DUSZY LECZENIE CHORÓB. Dr Wighard Strehlow Św. HILDEGARDA Z BINGEN

Transkrypt

1 Dr Wighard Strehlow Św. HILDEGARDA Z BINGEN LECZENIE CHORÓB DUSZY TERAPIA HILDEGARDOWA DLA CIERPIĄCYCH NA DEPRASJĘ, LĘKI, BEZSENNOŚĆ LUB STRES Św. Hildegarda z Bingen była sławną uzdrowicielką, doktorem Kościoła katolickiego, a jej zalecenia żywieniowe pozwalają żyć w zdrowiu tysiącom ludzi. Jednak ta średniowieczna mniszka to również wszechstronnie uzdolniona kompozytorka i psychoterapeutka. Św Hildegarda wierzyła, że ludzkie ciało i dusza są ze sobą ściśle połączone. Jeśli choruje ciało, choruje też nasza dusza. Tylko odpowiednia dieta i troska o ciało mogą skutecznie wspomóc zdrowie naszego ducha. Współczesny człowiek cierpi na wiele zaburzeń i chorób, takich jak: depresje, nerwice, lęki czy bezsenność. Według św. Hildegardy żadne nowoczesne badania ani wynalazki nie są w stanie zastąpić odżywienia opartego na naturalnych produktach. Zdrowie ludzkiego ciała każdego z organów, zwłaszcza tarczycy i śledziony, rzutuje na stan psychiki cłowieka. Dr. Wilghard Strehlow, wybitnt badacz nauki Świętej z Bingen, w trakcie swojej wieloleniej praktyki przystosował bezcenne mądrości mniszki do współczesnych czasów, wzbogacając je dodatkowo o zalecenia zarówno medyczne jak dietetyczne. W książce znajdziesz: * praktyczne wskazówki, receptury i porady średniowiecznej mniszki * informacje o poście wg. św Hildegardy - uniwersanym środku leczniczym dla ciała i duszy * mnóstwo domowych, naturalnych przepisów na lekarstwa * spis warunków koniecznych do osiągnięcia zdrowia i równowagi psychicznej * przykłady terapii wszelkich dolegliwości umysłowych i niedomagań fizycznych 1

2 SPIS TREŚCI Przedmowa do nowego wydania. 5 Wstęp: Zdrowie duchowe 7 Od zdrowia zależy przyszłość 7 Jedność duszy i ciała 8 Szkoła życia: Wejście do złotego namiotu 10 Wegetatywny (autonomiczny) układ nerwowy: 10 pomost między duszą i ciałem Mocne i słabe strony oraz ich psychofizyczne odpowiedniki Część 1: TRZYDZIEŚCI PIĘĆ CNÓT I WAD DUSZY 15 Duchowość a uzdrowienie 15 Dziesięć kroków prowadzących do Bożego świata 15 Pierwsza życiowa stacja: Życie przed życiem Umiłowanie świata doczesnego - umiłowanie nieba 19 Czym jest umiłowanie nieba? 19 Niszczące słowa i obraz umiłowania świata doczesnego 20 Uzdrawiające słowa i obraz umiłowania nieba 20 Fizyczne skutki umiłowania świata doczesnego 21 O źródle umiłowania świata doczesnego 22 Symbole i objawy umiłowania świata doczesnego 22 Uzdrowienie duchowe 22 Działanie umiłowania nieba 23 Terapia kamieniami szlachetnymi Swawola - dyscyplina 24 Czym jest dyscyplina? 24 Niszczące słowa i obraz swawoli 25 Uzdrawiające słowa i obraz dyscypliny 25 Fizyczne skutki swawoli 25 O źródle swawoli 26 Symbol i objaw swawoli 26 Leczenie duchowe 26 Działanie dyscypliny i sześć złotych życiowych reguł 26 Sześć złotych życiowych reguł 26 Terapia kamieniami szlachetnymi Żądza uciech - skromność 27 Czym jest skromność? 27 Niszczące słowa i obraz żądzy uciech 28 Uzdrawiające słowa i obraz skromności 28 Fizyczne skutki żądzy uciech 28 O źródle żądzy uciech 28 Symbol i objaw żądzy uciech 28 Leczenie duchowe 28 Działanie skromności 29 Terapia kamieniami szlachetnymi Brak miłosierdzia - współczucie 29 Czym jest współczucie? 29 Niszczące słowa i obraz braku miłosierdzia 29 Uzdrawiające słowa i obraz współczucia 29 Fizyczne skutki braku miłosierdzia 30 O źródle braku miłosierdzia 31 Symbol i objaw braku miłosierdzia 31 Uzdrowienie duchowe 32 Działanie współczucia - siedem zasad miłosierdzia 32 Terapia kamieniami szlachetnymi Tchórzostwo - ufność w Bogu 34 Czym jest ufność w Bogu? 34 Niszczące słowa i obraz tchórzostwa 34 2 Uzdrawiające słowa i obraz ufności w Bogu 35 Fizyczne skutki tchórzostwa 35 O źródle tchórzostwa i rezygnacji 35 Symbol i objaw tchórzostwa 35 Uzdrowienie duchowe 35 Działanie ufności w Bogu 36 Terapia kamieniami szlachetnymi Gniew - cierpliwość 37 Czym jest cierpliwość? 37 Niszczące słowa i obraz gniewu 38 Uzdrawiające słowa i obraz cierpliwości 38 Fizyczne skutki gniewu 39 O źródle gniewu 39 Symbol i objaw gniewu 39 Uzdrowienie duchowe 40 Działanie cierpliwości 40 Terapia kamieniami szlachetnymi Cynizm - tęsknota za życiem 41 Czym jest tęsknota za życiem? 42 Niszczące słowa i obraz cynizmu 42 Uzdrawiające słowa i obraz tęsknoty za życiem 42 Fizyczne skutki cynizmu 42 O źródle żądzy uciech i cynizmu 42 Symbol i objaw cynizmu 42 Uzdrowienie duchowe 43 Działanie tęsknoty 44 Terapia kamieniami szlachetnymi 44 Druga życiowa stacja: Ciąża Żądza uciech - powściągliwość 45 Czym jest powściągliwość? 45 Niszczące słowa i obraz żądzy uciech 45 Uzdrawiające słowa i obraz powściągliwości 45 Fizyczne skutki żądzy uciech 46 O źródle żądzy uciech 47 Symbol i objaw żądzy uciech 47 Uzdrowienie duchowe 47 Działanie powściągliwości 47 Terapia kamieniami szlachetnymi Rozgoryczenie - wspaniałomyślność 48 Czym jest wspaniałomyślność? 48 Niszczące słowa i obraz rozgoryczenia 48 Uzdrawiające słowa i obraz wspaniałomyślności 49 Fizyczne skutki rozgoryczenia 49 O źródle rozgoryczenia 49 Symbol i objaw rozgoryczenia 49 Leczenie duchowe 49 Działanie wspaniałomyślności 50 Terapia kamieniami szlachetnymi Zło - dobro 50 Czym jest dobro? 51 Niszczące słowa i obraz zła 51 Uzdrawiające słowa i obraz dobra 51 Fizyczne skutki zła 51 O źródle zła 52 Symbol i objaw zła 52 Uzdrowienie duchowe 52

3 Działanie dobra 52 Terapia kamieniami szlachetnymi Kłamstwo - prawda 53 Czym jest prawda? 53 Niszczące słowa i obraz kłamstwa 54 Uzdrawiające słowa i obraz prawdy 54 Fizyczne skutki kłamstwa 54 O źródle kłamstwa 55 Symbol i objaw kłamstwa 55 Leczenie duchowe 55 Działanie prawdy 55 Terapia kamieniami szlachetnymi Kłótliwość - ustępliwość 56 Czym jest ustępliwość? 57 Niszczące słowa i obraz kłótliwości 57 Uzdrawiające słowa i obraz ustępliwości 57 Fizyczne skutki kłótliwości 57 O źródle kłótliwości 57 Symbol i objaw kłótliwości 58 Uzdrowienie duchowe 58 Działanie ustępliwości 58 Terapia kamieniami szlachetnymi Melancholia - uczucie niewymownego szczęścia 59 Czym jest uczucie niewymownego szczęścia? 60 Niszczące słowa i obraz melancholii 60 Uzdrawiające słowa i obraz niewymownego szczęścia 60 Fizyczne skutki melancholii 60 O źródle melancholii 60 Symbol i objaw melancholii 60 Uzdrowienie duchowe 61 Działanie uczucia niewymownego szczęścia 61 Terapia kamieniami szlachetnymi Brak umiaru - zachowywanie umiaru 62 Co to jest zachowywanie umiaru? 62 Niszczące słowa i obraz braku umiaru 63 Uzdrawiające słowa i obraz właściwej miary 63 Fizyczne skutki braku umiaru 63 O źródle braku umiaru 64 Symbol i objaw braku umiaru 64 Uzdrowienie duchowe 65 Działanie umiaru 65 Terapia kamieniami szlachetnymi Chłód duszy - emanowanie charyzmą 65 Czym jest emanowanie charyzmą? 66 Niszczące słowa i obraz chłodu duszy 66 Uzdrawiające słowa i obraz emanowania charyzmą 66 Fizyczne skutki chłodu duszy 66 O źródle chłodu duszy 66 Symbol i objaw chłodu duszy 67 Uzdrowienie duchowe 67 Działanie zbawienia duszy 67 Terapia kamieniami szlachetnymi 67 Trzecia życiowa stacja: Dzieciństwo Pycha - pokora 69 Czym jest pokora? 70 Niszczące słowa i obraz pychy 70 Uzdrawiające słowa i obraz pokory 70 3 Fizyczne skutki pychy 70 O źródle pychy 70 Symbol i objaw pychy 70 Uzdrowienie duchowe 70 Działanie pokory 71 Terapia kamieniami szlachetnymi Zazdrość - miłość bliźniego 72 Czym jest miłość bliźniego? 73 Niszczące słowa i obraz zazdrości 73 Uzdrawiające słowa i obraz miłości bliźniego 73 Fizyczne skutki zazdrości 73 O źródle zazdrości 73 Symbol i objaw zazdrości 73 Uzdrowienie duchowe 74 Działanie miłości bliźniego 74 Terapia kamieniami szlachetnymi Żądza sławy - uwielbienie dzieła stworzenia 75 Czym jest uwielbienie dzieła stworzenia? 75 Niszczące słowa i obraz żądzy sławy 75 Uzdrawiające słowa i obraz uwielbienia dzieła stworzenia 75 Fizyczne skutki żądzy sławy 76 O źródle żądzy sławy 76 Symbol i objaw żądzy sławy 76 Uzdrowienie duchowe 76 Działanie uwielbienia dzieła stworzenia 76 Terapia kamieniami szlachetnymi Nieposłuszeństwo - posłuszeństwo 77 Czym jest posłuszeństwo? 77 Niszczące słowa i obraz nieposłuszeństwa 78 Uzdrawiające słowa i obraz posłuszeństwa 78 Fizyczne skutki nieposłuszeństwa O źródle nieposłuszeństwa 79 Symbol i objaw nieposłuszeństwa 79 Uzdrowienie duchowe 79 Działanie posłuszeństwa 79 Terapia kamieniami szlachetnymi Brak wiary - wiara 80 Czym jest wiara? 81 Niszczące słowa i obraz braku wiary 81 Uzdrawiające słowa i obraz wiary 81 Fizyczne skutki braku wiary 81 O źródle braku wiary 82 Symbol i objaw braku wiary 82 Uzdrowienie duchowe 82 Działanie wiary 83 Terapia kamieniami szlachetnymi Rozpacz - nadzieja 83 Czym jest nadzieja? 83 Niszczące słowa i obraz rozpaczy 84 Uzdrawiające słowa i obraz nadziei 84 Fizyczne skutki rozpaczy 85 O źródle rozpaczy 85 Symbol i objaw rozpaczy 85 Uzdrowienie duchowe 85 Działanie nadziei 85 Terapia kamieniami szlachetnymi 86

