Wprowadzenie. sylwan nr 1: 48 57, 2006
|
|
- Aneta Cieślik
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 sylwan nr 1: 48 57, 2006 Henryk Malinowski Insektycydy systemiczne i możliwości ich wykorzystania w ochronie kasztanowców przed szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem (Cameraria ohridella Deschka & Dimić) Systemic insecticides and the posibility of their use in the protection of horse chestnut trees against the horse chestnut leafminer (Cameraria ohridella Deschka & Dimić) ABSTRACT Malinowski H Insektycydy systemiczne i możliwości ich wykorzystania w ochronie kasztanowców przed szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem (Cameraria ohridella Deschka & Dimić). Sylwan 1: Characteristics of systemic insecticdes based on organophosphate compounds (dimetoate, chlorpiryphos), carbaminians (benfuracarb, carbofuran, carbosulfan, methomyl, thiodicarb, oxamyl), phenylpyrazoles (fipronil), avermectins (abamectin) and chloronicotinyls (acetamiprid, imidacloprid, thiametoxam) are described. Also it has been pointed out the compounds and the control methods of their use against the horse chestnut leafminer. KEY WORDS Cameraria ohridella, systemic insecticides, pest control Addresses Henryk Malinowski Zakład Ochrony Lasu; Instytut Badawczy Leśnictwa; Sękocin Las; Raszyn Wprowadzenie Szrotówek kasztanowcowiaczek (Cameraria ohridella Deschka & Dimić), należący do rodziny kibitnikowatych (Gracillaridae) z rzędu motyli (Lepidoptera), jest obecnie najgroźniejszym szkod nikiem kasztanowca białego. Od kilku lat poszukuje się skutecznej metody zwalczania tego uciążliwego owada w Europie, także w Polsce. Jedną z bardziej obiecujących jest metoda che miczna przy użyciu insektycydów. Asortyment zarejestrowanych insektycydów jest dość bogaty; należą one do różnych grup chemicznych, charakteryzujących się innym mechanizmem działa nia, translokacją w roślinie i różną skutecznością. Niektóre insektycydy naniesione podczas zabiegu na rośliny mogą pozostawać na powierz chni i wykazywać działanie owadobójcze dopóki nie ulegną degradacji lub zmyciu przez czyn niki atmosferyczne. W takim przypadku mamy do czynienia z powierzchniowym działaniem danego środka. Inne insektycydy mogą po aplikacji wnikać na niewielką głębokość, np. do liści roślin i tam ujawnić swe działanie owadobójcze. Mamy wówczas do czynienia z działaniem wgłębnym środka. Istnieją również insektycydy o działaniu układowym, czyli systemicznym. Substancje te są pobierane przez liście lub korzenie i przemieszczają się z sokami po całej rośli nie docierając do najbardziej odległych miejsc, np. najmłodszych, rozwijających się liści. Tutaj należy nadmienić, że możliwe są dwa systemy transportu wewnętrznego w roślinie: a) przez
2 Insektycydy systemiczne i możliwości ich wykorzystania w ochronie 49 ksylem, w którym woda i rozpuszczalne w niej substancje są przemieszczane zgodnie z kierun kiem prądu transpiracyjnego (transport akropetalny od korzeni do liści) oraz b) przez floem, w którym asymilaty i inne substancje rozpuszczone w wodzie są przemieszczane zarówno w kie runku akropetalnym, jak i bazypetalnym (transport w kierunku korzeni). Insektycydy mogą charakteryzować się działaniem kontaktowym (zatrucie owada następuje w wyniku kontaktu powierzchni ciała owada z insektycydem), żołądkowym (zatrucie owada następuje dopiero wówczas, gdy środek dostanie się do przewodu pokarmowego), obu wymie nionymi sposobami działania, a niekiedy działaniem w fazie gazowej. Efektywne zwalczanie owadów spędzających część życia w ukryciu np. w tkankach liści oraz dających dwa lub więcej pokoleń w ciągu roku, jak szrotówek kasztanowcowiaczek, może być trudne do realizacji za pomocą insektycydów działających powierzchniowo. Lepszym rozwiązaniem może być stosowanie insektycydów systemicznych, które przemieszczając się z sokami wewnątrz rośliny są mniej narażone na czynniki zewnętrzne i charakteryzują się dłuższym okresem działania. Zarejestrowane w Polsce insektycydy systemiczne są przezna czone głównie do ochrony roślin uprawnych, natomiast w ochronie kasztanowców przed szro tówkiem kasztanowcowiaczkiem nie były dotychczas szerzej badane. Celem niniejszego opracowania jest scharakteryzowanie stosowanych w ochronie roślin insektycydów systemicznych pod kątem możliwości ich użycia w ochronie kasztanowców przed szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem. Podając charakterystykę toksyczności środków w odnie sieniu do ludzi (klasę toksyczności) uwzględniono przyjęty obecnie podział ich na cztery grupy: a) bardzo toksyczne, b) toksyczne, c) szkodliwe i d) sklasyfikowane jako pozostałe. Charakterystyka zarejestrowanych w Polsce systemicznych insektycydów Zarejestrowane i stosowane w ochronie roślin w Polsce systemiczne insektycydy należą do czte rech grup chemicznych obejmujących związki fosforoorganiczne, karbaminiany, fenylopirazole i chloronikotynyle. Ponadto jest zarejestrowany jeden preparat Vertimec, zawierający jako sub stancję aktywną abamektynę, należącą do nowej grupy naturalnych insektycydów awermektyn. Nazwy preparatów handlowych i substancji aktywnych oraz klasy toksyczności dla ludzi podano według ostatniego opracowania Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu pt. Zalecenia ochrony roślin na lata 2002/2003. Charakterystyki insektycydów dokonano na podstawie danych zamieszczonych w The Pesticide Manual (edycja 12, red. C.D.S. Tomlin, wydana w 2000 roku przez Brtish Crop Protection Council) oraz w innej dostępnej literaturze. INSEKTYCYDY FOSFOROORGANICZNE. Charakterystykę preparatów handlowych zawierających jako substancje aktywne związki fosforoorganiczne o działaniu systemicznym zamieszczono w tabeli 1. Z danych tych wynika, że głównym fosforoorganicznym insektycydem systemicznym jest dimetoat, który stanowi substancję aktywną czterech jednoskładnikowych preparatów handlo wych (Bi 58 Nowy, Dimezyl 400 EC, Danadin 400 EC, Tarcznik BR), zarejestrowanych przez różne firmy oraz jednego preparatu handlowego (Chlormezyl 500 EC), zawierającego jako sub stancję aktywną dimetoat w mieszance z insektycydem powierzchniowym chloropiryfosem. Preparaty handlowe zawierające dimetoat zostały zaliczone do środków stosunkowo bez piecznych, określanych jako szkodliwe. Oprócz tego jest zarejestrowany jeden preparat hand lowy (Tamaron 600 SL) zawierający metamidofos, zaliczony do środków bardzo toksycznych. Insektycydy fosforoorganiczne działają głównie przez kontakt, a w mniejszym stopniu przez żołądek. Mechanizm ich działania polega na blokowaniu aktywności enzymu acetylo cholinoesterazy (AChE) w układzie nerwowym. Enzym ten bierze udział w hydrolizowaniu
3 50 Henryk Malinowski Tabela 1. Systemiczne insektycydy fosforoorganiczne zarejestrowane w Polsce Systemic phosphoroorganic insecticides registered in Poland Nazwa Zawartość Nazwa Klasa substancji substancji aktywnej handlowa toksyczności aktywnej g/l lub % Producent Bi 58 Nowy dimetoat 400 g szkodliwe BASF Dimezyl 400 EC dimetoat 400 g szkodliwe Chimac Agriphar Danadin 400 EC dimetoat 400 g szkodliwe Cheminova Tarcznik BR dimetoat 0,38% szkodliwe Biomed Chlormezyl 500 EC dimetoat 222 g chloropiryfos 278 g szkodliwe Chimac Agriphar Tamaron 600 SL metamidofos 600 g b. toksyczne Bayer acetylocholiny (ACh), która jest fizjologicznym substratem dla AChE i mediatorem w przeno szeniu bodźców na synapsach i włóknach nerwowych do odpowiednich narządów wykonaw czych. Zablokowanie aktywności AChE powoduje, że niehydrolizowana ACh kumuluje się w receptorze zlokalizowanym w synapsie, co wywołuje ciągłą stymulację cholinowych włókien nerwowych centralnego i obwodowego układu nerwowego, powodując wykonywanie przez owady nieskoordynowanych ruchów, upadanie na grzbiet, niezdolność do prawidłowego poruszania się, co prowadzi do unicestwienia organizmu. Główny systemiczny insektycyd fosforoorganiczny dimetoat, opisany w 1951 r., jest sto sowany z powodzeniem w praktyce ponad 40 lat, wykazując bardzo szerokie spektrum działania owadobójczego, włączając owady z rzędu motyli. Jest stosowany w ochronie wielu gatunków roślin, w tym w ochronie roślin drzewiastych. Może być pobierany zarówno przez liście, jak i korzenie roślin i przemieszczany w roślinie. Insektycyd ten jest względnie bezpieczny dla środowiska, gdyż ulega łatwo degradacji; jego okres półtrwania (czas, w którym ulega degradacji 50% związku) jest krótki. Dotyczy to środowiska glebowego, wodnego i roślinnego. Insektycyd może być potencjalnym kandydatem do badań terenowych nad zwalczaniem szrotówka kasz tanowcowiaczka. Drugi insektycyd fosforoorganiczny metamidofos, stanowiący substancję aktywną preparatu handlowego Tamaron 600 SL, został opisany w 1970 r. Wykazuje działanie kontak towe i żołądkowe, jest pobierany przez liście i korzenie roślin. Stosowany doglebowo jest w krótkim czasie przemieszczany do liści. Przy stosowaniu doglebowym nie należy jednak spodziewać się przedłużonego pobierania środka przez korzenie, gdyż w glebie ulega dość szyb kiej degradacji. Po zastosowaniu dolistnym substancja ta jest szybko wchłaniana, ale prze mieszcza się wolno do nietraktowanej części rośliny. Mimo, że środek wykazuje bardzo dobrą aktywność owadobójczą jest stosowany w mniejszym zakresie ze względu na wysoką toksy czność dla organizmów stałocieplnych. KARBAMINIANY. Charakterystykę preparatów handlowych zawierających systemiczne karba miniany zamieszczono w tabeli 2. Insektycydy z tej grupy wykazują działanie kontaktowe i żołądkowe. Karbaminiany charakteryzują się identycznym mechanizmem działania na owady jak insektycydy fosforoorganiczne blokują enzym acetylocholinoesterazę w układzie ner wowym. Systemiczne substancje aktywne w preparatach karbaminianowych to karbofuran, metomyl, tiodikarb i oksamyl. Generalnie karbaminiany są bardziej niż związki fosforoorga niczne toksyczne dla człowieka.
