FRAGMENTA FAUNISTICA Tom XIV Warszawa, 15 X 1967 Nr 5

Transkrypt

1 POLSKA AKADEMIA NAtJK INSTYTUT ZOOLOGICZNY FRAGMENTA FAUNISTICA Tom XIV Warszawa, 5 X 967 Nr 5 H a l in a R o lik Materiały do ichtiofauny Strwiąża (dopływ D niestru) ze szczególnym uw zględnieniem G obio gobio (L.) i C o b itis ( S aban ejew ia ) au rata (FIL.) MaTepiiajibi n o uxtao^ayne CrpBflaca ( iip u r o K HnecTpa) c o c o ó i.i m ynetom Gobio gobio (L.) H C obitis ( S abanejew ia) au rata (F IL.) Materialien zur Ichthyofauna des Strwiąż-Flusses (Zufluss von Dniestr) m it besonderer Beriieksiclitigung von G obio gobio (L.) und C obitis ( Sabane jew ia') au rata (F IL.) [Z 6 tabelami i 2 tablicami w tekście] Strwiąż jest jednym z lewostronnych górnych dopływówdniestru. Pow staje z połączenia dwóch potoków Strwiążyk i Równia, na zachód od U strzyk Dolnych. Długość Strwiąża wynosi 98 km ( C h le b o w s k i i W a le w s k i, 890), z tego w granicach Polski leży krótki 3-kilometrowy odcinek górnego biegu, od U strzyk Dolnych do Krościenka. Spadek na tym odcinku wynosi 4,2 K oryto rzeki wąskie i kam ieniste, miejscami pokryte dużymi głazami, piasku i m ułu prawie nie ma. P od względem ichtiologicznym Strwiąż zasługuje na szczególną uwagę z dwóch powodów: po pierwsze, w odróżnieniu od większości naszych rzek, które uchodzą do Morza Bałtyckiego i zoogeografioznie należą do prowincji Bałtyckiej, Strwiąż należy do zlewiska czarnomorskiego, a ty m samym do innej prowincji zoogeograficznej, mianowicie Ponto-Kaspijsko-Aralskiej (w ujęciu B e r g a, 949); po drugie zaś ichtiofauna Strw iąża nigdy właściwie nie była badana. N o w ic k i (880) w R ybach i wodach Galicyi podaje jedynie spis gatunków ryb w ystępujących w Strwiążu. W ymienia on w brzm ieniu regionalnym nazw y 6 gatunków, k tó re po zidentyfikow aniu sprow adzają się do 3. Są to:

2 3 4 H. Rolik 2 brzana, strzebla, jelec, karp, kiełb, m iętus, ukleja, okoń, płoć, świnka, śliz, sum, szczupak. B a r t a (883) dodaje do tego spisu jeszcze klenia i minoga. Obie te prace odnoszą się jednak do dolnego odcinka Strwiąża. Pośród prac nowszych jest kilka publikacji dotyczących dorzecza D niestru, także górnego (B a l a b a j, 952; C e p u r n o v i in., 953; K o l j u s e v, 959; S n a r e v ić, 959; V a j n s t e j n, 958), ale tylko w jednej z tych prac ( V a j n s t e j n, 958) jest mowa 0 Strw iążu i to tylko o dolnej jego części. Z górnego biegu Strwiąża nie m am y dotychczas żadnych danych odnośnie do ichtiofauny. Celem niniejszego o p racowania jest uzupełnienie tej luki w m iarę posiadanych m ateriałów. Oprócz samego Strw iąża badaniam i zostały objęte również dwa jego dopływy Stebnik Jasienka. Miałam możność zbierać materiał w Strwiążu czterokrotnie: 4 VI 960 w Ustrzykach Dolnych i w okolicy Krościenka, 20 i 28 IX 965 w okolicy Krościenka oraz 2 VI 966 również w okolicy Krościenka. Stebnik został zbadany niedaleko ujścia 2 VI 966, Jasienka 25 VI 966 w Ustrzykach Dolnych. W 960 r. materiał zbierałam za pomocą, podrywki i kasarków, w 965 r. bateryjnym agregatem elektrycznym, w 966 r. agregatem elektrycznym do połowu ryb. Cały materiał konserwowałam w 2-procentowej formalinie. Przy takim stężeniu formaliny ryby dłużej zachowują barwę i są bardziej elastyczne, co Znacznie ułatwia dalsze ich opracowanie. Ja k zaznaczam w tytule, szczególną uwagę poświęcam dwu gatunkom, mianowicie Gobio gobio (L.) i Cobitis (Sabanejewia) aurata (P i l.). Pierwszy z nich zasługuje na uwagę ze względu na swoją kontrow ersyjną taksonomię. G. (8.) aurata (F i l.) znana była w Polsce dotychczas z kilku stanowisk w dorzeczu W isły (O l iv a, 960; R o l ik, 960) oraz z Czarnej Orawy (B a l o n, H o l ć ik, 964). Strwiąż jest nowym stanowiskiem tego gatunku w Polsce i pierwszym w dorzeczu górnego D niestru. Niżej podaję w porządku system atycznym według układu B e r g a (948, 949) wszystkie gatunki odnotowane przeze mnie dla górnego Strw iąża i jego dopływów. Rodzina Petromyzonidae Lampetra (Eudontomyzon) mariae B e r g, 93 B a r t a (883), który rozpatruje ichtiofaunę górnego dorzecza D niestru, wym ienia tego m inoga pod nazwą Petromyzon planeri B l o c h również ze Strwiąża. Zaznacza przy tym, że jest on pospolity wszędzie w potoczkach i w młynówkach. Dopiero w 93 r. m inóg z północnych rzek czarnomorskich, w tym także i z D niestru, został wyróżniony jako osobny gatunek Lampetra (Eudontom.yzon) mariae B e r g. W edług najnowszych danych (Ce p u r n o v i in., 953; V a j n s t e j n, 958) L. (E.) mariae B e r g w ystępuje w D niestrze i jego dopływach powyżej H ocina. Materiał: okaz 20 IX 965, Strwiąż, km powyżej Krościenka. Jest to larwa o długości ciała 02 mm, posiadająca charakterystyczny dla tego gatunku kształt oraz pigmen

