LASEROTERAPIA PODSTAWY FIZYCZNE,

Transkrypt

1 Piotr Kościelski LASEROTERAPIA PODSTAWY FIZYCZNE, ZASTOSOWANIE, TECHNIKI WYKONYWANIA ZABIEGU, DAWKOWANIE, PRZYKŁADY uczestników kursu w, nie ma LASEROTERAPIA Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation - wzmocnienie światła przez stymulowaną emisję promieniowania uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

2 PODSTAWY FIZYCZNE LASERA Atomy i cząsteczki znajdują się w określonych stanach energetycznych i zmieniają swoją energię w sposób skokowy, w uczestników kursu w, nie ma wyniku emisji lub absorpcji fotonu, czyli określonej porcji promieniowania elektromagnetycznego zwanej kwantem PODSTAWY FIZYCZNE LASERA W trakcie procesu absorpcji cząsteczka pochłania kwant energii promienistej oraz przechodzi z niższego (stan E1 na rys.1) na wyższy energetycznie poziom kwantowy (stan E2). W trakcie procesu emisji uprzednio wzbudzona cząsteczka wysyła spontanicznie (średnio po okresie tzw. czasu życia t2) kwant energii promienistej oraz przechodzi z wyższego (stan E2) na niższy poziom kwantowy - stan E1. uczestników kursu w, nie ma Co się stanie z cząsteczką wzbudzoną uprzednio do stanu E2 gdy (przed upływem czasu życia t2) padnie na nią promieniowanie rezonansowe o energii kwantu? Otóż A. Einstein wykazał, że cząsteczka wyemituje drugi "bliźniaczy" kwant promieniowania, a sama opuści stan wzbudzony i przeniesie się na stan E1. Proces ten nazwano emisją wymuszoną (w laserze) w odróżnieniu od opisanej obok emisji spontanicznej - rys. 2 uczestników kursu w, nie ma

3 CECHY PROMIENIOWANIA LASEROWEGO Laser emituje promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła widzialnego, ultrafioletu lub podczerwieni W terapii wykorzystuje się lasery emitujące fale o zakresie widzialnym czerwonym (od 500 nm do 760 nm) i podczerwonym (od 810 nm do 1064 nm) uczestników kursu w, nie ma Najgłębiej penetrującym zakresem długości fal jest nm - tzw. bliska podczerwień (wg różnych źródeł od 10 do 60 mm) CECHY PROMIENIOWANIA LASEROWEGO Przenikanie promieniowania laserowego zależy od: długości fali (prawo Lamberta- Beera) mocy promieniowania wartości absorpcji (składu chemicznego i budowy tkanek) techniki zabiegowej (technika punktowa z uciskiem zwiększa głębokość penetracji) Głębokość penetracji nie zależy od czasu naświetlania. Efekt terapeutyczny wywołuje promieniowanie pochłonięte. uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

4 CECHY PROMIENIOWANIA LASEROWEGO uczestników kursu w, nie ma CECHY PROMIENIOWANIA LASEROWEGO Spójność = koherentność przestrzenna występowanie zależności fazowej między różnymi punktami źródła promieniowania uczestników kursu w, nie ma czasowa zależność fazowa dotycząca jednego punktu w różnych momentach czasu Monochromatyczność jednakowa długość fali (światło praktycznie jednobarwne) Równoległość promieni tworzących wiązkę (kąt rozbieżności wiązki laserowej jest bardzo mały i wynosi 5 mm w odległości 1km od źródła promieniowania) Intensywność możliwość wytworzenia dużej gęstości energii w krótkim czasie uczestników kursu w, nie ma

5 BIOSTYMULACJA LASEROWA Biostymulacja laserowa, czyli oddziaływanie niskoenergetycznego promieniowania laserowego na organizm w celu pobudzenia jego różnorodnych struktur i funkcji Terapia LLLT = low level laser therapy (terapia laserem małej mocy) (zimna). W tej terapii używa się laserów miękkich (soft laser), o mocy nieprzekraczającej 500mW. Uzyskane efekty terapeutyczne związane są z działaniem bodźcowym, a nie cieplnym promieniowania (wzrost temperatury tkanek nie powinien przekroczyć 0,5-1 C) uczestników kursu w, nie ma DZIAŁANIE BIOLOGICZNE LASERA EFEKTY PIERWOTNE Wzrost syntezy ATP Zwiększenie syntezy białek (np. kolagenu) oraz DNA i RNA Usprawnienie dysocjacji hemoglobiny (zaopatrzenie komórek w tlen) Zmiany w potencjale błony komórkowej Wzrost aktywności limfocytów T Zwiększenie liczby mitochondriów -przyspieszenie procesów metabolicznych Przyspieszenie wymiany elektrolitowej między komórką a jej otoczeniem Zwiększenie fagocytozy Wzrost poziomu endorfin Aktywacja procesów enzymatycznych Wzrost proliferacji komórkowej uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

