UCHWAŁA NR XV/75/16 RADY GMINY WĄDROŻE WIELKIE. z dnia 27 stycznia 2016 r.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR XV/75/16 RADY GMINY WĄDROŻE WIELKIE z dnia 27 stycznia 2016 r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Gminie Wądroże Wielkie na rok 2016 Na podstawie art.18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r., poz. 1515) i art. 4 1 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2015 r., poz. 1286) oraz art. 10 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124 ze zm.) Rada Gminy Wądroże Wielkie uchwala, co następuje: 1. Uchwala się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Gminie Wądroże Wielkie na rok 2016 w brzmieniu załącznika do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Wądroże Wielkie. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega ogłoszeniu w Biuletynie Informacji Publicznej. Przewodniczący Rady Gminy Dariusz Żołnierczyk Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 1

2 Załącznik do Uchwały Nr XV/75/16 Rady Gminy Wądroże Wielkie z dnia 27 stycznia 2016 r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH I NARKOMANII W GMINIE WĄDROŻE WIELKIE NA 2016 ROK Wądroże Wielkie, 15 styczeń 2016 r. Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 2

3 WSTĘP Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016 określa lokalną strategię w zakresie profilaktyki uzależnień oraz minimalizacji szkód społecznych i indywidualnych wynikających z używania alkoholu i narkotyków. Podstawą niniejszego dokumentu są zadania własne gminy wynikające z ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Zgodnie z art ust.1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi dochody z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych wykorzystywane będą jedynie na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. I. DIAGNOZA SYTUACJI W GMINIE DOTYCZĄCA PROBLEMÓW AKOHOLOWYCH Zgodnie z Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Uzależnienie od alkoholu jest chorobą chroniczną, postępującą i potencjalnie śmiertelną. Nie jest możliwe jej całkowite wyleczenie, a jedynie zahamowanie narastania jej objawów i szkód zdrowotnych z nią związanych. W świetle nowoczesnej wiedzy uzależnienie od alkoholu jest chorobą wieloczynnikową, uszkadzającą funkcjonowanie człowieka w sferze somatycznej, psychologicznej, społecznej i duchowej. Problemy wynikające z picia alkoholu oraz stosowania środków uzależniających stanowią obecnie jedną z ważniejszych kwestii społecznych. Zjawiska te mają bowiem istotny wpływ zarówno na poczucie bezpieczeństwa społecznego, ogólny stan zdrowia Polaków, zdolność do konkurencji na wymagającym rynku pracy, a także na relacje interpersonalne w środowisku rodzinnym. Według Światowej Organizacji Zdrowia, alkohol znajduje się na 3 miejscu wśród czynników ryzyka dla zdrowia populacji. Większe ryzyko niesie za sobą palenie tytoniu i nadciśnienie tętnicze. Ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma związek ze spożywaniem alkoholu. Szkody wynikające z jego nadużywania występują w bardzo różnych obszarach polskiej rzeczywistości. Nie można ich uniknąć, ale można zmniejszyć ich rozmiary i dotkliwość. Picie alkoholu w dalszym ciągu postrzegane jest jako swoisty sposób na życie, na rozwiązywanie problemów. Należy stwierdzić, że alkohol we wszystkich jego postaciach jest łatwo dostępny i nie ma problemu z jego nabyciem. Istotny jest również fakt nasilania się zjawiska systematycznego picia oraz zwiększenia picia wśród młodzieży, jak również ścisły związek między wczesną inicjacją alkoholową (przed osiągnięciem pełnoletności), a spożywaniem dużych ilości alkoholu, zażywania narkotyków i przestępczością. Problem uzależnienia od alkoholu jest znaczący zarówno w skali kraju, jak również w wymiarze lokalnym i regionalnym. Dlatego też obowiązek podejmowania działań w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych należy do zadań własnych gminy. Na terenie Gminy Wądroże Wielkie nie ma profesjonalnych placówek, instytucji, które udzielałyby pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej osobom dotkniętym chorobą alkoholową oraz członkom ich rodzin i dlatego też miejscem do pierwszego kontaktu jest Gminna Komisja Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 3

