Automatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych. Instrukcja do ćwiczenia II. Wyznaczanie charakterystyk statycznych czujników temperatury

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Automatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych. Instrukcja do ćwiczenia II. Wyznaczanie charakterystyk statycznych czujników temperatury"

Transkrypt

1 Automatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych Instrukcja do ćwiczenia II Wyznaczanie charakterystyk statycznych czujników temperatury 1

2 1. Wstęp Temperatura jest jedną z najważniejszych wielkości fizycznych które są kontrolowane w procesach przemysłowych. Do jej pomiaru stosuje się zwykle termopary i rezystancyjne czujniki temperatury. Zakres pomiarowy, dokładność i łatwość użycia tych czujników różnią się znacznie, dlatego przy wyborze czujnika, należy kierować się m.in. sposobem pomiaru, zakresem mierzonych temperatur a także jego właściwościami dynamicznymi. 2. Termopary Termopary są najpowszechniej używanymi czujnikami do pomiaru temperatury. Wykorzystuje się je w przemyśle, laboratoriach, transporcie, aparaturze pomiarowo-kontrolnej. Termopara składa się z dwóch różnych przewodników (np. drutów metalowych), których końce znajdują się w dwóch różnych temperaturach. W termoparze, w wyniku zjawiska Seebecka, powstaje różnica potencjałów zależna od różnicy temperatur Natura zjawiska Seebecka W ogólnym przypadku efekt Seebecka występujący w metalach i półprzewodnikach jest wynikiem złożonych zjawisk kwantowo-mechanicznych. Jednak w przypadku niektórych metali (np. Pt, Al, Ni, W) w dużym uproszczeniu efekt Seebecka można próbować wyjaśnić na podstawie prostej teorii gazu elektronowego (teoria Drudego). Według tej teorii ruch nośników prądu (w przypadku metali - elektronów) możemy rozpatrywać w sposób podobny do ruchu cząsteczek gazu doskonałego w zamkniętym naczyniu. Rys. 1 Ilustracja efektu Seebecka dla przewodnika typu n i p. W nierównomiernie nagrzanym przewodniku, na skutek różnicy energii i koncentracji nośników ładunku zacznie się ich ukierunkowany ruch. Jeżeli końce termopar znajdują się w temperaturze T1<T2, to na złączu o temperaturze T2 będzie występowała większa koncentracja nośników ładunku i będą one również miały większą energię. W efekcie wystąpi ich dyfuzja w kierunku zimniejszego końca (T1). W warunkach równowagi na zewnątrz przewodnika obserwuje się różnicę potencjałów między punktami o różnej temperaturze. W przypadku półprzewodników typu n, w których nośnikami ładunku są elektrony, zimniejszy koniec próbki będzie miał w stosunku do cieplejszego potencjał ujemny. Dla półprzewodnika typu "p" dodatni. Wartość różnicy potencjałów V na końcach przewodnika można wyznaczyć ze wzoru: V = * T (1) gdzie: jest współczynnikiem Seebecka a T różnica temperatur. 2

3 Tabela 1 Wartości współczynnika Seebecka dla wybranych metali w temperaturze pokojowej. W przypadku termopary, która składa się sumaryczny współczynnik Seebecka AB : z dwóch przewodników podaje się dla niej AB = A - B (2) Tabela 2 zawiera informacje o składzie chemicznym, oznaczeniu oraz zakresie temperaturowym wybranych termopar. Natomiast Tabela 3 przedstawia znormalizowane wartości siły termoelektrycznej E [μv] dla tych termopar. Zazwyczaj współczynnik Seebecka jest nieznaczny i ma wartość rzędu kilku V/K, dlatego mierzone w praktyce wartości siły termoelektrycznej są najczęściej rzędu miliwoltów. Współczynnik Seebecka dla półprzewodników typu n ma wartość ujemną, natomiast dla półprzewodników typu p ma wartość dodatnią. Natomiast metale mogą wykazywać zarówno ujemny jak i dodatni (!) współczynnik Seebecka pomimo, że nośnikami większościowymi są elektrony. W tym przypadku proste wyjaśnienie oparte na teorii gazu elektronowego nie jest poprawne Budowa termopary Termopary składają się z dwóch różnych metali połączonych szeregowo (Rys. 2). Dzięki temu powstałe napięcie jest wyższe niż podczas użycia jednego materiału i tym samym błąd pomiarowy tego napięcia jest mniejszy. Układ pomiarowy, działający z wykorzystaniem termoelementu składa się z trzech podstawowych części (Rys. 2): ogniwa termoelektrycznego (termoelement) przewodów łączących termoelement z przyrządem pomiarowym przyrządu pomiarowego (np. miliwoltomierz) 3

