Wszyscy Mamy Równe Szanse aktywizacja osób wykluczonych

Transkrypt

1 ULGI I UPRAWNIENIA PRZYSŁUGUJĄCE OSOBIE NIEPEŁNOSPRAWNEJ MUZEA Osoby niepełnosprawne posiadające ważne orzeczenie o niepełnosprawności wraz z opiekunami mają prawo do ulgowych biletów wstępu do muzeów państwowych. Tańsze bilety można nabyć po okazaniu odpowiedniej legitymacji potwierdzającej uprawnienie do ulgi. Ulgowe bilety mogą również kupować: renciści, emeryci, nauczyciele wszystkich szkół, studenci i uczniowie. PASZPORT Od osób niepełnosprawnych posiadających ważne orzeczenie o niepełnosprawności, a także od współmałżonków pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu, pobiera się ulgową opłatę paszportową w wysokości 50 proc. PKP I PKS Wszystkie ulgi obowiązują tylko w 2 klasie, tylko w określonych kategoriach pociągów oraz na podstawie określonych rodzajów biletów. Ulgi nie dotyczą przejazdów pociągami EuroCity i InterCity w komunikacji międzynarodowej oraz przejazdów w komunikacji autobusowej ekspresowej. Osoby uprawnione do ulgowych przejazdów w 2 klasie na podstawie biletów jednorazowych korzystające z przejazdu w klasie l zobowiązane są uiścić dopłatę w wysokości różnicy między ceną biletu w klasie l a ceną biletu w klasie 2 ( dotyczy cen biletów bez ulg). Renciści i emeryci (oraz małżonek, na którego są pobierane zasiłki rodzinne) mają prawo do: dwóch jednorazowych przejazdów w ciągu roku kalendarzowego z ulgą 37% w 2 klasie pociągów osobowych, pospiesznych i ekspresowych. Na podstawie zaświadczenia wydanego m.in. przez: terenowe oddziały Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów, Niezależny Krajowy Związek Zawodowy Solidarność Weteranów Pracy, Regionalne Komisje Emerytów i Rencistów NSZZ Solidarność. Powyższe zaświadczenia ważne są z dowodem osobistym lub innym dokumentem potwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej. Emeryci i renciści nie mają zniżek w autobusach PKS. Osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności (niezdolne do samodzielnej egzystencji, inwalidzi I grupy) mają prawo do: 49% ulgi przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej, na podstawie biletów jednorazowych, 37% ulgi przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach innych niż osobowe oraz autobusowego w komunikacji innej niż zwykła, na podstawie biletów jednorazowych. Zgodnie z nowa ustawą, osobom niewidomym niezdolnym do samodzielnej egzystencji przysługuje od 2011 roku 93 proc. ulga na bilety jednorazowe i miesięczne na przejazdy autobusami i pociągami osobowymi. Ulga na pociągi pośpieszne i ekspresowe wynosi 51 proc. W przypadku innych biletów osoby niewidome otrzymują ulgi w wysokości od 37 do 49 proc. w zależności od środka transportu i rodzaju biletów.

