PROGRAMÓW OCHRONY POWIETRZA dla stref województwa mazowieckiego

Transkrypt

1 Biuro Studiów i Pomiarów Proekologicznych EKOMETRIA Sp. z o.o Gdańsk, ul. Orfeusza 2 tel. (058) , fax (058) Informacje uzupełniające do PROGRAMÓW OCHRONY POWIETRZA dla stref województwa mazowieckiego TOM III Powiat Ŝyrardowski Gdańsk, październik 2008r.

2 1. Ilościowy podział źródeł zanieczyszczeń w powiecie Ŝyrardowskim Ilościowy podział źródeł zanieczyszczeń w powiecie Ŝyrardowskim został wyznaczony na podstawie wyników z modelowania. Obliczenia zostały wykonane modelem CALPUFF modelem obłoku ostatniej generacji uwzględniającym rzeźbę terenu oraz czasową i przestrzenną zmienność warunków meteorologicznych w trzech wymiarach. Model CALPUFF umoŝliwia przeprowadzenie obliczeń oddzielnie dla kaŝdego rodzaju emisji, co w konsekwencji pozwala na proste wyznaczenie udziałów procentowych poszczególnych typów emisji w imisji całkowitej pyłu zawieszonego PM 10 na danym obszarze. Konstruując program naprawczy dla danej strefy wzięto pod uwagę ładunki emisji ze wszystkich moŝliwych źródeł, równieŝ tych zlokalizowanych poza obszarem strefy. Ze względu na rodzaj i zasięg wpływu oraz na wykonywane obliczenia modelowe emisje w powiecie Ŝyrardowskim podzielono na następujące typy: punktową pochodzącą ze źródeł przemysłowych technologicznych i energetycznych, powierzchniową niską emisję z palenisk domowych, liniową emisję związaną z komunikacją. Wpływ emisji powierzchniowej i komunikacyjnej oraz niskiej emisji punktowej (o wysokości emitora do 30 m), a co za tym idzie zasięg imisji od nich pochodzących, ogranicza się do kilku, kilkunastu kilometrów od źródła. Z tego względu emisję ze wszystkich typów źródeł analizowano wewnątrz strefy oraz w pasie 30 km wokół stref. Poza tym pasem brano pod uwagę wpływ emisji punktowej z emitorów o wysokości powyŝej 30 m - z terenu województwa mazowieckiego. Dla potrzeb programu ochrony powietrza dla strefy powiat Ŝyrardowski model CALPUFF skonfigurowano włączając przemiany chemiczne z uwzględnieniem zmienności ozonu (na podstawie pomiarów automatycznych) i tła amoniaku oraz depozycje suchą i mokrą. Jest to podstawowy warunek prawidłowego wyznaczenia stęŝeń pyłu zawieszonego PM 10. Napływ zanieczyszczeń spoza obszaru obliczeniowego uwzględniono włączając w modelu CALPUFF moduł stęŝeń brzegowych, dzięki czemu wprowadza się czasową i przestrzenną zmienność tła. Warunki brzegowe, dla wszystkich substancji pierwotnych i wtórnych (azotany i siarczany) oraz amoniaku wyznaczono zgodnie z procedurą, według której w polach pasa zewnętrznego pola meteorologicznego określa się wartości średnioroczne substancji oraz ich comiesięczną zmienność. Od jakości dostępnej informacji zaleŝy jej zróŝnicowanie: maksymalnie moŝna uwzględnić tyle róŝnych wartości stęŝeń ile jest pól w pasie zewnętrznym. Do wyznaczenia wartości w polu zewnętrznym wykorzystano wyniki ze stacji pomiarowych systemu EMEP lub modelu EMEP. Na tej samej podstawie wyznaczono udział tła transgranicznego, napływającego na województwo mazowieckie. Na obszar Polski nałoŝono ramkę składającą się z pól o wymiarach 5x5km, w których wyznaczono wartości stęŝeń pyłu zawieszonego PM 10 pierwotnego oraz aerozoli wtórnych. Wyznaczone poziomy stęŝeń pyłu zawieszonego PM 10 wykazały, Ŝe około 85% całkowitego tła napływającego na obszar województwa mazowieckiego stanowi tło transgraniczne. Na podstawie wyników obliczeń modelowych stęŝeń pyłu zawieszonego PM 10 dla kaŝdego rodzaju emisji, wyznaczono udziały procentowe poszczególnych typów emisji w imisji całkowitej w powiecie Ŝyrardowskim, co przedstawiono w poniŝszej tabeli. 2

