Poradnik Polaka w Belgii

Transkrypt

1

2

3 Poradnik Polaka w Belgii BRUKSELA 2015

4 Szkolnictwo Gmina Konsulat Projekt został zrealizowany ze środków Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Brukseli we współpracy z organizacją NOWINKI ASBL. AUTORZY OPRACOWANIA: Wydział Konsularny Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Brukseli ACV-CSC Powszechny Chrześcijański Związek Zawodowy Agnieszka Gansiniec, Dorota Wełna Iwona Wiewiórka WSPÓŁAUTORZY: Urszula Banaszewska, Śnieżka Daleszak, Konrad Gajda, Małgorzata Frankowska, Inburgering, Joanna Kolber, inik Piotrowiak WYDAWCA: Agnieszka Nowak, Alfred Materna NOWINKI ASBL REDAKCJA: Iwona Ścisłowska PROJEKT OKŁADKI I REDAKCJA TECHNICZNA: Katarzyna Ligocka KOREKTA: Katarzyna Wróbel SKŁAD I PRZYGOTOWANIE DO DRUKU: NOWINKI ASBL FOTO I STRONA - archiwum Przedstawicielstwa Małopolski w Brukseli DRUK I OPRAWA: Drukarnia BATIST sp. z o.o., ul. Samotna 8, Wrocław COPYRIGHT BY: NOWINKI ASBL 4 Poradnik Polaka w Belgii

5 WSTĘP Drodzy Czytelnicy! Wydział Konsularny Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Brukseli wraz z organizacją NOWINKI ASBL ma przyjemność przekazać w Państwa ręce informator Poradnik Polaka w Belgii. Książka dzięki naszej współpracy z wieloma ekspertami reprezentującymi różne zawody i instytucje zawiera praktyczne informacje niezbędne dla obywateli polskich mieszkających na terenie Belgii do sprawnego funkcjonowania w tutejszej rzeczywistości. Poradnik został podzielony tematycznie na rozdziały dotyczące zakresu działalności konsulatu, gmin, banków, szkół (belgijskich i polskich) i związków zawodowych. Zawarte są tu także wiadomości na temat ubezpieczeń społecznych, świadczeń rodzinnych, podatków, prowadzenia działalności gospodarczej, przepisów obowiązującego prawa, kursów językowych i integracyjnych oraz wymogów związanych z kupnem czy sprzedażą domu/mieszkania. Naszym celem jest wsparcie środowiska polskiego poprzez rzetelny, ogólnodostępny przekaz informacji na temat najważniejszych aspektów życia na emigracji. Z życzeniami miłej lektury REDAKCJA Szkolnictwo Gmina Konsulat 5

6 Szkolnictwo Gmina Konsulat 6 Poradnik Polaka w Belgii

7 KONSULAT Szkolnictwo Gmina Konsulat 7

8 Szkolnictwo Gmina Konsulat 8 Poradnik Polaka w Belgii

9 KONSULAT W jakich sprawach można udać się do konsulatu? W konsulacie można: złożyć wniosek o wydanie paszportu i paszportu tymczasowego złożyć wniosek o transkrypcję (rejestrację) zagranicznych aktów stanu cywilnego w Polsce w celu otrzymania polskich aktów: urodzenia, małżeństwa, zgonu zgłosić wniosek o zarejestrowanie wyroku rozwodowego wydanego w jednym z krajów Unii Europejskiej po 1 maja 2004 r. celem wpisania pod akt małżeństwa w Polsce złożyć wniosek o wydobycie dokumentu z urzędu w Polsce: aktu urodzenia, małżeństwa, zgonu, zaświadczenia o niekaralności, dokumentów niezbędnych do zawarcia małżeństwa w Belgii itp. zawrzeć związek małżeński przed konsulem dokonać czynności notarialnych, takich jak poświadczenie własnoręczności podpisu lub poświadczenie zgodności kopii dokumentu z oryginałem uzyskać potwierdzenie tłumaczenia dokumentów urzędowych, z języka francuskiego i niderlandzkiego na język polski i odwrotnie zgłosić utratę (zagubienie/kradzież) dokumentu paszportowego i dowodu osobistego w celu jego unieważnienia złożyć wniosek do właściwego wojewody w Polsce w celu stwierdzenia posiadania lub utraty obywatelstwa polskiego złożyć wniosek w sprawie przywrócenia obywatelstwa polskiego, a w przypadku osób, które w przeszłości posiadały obywatelstwo polskie i utraciły je przed 1 stycznia 1999, odzyskania obywatelstwa polskiego złożyć wniosek w sprawie nabycia albo zrzeczenia się obywatelstwa polskiego uzyskać zaświadczenie na przewóz zwłok lub szczątków ludzkich do Polski dokonać potwierdzenia podpisu elektronicznego w systemie EPUAP zarejestrować się na listę wyborców (w okresie przedwyborczym) W jakich sprawach konsulat nie może pomóc? Należy pamiętać, że konsul nie może: poświadczać podpisu na pełnomocnictwie upoważniającym do przenoszenia własności nieruchomości np.: sprzedaży lub darowizny domu/mieszkania, podziału ziemi rolnej pomiędzy współwłaścicieli itp. regulować jakichkolwiek zobowiązań finansowych, takich jak mandaty, długi, grzywny, koszty postępowania sądowego itp. Szkolnictwo Gmina Konsulat Konsulat 9

10 Szkolnictwo Gmina Konsulat podejmować interwencji w przypadkach nałożenia na polskich kierowców mandatów świadczyć usług, które wykonują biura turystyczne, banki, firmy ubezpieczeniowe, tłumacze symultaniczni oraz firmy transportowe pośredniczyć w uzyskaniu zgody na zatrudnienie czy w otrzymaniu zakwaterowania ingerować w konflikty dotyczące niewywiązywania się z zobowiązań jednej ze stron wynikające z zawartych przez nie umów cywilnoprawnych (stosunek pracy, zakup usług turystycznych itp.) pełnić funkcji adwokata (lista adwokatów pracujących w Belgii, z którymi można się porozumieć w języku polskim znajduje się na stronie Uwaga! Obowiązkowa rejestracja wizyt w systemie e-konsulat Przed udaniem się do Wydziału Konsularnego Ambasady RP w Brukseli w każdej sprawie paszportowej (oprócz odbioru paszportu), prawnej, obywatelskiej lub wizowej należy zapisać się na spotkanie w elektronicznym systemie e-konsulat dostępnym na stronie internetowej Spotkania możliwe są we wtorki, w czwartki, piątki w godzinach od 9:00 do 13:00 oraz w środy w godzinach od 13:00 do 18:00. Od r. przyjmowani są tylko interesanci, którzy wcześniej zapisali się na wizytę w urzędzie. Pozostałe osoby będą przyjmowane jedynie w sytuacjach wyjątkowych (nagły, niespodziewany wyjazd zagubienie dokumentów tożsamości, zdarzenie losowe). Sprawy z zakresu opieki konsularnej, wypadki losowe, sprawy polonijne nie wymagają zapisów w systemie e-konsulat i są rozpatrywane tak jak dotąd: listownie, telefonicznie lub bezpośrednio z konsulem. Jednocześnie informujemy, iż zapisanie się na spotkanie nie jest konieczne w celu odbioru paszportu ani zaświadczenia na przewiezienie zwłok lub szczątków ludzkich do Polski. Przy każdej wizycie w konsulacie należy pamiętać o zabraniu ze sobą polskiego dokumentu tożsamości (paszportu albo dowodu osobistego). Uwaga! Nowa strona internetowa Przed każdą wizytą w urzędzie warto sprawdzić najnowsze informacje znajdujące się na stronie internetowej Ambasady RP w Brukseli: Strony internetowe zostały zmodernizowane i są na bieżąco uzupełniane najnowszymi komunikatami, formularzami oraz ogłoszeniami. Polskie placówki działają też na Twitterze. 10 Poradnik Polaka w Belgii