6 SCHEMATYCZNE PRZEDSTRAWIENIE MOŻLIWEGO MECHANIZMU PROLIFERACJI KOMÓREK NA SKUTEK NAŚWIETLANIA PROMIENIOWANIEM LASEROWYM Kwant promieniowania jest absorbowany przez składniki łańcucha oddechowego, tutaj NADH. Następuje utlenienie NADH, co powoduje zmianę stanów redoksowych z arówno mitochondrium, jak i cytoplazmy. Aktywacja transportu elektronów w łańcuchu oddechowym, wpływa na kształtowanie się elektrochemicznego transbłonowego gradientu p rotonowego (ΔΨ) w mitochondriach. To z kolei podnosi wydajność siły protono motorycznej (Δμ) i powoduje zwiększone uwalnianie jonów wapnia z mitochondrium do cytoplazmy. Siła protono - motoryczna zwiększa produkcję ATP, który aktywuje pompy jonowe Na+/ H+. N astępuje depolaryzacja błony mitochondrialnej i zwiększenie ph wewnątrzkomórkowego. Zmianie uległ nie tylko stan redoksowy mitochondrium i cytoplazmy, ale i całej komórki. Oprócz wzmożonego wypływu protonów z mitochondrium, uczestników kursu w, nie ma obserwujemy też aktywację innego enzymu błonowego, jakim jest Na+- K+-ATPaza. Enzym ten kontroluje poziom camp (cyklicznego adenozyno mono fosforanu) w komórce, który może być odpowiedzialny za wzrost prolifercji komórek. Zmiana ph prowadzi z kolei do następnych aktywacji grup enzymów, które są odpowiedzialne za regulacje funkcji życiowych komórki. W tych procesach istotną rolę odgrywa również wzmożona synteza ATP, a jak wiadomo, nawet niewielka zmiana w poziomie ATP wpływa na metabolizm komórki DZIAŁANIE BIOLOGICZNE LASERA Erytrocyty - może wpływać na zmianę współczynnika dyfuzji erytrocytów i ich potencjału błonowego, - wpływa na aktywność transportu jonów w błonie, - zwiększa własności adhezyjne erytrocytów i wydajność tlenową, - zmienia parametry hematologiczne naświetlanych erytrocytów Limfocyty - wywołuje zmiany aktywności limfocytów (w większości doniesień), - zwiększa ich proliferacje i syntezę DNA, - podnosi wydajność immunologiczną, - zwiększa uwalnianie jonów Ca²+, co wzmaga syntezę ATP i podnosi metabolizm komórek. Granulocyty: neutrofile, eozynofile - wzmaga aktywność żerną neutrofili i eozynofili, - podnosi ich proliferacje w obszarach zmienionych chorobowo, - podnosi produkcję interleukin i cytokinin w naświetlanych obszarach. uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

7 DZIAŁANIE BIOLOGICZNE LASERA Fibroblasty - wzmaga proliferacje fibroblastów, - zwiększa produkcje kolagenu i syntezę DNA. Neurony - powoduje zmianę potencjałów czynnościowych włókien nerwowych, - w większości przypadków wzmaga mielinizację i wzrost włókien nerwowych, - podnosi wydajność przewodnictwa impulsów nerwowych, - zwiększa proliferacje komórek Schwanna. Keratynocyty - wpływ promieniowania na keratynocyty nie jest jednoznaczny, - zaobserwowano wzrost ich proliferacji po naświetlaniu, - odnotowano wzmożone uwalnianie interleukin przez naświetlone keratynocyty. Osteoblasty - wzrost aktywności uczestników kursu w, nie ma DZIAŁANIE BIOLOGICZNE LASERA EFEKTY WTÓRNE, na poziomie tkanek i ustroju: Biostymulacyjne Przyspieszenie regeneracji uszkodzeń i stanów zapalnych tkanek miękkich Przyspieszenie gojenia ran Zwiększenie unaczynienia i szybsze formowanie się kostniny w miejscu złamania Przeciwbólowe Rozszerzenie naczyń krwionośnych i limfatycznych - zwiększenie odpływu limfy z miejsc dotkniętych stanem zapalnym Zwiększenie produkcji endorfin i prostaglandyn Hiperpolaryzacja włókien nerwowych Przeciwzapalne Ułatwienie wytworzenia krążenia obocznego Stymulacja poziomu mediatorów stanu zapalnego uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

