zamówień publicznych dla PPP w Polsce

Transkrypt

1 Ramy prawa zamówień publicznych dla PPP w Polsce Grzegorz Lang Katowice, 23 września 2009

2 Stosunek PARTNERSTWA do zamówień publicznych i koncesji Wszystkie rodzaje PPP o ile objęte są zakresem stosowania Traktatu WE należy sklasyfikować jako zamówienia publiczne lub koncesje. Jednakże, jako że do zamówień publicznych i koncesji stosują się odmienne przepisy, w prawie WE nie istnieje jednolita procedura udzielania zamówień, przewidziana szczególnie dla PPP. Komunikat Komisji w sprawie partnerstw publiczno-prywatnych oraz prawa wspólnotowego dotyczącego zamówień publicznych i koncesji KOM(2005) 569 wersja ostateczna Bruksela, dnia

3 RELACJE z Prawem zamówień publicznych Procedury wyboru partnera prywatnego Prawo zamówień publicznych Ustawa o koncesjach Postanowienia materialne: SPV majątek zarządzanie eksploatacja Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym Kodeks cywilny i inne przepisy ogólne 3

4 WYBÓR partnera w ustawie o PPP (art. 4) Art Jeżeli wynagrodzeniem partnera prywatnego jest prawo do pobierania pożytków z przedmiotu partnerstwa publiczno-prywatnego, albo przede wszystkim to prawo wraz z zapłatą sumy pieniężnej, wyboru partnera prywatnego dokonuje się stosując przepisy ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesjach na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101), z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy. 2. W przypadkach innych niż określone w ust. 1, wyboru partnera prywatnego dokonuje się stosując przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1058, Nr 220, poz i Nr 227, poz. 1505), z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.

5 Procedury WYBORU partnera / koncesjonariusza Procedury partnera - wg Prawa zamówień publicznych przetarg nieograniczony i ograniczony negocjacje z ogłoszeniem (art. 55 ust. 1) negocjacje bez ogłoszenia (art. 62 ust. 1) dialog konkurencyjny (art. 60a) Procedura wg Ustawy o koncesjach negocjacje

6 WARTOŚĆ zamówienia (I) Zasada: całkowite szacunkowe wynagrodzenie bez VAT (art. 32 PZP) Próg z art. 11 ust. 8 PZP x kurs złotego z art. 35 ust. 3 PZP (Rozp. Prezesa RM z r. x ogłoszenie Komisji Europejskiej) dla robót budowlanych: zł. (także samorządy) Roboty budowlane: kosztorys inwestorski / planowane koszty prac projektowych oraz robót budowlanych (art. 33 PZP) Rozp. Ministra Infrastruktury z w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym (Dz. U. Nr 130, poz. 1389) oraz wartość dostaw związanych z robotami oddanych przez zamawiającego do dyspozycji wykonawcy (art. 33 ust. 2)

7 WARTOŚĆ zamówienia (II) Próg dla usług i dostaw: ,3 zł ,6 zł (samorządy) Zamówienie na czas oznaczony dłuższy niż 12 miesięcy wartością zamówienia jest wartość ustalona z uwzględnieniem okresu wykonywania zamówienia (art pkt 2 lit. b PZP) Wartość końcowa dostawy nabywanej na podstawie dzierżawy, najmu lub leasingu (art pkt 2 lit. b PZP) Opłaty, prowizje, odsetki i inne podobne (art. 34 ust. 4 PZP) Prawo opcji największy możliwy zakres opcji (art. 34 ust. 5 PZP) W PPP właściwie zawsze będzie wartość ponad art. 11 ust. 8 PZP

8 NEGOCJACJE wg Prawa zamówień publicznych Negocjacje wg Prawa zamówień publicznych negocjacje z ogłoszeniem (art. 55 ust. 1) 2) w wyjątkowych sytuacjach, gdy charakter dostaw, usług lub robót budowlanych lub związane z nimi ryzyko uniemożliwia wcześniejsze dokonanie ich wyceny; 3) nie można z góry określić szczegółowych cech zamawianych usług w taki sposób, aby umożliwić wybór najkorzystniejszej oferty w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego; negocjacje bez ogłoszenia (art. 62 ust. 1) 1) w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie przetargu nieograniczonego albo przetargu ograniczonego nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, nie zostały złożone żadne oferty lub wszystkie oferty zostały odrzucone na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ze względu na ich niezgodność z opisem przedmiotu zamówienia, a pierwotne warunki zamówienia nie zostały w istotny sposób zmienione;

9 DIALOG KONKURENCYJNY przesłanki (I) Art. 60b. 1. Zamawiający może udzielić zamówienia w trybie dialogu konkurencyjnego, jeżeli zachodzą łącznie następujące okoliczności: 1) nie jest możliwe udzielenie zamówienia w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego, ponieważ ze względu na szczególnie złożony charakter zamówienia nie można opisać przedmiotu zamówienia zgodnie z art. 30 i 31 lub obiektywnie określić uwarunkowań prawnych lub finansowych wykonania zamówienia; 2) cena nie jest jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty.

