LLU /2013 I/13/001 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 LLU /2013 I/13/001 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

2 I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę Kontroler Jednostka kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej I/13/001 Przekazanie przez jednostki samorządu terytorialnego w województwie lubelskim prowadzenia małych szkół publicznych osobom prawnym w latach Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie Ryszard Śmigielski - doradca ekonomiczny, upoważnienie do kontroli nr z dnia 28 stycznia 2013 r. (dowód: akta kontroli str. 1-2) Stowarzyszenie Rozwoju i Promocji Gminy Sitno i Okolic CL w Kornelówce; Kornelówka 41, Kornelówka (w dalszej treści Stowarzyszenie ). Marian Tadeusz Bernat - Prezes Zarządu Stowarzyszenia. (dowód: akta kontroli str. 48) Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej Opis stanu faktycznego II. Ocena kontrolowanej działalności Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości 1 działalność Stowarzyszenia w zakresie przejęcia od Gminy Sitno i prowadzenia od 1 września 2011 r. publicznych Szkół Podstawowych w Cześnikach i Sitno Kolonii. Stowarzyszenie prawidłowo realizowało zadania organu prowadzącego określone w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 2 (zwanej w dalszej treści ustawą o systemie oświaty ) oraz w umowach z Wójtem Gminy Sitno o prowadzenie wymienionych Szkół i wykorzystało dotacje udzielone z budżetu gminy na funkcjonowanie prowadzonych szkół. Przejęcie przez Stowarzyszenie zadań organu prowadzącego nie spowodowało konieczności przenoszenia uczniów do innych szkół. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły: 1) niezałożenia dla prowadzonych szkół publicznych oraz niepublicznego przedszkola odrębnych rachunków bankowych lub subkont w celu pobierania dotacji, 2) nieterminowego przekazywania do Urzędu Gminy w Sitnie rozliczeń wykorzystania dotacji otrzymanych z budżetu gminy. III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Przejęcie prowadzenia szkół na podstawie art. 5 ust. 5g ustawy o systemie oświaty. Według stanu na 30 września 2012 r. Stowarzyszenie prowadziło cztery publiczne szkoły podstawowe: 1 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 2 Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.). 2

3 - Publiczną Sześcioletnią Szkołę Podstawową w Kornelówce od dnia 1 września 2008 r., do której uczęszczało 33 uczniów, - Publiczną Sześcioletnią Szkołę Podstawową w Horyszowie Polskim od dnia 1 września 2009 r., do której uczęszczało 63 dzieci, - Publiczną Szkołę Podstawową w Cześnikach od dnia 1 września 2011 r., do której uczęszczało 59 uczniów, - Publiczną Szkołę Podstawową w Sitno Kolonii od dnia 1 września 2011 r., do której uczęszczało 48 uczniów. Razem do wymienionych szkół uczęszczało 203 uczniów. Publiczna Sześcioletnia Szkoła Podstawowa w Kornelówce i Publiczna Sześcioletnia Szkoła Podstawowa w Horyszowie Polskim były prowadzone przez Stowarzyszenie po uzyskaniu zezwolenia udzielonego przez Wójta Gminy Sitno na podstawie art. 58 ust. 3 ustawy o systemie oświaty. Publiczna Szkoła Podstawowa w Cześnikach i Publiczna Szkoła Podstawowa w Sitno Kolonii były prowadzone przez Stowarzyszenie na podstawie zawartych z Gminą Sitno zgodnie z art. 5 ust. 5g ustawy o systemie oświaty. Ponadto Stowarzyszenie było organem prowadzącym dla niepublicznego przedszkola o nazwie Niepubliczne Przedszkole w Kornelówce (oddziały w Kornelówce, Cześnikach, Horyszowie Polskim, Sitno Kolonii). (dowód: akta kontroli str i 21, 65-68) W dniu 1 lutego 2007 r. miało miejsce zebranie założycielskie Stowarzyszenia, w