8 METODYKA ZABIEGU RODZAJE APLIKACJI Metoda kontaktowa aplikator bezpośrednio dotyka skóry napromienianie powierzchni skóry odpowiadającej danemu schorzeniu napromienianie Trigger Points napromienianie akupunktów napromienianie punktów motorycznych Metoda bezkontaktowa scanning lub głowica prysznicowa Technika stabilna Technika labilna Dziobanie uczestników kursu w, nie ma METODYKA ZABIEGU RODZAJE APLIKACJI uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

9 METODYKA ZABIEGU CZAS ZABIEGU, DAWKA (GĘSTOŚĆ ENERGII) Dawkę określa się jako powierzchniową gęstość energii padającego na tkankę promieniowania i wyraża się w J/cm². Czas zabiegu zależy od energii, jaką chcemy wyemitować i mocy używanej sondy. Większość źródeł zaleca następujące dawkowanie: stan ostry: 0,1 3 J/cm2 (tzw. dawka mała) stan podostry: 3 6 J/cm2 (tzw. dawka średnia) stan przewlekły: 6 12 J/cm2 (tzw. dawka mocna) Niektóre źródła zalecają stosowanie małej dawki podczas pierwszych zabiegów, stopniowo zwiększając dawkowanie w kolejnych. Można również spotkać się z opinią uzależniającą powierzchniową gęstość energii wyłącznie od lokalizacji czy rodzaju schorzenia. Przy doborze odpowiedniej dawki, należy uwzględnić też straty związane z odbiciem i rozpraszaniem. uczestników kursu w, nie ma METODYKA ZABIEGU CZAS ZABIEGU, DAWKA (GĘSTOŚĆ ENERGII) Zalecane przez Światowe Stowarzyszenie Terapii Laserowej, dawki terapeutyczne dla LLLT Przykładowe diagnozy Stany zapalne stawów: - palców 4 J/cm² - nadgarstka 8 J/cm² - łokciowy 8 J/cm² - ramienny 8 J/cm² - biodrowy 12 J/cm² - kolanowy 12 J/cm² - kręgosłupa szyjnego 16 J/cm² - kręgosłupa lędźwiowego 16 J/cm² uczestników kursu w, nie ma Codziennie przez 2 tygodnie lub co drugi dzień przez 3-4 tygodnie. Napromienianie powinno obejmować większość patologicznej tkanki. Zacznij od dawki energii w tabeli, a następnie zmniejsz o 30%, gdy stan zapalny jest pod kontrolą. Okna terapeutyczne dawki zazwyczaj w zakresie od +/- 50% od podanych wartości, a dawki poza tym zakresem są nieodpowiednie i nie powinny być traktowane jako laseroterapia. Zalecane dawki są dla białych typów skóry na podstawie wyników badań klinicznych lub wyników badań z podobnych patologii i pomiarów specjalistyczną aparaturą. Lista ta może ulec zmianie w każdej chwili, gdy więcej badań naukowych zostanie opublikowanych. Światowe Stowarzyszenie Terapii Laserowej nie ponosi odpowiedzialności za stosowanie terapii laserowej u pacjentów, które są wykonywane według własnego uznania. Ostatnia zmiana: kwiecień 2010 uczestników kursu w, nie ma

10 METODYKA ZABIEGU Ogólne protokoły leczenia w skrócie wg Gallo JA, Wijting Y. LLLT: Clinical Mentoring Series. Gulf Breeze:FL: CIAO Publishing; 2006 uczestników kursu w, nie ma METODYKA ZABIEGU PRAWO ARNDTA-SCHULTZA DLA LASEROTERAPII uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

11 METODYKA ZABIEGU DŁUGOŚĆ FALI PROMIENIOWANIA Sonda czerwona (od 500 nm do 760 nm) leczenie zmian powierzchownych i płytkich Sonda podczerwona (od 810 nm do 1064 nm) leczenie zmian położonych głębiej TRYB PRACY Ciągły Impulsowy Stosowane częstotliwości: od 1 do Hz, najczęściej wg zasady stan ostry mniejsze wartości do 1000 Hz, przewlekły większe, zwykle do Hz) uczestników kursu w, nie ma CZĘSTOTLIWOŚCI NOGIERA Dr. Paul Nogier ( ) francuski neurolog odkrył, że wszystkie tkanki i organy ciała rezonują z określoną częstotliwością. Proces chorobowy zaburza ten stan. Przywrócenie im odpowiedniego wibracyjnego wzorca ma działanie lecznicze. uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