4 Rys. 2 Schemat układu pomiarowego. Przedstawiony na Rys. 2 obwód pozwala na zmierzenie różnicy temperatur pomiędzy dwoma końcami termoelektrod. Pomiar bezwzględnej temperatury jest możliwy tylko wtedy, gdy temperatura spoin odniesienia jest znana. Istnieją różne sposoby określenia temperatury spoin odniesienia. W klasycznym przypadku złącza odniesienia umieszcza sie w temperaturze 0 C ( np. w obudowie umieszczonej w termostacie z mieszaniną wody+lodu). Ponieważ to rozwiązanie nie jest wygodne w nowoczesnych urządzeniach pomiarowych do określenia temperatury zimnych końców stosuje się zazwyczaj umieszczony blisko nich rezystancyjny czujnik temperatury. W takim wypadku mierzona temperatura T jest sumą temperatur wskazywanych przez czujnik rezystancyjny T R oraz termoparę T term. T = T R + T term (3) W przypadku stosowania kompensacji zimnych końców przy użyciu termostatu należy zwrócić uwagę na właściwe podłączenie układu pomiarowego. W miejscu styku miedzianych przewodów pomiarowych oraz przewodów termopary również powstaje siła termoelektryczna, która ma wpływ na wynik pomiaru. W takim przypadku konieczne jest utrzymanie stałej temperatury miedzy miejscem połączenia przewodów przyrządów pomiarowych a termoparą. Rys. 3 Schemat obwodu do pomiaru temperatury termoparą z kompensacją zimnych końców. 4

5 Podczas pomiarów temperatury przy użyciu termopary mierzymy bezpośrednio tzw. siłę elektromotoryczną E [V]. Pomiar należy wykonywać woltomierzem o wysokim oporze wewnętrznym, w porównaniu z oporem drutów termopary. Tabela 2 przedstawia znormalizowane zestawy termoelementów, natomiast w Tabela 3 siły termoelektryczne odpowiadające tym termoelementom (Norma PN-EN PN-IEC 584-1). Tabela 2. Znormalizowane zestawy termoelementów Stop miedzi z niklem nosi nazwę konstantan. Tabela 3. Siła termoelektryczna E [μv] termoelementów o charakterystykach znormalizowanych Spoiny pomiarowe wykonuje się przez spawanie, lutowanie lub zgrzewanie. W niektórych przypadkach może też być to połączenie mechaniczne (zwalcowanie, skręcenie). Na Rys. 4 przedstawione zostały przykłady typowych spoin. Rys. 4 Wykonanie spoin pomiarowych: a) termoelektrody cienkie, b) termoelektrody grubsze; 1 termoelektroda miękka, 2 termoelektroda twarda Przewody kompensacyjne mogą być wykonywane z tego samego materiału co przynależny im termoelement lub z materiałów zastępczych składających się ze stopów, które nie są identyczne z 5

6 przynależnym termoelementem. Materiały zastępcze, w zakresie temperatur dopuszczalnych dla przewodów kompensacyjnych (patrz norma DIN ), mają jednak te same własności termoelektryczne jak przynależna im termopara. Materiały zastępcze są stosowane do termopar z metali szlachetnych typu K i N oraz do termopar z metali szlachetnych typu R, S i B, ponieważ w tych przypadkach termopary składają się z materiałów bardzo drogich a materiały zastępcze są znacznie tańsze. Dalsza pozytywna własność materiałów zastępczych, mianowicie mniejsza rezystancja nie ma już dzisiaj znaczenia. Nowoczesne elektroniczne mierniki mają bardzo wysoką rezystancję wejściową, tak, więc rezystancje przewodów w obwodzie pomiarowym termoelementu także wtedy nie powodują istotnych błędów pomiarowych, gdy osiągają wartości kilku k. 3. Czujnik rezystancyjny Pomiar temperatury za pomocą termometrów rezystancyjnych oparty jest na wspólnej dla wszystkich przewodników własności, polegającej na tym, że ich oporność jest funkcją temperatury. Własność ta jest mniej lub bardziej wyraźna, w zależności od materiału. Względna zmiana oporności jako funkcja temperatury (dr/dt) nazywana jest współczynnikiem temperaturowym TWR, a jej wartość zwykle nie jest stała w zakresie temperatur roboczych, lecz sama jest funkcją temperatury. W rezultacie matematyczna zależność między opornością a temperaturą przyjmuje postać wielomianu wysokiego stopnia. Rys. 5 pokazuje jak zmienia się oporności w funkcji temperatury, dla termometru rezystancyjnego Pt 100. W celu przeliczenia zmierzonej rezystancji czujnika na temperaturę możemy zastosować następujący przybliżony wzór: gdzie TWR Pt = 0,36 K -1 R 100 rt (1) TWR Pt Rys. 5 Zależność rezystancji od temperatury dla czujnika Pt 100 6