którym uczestniczyli przedstawiciele Urzędu Gminy Sitno, członkowie Komisji Oświaty, Pomocy Społecznej, Ochrony Zdrowia i Sportu Rady Gminy oraz mieszkańcy wsi Kornelówka. Uczestniczący w zebraniu przedstawiciele władz gminy przedstawili aktualną sytuację w oświacie na terenie gminy i stwierdzili, że gmina nie będzie w stanie dalej utrzymywać szkoły w Kornelówce. Ustalono powołanie stowarzyszenia do prowadzenia wymienionej szkoły. Wybrano komitet założycielski, podjęto uchwałę o powołaniu Stowarzyszenia, przedyskutowano i przyjęto jego statut, wybrano władze Stowarzyszenia. (dowód: akta kontroli str ) Postanowieniem Sądu Rejonowego w Lublinie XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego Stowarzyszenie wpisane zostało w dniu 15 marca 2007 r. do Rejestru Stowarzyszeń, Innych Organizacji Społecznych i Zawodowych, Fundacji oraz Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej. Według statutu Stowarzyszenia: (dowód: akta kontroli str ) - siedzibą Stowarzyszenia jest wieś Kornelówka w gminie Sitno, terenem jego działania jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej ( 3 i 4 statutu); - Stowarzyszenie: jest dobrowolnym, samorządnym i trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych, opiera swoją działalność na pracy społecznej członków do prowadzenia swoich spraw może zatrudniać pracowników ( 2 i 6 statutu); - celem jego działania jest: wspieranie wszechstronnego i zrównoważonego rozwoju oświatowego, społecznego, kulturalnego i gospodarczego gminy Sitno i okolic; wspieranie demokracji i budowanie społeczeństwa obywatelskiego w środowisku lokalnym; 3

4 - realizacja celów statutowych następuje m.in. poprzez: prowadzenie szkół i przedszkoli na zasadach prawem przewidzianych, prowadzenie kursów edukacyjnych, zajęć, szkoleń oraz innych działań dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych; - źródłami majątku Stowarzyszenia są w szczególności: dotacje, darowizny, zapisy i spadki, wpływy z własnej działalności i z majątku Stowarzyszenia. (dowód: akta kontroli str ) Na Walnym Zebraniu Członków Stowarzyszenia w dniu 9 marca 2012 r. podjęto m.in. uchwałę w sprawie zatwierdzenia sprawozdania Zarządu i bilansu Stowarzyszenia za 2011 r. - według sprawozdania Zarządu Stowarzyszenia za 2011 r.: w szkołach prowadzonych przez Stowarzyszenie uczyło się łącznie 215 uczniów, a w przedszkolach 73 dzieci; realizowany był projekt systemowy w ramach indywidualnego nauczania w Szkołach w Horyszowie Polskim i Kornelówce, na który pozyskano 60 tys. zł; Stowarzyszenie prowadziło agencję pocztową w Horyszowie Polskim oraz magazyn żywności w Kornelówce, z którego skorzystało 206 rodzin z terenu gminy rozdano 43 tony żywności. (dowód: akta kontroli str ) W trakcie kontroli Stowarzyszenia, Prezes Zarządu Stowarzyszenia zajmował jednocześnie stanowisko sekretarza gminy Sitno (powołany od dnia 28 kwietnia 2000 r.) i kierował w Urzędzie Gminy Sitno m.in. referatem administracji, oświaty i rozwoju. (dowód: akta kontroli str. 150) W dniu 20 lutego 2011 r. Rada Gminy w Sitnie podjęła uchwały: nr VI/34/2011 i nr VI/35/2011 w sprawie przekazania Stowarzyszeniu w drodze umowy prowadzenia Szkół Podstawowych w Cześnikach i w Sitno Kolonii z dniem 1 września 2011 r. (dowód: akta kontroli str. 9 i 14) W dniu 21 lutego 2011 r. Stowarzyszenie zawarło z Wójtem Gminy Sitno umowy przejęcia i prowadzenia z dniem 1 września 2011 r.: Szkoły Podstawowej w Sitno Kolonii i Szkoły Podstawowej w Cześnikach. Zarząd Stowarzyszenia podjął uchwały: (dowód: akta kontroli str i 15 18) - nr 1/2011 w dniu 24 stycznia 2011 r. w sprawie zamiaru przejęcia z dniem 1 września 