4 22. Rozpusta - prostota 86 Czym jest prostota? 86 Niszczące słowa i obraz rozpusty 87 Uzdrawiające słowa i obraz prostoty 87 Fizyczne skutki luksusu i rozpusty 87 O źródle rozpusty 87 Symbol i objaw rozpusty 88 Uzdrowienie duchowe 88 Działanie prostoty 88 Terapia kamieniami szlachetnymi 89 Czwarta życiowa stacja: Wiek dorosły Niesprawiedliwość - sprawiedliwość 90 Czym jest sprawiedliwość? 90 Niszczące słowa i obraz niesprawiedliwości 91 Uzdrawiające słowa i obraz sprawiedliwości 91 Fizyczne skutki niesprawiedliwości 91 O źródle niesprawiedliwości 92 Symbol i objaw niesprawiedliwości 92 Uzdrowienie duchowe 92 Działanie sprawiedliwości 92 Terapia kamieniami szlachetnymi Apatia - męstwo 93 Czym jest męstwo? 93 Niszczące słowa i obraz apatii 94 Uzdrawiające słowa i obraz męstwa 94 Fizyczne skutki apatii 94 O źródle apatii 94 Symbol i objaw apatii 95 Uzdrowienie duchowe 95 Działanie męstwa 95 Terapia kamieniami szlachetnymi Zapomnienie o Bogu - świętość 96 Czym jest holistyczne uzdrowienie? 96 Niszczące słowa i obraz zapomnienia o Bogu 97 Uzdrawiające słowa i obraz świętości 97 Fizyczne skutki zapomnienia o Bogu 98 O źródle zapomnienia o Bogu 98 Symbol i objaw zapomnienia o Bogu 98 Uzdrowienie duchowe 98 Działanie jedności 98 Terapia kamieniami szlachetnymi Niestałość - stałość 99 Czym jest stałość? 100 Niszczące słowa i obraz niestałości 100 Uzdrawiające słowa i obraz stałości 101 Fizyczne skutki niestałości 101 O źródle niestałości 101 Symbol i objaw niestałości 101 Uzdrowienie duchowe 102 Działanie stałości 102 Terapia kamieniami szlachetnymi Troska o sprawy doczesne - pragnienie nieba 103 Czym jest pragnienie nieba? 103 Niszczące słowa i obraz troski o sprawy doczesne 103 Uzdrawiające słowa i obraz pragnienia nieba 104 Fizyczne skutki troski sprawy doczesne 104 O źródle troski o sprawy doczesne 104 Symbol i objaw troski o sprawy doczesne 104 Uzdrowienie duchowe 104 Działanie pragnienia nieba 105 Terapia kamieniami szlachetnymi Zamknięcie się w sobie - nawrócenie 105 Czym jest nawrócenie? 106 Niszczące słowa i obraz zamknięcia się w sobie 106 Uzdrawiające słowa i obraz nawrócenia 107 Fizyczne skutki zamknięcia się w sobie 107 O źródle zamknięcia się w sobie 107 Symbol i objaw zamknięcia się w sobie 107 Uzdrowienie duchowe 108 Działanie nawrócenia 108 Terapia kamieniami szlachetnymi Uzależnienie - wolność od uzależnienia 109 Czym jest wolność od uzależnienia? 109 Niszczące słowa i obraz uzależnienia i chciwości 109 Uzdrawiające słowa i obraz wolności od uzależnienia 110 Fizyczne skutki uzależnienia 110 O źródle uzależnienia 111 Symbol i objaw uzależnienia 111 Uzdrowienie duchowe 111 Działanie wolności od uzależnienia 111 Terapia kamieniami szlachetnymi Dysharmonia - harmonia 112 Czym jest harmonia? 113 Niszczące słowa i obraz dysharmonii 113 Uzdrawiające słowa i obraz harmonii 113 Fizyczne skutki dysharmonii 114 O źródle dysharmonii 114 Symbol i objaw dysharmonii 114 Uzdrowienie duchowe 114 Działanie harmonii 115 Terapia kamieniami szlachetnymi 115 Piąta życiowa stacja: Starość Brak szacunku - głęboki szacunek 116 Czym jest głęboki szacunek? 116 Niszczące słowa i obraz braku szacunku 116 Uzdrawiające słowa i obraz głębokiego szacunku 117 Fizyczne skutki bezwzględności 117 O źródle braku szacunku 117 Symbol i objaw braku szacunku 117 Uzdrowienie duchowe 117 Działanie głębokiego szacunku 117 Terapia kamieniami szlachetnymi Labilność - stałość 118 Czym jest stałość? 118 Niszczące słowa i obraz labilności 118 Uzdrawiające słowa i obraz stałości 119 Fizyczne skutki labilności 119 O źródle labilności 119 Symbol i objaw labilności 119 Uzdrowienie duchowe 120 Działanie stałości 120 Terapia kamieniami szlachetnymi 120 4

5 33. Magia - prawdziwe uwielbienie Boga 120 Czym jest uwielbienie Boga? 121 Niszczące słowa i obraz magii 121 Uzdrawiające słowa i obraz uwielbienia Boga 122 Fizyczne skutki podatności na wpływy 122 O źródle magii 122 Symbol i objaw magii 122 Uzdrowienie duchowe 122 Działanie uwielbienia Boga 123 Terapia kamieniami szlachetnymi Skąpstwo - poprzestawanie na małym 123 Czym jest skąpstwo? 123 Niszczące słowa i obraz skąpstwa 124 Uzdrawiające słowa i obraz poprzestawania na małym 124 Fizyczne skutki skąpstwa 125 O źródle chciwości 125 Symbol i objaw skąpstwa 125 Uzdrowienie duchowe 125 Działanie poprzestawania na małym 126 Terapia kamieniami szlachetnymi Poczucie braku sensu - radość życia 126 Czym jest radość życia? 126 Niszczące słowa i obraz poczucia braku sensu 127 Uzdrawiające słowa i obraz radości życia 127 Fizyczne skutki poczucia braku sensu 127 O źródle poczucia braku sensu 128 Symbol i objaw poczucia braku sensu 128 Uzdrowienie duchowe 129 Działanie radości życia 129 Terapia kamieniami szlachetnymi 130 Część 2: RECEPTURY I PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI 130 Środki zwalczające melancholię 130 Usuwanie czarnej żółci za pomocą Hildegardowego upustu krwi 130 Środki zwalczające melancholię stosowane przy osłabieniu koncentracji, depresji i wahaniach nastroju 131 Ciasteczka na nerwy (ciasteczka dodające energii) 131 Post według Hildegardy - uniwersalny środek leczniczy dla ciała, duszy i ducha 132 Post orkiszowy 132 Orkiszowa dieta redukcyjna 133 Post według Hildegardy 133 Co jeszcze jest elementem postu. 134 Imbirowe ciasteczka oczyszczające 134 Tabletki z koprem włoskim 134 Tabletki z galgantem lub tabletki z galgantem i koprem włoskim 134 Napój pietruszkowy 134 Napój piołunowy 134 Hildegardowa pielęgnacja zębów 134 Irygacja lub lewatywa 134 Przebieg dnia 134 Kryzysy pojawiające się w trakcie postu 135 Sauna i hydroterapia 135 Uzdrawiająca moc kamieni szlachetnych 136 Po przeprowadzonym poście 137 Koniec postu 137 Orkiszowa kuracja odbudowująca po poście 137 Sukcesy lecznicze osiągnięte dzięki zastosowaniu postu - przykłady z praktyki 138 Przyczyna choroby numer 5 - rezygnacja: neurodermitis - atopowe zapalenie skóry 139 Przyczyna choroby numer 11 - "zawsze być życzliwym i miłym"; zapalenie wielostawowe 139 Przyczyna choroby numer 17 - nadmierny stres: astma 139 Przyczyna choroby numer 6 - strach i wściekłość: 140 wrzodziejące zapalenie jelita grubego 140 Przyczyna choroby numer 21 - brak nadziei i rozpacz: migrena 140 Przyczyna choroby numer 21 - rozpacz: stany zapalne 140 Przyczyna choroby numer 28 - furia: zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca 141 Przyczyna choroby numer 8 - brak umiaru w jedzeniu: nadwaga 141 Przyczyna choroby numer 29 - nałóg: uzależnienie od narkotyków 141 Perspektywy 142 Aneks. 143 Hildegarda - życie i twórczość 143 Książka o źródle i sensie życia: 143 Scivias Hildegarda - założycielka i architekt klasztoru 143 Ordo Virtutum - pierwsza niemiecka śpiewogra 143 Książki medyczno-przyrodnicze 144 Hildegarda głosi swe przesłanie 144 Spis literatury 145 Wydania łacińskie dzieł Hildegardy 145 Trylogia 145 Punkty sprzedaży produktów 146 Polska 147 Niemcy 147 PRZEDMOWA DO NOWEGO WYDANIA W niniejszej książce poznamy zapierające dech w piersiach objawienia prorokini Hildegardy z Bingen, które dotyczą stanu naszej duszy. Przeszło osiemset pięćdziesiąt lat temu otworzyło się przed nią niebo, co pozwoliło jej ujrzeć i usłyszeć tajemnice, jakich nikt wcześniej nie doświadczył w takiej wyrazistości. Muzyka, medycyna, kosmos i teologia tworzyły w nich jedność. Choć Hildegarda przez całe życie zachowała łączność z Bożym źródłem wizji, badacze jej nauki przez długi czas nie dostrzegali faktu, że wszystkie dzieła tej benedyktyńskiej mniszki mają pomóc człowiekowi w osiągnięciu zdrowia i szczęścia. Każdy przekazany przez nią hymn i obraz, wszystkie receptury i teksty łączą nas z życiową, uzdrawiającą energią, która przepływa przez wszechświat. Ta lecznicza siła działa także w ludzkich sercach, ponieważ jest zakorzeniona w najgłębszych zakamarkach naszej duszy. 5