4 Insektycydy systemiczne i możliwości ich wykorzystania w ochronie 51 Tabela 2. Systemiczne insektycydy karbaminianowe* i z grupy fenylopirazoli** zarejestrowane w Polsce Systemic carbamate* and of phenylopirazol** insecticides registered in Poland Nazwa Zawartość Nazwa Klasa substancji substancji aktywnej handlowa toksyczności aktywnej g/l lub % Producent Furadan 5 GR* karbofuran 5% toksyczne FMC Marshal 250 EC* karbosulfan 250 g toksyczne FMC Marshal suscon 10 CG* karbosulfan 10% szkodliwe FMC Lannate 200 SL* metomyl 200 g toksyczne Du Pont Methomex 200 SL* metomyl 200 g toksyczne Makhteshim Agan Larvin 375 S.C.* tiodikarb 375 g toksyczne Aventis Oncol 120 EC* benfurakarb 120 g szkodliwe Spiess Urania Oncol 200 EC* benfurakarb 200 g toksyczne Spiess Urania Vydate 240 SL* oksamyl 240 g bardzo toksyczne Du Pont Regent 200 S.C.** fipronil 200 g szkodliwe Bayer Karbosulfan zawarty w wymienionych w tabeli 2 preparatach handlowych Marshal 250 EC i Marshal Suscon 10 GR nie ma właściwości systemicznych, jednakże w glebie, a w mniejszym stopniu na roślinie ulega pod wpływem wody hydrolizie do karbofuranu, który wykazując takie właściwości jest pobierany przez rośliny i przemieszcza się do różnych ich części. Badania [Mrlina i in.1994] wykazały, że po stosowaniu punktowym preparatu Marshal Suscon 10 CG w dawce 8 g / sadzonkę, efektywna dla owadów dawka karbofuranu znajdowała się w części nadziemnej sadzonek kilkuletniej daglezji 3 tygodnie po aplikacji. Również inni badacze [Pree, Saunders 1973, 1974] stwierdzili wysoką zawartość karbofuranu w igłach sosny Mugho po 24 dniach od zastosowania preparatu. Na podstawie przeprowadzonych badań można także wnio skować o typowej translokacji karbofuranu przez ksylem, gdyż np. po 24 dniach obserwuje się stopniowe zmniejszanie się koncentracji tej substancji aktywnej w zależności od odległości od korzeni: w korzeniach wykrywano mg/kg, w niższych partiach strzały 20 mg/kg, w wyż szych 14 mg/kg [Mrlina i in.1994]. Preparat Marshal 250 EC został zaliczony pod względem toksykologicznym do środków toksycznych, a preparat Marshal Suscon 10 CG do środków szkodliwych. Należy dodać, że preparat Marshal Suscon 10 CG jest przygotowany w postaci specjalnej, granulowanej for mulacji, z której substancja aktywna karbosulfan (nie mająca właściwości systemicznych) wydziela się do gleby stopniowo, w ciągu około dwóch lat. W glebie karbosulfan przemienia się w systemiczny karbofuran, który pobierany stopniowo przez korzenie i transportowany akrope talnie do najwyższych partii roślin chroni je przed owadami również przez około dwa lata. Preparat Furadan 5 GR, zawierający 5% karbofuranu, jest zaliczony do środków toksy cznych. Preparat ma postać tradycyjnego granulatu, z którego cała zawartość substancji akty wnej wydziela się do gleby w ciągu krótkiego czasu (kilku dni) i jest pobierana przez korzenie i transportowana do nadziemnych części roślin. W sadzonkach sosny karbofuran utrzymywał się około 5 miesięcy wykazując toksyczność dla chrząszczy szeliniaka sosnowca [Woreta 1999]. Następny karbaminian systemiczny metomyl, występuje w dwóch preparatach handlowych pod nazwami Lannate 200 SL i Methomex 200 SL, które są zaliczone do środków toksycznych. Substancja ta zastosowana po raz pierwszy w preparatach handlowych w 1967 r., wykazuje działa nie kontaktowe i żołądkowe. Zwalcza szeroką gamę szkodników owadzich, szczególnie z rzędów motyli, pluskwiaków, dwuskrzydłych i chrząszczy. Jest również skutecznym akarycydem.
5 52 Henryk Malinowski Do środków toksycznych zaliczony jest również preparat handlowy Larvin 375 EC, zawie rający jako substancję czynną tiodikarb, który był opisany po raz pierwszy w 1977 r. Charakte ryzuje się głównie żołądkowym działaniem na owady, a w mniejszym stopniu kontaktowym. Stosowany do gleby przemieszcza się szybko w roślinach. Zwalcza wszystkie stadia rozwojowe większości gatunków owadów z rzędów motyli i chrząszczy oraz niektóre gatunki owadów z rzędów pluskwiaków i dwuskrzydłych. Stosowany także do zwalczania ślimaków. W Polsce zarejestrowane są także dwa preparaty handlowe (Oncol 120 EC i Oncol 200 EC), zawierające jako substancję aktywną związek systemiczny benfurakarb. Preparat o mniejszej zawartości benfurakarbu (120 g/l) został zaliczony do środków szkodliwych dla człowieka, a o większej (200 g/l) do środków toksycznych. Benfurakarb działa na owady kon taktowo i żołądkowo. Jest insektycydem o szerokim spektrum aktywności przeciwko wielu gatunkom owadów ssących i gryzących z różnych rzędów, w tym z rzędu motyli. Benfurakarb w postaci odpowiedniej formulacji jest często stosowany doglebowo lub jako zaprawa nasienna. Preparaty płynne zawierające benfurakarb stosuje się głównie w ochronie roślin warzywnych i drzew owocowych. Najbardziej toksycznym dla człowieka systemicznym preparatem karbaminowym (zaliczo nym do środków bardzo toksycznych) zarejestrowanym w Polsce jest Vydate 240 SL. Preparat zawiera jako substancję aktywną oksamyl, wykazujący działanie owadobójcze, przędziorko bójcze i nicieniobójcze. Jest stosowany w ochronie roślin od 1974 roku. Substancja aktywna jest pobierana przez korzenie i liście i łatwo przemieszcza się w roślinie. Zwalcza szkodniki ssące i gryzące z różnych grup systematycznych, włączając szkodniki żyjące w glebie. Dotychczas nie prowadzono badań nad zastosowaniem tej grupy insektycydów do zwal czania szrotówka kasztanowcowiaczka. FENYLOPIRAZOLE. Insektycydy z grupy fenylopirazoli reprezentuje zarejestrowany w Polsce jeden preparat o nazwie handlowej Regent 200 S.C., zawierający jako substancję aktywną fipronil (tab. 2). Preparat jest sklasyfikowany jako szkodliwy dla ludzi. Mechanizm działania na owady tej grupy związków polega na blokowaniu w układzie nerwowym kanałów chlorkowych, regulo wanych przez kwas gamma aminomasłowy (GABA). Insektycydy te ingerując w wiązanie GABA do synaptycznego receptora, zakłócają przenikanie jonów chlorkowych, które mają wpływ na prze kazywanie impulsów nerwowych. W wyniku tej ingerencji ma miejsce hamowanie potencjałów postsynaptycznych i paraliż, kończący się unicestwieniem owada [Bloomquist 2001]. Fipronil został po raz pierwszy wprowadzony do stosowania w 1993 r. Jest insektycydem skutecznym wobec szkodników uodpornionych na środki fosforoorganiczne, karbaminiany i pyretroidy. Posiada szerokie spektrum aktywności owadobójczej, może być stosowany do zwalczania szkod ników z różnych grup systematycznych, w tym motyli. Wykazuje umiarkowane działanie sys temiczne, jest insektycydem kontaktowym i żołądkowym. Może być stosowany dolistnie i doglebowo. Aplikowany dolistnie charakteryzuje się długotrwałym działaniem. Dotychczas nie prowadzono badań nad zastosowaniem tego insektycydu przeciwko szrotówkowi kasztanow cowiaczkowi. AWERMEKTYNY. Awermektyny, wyizolowane z fermentacji mikroorganizmów glebowych Streptomyces avermitilis, odznaczają się podobnym jak fenylopirazole mechanizmem działania na owady. Pod względem chemicznym należą one do makrocyklicznych laktonów. Jedynym przed stawicielem tej grupy, stosowanym w Polsce do zwalczania szkodników upraw rolniczych, jest Vertimec 018 EC zawierający jako substancję aktywną abamektynę. Preparat został zaliczony do środków szkodliwych dla ludzi. Wykazuje działanie owado i akarobójcze i umiarkowane