2011 r. prowadzenia Szkół Podstawowych w Cześnikach i Sitno Kolonii, - nr 1A/2011 w dniu 21 lutego 2011 r. w sprawie prowadzenia wymienionych Szkół. Powyższe uchwały nie określały przesłanek przejęcia prowadzenia wymienionych Szkół przez Stowarzyszenie, w tym możliwości finansowych ich prowadzenia. (dowód: akta kontroli str ) Prezes Zarządu Stowarzyszenia wyjaśnił, że w 2011 r. sytuacja demograficzna w Szkołach Podstawowych Sitno Kolonii i Cześnikach była niekorzystna. W związku z tym koszty utrzymania tych placówek były bardzo wysokie. Organ stanowiący i organ wykonawczy gminy rozważał różne możliwości ograniczenia kosztów. Ostatecznie zapadła decyzja o przekazaniu szkół Stowarzyszeniu, które z powodzeniem prowadziło dwie szkoły na terenie Gminy Sitno. Zarząd 4

5 Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa Opis stanu faktycznego Stowarzyszenia podjął decyzję o przejęciu tych szkół argumentując korzystniejszą sytuację demograficzną niż w szkołach już prowadzonych. (dowód: akta kontroli str. 76) W związku ze złożeniem przez wszystkich nauczycieli Szkoły Podstawowej w Sitno Kolonii i Szkoły Podstawowej w Cześnikach oświadczeń o odmowie przyjęcia nowych warunków pracy i płacy i rozwiązaniem z nimi stosunku pracy przed przejęciem ww. szkół przez Stowarzyszenie, Zarząd Stowarzyszenia nie kierował do nauczycieli propozycji nowych warunków pracy i płacy i nie określił terminów złożenia oświadczeń w trybie art. 5 ust. 5o ustawy o systemie oświaty. 9 nauczycieli Szkoły Podstawowej w Sitno Kolonii i 8 nauczycieli Szkoły Podstawowej w Cześnikach, zatrudnionych w roku szkolnym 2010/2011 w tych szkołach, z którymi rozwiązano stosunek pracy i wypłacono odprawy przed przejęciem ww. szkół przez Stowarzyszenie, złożyło w dniach 31 sierpnia i 1 września 2011 r. podania o przyjęcie do pracy z początkiem roku szkolnego 2011/2012. Podania zostały rozpatrzone pozytywnie przez Zarząd Stowarzyszenia, z nauczycielami zawarte zostały przez dyrektorów poszczególnych szkół umowy o pracę na rok szkolny 2011/2012 na warunkach określonych przez Stowarzyszenie opartych na przepisach Kodeksu pracy. (dowód: akta kontroli str , 76, 92-93) W umowach z dnia 21 lutego 2011 r. o przekazaniu Stowarzyszeniu przez Gminę prowadzenia Szkół Podstawowych w Cześnikach i Sitnie Kolonii określone zostały elementy wymagane przepisem art. 5 ust. 5h ustawy o systemie oświaty, tj. ustalono obwody, z terenu których przyjmowane być winny dzieci 3, tryb przejęcia szkół przez Gminę w przypadku naruszenia przez Stowarzyszenie przepisów prawa, warunki korzystania z mienia szkoły, tryb kontroli przestrzegania warunków umów. (dowód: akta kontroli str i 15 18) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność skontrolowanej jednostki w badanym obszarze. 2. Prowadzenie szkół publicznych na podstawie umowy z jednostką samorządu terytorialnego oraz ustawy o systemie oświaty. W latach źródłem finansowania działalności Stowarzyszenia były dotacje przekazane przez Urząd Gminy w Sitnie w łącznej kwocie: 1.414,1 tys. zł w 2011 r. (tj. 99,1 % ogólnej sumy przychodów finansowych) i 2.097,0 tys. zł w 2012 r. (tj. 99,4 % przychodów ogółem) oraz przychody z innych źródeł (z tytułu czynszów najmu, za prowadzenie agencji pocztowej, odsetki bankowe itp., odpowiednio na sumę 12,7 tys. zł i 13,5 tys. zł). 3 w 3 tych umów określono, że obwody dla poszczególnych szkół ustala się zgodnie z uchwałą nr V/21/2011 Rady Gminy w Sitnie z dnia 27 stycznia 2011 r. w sprawie ustalenia planu sieci publicznych szkół podstawowych i gimnazjów oraz określenia granic ich obwodów według wymienionej uchwały obwodem dla Szkoły Podstawowej w Cześnikach są miejscowości Cześniki i Cześniki Kolonia, dla Szkoły Podstawowej w Sitno Kolonii miejscowości: Sitno Kolonia, Janówka, Rozdoły i Stanisławka (akta kontroli str ). 5