12 CZĘSTOTLIWOŚCI NOGIERA U uniwersalna, całe ciało A rany, guzy nabłonkowe, reakcje naskórka, błony śluzowe, akupunkty B problemy żołądkowo jelitowe i metaboliczne, funkcje troficzne, ukł. przywspółczulny, więzadła, stawy C problemy narządu ruchu, ukł. współczulny, rany D zaburzenia lateralizacji, metabolizm, stany przewlekłe nie reagujące na inne częstotliwości E ból i przewodnictwo nerwowe, choroby rdzenia kręgowego F rekonstrukcja kości i mózgu, akupunkty G kora mózgowa, zaburzenia psychiczne, stany zapalne uczestników kursu w, nie ma CZĘSTOTLIWOŚCI NOGIERA U 1,14 Hz A 2,28 Hz, 292 Hz B 4,56 Hz, 584 Hz C 9,125 Hz, 1168 Hz D 18,25 Hz, 2336 Hz E 36,5 Hz, 4672 Hz F 73 Hz G 146 Hz Zasada ogólna: Jeżeli wymagana jest stymulacja, użyj niższej częstotliwości. Gdy wymagana jest sedacja, korzystaj z wyższych częstotliwości. uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

13 CZĘSTOTLIWOŚCI WG DR. VOLLA (EAV) 1,7 Hz ropień, czyraczność 2,45 Hz krwiaki, obrzęki 2,65 Hz zapalenie okostnej 3,8 Hz skurcze 3,9 Hz nerwobóle 5,9 Hz porażenia spastyczne 8,25 Hz porażenia paralityczne 9,4 Hz egzemy, bóle stawowe, niedowłady 9,6 Hz zapalenia stawów, schorzenia kręgosłupa uczestników kursu w, nie ma METODYKA ZABIEGU LICZBA ZABIEGÓW Minimum 10 zabiegów, wykonywanych codziennie lub co drugi dzień BEZPIECZEŃSTWO Używanie okularów ochronnych Oznakowanie pomieszczenia Unikanie odbić zwierciadlanych Wykonywanie zabiegu przez osoby przeszkolone uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

14 WSKAZANIA DO STOSOWANIA LASEROTERAPII Rany, owrzodzenia, oparzenia, odleżyny Choroby zwyrodnieniowe stawów obwodowych i kręgosłupa Zespoły bólowe w przebiegu dyskopatii Zapalenia kaletek maziowych, ścięgien, stawów, zapalenia okołostawowe Pooperacyjne gojenie, w szczególności po zabiegach zerwanego więzadła krzyżowego przedniego, więzadła rzepki lub jako alternatywa operacji przy niecałkowitym uszkodzeniu Przeciążenia mięśni i tkanek miękkich okołostawowych Przewlekłe zapalenia ucha zewnętrznego Osłabienie mięśni (również w przypadku chorób neurologicznych, napromienianie punktów motorycznych) Stany zapalne dziąseł i przyzębia Stany pourazowe, stłuczenie, skręcenie, zwichnięcie, złamanie Porażenia nerwów obwodowych Punkty akupunkturowe, Trigger points uczestników kursu w, nie ma PRZECIWWSKAZANIA DO STOSOWANIA PROMIENIOWANIA LASEROWEGO Choroby nowotworowe Aplikacja w okolicy oczu Gorączka Epilepsja Ciąża (nie stosować na tułowiu) Naświetlanie gruczołów wydzielania wewnętrznego Ostre, uogólnione choroby bakteryjne, wirusowe i grzybicze Równoczesne stosowanie leków sterydowych, przeciwzakrzepowych, złota (?) uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

