Transkrypt

1 0

2

3

4 3

5 4

6 5

7 6

8 7

9 8

10 9

11 10

12 11

13 12

14 13

15 14

16 15

17 Uczestnicy badania wg programu MPD Team Welcome Ventures Start populacja próba Odsetek zwrotu ankiet w poszczególnych konkursach MPD Team Welcome Ventures Start 23,2% 22,8% 39,9% 48,7% 53,0% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 16

18 17

19 Respondenci wg dziedziny nauki inne 1,9% nauki humanistyczne 7,9% nauki społeczne nauki rolnicze 1,3% 3,8% nauki techniczne 17,0% nauki ścisłe nauki przyrodniczo-medyczne 41,5% 43,6% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% 18

20 50% 40% 30% 43,4% Wiek respondentów 45,5% 20% 10% 0% 1,6% 9,2% 0,5% 0,2% 0,0% poniżej powyżej 50 Respondenci wg stopnia /tytułu naukowego 80% 70% 68,2% 60% 50% 40% 30% 28,1% 20% 10% 0% 0,3% licencjat lub równorzędny 3,0% 0,0% magister doktor doktor habilitowany profesor 19

21 Respondenci wg stopnia naukowego i wieku 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 77,5% 50,0% 50,0% 57,9% 47,4% 52,6% 31,2% 5,1% 15,7% 10,6% 1,1% 25 i poniżej i więcej licencjat lub równorzędny magister doktor doktor habilitowany Odsetek respondentów posiadających dzieci wg wieku 80% 60% 40% 20% 0% 69,0% 46,3% 20,4% 0,0% poniżej i więcej 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Czas potrzebny do uzyskania doktoratu w latach (respondenci, którzy uzyskali doktorat) 37,3% 37,5% 12,9% 6,9% 0,4% 0,7% 1,8% 2,4% 0,4% liczba lat 20

22 21

23 22

24 Czy podejmując studia doktoranckie, planował/a Pan/i karierę naukową? Nie małem/am konkretnych planów zawodowych Chciałem/am zdobyć kwalifikacje przydatnedo pracy poza naukę 1,8% 2,3% Brałem/am pod uwagę pracę naukową, ale rozważałem/am też inne możliwości 38,6% Zdecydowanie tak 57,3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 23

25 Status zatrudnienia Staż 2,5% 4,4% 1,3% 6,8% 0,3% 1,9% 7,0% 2,5% Stałe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Czasowe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Samozatrudnienie Praca dorywcza 37,9% Studiuję i nie podejmuję pracy zarobkowej 32,5% Poszukuję pracy 2,9% Przerwa w karierze / urlop (urlop macierzyński, rodzicielski, zdrowotny lub inny) Inny (proszę sprecyzować) Długość kontraktu 4,1% 6,7% 24,5% 2,6% 3,7% 6,2% 11,5% 19,4% krótszy niż 1 rok 1 rok 2 lata 3 lata 4 lata 5 lat więcej niż 5 lat kontrakt na czas nieokreślony nie dotyczy 21,3% 24

26 Status zatrudnienia a stopień naukowy Inny (proszę sprecyzować) Przerwa w karierze / urlop (urlop macierzyński, rodzicielski, zdrowotny lub inny) Poszukuję pracy 3,2% 7,9% 2,5% 2,8% 1,6% 0,6% Studiuję i nie podejmuję pracy zarobkowej 24,2% Praca dorywcza 1,1% Samozatrudnienie Czasowe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin 1,2% 3,9% 5,3% 5,3% 2,3% 3,9% 22,5% 38,0% 25,8% 40,3% 89,5% Stałe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin 1,4% 5,6% Staż 9,5% 1,7% 0% 20% 40% 60% 80% 100% doktor habilitowany doktor magister 25

27 Status zatrudnienia a wiek Inny (proszę sprecyzować) Przerwa w karierze / urlop (urlop macierzyński, rodzicielski, zdrowotny lub inny) Poszukuję pracy Studiuję i nie podejmuję pracy zarobkowej 3,8% 5,6% 3,1% 2,5% 1,7% 1,1% 1,4% 13,4% Praca dorywcza Samozatrudnienie Czasowe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin 0,3% 0,4% 3,3% 1,0% 2,5% 1,7% 2,4% 3,5% 36,7% 35,5% 28,5% 40,8% 31,7% 53,3% Stałe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin 2,1% 3,5% Staż 7,7% 7,4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 36 i powyżej i poniżej 26

28 Procent Forma zatrudnienia w podziale ze względu na rok otrzymania doktoratu 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, Rok otrzymania doktoratu Staż Zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin (stałe + czasowe) Zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin (stałe + czasowe) Samozatrudnienie Poszukuję pracy Przerwa w karierze / urlop 27

29 Procenty Długość kontraktu a stopień naukowy 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, magister doktor doktor habilitowany 2,8% 4,2% 5,5% 6,0% 3,4% Rodzaj wykonywanej pracy 78,1% Pracuję naukowo w instytucji naukowo-badawczej Pracuję naukowo w firmie Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z pracą naukową w firmie Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z inną pracą o charakterze nienaukowym Moja praca nie ma charakteru naukowego Inne, proszę sprecyzować: 28