10 DIALOG KONKURENCYJNY przesłanki (II) Art. 30. Kolejno: Normy europejskie (EN) > inne dokumenty europejskie i międzynarodowe > Polskie Normy i inne polskie dokumenty Należy dopuścić rozwiązania równoważne opisywanym (dowodzi wykonawca) Ewentualnie wskazanie wymagań funkcjonalnych (w środowiskowe) Nazwy i kody określone we Wspólnym Słowniku Zamówień Art. 31. Roboty budowlane dokumentacja projektowa oraz specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych. Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu Prawa budowlanego: program funkcjonalno-użytkowego. (opis zadania budowlanego, w którym podaje się przeznaczenie ukończonych robót budowlanych oraz stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, architektoniczne, materiałowe i funkcjonalne). Rozp. Min. Infrastruktury z r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz. U. Nr 202, poz. 2072)

11 DIALOG KONKURENCYJNY ogłoszenie (art. 60c) 1) opis potrzeb i wymagań zamawiającego określonych w sposób umożliwiający przygotowanie się wykonawców do udziału w dialogu lub informację o sposobie uzyskania tego opisu; 2) informację o wysokości nagród dla wykonawców, którzy podczas dialogu przedstawili rozwiązania stanowiące podstawę do składania ofert, jeżeli zamawiający przewiduje nagrody. Terminy: poniżej kwot z art. 11 ust. 8: 7 dni powyżej kwot z art. 11 ust. 8: 30 dni od przekazania przez SIMAP (37 dni pocztą ) Nie ma zastosowania skrócenie terminu z powodu pilności!

12 DIALOG KONKURENCYJNY dobór stron (art. 60d) Liczba zapraszanych do dialogu (niewykluczonych): określona w ogłoszeniu, nie mniej niż 5 (3 poniżej progu) spełniających warunki jest więcej niż liczba w ogłoszeniu - zamawiający zaprasza wykonawców z najwyższymi ocenami spełniania tych warunków - niezaproszonego traktuje się jak wykluczonego (art. 24 ust. 3 PZP) spełniających warunki jest mniej - zamawiający zaprasza wszystkich Zaproszenie do dialogu zawiera co najmniej: 1. informację o terminie i miejscu opublikowania ogłoszenia o zamówieniu; 2. opis potrzeb i wymagań zamawiającego określonych w sposób umożliwiający przygotowanie się wykonawców do udziału w dialogu lub informację o sposobie uzyskania tego opisu; 3. informację o miejscu i terminie rozpoczęcia dialogu

13 DIALOG KONKURENCYJNY przebieg (art. 60e) Zamawiający prowadzi dialog do momentu, gdy jest w stanie określić, rozwiązanie lub rozwiązania najbardziej spełniające jego potrzeby. Jeżeli jest to konieczne określa porównując proponowane rozwiązania Dialog jest poufny i może dotyczyć wszelkich aspektów zamówienia. Bez zgody nie można ujawnić informacji technicznych i handlowych (art. 60d ust. 7) Zamawiający niezwłocznie informuje o zakończeniu dialogu Przed zaproszeniem do składania ofert może zmienić wymagania będących przedmiotem dialogu. Wraz z zaproszeniem do składania ofert, na podstawie rozwiązań przedstawionych podczas dialogu, zamawiający przekazuje specyfikację istotnych warunków zamówienia (SIWZ). Do SIWZ nie stosuje się art. 36 ust. 1 pkt 5 i 6 (warunki udziału w postępowaniu i wykaz oświadczeń/dokumentów)

14 DIALOG doprecyzowanie ofert W toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert (Art. 87 ust. 1 zd. 1) Niedopuszczalne jest (Art. 87 ust. 1 zd. 2): prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w treści oferty, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2 W dialogu konkurencyjnego w toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców (Art. 87 ust. 1a) : sprecyzowania i dopracowania treści ofert przedstawienia informacji dodatkowych, z tym że niedopuszczalne jest dokonywanie istotnych zmian w treści ofert oraz zmian wymagań zawartych w SIWZ