15 KLASYFIKACJA BEZPIECZEŃSTWA LASERÓW Klasa 1: lasery całkowicie bezpieczne Klasa 2: lasery niecałkowicie bezpieczne, ochrona oczu jest zapewniana przez odruch zamknięcia oczu na skutek silnego światła Klasa 3A: lasery niebezpieczne w przypadku patrzenia w wiązkę laserową przez przyrządy optyczne Klasa 3B: lasery niebezpieczne w każdym przypadku patrzenia w wiązkę laserową lub odbitą od zwierciadlanych powierzchni Klasa 4: lasery bardzo niebezpieczne, należy chronić oczy i skórę przed bezpośrednim i rozproszonym promieniowaniem uczestników kursu w, nie ma LASEROTERAPIA U góry: płytka eozynofilowa w ciągu sześciu tygodni laseroterapii Niżej: przetoka po dziesięciu zabiegach laseroterapii uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

16 LASERY WYSOKOENERGETYCZNE HILT (HIGH INTENSITY LASER THERAPY) Od kilku lat na rynku europejskim dostępne są aparaty do laseroterapii wysokoenergetycznej HILT, w których moc promieniowania przekracza 500 mw. Stosowanie tak wysokiej mocy prowadzi do wzrostu temperatury tkanek poddanych naświetlaniu. Lasery wysokoenergetyczne, używane do celów rehabilitacyjnych, spotykane na rynku mają średnią moc do kilkunastu watów. Na przykład laser wysokoenergetyczny HIRO ,4W, szczytowa moc impulsu 3 kw, szerokość impulsów 120us, częstotliwość do 40Hz, dawka pojedynczego impulsu 360mJ. Wysoka dawka w impulsie powoduje, że energia jest dostarczana do głęboko położonych tkanek bez termicznego uszkodzenia komórek. Maksymalna deklarowana lokalna temperatura dla lasera HIRO 3.0 wynosi 42ºC. uczestników kursu w, nie ma LASERY WYSOKOENERGETYCZNE uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

17 LASERY WYSOKOENERGETYCZNE DŁUGOŚĆ FALI I EFEKTY ICH ODDZIAŁYWANIA NA ORGANIZM W laseroterapii wysokoenergetycznej najbardziej rozpowszechnione są następujące długości fali: 810 nm 940 nm nm 1064 nm uczestników kursu w, nie ma LASERY WYSOKOENERGETYCZNE DZIAŁANIE U podstaw laseroterapii wysokoenergetycznej podobnie jak w LLLT, leży bezpośrednie przekazywanie energii do struktur komórkowych Wpływa to na: syntezę ATP przywrócenie równowagi metabolizmu komórkowego przywrócenie fizjologicznego ph (kwaśny w warunkach patologicznych) hamowanie uwalniania jonów Ca++ i innych mediatorów procesu zapalnego uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

18 LASERY WYSOKOENERGETYCZNE DZIAŁANIE EFEKT FOTOMECHANICZNY Poruszające się fotony w związku z teorią ekwiwalentu energia/masa wywołują pewne ciśnienie. Zjawisko to obserwujemy np. przy tzw. wietrze słonecznym gdzie światło słońca może wywoływać ruch obiektów posiadających masę i określone rozmiary. Trudno jest w tym przypadku o jakieś konkretne wyliczenia fizyczne, jest to raczej teoria. Przyjmuje się, że efekt fotomechaniczny powoduje pobudzenie układu limfatycznego, szybką resorpcję obrzęków oraz zmniejszenie przesięków i wysięków. EFEKT FOTOTERMICZNY Przekazanie energii do tkanek w formie ciepła powoduje pobudzenie krążenia krwi, przez co poprawia się zaopatrzenie w tlen i inne substancje odżywcze. uczestników kursu w, nie ma LASERY WYSOKOENERGETYCZNE OBSZARY ZASTOSOWANIA STAWY Zmniejsza się stan zapalny w stawach i pobudza regenerację chrząstki stawowej MIĘŚNIE Likwiduje przykurcze mięśniowe i tym samym pozwala uzyskać szybki efekt przeciwbólowy UKŁAD KRĄŻENIA I LIMFATYCZNY Poprawia zaopatrzenie w składniki odżywcze i odprowadzanie nagromadzonych metabolitów. uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