30 1,9% 1,9% 3,8% 1,9% 4,5% 3,8% 7,0% 4,5% 20,0% 14,3% 89,0% 77,1% 80,0% 71,4% 1,9% 1,9% 3,9% 2,6% 3,9% 3,9% 7,8% 5,4% 7,7% 7,7% 7,7% 15,4% 10,0% 20,0% 53,8% 87,4% 75,5% 60,0% Rodzaj aktualnie wykonywanej pracy a plany kariery zawodowej w momencie podjęcia studiów doktoranckich 100,0% 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 0,0% Zdecydowanie tak Brałem pod uwagę pracę naukową, ale rozważałem też inne możliwości Chciałem zdobyć kwalifikacje przydatne do pracy poza nauką Nie miałem konkretnych planów zawodowych Pracuję naukowo w instytucji naukowo-badawczej Pracuję naukowo w firmie Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z pracą naukową w firmie Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z inną pracą o charakterze nienaukowym Moja praca nie ma charakteru naukowego Rodzaj aktualnie wykonywanej pracy a plany kariery zawodowej w momencie podjęcia studiów doktoranckich dla osób ze stopniem doktora lub wyższym 100,0% 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 0,0% Zdecydowanie tak Brałem pod uwagę pracę naukową, ale rozważałem też inne możliwości Chciałem zdobyć kwalifikacje przydatne do pracy poza nauką Nie miałem konkretnych planów zawodowych Pracuję naukowo w instytucji naukowo-badawczej Pracuję naukowo w firmie Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z pracą naukową w firmie Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z inną pracą o charakterze nienaukowym Moja praca nie ma charakteru naukowego 29

31 Sektor zatrudnienia dla osób pracujących nienaukowo (n=53) Inny, proszę sprecyzować: 20,8% Organizacja pozarządowa 3,8% Administracja publiczna 1,9% Sektor prywatny/komercyjny 62,3% Administracja nauki i usługi związane z nauką (administracja instytucji badawczej, instytucji finansującej naukę, itp.) 3,8% Szkolnitwo (szkolnictwo podstawowe, średnie, wyższe) 13,2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Czy wykorzystuje Pan umiejętności zdobyte w czasie studiów doktoranckich w swojej obecnej pracy? (n=39) 13% 36% regularnie czasami nigdy 51% 30

32 Ocena przydatności studiów doktoranckich Mogłem /-ę wykorzystywać w pracy moją wiedzę przedmiotową i umiejętności badawcze 65,1% 25,1% 5,2% 4,7% Dzięki wykształceniu badawczemu, miałem lepsze możliwości rozwoju zawodowego 47,5% 37,9% 9,8% 4,7% Mój dyplom doktorski był ważny dla pracodawcy 63,0% 24,4% 7,7% 4,9% Wykształcenie badawcze umożliwiło mi szybkie zatrudnienie w wybranym przeze mnie zawodzie 47,5% 36,5% 9,4% 6,6% Dzięki wykształceniu badawczemu, byłem dobrze przygotowany do mojej pierwszej pracy 55,5% 32,3% 6,6% 5,6% Gdybym mógł zacząć wszystko od nowa, nie starałbym się zdobyć wykształcenia badawczego 4,9% 5,9% 25,8% 63,5% Wykształcenie badawcze nie miało/ma wpływu na moją karierę 4,2% 7,0% 16,9% 71,9% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zdecydowanie zgadzam się Raczej nie zgadzam się Raczej zgadzam się Zdecydowanie nie zgadzam się 31

33 Co skłoniło Pana/Panią do podjęcia pracy w firmie? (n=44) Konkretna oferta pracy 7,0% 9,3% 34,9% 48,8% Wyższe zarobki 9,5% 11,9% 40,5% 38,1% Większa użyteczność prowadzonych badań 14,0% 14,0% 27,9% 44,2% Większe możliwości awansu 4,8% 26,2% 31,0% 38,1% Większa stabilność zatrudnienia 20,9% 16,3% 27,9% 34,9% Trudności ze znalezieniem zatrudnienia w instytucji naukowo-badawczej 38,6% 18,2% 15,9% 27,3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% zupełnie nie ważne raczej nie ważne raczej ważne bardzo ważne 32

34 Atrakcyjność pracy badawczej w firmie w porównaniu z pracą badawczą na uczelni (n=40) 5% 15% 20% wynagrodzenia* 3% społecznej lub ekonomicznej przydatności 25% jakości środowiska pracy* 3% 8% 25% organizacji pracy* 3% 8% 28% współpracy międzynarodowej 5% 15% ogólnej satysfakcji z prowadzonych badań 8% 15% wyzwań poznawczych 13% 18% możliwości realizacji naukowych ambicji 8% 33% 28% 15% 15% 40% 35% 28% 25% 53% 43% 48% 45% 13% 25% 15% 25% 18% 18% 8% 20% 8% 3% 3% 3% 3% 3% 8% 8% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Dużo gorsza Raczej gorsza Tak sama Raczej lepsza Dużo lepsza Nie wiem 33

35 Powody rezygnacji z kariery badawczej (n=63) Poziom wynagrodzeń 6,3% 9,5% 41,3% 42,9% Niepewność zatrudnienia 9,5% 9,5% 30,2% 50,8% Inne, atrakcyjniejsze możliwości pracy 12,7% 12,7% 30,2% 44,4% Sposób zarządzania instytucjami naukowymi 11,0% 20,6% 23,8% 44,4% Niejasne lub niemerytoryczne kryteria zatrudniania i 14,3% 15,9% 31,7% 38,1% Jakość środowiska naukowego 15,9% 19,0% 30,2% 34,9% Brak środków na badania 9,5% 27,0% 49,2% 14,3% Poczucie wypalenia zawodowego 31,7% 25,4% 22,2% 20,6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zupełnie nieważne Raczej nieważne Raczej ważne Bardzo ważne 34