15 DIALOG KONKURENCYJNY podsumowanie Ogłoszenie opis potrzeb zamawiającego Dobór wykonawców do dialogu (warunki udziału) Dialog wypracowanie rozwiązania (porównanie propozycji) Ewentualna zmiana wymagań będących przedmiotem dialogu Specyfikacja (SIWZ) zaproszenie do składania ofert Ocena ofert / sprecyzowanie i doprecyzowanie ofert Wybór najkorzystniejszej oferty

16 GŁÓWNE rozwiązania ustawy koncesyjnej Pełna ustawa odrębna od PZP Sektor klasyczny (tj. publiczny sensu largo dyrektywa 2004/18/WE) Rozdział 2 - Postępowanie o zawarcie umowy koncesji dokumenty tylko od zwycięzcy (art. 18 ust. 1 ustawy koncesyjnej) negocjacje (podobne do dialogu konkurencyjnego) Dopuszczalne są kryteria dotyczące właściwości koncesjonariusza podmiotowe, por. 91 ust. 3 PZP) Katalog obligatoryjnych postanowień umowy Umowa na 15 (usługi) lub 30 lat (roboty budowlane) koncesja na parking w Krakowie na 70 lat Skarga do sądu administracyjnego (szczególny tryb)

17 NEGOCJACJE wg ustawy koncesyjnej Ogłoszenie w BZP/Dz. Urz. UE z opisem potrzeb i wymagań koncesjodawcy art. 11 pkt 4 Do negocjacji zaprasza się wszystkich, którzy złożyli wnioski - (bez pre-selekcji) art. 14 ust. 1 Negocjacje dot. wszystkich aspektów koncesji art. 14 ust. 2 Przed zaproszeniem do składania ofert można dokonać zmian wymagań koncesjodawcy w ogłoszeniu art. 14 ust. 4 Zaproszenie do negocjacji i opis warunków koncesji art. 15 Wyjaśnienie, sprecyzowanie i doprecyzowanie ofert art. 16 Złożenie dokumentów przez zwycięzcę

18 UMOWA wg ustawy o koncesjach Katalog obowiązkowych postanowień art. 22 ust. 1 pkt 1-14, m.in.: 1. wskazanie i podział ryzyka 2. warunki przedłużenie lub skrócenia umowy 3. warunki i zakres ubezpieczeń przedmiotu koncesji Fakultatywne postanowienie umowy koncesyjnej wynikające z jej przedmiotu (art. 22 ust. 2) 1. warunki i sposób udostępniania koncesjonariuszowi składników majątkowych niezbędnych do wykonania przedmiotu koncesji 2. opłat lub sposobu ustalania ich wysokości, pobieranych przez koncesjonariusza od osób trzecich z tytułu korzystania z przedmiotu koncesji 3. warunków dopuszczalności podwykonawstwa

19 ROZWIĄZANIE umowy o PPP / koncesyjnej Art. 13 ustawy o PPP / Art. 22 ustawy koncesyjnej 1. Zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy o partnerstwie publiczno- prywatnym / umowy (tj. koncesyjnej) w stosunku do treści oferty na podstawie której dokonano wyboru partnera prywatnego, chyba że konieczność wprowadzenia takich zmian wynika okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy. 2. Zmiana umowy dokonana z naruszeniem ust. 1 jest nieważna.

20 Nieruchomości w PPP przekazanie nieodpłatne Art. 25. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 13 ust. 1a otrzymuje brzmienie: 1a. Nieruchomość może być także przekazywana nieodpłatnie w drodze umowy partnerowi prywatnemu lub spółce, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. Nr 19, poz. 100), na czas realizacji przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.";

21 Nieruchomości w PPP bez przetargu Art. 25. W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 2) w art. 37 w ust. 2 pkt 11 otrzymuje brzmienie: 2. Nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli: 11) jest sprzedawana partnerowi prywatnemu lub spółce, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, jeżeli sprzedaż stanowi wniesienie wkładu własnego podmiotu publicznego;";