3 3 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 3 5 tację płetwy ogonowej i końca ogonowej części ciała ( B e r g, 948, rys 6 7; K ux iu l i t t. ; R e m b i s z e w s k i, 967). Podczas badań przeprowadzonych w 966 r. stwierdziłam, że minóg ten jest dosyć liczny w Strw iążu koło K rościenka oraz że w ystępuje również w obydw u dopływ ach Strw iąża. Rodzina Gyprinidae Leuciscus cephalus (L in n a e u s, 758) K leń był notow any dla Strwiąża przez B a r t ę ( ). Ś n a r e y i ć (959) podkreśla, że jest on gatunkiem najbardziej rozpowszechnionym zarówno w D niestrze, ja k i jego górnych dopływach. Materiał: 3 okazy 20 i 28 IX 965, 5 okazów 2 VI 966, Strwiąż, km pow yżej Krościenka; 6 okazów 25 VI 966, Jasienka w Ustrzykach Dolnych. C harakterystyka morfologiczna (n = 24); D I I I 8 (9), A I I I 9 (0), I. I. (6) (47), w yrostków filtracyjnych 8-9. Długość ciała badanych okazów w ynosiła mm. Zarówno w Strwiążu, jak i w Jasieńce, kleń nie jest zbyt liczny z braku głębszych kryjów ek. W obydw u stanow iskach przew ażały okazy m łode, o d łu gości ciała m m. PJioxinus phoxinus (L in n a e u s, 758) Strzebla potokowa notow ana była d la Strw iąża p rz e z N o w ic k ie g o (880) i B a r t ę (883). Materiał: 74 okazy 4 VI 960, Strwiąż koło Krościenka i Ustrzyk Dolnych; 45 okazów 20 i 28 IX 965 i 23 okazy 2 VI 966, Strwiąż, km powyżej Krościenka; 60 okazów 2 VI 966, Stebnik; 04 okazy 25 VI 966, Jasienka w Ustrzykaoh Dolnych. Strzebla jest gatunkiem najliczniej występującym zarówno w Strwiążu, ja k i obydw u badanych dopływach. Gobio gobio sarmaticus S l a s t e n e n k o, 934 Kiełbia krótkowąsego wymienia dla Strwiąża zarówno N o w ic k i (880), jak i B a r t a (883). Materiał: 4 okazy 4 VI 960, 90 okazów 20 i 28 IX 965, 67 okazów 2 VI 966, Strwiąż, km powyżej Krościenka; 8 okazów 2 VI 966, Stebnik; 27 okazów 25 VI 966, Jasienka w Ustrzykach Dolnych. B iom etrycznie opracow ałam 86 okazów (w ty m 2 samców i 65 samic).

4 36 H. Rolik 4 C h a r a k t e r y s t y k a m o r f o lo g ic z n a Cechy m erystyczne: D I I I (6) 7, A I I - I I I (5) 6 (7), l.l. 39 ^ ^ 43, 3-4 w yrostków filtracyjnych 2-5 (6), kręgów Liczba prom ieni w płetwie grzbietowej i w płetwie odbytowej wykazywała dużą stałość, dając odchylenie tylko w pojedynczych przypadkach. Liczba łusek w linii bocznej najczęściej wynosiła 4, nad linią boczną 6, pod nią 4. Liczbę kręgów obliczyłam ze zdjęć rentgenowskich na 20 okazach, 0 okazów miało kręgi i tyleż okazów miało Liczba plam na boku ciała w y nosiła 6-2, najczęściej 9. U 62% okazów plam y m iały kształt okrągły, u 38% wydłużony. Ani liczba plam, ani ich kształt nie był uzależniony od płci osobnika. Tabela. Zestawienie cecb plastycznych Oobio gobio sarmaticus S l a s t. ze Strwiąża, n = 86. Cechy n Zakres Zmienności M + m Longitudo corporis (mm) ,3 In % longitudinis corporis a altitudo corporis maxima 86 8,0-2,3 9,76 + 0,08 0,70 altitudo corporis minima 86 8,2-9,6 8,79 + 0,03 0,3 distantia praedorsalis 86 45,0-49,9 48,05 ± 0,0 6 0,54 distantia postdorsalis 86 38,6-44,0 4,53±0,2,0 distantia praeventralis 86 45,-53,7 50,6±0,5,42 distantia praeanalis 86 67,2-73,2 7,0 + 0,3,2 longitudo pedunculi caudae 84 20,0-23,7 2,92 + 0,09 0,86 latitudo corporis 86 3,8-7,2 5,74 + 0,08 0,72 longitudo P 86 6,-20,6 8,50 + 0, 0,99 longitudo V 86 3,6-7,2 5,48 + 0,07 0,68 altitudo D 83 7,3-2,6 9,33 + 0,0 0,90 altitudo A 83 2,0-6,2 4,3+0,0 0,88 longitudo lobi superior C 7 5,9-2,2 8,80 + 0,4,6 longitudo lobi inferior G 73 4,8-20, 7,80 + 0,3,3 longitudo capitis 86 24,5-27,9 26,50 + 0,08 0,77 distantia praeorbitalis 86,2-3,4 2,8 + 0,05 0,42 distantia postorbitalis 86 0,0-2,4,5 + 0,05 0,45 altitudo capitis 86 5,6-8,2 6,97 + 0,06 0,58 diameter oculi 86 4,6-7,0 5,47 + 0,06 0,55 latitudo capitis 86 4,8-7,7 6,30 + 0,06 0,56 distantia inter oculos 86 7,4-9,6 8,29 + 0,04 0,38 longitudo cirri 86 5,5-8,7 7,5 + 0,07 0,67 In % longitudinis pedunculi caudae altitudo corporis minima 84 35,7-45,0 40,30 + 0,25 2,27 In % distantiae inter oculos diameter oculi 86 50,6-82,4 66,3 + 0,64 5,90