36 Bardzo wysoko Raczej wysoko Średnio Raczej nisko Bardzo nisko Bardzo zadowolony(a) Raczej zadowolony(a) Średnio zadowolony(a) Raczej niezadowolony(a) Bardzo niezadowolony(a) Trudno powiedzieć Jak ocenia Pan/Pani swoją ogólną satysfakcję z życia zawodowego? (n=567) 1,8% 1,2% 19,9% 24,5% Bardzo wysoko Raczej wysoko Średnio Raczej nisko Bardzo nisko 52,6% Zadowolenie z życia zawodowego 60% 50% 40% 30% 20% 53% 47% 10% 0% 25% 20% 2% 1% 19% 23% 6% 2% 3% Jak ocenia Pan/Pani swoją ogólną satysfakcję z życia zawodowego? (stypendyść/laureaci FNP) Czy na ogół jest Pan(i) zadowolony(a) z przebiegu pracy zawodowej? (reprezentatywna losowa proba dorosłych Polaków zebrana w gruniu 2015 roku przez CBOS) 1 35

37 Bardzo dobra Raczej dobra Taka sobie, przeciętna Raczej zła Bardzo zła Bardzo zadowolony(a) Raczej zadowolony(a) Średnio zadowolony(a) Raczej niezadowolony(a) Bardzo niezadowolony(a) Trudno powiedzieć Jak określiłby Pan swoją sytuację materialną? (n=631) 5,4% 1,0% 18,5% 29,8% Bardzo dobra Raczej dobra Taka sobie, przeciętna Raczej zła Bardzo zła 45,3% Sytuacja finansowa 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 19% 45% 30% 5% 1% 5% 23% 39% 20% 12% 1% Jak określiłby Pan swoją sytuację materialną? (stypendyść/laureaci FNP) Czy na ogół jest Pan(i) zadowolony(a) ze swoich dochodów i sytuacji finansowej? (reprezentatywna losowa proba dorosłych Polaków zebrana w gruniu 2015 roku przez CBOS) 36

38 Średnia ocen satysfacji z życia zawodowego i średnia ocen sytuacji materialnej a rodzaj pracy 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1, ,08 2,96 2,76 Pracuję naukowo w instytucji naukowobadawczej Pracuję naukowo w firmie 3,25 2,75 2,77 2,61 Łączę pracę naukową Łączę pracę naukową w instytucji naukowobadawczej z pracą badawczej z inną w instytucji naukowo- naukową w firmie pracą o charakterze nienaukowym 2,97 3,09 Moja praca nie ma charakteru naukowego satysfacja z życia zawodowego sytuacja materialna 37

39 Czy liczy Pan na poprawę swojej sytuacji materialnej wraz z rozwojem swojej kariery naukowej? (n=555) 10,6% 4,9% 5,8% 25,2% Tak, spodziewam się zdecydowanie wyższych zarobków z pracy naukowej Może będę zarabiać więcej, ale nie będzie to dużo więcej Liczę na to, że uda mi się zwiększyć dochody, pracując również poza nauką Liczę na dochody z innych źródeł Żywię poważne obawy o swoją (i swojej rodziny) przyszłość finansową 53,5% Jak trudno było wrócić do poprzedniej posady lub znaleźć nową odpowiednią posadę po przerwie w karierze? (n=100) 13% 18% 28% Bardzo łatwo Raczej łatwo Raczej trudno Bardzo trudno 41% 38

40 39

41 W ilu krajach (wyłączając Pana kraj ojczysty) pracował Pan, studiował lub prowadził badania przez więcej niż trzy miesiące nieprzerwanie? (chodzi o aktywności wymagające fizycznej obecności w tych krajach) (n=629) 13% 4% 26% więcej niż 3 26% 31% Ile razy zmieniał(a) Pan(i) pracodawcę? (n=629) 7% 3% 15% 44% więcej niż 3 31% 40

42 Liczba zmian pracodawcy 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 53,9% 39,5% 32,2% 26,7% 17,1% 12,2% 5,6% 7,8% 0,6% 1,8% 1,2% 1,7% i więcej osoby bez doktoratu osoby z doktoratem lub wyższym stopniem W ilu przedsiębiorstwach, firmach komercyjnych pracował(a) Pan(i) (nie uwzględniając prac dorywczych)?(n=629) 22% 8% 4% 2% 64% więcej niż 3 41

43 Europa Ameryka Północna Ameryka Centralna lub Południowa Australia, Nowa Zelandia lub inne kraje Oceanii Afryka Azja Współpraca międzynarodowa i jej formy (n=394) Inne (proszę sprecyzować): Korzystanie z technik wirtualnych i opartych o Internet Współpraca na odległość nad wspólnym projektem Praca nad wspólną publikacją Inne (proszę sprecyzować): Korzystanie z technik wirtualnych i opartych o Internet Współpraca na odległość nad wspólnym projektem Praca nad wspólną publikacją Inne (proszę sprecyzować): Korzystanie z technik wirtualnych i opartych o Internet Współpraca na odległość nad wspólnym projektem Praca nad wspólną publikacją Inne (proszę sprecyzować): Korzystanie z technik wirtualnych i opartych o Internet Współpraca na odległość nad wspólnym projektem Praca nad wspólną publikacją Inne (proszę sprecyzować): Korzystanie z technik wirtualnych i opartych o Internet Współpraca na odległość nad wspólnym projektem Praca nad wspólną publikacją Inne (proszę sprecyzować): Korzystanie z technik wirtualnych i opartych o Internet Współpraca na odległość nad wspólnym projektem Praca nad wspólną publikacją 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 42