3 Tabela 1 Udziały procentowe poszczególnych typów emisji w imisji całkowitej pyłu zawieszonego PM 10 w obszarach przekroczeń poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM 10 w powiecie Ŝyrardowskim Kod sytuacji przekroczenia Mz04ZyrPM10d01 Szacunkowy podział dla regionalnej wartości tła dla PM 10 Z państwa członkowskiego 6,63 % Źródła transgraniczne 11,43 % Razem 18,06 % Szacunkowy podział dla przyrostu wartości tła (miejskiego) dla PM 10 Ruch drogowy 2,94 % Przemysł, w tym wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej 0,27 % Źródła związane z handlem i mieszkalnictwem 13,6 % Razem 16,81 % Szacunkowy podział dla lokalnego przyrostu komponentu PM 10 Ruch drogowy 14,03 % Przemysł, w tym wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej 0,78 % Źródła związane z handlem i mieszkalnictwem 50,33 % Razem 65,13 % 3

4 1. Przyczyny niezgodności dla PM 10 Tabela 2 Analiza sytuacji przekroczeń stęŝeń pyłu zawieszonego PM 10 w śyrardowie na stacji przy ul. Roosevelta 2 w 2004 r. Termin przekroczenia PM10 [ug/m3] Temperatura [st. C] Kierunek wiatru Prędkość wiatru [m/s] E W SE SE SE SE NW SE S NE SE SE SE SW SE NW SE SE SW SE SE N N NE S SW NE SE NW S SE SW SE SE NE SE SE NW SE SE SE NE

5 N E SE SE E E NE E SE NE SE E SE E S SW NE SE W S S SE S SW SW SE NW SE 0.33 Analiza sytuacji przekroczeń stęŝeń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie uśredniania wyników pomiarów 24 godziny na stacji przy ul. Roosevelta 2 w śyrardowie wskazuje, Ŝe większość przekroczeń występuje w sytuacji cisz atmosferycznych. Analizy wykazały, Ŝe 91% przypadków przekroczeń poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM 10 wystąpiło w dniach ze średnią prędkością wiatru w zakresie 0-1,5 m/s. Przeciętna prędkość wiatru dla wszystkich dni z przekroczeniami wyniosła 0,73 m/s. Za przekroczenia stęŝeń poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM 10 o okresie uśredniania wyników pomiarów 24 godziny w strefie powiat Ŝyrardowski odpowiedzialna jest emisja ze źródeł powierzchniowych. Przeprowadzone analizy wykazały, Ŝe ponadnormatywnym stęŝeniom pyłu towarzyszą szczególnie niekorzystne warunki meteorologiczne. Rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń powietrza w przyziemnej warstwie atmosfery uwarunkowane jest szeregiem czynników meteorologicznych, do których naleŝą między innymi prędkość oraz kierunek wiatru. Cisze wiatrowe i małe prędkości wiatru pogarszają poziomą wentylację powietrza, co przyczynia się do wzrostu lokalnych stęŝeń zanieczyszczeń. W 2004 roku w śyrardowie zdecydowana większość sytuacji przekroczeń stęŝeń pyłu zawieszonego PM 10 (91%) występowała podczas cisz atmosferycznych, co było główną przyczyną braku dyspersji tego zanieczyszczenia. 5