2 Do ulgi uprawnia jeden z dokumentów: 1. wypis z treści orzeczenia komisji lekarskiej ds. inwalidztwa i zatrudnienia stwierdzającego zaliczenie do I grupy inwalidzkiej, 2. legitymacja emeryta - rencisty wojskowego z wpisem właściwego organu emerytalnego o zaliczeniu do I grupy inwalidów, 3. wypis orzeczenia lekarza rzeczoznawcy KRUS, stwierdzającego niezdolność do samodzielnej egzystencji, 4. wypis z treści orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, stwierdzającego niezdolność do samodzielnej egzystencji, 5. legitymacja dokumentująca znaczny stopień niepełnosprawności, wystawione przez uprawniony organ, 6. zaświadczenie wystawione przez ZUS, stwierdzające zaliczenie wyrokiem sądu do I grupy inwalidzkiej lub o uznaniu za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji, na czas określony, 7. orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej albo komisji służby zdrowia MSWiA o zaliczeniu do inwalidów l grupy. Dokumenty wymienione w punktach 1), 3), 4), 6), 7) ważne są razem z dowodem osobistym lub innym dokumentem stwierdzającym tożsamość osoby uprawnionej. Osoby niewidome, nie będące osobami o znacznym stopniu niepełnosprawności (niezdolnymi do samodzielnej egzystencji, inwalidami I grupy), mają prawo do: 37% ulgi w 2 klasie pociągów PKP oraz w autobusach PKS. Na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych. Do ulgi uprawnia dokument stwierdzający inwalidztwo, niezdolność do pracy albo niepełnosprawność z powodu stanu narządu wzroku (np. wypis z treści orzeczenia lekarza orzecznika ZUS lub legitymacja osoby niepełnosprawnej). Opiekun towarzyszący w podróży osobie o znacznym stopniu niepełnosprawności (niezdolnej do samodzielnej egzystencji, inwalidzie I grupy) oraz przewodnik towarzyszący w podróży osobie ociemniałej lub niewidomej na podstawie jednego z dokumentów podopiecznego oraz biletów jednorazowych ma prawo do ulgi 95% w pociągach PKP i autobusach PKS. Dzieci i młodzież niepełnosprawna oraz ich rodzice lub opiekunowie mają prawo do: 78% ulgi w pociągach PKP i autobusach PKS na trasie z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do: szkoły, przedszkola, ośrodka rehabilitacji, domu pomocy społecznej, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno-pedagogicznej, placówki opiekuńczowychowawczej, ośrodka rehabilitacyjno-wychowawczego, ośrodka wsparcia i z powrotem (dzieci na podstawie biletów jednorazowych lub miesięcznych imiennych, rodzice lub opiekunowie - biletów jednorazowych). Korzystający z ulgowych przejazdów są zobowiązani posiadać odpowiedni dokument potwierdzający niepełnosprawność:

3 1. dla dzieci i młodzieży uczęszczającej do szkoły albo szkoły wyższej: o legitymacja szkolna dla uczniów niepełnosprawnych, o legitymacja szkolna albo studencka wraz z jednym z dokumentów wymienionych poniżej w punkcie 2 2. dla dzieci i młodzieży nie uczęszczającej do szkoły: o legitymacja PZN, PZG, Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, Krajowego Komitetu Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym Ruchowo przy Zarządzie Głównym Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, o duplikat zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia dziecka dla ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego (wzór Mz/L-1b), o wypis z treści orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, stwierdzającego niezdolność do samodzielnej egzystencji, całkowitą albo częściową niezdolność do pracy, o wypis z treści orzeczenia komisji lekarskiej ds. inwalidztwa i zatrudnienia, stwierdzającego zaliczenie do jednej z grup inwalidzkich, o legitymacja dokumentująca niepełnosprawność, wystawione przez uprawniony organ. Dokumenty te nie są wymagane w przypadku widocznego inwalidztwa lub niepełnosprawności. Przy przejazdach do jednostek udzielających świadczeń zdrowotnych albo pomocy społecznej dodatkowo, oprócz wymienionych dokumentów, wymagane jest zaświadczenie (zawiadomienie) określające miejsce i termin badania, leczenia, konsultacji, zajęć rehabilitacyjnych, zajęć terapeutycznych albo pobytu w ośrodku wsparcia lub domu pomocy społecznej. 3. rodzice lub opiekunowie - na podstawie wymienionych powyżej dokumentów podopiecznych. W innych relacjach niż określone powyżej dzieci i młodzież niepełnosprawna mają odpowiednio prawo do następujących ulg: o dzieci w wieku do ukończenia 4 lat korzystają z bezpłatnych przejazdów w 2 klasie pociągów PKP oraz w autobusach PKS w komunikacji zwykłej i przyspieszonej (pod warunkiem, że nie zajmują oddzielnego miejsca tzn. siedzą "na kolanach") - na podstawie biletów jednorazowych oraz dokumentu stwierdzającego wiek dziecka, o dzieci w wieku powyżej 4 lat do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej mają prawo do 37% ulgi przy przejazdach pociągami osobowymi, pospiesznymi i ekspresowymi oraz w autobusach PKS, w komunikacji zwykłej i przyspieszonej - na podstawie biletów jednorazowych oraz dokumentu stwierdzającego wiek dziecka. o dzieci i młodzież, uczęszczająca do szkoły do ukończenia 24 roku życia oraz studenci do ukończenia 26 roku życia - mają prawo do 49% ulgi w pociągach osobowych i pospiesznych oraz w autobusach PKS w komunikacji zwykłej i przyspieszonej, na podstawie biletów imiennych miesięcznych. Jeśli kupuje się bilet jednorazowy przysługuje ulga 37% (ale tylko w przypadku przejazdów pociągami osobowymi, pospiesznymi i ekspresowymi). Do ulg uprawnia: legitymacja szkolna, a dla studentów legitymacja studencka wraz z dokumentem stwierdzającym wiek studenta, jeśli nie jest on określony w legitymacji.