44 Współpraca z przedstawicielami innych dziedzin nauki (n=576) Inne (proszę sprecyzować): 3,8% Korzystanie z technik wirtualnych i opartych o Internet (tzn. bez fizycznej obecności) w celu współpracy nad projektem badawczym Współpraca na odległość nad wspólnym projektem badawczym z koniecznością okazjonalnej/regularnej osobistej obecności 32,5% 32,8% Praca nad wspólną publikacją 47,9% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Współpraca międzysektorowa Inne 2,6% 2,7% Praca nad wdrożeniem wyników badań 8,2% 16,8% Współpraca z instytucjami publicznymi i non-profit (n=576) Współpraca z przemysłem (n=555) Praca nad projektem badawczym 21,1% 17,1% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 43

45 Czas poświęcony na określony kategorie zajęć (n=631) Inne (proszę opisać: Przygotowanie wdrożenia lub komercjalizacji wyników badań Popularyzacja nauki Ubieganie się o środki na badania (np. granty) Nauczanie Zadania administracyjne, organizacyjne i sprawozdawcze Praca badawcza i przygotowywanie publikacji 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 0% 1-10% 11-20% 21-30% 31-40% 41-50% 51-60% 61-70% 71-80% 81-90% % 44

46 45

47 Czy był Pan odpowiedzialny za któreś z poniższych zadań w ciągu ostatnich 12 miesięcy? (n=576) Opieka nad pracą współpracowników badawczych Recenzowanie pracy innych badaczy 57,5% 54,3% Nieformalna opieka nad magistrantami Nieformalna opieka nad doktorantami 41,7% 45,3% Tworzenie laboratorium Formalna opieka nad magistrantami Zarządzanie własnym zespołem badawczym 26,7% 26,6% 25,2% Formalna opieka nad doktorantami Transfer technologii Inne (proszę opisać) 6,6% 11,6% 15,6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 46

48 Zakres obowiązków w podziale ze wzgledu na stopień naukowy Formalna opieka nad doktorantami 0,0% 18,9% 84,2% Formalna opieka nad magistrantami 11,0% 31,9% 52,6% Nieformalna opieka nad doktorantami 12,9% 63,2% 52,8% Nieformalna opieka nad magistrantami 36,8% 45,4% 46,6% Opieka nad pracą współpracowników badawczych 44,8% 61,2% 94,7% Zarządzanie własnym zespołem badawczym 11,7% 28,1% 84,2% Transfer technologii 21,1% 11,5% 10,4% Tworzenie laboratorium 27,3% 22,1% 57,9% Recenzowanie prac innych badaczy 22,1% 66,1% 94,7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% doktor habilitowany doktor magister 47

49 Które z poniższych efektów udało się Panu osiągnąć w ciągu 12 miesięcy? (n=576) Prezentacja pracy na międzynarodowej konferencji lub seminarium Bycie pierwszym autorem recenzowanego artykułu Bycie drugim (lub kolejnym autorem) recenzowanego artykułu Prezentacja pracy na krajowej konferencji lub seminarium 70,3% 62,7% 62,3% 56,8% Otrzymanie nagrody akademickiej 31,9% Stworzenie nowych zasobów badawczych lub oprogramowania Opublikowanie rozdziału w książce Popularyzacja osiągnięć badawczych w mass mediach 17,0% 15,8% 21,0% Zaangażowanie w sprawy publiczne Zgłoszenie patentowe Opublikowanie książki Inne (proszę opisać) Istotny wpływ na politykę i / lub zmianę w praktyce Zarejestrowanie licencji produktu 8,9% 8,3% 4,7% 4,0% 3,3% 1,0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 48

50 Proszę ocenić swoje główne, aktualne środowisko pracy/studiów pod względem satysfakcji z poniższych aspektów: (n=611) infrastruktury badawczej 6,7% 15,2% 49,4% 28,6% możliwości rozwoju naukowego 5,6% 18,0% 47,5% 29,0% pozafinansowych warunków i codziennego komfortu pracy 4,4% 21,6% 47,8% 26,2% poczucie sensu i społecznej przydatności wykonywanej pracy 7,4% 18,3% 53,0% 21,3% wynagrodzeń 11,8% 28,6% 44,4% 15,2% wsparcia administracyjnego (np. w zarządzania grantami) 16,7% 24,1% 44,5% 14,7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zupełnie nie satysfakcjonujące Raczej satysfakcjonujące Raczej nie satysfakcjonujące Bardzo satysfakcjonujące 49

51 50

52 Proszę wskazać główny powód przeprowadzki do innego kraju: Możliwości edukacji dzieci Możliwości rozwoju kariery partnerki/a Powody rodzinne lub osobiste 0,5% 1,6% 4,3% Powrót do kraju ojczystego Wyższe dochody (poprawa sytuacji bytowej) Inne (proszę opisać) 9,6% 10,1% 12,2% Koniec doktoratu/stażu podoktorskiego/umowy o pracę 18,1% Możliwości rozwoju kariery 43,6% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% 51

53 52

54 53

55 54

56 55

57 56

58 57

59 60,0% Odsetek kobiet wśród osób badanych zajmujących się daną dziedziną nauki 53,6% 54,2% 50,0% 40,0% odsetek kobiet w całej próbie (40,6%) 37,5% 46,9% 30,0% 28,7% 23,4% 25,0% 20,0% 10,0% 0,0% przyrodniczo - medyczne*** ścisłe*** techniczne*** rolnicze społeczne humanistyczne inne 58

60 w analizowanej 80,0% 70,0% Rozkład zmiennej "stopień naukowy" dla kobiet i dla mężczyzn 69,7% 66,4% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 25,7% 32,0% 10,0% 0,0% 4,3% 0,3% 0,4% 1,2% licencjat lub równorzędny magister doktor doktor habilitowany mężczyźni kobiety Czy podejmując studia doktoranckie, planował(a) Pan(i) karierę naukową? (n=597) 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 61,2% 51,5% Zdecydowanie tak 35,7% 42,7% 2,0% 2,9% 1,1% 2,9% Brałem pod uwagę pracę Chciałem zdobyć naukową, ale rozważałem kwalifikacje przydatne do też inne możliwości pracy poza nauką Nie miałem konkretnych planów mężczyźni kobiety 59