11 I. SPRAWY PASZPORTOWE 1. Podstawowe informacje dotyczące paszportów i paszportów tymczasowych Konsul jest organem paszportowym dla obywateli polskich za granicą. Konsul wydaje dwa rodzaje dokumentów paszportowych: paszporty i paszporty tymczasowe. Dokument paszportowy uprawnia do przekraczania granicy i pobytu za granicą oraz poświadcza obywatelstwo polskie, a także tożsamość osoby w nim wskazanej w zakresie danych, jakie ten dokument zawiera. Zasady wydawania dokumentów paszportowych zostały określone w ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (tekst jednolity, Dz. U. z 2013 r., poz. 268). Zgodnie z art. 43 ust. 1 wymienionej ustawy, paszporty i paszporty tymczasowe w RP wydaje i odmawia ich wydania wojewoda, do którego wpłynął wniosek o wydanie dokumentu paszportowego, a za granicą - konsul. Konsul honorowy nie jest organem paszportowym i nie realizuje spraw paszportowych. Paszport wydany osobie, która nie ukończyła 13 lat - jest ważny 5 lat od daty jego wydania, a osobie powyżej 13-go roku życia - 10 lat od daty jego wydania. Szkolnictwo Gmina Konsulat Paszport zawiera mikroprocesor, w którym zamieszczone są dane biometryczne jego posiadacza (dane biometryczne: wizerunek twarzy i odciski palców umieszczone w dokumentach paszportowych w formie elektronicznej). Paszport tymczasowy wydaje się: osobom przebywającym za granicą, na czas oczekiwania przez nie na doręczenie paszportu sporządzonego w RP (jeśli interesant wyraża takie życzenie i składa wniosek o wydanie tego dokumentu), osobom przebywającym czasowo w RP i za granicą, na powrót do miejsca stałego pobytu, osobom przebywającym w RP i za granicą, w udokumentowanych nagłych przypadkach związanych z chorobą lub pogrzebem członka rodziny, osobom przebywającym w RP i za granicą, w udokumentowanych nagłych przypadkach związanych z prowadzoną działalnością zawodową. osobom od których pobranie odcisków palców jest niemożliwe, a przeszkoda ta ma charakter przejściowy Konsulat 11

12 Szkolnictwo Gmina Konsulat Paszport tymczasowy jest ważny przez okres w nim wskazany, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od daty jego wydania. W paszportach tymczasowych nie zamieszcza się danych biometrycznych. Paszport tymczasowy na powrót do miejsca stałego pobytu osobom przebywającym w RP wydaje wojewoda, a za granicą - konsul. 2. Akty prawne regulujące problematykę paszportową Ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 roku, poz. 268). Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 2010 r. w sprawie dokumentów paszportowych (Dz. U. Nr 152, poz. 1026, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie ewidencji paszportowych i centralnej ewidencji (Dz. U. Nr 26, poz. 131). Rozporządzenie Rady (WE) Nr 2252/2004 z dnia 13 grudnia 2004 r. w sprawie norm dotyczących zabezpieczeń i danych biometrycznych w paszportach i w dokumentach podróży wydawanych przez Państwa Członkowskie (Dz. U. L. 385/1). Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 444/2009 z dnia 28 maja 2009 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 2252/2004 w sprawie norm dotyczących zabezpieczeń i danych biometrycznych w paszportach i w dokumentach podróży wydawanych przez Państwa Członkowskie (Dz. U. UE L 142/1). Decyzja Przedstawicieli Rządów Państw Członkowskich Zebranych w Ramach Rady z dnia 25 czerwca 1996 r. w sprawie ustanowienia tymczasowego dokumentu podróży (Dz. U. UE L z dnia 6 lipca 1996 r.). 3. Złożenie wniosku o wydanie paszportu (z danymi biometrycznymi) osobie pełnoletniej Zaleca się składanie wniosku o nowy paszport (zawierający dane biometryczne) z odpowiednim wyprzedzeniem w stosunku do upływu terminu ważności posiadanego dokumentu paszportowego. Najlepiej zrobić to ok. 6 miesięcy przed upływem terminu ważności posiadanego dokumentu. Osoba mająca zamiar odbyć podróż do innego kraju powinna mieć na uwadze nie tylko datę wyjazdu, ale również przepisy określające wymagany okres ważności dokumentu paszportowego przy przekraczaniu granicy tego kraju (lub odpowiednio - przy ubieganiu się o wizę). Najczęściej wymagane jest aby paszport w momencie przekraczania granicy był ważny jeszcze 6 miesięcy od tej daty. 12 Poradnik Polaka w Belgii

13 Dokument paszportowy wydaje się na wniosek osoby pełnoletniej po przedłożeniu wymaganych dokumentów, pobraniu danych biometrycznych i uiszczeniu opłaty. Wniosek o wydanie dokumentu paszportowego składa się osobiście. Osoba ubiegająca się o wydanie paszportu składa: Wypełniony wniosek o wydanie paszportu albo paszportu tymczasowego (wnioski pobiera się w urzędzie konsularnym). hh Wniosek paszportowy należy wypełnić czytelnie. Podpis złożony w ramce umieszczonej pod fotografią nie może dotykać ani przecinać linii ramki (podpis ten będzie zamieszczony w nowym paszporcie). Szkolnictwo Gmina Konsulat Kolorową fotografię o wymiarach 35x45mm, wykonaną w ciągu ostatnich 6 miesięcy na jednolitym jasnym tle, odwzorowującą naturalny kolor skóry, mającą dobrą ostrość oraz pokazującą wyraźnie oczy, zwłaszcza źrenice, a także twarz od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% fotografii; fotografia ma przedstawiać osobę w pozycji frontalnej bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami, patrzącą na wprost z otwartymi oczami, nieprzesłoniętymi włosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamkniętymi ustami. Osoba posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (wydane zgodnie z przepisami o orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności) a także osoba, której stan zdrowia nie pozwala na wykonanie wskazanej wyżej fotografii, w zakresie wizerunku może złożyć fotografię o wymiarach 35x45mm, wykonaną w ciągu ostatnich 6 miesięcy na jednolitym jasnym tle, odwzorowującą naturalny kolor skóry, mającą dobrą ostrość oraz pokazującą twarz od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% fotografii; fotografia ma przedstawiać osobę w pozycji frontalnej. Osoba z wrodzonymi lub nabytymi wadami wzroku może złożyć fotografię przedstawiającą ją w okularach z ciemnymi szkłami. W takim przypadku należy przedłożyć orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z powodu wrodzonej lub nabytej wady wzroku, wydane zgodnie z przepisami o orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Osoba nosząca nakrycie głowy zgodnie z zasadami swojego wyznania może złożyć fotografię przedstawiającą ją w nakryciu głowy, które nie może zakrywać ani zniekształcać owalu twarzy. W takim przypadku należy przedłożyć zaświadczenie o przynależności do wspólnoty wyznaniowej zarejestrowanej w Rzeczypospolitej Polskiej. Konsulat 13