6 Dotacje na prowadzone szkoły publiczne, uzyskane w trybie art. 80 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, wyniosły w latach 2011 i 2012 odpowiednio 937,3 tys. zł (65,7% ogólnej sumy przychodów) i 1.715,2 tys. zł (81,3%). Dotacje na funkcjonowanie niepublicznego przedszkola wyniosły odpowiednio 472,0 tys. zł i 375,7 tys. zł, a dotacje na wyprawki szkolne 4,9 tys. zł i 6,1 tys. zł. (dowód: akta kontroli str. 72) Według przepisu 2 pkt. 1 uchwały nr XXI/125/08 Rady Gminy w Sitnie z dnia 12 czerwca 2008 r. w sprawie ustalenia szczegółowych zasad udzielania dotacji oddziałom klas 0 w szkołach podstawowych oraz szkołom publicznym prowadzonym przez osoby prawne i fizyczne na terenie Gminy Sitno dotacji udziela się na wniosek osoby prawnej prowadzącej szkołę, przedstawiony Wójtowi Gminy nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji. Zarząd Stowarzyszenia złożył do Wójta Gminy Sitno w dniu 30 września 2010 r. wniosek o dotację na 2011 r. dla Niepublicznego Przedszkola w Kornelówce i Publicznych Szkół Podstawowych w Kornelówce i Horyszowie Polskim, a w dniu 29 września 2011 r. dla ww. trzech placówek oraz dodatkowo dla Publicznych Szkół Podstawowych w Sitnie Kolonii i Cześnikach. (dowód: akta kontroli str. 21, 79 80, ) Według przepisu 3 uchwały nr XXI/125/08 Rady Gminy w Sitnie z dnia 12 czerwca 2008 r. w sprawie ustalenia szczegółowych zasad udzielania dotacji oddziałom klas 0 w szkołach podstawowych oraz szkołom publicznym prowadzonym przez osoby prawne i fizyczne na terenie Gminy Sitno 4 dotacje będą przekazywane z góry do dnia 20 każdego miesiąca po przedłożeniu przez osobę prawną lub fizyczną prowadzącą szkołę, oddział przedszkolny klasy 0 informacji o faktycznej liczbie uczniów, wychowanków uczęszczających do szkoły, oddziału przedszkolnego w danym miesiącu; w miesiącu lipcu i sierpniu podstawą przekazania dotacji będzie informacja o liczbie uczniów i wychowanków uczęszczających do szkoły i oddziałów przedszkolnych klas 0 w miesiącu czerwcu. (dowód: akta kontroli str ) W okresie wrzesień 2011 r. grudzień 2012 r. dyrektorzy szkół prowadzonych przez Stowarzyszenie składali w Urzędzie Gminy w Sitnie comiesięczne informacje o liczbie uczniów uczęszczających do poszczególnych szkół 5 i liczby te były zgodne z wykazanymi w Systemie Informacji Oświatowej. Dotacje z budżetu gminy na funkcjonowanie szkół wpływały na rachunek bankowy Stowarzyszenia w różnych terminach i różnych kwotach: - za 2011 r. w 33 transzach w kwotach 1.500,00 zł ,0 zł, - za 2012 r. w 18 transzach w kwotach ,00 zł ,40 zł. Roczna kwota otrzymanych przez Stowarzyszenie dotacji w przeliczeniu na jednego ucznia prowadzonych szkół wyniosła 7.498,20 zł w 2011 r. i 8.135,53 zł w 2012 r. (dowód: akta kontroli str. 21 i 81 82) W dokumentacji Stowarzyszenia znajdują się notatki służbowe z uzgodnień Zarządu Stowarzyszenia z Wójtem Gminy, według których należne Stowarzyszeniu dotacje 4 Zwanej dalej: Uchwałą nr XXI/125/08 z dnia 12 czerwca 2008 r. 5 W ogólnej liczbie uczniów 4 szkół prowadzonych przez Stowarzyszenie uczniowie Szkoły Podstawowej w Cześnikach i Kolonii Sitno stanowili 53,4 % w 2011 r. i 53,2 % w 2012 r. 6