61 Co skłoniło Pana(ią) do podjęcia pracy w firmie? - Trudności ze znalezieniem zatrudnienia w instytucjach naukowo-badawczych (n=43) 60,0% 50,0% 48,3% 42,9% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 20,7% 14,3% 14,3% 10,3% 28,6% 20,7% 0,0% zupełnie nieważne raczej nieważne raczej ważne bardzo ważne mężczyźni kobiety 60

62 Przyczyny rezygnacji z kariery badawczej - brak środków na badania (n=62) 60,0% 50,0% 48,5% 48,3% 40,0% 33,3% 30,0% 20,0% 10,0% 12,1% 6,9% 20,7% 6,1% 24,1% 0,0% zupełnie nieważne raczej nieważne raczej ważne bardzo ważne mężczyźni kobiety 61

63 Jakie powody zniechęciły Pana lub zniechęcają do kontynuacji kariery badawczej? - brak środków na badania (średnia odpowiedzi na skali od 1 - zupełnie nieważne; do 4 -bardzo ważne) 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 3,33 2,80 2,85 2,56 2,50 1,75 nauki przyrodniczo-medyczne nauki ścisłe nauki techniczne mężczyźni kobiety 62

64 Rodzaj zatrudnienia w podziale na płeć Staż (n=44) Stałe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin (n=16) Stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin * (n=238) Czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin* (n=18) Czasowe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin (n=204) 6,3% 7,5% 2,0% 2,9% 4,7% 1,6% 31,3% 34,4% 31,1% 42,4% Samozatrudnienie (n=12) 0,8% 2,7% Praca dorywcza (n=2) 0,4% 0,3% Studiuję i nie podejmuję pracy zarobkowej (n=43) 7,4% 6,4% Poszukuję pracy (n=8) Przerwa w karierze /urlop (macierzyński, rodzicielski, zdrowotny lub inny) *** (n=16) 1,6% 1,1% 5,1% 0,8% Inny (proszę sprecyzować) (n=28) 6,3% 3,2% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% kobiety mężczyźni 63

65 Odsetek osób, które mają stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Odsetek osób, które mają stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Odsetek osób, które mają stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Posiadanie dzieci a stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin w podziale na płeć 60% 50% 52,8% Przerwa w karierze a stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin w podziale na płeć 60% 50% 42,4% 41,9% 40% 35,9% 40% 30% 31,4% 31,0% 30% 31,6% 30,3% 20% brak dzieci ma dzieci 20% brak przerwy w karierze przerwa w karierze mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety 70,0% Wiek a stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin w podziale na płeć 60,5% 60,0% 50,0% 45,6% 40,9% 40,0% 34,9% 34,2% 30,0% 26,5% 20,0% poniżej i powyżej mężczyzna kobieta 64

66 Odsetek osób, które mają czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Odsetek osób, które mają czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Odsetek osób, które mają stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Doktorat a stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin w podziale na płeć 60% 50% 47,8% 40% 33,5% 30% 26,8% 26,5% 20% przed doktoratem po doktoracie mężczyźni kobiety Posiadanie dzieci a czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin w podziale 30% na płeć Posiadanie dzieci a zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin w podziale 30% na płeć (czasowe lub stałe) 20% 20% 10% 5,9% 1,7% 1,4% 2,3% 10% 7,7% 5,6% 4,6% 2,8% 0% brak dzieci dzieci 0% brak dzieci dzieci mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety 65

67 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 Liczba zmian pracodawców w podziale na płeć i dziedzinę nauki 1,09 1,14 0,94 nauki przyrodnicze, medyczne i rolnicze 0,62 0,78 0,53 1,03 0,72 ścisłe techniczne humanistyczne i społeczne mężczyźni kobiety 66

68 4,0 Przerwa w karierze a liczba krajów obcych w których podjęto pracę lub studia w podziale na płeć 4,0 Doktorat a liczba krajów obcych w których podjęto pracę lub studia w podziale na płeć 3,5 3,5 3,0 3,0 2,5 2,16 2,5 2,0 1,5 1,0 1,47 1,27 1,03 2,0 1,5 1,0 1,03 1,08 1,70 1,27 0,5 0,5 0,0 brak przerwy w karierze mężczyźni przerwa w karierze kobiety 0,0 przed doktoratem mężczyźni po doktoracie kobiety 2 1,5 1 Liczba obcych krajów w których podjeto pracę lub studia w podziale na płeć i dziedzinę nauki 1,83 1,26 1,46 1,05 1,07 1,00 1,71 1,44 0,5 0 nauki przyrodnicze, medyczne i rolnicze* ścisłe* techniczne humanistyczne i społeczne mężczyźni kobiety 67

69 Czy miał(a) Pan(i) ponad sześciomiesięczną przerwę w karierze? (n=629) przerwa w karierze brak przerwy w karierze mężczyźni kobiety 68

70 Odsetek osób, które miały przerwę w karierze Posiadanie dzieci a przerwy w karierze w podziale na płeć 70% 60% 62,1% 50% 40% 30% 20% 10% 9,5% 7,1% 6,4% 0% nie mają dzieci mają dzieci mężczyźni kobiety 69