4 Rozwiązywania Problemów Alkoholowych powołana Zarządzeniem Nr 1/15 Wójta Gminy Wądroże Wielkie z dnia 05 stycznia 2015 r. Jej działania polegają głównie na informowaniu o możliwościach leczenia osób uzależnionych oraz motywowaniu osób z problemem alkoholowym do podjęcia terapii. Komisja zawsze udziela pomocy, służy radą, informuje o organizacjach i poradniach, które działają na rzecz osób uzależnionych i współuzależnionych. W skali problemu, według wyliczeń Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, problem uzależnienia dotyczy około 2% mieszkańców Polski, natomiast 4% Polaków to dorośli żyjący w otoczeniu alkoholika. Identyczny odsetek dzieci wychowuje się w rodzinach alkoholików. 5% populacji kraju to osoby pijące szkodliwie, zaś około 66% członków rodzin alkoholików (zarówno dorosłych jak i dzieci) staje się ofiarami przemocy domowej. Zmniejszając skalę do poziomu naszej gminy, przy liczbie mieszkańców na koniec 2015 r osoby, otrzymujemy następujące liczby: Liczba osób uzależnionych od alkoholu (ok.2% populacji) około 82 osoby Dorośli żyjący w otoczeniu alkoholika współmałżonkowie, rodzice, rodzeństwo (ok. 4% populacji) około 164 osoby Dzieci wychowujące się w rodzinach alkoholików (ok. 4% populacji) około 164 osoby Osoby pijące szkodliwie i ryzykownie (ok. 5-7% populacji) około osób Ofiary przemocy domowej w rodzinach z problemem alkoholowym to ok. 2/3 dorosłych oraz 2/3 dzieci. Wobec powyższego liczbę osób wymagających szczególnego zainteresowania w Gminie Wądroże Wielkie można szacować na około osób. W 2014 r. na zlecenie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, przeprowadzono diagnozę problemów alkoholowych w Gimnazjum w Budziszowie Wielkim w zakresie używania i nadużywania alkoholu i środków psychoaktywnych. I tak: Doświadczenia własne z piciem alkoholu ujawniło 69 % populacji badanych, 50% ankietowanych piła alkohol jeden raz w miesiącu a 13 % spożywała alkohol raz w tygodniu, Najczęściej młodzież spożywa piw, pije ze znajomymi w większej grupie, przeważnie na imprezie 28,7% młodych ludzi zdobywa alkohol lub papierosy prosząc starszych kolegów o kupno, natomiast 9,2% młodzieży kupuje sama, natomiast 52,8% to osoby, które są częstowane. 21,3% badanych stwierdziło, że pali papierosy codziennie. Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 4