6 Insektycydy systemiczne i możliwości ich wykorzystania w ochronie 53 właściwości systemiczne. Jest to insektycyd o działaniu kontaktowym i żołądkowym. Zwalcza przędziorki oraz owady ssące, gryzące i minujące liście z różnych grup systematycznych, w tym motyle. Przeprowadzone dotychczas badania w Europie i w Polsce nad zastosowaniem preparatów opartych na abamektynie metodą iniekcji do pni starych drzew dały pozytywne wyniki [Łabanowski i in. 2004]. NEONIKOTYNOIDY. Na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku opracowano nową grupę systemicznych insektycydów działających na nikotynowe receptory acetylocholiny (ACh), która pośredniczy w przenoszeniu impulsów w układzie nerwowym. Insektycydy te nazwano neoni kotynoidami, gdyż strukturalnie i funkcjonalnie są bliskie nikotynie, która jest najstarszym, znanym od około 1890 roku, środkiem owadobójczym. Wiążą się one z nikotynowymi recep torami ACh uniemożliwiając przekazywanie impulsów, co kończy się paraliżem i zniszczeniem owada [Lind 2000]. Aktywnym przedstawicielem tej grupy związków była nitiazyna (ang. nithiazine), która jednak nigdy nie została zarejestrowana do praktycznego stosowania w preparatach handlowych [Nauen i in. 2001]. Obecnie insektycydy typu nitiazyny zalicza się do pierwszej generacji tzw. insekty cydów neonikotynoidowych (neonikotynoidów). Uzyskane, w wyniku modyfikacji wymienionych insektycydów, nowe związki o wysokiej aktywności biologicznej zalicza się do tzw. chloroniko tynyli lub do drugiej generacji insektycydów neonikotynoidowych. Pierwszy insektycyd z tej drugiej grupy imidachlopryd (ang. imidacloprid), zarejestrowany w ochronie roślin w 1991 r. pod nazwami handlowymi Confidor, Gaucho, ma duży udział w światowym rynku pestycydów. Zarejestrowany w 75 krajach, zastąpił środki, na które owady wykształciły odporność [Elbert i in. 1996]. Następnie zostały zarejestrowane środki zawierające jako substancje aktywne nowsze związki neonikotynoidowe: acetamipryd (ang. acetamipride), tiametoksam (ang. thiametoxam) i tiachlopryd. W ciągu ostatniej dekady wymieniona grupa insektycydów wykazuje tendencję wzrostową na światowym rynku pestycydów: w 1987 r. jej udział wynosił 1,5%, a w 1997 r. 8,6% [Nauen i in. 2001]. Systemiczne insektycydy z grupy chloronikotynyli (neonikotynoidów) zarejestrowane w Polsce zamieszczono w tabeli 3. W kraju zarejestrowane są trzy preparaty (Confidor 200 SL, Gaucho 350 FS i Provado Combi Pin) zawierające imidachlopryd. Różnią się one zawartością substancji aktywnej; preparaty o mniejszej zawartości imidachloprydu zaliczono do środków, które pod względem toksyczności dla człowieka zostały sklasyfikowane jako pozostałe, a o więk szej zawartości imidachloprydu jako szkodliwe. Imidachlopryd działa kontaktowo i żołądkowo; jest łatwo pobierany przez rośliny i przemieszczany do najmłodszych ich partii; stosowany dogle bowo jest szybko pobierany przez korzenie i transportowany akropetalnie przez ksylem do wyższych partii rośliny. Zwalcza szkodniki ssące i gryzące. W odpowiednich formulacjach jest stosowany do zaprawiania nasion, do traktowania gleby oraz dolistnie przeciw wielu gatunkom owadów szkodliwych dla roślin rolniczych i sadowniczych, w tym z rzędu motyli. Imidachlopryd występuje również w czterech preparatach handlowych w następujących mieszankach (tab. 3): z karbaminianem metiokarbem (Provado Plus AE), z pyretroidami teflutryną (Montur 190 FS) i betacyflutryną o mniejszej zawartości substancji aktywnych (Chinook 200 FS) oraz o większej zawartości substancji aktywnych (Chinook 500 FS). Doda tek niesystemicznego insektycydu o innym mechanizmie działania do preparatów zawierających imidachlopryd zwiększa bezpośrednią aktywność owadobójczą preparatu i rozszerza zakres jego działania. Na przykład dodatek metiokarbu powoduje, że preparat wykazuje również aktywność przędziorko i ślimakobójczą oraz odstrasza ptaki.
7 54 Henryk Malinowski Ponadto zarejestrowane są dwa preparaty handlowe (Mospilan 20 SP i Stonkat 160 SL) zawierające acetamipryd, które zostały zaliczone do środków szkodliwych. Preparaty te stosuje się np. w ochronie sadów w dawce g /ha. Zarejestrowany jest również preparat Calypso 480 S.C., zawierający tiachlopryd i zaliczony do środków szkodliwych. W rejestrze znajduje się jeden preparat handlowy o nazwie Actara 25 WG zawierający tiametoksam, zaliczony pod względem toksyczności dla człowieka do ostatniej grupy środków najmniej toksycznych, czyli środków sklasyfikowanych jako pozostałe. Preparat zawierający tiametoksam stosuje się w daw ce g substancji aktywnej/ha. Charakterystyka działania owadobójczego i przemieszczania się w roślinie acetamiprydu i tiachloprydu, zastosowanych w praktyce w latach dziewięćdziesiątych ub. wieku, jest analogicz na jak poprzednio opisanego związku z tej grupy. Tiametoksam, wprowadzony do stosowania po raz pierwszy w 1997 r., posiada podobną charakterystykę działania owadobójczego i systemicz nego; jest szybko wchłaniany przez rośliny i przemieszczany głównie przez ksylem do najwyż szych partii rośliny. Wykonane w kraju badania [Łabanowski, Soika 2001a] nad przydatnością preparatów neonikotynoidowych, zawierających imidachlopryd (Confidor 200 SL) i acetamipryd (Mospilan 20 SP), do zwalczania szkodników roślin ozdobnych potwierdziły ich dobrą skuteczność. Preparaty, zastosowane w postaci opryskiwania, podlewania gleby w obrębie systemu korzenio wego lub wstrzykiwania do pnia, wykazały wysoką aktywność owadobójczą. Badania potwierdziły przemieszczanie się wymienionych preparatów w roślinach. Preparat Confidor 200 SL (zawierający jako substancję aktywną imidachlopryd) stosowany we właściwym terminie do podlewania drzew w dawce 0,7 i 1,4 ml/1 cm średnicy pnia (zużywając 5 10 l cieczy użytkowej/drzewo) skutecznie zwalczał ochojnika świerkowca [Łabanowski, Soika 2003]. Przyjmując większą z podanych dawek można obliczyć, że na drzewo o średnicy pnia 30 cm zużywa się 42 ml preparatu Confidor 200 SL, czyli 8,4 g imidachloprydu. W Europie i w Polsce próby praktycznego zwalczania szrotówka kasztanowcowiaczka z zastosowaniem metody iniekcji do pni starych drzew preparatów opartych na imidachloprydzie były pozytywne [Clabassi i in. 2002; Korsic, Jancar 200; Burges, Szidonya 2003; Lohrer i in. 2003; Łabanowski, Sojka 2001b, 2003; Łabanowski i in. 2004]. W Polsce ochrona starych kasz tanowców, w zadrzewieniach miejskich i przyulicznych, za pomocą wprowadzania stężonego preparatu zawierającego imidachlopryd, bezpośrednio do pni drzew metodą makroiniekcji, była skuteczna [Łabanowski, Soika 2001b; 2003]. Preparat w postaci żelu (zawierającego 10% imidachloprydu) wstrzykiwany w kwietniu do otworów wywierconych w pniach drzew w dawce 3 ml/15 cm obwodu pnia (tj. w dawce 300 mg imidachloprydu /15 cm obwodu pnia) był wystar czająco skuteczny w ochronie kasztanowców przed szrotówkiem [Łabanowski, Soika 2003]. Preparat bardzo wolno przemieszczał się w korony drzew; stosowany np. w lipcu 2000 r. chronił w wystarczającym stopniu drzewa przed szrotówkiem dopiero w 2001 r. liście drzew trak towanych były uszkadzane tylko w niewielkim stopniu w ciągu całego sezonu wegetacyjnego. Dalsze badania przeprowadzone w kraju [Łabanowski i in. 2004] potwierdziły wysoką efektyw ność preparatów zawierających imidachlopryd, stosowanych zarówno metodą iniekcji do pni jak i doglebowo, w ochronie kasztanowców przed szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem. Pozytywne wyniki w zwalczaniu szrotówka kasztanowcowiaczka na kasztanowcach za pomocą imidachloprydu (Confidor WG 70) stosowanego do gleby uzyskano w Niemczech [Lohrer i in. 2003]. Badania te wykazały ponadto, że dopiero 74 dni po iniekcji imidachloprydu do gleby wykryto w liściach kasztanowca ten insektycyd w stężeniu 0,1 ppm, natomiast bada nia pozostałości insektycydu w liściach 35 dni po doglebowym jego stosowaniu dały wynik