19 LASERY WYSOKOENERGETYCZNE GŁÓWNE WSKAZANIA STANY OSTRE Zapalenie i zmiany chrzęstno-kostne Bóle kręgosłupa Zapalenia kaletek i błony maziowej Zmiany mięśniowe Obrzęki pourazowe Zmiany w obrębie ścięgien Stany zapalne ZMIANY DEGENERACYJNE Zmiany degeneracyjne chrząstki Zapalenia kostne stawów uczestników kursu w, nie ma LASERY WYSOKOENERGETYCZNE MOC-0,8W; DŁUGOŚĆ FALI-808nm, ODLEGŁOŚĆ-kilka cm Promieniowanie prześwietliło dłoń. Obszary ciemniejsze to naczynia krwionośne. Można wysnuć wniosek, że krew mocno pochłania tę długość fali. Obszar dłoni jest naświetlony mniej więcej równomiernie. Dziwnym wydawać by się mógł brak widocznych kości. Wyjaśnieniem jest rozpraszanie światła w tkance. Tkanka rozprasza światło (trochę tak jak matowa szyba, przez którą nie widać ostro) Efekt rozproszenia nie ujawnił się w przypadku naczyń krwionośnych, gdyż widoczne naczynia przebiegały tuż pod skórą po stronie, z której było robione zdjęcie. uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

20 LASERY WYSOKOENERGETYCZNE W stosunku do poprzedniego zdjęcia zmieniły się warunki naświetlania, gdyż naświetlamy w kontakcie. Na zdjęciu wyraźnie widać, że obszar dłoni, do której po drugiej stronie jest przyłożona sonda jest jaśniejszy. Praca w kontakcie powoduje głębsze wnikanie. uczestników kursu w, nie ma LASERY WYSOKOENERGETYCZNE MOC-0,8W; DŁUGOŚĆ FALI-980nm; ODLEGŁOŚĆ-kilka cm Dłoń nie została prześwietlona pomimo zastosowania takiej samej mocy. Wg dostępnych danych 980nm jest długością fali silnie pochłanianą przez wodę. 980nm wnika dużo płyciej. Pochłanianie energii przez tkanki owocuje lokalnym wzrostem temperatury (energia pochłonięta zmienia swoją formę na energię termiczną) uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

21 LASERY WYSOKOENERGETYCZNE MOC-0,8W; DŁUGOŚĆ FALI-980nm; ODLEGŁOŚĆ-kontakt Przy pracy w kontakcie promieniowanie 980nm wnika głębiej niż przy naświetlaniu z kilku centymetrów gdyż na zdjęciu widoczne są żyły. uczestników kursu w, nie ma LASERY WYSOKOENERGETYCZNE TERAPIA MLS (MULTIWAVE LOCKED SYSTEM) Terapia MLS - połączone i zsynchronizowane generowanie ciągłej i impulsowej emisji laserowej różnych długości fal w zakresie podczerwieni (808 nm emisja ciągła oraz 905 nm emisja impulsowa). Zalety stosowania laserów MLS: połączenie i wzmocnienie efektu terapeutycznego działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe przeciwbólowe intensywne działanie analgetyczne szybkie ustąpienie objawów chorobowych krótki czas trwania zabiegu długotrwałe rezultaty uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

22 LASERY WYSOKOENERGETYCZNE Przewaga laseroterapii wysokoenergetycznej nad niskoenergetyczną (?) Możliwość połączenia szybkich efektów przeciwbólowych przez oddziaływanie termiczne z długotrwałym efektem regeneracyjnym przez oddziaływanie biostymulacyjne (klasyczna LLLT uczestników kursu w, nie ma wymaga licznych zabiegów, efekt przychodzi po czasie) Zmniejszenie bólu (szybki efekt) Zmniejszenie napięcia mięśniowego Zwiększenie elastyczności blizn i tkanek miękkich okołostawowych Biostymulacja tkanek głęboko położonych (poniżej 2 cm od poziomu skóry) LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Ogólne zasady Wygląd i budowa aparatów Promieniowanie laserowe może ulec odbiciu, rozproszeniu, absorpcji (pochłonięciu), transmisji (przenikaniu) w związku z tym: Okulary ochronne Oznakowane pomieszczenie, odpowiednio przystosowane Skóra jak najbardziej odsłonięta, zwykle wystarczy skutecznie rozgarnąć sierść, jeżeli to nie wystarcza można zastosować żel do USG, można przetrzeć spirytusem aby zmniejszyć efekt odbicia, w uczestników kursu w, nie ma przypadkach skrajnych trzeba wygolić sierść. Dobór parametrów naświetlania (z uwzględnieniem np. koloru skóry) Sondę trzymać pod kątem prostym, stosować ucisk Sondę prysznicową trzymać w takiej odległości od skóry, aby światło było jednolite W każdym przypadku sugerujemy właścicielowi serię 10 zabiegów codziennie, szczególnie istotne w przypadku stanu ostrego, mniej istotne w przypadku schorzeń przewlekłych. Jeżeli 30 zabiegów nie przynosi poprawy, należy zmienić metodę fizjoterapii, lub zweryfikować diagnozę. uczestników kursu w, nie ma