7 Rezystancyjny czujnik temperatury wykonany jest zwykle ze zwojów drutu platynowego nawiniętych na odpowiedni rdzeń. Uzwojenie jest albo wtopione w szkło albo osadzone na ceramice. W nowoczesnych czujnikach na ceramiczny podkład zamiast drutu nakłada się cienkie warstwy platyny (Rys. 6). Rys. 6 Schematy termometrów rezystancyjnych z uzwojeniu drucianym nawiniętym na karkasach ze szkła, ceramiki oraz termometry cienkowarstwowe. W celu ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi powyższe elementy pomiarowe (wkład pomiarowy) zwykle umieszczane są w odpowiednich osłonach procesowych. Zapewnia to także łatwą wymianę wkładu, bez potrzeby wymiany całego kompletu. Jako że termometry rezystancyjne są kontaktowymi czujnikami temperatury (tj. czujnik musi osiągnąć temperaturę medium, którego temperatura ma być mierzona), obudowa musi być odpowiednio przystosowana do danej aplikacji. W pomiarach temperatury za pomocą termometrów rezystancyjnych należy wziąć pod uwagę fakt, że oporność użytych przewodów może wpływać na wynik pomiarów. Powszechnie używa się trzech typów połączeń: układów dwu-, trój- i czteroprzewodowych. Największą dokładność pomiarów uzyskuje się przy układach czteroprzewodowych, jako że w tym przypadku oporność i temperatura przewodów nie wpływają na pomiary (patrz Tabela 4). Układ trójprzewodowy jest zwykle wykorzystywany do wyeliminowania oporu przewodu (pomiary przy użyciu mostka Wheatstone'a). Rys. 7 oraz Rys. 8 przedstawiają przykładowe schematy pomiarowe odpowiednio dla 2- przewodowej oraz 4- przewodowej metody pomiaru rezystancji. 7

8 Tabela 4. Metody wykonywania połączeń czujnika rezystancyjnego. Rys. 7 Schemat pomiaru rezystancji metodą 2-przewodową. Rys. 8 Schemat pomiaru rezystancji metodą 4-przewodową. 8

9 4. Przebieg ćwiczenia I Pomiarów temperatury w układzie z kompensacją i bez kompensacji zimnych końców termopar 1. Pomiar temperatury termoparą w układzie bez kompensacji zimnych końców 2. Pomiar temperatury termoparą w układzie z kompensacją zimnych końców (Rys. 2). 3. Zanotować różnice w pomiarach - wyjaśnić przyczyny rozbieżności II Pomiarów rezystancji czujników w układzie 2 przewodowym i 4 przewodowym 1. Pomiar temperatury czujnikiem rezystancyjnym w układzie 2 przewodowym (Rys. 7) 2. Pomiar temperatury czujnikiem rezystancyjnym w układzie 4- przewodowym (Rys. 8) 3. Zanotować różnice w pomiarach rezystancji - wyjaśnić przyczyny rozbieżności III Wyznaczanie charakterystyk statycznych czujników temperatury 1. Zestawienie obwodów pomiarowych 2. Ustalenie temperatury 3. Po ustaleniu równowagi odczyt: temperatury, rezystancji (czujnik rezystancyjny) i napięcia (termopara) 4. Ustalenie nowej temperatury i powtórzenie punktu 3. Lp Temperatura [ C] R Pt100 [ ] U T [mv]