5 5 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 37 Cechy plastyczne (tabela ). W szystkie cechy plastyczne zostały opracowane z uwzględnieniem dym orfizm u płciowego. Odnośnie do Gobio gobio (L.) wiadomo było, że płetw y parzyste u samców są nieco dłuższe niż u samic ( O liv a, 953; V la d y k o v, 93). łsta m ateriale ze Strwiąża w zasadzie się to potwierdziło. Długość płetw piersiow ych u samców wynosiła 9,32%, u samic 8,27% długości ciała. M e odnotowałam różnicy w długości płetw brzusznych. Samice m iały nieco większą odległość P -V i nieco szersze ciało i głowę, jak również nieco dłuższe wąsiki. To o statnie stw ierdził tak że O li v a (953). Długość wąsików w stosunku do oka (samce i samice, w % okazów): wąsiki nie sięgały przedniej krawędzi o k a... 2,4 wąsiki sięgały do przedniej krawędzi oka...39,5 wąsiki sięgały nieco za przednią krawędź o k a...40,6 wąsiki sięgały do środka o k a... 5, wąsiki sięgały nieco za środek oka... 2,4 P ozycja taksonom iczna kiełbia krótkow ąsego ze Strw iąża w ym aga szczegółowego omówienia. S l a s t e n e n k o (934) opisał G. gobio (L.) z dorzecza D niestru jako G. gobio carpathicus V l a d. natio sarmaticus. B e r g (949) uznał go za samodzielny podgatunek, G. gobio sarmaticus S l a s t., zaznaczając, że być może jest on identyczny z G. gobio carpathicus V la d. B a n a r e s c u (960) umieszcza G. gobio sarmaticus S l a s t. w synonimach G. gobio obtusirostris V a l. Następnie ( B a n a r e s c u, 96) podkreśla, że oba podgatunki niewiele się różnią między sobą. Jedynie odległość przedoczna jest u G. gobio sarmaticus S l a s t. nieco większa, szczególnie w porównaniu z odległością zaoczną. O liv a (962) również opowiada się za tym, że G. gobio carpathicus V la d, i G. gobio sarmaticus S l a s t. są identyczne i pow inny nazyw ać się G. gobio obtusirostris V a l., ja k zaproponował B a n a r e s c u (960). N a tej podstaw ie zaliczyłam ( R o l ik, 965) 4 okazy zebrane w Strwiążu w 960 r. również do G. gobio obtusirostris V a l. Jednak dalsze badania nad G. gobio (L.) ze Strw iąża przeprowadzone na większym m atriale wykazały, że nie należy on do G. gobio obtusirostris V a l. Porównując bowiem G. gobio (L.) ze Strw iąża z m ateriałem podgatunku nominatywnego z dorzecza W isły, szczególnie zaś z górnego Sanu, stw ierdziłam, że jest on bardzo bliski, nieom al identyczny z tym ostatnim [tabela 2 zestawiłam tylko cechy przyjęte za kryteria podgatunkow e w taksonom ii G. gobio (L.)]. Szereg cech morfologicznych obu populacji (największa i najm niejsza wysokość ciała, długość głowy, odległość przedoczna i zaoczna) m a prawie identyczne wartości (zarówno średnie, jak i skrajne w arian ty szeregu zm ienności indyw idualnej). Liczba łusek w linii G gobio carpathicus V l a d y k o v, 925, jest młodszym synonimem G. gobio obtusirostris V a l e n c i e n n e s, 842. Obie te formy zostały opisane z dorzecza Dunaju, ich identyczność stwierdził B a n a r e s c u (960).

6 36 H. Kolik 4 Charakterystyka morfologiczna Cechy m erystyczne: DIII (6) 7, A I I - I I I (5) 6 (7), l.l. 39 ^ 43, w yrostków filtracyjnych 2-5 (6), kręgów Liczba prom ieni w płetwie grzbietowej i w płetwie odbytowej wykazywała dużą, stałość, dając odchylenie tylko w pojedynczych przypadkach. Liczba łusek w linii bocznej najczęściej wynosiła 4, nad linią boczną 6, pod nią 4. Liczbę kręgów obliczyłam ze zdjęć rentgenowskich na 20 okazach, 0 okazów miało 36+4 kręgi i tyleż okazów miało Liczba plam na boku ciała w y nosiła 6-2, najczęściej 9. U 62% okazów plam y m iały kształt okrągły, u 38% wydłużony. Ani liczba plam, ani ich kształt nie był uzależniony od płci osobnika. Tabela. Zestawienie cech plastycznych Gobio gobio sarmaticus S l a s t. ze Strw ożą, n = 8 6. Cechy n Zakres zmienności ik ± ł«longitudo corporis (mm) ,3 In % longitudinis corporis a altitudo corporis maxima 86 8,0-2,3 9,76±0,08 0,70 altitudo corporis minima 86 8,2-9,6 8,79±0,03 0,3 distantia praedorsalis 86 45,0-49,9 48,05 ± 0,06 0,54 distantia postdorsalis 86 38,6-44,0 4,53±0,2,0 distantia praeventralis 86 45,-53,7 50,6±0,5,42 distantia praeanalis 86 67,2-73,2 7,0 ± 0, 3,2 longitudo pedunculi caudae 84 20,0-23,7 2,92±0,09 0,86 latitudo corporis 86 3,8-7,2 5,74±0,08 0,72 longitudo P 86 6,-20,6 8,50±0, 0,99 longitudo V 86 3,6-7,2 5,48±0,07 0,68 altitudo D 83 7,3-2,6 9,33±0,0 0,90 altitudo A 83 2,0-6,2 4,3 ± 0, 0 0,88 longitudo lobi superior C 7 5,9-2,2 8,80±0,4,6 longitudo lobi inferior ,8-20, 7,80±0,3,3 longitudo capitis 86 24,5-27,9 26,50±0,08 0,77 distantia praeorbitalis 86,2-3,4 2,8±0,05 0,42 distantia postorbitalis 86 0,0-2,4,5±0,05 0,45 altitudo capitis 86 5,6-8,2 6,97 ± 0,0 6 0,58 diameter oculi 86 4,6-7,0 5,47 ± 0,0 6 0,55 latitudo capitis 86 4,8-7,7 6,30±0,06 0,56 distantia inter oculos 86 7,4-9,6 8,29± 0,04 0,38 longitudo crrri 86 5,5-8,7 7,5±0,07 0,67 In % longitudinis pedunculi caudae altitudo corporis minima 84 35,7-45,0 40,30±0,25 2,27 In % distantiae inter oculos diameter oculi 86 50,6-82,4 66,3±0,64 5,90