6 Kosmiczny Budowniczy pozwolił Hildegardzie poznać konstrukcję ludzkiej duszy. Dzięki świętej z Bingen widzimy wszechmogącego Stworzyciela zasiadającego na tronie ozdobionym szlachetnymi kamieniami. U Jego stóp widnieje ogniste koło wprawiające w ruch naszą niebieską planetę - w tym kolorze widzą ją z kosmosu astronauci. Ten błękit to jednocześnie znak Bożego świata i Bożej obecności. Bóg to architekt wszechświata, ale również sędzia i uzdrowiciel, który uobecnia się w całym dziele stworzenia. Hildegarda opisuje wnętrze naszej duszy, ukazując ją pod postacią miasta. Widzi w nim wieże, mury, domy i pałace, gdzie trzydzieści boskich życiowych sił i pięć sił kierowniczych niestrudzenie wykonuje swoją pracę. Chodzi tu o trzydzieści pięć duchowych sił czy też mocnych stron naszej duszy, zwanych cnotami. Pozostają one w ciągłym sporze z trzydziestoma pięcioma niszczącymi życie kontrsiłami, jakie pochodzą ze świata materialnego i są określane mianem słabych stron lub wad. Naszym oczom i uszom Hildegarda przedstawia fascynujący spektakl. Jesteśmy jednocześnie jego widzami i aktorami. Nasze codzienne myśli, decyzje, argumenty i uczucia występują w nim jako spersonifikowane cnoty i wady. To one w trakcie naszego życia istotnie przesądzają o naszym zdrowiu, szczęściu lub nieszczęściu, radości czy bólu istnienia. Na własnej skórze przekonujemy się, że trzydzieści pięć psychospołecznych błędów świata materialnego odpowiada za choroby, jakie mogą objąć całą ludzkość i ostatecznie popchnąć ją w przepaść. Po drugiej stronie sytuuje się jednak całkiem odmienna rzeczywistość: siła trzydziestu pięciu tak zwanych cnót uszlachetniających ludzką naturę przez nadawanie jej znamienia boskości. To one chwytają nas za rękę i prowadzą w zupełnie inne miejsce, mianowicie do miasta naszej duszy, do Bożego królestwa, gdzie ludzie mogą żyć i postępować zgodnie ze swoją naturą. To tu otwiera się przed nami świat, w którym wszyscy dobrze się czują i są w stanie odrzucać hamujące ich do tej pory blokady. Te pary wad i cnót są w tej książce szczegółowo opisane. Długoletnie badania prowadzone przez setki naukowców na wszystkich kontynentach jedynie potwierdziły to, o czym Hildegarda wiedziała już w średniowieczu - że rozsądny tryb życia i zdrowe odżywianie w osiemdziesięciu procentach gwarantują nam zdrowie. Uwarunkowania środowiskowe i genetyczne mają tylko po dziesięć procent możliwości, aby je zniszczyć. Jeśli sp oj rzeć na to pod względem czysto rachunkowym, to dzięki racjonalnemu trybowi życia i racjonalnej diecie można obniżyć odsetek zachorowań na raka i występowania chorób auto immunologicznych o dobre osiemdziesiąt procent! Całkowicie abstrahując od możliwej poprawy jakości życia, trzeba stwierdzić, że kryje się tu największa i chyba jedyna możliwość długofalowej optymalizacji zdrowia publicznego, a tym samym zredukowania kosztów opieki zdrowotnej. Hildegardowa wiedza na temat właściwego odżywiania, a także korzystnego dla człowieka i środowiska trybu życia jest zatem kluczem do prawdziwie skutecznej reformy służby zdrowia. Każdy człowiek głęboko tęskni za szczęściem, miłością i "nieśmiertelnością", pragnie czuć się jednostką wartościową i jedyną w swoim rodzaju. Niemniej wielu z nas żyje z dnia na dzień i uważa swą egzystencję za "zwyczajną", pozbawioną znaczenia, a nawet sensu. Inni z kolei skarżą się na brak zainteresowania ze strony bliskich, którzy nie dbają o ich los. Uczucie bycia bezwartościowym, niepotrzebnym i niekochanym osłabia ich i wpędza w chorobę. Niektórzy nie potrafią znieść życiowej pustki, dlatego zaczynają poszukiwać namiastki, która pozwoliłaby im tę próżnię czymś wypełnić. Mogą to być narkotyki, alkohol, pracoholizm, wyuzdany seks lub inny środek zastępczy. Wielu ludzi ostatecznie postanawia popełnić samobójstwo w ciągu pierwszych dziesięciu lat nowego tysiąclecia w Niemczech było ich dwa razy więcej niż ofiar wypadków komunikacyjnych. Eksperci przypuszczają jednak, że rzeczywista liczba samobójców jest znacznie wyższa. Z tej publikacji dowiecie się, w jaki sposób poczucie bycia kochanym i zdolność do kochania innych mogą diametralnie odmienić nasze życie. Stanowi ona całkowicie nowe opracowanie przełomowego dzieła Hildegardy pt. Liber vitae meritorum, czyli Księgi o wartościach życia. Składa się z ono dwóch części, co czyni je dzisiaj bardziej czytelnym. W pierwszej za pomocą słowa i obrazu zostały szczegółowo przedstawione duchowe słabości i siły, w drugiej zaś podano wskazówki pomocne w efektywnej Hildegardowej terapii i praktyce postu. Podczas studiowania i wcielania w życie idei świętej z Bingen oraz stosowania różnorodnych sprawdzonych metod życzymy Wam dużo radości, a przede wszystkim powodzenia. dr Wighard Strehlow Ośrodek Medycyny Świętej Hildegardy w Allensbach nad Jeziorem Bodeńskim, lato 2010 roku 6

7 Od zdrowia zależy przyszłość WSTĘP ZDROWIE DUCHOWE Wiedza o sposobach zachowania zdrowia fizycznego, psychicznego i duchowego oraz stosowanie zdrowej diety wyzwolą w nadchodzących dziesięcioleciach olbrzymią, innowacyjną siłę, usuwając w cień wszystko, co do tej pory służyło ludzkości. Jakiegokolwiek rodzaju postęp cywilizacyjny, żadne technologie i badania nie są w stanie tak istotnie wpływać na przyszłość jak dążenie całej ludzkości do osiągnięcia zdrowia i dobrego samopoczucia, zapobieganie chorobom oraz odżywianie oparte na naturalnych produktach. Na drodze do nowego życia poznacie siły umożliwiające porzucenie dotychczasowej, "zwykłej" egzystencji i spojrzenie z nadzieją w przyszłość, dla której warto żyć, pozwalające bezgranicznie kochać, zjednywać sobie ludzi oraz pozostawać w harmonii ze sobą i ze światem. Przekonacie się, że te nadzwyczajne siły od zawsze drzemały w najgłębszych zakamarkach Waszej duszy i tylko czekały na to, byście je odkryli. Gdy pozbędziecie się kurzu, który zgromadził się w toku Waszego rozwoju i wywołał w Was zmęczenie, wyczerpanie i bezsilność, dostrzeżecie uzdrawiające siły Waszej duszy, od których zależy zdrowie i szczęście. Ta nowa energia pomoże Wam przezwyciężyć codzienne trudności, także w najbardziej ponurych i gorzkich chwilach Waszej egzystencji. Z drugiej strony poznacie blokady, utrudniające do tej pory szczęśliwe i wyjątkowe życie - Hildegarda opisuje łącznie trzydzieści pięć życiowych konfliktów, kłamstw i pułapek, mogących Was krępować i dominować nad Wami. Być może do tej pory na próżno próbowaliście szukać szczęścia w materialnym bogactwie. Możliwe, że dobrobyt i pieniądze zapewniły Wam luksus, mnóstwo jedzenia i picia, rozrywek, przyjemności, dobrej zabawy i seksu, ale musieliście zapłacić za to bardzo wysoką cenę - nie zaznaliście życiowej satysfakcji. Nie pozostało to bez śladu: nadmiar stresu, bezcelowa praca ponad siły i presja czasu negatywnie wpłynęły na Wasze zdrowie. Dlatego poczuliście się zmęczeni i bezsilni, zaczęliście reagować cynizmem i zwątpieniem. Być może jeszcze przed pierwszym zawałem spostrzegliście, że sami zrujnowaliście sobie zdrowie, zanim zdołaliście się nacieszyć prawdziwym życiem. Niniejsza książka wniesie światło do Waszej codzienności i pomoże Wam wieść swobodne życie bez obciążeń z przeszłości - życie godne, które warto przeżyć. Odkryjcie uzdrawiające siły swojej duszy Dzięki tej publikacji dowiecie się, w jaki sposób duchowość może łagodnie, a jednocześnie radykalnie zmienić Wasze życie. Jeśli tęsknicie za miłością, współczuciem, pokojem i radością życia, najpierw powinniście zdemaskować w swoim wnętrzu wrogów oraz blokady i błędy, które przeszkadzają Wam w osiągnięciu zdrowia i szczęścia. Gdy rozpoznacie i nazwiecie swoje słabości i wady, wówczas stracą one moc i wpływ, zaś Wy przekonacie się, że za każdym wrogiem kryje się przyjaciel, za tak zwanym złem można dostrzec dobro, zaś za chorobą stoi siła pozwalająca odzyskać zdrowie i stać się szczęśliwym. Zła nie da się zniszczyć. Na próżno próbowały tego dokonać żyjące przed Wami pokolenia. Stanowi ono część naszej egzystencji i uwypukla istnienie dobra. W swoich dziełach Hildegarda połączyła w całość muzykę, teologię, medycynę i kosmologię, opracowując w ten sposób przełomową koncepcję holistycznego leczenia i myślenia o człowieku. Nie chodzi w niej tylko o Boga i świat, lecz także o nasze zdrowie i dobre samopoczucie - święta z Bingen wiedziała, że ich podstawowym warunkiem jest równowaga wszystkich sił fizycznych, psychicznych, kosmicznych i duchowych. Jej wizje służą jako odpowiedź na nasze dzisiejsze pytania. W swoim dziele Liber vitae meriorum (Księga o wartościach życia) Hildegarda przedstawiła ponadczasową psychosyntezę. Jej podstawę stanowi trzydzieści pięć wyróżnionych przez świętą cnót, czyniących nasze życie wartościowym, oraz trzydzieści pięć destrukcyjnych sił, które nas krępują i niszczą. Gdy opowiadamy się po stronie dobra lub zła, wskutek odniesionego zysku lub straty zmienia się gospodarka energetyczna organizmu, co odpowiednio wzmacnia lub osłabia człowieka. Innymi słowy, dobre decyzje owocują nową energią, wzmagają naszą witalność, wspomagają zdrowie i układ odpornościowy. Zaś wybory prowadzące do utraty wartości - począwszy od złodzieja w postaci chciwości, aż do destrukcyjnego smutku lub depresji - przynoszą spadek sił witalnych oraz pogorszenie zdrowia. Te psychospołeczne błędy naszego zachodniego społeczeństwa ryzyka według obliczeń ekonomisty Leo A. Nefiodowa (patrz: Spis literatury) powodują na całym świecie straty rzędu 14 bilionów euro rocznie. To koszty, na które na dłuższą metę nie możemy sobie pozwolić. Produkt krajowy brutto wszystkich państw świata 7

8 rocznie sięga około 70 bilionów euro, przy czym należy zdawać sobie sprawę z tego, że istnieją osoby zarabiające duże pieniądze na błędach, słabościach, lękach i chorobach innych. Mam na myśli przede wszystkim przemysł zbrojeniowy i służbę zdrowia, które czerpią zyski z ludzkiej niedoli. System opieki nad chorymi dotychczas sprzeciwiał się każdej korzystnej reformie, ponieważ funkcjonuje dzięki ludzkim chorobom. Pokonanie trzydziestu pięciu destrukcyjnych sił przez trzydzieści pięć wartości wyzwoli olbrzymią moc, przyniesie wiele pozytywnych efektów, w najbliższych latach stanie się siłą napędową wzrostu gospodarczego i zapewni zdrowie wszystkim ludziom. Leo Nefiodow w swoich badaniach określił pragnienie osiągnięcia zdrowia i dobrego samopoczucia jako lokomotywę innowacji i ożywienia gospodarczego w pierwszym pięćdziesięcioleciu XXI wieku. Obecnie pilnie potrzebujemy nowego programu opieki zdrowotnej i wiedzy dotyczącej zdrowia duchowego. Pod tym względem medycyna świętej Hildegardy z Bingen może doprowadzić do przełomu, ponieważ dotyka zasadniczych kwestii ludzkiej egzystencji. Zdrowie można osiągnąć tylko dzięki właściwej diecie i harmonijnemu trybowi życia. Niniejsza książka jest efektem mojego dwudziestopięcioletniego doświadczenia z Hildegardową psychoterapią. W tym czasie prowadziłem liczne kuracje postne i odbudowujące. Tysiące ludzi doceniło i polubiło Hildegardowy post, teraz nie wyobrażają sobie bez niego życia. To dzięki niemu zaczyna się przemiana naszych słabości w siły; wewnętrzny wróg staje się gwiazdą wskazującą drogę do nadzwyczaj pięknego i pełnego energii życia. Jeśli chcecie zachować zdrowie, powinniście przejąć za nie odpowiedzialność i zdecydowanie zastosować w praktyce uzyskane dzięki tej książce informacje. Jedność duszy i ciała Aby uzdrowić duszę, musimy znać jej pochodzenie, drzemiące w niej siły i to, co na nią oddziałuje. Tylko Stwórca zna konstrukcję duszy, skrywane przez nią energie i informacje, które umożliwiają jej kierowanie ciałem. Wśród nielicznych, którzy otrzymali tę wiedzę, znalazła się także Hildegarda. Była nią całkowicie przesiąknięta, co dało jej autorytet i upoważnienie do tego, by kompetentnie pisać o sile duszy. Jedna z jej najpiękniejszych wizji w dziele Scivias (Poznaj drogi Pana) opisuje nierozerwalną jedność duszy i ciała oraz boskie i kosmiczne siły, którymi dysponuje każdy człowiek z racji swego pochodzenia. Owa wiedza radykalnie odmieni Waszą świadomość, gdyż ścisłe zjednoczenie Boga, człowieka i wszechświata pozwala zyskać siły, których istnienia nie domyślaliście się nawet w najśmielszych snach. Przemienią one Waszą egzystencję i uczynią Was zdolnymi do dokonywania dobrych uczynków, które nadadzą Waszemu życiu upragniony sens. "Człowiek zjednoczył bowiem w sobie niebo, ziemię i wszelkie dzieło stworzenia, oraz wszystko tkwi w nim ukryte. Zatem Bóg i człowiek stanowią jedno, podobnie jak dusza i ciało" (Causae et curae). Czy kiedykolwiek widzieliście duszę? Nie? Zatem spójrzcie w lustro lub przyjrzyjcie się swemu przyjacielowi czy przyjaciółce, ponieważ "potężne jest spojrzenie duszy w oczach takiego człowieka, którego oczy są wyraźne i jasne, bowiem dusza mieszka w jego ciele z właściwą jej potęgą, aby dokonywać w nim wielu dobrych dzieł, jako że oczy są oknami duszy". Według Hildegardy z Bingen nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że człowiek jest z natury doskonałą jednością oraz pięknem formy i treści, powstałym dzięki połączeniu czynnika niebiańskiego i ziemskiego. W opartym na wizjach dziele Scivias Hildegarda opisuje jedność duszy i ciała jako początek życia następujący w momencie, gdy matka poczuje pierwsze ruchy dziecka. Ta koncepcja różni się od ówczesnej tradycji, a także od dzisiejszej teologii tradycyjnej. Jednak chodzi tutaj o dwie oddzielne, ważne chwile: poczęcie przez ojca ziemskiego i obdarzenie duszą przez Ojca niebieskiego. W każdym człowieku jednoczą się dwie natury: widzialna, ziemska, ukazująca się w ciele, oraz niewidzialna, boska istota jego duszy. Ta Hildegardowa wizja bardzo dokładnie przedstawia złożoną budowę ludzkiej duszy. Z lewej strony tego obrazu widzimy prostokąt i owalną formę - symbol płodności. Na pierwszym planie widać ciężarną kobietę. Z tyłu stoją trzy grupki mężczyzn. Każda z nich trzyma misę, w której znajdują się okrągłe sery symbolizujące męskie jądra. Z prawej strony stoją silni mężczyźni. lch nasienie jest twarde jak dobry ser. Płodzą oni zdrowe dzieci o radosnym uosobieniu. Mężczyźni usytuowani po lewej powołują do życia dzieci od urodzenia mające skłonności do melancholii i bólu istnienia (Weltscbmerz). Ich nasienie jest niczym miękki ser. W tle widać diabełka dodającego truciznę do nasienia trzeciej grupy mężczyzn. Spłodzone przez nich dzieci Hildegarda nazywa debilitates, to znaczy - od początku upośledzony. Bóg obdarza je szczególną uwagą i miłością, ponieważ niepełnosprawne dzieci z natury mają skłonność do zadowolenia i radości. 8