10 5. Sprawozdanie 1) Opis rezystancyjnych czujników temperatury 2) Opis termoelektrycznych czujników temperatury 3) Opisać przebieg eksperymentów 4) Wyjaśnić przyczyny rozbieżności pomiarów temperatury metodą 2 i 4-przewodową. 5) Wyjaśnić przyczyny rozbieżności pomiarów temperatury bez i z kompensacją zimnych końców. 6) Przedstawić charakterystyki (wykresy) dla obu typów czujników oraz równania liniowe opisujące zależność sygnału czujnika od temperatury 7) Porównać właściwości czujnika rezystancyjnego i termoelektrycznego 10

Czujniki temperatur, termopary

Czujniki temperatur, termopary Czujniki temperatur, termopary 1 Termopara Czujniki termoelektryczne są to przyrządy reagujące na zmianę temperatury zmianą siły termodynamicznej wbudowanego w nie termoelementu. Połączone na jednym końcu

Bardziej szczegółowo

Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 121: Termometr oporowy i termopara

Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 121: Termometr oporowy i termopara Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 121: Termometr oporowy i termopara Cel ćwiczenia: Wyznaczenie współczynnika temperaturowego oporu platyny oraz pomiar charakterystyk termopary miedź-konstantan.

Bardziej szczegółowo

Temat nr 3: Pomiar temperatury termometrami termoelektrycznymi

Temat nr 3: Pomiar temperatury termometrami termoelektrycznymi Temat nr 3: Pomiar temperatury termometrami termoelektrycznymi 1.Wiadomości podstawowe Termometry termoelektryczne należą do najbardziej rozpowszechnionych przyrządów, służących do bezpośredniego pomiaru

Bardziej szczegółowo

2. CHARAKTERYSTYKI TERMOMETRYCZNE TERMOELEMENTÓW I METALOWYCH OPORNIKÓW TERMOMETRYCZNYCH

2. CHARAKTERYSTYKI TERMOMETRYCZNE TERMOELEMENTÓW I METALOWYCH OPORNIKÓW TERMOMETRYCZNYCH 2. CHARAKTERYSTYKI TERMOMETRYCZNE TERMOELEMENTÓW I METALOWYCH OPORNIKÓW TERMOMETRYCZNYCH 2.1. Cel ćwiczenia: zapoznanie się ze zjawiskami fizycznymi, na których oparte jest działanie termoelementów i oporników

Bardziej szczegółowo

POMIAR TEMPERATURY TERMOLEMENTAMI I TERMOMETRAMI REZYSTANCYJNYMI

POMIAR TEMPERATURY TERMOLEMENTAMI I TERMOMETRAMI REZYSTANCYJNYMI POMIAR TEMPERATURY TERMOLEMENTAMI I TERMOMETRAMI REZYSTANCYJNYMI Wykaz zagadnień teoretycznych, których znajomość jest niezbędna do wykonania ćwiczenia: Zasada działania termometru rezystancyjnego. Elementy

Bardziej szczegółowo

PODSTAWY AUTOMATYKI I. URZĄDZENIA POMIAROWE W UKŁADACH AUTOMATYCZNEJ REGULACJI. Ćwiczenie nr 1 WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK STATYCZNYCH

PODSTAWY AUTOMATYKI I. URZĄDZENIA POMIAROWE W UKŁADACH AUTOMATYCZNEJ REGULACJI. Ćwiczenie nr 1 WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK STATYCZNYCH PODSTAWY AUTOMATYKI I. URZĄDZENIA POMIAROWE W UKŁADACH AUTOMATYCZNEJ REGULACJI Ćwiczenie nr 1 WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK STATYCZNYCH I DYNAMICZNYCH Rzeszów 2001 2 1. WPROWADZENIE 1.1. Ogólna charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Układ pomiaru temperatury termoelementem typu K o dużej szybkości. Paweł Kowalczyk Michał Kotwica

Układ pomiaru temperatury termoelementem typu K o dużej szybkości. Paweł Kowalczyk Michał Kotwica Układ pomiaru temperatury termoelementem typu K o dużej szybkości Paweł Kowalczyk Michał Kotwica Plan prezentacji Fizyczne podstawy działania termopary Zalety wykorzystania termopar Właściwości termoelementu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie. Elektryczne metody pomiaru temperatury