7 za 2011 r. i 2012 r. stanowiły równowartość iloczynu liczby uczniów w klasach 0 VI i subwencji oświatowej przypadającej na jednego ucznia w gminie. (dowód: akta kontroli str. 64 i 147) Prowadzone przez Stowarzyszenie cztery szkoły podstawowe publiczne oraz niepubliczne przedszkole nie posiadały własnych rachunków bankowych (lub subkont), przeznaczonych do gromadzenia środków dotacji. We wnioskach złożonych do Wójta Gminy Sitno o udzielenie dotacji na lata 2011 i 2012 Zarząd Stowarzyszenia wskazał dla wszystkich czterech jednostek ten sam numer rachunku bankowego, na który miały być przekazywane dotacje, udzielane na podstawie art. 80 ust. 3 i art. 90 ust. 2b ustawy o systemie oświaty. Wskazany rachunek bankowy był rachunkiem bieżącym Stowarzyszenia. (dowód: akta kontroli str. 77, 126, 127) W 4 pkt. 2 uchwały nr XXI/125/08 z dnia 12 czerwca 2008 r. ustalono, że Wójtowi Gminy przysługuje prawo kontroli prawidłowości wykorzystania dotacji przez organ prowadzący, a czynności kontrolnych dokonuje skarbnik gminy. W latach skarbnik gminy nie przeprowadzał kontroli wykorzystania dotacji przez Stowarzyszenie. (dowód: akta kontroli str , 150) Według przepisu art. 80 ust. 3d ustawy o systemie oświaty dotacje otrzymane z budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań szkoły w zakresie kształcenia, wychowania i opieki i mogą być wykorzystane wyłącznie na pokrycie wydatków bieżących szkoły. W okresie po przejęciu prowadzenia Szkół Podstawowych w Cześnikach i Sitno Kolonii Stowarzyszenie nie finansowało wydatków inwestycyjnych i realizowanych w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 6 - dotacje wykorzystane zostały na finansowanie wydatków bieżących szkół. (dowód: akta kontroli str. 73) W latach wydatki Stowarzyszenia wyniosły ogółem 1.218,6 tys. zł w 2011 r. i 2.191,5 tys. zł w 2012 r. Na prowadzenie Szkoły Podstawowej w Cześnikach wydatkowano 154,3 tys. zł w 2011 r. i 471,3 tys. zł w 2012 r., na prowadzenie Szkoły Podstawowej w Sitno Kolonii odpowiednio 160,3 tys. zł i 505,4 tys. zł. Największą pozycję wydatków na funkcjonowanie wymienionych szkół były wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń pracowników (83,0 % - 88,3 % ogółu wydatków/kosztów funkcjonowania tych szkół), pozostałe wydatki dotyczyły zakupów energii, pomocy szkolnych, usług prawnych itp. (dowód: akta kontroli str. 73) Według danych Systemu Informacji Oświatowej liczba uczniów w szkołach przejętych przez Stowarzyszenie w okresie (stan na 30 września) kształtowała się następująco: - w Szkole Podstawowej w Cześnikach: 61 (2010), 62 (2011), 59 (2012), - w Szkole Podstawowej w Sitno Kolonii: 47 (2010), 54 (2011), 48 (2012). Wyjaśniając przyczyny stanu zmniejszenia się liczby uczniów w wymienionych szkołach w okresie od 30 września 2011 r. do 30 września 2012 r. Wiceprezes 6 Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm. 7

8 Zarządu Stowarzyszenia stwierdziła m.in. W Szkole w Cześnikach zmniejszenie się liczby uczniów spowodowane było tym, że w roku szkolnym 2011/2012 ukończyło szkołę 9 uczniów, natomiast w roku szkolnym 2012/2013 zapisało się 6 dzieci; W Szkole w Sitno Kolonii w roku szkolnym 2011/2012 szkołę ukończyło 6 uczniów, we wrześniu 2012 r. do szkoły zapisanych zostało 3 dzieci i na wniosek rodziców 3 dzieci skreślonych zostało z listy uczniów i zapisanych do Szkoły Podstawowej w Sitnie. (dowód: akta kontroli str , 78) Stopnie awansu zawodowego, poziom wykształcenia i przeciętne wynagrodzenia za pracę nauczycieli Szkół Podstawowych w Cześnikach i Sitno Kolonii przedstawiono w poniższym zestawieniu. Zestawienie (dane na dzień 1 września 2011 r. i 2012 r.): Lp. Treść: Szkoła Podstawowa w Sitno Kolonii rok szkolny: Szkoła Podstawowa w Cześnikach - rok szkolny: 2011/ / / / Liczba nauczycieli zatrudnionych ogółem * : w tym: 1.1. nauczyciele dyplomowani: nauczyciele mianowani: nauczyciele kontraktowi: stażyści: Liczba nauczycieli zatrudnionych ogółem w przeliczeniu na pełne etaty: w tym: 8,66 7,25 7,03 6, nauczyciele dyplomowani: 6,44 5,44 4,33 3, nauczyciele mianowani: 0,92 0,59 2,70 2, nauczyciele kontraktowi: 1,30 1, stażyści: ,59 3. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pracę w złotych wg umów o pracę ogółem: w tym: 2.509, , , , nauczyciele dyplomowani: 3.027, , , , nauczyciele mianowani: 2.315, , , , nauczyciele kontraktowi: 2.186, , stażyści: ,00 * w okresie poprzedzającym przejecie prowadzenia wymienionych Szkół przez Stowarzyszenie liczba zatrudnionych w nich nauczycieli wynosiła 9 w Szkole w Sitno Kolonii i 10 w Szkole w Cześnikach. Według powyżej przedstawionych danych przeciętne wynagrodzenia za pracę wynosiły: - w Szkole Podstawowej w Sitnie Kolonii: 2.509,44 zł w roku szkolnym 2011/2012 i 2.454,00 zł w roku szkolnym 2012/2013, - w Szkole Podstawowej w Cześnikach: 2.820,59 zł w roku szkolnym 2011/2012 i 2.432,35 zł w roku szkolnym 2012/2013. (dowód: akta kontroli str. 83) 8

9 Staż pracy nauczycieli zatrudnionych w wymienionych Szkołach na dzień 1 września 2011 r. wahał się w granicach 3 20 lat; przeciętnie wynosił 16 lat. (dowód: akta kontroli str. 125) Podstawą umów o pracę zawartych z nauczycielami Szkół w Kolonii Sitno i w Cześnikach były wyłącznie przepisy Kodeksu pracy. (dowód: akta kontroli str ). Według przepisów art. 5 ust. 7 pkt 1 i 2 ustawy o systemie oświaty do zadań organu prowadzącego szkołę należy zapewnienie warunków działania szkoły, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki oraz wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie. Stowarzyszenie, po przejęciu prowadzenia Szkół Podstawowych w Sitno Kolonii i Cześnikach, nie finansowało wydatków związanych bezpośrednio z bezpieczeństwem funkcjonowania wymienionych Szkół i ewentualnymi remontami ich budynków. Według zapisów w książkach kontroli prowadzonych w wymienionych Szkołach bezpieczeństwo i higiena ich funkcjonowania w okresie po 1 września 2011 r. były przedmiotem różnych kontroli specjalistycznych, w tym m.in. w zakresie: sprawności technicznej i wartości użytkowej obiektów budowlanych, pomiarów instalacji elektrycznej i skuteczności ochrony przeciwporażeniowej, przedsięwzięć prozdrowotnych, warunków sanitarnych, nadzorowania przez dyrektorów szkoły wypełniania przez dzieci 5 i 6-letnie obowiązkowego przygotowania przedszkolnego. Powyższe kontrole nie wykazywały nieprawidłowości w zakresie zapewnienia uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków w tych Szkołach. (dowód: akta kontroli str ) Do prowadzenia spraw finansowych Zarząd Stowarzyszenia zatrudnił na podstawie umów o pracę na czas określony od 1 września 2011 r. do 31 sierpnia 2014 r.: głównego księgowego w wymiarze ½ etatu i pracownika ds. księgowości w wymiarze ½ etatu 7. Prezes Zarządu Stowarzyszenia wyjaśnił, że nadzór nad Stowarzyszeniem i jego placówkami (Szkoły Przedszkola) pełni Zarząd działania koordynuje Prezes, w zakresie zadań edukacyjnych - Wiceprezes, obsługę administracyjno - finansową zapewniają osoby zatrudnione w Stowarzyszeniu. Zarząd podejmuje decyzje kolegialnie na spotkaniach zgodnie z zapisami statutu. (dowód: akta kontroli str. 77, 94-95) Stosownie do art. 67 i art. 67a ustawy o systemie oświaty do realizacji zadań statutowych szkoła powinna zapewnić uczniom możliwość korzystania z: pomieszczeń do nauki z niezbędnym wyposażeniem, biblioteki, świetlicy, gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej oraz może zorganizować stołówkę. Przeprowadzone w dniu 19 lutego 2013 r. oględziny pomieszczeń Szkół Podstawowych w Cześnikach i Sitno Kolonii wykazały, że: 1) w Szkole Podstawowej w Sitno Kolonii: - funkcjonują następujące pomieszczenia: 7 sal lekcyjnych (3 sale do kształcenia zintegrowanego, oddział przedszkolny, 2 sale lekcyjne i pracownia 7 Pracownicy na wymienionych stanowiskach są równocześnie zatrudnieni w Urzędzie Gminy w Sitnie. 9