23 LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA DERMATOLOGIA Zapalenia skóry, oparzenia, odmrożenia, odleżyny, wrzody, przetoki, ropowice głębokie skóry, zapalenie między palcowe, eczema, zapalenie gruczołów okołoodbytowych, alergia pchla, alergie kontaktowe, zapalenie przewodów słuchowych w miejscach dostępnych dla sondy, wspomagająco w nużycy i świerzbie, krwiaki, dermatozy psychogenne, przeszczepy skóry, rany na skórze innego pochodzenia Dawka (gęstość energii): 4 6 J/cm² Sonda: czerwona prysznicowa, podczerwona punktowa Zalecana częstotliwość: wg zasady ostre-przewlekłe lub wg Nogiera częstotliwość A lub C Miejsce naświetlania: bezpośrednio na zmianę chorobową Liczba zabiegów: min. 10, do uzyskania efektów, najlepiej codziennie (na początku nawet kilka razy dziennie skojarzone np. ze zmianą opatrunku) lub co drugi dzień Uwagi: ogólne zasady w dermatologii - sonda czerwona jako podstawowa, podczerwona na brzegi rany, przy głębokich zmianach również dno rany; sonda podczerwona (ręczny scaning lub dziobanie) uczestników kursu w, nie ma LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Spondyloza, spondyloartroza Dawka (gęstość energii): 6 12 J/cm² Sonda: podczerwona Zalecana częstotliwość: E wg Nogiera lub bólowe i ostre 1 10 Hz, przewlekłe Hz Miejsce naświetlania: przestrzenie międzykręgowe po obu stronach kręgosłupa Liczba zabiegów: od 10 do 30 zabiegów w serii, również profilaktycznie co 6 miesięcy, stany ostre i bólowe codziennie, przewlekłe rzadziej Uwagi: podobnie w leczeniu dyskopatii, zatoru włónistochrzęstnego, złamaniach w obrębie kręgosłupa, po zabiegach chirurgicznych w obrębie kręgosłupa dostosowując dawkę, częstotliwość i liczbę zabiegów uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

24 LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Choroba zwyrodnieniowa stawu Dawka (gęstość energii): 6 12 J/cm² Sonda: podczerwona Zalecana częstotliwość: ciągła lub Hz lub wg Nogiera U albo B Miejsce naświetlania: cały obszar stawu i torebki stawowej, szczególnie szpara stawowa Liczba zabiegów: od 10 do 30 zabiegów codziennie lub co drugi dzień Uwagi: technika stabilna kontaktowa, zalecana zmiana położenia stawu uczestników kursu w, nie ma LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Po resekcji głowy kości udowej Dawka (gęstość energii): 4 6 J/cm² lub wg zasady ostre-przewlekłe stopniowo od 0,5 do 6 J/cm² Sonda: podczerwona, czerwona na ranę pooperacyjną Zalecana częstotliwość: wg zasady ostre-przewlekłe lub wg Nogiera A, C, E Miejsce naświetlania: wokół krętarza większego Liczba zabiegów: od 10 do 30 zabiegów, codziennie lub co drugi dzień Uwagi: technika stabilna kontaktowa uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

25 LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Więzadło krzyżowe przednie pooperacyjnie Dawka (gęstość energii): 4 6 J/cm² lub wg zasady ostreprzewlekłe stopniowo zwiększając dawkę od 0,5 do 6 J/cm² Sonda: podczerwona punktowa, do czasu zagojenia rany pooperacyjnej można wykorzystać również sondę czerwoną prysznicową Zalecana częstotliwość: wg zasady ostre-przewlekłe lub wg Nogiera B 4,56 Hz, 584 Hz lub C- 9,125 Hz, 1168 Hz Miejsce naświetlania: wzdłuż szpary stawowej, miejsca obrzęku, miejsca manifestacji bólu, miejsce powstającego zrostu kostnego, akupunt środek dołu podkolanowego Liczba zabiegów: min. 10 zabiegów, najpierw codziennie, później co drugi dzień uczestników kursu w, nie ma Uwagi: po zastosowaniu technik naruszających strukturę kości niektóre źródła sugerują zastosowanie wyższych dawek (do 12 J/cm²), technika stabilna kontaktowa LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Zapalenie pochewki ścięgna mięśnia dwugłowego ramienia Dawka (gęstość energii): 4 6 J/cm² lub wg zasady ostre do 3 J/cm², podostre do 6 J/cm² Sonda: podczerwona punktowa Zalecana częstotliwość: wg zasady ostre - przewlekłe lub 10 Hz, lub wg Nogiera B Miejsce naświetlania: na przebiegu ścięgna mięśnia dwugłowego i najbliższa okolica, szczególnie w miejscach manifestacji bólu Liczba zabiegów: min. 10 zabiegów codziennie lub co drugi dzień Uwagi: również inne patologie ścięgien np. naderwanie, stan po operacyjnej rekonstrukcji; zapalenia kaletek maziowych, stawów, zapalenia okołostawowe, należy zwrócić uwagę aby ścięgno w trakcie zabiegu było w małym napięciu, naświetlać wszystkie dostępne strony pod właściwym kątem; technika stabilna kontaktowa; często w połączeniu z terapią ultradźwiękami uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