8 Insektycydy systemiczne i możliwości ich wykorzystania w ochronie 55 Tabela 3. Systemiczne insektycydy z grupy chloronikotynyli zarejestrowane w Polsce Systemic insecticides from the group of chloronicotinyl registered in Poland Nazwa Zawartość Nazwa Klasa substancji substancji aktywnej handlowa toksyczności aktywnej g/l lub % Producent Confidor 200 SL imidachlopryd 200 g sklas. jako pozostałe Bayer Gaucho 350 FS imidachlopryd 350 g szkodliwe Bayer Provado Combi Pin imidachlopryd 2,5% sklas. jako pozostałe Bayer Mospilan 20 SP acetamipryd 20% szkodliwe Nippon Soda Stonkat 160 SL acetamipryd 160 g sklas. jako pozostałe Pestinova Calypso 480 SC tiachlopryd 480 g szkodliwe Actara 25 WG tiametoksam 25% sklas. jako pozostałe Syngenta Provado Plus AE imidachlopryd 0,025% metiokarb 0,05% sklas. jako pozostałe Bayer Montur 190 FS imidachlopryd 150 g teflutryna 40 g szkodliwe Bayer Chinook 200 FS imidachlopryd 100 g betacyflutryna 100 g szkodliwe Bayer Chinook plus 500 FS imidachlopryd 420 g betacyflutryna 80 g szkodliwe Bayer negatywny. Próbki liści pobrane jesienią 2002 r. z drzew, pod które stosowano preparat w latach 2001 i 2002 charakteryzowały się zbliżoną koncentracją imidachloprydu, natomiast w liściach drzew traktowanych tym preparatem w 2000 roku stwierdzono obniżenie koncentracji imi dachloprydu. Podczas zimowych miesięcy, październik 2002 marzec 2003, nie stwierdzono obniżenia się koncentracji imidachloprydu w liściach. Podsumowanie Asortyment zarejestrowanych w kraju systemicznych insektycydów nie odbiega zasadniczo od asortymentu tych insektycydów stosowanych w krajach wysoko rozwiniętych Unii Euro pejskiej. Występują środki znane i z powodzeniem stosowane w ochronie roślin od około pół wieku, jak np. dimetoat, a także insektycydy wprowadzone do stosowania w ostatniej dekadzie, jak np. insektycydy neonikotynoidowe (chloronikotynyle). Wszystkie scharakteryzowane insektycydy z grupy związków fosforoorganicznych, karbaminianów, fenylopirazoli, awermek tyn i neonikotynoidów (chloronikotynyli) mogłyby być brane pod uwagę jako potencjalni kandydaci do zbadania ich skuteczności w praktycznym zwalczaniu szrotówka kasztanowco wiaczka. Jednakże w związku z tym, że kasztanowce na których występuje szkodnik są drze wami przyulicznymi, bądź rosną w parkach i zadrzewieniach miejskich i wiejskich, powinny to być insektycydy, których stosowanie jest bezpieczne zarówno dla ludzi, jak i środowiska. Taki warunek w dużym stopniu spełniają systemiczne insektycydy neonikotynoidowe, które mogą być stosowane doglebowo i dolistnie. Dotychczas przeprowadzono w niedużym zakresie badania nad praktycznym stosowaniem systemicznych insektycydów w ochronie kasztanowców przed szrotówkiem. Publikowane prace dotyczą głównie biologii, ekologii i niechemicznych metod zwalczania szkodnika. Niechemiczne metody nie są jednak w pełni skuteczne w ochronie kasztanowców przed tym szkodnikiem. Wyniki publikowanych prac dotyczą głównie insektycydów neonikotynoidowych (chloronikotynyli) i wskazują, że przemieszczają się one akropetalnie przez ksylem z systemu
9 56 Henryk Malinowski korzeniowego do liści drzew, w których pozostają przez długi okres chroniąc skutecznie kaszta nowce przed szkodnikiem. Wydaje się, że najbardziej obiecującą i możliwą do zaakceptowania metodą ochrony kasztanowców przed szrotówkiem jest metoda chemiczna polegająca na dogle bowym stosowaniu insektycydów systemicznych z wymienionej grupy chloronikotynyli. Literatura Bloomquist J. R GABA and glutamate receptors as biochemical sites for insecticide action. W: Biochemical Sites of Insecticide Action and Resistance (I. Ishaaya ed.), Springer, Verlag, Berlin Burges Gy., Szidonya A. I Experience of tree injection technology against chorst chestnut mining moth and other phytophagous insects of trees plan on urban areas. www. bz.upjs.sk/zbornik/zb _dreviny/burg.pdf. Clabassi I., Tome A., Del Signore E., Rerrini F., Zivec L Prove di lotta contro Cameraria ohridella Deschka &Dimić (Lep., Gracillariidae) dell Ippocastano con la tecnica endoterpica ad assorbinmento naturale nella citta di Trieste. ATTI Giornale Fitopatologische, 1: Elbert A., Nauen R., Cahill M., Devonshire A. L., Scar A., Steffens R Resistance management for chloronicotinyl insecticides using imidacloprid as an example. Pflanzenschutz Nachr. Bayer. 49: Korsic P., Jancar M Prakticne izkusnje zatiranja kostanjevega listnega zavrtaca (Cameraria ohridella Deschka & Dimić) na divjem kostanju (Aesculus hippocastanum) s sredstvom Confidor SL 200 (imidakloprid). II Proc. 5 th Slovenian Conf. Plant Protection, Catez ob. Savi, Slovenia, 6 8 March 2001: Lindt R. J Characterysation of neonikotynoid mode of action at insect nicotinic acetylcholine receptors. Absract Book I Intern. Congress Entomol., Brazil, August 20 26, Lohrer T., Gerlach W. W. P., Fischer P., Fuchsbichler P., Einchinger K. M Investigations on residues in leaves and leaf compost of horse chestnut after a soil injection with imidacloprid for control of Cameraria ohridella (Lepidoptera, Gracillariidae). Nachricht. Deutschen Pflanzenschutz. 55, 10: Łabanowski G., Soika G. 2001a. Przydatność preparatów neonikotynoidowych do zwalczania szkodników roślin ozdobnych. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Rośl., 41 (1): Łabanowski G., Soika G. 2001b. Możliwości zwalczania owadów szkodliwych w nasadzeniach miejskich drzew i krzewów. Fauna miast. Wyd. Akademii Techniczno Rolniczej w Bydgoszczy Łabanowski G., Soika G Metody ochrony drzew i krzewów ozdobnych w nasadzeniach miejskich. Prog. Plant Protect./Post. Ochr. Roślin, 43 (1), Łabanowski G., Soika G., Chałańska A., Maciejewska Stefańska U Ochrona kasztanowca białego przed szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem (Cameraria ohridella Deschka & Dimić). Prog. Plant Protection/Post. Ochr. Roślin, 44 (1), Mrlina G., Lemperiere G., Calmon J. P Determination and uptake of carbosulfan and carbofuran in young douglas firs (Pseudotsuga menzesii Mirb.). J. Agric. Food Chem., 42, Nauen R., Ebbinghaus Kintscher U., Elbert A., Jeschke P Acetylcholine receptors as sites for developing neonicotinoid insecticides.w: Biochemical sites of insecticide action and resistance.(i. Ishaaya ed.), Springer, Verlag, Berlin Pree D. J., Saunders J. L Bioactivity and translocation of carbofuran. Residues in Mugho pine. Environ. Entomol. 2: Pree D. J., Saunders J. L Metabolism of carbofuran in Mugho pine. J. Agric. Food Chem. 22: Woreta D Aktywność owadobójcza insektycydów przeznaczonych do ograniczania liczebności pędraków chrabąszczy (Melolontha spp.). Prace Inst. Bad. Leś., Seria A. 868: summary Systemic insecticides and the posibility of their use in the protection of horse chestnut trees against the horse chestnut leafminer (Cameraria ohridella Deschka & Dimić) Asortment of systemic insecticides registered in Poland is similar to that in other European countries. There are insecticides known and used for fifty years, such as, for example, dimetoate from organophosphate group and also compounds introduced in the last decade, such as neonicotinoids (chloronicotinyls). Systemic insecticides from all described groups,
10 Insektycydy systemiczne i możliwości ich wykorzystania w ochronie 57 organophosphates, carbamates, fenylpyrazoles, avermectins and neonicotinoids have potential to control the horse chesnut leafminer. However taking into account the protection of environment the most promissing insecticides to control of horse chesnut leafminer are neonicotinoids. Results of published studies showed that neonicotinoids used to the soil are the best solution of the problem.