71 Odsetek osób, które mają stopień doktora lub wyższy Odsetek osób, które mają stopień doktora lub wyższy Przerwa w karierze a stopień naukowy w podziale na płeć 100% 90% 80% 70% 60% 50% 74,6% 64,2% brak przerwy karierze 67,7% 77,3% przerwa w karierze Posiadanie dzieci a stopień naukowy w podziale na płeć 100% 89,4% 90% 79,3% 80% 70% 64,5% 61,5% 60% 50% brak dzieci posiadanie dzieci mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety Jak określił(a)by Pan(i) swoją sytuację materialną? 50,0% 45,0% 45,3% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 21,2% 14,8% 29,5% 30,5% Bardzo dobra Raczej dobra Taka sobie, przeciętna 3,8% 7,8% Raczej zła 0,5% 1,6% Bardzo zła mężczyźni kobiety 70

72 Satysfacja z sytuacji materialnej a forma zatrudnienia Przerwa w karierze / urlop (urlop macierzyński, rodzicielski, zdrowotny lub inny) 3,85 3,67 Poszukuję pracy 3,00 3,00 Studiuję i nie podejmuję pracy zarobkowej Samozatrudnienie Czasowe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin 3,47 3,54 4,00 3,80 3,72 3,74 Czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin 3,25 4,00 3,68 3,96 Stałe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Staż 2,80 3,55 3,88 3,71 0,00 0,50 1,00 1,50 2,00 2,50 3,00 3,50 4,00 4,50 kobiety mężczyźni 71

73 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% Czy aktualnie prowadzi Pan(i) badania z badaczami afiliowanymi w innym kraju? 72,7% 61,5% 27,3% 38,5% 0,0% współpraca zagraniczna brak współpracy zagranicznej mężczyźni kobiety Współpraca z przemysłem 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 20,4% 20,7% 12,3% 10,9% 0,0% wspólny projekt badawczy wdrożenie lub komercjalizacja wyników badań męźczyźni kobiety 72

74 Ile orientacyjnie czasu poświęca Pan(i) na poniższe aktywności w ramach pracy - wdrożenia lub komercjalizacja badań 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0% 1-10% 11-20% 21-30% 31-40% 41-50% 51-60% 61-70% 71-80% 81-90% % mężczyźni kobiety 73

75 Czy był(a) Pan(i) odpowiedzialny(a) za któreś z poniższych zadań w ciągu ostatnich 12 miesięcy? (rozkład odpowiedzi "tak" w podziale na płeć) Formalna opieka nad doktorantami (n=89) 39,3% Formalna opieka nad magistrantami (n=153) 34,0% Nieformalna opieka nad doktorantami (n=239) 35,6% Nieformalna opieka nad magistrantami (n=260) Opieka nad pracą współpracowników badawczych (n=329) Zarządzanie własnym zespołem badawczym (n=145)** Transfer technologii (n=66)* 28,3% 27,3% 35,8% 37,7% Tworzenie laboratorium (n=154) 38,3% Recenzowanie pracy innych badaczy (n=311)*** 32,2% Inne (proszę opisać) (n=37) 45,9% 0% 10% 20% 30% 40% 50% odsetek kobiet wśród osób pracujących naukowych lub kontynuujących studia (39,4%) 74

76 Osiągnięcia - rozkład odpowiedzi "tak" w podziale na płeć) Prezentacja pracy na krajowej konferencji lub Prezentacja pracy na międzynarodowej Bycie pierwszym autorem recenzowanego 36,3% 37,5% 37,6% Bycie drugim (lub kolejnym autorem) Otrzymanie nagrody akademickiej (n=183) Zgłoszenie patentowe (n=48) 32,6% 35,0% 33,3% Zarejestrowane licencji produktu (n=6) Istotny wpływ na politykę i/lub zmianę w 16,7% 21,1% Popularyzacja osiągnięc badawczych w mass Zaangażowanie w sprawy publiczne (n=51) Opublikowanie rozdziału w książce (n=97) 40,2% 44,4% 43,1% Opublikowanie książki (n=26) 34,6% Stworzenie nowych zasobów badawczych lub 20,7% Inne (proszę opisać) (n=23) 47,8% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% odsetek kobiet wśród osób pracujących naukowych lub kontynuujących studia (39,4%) 75

77 Otrzymanie stopnia doktora lub wyższego 100% 80% 60% 70,8% 75,9% 64,3% 80,9% 40% 20% 0% przyrodnicze medyczne i rolnicze ścisłe techniczne humanistyczne i społecznie 76

78 Czy podejmując studia doktoranckie planował(a) Pan(i) karierę naukową? 100% 80% 60% 40% 20% 0% 57,4% 53,7% 39,1% 42,6% 50,0% 43,8% 79,4% 19,1% 1,0% 2,5% 1,6% 2,1% 6,3% 0,0% 0,0% 1,5% przyrodnicze medyczne i rolnicze ścisłe techniczne humanistyczne i społecznie Zdecydowanie tak Brałem pod uwagę pracę naukową, ale rozważałem też inne możliwości Chciałem zdobyć kwalifikacje przydatne do pracy poza nauką Nie miałem konkretnych planów zawodowych 77

79 Średnia liczba komercyjnych pracodawców 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 0,52 przyrodnicze medyczne i rolnicze 0,44 0,95 0,78 ścisłe techniczne humanistyczne i społecznie Średnia liczba krajów obcych w których podjęto pracę lub studia 2,0 1,5 1,0 1,50 1,35 1,05 1,66 0,5 0,0 przyrodnicze medyczne i rolnicze ścisłe techniczne humanistyczne i społecznie 100% 80% 60% 40% 20% 0% Współpraca z naukowcem afiliowanym w innym kraju 62,3% przyrodnicze medyczne i rolnicze 72,2% 59,6% 71,0% ścisłe techniczne humanistyczne i społecznie 78