7 5 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 37 Cechy plastyczne (tabela ). W szystkie cechy plastyczne zostały opracowane z uwzględnieniem dymorfizmu płciowego. Odnośnie do Gobio gobio (L.) wiadomo było, że płetw y parzyste u samców są nieco dłuższe niż u samic ( O liv a, 953; V la d y ic o v, 93). ISTa m ateriale ze Strwiąża w zasadzie się to potwierdziło. Długość płetw piersiowych u samców wynosiła 9,32%, u samic 8,27% długości ciała. M e odnotowałam różnicy w długości płetw brzusznych. Samice m iały nieco większą odległość P -V i nieco szersze ciało i głowę, jak również nieco dłuższe wąsiki. To o statnie stw ierdził tak że O l i v a (953). Długość wąsików w stosunku do oka (samce i samice, w % okazów): wąsiki nie sięgały przedniej krawędzi o k a... 2,4 wąsiki sięgały do przedniej krawędzi oka...39,5 wąsiki sięgały nieco za przednią krawędź o k a...40,6 wąsiki sięgały do środka o k a... 5, wąsiki sięgały nieco za środek oka... 2,4 P ozycja taksonom iczna kiełbia krótkow ąsego ze Strw iąża w ym aga szczegółowego omówienia. S l a s t e n e n k o (934) opisał G. gobio (L.) z dorzecza D niestru jako G. gobio carpathicus V l a d. natio sarmaticus. B e r g (949) uznał go za samodzielny podgatunek, G. gobio sarmaticus S l a s t., zaznaczając, że być może jest on identyczny z G. gobio carpathicus V la d. B a n a r e s c u (960) umieszcza G. gobio sarmaticus S l a s t. w synonimach G. gobio obtusirostris V a l. Następnie ( B a n a r e s c u, 96) podkreśla, że oba podgatunki niewiele się różnią między sobą. Jedynie odległość przedoczna jest u G. gobio sarmaticus S l a s t. nieco większa, szczególnie w porównaniu z odległością zaoczną. O liv a (962) również opowiada się za tym, że G. gobio carpathicus V la d, i G. gobio sarmaticus S l a s t. są identyczne i pow inny nazyw ać się G. gobio obtusirostris V a l., ja k zaproponował B a n a r e s c u (960). N a tej podstawie zaliczyłam ( B o l i k, 965) 4 okazy zebrane w Strw iążu w 960 r. również do G. gobio obtusirostris V a l. Jednak dalsze badania nad G. gobio (L.) ze Strw iąża przeprowadzone na większym m atriale wykazały, że nie należy on do G. gobio obtusirostris V a l. Porównując bowiem G. gobio (L.) ze Strw iąża z m ateriałem podgatunku nom inatywnego z dorzecza Wisły, szczególnie zaś z górnego Sanu, stw ierdziłam, że jest on bardzo bliski, nieom al identyczny z tym ostatnim [tabela 2 zestawiłam tylko cechy przyjęte za kryteria podgatunkow e w taksonom ii G. gobio (L.)]. Szereg cech morfologicznych obu populacji (największa i najm niejsza wysokość ciała, długość głowy, odległość przedoczna i zaoczna) m a prawie identyczne wartości (zarówno średnie, jak i skrajne w arian ty szeregu zmienności indyw idualnej). Liczba łusek w linii G gobio carpathicus V l a d y k o v, 925, jest młodszym synonimem G. gobio obtusirostris V a l e n c i e n n e s, 842. Obie te formy zostały opisane z dorzecza Dunaju, ich identyczność stwierdził B a n a r e s c u (960).

8 3 8 H. Rolik 6 bocznej, odległość przedgrzbietow a i długość trzona ogonowego różnią się ty lk o nieznacznie od siebie. Niezaprzeczalny jest fakt, że O. gobio (L.) ze Strw iąża wykazuje znaczne podobieństwo do G. gobio obtusirostris Y a l., naw et jeszcze większe niż G. gobio gobio (L.) z dorzecza W isły (liczba łusek w linii bocznej, długość głowy). Jednak odległość przedoczna w odróżnieniu od G. gobio obtusirostris Y a l. była u nieb zawsze większa od zaocznej. Tabela 2. Zestawienie porównawcze niektórych cech morfologicznych Gobio gobio sarmaticus Sla st. ze Strwiąża () i Gobio gobio gobio (L.) Z górnego Sanu (2). Cechy Stanowisko Zakres zmienności M Squamae liniae ,95 lateralis ,74 In % longitudinis corporis longitudo capitis altitudo corporis maxima altitudo corporis minima distantia praedorsalis longitudo pedunculi caudae distantia praeorbitalis distantia postorbitalis diameter oculi ,5-27,9 25,0-28,3 8,0-2,3 8,5-2, , , , ,8 20,0-23,7 20,9-24,3.2-3,4.2-3, 0,0-2,4 0,6-2,4 4,6-7,0 4,9-6,8 26,50 26,69 9,76 9,62 8,79 8,70 48,05 47,43 2,92 22,62 2,8 2,4,5,27 5,47 6,00 In % longitudinis pedunouli caudae altitudo corporis minima 2 35,7-45,0 35,3-44, 40,30 38,86 Z tego w ynika, że G. gobio (L.) ze Strw iąża jest tylko zbliżony do G. gobio obtusirostris V a l., ale nie identyczny z nim. Zajm uje stanowisko pośrednie m iędzy tym podgatunkiem a form ą nom inatyw ną, wobec czego powinna być dla niego zachow ana nazw a G. gobio sarmaticus S l a s t. Taka zresztą nazw a jest używ ana w większości opracow ań ichtiologicznych dotyczących dorzecza D niestru z ostatnich lat ( S n a r e v ić, 959; V a j n S t e j n, 958). Ciekawe, że np. V a jn.s te.j n (958) w ym ienia dla dorzecza górnego D n iestru zarów no G. gobio

9 7 Materiały do iohtiofauny Strwiąża 39 sarmaticus S l a s t. jak i G. gobio gobio (L.). Chodzi tu p r a w d o p o d o b n ie o reo - iilne i limnofilne populacje tego podgatunku. Omawiana p o p u la c ja ze S trw ią ż a jest populacją reofilną. N a marginesie chciałam jeszcze zaznaczyć, że O l iv a (962), analizując nom enklaturę i stanowisko system atyczne G. gobio (L.) z dorzecza D unaju i D niestru, opierał się m. in. na m ateriałach znajdujących się w zbiorach Zakładu Biologii W ód PA N w Krakowie, które pochodziły, jak pisze autor, z P ru tu w Stanisławowie. Otóż m ateriały te nasuw ają pewne wątpliwości, ponieważ Stanisławów leży nie nad P rutem lecz nad Bystrzycą dopływem D niestru. Jeśli więc założyć, że okazy te pochodzą z P ru tu, m ogą one rzeczywiście n a leżeć do G. gobio obtusirostris V a l. (S n a b e y ić, 959, wymienia dla górnego P ru tu G. gobio carpathicus V l a d. = G. gobio obtusirostris V a l.). Jeśli zaś pochodzą z Bystrzycy powinny być zaliczone do G. gobio sarmaticus S l a s t., tym bardziej że z przytoczonych w pracy danych biom etrycznych wynika, że odległość przedoczna była u w szystkich okazów większa niż zaoczna. Pod względem liczebności kiełb krótkow ąsy w Strwiążu zajm uje drugie m iejsce po strzebli potokow ej. Mniej liczny jest w Jasieńce, a zwłaszcza w Stebniku. Gobio gobio sarmaticus S l a s t e n e n k o, 934 x Gobio kessleri D y b o w s k i, 862 Krzyżówka między G. gobio (L.) a G. kessleri D y b. kilkakrotnie była notow ana w dorzeczu D unaju ( H o l ć ik i M i ś i k, 962; K ux i W e is z, 964; W e is z i K ux, 962). Materiał: okaz 20 IX 965, Strwiąż, km powyżej Krościenka. 5 Je st to samiec, l = 76 mm, I) I I I 8, A I I 6, I. I. 4 -, nie ma c h a r a k te r y - 3 stycznego dla G. kessleri D y b. podłużnego prążkow ania łusek. Cechy m o r f o m etryczne pośrednie między G. gobio sarmaticus S l a s t. a G. kessleri D y b. Szczególnie daje się to zauw ażyć w tak ich cechach, w k tó ry ch w ystępują w y raźne rozgraniczenia m iędzy ty m i g atunkam i (największa i najm niejsza w y sokość ciała, szerokość ciała). W ąsiki sięgają środka oka. Otwór odbytowy, jak u G. gobio sarmaticus S l a s t., leży bliżej płetw y odbytowej. Dokładniejszy opis te j krzyżów ki u R o l ik, 967. O ile G. gobio sarmaticus Sl a s t. występował w Strwiążu bardzo licznie w zbadanym odcinku rzeki, nie stwierdziłam tam w ogóle G. kessleri D y b. N ie je s t to zresztą właściwe dla tego g a tu n k u stanow isko ekologiczne. W edług S l a s t e n e n k o (934) G. kessleri D y b. w ystępuje w samym Dniestrze lub w przyujściowych partiach jego dopływów. Tam też prawdopodobnie styka się z G. gobio sarmaticus S l a s t., tym bardziej że górny Strwiąż jest dla G. gobio sarmaticus S l a s t. raczej terenem żerowiskowym. Nie spotkałam tam ani narybku tego podgatunku ani naw et okazów młodszych (! + )