4 ABONAMENT RTV Z opłat abonamentowych za korzystanie z odbiorników radiowych i telewizyjnych zwolnione są osoby niepełnosprawne: które ukończyły 75 lat, posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji (dawna I grupa inwalidzka), uznane za trwale lub okresowo całkowicie niezdolne do pracy w gospodarstwie rolnym i dodatkowo przysługuje im dodatek pielęgnacyjny, otrzymujące świadczenia pielęgnacyjne lub rentę socjalną, niesłyszące stwierdzono u nich całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu, niedowidzące ostrość ich wzroku nie przekracza 15 proc., inwalidzi wojenni i wojskowi, kombatanci oraz niektóre osoby będące ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, a ponadto wdowy i wdowcy po kombatantach, pod warunkiem że sami są emerytami lub rencistami. W celu uzyskania zwolnienia od opłat za radio i telewizję należy udać się do urzędu pocztowego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby uprawnionej i przedstawić dokumenty potwierdzające prawo do tego przywileju. Zwolnienie nie przysługuje osobom, które mieszkają we wspólnym gospodarstwie domowym z co najmniej dwiema osobami, które ukończyły 26 lat i nie spełniają żadnego z wymienionych wyżej warunków. USŁUGI POCZTOWE 1. Udogodnienia związane z usługami pocztowymi (Dz. U. z 1996 r., Nr 127, poz. 598; par. 3) to m.in.: bezpłatna usługa doręczania listów, paczek i przekazów bezpośrednio do domu. Listonosz powinien przyjąć zwykły, opłacony list i wrzucić go do skrzynki. Mają do nich prawo: - osoby niepełnosprawne z uszkodzeniem narządu ruchu i korzystające z wózka inwalidzkiego, - osoby z uszkodzonym wzrokiem, posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji (I grupa inwalidzka). Zapotrzebowanie na usługę zgłasza się w urzędzie pocztowym właściwym dla miejsca zamieszkania lub u listonosza, który obsługuje rejon. USŁUGI TELEKOMUNIKACYJNE Udogodnienia związane z usługami Telekomunikacji Polskiej SA. Rabaty w opłatach za usługi dla osób niepełnosprawnych: 1) za przyłączenie do sieci telefonicznej TP S.A. w wysokości 50% ceny za przyłączenie, 2) w abonamencie miesięcznym w wysokości 50% opłaty abonamentowej. Podstawą do udzielenia rabatu jest zaświadczenie Powiatowego lub Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Do rabatów mają prawo tylko niektóre grupy osób niepełnosprawnych:

5 1) w przypadku uszkodzenia wzroku tylko gdy osoba ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności (dawną I grupę inwalidzką), 2) w przypadku uszkodzenia słuchu lub mowy tylko gdy osoba ma orzeczony znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności (odpowiednio dawna I i II grupa). KARTA PARKINGOWA Karta Parkingowa to jedyny dokument uprawniający osoby z niepełnosprawnością do parkowania na "kopertach". Jest wydawana na osobę (nie na samochód) lub placówkę. Karta parkingowa jest dokumentem o standardzie międzynarodowym, który obowiązuje nie tylko na terenie Polski, ale także w krajach Unii Europejskiej. Jednak w poszczególnych krajach członkowskich obowiązują odrębne przepisy wynikające z prawa drogowego dla danego kraju, a co się z tym wiąże, odrębne ulgi i uprawnienia dla osób z niepełnosprawnością. Imienną kartę parkingową można otrzymać tylko na podstawie orzeczeń wydawanych przez Powiatowe lub Miejskie Zespoły do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Obecnie obowiązujące karty parkingowe stracą ważność 30 listopada 2014 r. Od 1 lipca 2014 r. kartę parkingową może otrzymać: osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności i znacznie ograniczonymi możliwościami samodzielnego poruszania się, osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, znacznie ograniczonymi możliwościami samodzielnego poruszania się i kodami w orzeczeniu 04-O (choroby narządu wzroku) lub 05-R (upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna), osoba do 16 roku życia ze znacznie ograniczonymi możliwościami samodzielnego poruszania się. W orzeczeniu o niepełnosprawności w punkcie 9 musi być zaznaczona przesłanka określona w art. 8 ust. 3a pkt 1 i 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.) o wskazaniu do wydania karty parkingowej. W przypadku osób z niepełnosprawnością zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek może zostać stwierdzone jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku) lub 05-R (upośledzenie narządu ruchu) lub 10-N (choroba neurologiczna). Osoba prywatna otrzymuje kartę parkingową na czas ważności orzeczenia, ale nie dłużej niż na 5 lat. Karta parkingowa dla placówki Kartę parkingową może uzyskać także placówka zajmująca się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób z niepełnosprawnością, mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się.

6 Placówka może otrzymać kartę parkingową na 3 lata pod warunkiem, że samochód jest własnością placówki. Kartę parkingową wydaje przewodniczący powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Za wydanie karty parkingowej pobiera się opłatę w wysokości 21 zł na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 24 czerwca 2014 r. (Dz.U. z 2014 r., poz. 843) w sprawie wysokości opłaty za wydanie karty parkingowej oraz warunków dystrybucji blankietów kart parkingowych. Do otrzymania karty parkingowej potrzebne będą: wniosek o wydanie karty parkingowej, jedna fotografia o wymiarach 3,5 cm x 4,5 cm, odzwierciedlającą aktualny wizerunek osoby, której wniosek dotyczy, bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami, dowód uiszczenia opłaty za wydanie karty parkingowej, składając wniosek przedstawia się do wglądu oryginał prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień - wraz ze wskazaniem do karty parkingowej. Osoby, które po 1 lipca 2014 r. chcą uzyskać nowe orzeczenie ze wskazaniem do uzyskania karty parkingowej najpierw muszą stanąć na komisji orzekającej, a dopiero potem, w razie uzyskania uprawnienia do otrzymania karty, uiścić opłatę za jej wyrobienie. Osoba niepełnosprawna mająca znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, kierująca pojazdem samochodowym oznaczonym kartą parkingową, może nie stosować się do niektórych znaków drogowych. Przepis ten dotyczy również: kierującego pojazdem przewożącego osobę o znacznie ograniczonej możliwości samodzielnego poruszania się, pracowników placówek zajmujących się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób z niepełnosprawnością mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się, pozostających pod opieką tych placówek. Wszystkie przepisy dotyczące karty parkingowej stosują się także do osób, które posługują się kartą parkingową wydaną poza granicami Polski. Kartę parkingową należy umieścić za przednią szybą pojazdu samochodowego, w miejscu widocznym, eksponując jej zabezpieczenia, tak, by możliwe było odczytanie jej numeru i daty ważności. Karta parkingowa potwierdza uprawnienia:

7 do korzystania z miejsc parkingowych wyznaczonych dla osób z niepełnosprawnością (tzw. kopert) do niestosowania się do następujących znaków drogowych: B-1 zakaz ruchu w obu kierunkach B-3 zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z wyjątkiem motocykli jednośladowych B-3a zakaz wjazdu autobusów B-4 zakaz wjazdu motocykli B-10 zakaz wjazdu motorowerów B-35 zakaz postoju B-37 zakaz postoju w dni nieparzyste B-38 zakaz postoju w dni parzyste B-39 strefa ograniczonego postoju Karta parkingowa traci ważność: 1) po upływie terminu ważności karty; 2) w przypadku zgłoszenia utraty karty przez osobę lub placówkę, której wydano kartę; 3) w przypadku zwrotu karty organowi, który ją wydał; 4) w razie likwidacji placówki, której wydano kartę; 5) w razie śmierci osoby, której wydano kartę. Karty parkingowe wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują ważność do dnia określonego jako data ważności karty, nie dłużej niż do dnia 30 listopada 2014 r. Tego dnia wszystkie karty parkingowe tracą ważność.