22 Nieruchomości w PPP bonifikata Art. 25. [ ] 3) w art. 68a ust. 1 3 UGospNieruch. otrzymują brzmienie: 1. Właściwy organ może udzielić za zgodą, odpowiednio wojewody albo rady lub sejmiku, bonifikaty od ceny ustalonej zgodnie z art. 67 ust. 3, jeżeli nieruchomość jest sprzedawana partnerowi prywatnemu lub spółce, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, jeżeli sprzedaż stanowi wniesienie wkładu własnego podmiotu publicznego. 2. Sprzedaż nieruchomości na zasadach określonych w ust. 1 następuje z zastrzeżeniem prawa odkupu. Wykonanie prawa odkupu następuje najpóźniej w terminie 6 miesięcy od zakończenia czasu trwania umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym. 3. Z chwilą wykonania prawa odkupu partner prywatny lub spółka, o której mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, jest obowiązany przenieść na rzecz podmiotu publicznego własność nieruchomości za zwrotem ceny ustalonej zgodnie z ust. 1 i po uwzględnieniu jej waloryzacji.

23 Nieruchomości w PPP pierwokup Art W razie sprzedaży przez podmiot publiczny albo spółkę, o której mowa w art. 14 ust. 1, nieruchomości będącej wkładem własnym, partnerowi prywatnemu przysługuje prawo pierwokupu, [ ] Art Ustawy o gosp. nieruch. 1. Gminie przysługuje prawo pierwokupu w przypadku sprzedaży: [ ] 3) nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonej na obszarze przeznaczonym w planie miejscowym na cele publiczne albo nieruchomości, dla której została wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego;[..] 3. Prawo pierwokupu nie przysługuje, jeżeli:[ ] 7) prawo pierwokupu przysługuje partnerowi prywatnemu lub ostatniemu partnerowi prywatnemu w przypadkach, o których mowa w ustawie z dnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym.

24 Budynek szkolny i administracji w PPP Koncesja nie wchodzi w rachubę oplata eksploatacyjna wg dostępności i innych parametrów eksploatacyjnych ew. możliwość wynajmu w celach komercyjnych (kursy wieczorowe, wynajem sali gimnastycznej?) Spółka czy tylko umowa? Dialog konkurencyjny opis potrzeb > dialog > SIWZ Budowa + Eksploatacja Zakres usług towarzyszących : utrzymanie budynku (remonty) usługi eksploatacyjne (oświetlenie, ogrzanie) Inne usługi (ochrona, sprzątanie, stołówka?) Własność obiektu po zakończeniu umowy o PPP?

25 Szpital w PPP Koncesja nie wchodzi w rachubę Zakres partnerstwa : 1) Tylko kwestia obiektu budowlanego utrzymanie budynku (remonty) usługi eksploatacyjne (oświetlenie, ogrzanie) 2) Kwestia obiektu budowlanego i usługi niemedyczne inne usługi (ochrona, sprzątanie, stołówka) utrzymanie sprzętu medycznego 3) Usługi medyczne Własność obiektu po zakończeniu umowy o PPP?

26 Gospodarka wodno-ściekowa w PPP Koncesja (typowe) lub PPP dotyczące tylko infrastruktury oplata eksploatacyjna wg dostępności i innych parametrów eksploatacyjnych delegowanie prowadzenia gospodarki (wraz z poborem opłat) Spółka czy tylko umowa? Główne modele 1) rozwój i utrzymanie infrastruktury 2) czy też łącznie ze świadczeniem usług? Własność infrastruktury odrębne regulacje

27 Osoba kontaktowa Warszawa Grzegorz Lang Associate Tel. +48 (0) Grzegorz Lang, associate, prawnik specjalizujący się w prawie zamówień publicznych i prawie administracyjnym. Przed dołączeniem do BSJP, w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej był zaangażowany w dostosowanie prawa polskiego do prawa europejskiego. Następnie jako zastępca dyrektora Departamentu Regulacji Gospodarczych w Ministerstwie Gospodarki uczestniczył w projektowaniu aktów prawa gospodarczego, w tym nowej ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Jako ekspert UE przeprowadził szereg wykładów i seminariów z prawa europejskiego w Polsce i w krajach bałkańskich. W 2006 i 2007 r. doradzał na temat prawa zamówień publicznych w ramach programu twinningowego w Bułgarii z włoskim Ministerstwem Gospodarki. Grzegorz Lang studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim (w tym w studia organizowane wspólnie z Uniwersytetem Florydy i Uniwersytetem w Maastricht) oraz na Uniwersytecie w Utrechcie w Holandii. Posługuje się językiem polskim oraz biegle angielskim.

28 Dziękujemy za uwagę