5 II. NARKOMANIA JAKO WSPÓŁCZESNY PROBLEM SPOŁECZNY Mianem narkomanii nazywamy uzależnienie od substancji chemicznych wpływających na czynność mózgu. Zjawisko to przejawia się w tzw. głodzie narkotycznym, w chęci zakupu narkotyków za wszelką cenę stosując wszelkie środki oraz w przymusie zażywania narkotyków. Narkomania jest również bardzo ważnym zagrożeniem we współczesnym świecie. Dzieje się tak głównie z powodu coraz większej liczby osób uzależnionych od narkotyków. Grupę tę stanowi w przeważającej mierze młodzież, która nie zawsze zdaje sobie sprawę z zagrożenia. Warto zaznaczyć, iż o ile w poprzednich dziesięcioleciach uzależnienie od narkotyków dotyczyło głównie małego kręgu zbuntowanej młodzieży, to obecnie problem dotyka z reguły młodych ludzi, którzy należą do grup społecznie zaniedbanych oraz z drugiej strony (choć w mniejszym stopniu) młodzieży pochodzącej z tzw. dobrych domów. W ostatnich latach dodatkowo narkotyków zaczęła zażywać spora liczba przeciętnej normalnej młodzieży, co świadczy o tym, że narkotyki są obecnie niemal w każdym środowisku. Z badania przeprowadzonego w Gimnazjum w Budziszowie Wielkim w 2014 r. wynika, że 95,5% uczniów nie miało kontaktu z narkotykami, natomiast do zażywania narkotyków przyznało się 4,5% badanych. Uczniowie zdobywali narkotyki od starszych kolegów, gdyż nie ma problemu ze zdobyciem tych substancji. Przypuszcza się, że wśród tych, którzy mają za sobą takie doświadczenia, większość to osoby, które eksperymentowały. Narastający problem narkomanii wśród młodzieży na terenie Polski powoduje, że należy podjąć zdecydowane kroki mające na celu prowadzenie szeroko rozwiniętej akcji profilaktycznej, głównie w szkołach, której nadrzędnym celem jest zaspokajanie pojawieniu się tego zjawiska w środowisku gminnym. III. CELE GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Głównym celem programu jest zapobieganie powstawaniu nowych problemów alkoholowych, zmniejszenie rozmiarów i natężenia tych, które aktualnie występują oraz rozwijanie zasobów niezbędnych do radzenia sobie z już istniejącymi. Cele szczegółowe: 1. Ograniczenie spożycia napojów alkoholowych, 2. Zmiana zachowań i postaw mieszkańców w sytuacjach związanych z alkoholem, 3. Wdrożenie nowoczesnych form profilaktyki i kierowanej w szczególności do dzieci i młodzieży, 4. Budowanie skutecznych form kontroli prawnej i społecznej nad szkodliwymi formami postępowania osób nadużywających alkohol (w szczególności przeciwdziałania przemocy w rodzinie), 5. Zwiększenie skuteczności i dostępności terapii w zakresie nowoczesnych strategii i metod rozwiązywania problemów alkoholowych, 6. Objęcie pomocą większej liczby osób uzależnionych od alkoholu, 7. Zmniejszenie poczucia bezradności w poszukiwaniu pomocy, 8. Zwiększenie skali działalności informacyjnej. Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 5

6 IV. ZADANIA GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu, realizowane poprzez: 1. Działalność Punktu Konsultacyjnego dla mieszkańców Gminy Wądroże Wielkie zawarcie umowy z Certyfikowanym Terapeutą Uzależnień dyżur będzie pełniony 2 razy w miesiącu po 3 godziny. Do zadań punktu należy: prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień i przemocy w rodzinie udzielanie osobom i rodzinom konsultacji oraz porad terapeutycznych, socjalnych i profilaktycznych w sprawach uzależnień i przemocy wspomaganie osób pijących ryzykownie i szkodliwie w podjęciu decyzji w sprawie zmiany szkodliwego wzoru picia, motywowanie osób współuzależnionych do ewentualnego podjęcia psychoterapii w zakładach lecznictwa odwykowego, udzielanie wsparcia osobom po zakończonej psychoterapii poprzez rozmowy podtrzymujące lub udział w grupach wsparcia, inicjowanie interwencji w przypadku rozpoznania zjawiska przemocy w rodzinie poprzez udzielanie stosownego wsparcia informacji o możliwościach uzyskania pomocy i powstrzymania przemocy, gromadzenie aktualnych informacji o miejscach pomocy oraz kompetencjach służb i instytucji z terenu gminy, zajmujących się systemową pomocą dla rodziny, współdziałanie z innymi podmiotami zajmującymi się rozwiązaniem problemów uzależnień oraz przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. Punkt konsultacyjny nie prowadzi psychoterapii. 2. Wsparcie organizacyjne i finansowe środowisk abstynenckich - funkcjonowanie grupy wsparcia osób uzależnionych i członków ich rodzin (grupa wsparcia AA Jest Nadzieja, która działa przy świetlicy środowiskowej w Wądrożu Wielkim) 3. Współpraca z Poradnią Uzależnień przy ul. Piłsudskiego 10 i Poradnią Uzależnień przy ul. Dmowskiego 9 w Jaworze, z ośrodkami terapeutycznymi prowadzącymi terapię 6 8 tygodniową w Legnicy i Czarnym Borze oraz ze szpitalami leczenia uzależnień w Złotoryi i Bolesławcu. 4. Wspieranie profilaktycznych oddziaływań wobec osób nadużywających alkoholu prowadzone przez Izbę Wytrzeźwień w Legnicy. 5. Opłacanie kosztów powołania biegłych orzekających w przedmiocie uzależnienia. Wskaźniki oceny realizacji zadań: Liczba osób korzystających z Punktu Konsultacyjnego Liczba osób przebywająca w Izbie Wytrzeźwień z terenu Gminy Wądroże Wielkie Liczba powoływań biegłych orzekających w przedmiocie uzależnienia Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 6