14 Szkolnictwo Gmina Konsulat Odpis skrócony lub zupełny polskiego aktu urodzenia - w przypadku ubiegania się o dokument paszportowy za granicą przez osobę nieposiadającą numeru PESEL. Odpis skrócony lub zupełny polskiego aktu małżeństwa - w przypadku ubiegania się o dokument paszportowy każdorazowo po zmianie nazwiska w wyniku zawarcia małżeństwa za granicą. Dokument potwierdzający uprawnienie do skorzystania z ulgi lub dokument uprawniający do zwolnienia z opłaty. Ewentualnie inne dokumenty: np. dokument zawierający fotografię, potwierdzający tożsamość osoby. Jeżeli dane zawarte w dokumentach składanych przez osobę lub dane zawarte w dostępnych ewidencjach budzą wątpliwości co do tożsamości lub obywatelstwa osoby albo w dostępnych dokumentach i ewidencjach występują rozbieżności w danych osoby organ paszportowy może żądać przedłożenia w szczególności odpisów skróconych polskich aktów stanu cywilnego, odpisów zupełnych polskich aktów stanu cywilnego lub dokumentu potwierdzającego posiadanie obywatelstwa polskiego, wydanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie (Dz. U. z 2012 r., poz. 161). Przy składaniu wniosku należy okazać aktualnie posiadany dokument paszportowy, a w przypadku utraty lub zniszczenia dokumentu paszportowego - złożyć zawiadomienie o utracie / zniszczeniu dokumentu paszportowego (formularz dostępny w urzędzie konsularnym). Od osoby ubiegającej się o paszport pobiera się odciski palców wskazujących obu dłoni za pomocą elektronicznego urządzenia do pobierania odcisków. W przypadku gdy linie papilarne na palcach wskazujących są nieczytelne lub brak jednego z tych palców, odciski pobiera się kolejno z pary palców środkowych, serdecznych albo pary kciuków). Dane biometryczne w postaci odcisków palców, po wprowadzeniu do ewidencji paszportowej, podlegają zaszyfrowaniu. Uwaga! W razie potrzeby (czyli np. w sytuacji, kiedy posiadany dokument paszportowy jest już nieważny lub wkrótce upływa jego termin ważności, a zachodzi pilna konieczność wyjazdu) - można równocześnie złożyć wniosek o wydanie paszportu tymczasowego na czas oczekiwania na doręczenie paszportu (z elementami biometrii). 14 Poradnik Polaka w Belgii

15 4. Złożenie wniosku o wydanie paszportu (z danymi biometrycznymi) osobie małoletniej Na wydanie dokumentu paszportowego osobie małoletniej jest wymagana pisemna zgoda obojga rodziców. Wniosek o wydanie paszportu osobie małoletniej składają rodzice albo jeden z rodziców wraz z pisemną zgodą drugiego z rodziców, zawierającą potwierdzenie własnoręczności jego podpisu przez organ paszportowy (konsula, wojewodę) lub notariusza. W przypadku braku zgodności stanowisk rodziców lub niemożności uzyskania zgody jednego z nich, zgodę na wydanie dokumentu paszportowego zastępuje orzeczenie sądu rodzinnego. Szkolnictwo Gmina Konsulat Przepisy te odpowiednio stosuje się do ustanowionych przez sąd opiekunów małoletniego. Obecność osoby małoletniej, która ukończyła 5 lat, jest wymagana przy składaniu wniosku o wydanie jej dokumentu paszportowego. Należy złożyć: Wypełniony wniosek o wydanie paszportu albo paszportu tymczasowego (wnioski pobiera się w urzędzie konsularnym). hh Wniosek paszportowy należy wypełnić czytelnie. Podpis w ramce umieszczonej pod fotografią składają osoby, które ukończyły 13 lat. Podpis nie może dotykać ani przecinać linii ramki (podpis ten będzie zamieszczony w nowym paszporcie). W dokumentach paszportowych wydawanych osobom, które nie ukończyły 13 lat, nie zamieszcza się podpisu posiadacza. Kolorową fotografię o wymiarach 35x45mm, wykonaną w ciągu ostatnich 6 miesięcy na jednolitym jasnym tle, odwzorowującą naturalny kolor skóry, mającą dobrą ostrość oraz pokazującą wyraźnie oczy, zwłaszcza źrenice, a także twarz od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% fotografii; fotografia ma przedstawiać osobę w pozycji frontalnej bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami, patrzącą na wprost z otwartymi oczami, nieprzesłoniętymi włosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamkniętymi ustami. hh W przypadku osoby posiadającej orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (wydane zgodnie z przepisami o orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności) a także osoby, której stan zdrowa nie pozwala na wykonanie fotografii określonej powyżej w zakresie wizerunku można złożyć fotografię o wymiarach 35x45mm, wykonaną w ciągu ostatnich 6 miesięcy na jednolitym jasnym tle, odwzorowującą naturalny kolor skóry, mającą dobrą ostrość Konsulat 15