8 ZATRUDNIENIE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z dnia 10 czerwca 2014 r. wprowadziła zmiany w zakresie czasu pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Polegają one na powrocie do stanu prawnego obowiązującego przed 1 stycznia 2012 r. Oznacza to, że od 10 lipca 2014 czas pracy osoby niepełnosprawnej w stopniu znacznym i umiarkowanym nie będzie mógł przekroczyć 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu. Pracownicy Ci nie będą już musieli przedkładać pracodawcy specjalnego zaświadczenia o celowości stosowania krótszego czasu pracy. Pozostałe uprawnienia niepełnosprawnych pracowników pozostają bez zmian. 1. Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych. 2. Przepisów wymienionych powyżej w punktach od 1 do 3 nie stosuje się: a) do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz b) gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę. 3. Osoba niepełnosprawna ma prawo do przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy. 4. Stosowanie norm czasu pracy, o których mowa powyżej, nie może powodować obniżenia wysokości wynagrodzenia wypłacanego w stałej miesięcznej wysokości. 5. Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności. 6. Dodatkowy urlop wypoczynkowy nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. 7. Jeżeli wymiar urlopu dodatkowego, o którym mowa powyżej w pkt. 8, jest niższy niż 10 dni roboczych, zamiast tego urlopu przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy dla osoby niepełnosprawnej określony w pkt Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia: a) w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia - na wniosek lekarza - w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku, b) w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy. 9. Łączny wymiar urlopu określonego w pkt. 7 i zwolnienia od pracy, o którym mowa pkt. 10, nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.

9 10. Skierowanie na turnus rehabilitacyjny należy przedstawić pracodawcy w takim terminie, który umożliwi udzielenie zwolnienia bez narażenia zakładu pracy na szkody. 11. Wynagrodzenie za czas zwolnień od pracy w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym oraz w celu wykonania badań specjalistycznych oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. 12. Osoba zatrudniona pozostająca w stosunku pracy, która w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej utraciła zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku ma prawo do tego, aby pracodawca przygotował dla niej odpowiednie stanowisko pracy. Osoba, która uległa wypadkowi powinna zgłosić gotowość przystąpienia do pracy w ciągu miesiąca od uzyskania statusu osoby niepełnosprawnej. Z kolei pracodawca jest zobowiązany zorganizować odpowiednie dla niej miejsce pracy w okresie do trzech miesięcy od dnia zgłoszenia tej osoby gotowości przystąpienia do pracy. Pracodawca nie ma takiego obowiązku, jeżeli wypadek przy pracy nastąpił z winy pracownika. Podstawa prawna - Rozporządzenie Rady Ministrów z 16 października 1997 r. w sprawie określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów państwowych (Dz.U. nr 130, poz. 854); - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 lutego 2003 r. w sprawie opłat paszportowych (Dz.U ); - Ustawa z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2002 r. nr 175, poz. 1440, z późn. zm.): art. 1a 2 i 4; - Ustawa z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U. Nr 58, poz. 728); - Rozporządzenie Ministra Łączności z dn. 21 października1996 r. w sprawie określenia zakresu dostępu osób niepełnosprawnych do świadczonych usług pocztowych lub telekomunikacyjnych o charakterze powszechnym; - Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym ( Dz. U. z 2012r., poz. 1137, ze zm.); - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2014 r. (Dz. U. z 2014r. poz. 870); - Ustawa z dnia r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.); - Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dn. 13 czerwca 2013r. (Dz. U. poz 791); - Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721ze zm.). Sporządziła: Katarzyna Nazar doradca ds. osób niepełnosprawnych Dnia : r.