ROZDZIAŁ II JAK TO SIĘ WSZYSTKO ZACZYNA,

Transkrypt

1 ROZDZIAŁ II JAK TO SIĘ WSZYSTKO ZACZYNA, CZYLI SOLIDNY MODEL PODSTAWĄ DALSZEJ PRACY Zacznę od, wydawać się może, dość banalnego tematu modelu na którym będziemy wykonywać naszą pracę, który posłuży jako główny nośnik informacji, będącego zarazem elementem, bez którego wykonanie uzupełnienia nie byłoby w ogóle możliwe. Jeśli spojrzymy na model z takiej perspektywy, dostrzeżemy, że wymaga on naprawdę poważnego potraktowania. Podstawowym kryterium, jakim należy się kierować, przystępując do wykonania modelu, jest jego późniejsze przeznaczenie. Do odlania modeli orientacyjnych można użyć zwykłego gipsu III klasy, ale chcąc wykonać na modelu wstępną preparację i wax-up, powinno się już wybrać gips klasy IV. W przypadku wykonywania wieńca zębowego do modelu dzielonego gips musi być najwyższej jakości, o odpowiedniej do masy wyciskowej ekspansji. Ważne, by po otrzymaniu jakiejkolwiek nowej masy wyciskowej sprawdzić jej parametry (zazwyczaj ekspansja jest podobna, ale bywa, że jakiś szczegół odbiega od normy i trzeba zniwelować różnicę, szukając odpowiedniego gipsu). Kolejny czynnik to czas, po jakim można lub trzeba wycisk pobrany daną masą odlać. Na przykład masy hydrokoloidalne wymagają natychmiastowego wypełnienia gipsem (do pół godziny), a masy silikonowe powinny zazwyczaj odleżeć kilka godzin, by olej silikonowy mógł się w pełni uwolnić. Polieterowe materiały podlegają mniejszym rygorom i po kilkudziesięciu minutach są gotowe do współpracy. Namawiam zatem do czytania ulotek, które w efekcie mogą pomóc uzyskać pożądany rezultat. Jeśli nie otrzymacie państwo informacji z gabinetu dotyczącej użytego materiału, poproście o załączenie oryginalnej instrukcji na pewno znajdą się tam niezbędne dane. Ten sam problem dotyczy gipsu. Należy postępować zgodnie z zaleceniami producenta i ściśle przestrzegać określonych proporcji i czasów. Ilość użytego proszku w stosunku do wody ma kolosalne znaczenie, jeśli chodzi o ekspansję. W celu

2 Ceramika dla każdego Na takim modelu trudno będzie manewrować pędzlem w okolicy przyszyjkowej zęba podstawa nie została odpowiednio przycięta Często trzeba pracować od strony szyjki, dlatego tak ważne jest odpowiednie przygotowanie modelu uzyskania zaś twardego, odpornego mechanicznie modelu prócz odpowiednich proporcji ważne są też warunki przygotowania gipsu mam tu na myśli mieszanie przy użyciu mieszadła próżniowego i nie rozcieńczanie konsystencji gipsu poprzez wlewanie kropli wody w najcieńsze zakamarki wycisku ( żeby dokładnie zapłynęło ) do tego celu można użyć na przykład specjalnych preparatów do zmniejszania napięcia powierzchniowego silikonu lub posłużyć się najtańszą technologią pomóc sobie cienkim nakraplaczem lub zgłębnikiem, zalewając wycisk, rzecz jasna, na wibratorze. Wybierając gips do wykonania łuku zębowego, pamiętajmy, jaki rodzaj pracy chcemy na nim wykonać, bo jeśli na przykład planowane jest wykonanie coraz ostatnio popularniejszych szklanych podparć, konieczne jest użycie gipsu naturalnego, syntetyczny się nie nadaje. Kierujmy się też własną wygodą ja najbardziej lubię gips w kolorze kości słoniowej, który, odlany według prawidłowych proporcji, uzyskuje na powierzchni lekki połysk, ale wiem, że są zwolennicy bardzo ciemnych czy chociażby brązowych gipsów. To ważne, by komfortowo się pracowało, bo dobrze dobrany materiał pomaga też prawidłowo widzieć kształty i wielkości. Kiedy przebrniemy przez łuk zębowy, w zależności od metody wykonywania modelu dzielonego może być potrzebny gips na wykonanie podstawy. Znowu czeka nas wyzwanie, bo ten gips jest również specyficzny ma dla odmiany możliwie minimalną ekspansję, żeby nie ściągnąć pinów i tym samym nie zmienić napięcia w wieńcu zębowym. Ma też tę zaletę, że jest dość rzadki po odmierzeniu właściwych porcji i pozwala na swobodne zalanie podstawy bez konieczności upychania gipsu między pinami. Bardzo ważną rzeczą, o której nie można zapominać, niezależnie od sposobu wykonywania modelu, jest wysokość łuku zębowego należy pamiętać o prostej zasadzie z fizyki: im dłuższe ramię dźwigni, tym łatwiej da się poruszać. Dlatego 12