7 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie, poprzez: 1. Świadczenie pomocy w Punkcie Konsultacyjnym dla ofiar przemocy; 2. Prowadzenie świetlic opiekuńczo wychowawczych z programem profilaktycznym dla dzieci i młodzieży głównie z rodzin alkoholowych i przemocowych zatrudnianie opiekunów na umowę zlecenie; 3. Aktywne uczestnictwo w gminnym systemie przeciwdziałania przemocy w rodzinie poprzez koordynowanie działań dotyczących pomocy ofiarom przemocy (przede wszystkim współpraca z Gminnym Zespołem Interdyscyplinarnym w Wądrożu Wielkim); 4. Podnoszenie kompetencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie (kursy, szkolenia, konferencje); 5. Działania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Wądroże Wielkie (kontrole punktów sprzedaży napojów alkoholowych). Wskaźniki oceny realizacji zadań: Liczba dzieci uczestniczących do świetlic opiekuńczo wychowawczych z programem profilaktycznym Liczba rodzin objętych procedurą Niebieskiej Karty Liczba odbytych spotkań członków Gminnej Komisji Liczba rozmów w Punkcie Konsultacyjnych Liczba wniosków skierowanych do Sądu Rejonowego w Jaworze w temacie przymusowego leczenia odwykowego przez Gminną Komisję Liczba kontroli punktów sprzedaży napojów alkoholowych 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, poprzez: 1. Organizowanie na terenie szkół i innych placówek oświatowo wychowawczych programów oraz przedstawień profilaktycznych dla dzieci i młodzieży 2. Prowadzenie lokalnych kampanii edukacyjnych na tematy związane z profilaktyką alkoholową i przeciwdziałaniem narkomanii oraz udział w ogólnopolskich kampaniach dotyczących tej tematyki, 3. Wspieranie działań profilaktycznych o charakterze rozrywkowym oraz sportowym (spektakle, zawody sportowe promujące zasadę fair play uczące umiejętności właściwego zachowania się w sytuacji zwycięstwa i porażki, festyny z elementami profilaktyki, konkursy, imprezy tematyczne itp.) 4. Zakup i rozprowadzenie materiałów informacyjno edukacyjnych (książki, broszury, ulotki, prenumerata czasopism itp.) 5. Dofinansowanie wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży z rodzin z problemem alkoholowym i z grup ryzyka, połączonego z programem profilaktycznym lub opiekuńczo - wychowawczym (kolonie, półkolonie, obozy). Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 7

