tekstów literatury renesansu, baroku, oświecenia i romantyzmu Humor i groza w twórczości wybranego poety. Scharakteryzuj styl poety, analizując przykładowe utwory Językowe, i nie tylko, sposoby porozumiewanie się w Internecie. Omów i oceń zjawisko, odwołując się do wybranych przykładów Ozdobność i prostota jako elementy kształtujące język w literaturze różnych epok. Przedstaw w odwołaniu do wybranych przykładów Sposoby indywidualizowania języka bohaterów literackich. Zanalizuj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów literackich Twórcze wykorzystanie języka mówionego. Omów na przykładzie znanych Ci utworów poezji XX wieku Typologia i funkcja kolokwializmów w twórczości księdza Jana Twardowskiego. Przedstaw zagadnienie, uwzględniając szeroki wybór utworów. 11