Dursban Delta 200 SC
Ammo Super 100 EW Środek owadobójczy w formie emulsji (olej w wodzie) do rozcieńczania wodą, o działaniu kontaktowym i żołądkowym przeznaczonym do zwalczania szkodników ssących i gryzących w roślinach
INSTYTUT BADAWCZY LEŚNICTWA Niestacjonarne Studia Doktoranckie. Mgr inż. Sylwester Kucharski
INSTYTUT BADAWCZY LEŚNICTWA Niestacjonarne Studia Doktoranckie Mgr inż. Sylwester Kucharski PRZYDATNOŚĆ NOWYCH INSEKTYCYDÓW SYSTEMICZNYCH Z GRUPY CHLORONIKOTYNYLI I FENYLOPIRAZOLI W OCHRONIE LASU PRZED
Proceedings of ECOpole Vol. 1, No. 1/2 2007
Proceedings of ECOpole Vol. 1, No. 1/2 2007 Magdalena DZIĘGIELEWSKA 1 i Grażyna KAUP 1 SKUTECZNOŚĆ CHEMICZNEGO ZWALCZANIA SZROTÓWKA KASZTANOWCOWIACZKA INSEKTYCYDAMI Z GRUPY INHIBITORÓW BIOSYNTEZY CHITYNY
Podwójny cios w szkodniki rzepaku!
.pl https://www..pl Podwójny cios w szkodniki rzepaku! Autor: agrofakt.pl Data: 29 września 2016 29 września w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni odbyła się konferencja prasowa firmy Sumi Agro Poland, której
ENDOTERAPIA Z ZASTOSOWANIEM MIKROINIEKCJI
ENDOTERAPIA Z ZASTOSOWANIEM MIKROINIEKCJI Opracowanie: arch. kraj. dr inż. Marzena Suchocka tel. 506 650 607 info@arboekspert.pl 1 WSTĘP Historia endoterapi sięga czasów Renesansu, kiedy to Leonardo Da
Przestrzegaj etykiety-instrukcji stosowania środka ochrony roślin w celu ograniczenia ryzyka dla ludzi i środowiska.
Załącznik do decyzji MRiRW nr R-39 /2008 z dnia 26.03.2008 r. zmieniającej zezwolenie MRiRW Nr 55/2002 z dnia 18 lipca 2002 r. Podmiot, który uzyskał zezwolenie: ZPUH BEST-PEST Małgorzata Świętosławska,
Zainwestuj w rozwój systemu korzeniowego!
.pl https://www..pl Zainwestuj w rozwój systemu korzeniowego! Autor: Karol Bogacz Data: 20 kwietnia 2017 Fundamentem każdej rośliny uprawnej jest jej system korzeniowy. To właśnie od niego zależy ilość
SKUTKI EWENTUALNEGO WYCOFANIA NEONIKORYNOIDÓW Z OCHRONY BURAKA CUKROWEGO
SKUTKI EWENTUALNEGO WYCOFANIA NEONIKORYNOIDÓW Z OCHRONY BURAKA CUKROWEGO Prof.dr hab. Marek Mrówczyński Instytut Ochrony Roślin PIB Poznań m.mrowczynski@iorpib.poznan.pl Kom.600250919 11-02-2016 Skutki
Skuteczność działania zapraw nasiennych w ochronie rzepaku jarego przed szkodnikami
Tom XXI Rośliny Oleiste 2000 Marek Mrówczyński, Henryk Wachowiak Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu Skuteczność działania zapraw nasiennych w ochronie rzepaku jarego przed szkodnikami Effectiveness of
Mospilan 20 SP. Oryginał jest tylko jeden!
https://www. Mospilan 20 SP. Oryginał jest tylko jeden! Autor: Maciej Nowak Data: 20 kwietnia 2018 W walce ze szkodnikami nie ma miejsca na eksperymenty nieodpowiedni dobór środków może oznaczać spore
Magnicur Energy 840 SL 100 ml ( Produkt Referencyjny Previcur Energy )
Fungi-Chem P.W. Dorota Kaletka ul. Kwiatowa 1 64-000 Pianowo tel. +48 65 511 96 13 sklep@fungichem.pl Zapraszamy do sklepu www.fungichem.pl Facebook.com/FungiChem Magnicur Energy 840 SL 100 ml ( Produkt
ZAPRAWY NASIENNE CIESZ SIĘ SIEWEM WOLNYM OD GRZYBÓW
ZAPRAWY NASIENNE CIESZ SIĘ SIEWEM WOLNYM OD GRZYBÓW SAROX T 500 FS zaprawa nasienna zawierająca dwie substancje aktywne o różnych mechanizmach działania - kontaktowym i systemicznym, które gwarantują bardzo
Preparaty owadobójcze i przędziorkobójcze
Preparaty owadobójcze i przędziorkobójcze Cena od 7,87 PLN do 341,67 PLN Kategorie Preparaty zwalczające szkodniki Środki Ochrony Roślin GROWSHOP Marka Inny Wersja produktu Mospilan 20SP 2,5g Cena 8,50
Glebowe choroby grzybowe bez szans!
Glebowe choroby grzybowe bez szans! Zdrowy start rośliny ze zdrowym systemem korzeniowym Trianum jest nietoksycznym biologicznym produktem firmy Koppert, który chroni uprawy przed takimi glebowymi patogenami
Cena 20,00 PLN. Kategorie Preparaty zwalczające szkodniki Środki Ochrony Roślin GROWSHOP. Wersja produktu
Ślimakol 200g Cena 20,00 PLN Kategorie Preparaty zwalczające szkodniki Środki Ochrony Roślin GROWSHOP Marka Inny Wersja produktu Mospilan 20SP 2,5g Cena 8,50 PLN 7,87 PLN netto Środek owadobójczy w formie
KONDYCJONERY WODY MAŁY DODATEK, DUŻA KORZYŚĆ
KONDYCJONERY WODY MAŁY DODATEK, DUŻA KORZYŚĆ www.agrii.pl Intensywny rozwój branży rolniczej w ostatnich kilkudziesięciu latach przyniósł wiele znakomitych rozwiązań dla rolników. Pojawiające się substancje
Rola techniki i precyzji zabiegów w integrowanych systemach ochrony roślin
Roman Kierzek 1, Marek Wachowiak 1, Henryk Ratajkiewicz 2 1 Instytut Ochrony Roślin- PIB w Poznaniu, 2 Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Rola techniki i precyzji zabiegów w integrowanych systemach ochrony
POLYSECT DŁUGO DZIAŁAJĄCY 005 SL
Posiadacz zezwolenia: Scotts Poland Sp. z o.o., ul. Ostrobramska 101 A, 04-041 Warszawa, tel. 22 465 61 80, fax: 22 465 61 91; e-mail: infopl@scotts.com., www.substral.pl Podmiot odpowiedzialny za końcowe
V E R T I M E C. Inne substancje niebezpieczne nie będące substancją aktywną: cykloheksanol
Podmiot który uzyskał zezwolenie: Załącznik do decyzji MRiRW nr R-189/2009 z dnia 16.11.2009 r. zmieniającej zezwolenie MRiRW nr R- 60/2008 z dnia 28.07.2008 r. Syngenta Crop Protection Sp. z o.o., ul.
Doświadczenia KSC S.A.
Doświadczenia KSC S.A. Zaprawy nasienne Piotr Ledochowski Toruń, 1-2 czerwca 2016 r. Krajowa Spółka Cukrowa S.A. Dział ds. Agrotechniki Piotr Ledochowski (Grupa Bydgoska Oddziały: Kruszwica, Nakło) Halina
azeco.pl O R T U S 05 SC - 1 l
Informacje o produkcie O R T U S 05 SC - 1 l Wygenerowano w programie www.oscgold.com Cena : 160,00 zł Dostępność : Dostępność - 3 dni Stan magazynowy : wysoki Średnia ocena : brak recenzji Utworzono 10-02-2017
Mavrik 240 EW. insektycyd tau-fluwalinat. Siła i precyzja niszczy tylko szkodniki!
Mavrik 240 EW Siła i precyzja niszczy tylko i! insektycyd tau-fluwalinat Rzepak ozimy, najpopularniejsza roślina oleista uprawiana w Polsce, podczas całego okresu swojej wegetacji narażony jest na ataki
Poczuj szybkość Fastac Active!