9 Wraz ze spłodzeniem dziecka rola mężczyzny kończy się częściowo lub całkowicie. Do zajścia w ciążę zdolna jest tylko kobieta, tylko ona może przyjąć i przekazywać życie. Na pierwszym planie obrazu otrzymanego w wizji widzimy leżącą, ciężarną kobietę. W jej otwartym łonie widać dziecko połączone z niebem za pomocą złotej pępowiny. Stanowi ona część złotego czworokąta, pochodzącego z błękitnej wysokości. Obydwa kolory - złoty i niebieski - w języku malarstwa ikonowego wskazują na obecność Boga i nieba, mówią, że dusza posiada boską naturę, a niebo jest jej ojczyzną. To zdumiewające, że w wielkich religiach pierwotnych, na przykład u australijskich Aborygenów, również funkcjonuje wyobrażenie, zgodnie z którym człowiek ma dwóch ojców: biologicznego i duchowego, boskiego. Złota dusza ma cztery kąty i cztery części. Cztery kąty symbolizują cztery kosmiczne żywioły. Cztery życiowe elementy - naturalna energia, świeże powietrze, czysta woda i nieskażona ziemia - są podstawą zdrowego życia: "Bóg stworzył również istniejące na świecie żywioły. Są one w człowieku, a on w nich działa. Jest to ogień, powietrze, woda i ziemia. Żywioły są tak ściśle ze sobą spojone i połączone, że żadnego nie można oddzielić od drugiego". Cztery żywioły stanowią według Hildegardy klucz do całej medycyny. Decydują one o gospodarce soków człowieka, jego zdrowiu lub chorobie. Nikt nie może żyć poza tą kosmiczną zasadą. Wszystko działa razem, zachowując opisany porządek, równowagę i harmonię, dzięki czemu człowiek pozostaje przy życiu i jest zdrowy: Podobnie żywioły zachowują człowieka w zdrowiu, jeśl i działają w nim w sposób uporządkowany. Jednak gdy odstąpią od tego porządku, wówczas wpędzają go w chorobę i zabijają. Dopóki soki, które są zależne od ciepła, wilgoci, krwi i ciała, działają w spokoju i we właściwych proporcjach, człowiek cieszy się zdrowiem, Jeśli Jednak wszystkie naraz nieostrożnie i w nadmiarze zaatakują go, wówczas wpędzają go w chorobę i zabijają, Oprócz czterech kosmicznych żywiołów człowiek dysponuje trzema innymi potężnymi uzdrawiającymi siłami. Są one usytuowane we wnętrzu czworokąta i stanowią właściwy ośrodek uzdrawiania - jest to siła Ojca, Syna i Ducha Świętego. Nikt nie potrafi uzdrawiać, żaden lekarz nigdy nie doprowadził do niczyjego uzdrowienia. To, co przynosi zdrowie, jest ukryte w najgłębszych zakamarkach duszy i może ulec uaktywnieniu sztuką leczenia lub zostać zablokowane trucizną. We wszystkich stworzeniach drzemią te same uzdrawiające siły, bowiem ciało stanowi "świątynię ludzkiej duszy, w której działa Bóg". Szkoła życia: Wejście do złotego namiotu Nasza duchowa podróż zaczyna się od szkoły życia. Nie ma lepszego nauczyciela niż doświadczenie. Hebrajski odpowiednik słowa "szkoła" brzmi sheoul, a jego drugie znaczenie to "piekło". Naszą drogę przez życie widzimy podzieloną na pięć stacji. Przemierza je każdy człowiek, zanim dotrze do swego celu w złotym namiocie. Pierwsza życiowa stacja: Chlew Hildegarda używa dosadnych symboli, abyśmy właściwie zrozumieli jej intencje. Naszą pierwszą życiową stację porównuje do chlewu, w którym gromadzimy pierwsze doświadczenia związane z licznymi konfliktami. Ledwo człowiek zdąży się urodzić, a już tysiąc diabełków przywiązuje go do łańcucha i przeciąga przez świński gnój. Wielu ludzi czuje się w chlewie komfortowo i najchętniej spędziłoby w nim całe życie, jednak większość dąży do tego, by możliwie najszybciej go opuścić. Sami podejmujecie decyzję, czy chcecie wyjść z chlewu, czy w nim pozostać. Druga życiowa stacja: Tłocznia do wina Człowiek dopiero uwolnił się z chlewu, a już bierze go do niewoli osiem nowych nałogów i wrzuca do prasy do winorośli. Wskutek swoich kłamstw i oszustw naraża się on na tak wielką presję i stres, że zapomina, jak się nazywa. Przez swą żarłoczność napycha się jedzeniem i piciem, dopóki nie poczuje się tak, jakby za chwilę miał pęknąć. Tymczasem diabełki wyciskają z niego ostatnią kroplę krwi, symbol podatków i danin. Jednak męki doświadczane w tłoczni do winogron człowiek znosi dzięki pomocy ośmiu cnót z drugiej grupy. Następnie dociera do trzeciej stacji życia: jamy ze smokami i wężami. 9

10 Trzecia życiowa stacja: Jama ze smokami i wężami W tym miejscu za sprawą siedmiu rodzajów zła zlokalizowanych między pychą a luksusem człowiek staje naprzeciw niebezpiecznych chorób, które atakują go i niszczą niczym węże i smoki. Ścinanie smoczych łbów nie przynosi efektu, bowiem z każdej rany wyrasta dziesięć nowych. Jednak kontrsiły w postaci pokory i miłości oraz nadziei i wiary sprawiają, że nawet najmroczniejsze chwile kiedyś się kończą. Droga ze smoczej i wężowej jamy prowadzi w góry, w stronę stromej ścieżki. Czwarta życiowa stacja: Wejście na szczyt Teraz człowiek bierze los w swoje ręce. Wyznacza sobie wielki cel: wejście na szczyt - które, co oczywiste, stanowi niemałe wyzwanie. Tym razem chciałby usunąć z drogi wszystkie przeszkody i zrealizować swój zamiar. Jednak również tutaj harcuje tysiąc diabełków - osiem kolejnych ciężkich plag z czwartej grupy, od niesprawiedliwości aż po kłótliwość. One zastawiają mu drogę, jednak z pomocą ośmiu kontrsił udaje się skok do ostatniej zbawiennej stacji, jaką jest złoty namiot. Piąta życiowa stacja: W złotym namiocie Pod koniec pełnej przygód podróży przez życie na starość człowiek dociera do ostatniej i najpiękniejszej stacji - złotego namiotu. Zmysłowe wybryki, jakie miały miejsce w chlewie, w dużej mierze są już pod kontrolą, stres znany z tłoczni do winorośli osłabł, okaleczenia i rany powstałe w smoczej jamie zagoiły się, zaś szczyt został osiągnięty dzięki Bożej pomocy. Będąc w złotym namiocie, możemy żyć w bliskości z Bogiem. Ziemskie problemy obchodzą człowieka już tylko w niewielkim stopniu: "Od tej chwili już niczym się nie denerwujemy!". Wprawdzie wciąż jeszcze padają szatańskie strzały, jednak na obrazie przedstawiającym Hildegardową wizję dostrzegamy, że zatrzymuje je ściana złotego namiotu. Bóg osłania nas swoją dłonią, złotym namiotem. U naszego boku stoi anioł stróż, towarzysząc nam w trudnościach, jakie pojawiają się w tych etapach życia. Teraz zmierzamy na nasz duchowy szczyt. Wszystkie życiowe doświadczenia możemy na tym etapie przekształcić w duchowość i mądrość. Kto pod osłoną namiotu spędził burzliwą noc na morzu lub w samotności pustyni, ten wie, że nie tylko stanowi on ochronę, lecz także pozwala maksymalnie zbliżyć się do gwieździstego nieba. Hildegarda używa tego symbolu, aby pokazać ochronną Bożą dłoń spoczywającą na każdym człowieku, gdy ten poprosi o pomoc Pana. Dzięki temu możliwe stają się nawet rzeczy całkowicie nierealne. Kluczową pomocą jest przy tym modlitwa z wykorzystaniem złotego topazu. Dlatego rankiem przyciskajcie do swego serca złoty topaz, wypowiadając słowa: Boże, który jesteś nad wszystko i we wszystkim wywyzszony, Nie odrzucaj mnie w swojej chwale. Lecz w swej wielkiej dobrocj wzmocnij mnie, utwierdź i zachowaj swym błogosławieństwem. Ilekroć modlicie się w ten sposób, zaczyna Was chronić Boża dłoń, tego dnia zło Was omija. Spotykające nas przykrości i niegodziwości po prostu nie robią na nas wrażenia i nie bierzemy ich sobie do serca. Nie uważamy tego za nasz problem, jeśli ktoś nie potrafi się zachować. Po prostu życzymy mu wszystkiego dobrego, ocieramy nasze buty z kurzu i ruszamy dalej. Wegetatywny (autonomiczny) układ nerwowy: pomost między duszą i ciałem Tak zwany autonomiczny lub wegetatywny układ nerwowy (WUN) reguluje wszystkie czynności życiowe ludzkiego organizmu. Jego praca przebiega automatycznie i mimowolnie, bez wpływu naszej świadomości, w przeciwieństwie do zależnego od niej somatycznego układu nerwowego, który reaguje na wrażenia zmysłowe. Autonomiczny układ nerwowy ma kontakt ze wszystkimi narządami i układami, wysyłając impulsy z centralnego układu nerwowego (CUN, mózgu i komórek umiejscowionych w obrębie kręgosłupa) do całego organizmu. Ponadto kontroluje wszystkie czynności układu sercowo-naczyniowego, oddechowego, trawiennego i moczowopłciowego, a także ciśnienie krwi, ukrwienie organizmu, pracę serca, temperaturę ciała, układ pokarmowy (zwłaszcza funkcjonowanie mikroflory jelitowej i układu immunologicznego), gospodarkę kwasową i hormonalną, wydzielanie enzymów oraz czynności błon śluzowych. Poza tym stymuluje system odpornościowy, aby mieć w pogotowiu kompleksową armię ponad stu sił obronnych, między innymi wolnych rodników, fagocytów, komórek NK lub czynników zwalczających stany zapalne, które skutecznie eliminują bakterie, wirusy, grzyby i innych wrogów naszego ustroju. Dlatego zdrowie i uzdrowienie w ogromnej mierze zależą od właściwego funkcjonowania tego systemu. Autonomiczny układ nerwowy składa się z dwóch części. Sympatyczny układ nerwowy dzięki adrenalinie 10