8 Naborem dzieci uczestniczących w tej formie zajęć zajmą się pedagodzy szkolni, pracownicy socjalni. Podstawą zakwalifikowania dziecka jest nasilenie problemów występujących w rodzinie a nie tylko sytuacja rodzinna. 6. Podejmowanie działań edukacyjnych, informacyjnych oraz interwencyjnych skierowanych do sprzedawców napojów alkoholowych, 7. Współpraca z mediami w zakresie przekazywania nowoczesnej i profesjonalnej wiedzy na temat profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, przeciwdziałania przemocy w rodzinie, działań podjętych w Gminie. Wskaźniki oceny realizacji zadań: Liczba osób przeszkolonych z rozbiciem na poszczególne szkolenia Liczba dzieci i młodzieży uczestniczących w programach oraz w przedstawieniach profilaktycznych Liczba akcji edukacyjnych (kampanie lokalne i ogólnopolskie). 4.Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych poprzez: 1. Prowadzenie współpracy z instytucjami i organizacjami pozarządowymi w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych; Wskaźniki oceny realizacji zadań: Liczba instytucji działających na terenie Gminy Wądroże Wielkie promujących abstynencję i zdrowy styl życia 5. Podejmowanie interwencji w związku z naruszaniem przepisów określonych w art. 131 i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego. 1. Pokrycie kosztów sądowych 2. Pokrycie kosztów poniesionych na sporządzenie opinii lekarzy biegłych sądowych w przedmiocie uzależnienia (psycholog, psychiatra) Wskaźniki oceny realizacji zadań: Liczba wniosków skierowanych do Sądu Rejonowego w Jaworze w temacie przymusowego leczenia odwykowego przez Gminną Komisję o Liczba sporządzonych opinii przez lekarzy biegłych sądowych Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 8

9 Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: 1. Do zadań Komisji należy w szczególności: koordynowanie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych na terenie Gminy Wądroże Wielkie, przeprowadzanie kontroli przestrzegania warunków sprzedaży napojów alkoholowych na terenie Gminy, występowanie w wytyczeniem priorytetów gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, wydawanie opinii dotyczących zgodności lokalizacji punktów sprzedaży napojów alkoholowych z ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz uchwałami Rady Gminy, będących podstawą do uzyskania zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, współpraca z innymi organami administracji państwowej i samorządowej oraz organizacjami społecznymi, związkami wyznaniowymi w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii. 2. Członkom Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za każdorazowy udział i pracę w posiedzeniach komisji związanych z realizacją Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii ustala się wynagrodzenie w następującej wysokości : - dla Przewodniczącej Komisji zł brutto, - dla pozostałych Członków Komisji zł brutto, - za dyżur w Punkcie Konsultacyjnym 150 zł brutto. Podstawą wynagrodzenia Komisji są protokoły z posiedzeń wraz z listą obecności, lub protokoły z kontroli sprzedaży napojów alkoholowych. Udział członków komisji we wszelkich spotkaniach profilaktycznych, wycieczkach i innych pracach związanych z profilaktyką jest bezpłatny. 3. Doskonalenie i podnoszenie kwalifikacji członków GKRPA o szkolenia dla członków GKRPA 4. Ilość spotkań GKRPA: o Komisja będzie spotykać się nie częściej niż 2 razy na kwartał. W szczególnych przypadkach komisja może zostać zwołana przez Przewodniczącą. 5. Źródła i zasady finansowania: o głównym źródłem finansowania zadań Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych są środki finansowe pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. o powyższe środki gromadzone są w budżecie Gminy w dziale 85 ochrona zdrowia, Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 9

10 o w 2016 r. na wydatki związane z realizacją Gminnego Programu planuje się kwotę: ,85 zł. 6. Kontrola efektywności programu: o systematyczne zbieranie i analiza danych dotyczących realizacji Gminnego Programu; o systematyczne sprawdzanie zadań pod względem jakości, czasu oraz efektywności sporządzanie raz w roku sprawozdania z wykonania Programu przez Przewodniczącą GKRPA; o Wójt Gminy sprawuje na bieżąco nadzór nad realizacją Gminnego Programu i podejmuje niezbędne działania zmierzające do osiągnięcia celów. Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 10

11 Uzasadnienie do uchwały w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii w Gminie Wądroże Wielkie na rok Podstawą prawną działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych jest ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 r. Zgodnie z zapisami art. 4 1 cytowanej ustawy prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz integracji społecznej osób uzależnionych od alkoholu należy do zadań własnych gmin. Według ustawy, realizacja zadań prowadzona jest w formie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, uchwalanego corocznie przez radę gminy. Zadania w zakresie przeciwdziałania narkomanii realizują organy administracji rządowej i jednostki samorządu terytorialnego w zakresie określonym w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. Wójt Gminy Elżbieta Jedlecka Id: D6-CC07-49F1-9E7E-52D96A8F653C. Podpisany Strona 1