10 komputerowa), mała sala gimnastyczna, pokój nauczycielski, gabinet dyrektora, biblioteka szkolna, 1 pomieszczenie kuchenne, 1 szatnia; - w dyspozycji dyrektora Szkoły znajdują się następujące rodzaje dokumentacji szkolnej: akta osobowe pracowników, arkusze ocen, księga uczniów, księga ewidencji dzieci, dzienniki lekcyjne, statut Szkoły, program wychowawczy Szkoły, program profilaktyczny, wewnątrzszkolny system oceniania, protokoły Rady Pedagogicznej, szkolny zestaw programów nauczania zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej, plany pracy nauczycieli, książka kontroli; - w odniesieniu do stanu porządku i czystości w pomieszczeniach Szkoły nieprawidłowości nie stwierdzono, - wyposażenie Szkoły w pomoce dydaktyczne i sprzęt sportowy jest na poziomie dobrym; w Szkole zorganizowane zostało dożywianie uczniów (obiady) w formie cateringu, zapewniona jest okresowa opieka medyczna nad dziećmi oraz, w miarę potrzeb, profilaktyka higieniczno-zdrowotna (okresowe badania lekarskie dzieci). 2) w Szkole Podstawowej w Cześnikach: - funkcjonują następujące pomieszczenia: 7 sal lekcyjnych (2 sale do kształcenia zintegrowanego, oddział przedszkolny, 3 sale lekcyjne i pracownia komputerowa), pokój nauczycielski, gabinet dyrektora, biblioteka szkolna, 2 pomieszczenia kuchenne, 2 szatnie, - w dyspozycji dyrektora Szkoły znajdują się następujące rodzaje dokumentacji szkolnej: akta osobowe pracowników, arkusze ocen, księga uczniów, księga ewidencji dzieci, dzienniki lekcyjne, statut Szkoły, program wychowawczy Szkoły, program profilaktyczny, wewnątrzszkolny system oceniania, protokoły Rady Pedagogicznej, szkolny zestaw programów nauczania zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej, plany pracy nauczycieli, książka kontroli, - w odniesieniu do stanu porządku i czystości w pomieszczeniach Szkoły nieprawidłowości nie stwierdzono, - wyposażenie Szkoły w pomoce dydaktyczne i sprzęt sportowy jest na poziomie dobrym, w Szkole zorganizowane zostało dożywianie uczniów (II śniadania i obiady) w formie cateringu, zapewniona jest okresowa opieka medyczna nad dziećmi oraz, w miarę potrzeb, profilaktyka higieniczno-zdrowotna (okresowe badania lekarskie dzieci). (dowód: akta kontroli str ) Stowarzyszenie nie finansowało kosztów dowozu dzieci do Szkół w Sitno Kolonii i Cześnikach w szkołach tych nie występowały przypadki, by droga ucznia z domu do szkoły przekraczała odległości określone w art. 17 ust. 2 ustawy o systemie oświaty. Zapewnienie uczniom przewozu do szkół jest obowiązkiem gminy w rozumieniu przepisu art. 17 ust. 3 wymienionej ustawy. (dowód: akta kontroli str. 149) Po przejęciu prowadzenia Szkół Podstawowych w Sitno Kolonii i Cześnikach Zarząd Stowarzyszenia zaangażował dyrektorów wymienionych szkół tj.: - dyrektora szkoły w Sitno Kolonii na czas określony od 1 września 2011 r. do 31 sierpnia 2012 r. i nowego dyrektora na czas określony od 1 września 2012 r. do 31 sierpnia 2013 r., 10