Poczuj szybkość Fastac Active! Wygraj wyścig ze szkodnikami i pogodą! Fastac Active 050 ME Podstawowe informacje Środek owadobójczy w formie mikroemulsji do sporządzania emulsji wodnej o działaniu kontaktowym
Rola entomopatogenicznych nicieni w ograniczeniu liczebności szrotówka kasztanowcowiaczka (Cameraria ohridella)
Rola entomopatogenicznych nicieni w ograniczeniu liczebności szrotówka kasztanowcowiaczka (Cameraria ohridella) Anna Kreft, Henryk Skrzypek, Waldemar Kazimierczak Katolicki Uniwersytet Lubelski Zakład
Metody zwalczania chorób grzybowych w kukurydzy
.pl https://www..pl Metody zwalczania chorób grzybowych w kukurydzy Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 26 czerwca 2018 Kukurydza może być atakowana przez ponad 400 różnych patogenów powodujących różne
Na podstawie przeprowadzonych wstępnych ocen przezimowania roślin rzepaku ozimego stwierdzono uszkodzenia mrozowe całych roślin uprawnych (fot.1).
Wstępna ocena przezimowania rzepaku ozimego oraz zbóż ozimych i zalecania agrotechniczne ze Stacji Doświadczalnej BASF w Pągowie woj. opolskie 29.02.2011 r. BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570
Środki ochrony roślin wykorzystywane w szkółkarstwie
.pl Środki ochrony roślin wykorzystywane w szkółkarstwie Autor: Małgorzata Wróblewska-Borek Data: 15 grudnia 2015 7 tys. gatunków i odmian roślin ozdobnych produkowanych na blisko 7 tys. ha. Wartość produkcji
Skuteczniejsza ochrona lasu wymaga odpowiednich narzędzi
Skuteczniejsza ochrona lasu wymaga odpowiednich narzędzi Oferta 2014 Jarosław Komar Pest Control Solution Tel. 601 807 648 Wysoce atrakcyjny feromon do wabienia kornika drukarza Zalety stosowania: Do monitoringu
Nowe nawozy dolistne co pojawiło się na rynku w 2017 roku?
.pl https://www..pl Nowe nawozy dolistne co pojawiło się na rynku w 2017 roku? Autor: Anna Banaszkiewicz Data: 29 grudnia 2017 Nawozy dolistne dostarczają niezbędne składniki pokarmowe bezpośrednio na
Nawożenie buraka cukrowego krzemem nowe możliwości
Nawożenie buraka cukrowego krzemem nowe możliwości Autor: Karol Bogacz Data: 20 maja 2017 W ciągu ostatnich lat areał zasiewów buraka cukrowego w Polsce zwiększa się z każdym sezonem. Buraki cukrowe nie
Tocata Duo. Skuteczność, opłacalność, plon! To się liczy!
Tocata Duo Skuteczność, opłacalność, plon! To się liczy! Łamliwość podstawy źdźbła Fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła Mączniak prawdziwy Rdza brunatna Tocata Duo Zawiera w swoim składzie dwie uzupełniające
Rzepak ozimy prawidłowe prowadzenie plantacji jesienią
Rzepak ozimy prawidłowe prowadzenie plantacji jesienią Rzepak ozimy to roślina wymagająca profesjonalnego podejścia od momentu siewu do zbioru. Okres wegetacyjny trwa ok. 11 miesięcy (czasami nawet 12
Ekspert w walce z chwastami w kukurydzy i ziemniakach Skutecznie zwalcza chwasty jednoi dwuliścienne w kukurydzy
ZAWIERA RIMSULFURON ZAWIERA NIKOSULFURON Ekspert w walce z chwastami w kukurydzy i ziemniakach Skutecznie zwalcza chwasty jednoi dwuliścienne w kukurydzy www.chemirol.com.pl Ze środków ochrony roślin należy
Gatunki chwastów Dzisiaj Jutro. Próg szkodliwości. Źródło: IOR Poznań
Gatunki chwastów Dzisiaj Jutro Chwasty Próg szkodliwości Źródło: IOR Poznań Analizując zakres skuteczności dostępnych obecnie herbicydów do ochrony rzepaku ozimego można stwierdzić, że nie jest łatwo znaleźć
Nowość w ochronie truskawek! ...i życie nabiera smaku!
Nowość w ochronie truskawek!...i życie nabiera smaku! Edycja 2015 Luna w Polsce i na świecie Grupa produktów Luna to kilka formulacji fungicydów dostosowanych do lokalnych potrzeb w różnych krajach. Wspólną
Iniekcja doglebowa hydrożelu. Sposób na zwiększenie wydajności istniejących plantacji drzew i krzewów.
Iniekcja doglebowa hydrożelu Sposób na zwiększenie wydajności istniejących plantacji drzew i krzewów. Co to jest iniekcja hydrożelu? Zabieg iniekcji polega na wstrzyknięciu/aplikacji bezpośrednio do systemu
Przestrzegaj etykiety-instrukcji stosowania środka ochrony roślin w celu ograniczenia ryzyka dla ludzi i środowiska A C T A R A 25 WG
Załącznik do decyzji MRiRW nr R-81/2010d z dnia 22.03.2010 r. zmieniającej zezwolenie MRiGŻ nr 506/99 z dnia 25.03.1999 r. Podmiot, który uzyskał zezwolenie: Syngenta Crop Protection AG, P.O. Box, CH-4002
Podmiot odpowiedzialny za końcowe etykietowanie środka ochrony roślin: CLOSER. Środek przeznaczony do stosowania przez użytkowników profesjonalnych
Załącznik do zezwolenia MRiRW nr R-59/2018 z dnia 16.03.2018 r. Posiadacz zezwolenia: Dow AgroSciences Polska Sp. z o.o., ul. Domaniewska 50A, 02-672 Warszawa, tel.: +48 22 548 73 00, fax: +48 22 548 73
MILBEKNOCK 10 EC Środek przeznaczony do stosowania przez użytkowników profesjonalnych
Załącznik do decyzji MRiRW nr R - 216/2017d z dnia 24.05.2017 r. zmieniającej zezwolenie MRiRW nr R - 65/2012 z dnia 05.04.2012 r. Posiadacz zezwolenia: Belchim Crop Protection NV/SA, Technologielaan 7,
Nowa broń do walki ze szkodnikami w rzepaku ozimym!
.pl https://www..pl Nowa broń do walki ze szkodnikami w rzepaku ozimym! Autor: agrofakt.pl Data: 10 listopada 2016 INAZUMA 130 WG to insektycyd o formulacji granulatu do wczesnowiosennej ochrony upraw
POZIOM WRAŻLIWOŚCI SŁODYSZKA RZEPAKOWEGO NA WYBRANE SUBSTANCJE AKTYWNE INSEKTYCYDÓW
Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 51 (1) 2011 POZIOM WRAŻLIWOŚCI SŁODYSZKA RZEPAKOWEGO NA WYBRANE SUBSTANCJE AKTYWNE INSEKTYCYDÓW PAWEŁ WĘGOREK, MARIA RUSZKOWSKA, MAREK MRÓWCZYŃSKI,
Ochrona warzyw korzeniowych przed szkodnikami
.pl Ochrona warzyw korzeniowych przed szkodnikami Autor: mgr inż. Joanna Sobczak Data: 21 marca 2016 Sytuacja na rynku środków ochrony roślin w ciągu ostatnich kilkunastu lat zmieniała się dość gwałtownie,
PROGRAM. INTEGROWANA PRODUKCJA ROŚLIN Rośliny rolnicze
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Szkolenia zawodowe dla osób
C O R A G E N S C
Załącznik do decyzji MRiRW nr R - 27/2016d z dnia 18.01.2016 r. zmieniającej zezwolenie MRiRW nr R - 65/2011 z dnia 28.10.2011 r. Posiadacz zezwolenia: DuPont Poland Sp. z o.o., ul. Postępu 17B, 02-676
Insektycydy na rzepak: podwójny cios w szkodniki
https://www. Insektycydy na rzepak: podwójny cios w szkodniki Autor: Katarzyna Szponar Data: 1 kwietnia 2017 Ruszyła już wegetacja rzepaków. W większości gospodarstw zostały już podane dwie dawki azotu.
ZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD
Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 49 (3) 2009 ZANIKANIE KAPTANU I PROPIKONAZOLU W OWOCACH I LIŚCIACH JABŁONI ODMIANY JONAGOLD EWA SZPYRKA 1, STANISŁAW SADŁO 2, MAGDALENA SŁOWIK-BOROWIEC
KOROMITE 10 EC. Środek przeznaczony do stosowania przez użytkowników profesjonalnych
Załącznik do decyzji MRiRW nr R - 217/2017d z dnia 24.05.2017 r. zmieniającej zezwolenie MRiRW nr R - 59/2012 z dnia 21.03.2012 r. Posiadacz zezwolenia: Belchim Crop Protection NV/SA, Technologielaan 7,
Najważniejsze choroby rzepaku ozimego (BBCH 30-33). Jak je zwalczać?
.pl Najważniejsze choroby rzepaku ozimego (BBCH 30-33). Jak je zwalczać? Autor: mgr inż. Agata Kaczmarek Data: 31 marca 2018 Wczesną wiosną, zaraz po ruszeniu wegetacji, liczne choroby rzepaku ozimego
275 SC. Gigant NOWOŚĆ! Chcesz go poznać! fungicyd. Kompletna i długotrwała ochrona zbóż przed chorobami grzybowymi w terminie liścia flagowego.