80 Czy był(a) Pan(i) odpowiedzialny za któreś z poniższych zadań w ciągu ostatnich 12 miesięcy? Opieka nad pracą współpracowników badawczych 41,9% 57,7% 50,6% 66,3% Recenzowanie pracy innych badaczy 53,4% 48,2% 69,4% 69,2% Nieformalna opieka nad magistrantami 25,8% 40,4% 48,3% 48,7% Nieformalna opieka nad doktorantami 29,0% 30,8% 43,8% 44,2% Tworzenie laboratorium 3,2% 29,0% 26,6% 46,2% Formalna opieka nad magistrantami 24,2% 28,4% 23,6% 40,4% Zarządzanie własnym zespołem badawczym Formalna opieka nad doktorantami 20,5% 22,6% 19,4% 23,1% 15,3% 14,6% 30,6% 32,7% Transfer technologii 1,6% 15,4% 10,2% 11,6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% nauki humanistyczne i społeczne nauki techniczne nauki ścisłe nauki medyczne, przyrodnicze i rolnicze 79

81 Które z poniższych efektów udało się Panu (i) osiągnąć w ciągu 12 miesięcy? Prezentacja pracy na krajowej konferencji lub seminarium Prezentacja pracy na międzynarodowej konferencji lub seminarium Bycie pierwszym autorem recenzowanego artykułu Bycie drugim (lub kolejnym autorem) recenzowanego artykułu Otrzymanie nagrody akademickiej Stworzenie nowych zasobów badawczych lub oprogramowania Opublikowanie rozdziału w książce Popularyzacja osiągnięć badawczych w mass mediach Zaangażowanie w sprawy publiczne Zgłoszenie patentowe Opublikowanie książki Istotny wpływ na politykę i / lub zmianę w praktyce Zarejestrowanie licencji produktu 82,3% 57,7% 56,3% 48,2% 73,1% 72,2% 59,8% 82,3% 82,7% 60,2% 53,8% 37,1% 71,2% 70,5% 59,3% 40,3% 46,2% 28,4% 30,7% 12,9% 34,6% 25,6% 9,0% 58,1% 17,3% 10,2% 9,0% 38,7% 11,5% 11,4% 12,1% 21,0% 9,6% 6,8% 8,5% 0,0% 23,1% 8,0% 6,5% 24,2% 5,8% 2,3% 2,0% 6,5% 3,8% 3,4% 2,0% 0,0% 3,8% 1,1% 0,5% 96,8% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120% nauki humanistyczne i społeczne nauki techniczne nauki ścisłe nauki medyczne, przyrodnicze i rolnicze 80

82 Status zatrudnienia Inny (proszę sprecyzować) Przerwa w karierze / urlop (urlop macierzyński, rodzicielski, zdrowotny lub inny) Poszukuję pracy Studiuję i nie podejmuję pracy zarobkowej Praca dorywcza Samozatrudnienie Czasowe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Stałe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Staż 4,4% 0% 5,6% 5,3% 2,9% 3,6% 2,1% 1,4% 1,5% 0% 2,6% 1,0% 11,8% 0% 7,7% 5,7% 1,5% 0% 0 0,5% 0% 3,6% 2,1% 1,9% 17,9% 8,8% 0% 1,5% 3,3% 1,5% 0% 2,1% 2,4% 4,4% 1,8% 8,2% 7,7% 32,4% 35,4% 34,9% 30,9% 32,8% 35,9% 73,2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% nauki humanistyczne i społeczne nauki techniczne nauki ścisłe nauki medyczne, przyrodnicze i rolnicze 81

83 5 4 3 Średnia ocena sytucji materialnej 2,65 2,79 2,93 2, przyrodnicze medyczne i rolnicze ścisłe techniczne humanistyczne i społecznie Średnia ocena satysfacji z życia zawodowego ,85 2,93 3,15 3,14 0 przyrodnicze medyczne i rolnicze ścisłe techniczne humanistyczne i społecznie 82

84 Wiek i typ finansowania respondentów 70% 64% 60% 53% 50% 40% 30% 31% 36% laureaci stypendyści 20% 10% 5% 11% 0% 30 i poniżej i powyżej 83

85 Respondenci wg dziedziny nauki i typu finansowania inne 1,4% 2,4% nauki humanistyczne 3,7% 13,2% nauki społeczne 0,2% 9,2% nauki rolnicze nauki techniczne 0,7% 2,0% 12,8% 16,8% stypendyści % laureaci % nauki ścisłe nauki przyrodniczo-medyczne 28,4% 28,0% 41,5% 39,7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 84

86 Respondenci wg stopnia naukowego i typu finansowania 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 13,9% brak doktoratu 39,6% 86,1% 60,4% doktorat lub wyższy stopień naukowy laureaci stypendyści Doktor lub wyższy stopień naukowy 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% 93,50% 100,00% 86,50% 92,30% 68,20% 36,50% laureaci stypendyści laureaci stypendyści laureaci stypendyści 30 lat i poniżej lat 36 lat i powyżej 85

87 Czy podejmując studia doktoranckie planował(a) Pan(i) karierę naukową? 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 69,0% 48,8% Zdecydowanie tak 28,6% 45,3% Brałem(am) pod uwagę pracę naukową, ale rozważałem(am) też inne możliwości 3,8% 0,5% 1,9% 2,1% Chciałem zdobyć kwalifikacje przydatne do pracy poza nauką Nie miałem konkretnych planów zawodowych laureaci stypendyści 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Plany kariery naukowej w momencie podjęcia studiów doktoranckich w podziale na wiek laureaci stypendyści laureaci stypendyści laureaci stypendyści 30 lat i poniżej lat 36 lat i powyżej Zdecydowanie tak Brałem pod uwagę pracę naukową, ale rozważałem też inne możliwości Chciałem zdobyć kwalifikacje przydatne do pracy poza nauką Nie miałem konkretnych planów zawodowych laureaci stypendyści laureaci stypendyści laureaci 86