16 Szkolnictwo Gmina Konsulat oraz pokazującą twarz od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% fotografii; fotografia ma przedstawiać osobę w pozycji frontalnej. Powyższe wymogi stosuje się również w stosunku do dzieci do 5-go roku życia. W przypadku osoby z wrodzonymi lub nabytymi wadami wzroku można złożyć fotografię przedstawiającą ją w okularach z ciemnymi szkłami. W takim przypadku należy przedłożyć orzeczenie o niepełnosprawności osoby do 16 lat oraz orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 lat, z powodu wrodzonej lub nabytej wady wzroku, wydane zgodnie z przepisami o orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. W przypadku osoby noszącej nakrycie głowy zgodnie z zasadami swojego wyznania można złożyć fotografię przedstawiającą ją w nakryciu głowy, które nie może zakrywać ani zniekształcać owalu twarzy. W takim przypadku należy przedłożyć zaświadczenie o przynależności do wspólnoty wyznaniowej zarejestrowanej w Rzeczypospolitej Polskiej. Odpis skrócony lub zupełny polskiego aktu urodzenia - w przypadku ubiegania się o dokument paszportowy przez osoby nieposiadające numeru PESEL Dokument potwierdzający uprawnienie do skorzystania z ulgi lub dokument uprawniający do zwolnienia z opłaty. Ewentualnie inne dokumenty: np. dokument zawierający fotografię, potwierdzający tożsamość osoby. Jeżeli dane zawarte w składanych dokumentach lub dane zawarte w dostępnych ewidencjach budzą wątpliwości co do tożsamości lub obywatelstwa małoletniego albo w dostępnych dokumentach i ewidencjach występują rozbieżności w danych osoby małoletniej konsul może żądać przedłożenia w szczególności odpisów skróconych polskich aktów stanu cywilnego, odpisów zupełnych polskich aktów stanu cywilnego lub dokumentu potwierdzającego posiadanie obywatelstwa polskiego, wydanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie (Dz. U. z 2012 r., poz. 161). Jeżeli nie nastąpiło uznanie ojcostwa lub ustalenie ojcostwa osoby małoletniej, dla której jest składany wniosek, należy złożyć odpis zupełny polskiego aktu urodzenia dziecka (z okresu ostatnich 3 miesięcy). W przypadku kiedy dane ojca dziecka zostały wpisane w akcie urodzenia na podstawie art. 42 ust. 2 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego (czyli w sytuacji, kiedy nie nastąpiło uznanie ojcostwa ani ojcostwo nie zostało ustalone) - zgodę na wydanie dokumentu paszportowego wyraża jedynie matka dziecka. Od osoby, która ukończyła 12 lat, pobiera się odciski palców wskazujących obu dłoni za pomocą elektronicznego urządzenia do pobierania odcisków. 16 Poradnik Polaka w Belgii

17 W przypadku gdy linie papilarne na palcach wskazujących są nieczytelne lub brak jednego z tych palców, odciski pobiera się kolejno z pary palców środkowych, serdecznych albo pary kciuków ). Dane biometryczne w postaci odcisków palców, po wprowadzeniu do ewidencji paszportowej, podlegają zaszyfrowaniu. Przy składaniu wniosku o wydanie paszportu należy okazać aktualnie posiadany dokument paszportowy osoby małoletniej, a w przypadku utraty lub zniszczenia dokumentu paszportowego - złożyć zawiadomienie o utracie zniszczeniu dokumentu paszportowego (na formularzu udostępnionym w urzędzie konsularnym). Rodzice (lub odpowiednio ustanowieni przez sąd opiekunowie) małoletniego obowiązani są przy składaniu wniosku paszportowego również okazać swoje dokumenty paszportowe (lub odpowiednio ew. dowody osobiste). Szkolnictwo Gmina Konsulat Uwaga: z dniem 26 czerwca 2012 r. utraciły ważność wszystkie wpisy danych dzieci, zamieszczone w paszportach rodziców - dokonane przed dniem 28 sierpnia 2006 r. (Od dnia 28 sierpnia 2006 r. nie dokonuje się wpisów danych dzieci do paszportów rodziców). 5. Numer PESEL Numer PESEL zamieszcza się w dokumentach paszportowych. O nadanie numeru PESEL dla obywateli polskich zamieszkałych za granicą, ubiegających się wydanie dokumentu paszportowego - występuje konsul, nie pobiera się opłaty za tę czynność. Osoba zainteresowana składa w tym celu: odpis skrócony lub zupełny polskiego aktu urodzenia i odpowiednio - odpis skrócony lub zupełny polskiego aktu małżeństwa. Nie ma możliwości nadania numeru PESEL na podstawie zagranicznego aktu urodzenia. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dopuszcza się: wydanie przez konsula paszportu tymczasowego bez zamieszczenia w tym dokumencie numeru PESEL (wojewoda nie ma możliwości wydania paszportu tymczasowego bez numeru PESEL), przyjęcie przez konsula odpisów zagranicznych aktów stanu cywilnego do sprawy wydania paszportu tymczasowego (organ paszportowy w Polsce nie ma takiej możliwości). Konsulat 17

18 Szkolnictwo Gmina Konsulat Możliwość wydania przez konsula paszportu tymczasowego bez numeru PESEL w przypadku dzieci nowonarodzonych za granicą stanowi dla ich rodziców udogodnienie w sytuacjach, kiedy posiadanie dokumentu tożsamości dziecka jest pilnie wymagane lub wskazane. Jednakże zaleca się, aby rodzice bez zwłoki podjęli działania mające na celu wpisanie do polskich ksiąg stanu cywilnego zagranicznego aktu urodzenia dziecka, co umożliwi uzyskanie odpisu polskiego aktu urodzenia dziecka, niezbędnego w sprawie o wystąpienie przez konsula o nadanie numeru PESEL (do sprawy wydania paszportu). Uwaga: Nie ma możliwości wydania paszportu (biometrycznego) bez numeru PESEL. 6. Wydanie drugiego paszportu osobie posiadającej paszport W wyjątkowych sytuacjach dotyczących osoby występującej o paszport, w szczególności uzasadnionych: względami ochrony życia i zdrowia tej osoby, poważnymi trudnościami w prowadzeniu przez nią działalności humanitarnej, posiadaniem w paszporcie wiz lub pieczęci potwierdzających przekraczanie granicy państw lub pobyt na ich terytorium, co uniemożliwia lub znacznie utrudnia wjazd na terytorium innego państwa, względami bezpieczeństwa państwa - po uprawdopodobnieniu tych okoliczności, tej samej osobie można wydać drugi paszport - ważny przez 2 lata od daty wydania (art. 22 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych). Osoba zainteresowana uzyskaniem drugiego paszportu - w przypadku której występują powyższe okoliczności - kieruje w tej sprawie podanie do Ministra Spraw Wewnętrznych (przesyła je do Departamentu Spraw Obywatelskich MSW) wraz z uzasadnieniem i udokumentowaniem swoich argumentów wskazanych w podaniu - w celu uzyskania decyzji ministra spraw wewnętrznych w sprawie wydania jej drugiego paszportu. Minister spraw wewnętrznych, w drodze decyzji administracyjnej, wyraża zgodę lub odmawia wyrażenia zgody na wydanie obywatelowi drugiego paszportu. Osoba, która otrzymała decyzję ministra spraw wewnętrznych wyrażającą zgodę na wydanie drugiego paszportu, składa wniosek o jego wydanie do ministra spraw wewnętrznych albo wybranego przez siebie wojewody, a za granicą - do konsula. Decyzja, o której mowa, wygasa, jeżeli złożenie wniosku o wydanie paszportu nie nastąpi przed upływem 3 miesięcy od dnia jej wydania (art. 44 ust. 2-4 wymienionej stawy). 7. Odbiór dokumentu paszportowego Dokument paszportowy odbiera się w organie paszportowym, w którym został złożony wniosek o jego wydanie. 18 Poradnik Polaka w Belgii