3 Rozdział II Łącząc gips z wodą, należy wsypać go luźno do pojemnika i zostawić do nasączenia (10-15 sekund)......a następnie naczynie do mieszania podłączyć do mieszadła trzeba zwrócić uwagę, by wysokość odlanego wyrostka nie pozostawała zbyt duża; może mieć to szczególnie niekorzystny wpływ na dokładność pracy w przypadku rozległych uzupełnień, wielu pojedynczych koron lub prac kombinowanych. Jeszcze jeden drobiazg, który może bardzo uprzykrzyć życie, to nieodpowiednie umieszczenie wieńca zębowego w podstawie mam na myśli pozostawienie zbyt szerokiego pobrzeża podstawy od strony przedsionkowej, zwłaszcza gdy wykonujemy uzupełnienie w odcinku przednim. Podczas licowania struktury nie będzie można odpowiednio ułożyć pędzla z ceramiką, a to wbrew pozorom bardzo utrudnia pracę. Dla przykładu przedstawiam kilka lubianych przeze mnie systemów wykonywania modeli dzielonych, które moim zdaniem pozwalają na efektywną pracę bez drobnych uciążliwości. Jednym z takich systemów jest klasyczny model dzielony wykonywany przy użyciu pinarki i dobranego według upodobań rodzaju pinów, przy czym należy zwrócić uwagę, by piny były stabilnie osadzone w podstawie, zaś cokół był stosunkowo niewielki. To ważne, gdy przez kilka godzin dziennie przychodzi nam trzymać w dłoni model niejednokrotnie umocowany na podstawce do artykulatora. Warto przy okazji wspomnieć, że kupując artykulator, przydałoby się również zwrócić uwagę na jego ciężar, kształt i możliwość szybkiego demontażu (wypięcia z artykulatora) podstawek. Niektóre systemy artykulacyjne mają przykręcane podstawki, co dla mnie jest ogromnym utrudnieniem. Dużo wygodniej bowiem jest modelować na przykład powierzchnie żujące na pojedynczym, wyjętym modelu można go wtedy w każdą stronę obrócić, spojrzeć z różnych perspektyw na kształty, wypukłości zębów. Wracając jednak do modeli jeśli zdarza się, że pracujecie państwo bez artykulatorów, to dobrze jest umieścić w podstawie magnes, który wraz z wtórną częścią zamontowaną w zwieraku także da nam możliwość pracy na wyjętym modelu. Wykorzystanie magnesu może okazać się przydatne także przy pracach 13

4 Ceramika dla każdego Minimalna wysokość 8-10 mm (w szczególności w okolicach przestrzeni międzyzębowych/przęseł mostów) nie powinna być w żadnym wypadku przekroczona. Niebezpieczeństwo złamania! Rezultat: zarówno w przypadku pinów o pojedynczej główce, takich jak np. Bi-Pin,... Model ustawiamy na powierzchni roboczej pinarki i pozycjonujemy punkt lasera na miejscu zaznaczonym do umieszczenia pinu...jak i pinów pojedynczych, jak Smart-Pin, otwory na piny wiercone są dokładnie prostopadle do powierzchni podstawy kombinowanych, gdy trzeba model umieścić na stoliku do frezowania, kiedy trzeba zrobić przedlewy do zaakrylowania protezy szkieletowej lub kiedy w trakcie licowania światłoutwardzalnym kompozytem chcemy umieścić model wewnątrz lampy polimeryzacyjnej. To może nie najistotniejsze szczegóły pracy, ale jakże mogą one nam utrudnić lub ułatwić zadanie. Dużą zaletą modeli dzielonych z pinami jest możliwość pełnej kontroli nad wysokością i równoległością płaszczyzn łuku zębowego, ponieważ po zalaniu wieńca gipsem trzeba uwolnić go z wycisku i dociąć. Można też swobodnie regulować usytuowanie łuku w podstawie. Kolejną metodą stosunkowo nieskomplikowanego wykonania modelu dzielonego jest K Volution firmy Kiefer. Do wykonania modelu używa się specjalnej podstawy, na której umieszcza się odpowiednio przygotowaną łyżkę wyciskową, a nad nią rodzaj karbowanej ramki, która stanowi zarazem podstawę modelu. Żłobienia stanowiące tory prowadzenia dla wyciętych następnie słupków są tak 14

5 Rozdział II Na najmniejszym stopniu drgań wibratora wkładamy w gips lekko skośnie łuk zębowy i powoli zanurzamy go w podstawie Ustawiamy kąt stolika obcinarki w taki sposób, aby zęby przednie nie zostały przycięte Rezultat: przecięty i polakierowany, gotowy model mistrzowski zaprojektowane, że najcieńsze nawet kikuty dolnych siekaczy utrzymywane są na miejscu bardzo stabilnie, zapewniając tym samym wysoką precyzję odbudowy punktów stycznych. K Volution stworzony jest do współpracy z własnym systemem artykulacyjnym oraz (nawet) łyżkami wyciskowymi. Można tak wykonane modele obsadzać oczywiście również w innych artykulatorach, bez konieczności zakupu tego konkretnego. To tylko dwie spośród całej palety ofert z polskiego rynku; z pozostałych wymienię na przykład Giroform, Kiefer Plus czy Fino System bardzo ostatnio popularny, ale w celu poznania bliższych szczegółów odsyłam do konkretnych firm. Dziękujemy firmie Renfert za udostępnienie zdjęć 15