10 4 0 II. Eolik 8 Barbus petenyi H e c k e l, 847 B rzanka jest wym ieniana ogólnie jako gatunek w ystępujący w dorzeczu górnego D niestru (Ce p u k n o v i in., 953; K o l j u s e v, 959; V a j n s t e j n, 958). Materiał: 4 okazy 20 i 28 IX 965, 32 okazy 2 VI 966, Strwiąż, km powyżej Krościenka; 2 okazy 2 VI 966, Stebnik; 3 okazy 25 VI 966, Jasienka w Ustrzykach Dolnych. C harakterystyka morfologiczna (n 36): D I II-IV 8, A I I - I I I 5, I. I. (52) (63) (66), wyrostków filtracyjnych 8-0, kręgów Długość ciała 7 9 w ahała się w granicach m m. B rzan k a w ystępow ała zarów no w Strw iążu, ja k i obydw u dopływ ach nielicznie i b y ły to przew ażnie okazy młode. Barbus petenyi H e c k e l, 847 x Barbus barbus (L i n n a e u s, 758) Krzyżówka brzanki i brzany znana była z Czechosłowacji (K ux i W e is z, ) i niektórych karpackich dopływów W isły ( E o l ik, 967). Materiał: okaz 2 VI 966, Strwiąż, km powyżej Krościenka. Typow y okaz krzyżówki brzanki i brzany o słabym ząbkowaniu ostatniego tw ardego prom ienia w płetw ie grzbietow ej. Samiec, długość ciała 78 m m, JD I I I 8, A I I I 5, I. I. 60, wyrostków filtracyjnych 0, kręgów 4. 8 Alburnoides bipunctatus rossicus B e r g, 924 W ystępowanie podgatunku A. bipunctatus rossicus B e k g w dorzeczu D niestru zostało definitywnie stwierdzone przez S l a s t e n e n k o (929). B e k g (924) przypuszczał jedynie, że A. bipunctatus B l o c h z D niestru należy do tego podgatunku (cyt. za S l a s t e n e n k o, 929). D la górnego D niestru A. bipunctatus rossicus B e k g wymienia Ce p u k n o v i in. (953). P ozostali au to rzy w ym ieniają A. bipunctatus B lo c h. Materiał: 6 okazów 2 VI 966, Strwiąż, km powyżej Krościenka. C harakterystyka m orfologiczna: D I I I 8, A I I I (4) (5) 6-7, I. I (5), wyrostków filtracyjnych 7-8, zęby gardłowe: 4 okazy , 4 jeden , jeden Zarówno liczba prom ieni w płetwie odbytowej, jak i zębów gardłowych niewątpliwie wskazuje na to, że wymienione okazy należą do podgatunku A. bipunctatus rossicus B e k g. Piekielnica w ystępuje w Strw iążu praw dopodobnie nielicznie. W Stebniku i Jasieńce nie stw ierdziłam jej.

11 9 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 4 Rodzina Gobitidae Nemachitus barbatulus (L in n a e u s, 758) Śliza podaje dla Strwiąża N o w ic k i (880) i B a r t a (883). Materiał: 28 okazów 2 VI 966, Strwiąż, km powyżej Krościenka; 7 okazów 2 VI 966, Stebnik; 22 okazy 25 VI 966, Jasienka w Ustrzykach Dolnych. W ystępuje dosyć licznie, szczególnie w Jasieńce. Gobitis (Sabanejewia) aurata ( F ilip p i, 865) K ózka złotawa została w ykazana dla D niestru poniżej Hocina (C e p u r n o v i in., 953). V a j n s t e j n (958) i K o l j u s e v (959), którzy opisują ichtiofaunę górnego dorzecza D niestru do Zbrucza, nie wym ieniają G. (S.) aurata ( F il.). Nie wym ienia jej również S n a r e v ic (959). Tak więc gatunek ten nie był znany ani z górnego D niestru, ani z dopływów tej jego części. Materiał: okaz 4 VI 960, 45 okazów 20 i 28 IX 965, 50 okazów 2 VI 966, Strwiąż, km powyżej Krościenka; 2 okazy 2 VI 966, Stebnik; 3 okazy 25 VI 966, Jasienka w Ustrzykach Dolnych. Ponadto w zbiorach Instytutu Zoologicznego PAN w Warszawie są cztery okazy juwenalne kózki złotawej, pochodzące z Dniestru pod Okopami (leg. E. G r a b d a, 30 IV 930). B iom etrycznie opracow ałam 45 okazów (w ty m 28 samców i 7 sam ic). Charakterystyka morfologiczna Cechy m erystyezne: D (I) I I - I I I 6-7, A (I) I I - I I I 5-6, G -2 (3) I, wyrostków filtracyjnych na wewnętrznej kraw ędzi pierwszego luku skrzelowego 8 - (tabele 3 i 4). Cechy plastyczne (tabela 5). Opracowując statystycznie dane biom etryczne zbadałam również dymorfizm płciowy w stosunku do wszystkich cech zarówno przeliczalnych, jak i wymierzalnych, podając w tabelach oddzielnie dla obydwu płci te cechy, w k tó ry ch dym orfizm został stw ierdzony. Dymorfizm płciowy u omawianego gatunku wyraża się przede wszystkim w tym, że samce m ają wzdęcia na bokach ciała tuż przed nasadą płetw y grzbietowej ( V l a d y k o v, 925). Na podstawie tej cechy Y la d y k o v (929) wyodrębnił G. aurata aurata ( F i l.) oraz C. aurata balcanica K a r a m a n w samodzielny rodzaj Sabanejewia uznany przez B a n a r e s c u (964) za podrodzaj. Oprócz tego stwierdził Y l a d y k o v (93) na m ateriale z górnej Cisy, że samce kózki złotawej m ają dłuższe płetw y parzyste, w szczególności płetwy piersiowe, niż samice. M iślk (958) bad ając te n gatu n ek w rzece K ysuce (również dorzecze D unaju), U 6 okazów stwierdziłam po jednym wyrostku filtracyjnym również na stronie ze wnętrznej pierwszego łuku skrzelowego, u 2 okazów po 2 wyrostki.