19 Odbiór dokumentu paszportowego następuje osobiście, z wyjątkiem osób małoletnich i ubezwłasnowolnionych całkowicie, dla których odbioru dokumentu paszportowego może dokonać jeden z rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów. Przy odbiorze paszportu/paszportu tymczasowego przedkłada się dotychczas posiadany dokument paszportowy, który organ paszportowy anuluje, dziurkując całość książeczki paszportowej z wyłączeniem stron zawierających ważne wizy w taki sposób, aby trwale uszkodzić strefę odczytu maszynowego umieszczoną w dolnej części strony, na której są zamieszczone dane osobowe jego posiadacza oraz przecinając trzecią stronę okładki dokumentu na odcinku od połowy dowolnej krawędzi do środka okładki. Anulowany paszport i paszport tymczasowy zwraca się wnioskodawcy. Szkolnictwo Gmina Konsulat Osoba odbierająca dokument paszportowy sprawdza za pomocą czytnika elektronicznego, czy dane osobowe i biometryczne zawarte w paszporcie są zgodne ze stanem faktycznym, potwierdza odbiór dokumentu na wniosku paszportowym (podpis i data). W uzasadnionych przypadkach, zwłaszcza w warunkach szczególnie utrudnionego dojazdu do urzędu konsularnego, na pisemny uzasadniony wniosek o odstąpienie od wymogu osobistego odbioru dokumentu paszportowego (formularz udostępnia urząd konsularny) osoby ubiegającej się o wydanie dokumentu paszportowego, konsul może odstąpić od wymogu osobistego odbioru dokumentu paszportowego. Konsul przesyła dokument paszportowy pod wskazany adres za pośrednictwem operatora wykonującego usługi pocztowe lub przewozowe - z uwzględnieniem bezpieczeństwa przekazywanego dokumentu lub pisemnie informuje osobę o braku przesłanek uzasadniających odstąpienie od osobistego odbioru dokumentu paszportowego. W sytuacji przesyłania dokumentu paszportowego nie dokonuje się sprawdzenia przez osobę zainteresowaną za pomocą czytnika elektronicznego, czy dane osobowe i biometryczne zamieszczone w tym dokumencie są zgodne ze stanem faktycznym. 8. Dodatkowe informacje dotyczące składania wniosku o wydanie paszportu Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 ustawy ( Paszporty i paszporty tymczasowe w RP wydaje i odmawia ich wydania wojewoda, do którego wpłynął wniosek o wydanie dokumentu paszportowego, a za granicą konsul ), w warunkach konsularnych jest obecnie możliwe przyjęcie przez konsula wniosku o wydanie paszportu od osoby zamieszkałej poza danym okręgiem konsularnym. Konsulat 19

20 Szkolnictwo Gmina Konsulat Zmiany w tym zakresie wynikają z wejścia w życie w dniu 17 stycznia 2013 r. ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych. Nowelizacja przepisów ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych ma na celu udoskonalenie obsługi paszportowej obywatela polskiego. Jednakże osoba mająca zamiar złożyć wniosek o wydanie paszportu (z danymi biometrycznymi) w konsulacie innym niż konsulat mający siedzibę w okręgu konsularnym jej miejsca zamieszkania - powinna uwzględnić następujące kwestie: Zniesienie zasady właściwości miejscowej nie dotyczy realizacji innych spraw, których załatwienie może być wymagane do procedury związanej z wydaniem paszportu lub paszportu tymczasowego. Przykładem takiej sprawy może być przyjęcie, opracowanie i przekazanie do właściwego urzędu stanu cywilnego wniosku o wpisanie do polskich ksiąg stanu cywilnego zagranicznego aktu stanu cywilnego, przyjęcie i opracowanie wniosku o potwierdzenie posiadania obywatelstwa polskiego. Odbiór paszportu następuje w organie paszportowym, w którym został złożony wniosek o wydanie tego dokumentu. W razie konieczności uzupełnienia przez interesanta wniosku o brakujące dokumenty, np. o tłumaczenia załączanych do sprawy paszportowej dokumentów (sądowych, notarialnych, itp.), sporządzonych w języku niebędącym językiem urzędowym kraju (krajów) stanowiącego okręg konsularny, w którym wykonuje funkcje konsul przyjmujący wniosek o wydanie paszportu - okres oczekiwania na paszport może być dłuższy niż w konsulacie macierzystym. (Na osobie składającej wniosek spoczywa obowiązek uzupełnienia wniosku o brakujące dokumenty w razie zaistnienia takiej potrzeby, a także - uzyskania właściwych tłumaczeń dokumentów). W przypadku złożonych i skomplikowanych spraw paszportowych konsul wykonujący funkcje w innym okręgu konsularnym niż miejsce zamieszkania osoby - po przyjęciu wniosku o wydanie paszportu - może być zobligowany do uzyskania informacji o warunkach prawnych występujących w kraju zamieszkania osoby (co jest możliwe do zrealizowania jedynie za pośrednictwem konsula wykonującego funkcje w danym okręgu konsularnym - zgodnie z obowiązującymi w praktyce międzynarodowej zasadami i zwyczajami), w sytuacji takiej może nastąpić wydłużenie okresu oczekiwania na paszport. 9. Opłaty konsularne Opłaty konsularne za wydanie paszportu i paszportu tymczasowego pobiera się w wysokości określonej w Rozporządzeniu Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie opłat konsularnych (Dz.U ). 20 Poradnik Polaka w Belgii

21 Nie pobiera się opłaty za wydanie paszportu ( 14.1 rozporządzenia) od: osób, które w dniu złożenia wniosku o wydanie paszportu miały ukończone 70 lat; osób przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych, jeżeli ich pobyt za granicą związany jest z długotrwałym leczeniem lub koniecznością poddania się operacji; osób, które złożyły wniosek o wymianę paszportu z powodu jego wady technicznej. Osoba korzystająca z prawa do zwolnienia z opłaty konsularnej przedstawia konsulowi do wglądu dokument potwierdzający uprawnienie do tego zwolnienia. Opłatę konsularną obniża się o 50% w przypadku wydania paszportu ( 15.1 rozporządzenia): emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji j i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn zm.), a także współmałżonkom tych osób pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu; osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystającym z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych; kombatantom i innym osobom, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2012 r. poz. 400); osobom małoletnim do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego, uczniom i studentom do ukończenia 26. roku życia. Osoba korzystająca z ulgi w opłacie konsularnej przedstawia konsulowi do wglądu dokument potwierdzający uprawnienie do skorzystania z ulgi. W razie zbiegu tytułów uprawniających do ulgi w opłacie za wydanie paszportu przysługuje tylko jedna ulga w opłacie. Opłata konsularna za poszczególne rodzaje spraw paszportowych: Wydanie paszportu 10-letniego EUR, Wydanie paszportu 10-letniego (50% zniżki) - 55 EUR, Wydanie paszportu 5-letniego osobie małoletniej do 13-go roku życia -35 EUR, Wydanie paszportu 10-letniego uczniom i studentom do 26-go roku życia - 55 EUR, Wydanie paszportu 10-letniego osobie, która w dniu składania wniosku ma ukończone 70 lat - bez opłat, Wydanie osobie posiadającej paszport - drugiego paszportu (ważnego przez 2 lata) na podstawie decyzji wydanej przez ministra spraw wewnętrznych -110 EUR, Wydanie paszportu tymczasowego na czas oczekiwania na doręczenie paszportu sporządzonego w RP osobom, które nie ukończyły 70 lat) - 15 EUR, Szkolnictwo Gmina Konsulat Konsulat 21