Gigant 275 SC Chcesz go poznać! Kompletna i długotrwała ochrona zbóż przed chorobami grzybowymi w terminie liścia flagowego. fungicyd NOWOŚĆ! n W okresie rozwoju liścia flagowego zboża narażone są na infekcję
V E R T I M E C 018 EC
1 Posiadacz zezwolenia: Załącznik do decyzji MRiRW nr R- 481/2015d z dnia 09.06.2015 r. zmieniającej zezwolenie MRiRW nr R-60/2008 z dnia 28.07.2008 r. Syngenta Polska Sp. z o.o., ul. Szamocka 8, 01-748
Uniwersalne rozwiązanie na choroby grzybowe
https://www. Uniwersalne rozwiązanie na choroby grzybowe Autor: Karol Bogacz Data: 29 kwietnia 2017 Technologia ochrony fungicydowej powinna zostać zaplanowana w oparciu o kilka podstawowych elementów.
Phoenix 500 SC. Odrodzi siłę liścia flagowego! fungicyd
Phoenix 500 SC Odrodzi siłę liścia flagowego! fungicyd Kontrola chorób grzybowych zbóż staje się coraz trudniejsza ze względu na coraz większe ryzyko pojawienia się odporności. W celu zwiększania skuteczności
Posiadacz zezwolenia: Nufarm Polska Sp. z o.o., ul. Grójecka 1/3, Warszawa, tel.: , fax: ,
1 Załącznik do decyzji MRiRW nr R-221/2019d z dnia 07.03.2019 r. zmieniającej zezwolenie MRiRW nr R- 157/2018 z dnia 10.10.2018 r. Posiadacz zezwolenia: Nufarm Polska Sp. z o.o., ul. Grójecka 1/3, 02-019
Podwójny cios w szkodniki rzepaku!
NOWOŚĆ! Produkt rekomendowany przez ŚRODEK OWADOBÓJCZY Podwójny cios w szkodniki rzepaku! Czy wiesz, że... Inazuma (jap. ) to błyskawica pojawiająca się w czasie burzy. 2 3 Już od wczesnej wiosny młode
PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN METODĄ FUMIGACJI
Załącznik nr 6 PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN METODĄ FUMIGACJI A) Program szkolenia podstawowego Lp. Temat Liczba godzin* 2 3 Wybrane zagadnienia w zakresie przepisów prawnych
Jak poprawić rozwój systemu korzeniowego warzyw?
.pl https://www..pl Jak poprawić rozwój systemu korzeniowego warzyw? Autor: Karol Bogacz Data: 18 maja 2017 Zgodnie z danymi ARR udział powierzchni warzyw w Polsce w 2014 r. wynosił tylko 1,2% w ogólnej
Najnowsze rozwiązanie na chwasty dwuliścienne w zbożach
https://www. Najnowsze rozwiązanie na chwasty dwuliścienne w zbożach Autor: Małgorzata Srebro Data: 29 marca 2018 Wiosna zbliża się wielkimi krokami, a wraz z nią pierwsze zabiegi chemiczne. Rolnicy, którym
Zwalczanie chwastów dwuliściennych w zbożach ozimych i jarych
.pl https://www..pl Zwalczanie chwastów dwuliściennych w zbożach ozimych i jarych Autor: Karol Bogacz Data: 13 kwietnia 2017 Sezon wiosenny ruszył już na dobre w całym kraju. W niemal całej Polsce wysiane
Pyrinex Supreme 262 ZW. insektycyd chloropiryfos, beta-cyflutryna. Oczywisty wybór!
Pyrinex Supreme 262 ZW Oczywisty wybór! insektycyd chloropiryfos, beta-cyflutryna Szkodniki roślin to nieodłączny element każdej uprawy rolniczej. Ich szkodliwość zależy głównie od nasilenia i nie zawsze
Optymalizacja stosowania środków ochrony roślin
Optymalizacja stosowania środków ochrony roślin Łukasz Sobiech Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Efektywność środków ochrony roślin można znacznie poprawić poprzez dodatek adiuwantów, czyli wspomagaczy.
www.terrasorbfoliar.pl 115% plonu Terra Sorb foliar to stymulator rozwoju roślin, zawierający w swoim składzie wolne aminokwasy w formie biologicznie aktywnej (L-α), które zwiększają w roślinach aktywność
Załącznik do pozw MRiRW nr R - 82/2016h.r. z dnia r.
Załącznik do pozw MRiRW nr R - 82/2016h.r. z dnia 6.12.2016 r. Posiadacz pozwolenia na handel równoległy: Agrosimex Sp. z o.o., Golianów 43, 05-620 Błędów tel. +48 66 80 471, faks: 48 66 80 468, e - mail:
Quantum MZ 690 WG. Energia w czystej postaci! fungicyd mankozeb, dimetomorf
Quantum MZ 690 WG Energia w czystej postaci! fungicyd mankozeb, dimetomorf Quantum MZ 690 WG (mankozeb 600 g/kg + dimetomorf 90 g/kg): niezbędny element ochrony fungicydowej ziemniaka, pozytywnie wpływa
Acta entomologica silesiana
Acta entomologica silesiana Vol. 20, 2012: 81 87 ISSN 1230-7777 Bytom, December 30, 2012 Skuteczność metod ochrony kasztanowców na ograniczanie uszkodzeń liści przez larwy szrotówka kasztanowcowiaczka
Posiadacz zezwolenia: FMC Agro Polska Sp. z o.o. Sp. z o.o., Al. Jerozolimskie 212A, Warszawa, tel.: , fax:
Załącznik decyzji nr R-123/2019d z dnia 25.01.2019 r., zmieniającej zezwolenie MRiRW nr R- 105/2018 z dnia 29.05.2018 r. Posiadacz zezwolenia: FMC Agro Polska Sp. z o.o. Sp. z o.o., Al. Jerozolimskie 212A,
Sposób na agresywne typy. Czy chcielibyście podobnie długotrwałej ochrony przed zarazą ziemniaka?
Sposób na agresywne typy Czy chcielibyście podobnie długotrwałej ochrony przed zarazą ziemniaka? rony do och ż e i n ów rzed Teraz r ebuli p c i w ó komym ogórk e z r m e iaki mączn Edycja 2015 INFINITO
Symetra Nowa. Długotrwała. Plonotwórcza.
Symetra Nowa. Długotrwała. Plonotwórcza. Symetria korzyści Nowy fungicyd zapewnia wzrost plonu rzepaku na każdym polu, w każdym sezonie i w każdych warunkach NOWA Fungicyd zawiera nową substancję aktywną
STRATEGIA PRZECIWDZIAŁANIA ODPORNOŚCI SŁODYSZKA RZEPAKOWEGO I STONKI ZIEMNIACZANEJ NA INSEKTYCYDY
INSTYTUT OCHRONY ROŚLIN PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ul. Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań STRATEGIA PRZECIWDZIAŁANIA ODPORNOŚCI SŁODYSZKA RZEPAKOWEGO I STONKI ZIEMNIACZANEJ NA INSEKTYCYDY W przypadku
Wstępna ocena przezimowania rzepaku ozimego oraz zbóż ozimych. Stacja Doświadczalna BASF w Gurczu woj. pomorskie r.
Wstępna ocena przezimowania rzepaku ozimego oraz zbóż ozimych. Stacja Doświadczalna BASF w Gurczu woj. pomorskie 29.02.2011 r. BASF Polska Sp. z o.o., infolinia: (22) 570 99 90, www.agro.basf.pl W tym
ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN A OCHRONA ZDROWIA LUDZI I ŚRODOWISKA DARIUSZ PLISZKA WIORIN W BYDGOSZCZY
ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN A OCHRONA ZDROWIA LUDZI I ŚRODOWISKA DARIUSZ PLISZKA WIORIN W BYDGOSZCZY POTRZEBA STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN 65 tys. gatunków organizmów szkodliwych na świecie, w tym w Polce
PROGRAM. INTEGROWANA PRODUKCJA ROŚLIN Rośliny warzywne
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Szkolenia zawodowe dla osób
POLYSECT DŁUGO DZIAŁAJĄCY 005 SL
Posiadacz zezwolenia Scotts Poland Sp. z o.o., ul. Ostrobramska 101 A, 04-041 Warszawa, tel. 22 465 61 80, fax: 22 465 61 91; e-mail: infopl@scotts.com., www.substral.pl Podmiot odpowiedzialny za końcowe
Rozpuszczalne czarne granulki Właściwości fizyczne. Granulacja Ø 2-4 mm
Rozpuszczalne czarne granulki Właściwości fizyczne Granulacja Ø 2-4 mm Specjalistyczny nawóz bezchlorkowy zawierający w swoim składzie kwasy fulwowe i huminowe, azot, potas oraz dodatkowo siarkę, materię
Integrowana ochrona roślin - przypominamy zasady
.pl https://www..pl Integrowana ochrona roślin - przypominamy zasady Autor: dr hab. Ewa Matyjaszczyk Data: 6 marca 2018 W państwach Unii Europejskiej integrowana ochrona roślin stała się obowiązkiem. Jest
Ocena ryzyka środowiskowego w uprawach małoobszarowych. Katarzyna Klimczak
Ocena ryzyka środowiskowego w uprawach małoobszarowych Katarzyna Klimczak Poznań 2011 gorszy przypadek Ocena ryzyka środowiskowego los i zachowanie w środowisku właściwości substancji i środka ochrony
INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN Niechemiczne i chemiczne metody ochrony plantacji
INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN Niechemiczne i chemiczne metody ochrony plantacji Grzegorz Pruszyński Instytut Ochrony Roślin Państwowy Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu Wiek pestycydów (wg Matcalfa 1980):
Glifocyd 360 SL R-81/2012. Data wydania zezwolenia: R51/53
Glifocyd 360 SL Nazwa handlowa produktu: Nazwa posiadacza zezwolenia: Glifocyd 360 SL Zakłady Chemiczne 'Organika-Sarzyna' S.A. ul. Chemików, 37-310 Nowa Sarzyna Podmiot odpowiedzialny za końcowe pakowanie
Zwalczanie chwastów w soi - skuteczne rozwiązanie!