12 4 2 H. Rolik 0 nie potwierdził zaobserwowanej przez V l a d y k o v a różnicy w długościach płetw parzystych, ale znalazł pewne różnice w wysokości ciała i w odległości antew entralnej, szczególnie zaś w szerokości ciała. W szystkie te pom iary m ają według niego większe w artości u samców. Poza tym stwierdził, że samce m ają większą liczbę w yrostków filtracyjnych, niż samice. Tabela 3. Zestawienie liczby promieni w płetwach grzbietowej, odbytowej i ogonowej u Cobitis (Sabanejewia) aurała ( F i l.) ze Strwiąża. D II 6 4 III 6 5 I 7 II 7 4 U l 7 I A n = 45 2 A II 5 9 III 5 24 I 6 II 6 <- n = 45 o I I 2 I 2 I 42 I 3 I < n = 45 N a m ateriałach ze Strw iąża potw ierdziły się zaobserwow ane przez V l a d y k o v a (93) różnice w długościach płetw parzystych są one dłuższe u samców (w przypadku płetw piersiowych różnica jest statystycznie istotna, w przypadku płetw brzusznych nieistotna). Samce m ają również wyższą płetwę grzbietową i odbytową. Samice zaś m ają nieco większe w ym iary głowy (różnice są istotne tylko w szerokości czoła) i znacznie większą odległość antedorsalną, antewentralną, anteanalną i odległość P -V. Jeśli chodzi o szerokość ciała, to zmierzona przed wzdęciami na bokach ciała u samców i w identycznym miejscu u samic ma u obydwu płci te same wartości. M e zaobserwowałam również dymorfizmu płciowego w liczbie w yrostków filtracy jn y ch (tabela 4). Tabela 4. Zestawienie liczby wyrostków filtracyjnych u Cobitis (Sabanejewia) aurała ( F i l.) ze Strwiąża. Płeć Liczba wyrostków n M samce i samice ,32 samce ,40 samice ,23 Ubarwienie. Liczba i kształt plam zarówno na bokach ciała, jak i na grzbiecie, a tak że liczba szeregów plam ek n a płetw ie grzbietow ej i ogonowej była u b a danych okazów dosyć zmienna. W trakcie opracow ania m ateriału wyłoniły się dw a podstaw ow e ty p y ubarw ienia i trzeci ty p pośredni. I ty p ubarw ienia: a) plam grzbietow ych dużo (2-6), często zaczynają się one nie bezpośrednio za głową, lecz w odległości m iędzy końcem głowy

13 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 43 a nasadą płetwy grzbietowej lub często są rozlane; b) plam na boku ciula dużo (2-6), również często rozlane i trudne do obliczenia; c) na płetwie ogonowej do 0 szeregów plam ek. I I ty p ubarw ienia: a) plam na grzbiecie mniej (9-4), są one wyraźniejsze, zaczynają się za głową; b) plam na boku ciała również mniej (9-5), m ają mniej więcej regularny, kw adratow y kształt; c) na płetwie ogonowej do 6 szeregów plam ek. I I I ty p ubarw ienia: ubarw ienie pośrednie. Tabela 5. Zestawienie cech plastycznych Cobitis (ISabanejewia) aurata (F il.) Ze Strwiąża n = 45 (dd - 28, 99-7). Cechy Pleć Zakres zmienności _M±m Longitudo corporis (mm) d d i 99 59,0-77,0 68,20 In % longitudinis corporis a M 2 / to^ ± to longitudo capitis dc? i 99 8,5-2,2 9,49±0,0 0,70 H dd i 99 4,3-7,2 5,64 ± 0, 0 0,65 h <?<? i 99 8,5-0,7 9,6±0,08 0,55 distantia praedorsalis dd 45,9-49,8 48,0±0,8 0, ,3-5,7 49,20±0,32,33 distantia postdorsalis <?<? i 99 38,9-45,8 42,38±0,22,5 distantia praeventralis dc? 43,6-49,8 47,50±0,25, ,5-52,0 49,59 ± 0,4 4,8 distantia praeanalis dd 68,4-74,8 72,00±0,32, ,7-76,8 73,88±0,33,36 longitudo pedunculi caudae d d i 99 7,9-22,3 20,03±0,6,09 distantia P V d d 26,7-3,3 29,00±0,45 2, ,4-32,6 30,88±0,24,00 distantia V -A d d i 99 22,-26,0 24,2±0,5,04 latitudo corporis d d i 99 8,5-0,9 9,96±0,08 0,5 longitudo P d d 4,2-6,9 5,43±0,2 0, ,6-6,4 4,29±0,27,2 longitudo V d d i 99,0-4,7 2,55±0,2 0,80 longitudo 0 dd i 99 4,7-8,6 6,64±0,5,03 altitudo D d d 2,9-6,3 4,73±0,5 0, ,-5,2 3,62±0,20 0,82 altitudo A d d 9,4-3,2,3±0,4 0, ,8-,7 0,47±0,23 0,94 distantia praeorbitalis dd i 99 8,4-0, 9,5±0,07 0,46 distantia postorbitalis d d i 99 8,9-0,3 9,54± 0,06 0,40 altitudo capitis dd i 99 2,5-4,7 3,59±0,0 0,60 latitudo capitis dd i 99 9,2-,5 0,43±0,09 0,58 distantia inter oculos dd 3,4-4,9 4,30± 0,07 0, ,2-5, 4,66±0,06 0,27 diameter oculi dd i 99 2,3-3,5 3,03 ± 0,0 5 0,25 2,98 4,4 4,09 3,63 3,85 4,40 2,70 5,37