22 Szkolnictwo Gmina Konsulat Wydanie paszportu tymczasowego osobie, która ukończyła 70 lat (dotyczy wszystkich sytuacji) - bez opłat, Wydanie paszportu tymczasowego w innych sytuacjach niż na czas oczekiwania na doręczenie paszportu sporządzonego w RP - osobie, która ukończyła 18 lat, a nie ukończyła 70 lat - 40 EUR, Wydanie paszportu tymczasowego w innych sytuacjach niż na oczekiwanie na doręczenie paszportu sporządzonego w RP - osobie do 18-go roku życia - 30 EUR, Wydanie nowego paszportu 10-letniego upływem terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu, jeżeli paszport został utracony lub zniszczony z przyczyn zawinionych przez jego posiadacza EUR, Wydanie nowego paszportu 10-letniego przed upływem terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu osobie, która ukończyła 70 lat, jeżeli paszport został utracony lub zniszczony z przyczyn zawinionych przez jego posiadacza bez opłat, Wydanie małoletniemu do 13-go roku życia nowego paszportu 5-letniego przed upływem terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu, jeżeli paszport został utracony lub zniszczony z przyczyn zawinionych przez opiekuna osoby małoletniej EUR. 10. Obowiązek wymiany dokumentu paszportowego W przypadku zmiany lub konieczności sprostowania danych zamieszczonych w dokumencie paszportowym (nazwiska, imienia/imion, daty i miejsca urodzenia, płci, numeru PESEL), osoba posiadająca ważny dokument paszportowy jest obowiązana wystąpić o jego wymianę niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego zmianę albo sporządzenia aktu małżeństwa stwierdzającego zmianę nazwiska, a w przypadku małżeństwa zawartego przed konsulem lub organem zagranicznym - od dnia doręczenia odpisu aktu małżeństwa. W przypadku obywateli polskich przebywających za granicą termin ten wynosi 90 dni. 11. Dokument paszportowy traci ważność: z dniem zawiadomienia o jego utracie, zniszczeniu lub znalezieniu; (zgodnie z art ustawy, osoba, która utraciła dokument paszportowy lub której dokument paszportowy uległ zniszczeniu, jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym organ paszportowy ) z dniem utraty obywatelstwa polskiego przez posiadacza dokumentu paszportowego, z dniem śmierci jego posiadacza, po upływie 60 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji administracyjnej lub prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego zmianę następujących danych: nazwiska, imienia (imion), daty i miejsca urodzenia, płci, numeru PESEL albo spo- 22 Poradnik Polaka w Belgii

23 rządzenia aktu małżeństwa stwierdzającego zmianę nazwiska, a w przypadku małżeństwa zawartego przed konsulem lub organem zagranicznym - od dnia doręczenia odpisu aktu małżeństwa. W przypadku obywateli polskich przebywających za granicą termin ten wynosi 4 miesiące. 12. Odmowa wydania, unieważnienie dokumentu paszportowego Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych, każdy obywatel polski ma prawo do otrzymania paszportu. Pozbawienie lub ograniczenie tego prawa może nastąpić wyłącznie w przypadkach przewidzianych w ustawie. Wydania dokumentu paszportowego odmawia się na wniosek (art ustawy): sądu prowadzącego przeciwko osobie ubiegającej się o dokument paszportowy postępowanie w sprawie karnej lub postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe, postępowanie w sprawie nieletniego lub prowadzącego postępowanie cywilne; organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, organu postępowania wykonawczego w sprawie karnej, w tym o przestępstwo skarbowe, przeciwko osobie ubiegającej się o wydanie dokumentu paszportowego. Dokument paszportowy podlega unieważnieniu (art. 38 ustawy): na wniosek sądu prowadzącego przeciwko posiadaczowi dokumentu paszportowego postępowanie w sprawie karnej lub postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe, postępowanie w sprawie nieletniego lub prowadzącego postępowanie cywilne, na wniosek organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, organu postępowania wykonawczego w sprawie karnej, w tym o przestępstwo skarbowe, przeciwko posiadaczowi dokumentu paszportowego, jeżeli został wydany z naruszeniem przepisów ustawy. Unieważnienie i odmowa wydania dokumentu paszportowego następuje w drodze decyzji. Odwołanie od decyzji wydanej przez konsula w sprawie odmowy wydania lub unieważnienia dokumentu paszportowego składa się do ministra właściwego do spraw wewnętrznych za pośrednictwem konsula. Szkolnictwo Gmina Konsulat Pomimo istnienia przesłanek uzasadniających odmowę wydania dokumentu paszportowego konsul może wydać paszport tymczasowy w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem osoby ubiegającej się o dokument paszportowy. O wydaniu paszportu tymczasowego konsul informuje organ, który wystąpił z wnioskiem o niewydawanie dokumentu paszportowego (art ustawy). Konsulat 23

24 Szkolnictwo Gmina Konsulat 13. Utrata dokumentu paszportowego, zniszczenie Osoba, która utraciła dokument paszportowy lub której dokument paszportowy uległ zniszczeniu, jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym organ paszportowy, który dokument wydał lub organ paszportowy właściwy ze względu na miejsce pobytu osoby. Organ ten (za granicą - konsul) po przyjęciu zawiadomienia, ustaleniu tożsamości osoby i danych utraconego/zniszczonego dokumentu paszportowego - wprowadza do ewidencji paszportowej, a następnie przekazuje do centralnej ewidencji wydanych i unieważnionych dokumentów paszportowych - informację, że dokument ten utracił ważność. Centralną ewidencję wydanych i unieważnionych dokumentów paszportowych prowadzi minister spraw wewnętrznych. Odnaleziony dokument paszportowy nie podlega zwrotowi osobie, której został wydany (art ustawy). Jeżeli osoba odnalazła własny dokument paszportowy wcześniej zgłoszony jako utracony, jest obowiązana do jego zwrotu właściwemu miejscowo organowi paszportowemu. Obowiązek zwrotu dokumentu paszportowego następuje bez względu na to, czy osoba posiada już nowy dokument wydany w miejsce utraconego, czy też o wydanie nowego dokumentu nie występowała. 14. Utrata / zniszczenie dokumentu paszportowego - powrót do miejsca pobytu stałego Obywatelowi polskiemu, który utracił dokument paszportowy za granicą, konsul po potwierdzeniu jego danych i tożsamości wydaje paszport tymczasowy na powrót do miejsca pobytu stałego (w Polsce lub w innym kraju). Konsul honorowy nie realizuje spraw paszportowych czyli nie wydaje również paszportów tymczasowych. Osoba ubiegająca się o wydanie paszportu tymczasowego w tej sytuacji składa: Wypełniony wniosek o wydanie paszportu albo paszportu tymczasowego (wnioski są dostępne w urzędzie konsularnym). Jedną kolorową fotografię o wymiarach 35x45mm, wykonaną w ciągu ostatnich 6 miesięcy na jednolitym jasnym tle, odwzorowującą naturalny kolor skóry, mającą dobrą ostrość oraz pokazującą wyraźnie oczy, zwłaszcza źrenice, a także twarz od wierzchołka głowy do górnej części barków, tak aby twarz zajmowała 70-80% fotografii. Fotografia ma przedstawiać osobę w pozycji frontalnej bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami, patrzącą na wprost z otwartymi oczami, nieprzesłoniętymi włosami, z naturalnym wyrazem twarzy i zamkniętymi ustami. 24 Poradnik Polaka w Belgii