88 Jakiego rodzaju pracę wykonuje Pan(i) aktualnie? Inne Moja praca nie ma charakteru naukowego Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z inną pracą o charakterze nienaukowym Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z pracą naukową w firmie Pracuję naukowo w firmie 4,0% 2,5% 9,9% 1,0% 7,4% 3,0% 3,1% 3,0% 5,9% 2,0% Pracuję naukowo w instytucji naukowo-badawczej 69,8% 88,4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% stypendyści laureaci Jakiego rodzaju pracę wykonuje Pan(i) aktualnie? (respondenci, którzy uzyskali stopien doktora lub wyższy) Inne Moja praca nie ma charakteru naukowego Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z inną pracą o charakterze nienaukowym Łączę pracę naukową w instytucji naukowo-badawczej z pracą naukową w firmie Pracuję naukowo w firmie 2% 2% 5% 1% 7% 3% 3% 3% 6% 1% Pracuję naukowo w instytucji naukowo-badawczej 77% 91% 0% 20% 40% 60% 80% 100% stypendyści laureaci 87

89 Plany kontynuacji kariery naukowej 100% 80% 60% 40% 20% 0% 99,5% laureaci stypendyści 94,5% Jak ocenia Pan(i) swoją ogólną satysfakcję z życia zawodowego? Bardzo nisko Raczej nisko 1,5% 0,5% 1,5% 2,0% Średnio 12,5% 24,5% Raczej wysoko 53,3% 53,0% Bardzo wysoko 19,2% 32,0% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% stypendyści laureaci 88

90 Jak określił(a)by Pan(i) swoją sytuację materialną? Bardzo zła 1,6% 0,0% Raczej zła 6,2% 4,6% Taka sobie, przeciętna 24,5% 33,9% Raczej dobra 43,6% 46,8% Bardzo dobra 14,6% 24,1% 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0% 40,0% 45,0% 50,0% stypendyści laureaci Czy liczy Pan na poprawę swojej sytuacji materialnej wraz z rozwojem swojej kariery naukowej? (n=555) Żywię poważne obawy o swoją (i swojej rodziny) przyszłość finansową 5,5% 5,4% Liczę na dochody z innych źródeł Liczę na to, że uda mi się zwiększyć dochody, pracując również poza nauką Może będę zarabiać więcej, ale nie będzie to dużo więcej Tak, spodziewam się zdecydowanie wyższych zarobków z pracy naukowej 6,1% 3,4% 5,9% 13,3% 24,6% 27,6% 50,5% 57,6% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% 50,0% 60,0% 70,0% stypendyści laureaci 89

91 Status zatrudnienia Inny (proszę sprecyzować) Przerwa w karierze / urlop (urlop macierzyński, rodzicielski, zdrowotny lub inny) Poszukuję pracy Studiuję i nie podejmuję pracy zarobkowej Praca dorywcza Samozatrudnienie Czasowe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Czasowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Stałe zatrudnienie w pełnym wymiarze godzin Stałe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Staż 4,6% 4,2% 2,4% 2,8% 2,2% 0,0% 8,1% 5,1% 0,3% 0,5% 1,9% 2,3% 2,7% 3,7% 2,4% 2,8% 8,4% 4,6% 26,9% 34,4% 32,5% 47,2% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% stypendyści laureaci 80% 60% 40% 20% Czy aktualnie prowadzi Pan badania z badaczami afiliowanymi w innym kraju? 76,1% 63,9% 36,1% 23,9% 0% brak współpracy zagranicznej współpraca zagraniczna laureaci stypendyści 90

92 91

93 Czy był Pan odpowiedzialny za któreś z poniższych zadań w ciągu ostatnich 12 miesięcy? (n=576) Opieka nad pracą współpracowników badawczych* 50,8% 67,8% Recenzowanie pracy innych badaczy 36,1% 80,0% Nieformalna opieka nad magistrantami 56,9% 51,2% Nieformalna opieka nad doktorantami* 33,6% 49,8% Tworzenie laboratorium 23,9% 28,8% Formalna opieka nad magistrantami* 18,7% 36,6% Zarządzanie własnym zespołem badawczym* 15,3% 38,5% Formalna opieka nad doktorantami* 7,3% 25,9% Transfer technologii 11,9% 11,2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% stypendyści laureaci 92

94 Które z poniższych efektów udało się Panu osiągnąć w ciągu 12 miesięcy? Prezentacja pracy na międzynarodowej konferencji lub seminarium Bycie pierwszym autorem recenzowanego artykułu Bycie drugim (lub kolejnym autorem) recenzowanego artykułu Prezentacja pracy na krajowej konferencji lub seminarium 59,9% 48,3% 55,0% 48,0% 72,7% 71,2% 85,4% 85,4% Otrzymanie nagrody akademickiej Stworzenie nowych zasobów badawczych lub oprogramowania 18,3% 20,0% 21,0% 47,8% Opublikowanie rozdziału w książce Popularyzacja osiągnięć badawczych w mass mediach Zaangażowanie w sprawy publiczne Zgłoszenie patentowe Opublikowanie książki Istotny wpływ na politykę i / lub zmianę w praktyce Zarejestrowanie licencji produktu 8,6% 10,4% 8,0% 11,7% 6,4% 8,3% 1,8% 9,8% 2,8% 4,9% 0,6% 2,0% 24,4% 31,2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% stypendyści laureaci 93

95 94