6 2. Działania mające na celu poprawę jakości powietrza w śyrardowie PoniŜej w tabelach zamieszczono wykaz dodatkowych działań w mieście śyrardowie mających wpływ na poprawę jakości powietrza. 6

7 Lp. Rodzaj działania Zakres działania Lokalizacja działania 1 Rozbudowa centralnych systemów zaopatrywania w energię cieplną 2 Rozbudowa centralnych systemów zaopatrywania w energię cieplną 3 Rozbudowa centralnych systemów zaopatrywania w energię cieplną Likwidacja niskiej emisji przez podłączenia do miejskiego systemu ciepłowniczego obiektów posiadających lokalne kotłownie oraz budynków mieszkalnych ogrzewanych przy uŝyciu pieców kaflowych Likwidacja niskiej emisji przez podłączenia do miejskiego systemu ciepłowniczego obiektów posiadających lokalne kotłownie oraz budynków mieszkalnych ogrzewanych przy uŝyciu pieców kaflowych Likwidacja niskiej emisji przez podłączenia do miejskiego systemu ciepłowniczego obiektów posiadających lokalne kotłownie oraz budynków mieszkalnych ogrzewanych przy uŝyciu pieców kaflowych Termin rozpoczęcia Termin zakończenia Koszt realizacji działania [tys. PLN] Źródło finansowania ul. Ossowskiego 22; ,3 Środki własne A1 ul. Mareckiego 103; ul. Kościelna 6; ul. Mireckiego 60; ul. Mireckiego 58; ul. Ossowskiego 63; Mazowiecki Zarząd Nieruchomości, ul. Waryńskiego 1 OSiR, ul. śeromskiego; ul. 1 Mja 54; ul. Mireckiego 58; ul. Kościelna 4 ul. Mireckiego 7; ul. Kościelna 8; ul. Piaskowa 21/ ,5 Środki własne; Środki WFOŚiGW ,3 Środki własne; Środki WFOŚiGW Kod działania A1 A1 7

8 4 Rozbudowa centralnych systemów zaopatrywania w energię cieplną 5 Zmniejszenie strat przesyłu energii 6 Termomodernizacja budynków zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną przez ograniczenie strat ciepła Likwidacja niskiej emisji przez podłączenia do miejskiego systemu ciepłowniczego obiektów posiadających lokalne kotłownie oraz budynków mieszkalnych ogrzewanych przy uŝyciu pieców kaflowych Wymiana 240 m przesyłowej sieci parowej dla potrzeb c.o. i c.w.u. do obiektów zlokalizowanych w obrębie Placu Jana Pawła II na przesyłowe sieci wodne wysokoparametrowe wykonane w technice rur preizolowanych ul. 1 Maja 25; ul. 1 Maja 82; ul. Farbiarska 1; Osiedle Mareckiego Środki własne; Środki WFOŚiGW Plac Jana Pawła II ,6 WFOŚiGW A2 T11 Kpt. Pałaca 43; T12 Kpt. Pałaca 41; T13 Kpt. Pałaca 39; T28 Skrowaczewskiego 17; B26A Gen. Sowińskiego 11; ś4 Leg. Polskich 64; ś Leg. Polskich 62; K4 Łimanowskiego 13D; W16 F.de Girarda 9; W15 F.de Girarda 11; C1 Mielczarskiego 19/23; C3 Mielczarskiego ,2 Kredyt; środki śsm A1 A3 8

9 7 Termomodernizacja budynków zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną przez ograniczenie strat ciepła 8 Zmiany technologii produkcji lub profilu produkcji wpływające na ograniczenie emisji Modernizacja Ciepłowni Miejskiej T30 Kpt. Pałaca 43; B25 Ks. Brzóski 7; ś2 Leg. Polskich 60; K11 Środkowa 41/43; W12 Izy Zielińskiej Kredyt; środki śsm Ciepłownia Miejska ,6 WFOŚiGW C1 A3 9