11 pobudza pracę serca, otwiera oskrzela, zwęża tętnice i spowalnia proces trawienia w razie - jak mówią lekarze - "sytuacji związanej z ucieczką lub walką". Przywspółczulny układ nerwowy odpowiada za odmienne sytuacje, działa zwłaszcza we śnie lub w fazie odpoczynku. Niegdyś przyjmowano, że WUN działa jak robot, całkowicie automatycznie i bez naszego udziału. Dzisiaj mamy dowody na to, o czym Hildegarda z Bingen opowiadała już przeszło osiemset lat temu: nasz tryb życia i uczucia w dużym stopniu mogą wpływać na WUN. Emocje negatywne (takie jak nienawiść, strach, gniew i smutek), podobnie jak emocje pozytywne (na przykład miłość, współczucie, nadzieja i radość), również mogą wywierać silny wpływ na WUN, w ten sposób przyczyniając się do zdrowia lub choroby. Autonomiczny układ nerwowy stanowi pomost między ciałem a duszą. Z każdego z trzydziestu pięciu kręgów kręgosłupa wychodzi para nerwów, które docierają do poszczególnych narządów, aby je pobudzać (układ współczulny) lub uspokajać (układ przywspółczulny). Dotykając trzonów wszystkich trzydziestu pięciu kręgów, można znaleźć bolesne punkty wskazujące na zaburzenia narządów lub wewnętrzne duchowe wady. Trzydzieści pięć par duchowych sił ludzkiej duszy, zwanych przez Hildegardę z Bingen cnotami i wadami, pozostaje w ścisłym kontakcie ze wszystkimi narządami. Dzięki tej metodzie można zyskać jedyny w swoim rodzaju dostęp do defektów duszy i ciała. Bolesne miejsce to sygnał nieprawidłowego działania danego narządu. Lokalizując je w poniższej tabeli mocnych i słabych stron, możemy wskazać duchowe przyczyny zaistniałego stanu rzeczy. Zatem w procesie holistycznego uzdrowienia według Hildegardowej medycyny zawsze potrzebne jest rozpoznanie duchowych blokad i słabości - to umożliwia usunięcie przyczyn danej choroby. Zaniedbanie duchowego aspektu leczenia prowadzi do niepowodzeń i uniemożliwia powrót do zdrowia. Pomaga to tylko przemysłowi farmaceutycznemu, który istnieje jedynie dzięki ludzkim chorobom. Uczcie się na popełnianych w życiu błędach, rozwijajcie się dzięki swym problemom, niepowodzeniom i katastrofom, a zaczniecie je postrzegać jako niezbędny element niezwykle pięknego i szczęśliwego życia. Poznana na kartach tej książki mądrość Hildegardy z Bingen otworzy Wasze serca i oczy na wspaniałe możliwości, jakie przygotowało dla Was życie. W oparciu o wiedzę na temat współdziałania układu nerwowego i organów sporządzono poniższą tabelę przedstawiającą wpływ duchowych czynników ryzyka na narządy i powstawanie chorób. Podanym zestawieniem można posłużyć się zarówno w celu zdiagnozowania duchowych czynników ryzyka, jak i w terapii chorób. W trakcie badania kręgosłupa wszystkie kręgi sprawdza się pod kątem bolesności, aby zlokalizować zakłócenia w sferze duchowej i fizycznej. Na podstawie tabeli pacjent może samodzielnie ustalić, jakie dręczą go dolegliwości - to pomocne narzędzie. Na początku warto skupić się na jednym problemie. 11

12 Nr Kręg Słabe strony Mocne strony Narządy Wpływ duchowych czynników ryzyka na organizm 1 C1 Umiłowanie świata doczesnego nieba Umiłowanie (Amor saeculi) (Amor caelestis) Oczy, nerwy wzrokowe, mózg Choroby oczu, bóle głowy, nerwowość, bezsenność, grypa, wysokie ciśnienie, migrena, załamania nerwowe, zanik pamięci, przewlekłe zmęczenie, zawroty głowy 2 C2 Swawola (Petulantia) Dyscyplina (Discyplina) Uszy, oczy, zatoki przynosowe Bóle uszu, głuchota, utrata słuchu. szumy uszne. polipy, choroby zatok przynosowych. alergie, zasłabnięda.ślepota 3 C3 Żądza uciech (loculatrix) Skromność (Verecundia) Nos, trąbka Eustachiusza, nerw trójdzielny Problemy laryngologiczne, długotrwały katar, astma, nerwobóle, neuralgia nerwu trójdzielnego, bóle zębów, trądzik, wypryski 4 C4 Brak miłosierdzia (obduratia) Współczucie (Mizericordia) Okolice jamy ustnej, struny głosowe, gardło Zapalenie zatok, angina, zapalenie krtani, chrypka, bóle gardła, bóle zębów katar sienny, nieżyt, polipy 5 C5 Tchórzostwo (lignovia) Ufność w Bogu (Divina Victoria) Skóra, gardło, mięśnie karku, barki, migdałki Choroby skóry, wypryski, zapalenie krtani, angina, bóle gardła, zapalenie migdałków, krztusiec, kaszel krupowy, bóle barków, sztywny kark, bóle ramion, łokieć tenisisty 6 C6 Gniew (Ira) Cierpliwość (Patientia) 7 C7 Cynizm Tęsknota za życiem (Ineptia laetitia) (Gemitus od Deum) 9 Th2 Rozgoryczenie (Acerbitas) 10 Th3 Bezbożność (Impietas) 11 Th4 Kłamstwo (Fallacitas) 12 Th5 Kłótliwość (Cantentia) Powściągliwość (Absentia) 8 Th1 Żądza uciech (Ingluvies ventri) Wspaniałomyślność (Vera largitas) Pobożność (Pietas) Prawda (Veritas) Ustępliwość (Pax) Barki, ramiooai ich mięśnie, kciuki,serce, płuca, żołądek! jelita Tarczyca, śledziona Przedramiona, nadgarstki, ręce, palce u rąk, przełyk, tchawica Serce z zastawkami i mięśniami, naczynia wieńcowe Płuca, oskrzela, opłucna żebrowa, klatka piersiowa, piersi Woreczek żółciowy, pęcherzyk żółciowy, drogi żółciowe Wątroba, splot trzewny, krew 12 Bóle barków, sztywny kark, bóle ramion, łokieć tenisisty, choroby autoimmunologjczne Choroby tarczycy, depresje, lęki, przewlekłe przeziębienia, zaburzenia pracy układu limfatycznego, osłabienie śledziony, obrzmienie śledziony, choroby występujące podczas powstawania i rozkładu krwinek w śledzionie Choroby barków, głuchota, bóle w przedramionach,.rękach, nadgarstkach i palcach, bóle barków, bóle serca, dusznica bolesna Bóle, osłabienie i przeskakiwanie serca, dusznica bolesna, zaburzenia rytmu serca, migotanie serca, dolegliwości serca o charakterze czynnościowym, zaburzenia rytmu, choroby serca l układu krążenia dolegliwości w obrębie klatki piersiowej,zapalenie oskrzeli, zapalenie opłucnej,zapalenie płuc, grypa. astma,alergia Choroby dróg żółciowych, kamień żółciowy, kolka żółciowa, kwas żółciowy, przekwaszenie krwi kwasem żółciowym, nieżyt żołądka, zapalenie jelita grubego, zgaga Żółtaczka,zapałenie wątrobv,marskość wątroby,żółtaczka, zapalenie żołądka i jelit, nieżyt żołądka, zapalenie Jelita grubego, choroba Leśniowskiego-(rohna, zespół jelita drażliwego, biegunki lub zaparcia, wzdęcia, zaburzenia procesu trawienia, półpasiec

13 13 Th6 Melancholia (infelicitas) Uczucie niewymownego szczęścia (Beatitudo) Żołądek Zapalenie żołądka i jelit, nieżyt żołądka, zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego- -Crohna, zespół jelita drażliwego, biegunki lub zaparcia, wzdęcia, zaburzenia procesu trawienia 14 Th7 Brak umiaru (Immoderatio) Zachowanie umiaru (Discreatia) Trzustka dwunastnica Choroby trzustki, wątroby, woreczka żółciowe-. go, śledziony, zapalenie żołądka<ijelit,nieżyt żołądka, zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, zespółjelita drażliwego, biegunki lub zaparcia, wzdęcia 15 Th8 Chłód duszy lperditio animarumj Emanowanie charyzmą (Salvatia animarum) śledziona Choroby śledziony, zapalenie żołądka i jelit, nieżyt żołądka, zapalenie jelita grubego, chorobaleśniowskiego-crohna, zespół jelita drażliwego, biegunki lub zaparcia, wzdęcia, zaburzenia procesu trawienia, wrzody dwunastnicy, migrena, osłabienie, wyczerpanie 16 C16 Pycha (Superbia) 17 C17 Zazdrość (Invidia) Pokora (Huminitas) Miłość bliżniego (Caritas) Nadnercza, okolice bioder i ud, funkcje płciowe Nerki Choroby nadnerczy, zaburzeniaregułacji hormonalnej, wysokie ciśnienie, zaburzenia menstruacji, migrena, hormonozależne rodzaje nowotworu, takie jak rak piersi lub prostaty Choroby nerek, kamienie w nerkach, wahania ciśnienia, alergie, pokrzywki, migrena oraz hormonozależne rodzaje nowotworu, takie jak rak piersi lub prostaty 18 C18 Żądza władzy (lnanis gloria) 19 C19 Nieposłuszeństwo (Inoboedientia) Uwielbienie dzieła stworzenia (Timor Domini) Posłuszeństwo (Oboedientia) Nerki i moczowody jelito cienkie, narządy wydalnicze i płciowe, okolice bioder i ud Zapalenie moczowodów, dolegliwości pęcherza moczowego, choroby nerek, zapalenie miedniczeknerkowych, kolka nerkowa, wysokie ciśnienie Wrzody dwunastnicy, dysbakterioza, infekcje grzybicze, zapalenie nerek, wysokie ciśnienie, zaburzenia menstruacyjne. migrena, zespół niespokojnych nóg, zapalenie żył, wrzody na nogach 20 C20 Brak wiary (Infidelitas) Wiara (Fides) jelito grube, kanał pachwinowy Choroby autoimmunologiczne, zapalenie jelitą grubego, rak jeita, hemoroidy; przepukliną, bóle w pachwinie; zespół niespoojnych nóg. zapalenie żył, wrzody na nogach 21 C21 Rozpacz (Desperatia) 22 L3 Rozpusta (Luksuria) 23 L4 Niesprawiedliwość (Iniustitia) 24 L5 Apatia (Torpar) 25 S1 Zapomnienie o Bogu (Oblivia) Nadzieja (Spes) Prostota (Castotas) Sprawiedliwość (lustatia) Męstwo (Fortituda) Jedność z Bogiem ((Sanctitas) jelito ślepe, brzuch, uda Pęcherz moczowy, podbrzusze, narządy płciowe, macica Prostata, macica, jelito grube, nerw kulszowy Staw biodrowokrzyżowy, nogi od kolan aż do stóp, jądra, jajniki, macica, Staw biodrowokrzyżowy, kolana aż do stóp, jądra jajniki, macica, pośladki 13 Zapalenie jelita ślepego, zaburzenia czynności jelita grubego, zaparcia, biegunki, zapalenie jelita grubego, dolegliwości okolic nadbrzusza, skurcze, zespół niespokojnych nóg, zapalenie żył, wrzody na nogach Zaburzenia czynności pęcherza moczowego, infekcjedróg moczo wych, zaburzenia regulacj i hormonalnej. rak okolic podbrzusza, rak jądra. choroby narządów moczowo-płciowych, zapalenie stawów biodrowych l kolanowych Choroby prostaty, rwa kulszowa, niedobór hormonów, utrata popędu płciowego, zapalenie jelita grubego, reumatyzm, żylaki, hemoroidy, zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych i kolanowych, dolegliwości menstruacyjne, poronienia, bezpłodność, Rwa kulszowa, uzależnienia, rak. AlOS,reumatyzm, niedobór horlllonów;~ylilkl.lwatom, hemoroidy, zapalenie stawów, chorobil zwy~ rodnieniowa stawów biodrowych i kolanowych, postrzał, zaparcia, bolesne lub zbyt częste oddawanie moczu, bóle pleców Rwa kulszowa, choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych i kolanowych, rak, osłabienie układu odpornościowego, podatność na infekcje, reumatyzm, niedobór hormonów, utrata popędu płciowego, impotencja, żylakowatość, hemoroidy, obrzęk kostek, słabe stawy skokowe, zimne stopy, skurcze łydek, zaburzenia ukrwienia, zapalenie stawów,zakrzepica zatoru