25 I.A Utrata/zniszczenie dokumentu paszportowego lub dowodu osobistego Osoba, która utraciła dokument paszportowy (paszport, paszport tymczasowy) lub której dokument paszportowy uległ zniszczeniu, jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym organ paszportowy, który dokument wydał lub organ paszportowy właściwy ze względu na miejsce pobytu osoby. Organem paszportowym za granicą jest konsul. Organ ten (za granicą - konsul) po przyjęciu zawiadomienia, ustaleniu tożsamości osoby i danych utraconego/zniszczonego dokumentu paszportowego - wprowadza do ewidencji paszportowej, a następnie przekazuje do centralnej ewidencji wydanych i unieważnionych dokumentów paszportowych, prowadzonej przez ministra spraw wewnętrznych, informację, że dokument ten utracił ważność (z dniem zawiadomienia konsula). Odnaleziony dokument paszportowy nie podlega zwrotowi osobie, której został wydany. Jeżeli osoba odnalazła własny dokument paszportowy wcześniej zgłoszony jako utracony, jest obowiązana do jego zwrotu właściwemu miejscowo organowi paszportowemu. Obowiązek zwrotu dokumentu paszportowego następuje bez względu na to, czy osoba posiada już nowy dokument wydany w miejsce utraconego, czy też o wydanie nowego dokumentu nie występowała. Szkolnictwo Gmina Konsulat - Osoba, która utraciła dowód osobisty, jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym najbliższy organ gminy lub właściwą ze względu na miejsce pobytu polską placówkę konsularną. Organy te wydają zaświadczenie o utracie dowodu osobistego, ważne do czasu wydania nowego dokumentu oraz powiadamiają o tym przy użyciu dostępnych środków organ, który wydał dowód osobisty, w celu unieważnienia dokumentu. W razie znalezienia własnego dowodu osobistego zgłoszonego jako utracony należy niezwłocznie zwrócić go organowi, który wydał ten dokument. Organ gminy lub konsul powiadomieni o utracie dowodu osobistego ustalają zgodność danych posiadacza utraconego dowodu osobistego, m.in. z danymi zawartymi w dostępnych rejestrach publicznych, innym dokumencie tożsamości. Organ gminy lub konsul wydaje osobie zawiadamiającej wolne od opłaty zaświadczenie o utracie dowodu osobistego zawierające dane identyfikacyjne podane przez zawiadamiającego oraz wzmiankę o podstawie ustalenia tożsamości. Konsulat 25

26 Szkolnictwo Gmina Konsulat Uwaga: Zaświadczenie nie jest dokumentem tożsamości i nie uprawnia do przekraczania granicy. Zgłoszenie utraty paszportu (lub paszportu tymczasowego) oraz dowodu osobistego może zapobiec przykrym konsekwencjom w przypadku posługiwania się tymi dokumentami przez inne osoby. Konsul nie wydaje zaświadczeń o utracie dokumentu paszportowego. Zasadnym jest także zgłoszenie utraty (kradzieży lub zagubienia) dokumentu tożsamości miejscowej policji. Policja może wydać stosowne potwierdzenie w tym zakresie z informacjami o tym, jakie dokumenty i przedmioty zostały zgubione lub skradzione (déclaration de vol / aangifte van diefstal). Zaświadczenie z policji potwierdzające fakt kradzieży dokumentu paszportowego ma znaczenie w przypadku kradzieży ważnego paszportu, nie wnosi się wówczas podwyższonej opłaty paszportowej. II. Sprawy Prawne 1. Transkrypcja (rejestracja) zagranicznego aktu urodzenia dziecka Czy można za pośrednictwem polskiego konsulatu dokonać transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia w Polsce? Tak. Wpisanie zagranicznego aktu urodzenia do polskich ksiąg stanu cywilnego umożliwia uzyskanie odpisu polskiego aktu urodzenia dziecka; dokument ten jest wymagany do nadania numeru PESEL w związku z ubieganiem się o wydanie dziecku paszportu. Dokumenty potrzebne do transkrypcji aktu urodzenia dziecka: ważne dokumenty tożsamości obojga rodziców (do wglądu) oryginał zagranicznego odpisu zupełnego aktu urodzenia dziecka (copie integrale d acte de naissance / afschrift van een geboorteakte) wraz z tłumaczeniem na język polski lub formularz wielojęzyczny aktu urodzenia dziecka dokument ten nie wymaga tłumaczenia na język polski jeżeli rodzicami są obywatele polscy pozostający w związku małżeńskim polski akt małżeństwa rodziców jeżeli rodzicami dziecka są obywatele polscy niepozostający w związku małżeńskim polskie akty urodzenia rodziców jeżeli rodzicami dziecka są obywatel polski i obcokrajowiec pozostający w związku mał- 26 Poradnik Polaka w Belgii