26 LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Kontuzja, naderwanie mięśnia Dawka (gęstość energii): 4 8 J/cm² Sonda: podczerwona Zalecana częstotliwość: wg zasady ostre-przewlekłe lub U albo C wg Nogiera Miejsce naświetlania: okolica kontuzji Liczba zabiegów: min. 10 zabiegów Uwagi: przyspiesza gojenie, minimalizuje ryzyko powstania blizny, działa przeciwbólowo uczestników kursu w, nie ma LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Uszkodzenie nerwów obwodowych Dawka (gęstość energii): 2 8 J/cm² Sonda: podczerwona Zalecana częstotliwość: E wg Nogiera lub 5 Hz, lub ciągłe Miejsce naświetlania: na przebiegu nerwu obwodowego, w miejscu uszkodzenia Liczba zabiegów: min. 10 zabiegów Uwagi: promieniowanie laserowe wywiera niewielki wpływ na nerwy obwodowe niezmienione, ale działa stymulująco na nerwy uszkodzone uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

27 LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Zapalenie dziąseł, paradontopatia, po ekstrakcji zębów Dawka: 1 3 J/cm², wg zasady ostre-przewlekłe Sonda: czerwona; podczerwona w przypadku uszkodzenia tkanek twardych Zalecana częstotliwość: wg Nogiera A lub C lub 5 Hz w stanie ostrym i 3 Hz w stanie przewlekłym, lub ciągłe Miejsce naświetlania: zmiany Liczba zabiegów: min. 5 zabiegów, codziennie lub co drugi dzień Uwagi: bardzo skuteczne po usuwaniu kamienia nazębnego uczestników kursu w, nie ma LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Chroniczne zapalenie płuc u kotów Dawka: 5 6 J/cm² Sonda: podczerwona Zalecana częstotliwość: 5 Hz Miejsce naświetlania: obszar międzyżebrowy Liczba zabiegów: min. 3, najlepiej codziennie Uwagi: farmakoterapia jako metoda główna, laseroterapia wspomagająco, jednoznaczne przeciwwskazanie w przypadku białaczki (FeLV) uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma

28 LASEROTERAPIA - CZĘŚĆ PRAKTYCZNA OKULISTYKA Tylko dla doświadczonych fizjoterapeutów, po konsultacji z fizjoterapeutą który wykonywał tego typu zabiegi, w stadium próbnym (autor nie zaleca) Po zabiegach entropii i ektropii, ropnie powiek, chroniczne zapalenie rogówki Aplikacja wyłącznie boczna Dawkowanie wg różnych źródeł od 0,2 do 10 J/cm² Laser czerwony Częstotliwość ciągłe promieniowanie Zabiegi co drugi dzień uczestników kursu w, nie ma LASEROTERAPIA - SKUTECZNOŚĆ Osiągane wyniki leczenia zależą od: Właściwie postawione rozpoznanie Dobrze zlokalizowane miejsce bólu, schorzenia Dobra znajomość powierzchni anatomicznych Przygotowanie skóry Stosowanie techniki kontaktowej z uciskiem tam gdzie to możliwe Odpowiednio dobrane parametry fizyczne promieniowania praktyczny stosunek między skutkiem a dawką w warunkach klinicznych nie jest dostatecznie zbadany, jednak stosowanie prawa Arndta-Schultza z modyfikacją Ohshiro jest kluczowe niedostatecznie zbadana zależność skuteczności od częstotliwości pomijana w opracowaniach zależność skutków od stosunku czasu naświetlania i mocy uczestników kursu w, nie ma uczestników kursu w, nie ma