14 26 S2 Niestałość (Inconstantia) 27 S3 Troska o spra-wy doczesne (Cure terrenorium) 28 S4 Zamknięcie się w sobie (Obstinatie) 29 S5 Uzależnienie (Cupiditas) 30 Kgl. kość guziczna (Kgl-5) 31 Kg2 Dysharmonia (Discrodia) Brak szacunku (Scurriltas) Stałość (Constantia) Pragnienie nieba (Caeleste desiderium) Nawrócenie (Compunctio cordis) Wolność od uzależnienia (Contempus mundi) Harmonia (Concordia) Głęboki szacunek (Reverentia) Staw biodrowokrzyżowy, kolana aż do stóp RwakuIszowa, psłabienil; układu odp(lrnościowego,.rak, AIUS, żylakowałość, hemproidy. zapalenie sławów, Chorobaa z wyrodnieniawa sławów biodrpwych, kalanpwych, niebezpieczeństwo zakrzepicy i załoru Staw biodrowokrzyżowy, pęcherz palenie pęcherza moczowego, choroby prostaty, rak, Rwa kulszowa, osłabienie układu odpornościowego, za- moczowy, niedobór hormonów, żylakowatość, hemoroidy, zapalenie stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów prostata. biodrowych i kolanowych, niebezpieczeństwo zakrzepicy i zatoru Jądra, staw bipdrowo -krzyżowy jądra, prostata, staw biodrowokrzyżowy Staw biodrowokrzyżowy, odbytnica, jajniki, macitca, kość biodrowa, pośladki,npgi, Nerwy niemające bezpośredniego połą-czenia z innymi Rak jądra, rwa kulszowa, niedobór hormonów, żylaki, hemoroidy, zapalenie sfawów lub chorpba zwyrodnieniowa slawów biodrowych i kolanpwych, zaburzenia ukrwienia wszystkich narządów, choroby rąk,stópi narządów płciowych, niebezpieczeństwo udaru mózgu,stwardnienie naczyń mózgu, stwardnienie wszystkich narządów Rwa kulszowa, postrzał, zaparcia, choroby prostaty, bolesne lub zbyt częste oddawanie moczu, bóle pleców, uzależnienia, rak, AIDS, reumatyzm, niedobór hormonów, żylakowatość, hemoroidy, zapalenie stawów lub choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych i kolanowych Rwa kulszowa,choroby autoimmunologiczne, rak, osłabie nie. układu odpornościowego, podatność na infekcje, reumiltyzm, niedobór hormonów,żylakowatość, hemoroidy, pbrzęk kostek, słabe stawy skokowe, zimne stppy, słabe nogi, skurcze łydek, zaburzenia ukrwienia, zapalenie stawów, choroba zwyrpdnieniowa stawów biodrowych j kplanowych Rwa kulszowa, chorobyautoimmunologiczne. podatność na infekcje, przewlekłe zaparcia, osłabienie układu odpornościowego, 32 Kg3 Labilność (Vagatia) Stałość (Stabilitas) narządami lub częściami ciała, lecz przyporządkowane stan przed nowotworowy, rak, infekcje grzybicze. reumatyzm, żylakowatość, bóle w okolicach stawów biodrowych i kolanowych, 33 Kg4 34 Kg5 35 Magia (Maleficium) Skąpstwo ((Avoritia) Czaszka Melancholia (Tristitia) Uwielbienie Boga (Verus cultus Dei) Poprzestawianie na małym (Pura sufficientia) Radość życia (Coeleste gaudium) do wyżej wymienionych narządów Nadrzędne w stosunku do wszystkich innych kręgów i narządów Nadrzędne w stosunku do wszystkich innych kręgów i narządów 14 hemoroidy oraz zapalenie stawów lub choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych i kolanowych Wpływ na rozwój wszystkich chorób Wpływ na rozwój wszystkich chorób

15 CZĘŚĆ 1: TRZYDZIEŚCI PIĘĆ CNÓT I WAD DUSZY Duchowość a uzdrowienie Pojęcia cnoty i wady mają dzisiaj posmak raczej staroświecki i moralizatorski. Jednak ich znaczenie jest ponadczasowe: niemieckie słowo Tugend (cnota) pochodzi od czasownika taugen (nadawać się), chodzi zatem o wartości służące człowiekowi w życiu, sprawiające, że jest ono cenne i sensowne. Hildegarda używa łacińskich słów virtutis i vices, przy czym virtutis (virtus) oznacza sprawność, męską siłę - od vir ("prawdziwy mężczyzna' "zapał", "siła", "władza, "uzdrawiająca moc"), zaś łacińskie słowo vicem lub vitium odnosi się do błędu, wady, wykroczenia, przywary, obciążenia lub kalectwa. W powyższym zestawieniu przedstawiono mocne i słabe strony, które decydują o ludzkim szczęściu lub nieszczęściu. Na pierwszy rzut oka można zauważyć, że nad życiem każdego z nas ciążą prawie wszystkie czynniki ryzyka. W dzisiejszych czasach funkcjonujemy w społeczeństwie pozwalającym sobie na "luksus" wzbogacania się kosztem wspólnoty za pomocą kłamstw i oszustw. Niemniej wszyscy odczuwamy wielką tęsknotę za pozytywnymi wartościami, wzmagającymi miłość, szczęście i życie. Transformacja czynników ryzyka w cnoty może mieć miejsce na przykład podczas Hildegardowego postu. To uniwersalny środek leczniczy dla duszy. Dzięki niemu często możemy szybciej i bardziej gruntownie odmienić swoje życie i osiągnąć zdrowie duchowe. Wszystkie siły duchowe wspomagają życie, pozwalają zachować zdrowie i stanowią potencjał każdego człowieka. Ponadto są potrzebne do rozwoju osobowości i pozwalają zapanować nad swym życiem. Możemy być szczęśliwi tylko wtedy, gdy będziemy harmonijnie współistnieć z naszą boską naturą, będącą naszym duchowym bogactwem. Człowieka osłabiają kontrsiły, które wywołują choroby, niszczą życie i uniemożliwiają korzystanie z niego w pełni. Gdy kłamiemy, oszukujemy lub jesteśmy zrezygnowani, wściekli czy cyniczni - tracimy energię. Tym bardziej zadziwia fakt, że tak wielu ludzi dobrowolnie decyduje się trwać po ciemnej stronie życia, narażając się w ten sposób na choroby. Prawie wszystkie dolegliwości mają przyczynę duchową, dlatego do osiągnięcia pełnego wyzdrowienia nieodzowne jest określenie czynników ryzyka i ich usumęcie. Dziesięć praktycznych kroków prowadzących do Bożego świata Każdy z poniższych trzydziestu pięciu rozdziałów jest podzielony na dziesięć kroków, które doprowadzą nas do celu i pozwolą odnaleźć swoje miejsce: Boży świat, jedyny, jaki pozwala osiągnąć niezależność i szczęście w zgodzie z naszą boską naturą. Wszyscy ludzie pragnący odkryć prawdziwe życie potrzebują tych trzydziestu pięciu duchowych sił, które przekształcają ludzką naturę w boską. Hildegarda spogląda w niebo i widzi naszą duszę w postaci niebiańskiego miasta. Ma ono kształt czworokąta, a w licznych murach, wieżach i pałacach mieszka Jezus z trzydziestoma pięcioma alegorycznymi cnotami. Cnoty zamieszkują pięć domów - odpowiednio do pięciu stacji naszego życia. Te życiowe siły kształtują nasze życie, uzdrawiają i chronią przed szkodami wywoływanymi przez świat materialny. Krok pierwszy: W tym miejscu dokonuje się przekładu łacińskich słów "cnota" i "wada" na język niemiecki, wiążąc je z różnymi innymi wyobrażeniami. Przez dwadzieścia pięć lat z setkami poszczących osób oddawałem się rozmyślaniom i medytacjom dotyczącym tych pojęć. Krok drugi: Jaki mam problem? Sprawdziła się tu metoda polegająca na uczciwym i otwartym samodzielnym skupieniu się na jednej z podanych trzydziestu pięciu wartości. Patrząc na lewą kolumnę tabeli, można na przykład zadać sobie pytanie: "Czy moim problemem jest zamiłowanie do materialnego bogactwa?" (nr 1) lub: "Czy jestem człowiekiem zrezygnowanym?" (nr 5). Analogicznie można ustalić swój problem, szukając go w prawej kolumnie i zastanawiając się: "Czy brakuje mi współczucia dla siebie lub innych?" (nr 4), "Czy brakuje mi cierpliwości?" (nr 6). Wystarczy, jeśli zdecydujecie się przyjrzeć jednej parze sił. Pod każdym tematem znajdziecie skróconą wersję metody transformacji, stopień trudności postu, skutki duchowe i fizyczne oraz nazwę odpowiedniego kamienia szlachetnego. 15