14 4 4 H. Rolik 2 Dalsza analiza m ateriału wykazała, że dla samic najwłaściwszy jest drugi typ ubarw ienia, o plam ach większych i regularniejszych. Dla samców w szystkie trzy typy, ze zdecydowaną przew agą I typu. Ogólnie w przebadanym m a teriale częściej spotykał się drugi ty p ubarw ienia (tabela 6). Pod względem morfologicznym C. (S.) aurata ( F i l.) ze Strw iąża wykazuje duże podobieństw o do form y z dorzecza W isły. Tabela 6. Zależność typu ubarwienia od płci u Cobitis (Sabanejewia) aurata ( F i l.), n = 34 (<?«? 7, ęę 7). I typ ubarwienia II typ ubarwienia III typ ubarwienia <?<??? Of Of <?<? 99 7,7% 5,8% 4,7% 29,4% 7,7% 4,7% 23,5% 44,% 32,4% Bodzina Cottidae Coitus poecilopus H e c k e l, 836 B a r t a (883), C e p u r n o v i in. (953), Y a j n ś t e j n (958) wym ieniają głow acza dla dorzecza górnego D n iestru w ogóle. W zbiorach In sty tu tu Zoologicznego PA N znajduje się jeden okaz ze Strwiąża (leg. J. M. B e m b is z e w s k i, 3 V 966). Podczas badań przeprowadzonych 2 VI 966 w S tebniku złowiłam ta m 4 okazów głowacza pręgopłetw ego. B adania nad ichtiofauną Strw iąża i jego dopływów (Stebnik i Jasienka) wykazały, że w ystępuje tam szereg gatunków ryb nie wymienionych w pracach N o w ic k ie g o (880) i B a r t y (883). Są to gatunki właściwe dla górnego biegu rzek, takie jak : Barbus petenyi H e c k., Alburnoides bipunctatus rossicus B e r g, Cottus poecilopus H e c k. i częściowo Cobitis (Sabanejewia) aurata ( F i l.). Ogółem stw ierdziłam w górnym biegu Strw iąża i jego dopływach 7 gatunków, 2 podgatunki i 2 krzyżówki. Dla Lampetra (Eudontomyzon) mariae B e r g Strwiąż jest nowym stanowiskiem tego gatunku w Polsce. Gobio gobio (L.) ze Strw iąża należy do podgatunku G. gobio sarmaticus S l a s t e - NENko. Podgatunek ten oraz A. bipunctatus rossicus B e r g są nowe dła ichtiofau n y Polski. Cobitis (Sabanejewia) aurata ( F i l.) została w ykryta w dorzeczu górnego D n iestru po raz pierwszy.

15 3 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 45 PE3HDME CrpBaiK HBjiaeTCH oflhhm H3 HeSojibuiHX BepxHHX nphtokob flhecnrpa. B n p eg e jia x IIojib iiih HaxoflHTca yaactok e r o BepxH ero TeaeHHa, cobepm eh H o He HCCJiefloBaHHbiH c tohkh 3peH na iixtno(j)ayhbi. A b t o p H auuia TaM 7 bh^ ob K pyrjiopotbix h p b i6, 2 noflbhfla h 2 ragphflhbie <J)opMbi. H jih Lampetra (Eudontomyzon) mariae B er g C tpbjdk HBjiaerca h o b h m MecTOHaxoac- TieiiHeM 3T oro BHfla b n o jib iu e. CpeflH paccmotpehhbix b p a 6 o r e bhhob p w 5 o c o 6 o e BHHMaHHe yaejiaet ca flbym BHflaM: Gobio gobio (L.) h Cobitis (Sabanejema) aurata ( F il.). G. gobio (L.) H3 CrpBaaca npjin afl- aeacht k noflbhfly G. gobio sarmaticus S l a s t., n o cb ohm MopcjiojioniHecKHM nph3hakam onehb 6jih 3 0 k k G. gobio gobio (L.) H3 BepxH ero reaehha CaHa (x a S ju m a 2) h He MoaceT óbitb otoaviectbjieh c G. gobio obtusirostris V a l. H3 GacceiiHa fly n a a (B a n a r e s c u, 960, 96; O li v a, 962). C. (5.) aurata ( F il.) He Sbina h o H act oam ero BpeMeHH OTMeaeHa hjih 6acceiiH a BepxH ero flu ect p a. B CrpBaace ouehb M H oror H C jieh H a, n ep a o rrca npehm y- mectbehho b n e c x e n o n 6onbniHM H BajiynaMH. H anjiyam iim m c to h o m ee k o jijick iih o h h - pobahha ab jiaerca nob jia n p n n om o u in ajieictphheckoro arperat a. I l o CBoeMy M opcjiojio- rhaeckomy CTpoeHHK) C. (S.) aurata ( F i l.) H3 CxpBa>Ka cxoflh a c ( )opm oii, p a cn p o ct p a - HeHHOH b G acceftue B hcjiw. Alburnoides bipunctatus B l o c h H3 CrpBaaca nphhafljieacht k noflbhfly A. bipunctatus rossicus B e r g, KOTopbift abjiaetca ho bbim HJia nxtho<j>ayhh n o jib iu n. H 3 THSpMflHbix (JiopM abtop o& H apyaonia b CrpBaace r n 6 p n fl Barbus petenyi H e c k. X Barbus barbus (L.) h Gobio gobio sarmaticus S l a st. X Gobio kessleri D y b. ZUSAMMENFASSUNG Strwiąż gehórt zu den nicht allzu grossen oberen Zufliissen von Dniestr. Innerhalb der polnisehen Grenzen befindet sieli nur ein 3 km langer, in ichthyologischer H insicht bisber vollig unerforscbter A bschnitt seines oberen Laufes. Die Yerfasserin stellte dort das Yorkommen von 7 A rten, 2 U nterarten und 2 H ybriden von Fischen und E undm aulern fest. Fiir Lampetra (Eudontomyzon) mariae B e r g bildet Strwiąż eine neue Fundstelle in Polen. Besonders beachtensw ert von den in der A rbeit besprochenen Fischarten sind Gobio gobio (L.) und Cobitis (SabUnejewia) aurata ( F i l.). Die erste von ihnen gehórt zu der U nterart G. gobio sarmaticus S l a s t., ist m it G. gobio gobio (L.) aus dem oberen San nahe verw andt (Tabelle 2) und kann nicht m it G. gobio obtusirostris Y a l. aus dem Strom gebiet der Donau identifiziert werden ( B a n I - r e s c u, 960, 96; O liv a, 962). C. (S.) aurata ( F i l.) wurde bisher aus dem Flussgebiet des oberen D niestr nicht gemeldet. In Strwiąż kom m t er sehr zahlreich vor, leb t im Sande u n te r grossen Steinen. Die beste Sam m elm ethode