11 Ustalone nieprawidłowości - dyrektora szkoły w Cześnikach na czas określony od 1 września 2011 r. do 31 sierpnia 2012 r. i nowego dyrektora na czas określony od 1 września 2012 r. do 31 sierpnia 2013 r. Zatrudnienie dyrektorów wymienionych Szkół oparte zostało na przepisach Kodeksu pracy. (dowód: akta kontroli str ) Dokumentacja prowadzona w Szkołach w Sitno Kolonii i Cześnikach ustalona w toku kontroli nie wykazała nieprawidłowości w spełnianiu przez te szkoły wymogów szkoły publicznej określonych w art. 7 ust. 1 ustawy o systemie oświaty. W wymienionych szkołach zapewnia się bezpłatne nauczanie w zakresie ramowych planów nauczania, stosuje się zasadę powszechnej dostępności dzieci do tych szkół, zatrudnia się nauczycieli z odpowiednimi kwalifikacjami. (dowód: akta kontroli str. 149) W dniu 30 sierpnia 2011 r. Zarząd Stowarzyszenia podjął uchwałę nr 4/2011 w sprawie nadania statutów dla Szkół Podstawowych w Sitno Kolonii i Cześnikach od dnia 1 września 2011 r. Statuty zawierały elementy określone w art. 60 ust. 1 ustawy o systemie oświaty tj. nazwę i typ szkoły, jej cele i zadania, organy szkoły i jej organizację, zasady rekrutacji uczniów. (dowód: akta kontroli str ) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1. Posiadanie wspólnego rachunku bankowego dla prowadzonych szkół publicznych i niepublicznego przedszkola było niezgodne z postanowieniami art. 80 ust. 3c oraz art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty, stanowiącymi, że dotacje powinny być przekazywane na rachunek bankowy szkoły lub placówki. Z powołanych przepisów wynika wymóg prowadzenia dla każdej dotowanej szkoły (w rozumieniu art. 3 pkt 1 powołanej ustawy także przedszkola) lub placówki odrębnego rachunku bankowego (lub subkonta), na który będą przekazywane dotacje. Prezes Zarządu Stowarzyszenia wyjaśnił, m.in. że: od chwili rozpoczęcia działalności został założony jeden rachunek bankowy Stowarzyszenia. Zarząd ponosił i ponosi odpowiedzialność za wszystkie zobowiązania. W trosce o racjonalne gospodarowanie środkami nie zakładano kolejnych rachunków bankowych. (dowód: akta kontroli str. 77, 126, 127) 2. Rozliczenia wykorzystania dotacji sporządzano w terminach niezgodnych z 4 pkt 1 uchwały nr XXI/125/08 Rady Gminy w Sitnie z dnia 12 czerwca 2008 r., zgodnie z którym osoba prowadząca szkołę przekazuje do referatu finansowego Urzędu Gminy nie później niż w ciągu 15 dni po upływie każdego kwartału rozliczenie z otrzymanej dotacji za okres od początku roku kalendarzowego do końca minionego okresu sprawozdawczego. Za okres od przekazania Szkół Podstawowych w Sitno Kolonii i Cześnikach, tj. od dnia 1 września 2011 r. do końca badanego okresu, tj. do 31 grudnia 2012 r., Stowarzyszenie było zobowiązane do złożenia rozliczeń z dotacji (otrzymanych na podstawie art. 80 ust. 3 ustawy o systemie oświaty) za sześć kwartałów kalendarzowych. Stowarzyszenie złożyło w Urzędzie Gminy Sitno dwa roczne rozliczenia dotacji za 2011 r. i za 2012 r. 11

12 Ocena cząstkowa Wnioski pokontrolne Prawo zgłoszenia zastrzeżeń Obowiązek poinformowania NIK o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków (dowód: akta kontroli str , 150, ) Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości działalność skontrolowanej jednostki w badanym obszarze. IV. Uwagi i wnioski Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli 8, wnosi o: 1) wyodrębnienie rachunków bankowych (lub subkont tych rachunków) dla poszczególnych szkół prowadzonych przez Stowarzyszenie w celu pobierania dotacji, 2) terminowe przekazywanie do Urzędu Gminy w Sitnie okresowych rozliczeń wykorzystania dotacji. V. Pozostałe informacje i pouczenia Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Delegatury NIK w Lublinie. Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli, w terminie 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Lublin, dnia 3 kwietnia 2013 r. Kontroler Ryszard Śmigielski Doradca ekonomiczny Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie Dyrektor Adam Pęzioł 8 Dz. U. z 2012 r., poz. 82, ze zm. 12