16 Krok trzeci: Krótkie, medytacyjne rozważania nad istotą wybranej pary sił, która jest w stanie uwolnić uzdrawiające moce Waszej duszy. Krok czwarły: Niszczące i uzdrawiające słowa oraz obrazy związane z parą sił Hildegarda personifikuje i konfrontuje w dialogu. Podczas gdy stany osłabienia z nielicznymi wyjątkami są przedstawiane jako mężczyźni, których części ciała przechodzą w charakterystyczne sylwetki zwierząt, cnoty są reprezentowane przez pięknie przyodziane kobiety. Po raz pierwszy, opierając się na Hildegardowym tekście, postaci te narysował profesor Hans Meyer, frankfurcki artysta. Święta z Bingen wybrała taki sposób opisywania wad i cnót nie dlatego, że była kobietą, lecz przez to, że dostrzegła, iż każdy człowiek łączy w sobie mniej lub bardziej wyraziste siły żeńskie i męskie, przy czym żeńska, duchowa strona przedstawia cnoty, zaś biegun męski - stanowisko bardziej doczesne, dla którego typowe jest większe skupienie na kwestiach materialnych. Obydwie strony toczą gwałtowny spór słowny, przy czym negatywna, destrukcyjna siła argumentuje rozsądnie i logicznie, tak jak uczyniłby każdy. Uzdrawiająca duchowa siła odważnie przeciwstawia się "występkowi", niekiedy odpowiada wojowniczo i śmiało, po czym najczęściej padają jednak słowa uzdrowienia i pocieszenia. My używamy ich jako uzdrawiającej modlitwy, powtarzamy ją jak mantrę, aż wejdzie nam w krew. Mają one ozdrowieńczą moc i usuwają nasze duchowe blokady. Dwaj lekarze, dr Larry Dossey i dr Herbert Benson, na podstawie badań klinicznych udowodnili istnienie leczniczej siły słów i modlitw. Hildegarda wiedziała, że tego rodzaju medytacje, podobnie jak ciche rozważania, mogą przyspieszać odzyskiwanie zdrowia, a także wpływać na występowanie w organizmie niżej wymienionych procesów: * Człowiek odczuwa mniejszy ból. * Rany goją się szybciej i bez komplikacji. * Obniża się ciśnienie krwi i poziom szkodliwych tłuszczów Icholesterol LDL]. * Podnosi się poziom dobrego cholesterolu IHDL]. * Normuje się rytm serca. * Układ odpornościowy mobilizuje swoje siły obronne. * Proces zdrowienia po operacjach staje się mniej skomplikowany. Kalifornijscy lekarze trzykrotnie powtarzali podwójnie ślepą próbę u trzystu dziewięćdziesięciu trzech pacjentów w klinice chorób serca w San Francisco, aby udowodnić wpływ modlitwy na proces odzyskiwania zdrowia, i trzykrotnie osiągnęli ten sam zadziwiający wynik. Okazało się, że pacjenci, w których intencji się modlono, potrzebowali mniej leków i operacji serca. Ponadto opuszczali szpital wcześniej niż ci, za których nikt się nie modlił. Kierownik badań, dr Randolph Byrd, miał niemałe problemy z opublikowaniem uzyskanych wyników w medycznych czasopismach specjalistycznych. Tymczasem przeprowadzono przecież setki naukowych badań i udowodniono, że głęboko odczuwana wiara wspomaga zdrowie duchowe. Ludzie dbający o tę sferę mają znacznie mniejszą skłonność do depresji, nadużywania narkotyków, samobójstw, niższy jest wśród nich odsetek rozwodów niż u tych, którzy żyją, nie zwracając uwagi na ten obszar. Hildegardowa medycyna wspiera nas w naszych staraniach zachowania zdrowia duszy i ciała. Krok piąty: Jak już powiedziano, każda z trzydziestu pięciu par sił jest przyporządkowana do jednego z trzydziestu pięciu kręgów kręgosłupa. Z każdego z nich z kolei wychodzi para nerwów prowadząca do określonego narządu lub części ciała. W ten sposób duchowe informacje są przekazywane do centralnego układu nerwowego z zewnątrz i od wewnątrz. Podczas organoleptycznego badania pleców na podstawie ułożenia kręgów można ustalić przyczynę bólu lub napięcia. To prosta metoda pozwalająca stwierdzić istnienie dolegliwości psychicznych lub fizycznych. Ta jedyna w swoim rodzaju nowatorska diagnostyka daje doskonałą możliwość odkrywania duchowych słabości i ich fizycznych następstw. Krok szósty: Tu lokalizujemy źródło i przyczynę duchowych błędów. Dlaczego mądre i dobre jednostki dopuszczają się straszliwych błędów i niegodziwości? Ludzie są tylko ludźmi, a wolna wola czyni ich zdolnymi do podjęcia takiej czy innej decyzji. Wszyscy doświadczamy ciężkich rozczarowań sobą lub innymi, zawsze gdy obieramy niewłaściwą drogę, kłamiemy, oszukujemy lub z wielką fantazją knujemy plany zemsty na naszych bliźnich, aby odpłacić się za doznaną niesprawiedliwość. Jednak wolna wola podlega różnorakim wpływom, wskutek czego na nasze decyzje oddziałują nasi towarzysze, "przypadek" lub duch czasów. Dzisiaj dominujące społeczne konwencje określamy mianem mainstreamu. Gdy dokonujemy rzeczy sprzecznych z naszym sumieniem, zadających ból naszej duszy, tracimy swoją autentyczność i energię. "Nie przesadzaj, przecież tak robią wszyscy", "Kto nie posmaruje, ten 16

17 nie jedzie" i tym podobne głupie powiedzonka skłaniają nas do zachowań, których później żałujemy, które nękają nas w głębi ducha. Źródeł psychospołecznych błędów popełnianych przez ludzi Hildegarda upatruje w demonicznych wpływach. To siły mogące oddziaływać na nasze dobre zamiary i czyny, a czasem wręcz je niweczyć. Wszystkie religie pierwotne znają motyw walki dobra ze złem. W kulturze stworzonej przez władców kambodżańskich Khmerów są znane kamienne bożki i demony, którymi ozdabiano drogi prowadzące do świątyń zlokalizowanych w puszczy w Angkor Watt. Wierzono, że bożki wspólnie przyciągają do siebie węża, aby pomóc ludziom, podczas gdy demony ciągną go w przeciwnym kierunku, chcąc im zaszkodzić. Dzisiaj złe moce powracają pod różnymi postaciami, aby wywierać na nas wpływ. Niezależnie od naszego rozumienia pojęcia demonów, w momencie gdy je zauważymy i nazwiemy, tracą one nad nami moc. Krok siódmy: Tutaj skupiamy się na symbolach i objawach duchowych obciążeń. Skutki wad ukazane jej w wizjach Hildegarda przedstawia w formie symboli. Każde duchowe osłabienie przyporządkowuje do obrazu, ukazując w ten sposób sens i znaczenie chorób. Święta z Bingen opisuje ogniska chorób jako przerażające miejsca, w których roi się od straszliwych robaków i żmij. Bagna, otchłanie, otwory studni, rowy, kanały i cieśniny morskie symbolizują poszczególne narządy ostrzeliwane przez chorą duszę niczym tarcze strzelnicze. Obszar działań wojennych stanowią przeważnie płuca. Ogień jest symbolem stanów zapalnych i gorączek, które mają działanie oczyszczające i usuwają choroby. Pod wpływem gorączki spalają się bakterie i wirusy. * Symboliczny obraz robaków ma za zadanie ukazać zgniliznę i rozpad, które umożliwiają przekształcenie negatywnych czynników ryzyka w wartości pozytywne. * Siarka i odór to symbole wzdęć i zgnilizny. Można je pokonać dzięki odpowiedniej diecie i regeneracji Jelit. * Ciemność, mgła lub dym służą do opisania autoagresj i lub duszności. * Smok jest personifikacją naszych złych przyzwyczajeń. uzależnień i obsesji. Ścięcie smoka przez anioła wyzwala uwięzioną duszę od jej nałogów, a duchową osobowość od Jej obsesji. * Zrzucający skórę wąż uosabia odnowę, przy czym nowa skóra wskazuje na proces zdrowienia po ciężkiej chorobie tego narządu. Eskulap, grecki bóg lekarzy i uzdrowicieli, wykorzystywał węża w terapii szokowej, której poddawał swoich pacjentów: dla otrzeźwienia podstawia! go chorym pod nos. Za każdym nieszczęściem kryje się dobra nowina - to pozwala przekształcać zło w dobro, chorobę w zdrowie, słabość w siłę, a wrogów w przyjaciół. Krok ósmy: Hildegardowy post jest najprostszą i najszybszą drogą do przemiany słabości w uzdrawiające duchowe siły. Jednak istnieje siedem przeszkód, które uniemożliwiają jego efektywne przeprowadzenie: * Zamiłowanie do materiainego bogactwa lub umiłowanie świata doczesnego [nr 1] * Melancholia [nr 13] * Brak umiaru [nr 14] * Chłód duszy [nr 15] * Pycha [nr [E 16] * Zapomnienie o Bogu [nr 25] *Ból istnienia lub poczucie braku sensu [nr 35] Na te słabości - "wady" Hildegarda nie zaleca postu, lecz ćwiczenia duchowe: modlitwę, izolację od świata, bliski kontakt z przyrodą i medytację. We wszystkich religiach jest znana modlitwa z zaangażowaniem ciała nieobca także Hildegardzie: "Upadnij na kolana i proś Boga o pomoc. Wyciągnij do Niego ręce". Większość Azjatów to bardzo religijni ludzie, którzy medytują w pozycji lotosu, muzułmanie pięć razy dziennie padają na kolana przed Bogiem, zaś Żydzi pochylają się i uderzają w piersi. Dlaczego chrześcijanie nie mieliby klękać przed swoim Bogiem? Modlitwa to bezcenne naturalne lekarstwo. Natychmiast redukuje stres i wprowadza harmonię między duszą a ciałem. Podczas jej odmawiania są aktywowane hormony szczęścia i neuroprzekaźniki w układzie limbicznym, wyzwalają się widoczne w badaniach EEG fale beta, które przynoszą uczucie wewnętrznego spokoju i wyciszenia. Wewnętrzny dialog z Bogiem wspomaga koncentrację i pamięć, obniża ciśnienie krwi, redukując poziom hormonów stresu (adrenaliny i noradrenaliny), a także cholesterolu i glukozy we krwi. Pomocne są wszystkie formy modlitwy. Możecie odmawiać ją samotnie w domu, na łonie natury lub w kościele. Postarajcie się o ciszę i unikajcie czynników, które mogłyby zakłócać Wasze skupienie. Należy modlić się co najmniej dwa lub trzy razy dziennie, zwłaszcza przed zaśnięciem. 17

18 Żadne pieniądze tego świata, żadne dobra czy człowiek nie są w stanie uszczęśliwić Was bardziej niż przekształcenie wad w cnoty za pomocą Hildegardowego postu. Odzyskanie zdrowia to jedynie przyjemne zjawisko towarzyszące tej kuracji. Wysokie ciśnienie normuje się, krew płynie sprawniej, dochodzi do usunięcia niestrawionych resztek pokarmowych, spada podwyższony poziom cholesterolu, glukozy, kwasu moczowego oraz podwyższonych wskaźników wątrobowych. Dzięki postowi Hildegardy wielu ludzi było w stanie zrezygnować z papierosów, kawy, alkoholu i narkotyków. Poznawszy tę holistyczną kurację, nie mogli się już bez niej obejść. Krok dziewiąty: Działanie cnoty. Jednym z ostatnich punktów w każdym rozdziale są przykłady, jak duchowa uzdrawiająca siła przejawia się w codziennym życiu. Poczujemy się szczęśliwi, jeśli będziemy bezwarunkowo uszczęśliwiać innych ludzi, i kochani, jeżeli bezinteresownie pokochamy innych, w tym także naszych wrogów - pod tym względem Hildegarda nie robi wyjątków. Każdy rozdział zamykają odniesienia do Pisma Świętego, które towarzyszyło ludzkości podczas wszystkich wzlotów i upadków przez przeszło pięć tysięcy lat, z czego Nowy Testament - przez dwa tysiąclecia. Każde słowo pochodzące od Boga ma działanie uzdrawiające i skutecznie odmienia codzienne życie. Krok dziesiąty: Ze względu na właściwą im energię drgań, kamienie szlachetne wnikają w niematerialną sferę naszej duszy łatwiej i głębiej niż wszystkie inne materialne środki lecznicze. Z tego powodu terapia z ich zastosowaniem przynosi lepsze efekty niż wszelkie inne leki pochodzenia naturalnego lub chemicznego. PIERWSZA ŻYCIOWA STACJA: ŻYCIE PRZED ŻYCIEM Kosmiczny Chrystus w Hildegardowej wizji spogląda na wszechświat, dostrzegając na wschodzie pierwszych siedem sił życiowych. Odwraca się ku czterem stronom świata i patrzy na wschodzące słońce. Wraz z nim unosi się te siedem potężnych mocy. Pierwszą jest miłość, za nią pojawia się dyscyplina utrzymująca porządek wszechświata. Trzecia siła to szacunek, przyjaźń i podziw za to, że żywy organizm uniwersum nieustannie wykonuje harmonijną pracę. Czwarty fundament to obopólne współczucie budzące wzajemną miłość i zrozumienie. Piąty filar stanowi Boże zwycięstwo - siła, dzięki której można dokonywać cudów. Szósta jest cierpliwość pozwalająca unikać gniewu, agresji i przemocy. Ostatni siódmy filar tworzy tęsknota za Bogiem i życiem, za sprawą której urzeczywistniamy nasze marzenie o życiu niebiańskim już na ziemi, a nie dopiero w wieczności. Nic na tym świecie, żadne pieniądze i rzeczy, technika ani nauka nie mogą tak szybko i radykalnie odmienić życia jak opisane siedem duchowych sił na wschodzie wszechświata. Codziennie wstaje słońce, każdy dzień jest nowym początkiem w królestwie Bożym, zaś nieodłącznym elementem każdego początku jest nowy czar, jak to niegdyś powiedział Hermann Hesse. "Mężczyzna na wschodzie" odpowiada za sferę głowy, siedem narządów zmysłów i centralny układ nerwowy. W sferze głowy pierwsze siedem cnót łączy się z organizmem za pośrednictwem wegetatywnego układu nerwowego. Te mocne strony reprezentują pierwszych siedem narządów zmysłów. Pięć cnót z pierwszej grupy wznosi wieżę z pięcioma łukami; pozostałe dwie cnoty zamieszkują stojący naprzeciwko dom. Hildegarda wkracza do wnętrza naszej duszy i dostrzega pierwsze siedem cnót podczas pracy. Życie przed życiem Nasze życie powstaje z amor caritatis, siły erotycznej miłości i wzajemnego szacunku, jaka wyzwala się podczas orgazmu. Jest to olbrzymia moc, która odpowiada za zapłodnienie i determinuje nasze późniejsze zdrowie psychiczne, duchowe i fizyczne. Jeśli akt zapłodnienia odbywa się w atmosferze wzajemnej miłości, wówczas czynnik ten wywiera wpływ na zdrowie i optymizm narodzonych dzieci, a także na właściwy poziom wszystkich hormonów i przebieg procesów biochemicznych. Rodzice płodzący swoje potomstwo bez udziału amor caritatis lub wręcz we wzajemnej nienawiści powołują do życia osoby ze skłonnością do siedmiu słabych stron z pierwszej grupy. Te dzieci mają trudny start, niemniej dzięki sile transformacji cnót mogą wyrosnąć na wspaniałych ludzi. Cnoty są reprezentowane przez pięknie ubrane kobiety, podczas gdy wszystkie wady pojawiają się w postaci przerażających mężczyzn o ciałach przechodzących w sylwetki zwierząt. Hildegarda nie wybiera tego rodzaju opisu ze 18