16 4 6 H. Eolik 4 waren die Fangę m it elektrischem Aggregat. In morphologischer Hinsicht steht G. (S.) aurata ( F i l.) aus Strwiąż der Form aus dem Strom gebiet von W eichsel sehr nahe. Alburnoides bipunotatus B l o c h aus Strw iąż gehórt zu der U nterart A. bipunctatus rossicus B e r g. Die U n te ra rt ist fiir die polnische Ick th y o fau n a nen. Y o n d e n H y b r i d e n w u r d e n in S trw ią ż Barbus petenyi H e c k. x Barbus barbus (L.), so w ie Gobio gobio sarmaticus S l a s t.xgobio lcessleri D y b. e n td e c k t. PIŚMIENNICTW O B a l a b a j P. P Do vyvcennja i htiofauny basejnu verhnjogo Dnistra. Nauk. Zap pryrodoznavc. Muz. Agrobiol. AN U E SE, K yiv, 2: B a l o n E. K., I I o l ć I k J Kilka nowych dla Polski form krągłoustych i ryb z dorzecza Dunaju (Czarna Orawa). Fragm. faun., Warszawa, : , 3 ff., 2 fot., 5 tab. B a n a r e s c u P Einige Fragen zur Herkunft und Yerbreitung der Siisswasserfischfauna der europaisch-mediterranen Unterregion. Arch. Hydrobiol., Stuttgart, 57: 6-34, tab., 8 map. B a n a r e s c u P. 96. Weitere systematische Studien iiber die Gattung Gobio (Pisces, Cyprinidae), insbesondere im Donaubecken. Vestn. csl. zool. Spoi., Praha, 25: , 2 ff., mapa. B a n a r e s c u P Pisces-Osteichthyes (Pesti Ganoizi si Ososi). W: Fauna Eepublicii Populare Eomine, 3. Bucureęti, 962 pp., 402 ff. B a r t a M. A Materyjały do ichtyjologicznej fauny Dniestru i jego dorzeczy. Kosmos, Lwów, 8: 08-6, B er g L. S. 948, 949. Eyby presnyh vod SSSE i sopredel'nyh stran. Cast' i 2. W: Opredeliteli po faunę SSSE, 27, 29. Moskva-Leningrad, 925 pp., 674 ff. Ce pu r n o v B. S., B u r n asev M. S., Sa e n k o J. M., D o l g ij V. N Materiały po faunę pozvonocnyh zivotnyli nizov-ev Dnestra, Pruta i juźnyh rajonov Moldavii. KiSinjovsk. gos. Univ., Uc. Zap., Kisinev, 8 (biol.-pocv): , tab. C h l e b o w s k i B., W a l e w s k i W. (red.) 890. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich,. Warszawa, 960 pp., H o L Ć fk J., M i ś i k V Ichtyologicky vyzkum Karpatskśho obluka. I. Ichtyofauna tokov jużnych svahov Vihorlatu a Blatskej niziny. Biologia, Bratislava, 7: , 4 ff., 3 tab. K o l j t ise v I. I Fauna pozvonocnyh zivotnyh Sovetskih Karpat. W: Fauna i zivotnyj i mir Sovetskih Karpat (Nauc. Zap. Użgor. gos. Univ., 40), Użgorod, 3-9 pp., 5 tab. K ux Z., W e i s z T Prispevek k poznani ichthyofauny reky Topie v Bardejovskem okrese. Ćas. morav. Mus., Brno, 48: 45-74, 2 ff., 6 fot., 8 tab., mapa. K ij x Z., W e i s z T Prispevek k poznani ichtyofauny slovenskyh rek. Ćas. morav. Mus., Brno, 49: 9-246, 2 fot. M i M k V K vyskytu a biometrike pl'za horskeho balkanskeho (Oobitis aurata ( F i l i p - p i 865) balcanioa K a r a m a n 922 natio montana (?) V l a d y k o v 925) z rieky Kysuce. Biologia, Bratislava, 3: ff. 8 tab. N o w i c k i M E yby i wody Galicyi. Kraków, pp. O l i v a O K sexualnimu dimorfizmu hrouzka obecneho (Gobio gobio (L.)). Ćas. narodn. Mus., Praha, 22: Oliv a O Kilka słów o kiełbiu Prutu. Prz. zool., Wrocław, 4: 5-53, tab.

17 5 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 47 R e m b i s z e w s k i J. M Materiały do poznania minogów (Petromyzonidae) rodzaju Lampetra G r a y w Polsce. I. Lampetra (Eudontomyzon) mariae B e r g. Fragm. faun.,warszawa, 3; , 2 ff 2 fot., 4 tab. R o l i k H Materiały dotyczące zmienności geograficznej i ekologicznej Oobio gobio (L.) w Polsce. Fragm. faun., Warszawa, 2: 5-29, 7 tab., mapa. R o l ik H O niektórych naturalnych krzyżówkach ryb karpiowatych (Pisces, Cyprinidae) w Polsce. Fragm. faun., Warszawa, 4, 3 ff., 6 tab., 2 tabl. (w druku). S l a s t e n e n k o E. P Materijaly do ihtiofavny r. Dnistra ta jogo golovnisih doplyviv (y meźah Kam janec'koj okr.). Zap. Kam janec'-podilvkoj nauk.-dosl. Katedry, Kam janec'-podil's'kyj, pp , 7 tab. S l a s t e n e n k o E. P Les goujons de PUkraine. Buli. Soc. zool. France, Paris, 59: , 5 ff. S n a r e v i ć I. D Ryby Sovetskoj Bukoviny. W : Żiyotnyj mir Sovetskoj Bukoviny (Trudy Eksped. po kompl. izuc. Karpat i Prikarpat'ja, 7, ser. biol.), Cernovcy, pp , 6 ff., 7 tab. V l a d y k o v V Tjber eine neue O obitis-art aus der Tschechoslovakei: Cobitis montana n. sp. Zool. Jb. Syst., Jena, 50: , 2 ff., 3 tab., 2 tabl. Vla dykov V Sur un nouveau genre de Gobitidae: Sabanejewia. Buli. Mus. H ist, nat., ser. 2, Paris, : Vla dykov V. 93. Poissons de la Russie sous-carpathique (Tchecoslovaquie). Mem. Soc, zool. France, Paris, 29: , 29 ff. V a.t n S t e.tn A. S Ihtiofauna basejnu verhnjogo Dnistra. Bjul. Inst. Gidrobiol., Kyiv, : 48-60, 8 tab. W e i s z T., Kux Z Iehtyofauna Ondavy a Hornódu. Ćas. morav. Mus., Brno, 47: 8-200, 8 fot.

18 4 8 H. Rolik 6 Tablica I Różne typy ubarwienia u Cobitis (Sabanejewia) aurata ( F i l.) ze Strwiąża (leg. H. R o l ik 28 IX 965), wielkość naturalna: -2 I typ ubarwienia, 3-4 II typ ubarwienia. Fot. T. P ł o d o w s k i

19 7 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 49 Tablica I

20 50 H. Rolik 8 Tablica II R óżne ty p y ubarw ien ia u Cobitis (Sabanejewia) aurata ( F il.) ze S trw iąża (leg. H. R o lik 28 IX 965), wielkość naturalna: 5-8 III (pośredni) typ ubarwienia. Fot. T. P ł o d o w s k i

21 V 9 Materiały do ichtiofauny Strwiąża 5 Tablica II *ę,*c*r«v

22 Redaktor pracy mgr J. M. Rembiszewski Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 967 Nakład egz. Ark. wyd.,5, druk.,25. Pap. piśm. ki. III, 80 g B, Cena zł 0, Nr zam. 33/67 Wrocławska Drukarnia Naukowa D-2