https://www. Zwalczanie chwastów w soi - skuteczne rozwiązanie! Autor: Małgorzata Srebro Data: 12 kwietnia 2018 Soja to uprawa, która w ostatnich latach zyskuje na popularności. Niestety dużym problemem
Nowoczesne zwalczanie szkodników w sadach!
https://www. Nowoczesne zwalczanie szkodników w sadach! Autor: Ewa Ploplis Data: 8 lutego 2017 Owocówka jabłkóweczka, przędziorek, mączniak, szara pleśń, zgorzel czy inne szkodniki i choroby w sadach i
Jak i czym zwalczyć szkodniki łuszczynowe w rzepaku?
https://www. Jak i czym zwalczyć szkodniki łuszczynowe w rzepaku? Autor: Katarzyna Szponar Data: 14 maja 2017 Rozpoczął się już nalot szkodników łuszczynowych, a wraz z nim musimy zaplanować ochronę insektycydową
Skuteczność diflubenzuronu w ochronie kasztanowca zwyczajnego Aesculus hippocastanum L. przed szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem
sylwan nr 12: 12 20, 2005 Skuteczność diflubenzuronu w ochronie kasztanowca zwyczajnego Aesculus hippocastanum L. przed szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem Cameraria ohridella Deschka et Dimic The effectiveness
Deltam 015 EW 2 x 5 ml ( Preparat referencyjny Decis )
Fungi-Chem P.W. Dorota Kaletka ul. Kwiatowa 1 64-000 Pianowo tel. +48 65 511 96 13 sklep@fungichem.pl Zapraszamy do sklepu www.fungichem.pl Facebook.com/FungiChem Deltam 015 EW 2 x 5 ml ( Preparat referencyjny
Najważniejsze zasady integrowanej ochrony roślin
.pl https://www..pl Najważniejsze zasady integrowanej ochrony roślin Autor: dr hab. Ewa Matyjaszczyk Data: 10 lutego 2016 W związku z wprowadzeniem obowiązku stosowania integrowanej ochrony roślin w państwach
W formulacjach środków praktycznie nie ma zwilżaczy!
dotrze wszędzie! Co to są zwilżacze? Jednym ze sposobów poprawy skuteczności działania środków ochrony roślin jest dodatek adiuwantów do roztworu cieczy opryskowej. Adiuwant (wspomagacz) to każda substancja
Preparat RECULTIV wprowadzony do gleby powoduje: Doświadczalnictwo prowadzone przez KSC SA w latach 2011 i 2012 aplikacja doglebowa
Preparat ReCultiv jest formą swoistej szczepionki doglebowej, przewidziany jest do zastosowania w okresie przedsiewnym lub pożniwnym. Przywraca równowagę mikrobiologiczną gleby. Preparat RECULTIV wprowadzony
Nawożenie dolistne. Jakość nawozu ma znaczenie!
https://www. Nawożenie dolistne. Jakość nawozu ma znaczenie! Autor: Małgorzata Srebro Data: 27 kwietnia 2018 Uzyskanie wysokich plonów roślin uprawnych zależy nie tylko od zastosowanych nawozów doglebowych,
NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI UPRAWY WARZYWNE
BIOCERT MAŁOPOLSKA Sp. z o.o. ul. Lubicz 25A, 31-503 Kraków www.biocert.pl tel. +48 12 430-36-06 fax: +48 12 430-36-06 e-mail: sekretariat@biocert.pl Numer w rejestrze producentów PL-IP... NOTATNIK INTEGROWANEJ
NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI UPRAWY WARZYWNE
Numer w rejestrze producentów... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI UPRAWY WARZYWNE... (gatunek y)... (rok) Imię... Nazwisko... Miejsce zamieszkania... Adres... albo Nazwa... Siedziba... Adres... Telefon...
ZESZYTY NAUKOWE NR 12 (84) AKADEMII MORSKIEJ Szczecin 2007
ISSN 1733-8670 ZESZYTY NAUKOWE NR 12 (84) AKADEMII MORSKIEJ Szczecin 2007 WYDZIAŁ INŻYNIERYJNO-EKONOMICZNY TRANSPORTU Anna Białas Motyl Przewozy ładunków transportem śródlądowym i praca przewozowa w krajach
ELATUS Era Nowa era w ochronie zbóż
Nowa era w ochronie zbóż MOCNY NIEZAWODNY KOMPLETNY Najnowocześniejszy na rynku fungicyd z grupy SDHI. ELATUS Era to nowość na rynku fungicydów zbożowych w Polsce. Produkt w swoim składzie zawiera najnowszą
K O H I N O R 200 SL
Załącznik do decyzji MRiRW nr R- 32/2010d z dnia 28.01.2010 r. zmieniający zezwolenie MRiRW nr R-40/2009 z dnia 09.04.2009 r. Podmiot, który uzyskał zezwolenie: Makhteshim Agan Poland Sp. z o.o., ul. Sienna
mgr inż. Wojciech Rybiński
mgr inż. Wojciech Rybiński Polska, chemiczna firma badawczorozwojowa Jaworzno Tu się znajdujemy. Opracowujemy i wdrażamy innowacyjne rozwiązania w obszarze agrochemii EFEKTYWNE ZWALCZANIE PRZĘDZIORKÓW
Postaw na dobrą zaprawę nasienną do pszenicy ozimej triazole to za mało
.pl Postaw na dobrą zaprawę nasienną do pszenicy ozimej triazole to za mało Autor: Katarzyna Szponar Data: 1 sierpnia 2017 Jeżeli chodzi o zaprawy do nasion pszenicy ozimej, na polskim rynku mamy w czym
Numer w rejestrze producentów roślin... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI UPRAWY SADOWNICZE. ... (gatunek rośliny) ... (rok) Imię... Nazwisko...
Numer w rejestrze producentów roślin... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI UPRAWY SADOWNICZE... (gatunek rośliny)... (rok) Imię... Nazwisko... Miejsce zamieszkania... Adres... albo Nazwa.. Siedziba... Adres...
Syntetyczne auksyny zniszczą chwasty w uprawach zbożowych!
https://www. Syntetyczne auksyny zniszczą chwasty w uprawach zbożowych! Autor: Tomasz Kodłubański Data: 6 marca 2017 Ciągły rozwój i intensyfikacja rolnictwa wymagają stosowania herbicydów, które przynoszą
Przestrzegaj etykiety środka ochrony roślin w celu ograniczenia ryzyka dla ludzi i środowiska. SULKORN 300 SC
Posiadacz zezwolenia: Makhteshim Agan Poland Sp. z o.o., ul Sienna 39, 00-121 Warszawa, tel. (0-22) 395-66-60, fax. (0-22) 395-66-67, email: biuro@makhteshim-agan.pl Przestrzegaj etykiety środka ochrony
Numer w rejestrze producentów roślin... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI ROŚLIN. UPRAWY ROLNICZE. (gatunek rośliny). (rok)
Numer w rejestrze producentów... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI ROŚLIN UPRAWY ROLNICZE. (gatunek y). (rok) SPIS PÓL W SYSTEMIE INTEGROWANEJ PRODUKCJI ROŚLIN 1) Odmiana Powierzchnia (ha) Kod pola 2) umożliwiające
Numer w rejestrze producentów roślin... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI UPRAWY SADOWNICZE. ... (gatunek rośliny) ... (rok) Imię... Nazwisko...
Numer w rejestrze producentów roślin... NOTATNIK INTEGROWANEJ PRODUKCJI UPRAWY SADOWNICZE... (gatunek rośliny)... (rok) Imię... Nazwisko... Miejsce zamieszkania... Adres... albo Nazwa.. Siedziba... Adres...
(Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu Art. 17 ust. 3)
Załącznik nr 9 Minimalne wymogi dotyczące nawozów i środków ochrony roślin 1. Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone - Wymóg 4 - dotyczy 8.2.10.5.1.4.1.2. Minimum requirements for fertilisers and pesticides