19 względu na to, że jest kobietą, lecz aby pokazać, iż każdy człowiek łączy w sobie elementy żeńskie i męskie. Pierwsze z nich reprezentują nasze siły duchowe, podczas gdy drugie odnoszą się do obciążeń doczesnych. Pierwsze siedem sił odpowiada za zdrowie i harmonijne współdziałanie wszystkich siedmiu narządów zmysłów. Oddziałują one na organizm dzięki części autonomicznego układu nerwowego zlokalizowanej przy pierwszych siedmiu kręgach szyjnych (a układ nerwowy oddziałuje na narządy zmysłów). 1. Umiłowanie świata doczesnego - umiłowanie nieba Amor soeculi Umiłowanie bogactwa materialnego Bogactwo zewnętrzne Miłość egoistyczna Amor caelestis Umiłowanie skarbów duchowych Bogactwo wewnętrzne Miłość bezinteresowna Zaburzenia fizyczne: Wszystkie trzydzieści pięć par sił pozostaje w łączności z trzydziestoma pięcioma kręgami kręgosłupa. Pierwsza para sił zlokalizowana w pierwszym kręgu szyjnym o nazwie atlas jest połączona ze zmysłem wzroku. Niewłaściwy światopogląd może doprowadzić do chorób oczu, zaćmy lub jaskry, odklejenia siatkówki, stanów zapalnych, infekcji, bólów głowy, nerwowości, bezsenności, wysokiego ciśnienia, migreny, załamania nerwowego, utraty pamięci, przewlekłego zmęczenia lub zawrotów głowy. Wszystkie zaburzenia w sferze psychiczno-duchowej mogą skutkować chorobami. Podobnie jak w rosyjskiej matrioszce, jedna wada kryje drugą. Pazerność na pieniądze, zamiłowanie do dóbr materialnych i przywiązywanie zbyt wielkiej wagi do statusu społecznego (numer 1) są źródłem wszystkich innych wad i ostatecznie kończą się bólem istnienia (numer 35). Psychoterapia: zwykły post oparty na chlebie orkiszowym i herbatce z kopru włoskiego. Terapia kamieniami szlachetnymi: złoty topaz. Czym jest umiłowanie nieba? Wszyscy ludzie tęsknią za miłością, która jest źródłem istnienia. Bez niej nie ma życia. Każdy intuicyjnie czuje, czy jest kochany. Prawdziwej miłości nie można posiąść, kupić lub wymusić, gdyż jest niewidzialna. Gdy mylimy miłość z posiadaniem, uczucie to umiera i przechodzi do sfery dóbr konsumpcyjnych. Nasz świat zrównał miłość z materialnym produktem, ale jest ona towarem deficytowym. Ludzie czują głód miłości i cierpią z powodu jej braku. Dotyczy to głównie ich serc. Kogóż dziwi fakt, że choroby serca zajmują pierwsze miejsce wśród schorzeń dręczących nasze społeczeństwo? W tym przejawia się nieumiejętność kochania. Nikogo nie można zmusić do miłości, ale można kochać i w ten sposób zjednywać sobie ludzi. To prawdziwy sens naszego życia: im więcej serdecznych relacji nawiązujemy, tym gwałtowniej rozprzestrzenia się miłość. Obdarowany tym uczuciem człowiek nie potrafi się od niego uwolnić. Dzieje się tak zawsze, gdy ktoś wypowiada czarodziejskie słowa: "kocham cię". Dzięki nim zmienia się cały świat, goją się rany, płyną łzy, a życie nabiera mocy i staje się nadzwyczaj piękne i szczęśliwe. Żaden człowiek nie może żyć bez miłości. To najsilniejszy środek leczniczy, daje nam życiową energię i wzmacnia endogenne siły obronne organizmu. Tylko od tego zależy, czy zachowamy zdrowie, zachorujemy, czy umrzemy. Dlatego codziennie należy "zakochiwać się" na nowo w człowieku (również w jednym i tym samym), w Bogu, Jezusie, dziele stworzenia, kwiatach i motylach. Mówiąc bardziej precyzyjnie: uczucie to składa się z miłości do Boga, bliźniego 19

20 i samego siebie, co zostało ujęte w przykazaniu: "Będziesz miłował Pana Boga twego, z całego serca swego, z całej duszy swojej i ze wszystkich myśli swoich, a bliźniego swego jak siebie samego". Jednak jedna miłość nie jest równa drugiej. To cudowne, ale jednocześnie tajemnicze słowo, którego nie można zamknąć w krótkim, zwięzłym opisie. Dlatego do jej określania Grecy używali trzech słów: eros (miłosne pożądanie), philia (miłość, przyjaźń) i agape (miłość bliźniego). Rzymianie znali dwa pojęcia: amor (miłość, pożądanie) i caritas (miłość i głęboki szacunek). Miłość to centrum istnienia wszystkich ludzi, ponieważ determinuje ona ludzki byt. Jej siła może wypełnić całe życie. Pomagają w tym rytuały. Jednym z nich jest zawarcie małżeństwa - o największej mocy transformacyjnej: "Biorę sobie ciebie za żonę/męża i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci". Ta obietnica wywołuje u większości ludzi podniosłe uczucie niepowtarzalności i wyjątkowości: "Kocham cię bardziej niż kogokolwiek innego. Jednak nawet najsilniejsza romantyczna miłość może wygasnąć, gdy w którymś momencie zabraknie "chemii". Zupełnie inaczej jest z miłością Bożą - jest bezwarunkowa, nigdy nie ustaje, trwa wiecznie i może na nowo rozpalić miłość ludzką. Dlatego ta ostatnia wciąż potrzebuje Bożej energii, by "odzyskać siły". Każde cudzołóstwo prowadzi do potężnej utraty energii. Może to skutkować utratą wiarygodności jednego partnera, zaś u drugiego zmniejszeniem sprawności układu odpornościowego. Według badań przeprowadzonych na uniwersytecie w Kolonii cudzołóstwo stanowi jeden z czynników najłatwiej i najbardziej niszczących małżeństwo. Zostaje wówczas przekazana informacja: "Można cię wymienić, jest w moim życiu ktoś ważniejszy od ciebie". Partnerstwo, które funkcjonuje bez takiego rodzaju rytuału, nie może przekazywać podniosłego uczucia niepowtarzalności i wyjątkowości, ponieważ implikuje ograniczenie w czasie i podprogowo przekazuje komunikat: "Będę cię kochać dopóty, dopóki nie znajdę kogoś lepszego". Całkiem inaczej wygląda relacja przyjaźni. Przyjaciele ubogacają nasze życie i otwierają przed nami możliwości, których niekiedy nie mamy w małżeństwie i rodzinie. Potrzebujemy ich w najbardziej burzliwych chwilach naszego życia, aby otworzyć przed kimś serce, musimy mieć kogoś, z kim można "konie kraść". Warto mieć przyjaciół, aby móc na nich liczyć, zwłaszcza na starość. Codziennie możemy zjednywać sobie nowe bratnie dusze. Potrzebujemy do tego tylko odwagi i wyobraźni. Spróbujcie się o tym przekonać. Będziecie zaskoczeni, że przyjaciele mogą tak ubogacić Wasze życie! Rozmawiajcie z Bogiem w niewymuszony, naturalny sposób, jak z przyjacielem. On zawsze jest przy Was! Hildegarda porównuje miłość do Boga z miłością między mężczyzną a kobietą. Według niej jest to relacja erotyczna. Bóg chce nas objąć i pocałować. O żarze tej miłości możecie przeczytać w Piśmie Świętym w Pieśni nad Pieśniami. Niszczące słowa i obraz umiłowania świata doczesnego Żądza materialnego bogactwa niczym epidemia zaraziła cały zachodni świat i wywołała masową psychozę, przez co doszło do podziału ludzi na dwie grupy: bogatych i biednych. Bogaci korzystają ze swej przewagi, wyzyskując pozostałych, zamiast użyć dobrobytu do dzieła miłosierdzia i walczyć z głodem, nędzą, chorobami i ignorancją. Według Hildegardy umiłowanie materialnego bogactwa jest źródłem wszelkich cierpień. W swej wizji święta z Bingen dostrzegła pozostałe trzydzieści pięć słabych stron, będących skutkiem materializmu. Jeśli człowiek widzi sens życia w pieniądzach, posiadaniu i statusie, wówczas powstaje błędne koło, które kończy się nędzą, depresją lub bólem istnienia. Materializm to czynnik niepozwalający człowiekowi żyć w zgodzie z jego Bożą naturą i doświadczać cudów. Co gorsza, sprawia, że wyzbywa się on tej natury i zamienia w potwora, któremu brakuje miłości bliźniego i współczucia. W ten sposób staje się egoistą i zaczyna czerpać korzyści kosztem innych. Chciwość na pieniądze pisze scenariusze służące do wykorzystywania lęków i obaw oraz osiągania jeszcze większego zysku - wystarczy podać takie przykłady jak wojny światowe, terror, kryzys finansowy, ptasia lub świńska grypa czy AIDS. Sprawcami tego rodzaju zjawisk są zachłanni ludzie, którzy pragną wzbogacić się kosztem innych. Łapczywość niemal całkowicie zawładnęła myśleniem i działaniem zachodniego świata, fałszywie zakładając, że dzięki materialnemu dobrobytowi możemy być szczęśliwi. Szukanie szczęścia wśród wad jest daremne - znajduje się ono na trzynastym miejscu w szeregu cnót. Ostatecznie, po kolejnych trzydziestu czterech brzemiennych w skutki błędach, pazerność na pieniądze kończy się bólem istnienia i katastrofą. Korowodem wad dowodzi żądza posiadania. Pod wpływem tego pragnienia człowiek zapomina o sensie swego istnienia. Dopiero pod koniec życia pazerność być może zauważy, że spędziła je na gromadzeniu pieniędzy, dobytku i dążeniu do osiągnięcia upragnionego statusu społecznego. 20