27 żeńskim polski akt małżeństwa (w przypadku jego braku wymagana jest transkrypcja aktu małżeństwa) jeżeli rodzicami dziecka są obywatel polski i obcokrajowiec niepozostający w związku małżeńskim akty urodzenia rodziców; obywatele Unii Europejskiej mogą przedstawiać wielojęzyczne akty urodzenia wypełniony wniosek o transkrypcję (rejestrację) aktu urodzenia (formularz dostępny na miejscu w konsulacie). Opłata konsularna za transkrypcję, to jest za przygotowanie dokumentacji dotyczącej wpisania zagranicznego aktu stanu cywilnego do polskich ksiąg stanu cywilnego oraz doręczenie odpisu sporządzonego na tej podstawie polskiego aktu, wynosi 50. Dodatkowo za każde poświadczenie tłumaczenia lub tłumaczenie aktu stanu cywilnego pobierana jest opłata w wysokości 30. Szkolnictwo Gmina Konsulat Uwaga! Średni okres oczekiwania na uzyskanie transkrypcji wynosi około 1,5 miesiąca. 2. Małżeństwo Obywatele polscy mogą zawrzeć związek małżeński przed polskim konsulem. Warunkiem koniecznym do ślubu w konsulacie jest posiadanie przez oboje narzeczonych wyłącznie obywatelstwa polskiego. Informacje dotyczące ślubu w konsulacie znajdują się na stronie www. bruksela.msz.gov.pl. W celu uzyskania dodatkowych informacji należy kontaktować się bezpośrednio z urzędem pod numerem telefonu lub Ponadto obywatel polski zamieszkały lub przebywający czasowo w Belgii ma również możliwość zawarcia małżeństwa przed belgijskim urzędnikiem stanu cywilnego. W tym celu powinien zgłosić się do właściwego, ze względu na miejsce swojego zamieszkania w Belgii, urzędu, aby uzyskać szczegółowe informacje o dokumentach niezbędnych do zawarcia małżeństwa. Po ślubie należy pamiętać o transkrypcji belgijskiego aktu małżeństwa w polskich księgach stanu cywilnego (patrz transkrypcja aktów stanu cywilnego). Jakie dokumenty są potrzebne do zawarcia związku małżeńskiego w Belgii? Zaświadczenie o zdolności prawnej do zawarcia małżeństwa (certificat de capacité matrimonial): W celu uzyskania powyższego zaświadczenia należy: zarejestrować się na stronie na wizytę w sprawie prawnej w konsulacie Konsulat 27

28 Szkolnictwo Gmina Konsulat w wyznaczonym terminie przyjść do konsulatu z ważnym dokumentem tożsamości wypełnić formularz i złożyć zapewnienie o nieistnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa (formularz dostępny w konsulacie) przedstawić odpis polskiego aktu urodzenia jeśli o zaświadczenie ubiega się osoba rozwiedziona, powinna dostarczyć polski akt poprzedniego małżeństwa z adnotacją o rozwodzie lub wyrok rozwodowy; jeśli jest to wdowa lub wdowiec, wymagany jest polski akt poprzedniego małżeństwa oraz akt zgonu współmałżonka. Opłata konsularna za uzyskanie zaświadczenia wynosi 50. Średni okres oczekiwania na załatwienie sprawy za pośrednictwem konsulatu wynosi około miesiąca. Zaświadczenie CERTIFICAT DE COUTUME Konsulat wydaje na miejscu CERTIFICAT DE COUTUME po okazaniu ważnego polskiego dokumentu tożsamości, tj. dowodu osobistego lub paszportu. Opłata konsularna za zaświadczenie wynosi 30. Czy można dokonać transkrypcji zagranicznego aktu małżeństwa w urzędzie stanu cywilnego w Polsce za pośrednictwem konsulatu? Tak. Obywatel polski powinien dokonać transkrypcji zagranicznego aktu małżeństwa w polskich księgach stanu cywilnego. Może to zrobić za pośrednictwem konsulatu. W celu transkrypcji (rejestracji) zagranicznego aktu małżeństwa należy zapisać się w systemie e-konsulat: -konsulat.gov.pl na wizytę w sprawie prawnej. W wyznaczonym terminie oboje małżonkowie muszą udać się osobiście do konsulatu. Dokumenty potrzebne do rejestracji małżeństwa: wypełniony wniosek o transkrypcję (rejestrację) aktu małżeństwa (formularz dostępny na miejscu w konsulacie) ważne dokumenty tożsamości obojga małżonków oryginał zagranicznego odpisu zupełnego aktu małżeństwa (copie integrale d acte de mariage / afschrift van een huwelijksakte) wraz z tłumaczeniem na język polski lub formularz wielojęzyczny aktu małżeństwa dokument ten nie wymaga tłumaczenia na język polski oryginały odpisów aktów urodzenia małżonków (dokumenty sporządzone w języku francuskim lub niderlandzkim wymagają tłumaczenia na język polski) hh jeśli osoba zawierająca związek małżeński jest rozwiedziona, wymagany jest akt poprzedniego małżeństwa z adnotacją o rozwodzie hh jeśli osoba zawierająca związek małżeński jest wdowcem/wdową, wymagany jest akt 28 Poradnik Polaka w Belgii

29 poprzedniego małżeństwa oraz akt zgonu współmałżonka hh obywatele polscy przedstawiają odpisy polskich aktów stanu cywilnego, obywatele innych państw Unii Europejskiej mogą przedstawiać odpisy wielojęzyczne. W przypadku rejestracji aktu małżeństwa, w którego treści brak jest informacji co do nazwisk noszonych po ślubie, małżonkowie, którzy posiadają obywatelstwo polskie, składają osobiście przed konsulem oświadczenie o wyborze nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa przez nich i przez ich dzieci. Opłata konsularna za przygotowanie dokumentacji dotyczącej wpisania zagranicznego dokumentu stanu cywilnego do polskich ksiąg stanu cywilnego oraz doręczenie odpisu sporządzonego na tej podstawie polskiego aktu stanu cywilnego wynosi 50. Dodatkowo za każde tłumaczenie lub poświadczenie tłumaczenia dokumentu stanu cywilnego pobierana jest opłata w wysokości 30. Średni okres oczekiwania na załatwienie sprawy za pośrednictwem konsulatu wynosi 1,5 miesiąca. Jak wygląda procedura rejestracji wydanego w jednym z krajów członkowskich Unii Europejskiej wyroku rozwodowego, zapadłego po 1 maja 2004 roku? Za pośrednictwem konsula można zarejestrować w Polsce zagraniczny, wydany w UE wyrok rozwodowy, orzeczony po 1 maja 2004 roku. Natomiast wyroki rozwodowe orzeczone przed tą datą muszą być uznane przez polski sąd. Sprawę tę należy załatwiać bezpośrednio w Polsce, we właściwym sądzie, osobiście lub z pomocą pełnomocnika. 3. Wydobywanie dokumentów z Polski a. Uzyskanie odpisu polskiego aktu stanu cywilnego z polskich urzędów stanu cywilnego Za pośrednictwem konsulatu można wydobyć z Polski odpisy aktów urodzenia, małżeństwa i zgonu. Jeżeli chcemy to zrobić w Wydziale Konsularnym Ambasady RP w Brukseli, należy pamiętać o wcześniejszym zarejestrowaniu się na stronie i umówieniu się na wizytę w sprawie prawnej. Można wydobywać akty swoje, jak również akty dotyczące najbliższej rodziny, tj. wstępnych, zstępnych, rodzeństwa oraz małżonków. W celu wydobycia aktu stanu cywilnego należy zgłosić się na umówioną wcześniej wizytę i okazać ważny dokument tożsamości. Opłata konsularna za wydobycie każdego dokumentu wynosi 30 ; czas oczekiwania: około miesiąca. Istnieją trzy formy odpisów aktów stanu cywilnego: odpis skrócony w języku polskim Szkolnictwo Gmina Konsulat Konsulat 29