Ćwiczenie. Elektryczne metody pomiaru temperatury Program Rozwojowy Politechniki Warszawskiej, Zadanie 36 Przygotowanie i modernizacja programów studiów oraz materiałów dydaktycznych na Wydziale Elektrycznym Laboratorium Akwizycja, przetwarzanie i przesyłanie

Bardziej szczegółowo

4. BADANIE TERMOMETRÓW TERMOELEKTRYCZNYCH

4. BADANIE TERMOMETRÓW TERMOELEKTRYCZNYCH 4. DNIE TERMOMETRÓW TERMOELEKTRYCZNYCH 4.. Cel ćwiczenia: zapoznanie się z budową i częściami składowymi róŝnych termometrów termoelektrycznych, określenie warunków prawidłowego pomiaru temperatury spoiny

Bardziej szczegółowo

ZJAWISKA TERMOELEKTRYCZNE

ZJAWISKA TERMOELEKTRYCZNE Wstęp W ZJAWISKA ERMOELEKRYCZNE W.1. Wstęp Do zjawisk termoelektrycznych zaliczamy: zjawisko Seebecka - efekt powstawania różnicy potencjałów elektrycznych na styku metali lub półprzewodników, zjawisko

Bardziej szczegółowo

Pomiar rezystancji metodą techniczną

Pomiar rezystancji metodą techniczną Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja

Bardziej szczegółowo

KONDUKCYJNA WYMIANA CIEPŁA - STYKOWY POMIAR TEMPERATURY

KONDUKCYJNA WYMIANA CIEPŁA - STYKOWY POMIAR TEMPERATURY IŃSTYTUT INFORMATYKI STOSOWANEJ POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenie Nr1 KONDUKCYJNA WYMIANA CIEPŁA - STYKOWY POMIAR TEMPERATURY 1.WPROWADZENIE Przewodzenie ciepła (kondukcja) jest to wymiana ciepła między

Bardziej szczegółowo

2.1 Cechowanie termopary i termistora(c1)

2.1 Cechowanie termopary i termistora(c1) 76 Ciepło 2.1 Cechowanie termopary i termistora(c1) Celem ćwiczenia jest zbadanie zależności temperaturowej oporu termistora oraz siły elektromotorycznej indukowanej w obwodach z termoparą. Przeprowadzane

Bardziej szczegółowo

WYBRANE ELEKTRYCZNE CZUJNIKI-PRZETWORNIKI TEMPERATURY

WYBRANE ELEKTRYCZNE CZUJNIKI-PRZETWORNIKI TEMPERATURY Pracownia Automatyki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 3 str. 1/9 ĆWICZENIE 3 WYBRANE ELEKTRYCZNE CZUJNIKI-PRZETWORNIKI TEMPERATURY 1.CEL ĆWICZENIA: zapoznanie się z podstawowymi czujnikami elektrycznymi

Bardziej szczegółowo

Wzorcowanie mierników temperatur Błędy pomiaru temperatury

Wzorcowanie mierników temperatur Błędy pomiaru temperatury Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cieplnych W9/K2 Miernictwo Energetyczne laboratorium Wzorcowanie mierników temperatur Błędy pomiaru temperatury Instrukcja do ćwiczenia nr 3 Opracował: dr

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WROCŁAWSKA LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOSCI NIEELEKTRYCZNYCH. Instrukcja do ćwiczenia. Pomiary temperatur metodami stykowymi.

POLITECHNIKA WROCŁAWSKA LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOSCI NIEELEKTRYCZNYCH. Instrukcja do ćwiczenia. Pomiary temperatur metodami stykowymi. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA LABORATORIUM POMIARÓW WIELKOSCI NIEELEKTRYCZNYCH Instrukcja do ćwiczenia Pomiary temperatur metodami stykowymi. Wrocław 2005 Temat ćwiczenia: Pomiary temperatur czujnikami stykowymi

Bardziej szczegółowo

Wzorcowanie termometrów i termopar

Wzorcowanie termometrów i termopar Katedra Silników Spalinowych i Pojazdów ATH ZAKŁAD TERMODYNAMIKI Wzorcowanie termometrów i termopar - 1 - Wstęp teoretyczny Temperatura jest jednym z parametrów określających stan termodynamiczny ciała

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 5 Prawo autorskie Niniejsze

Bardziej szczegółowo

WKŁAD POMIAROWY W1P... I PW1P

WKŁAD POMIAROWY W1P... I PW1P WŁAD POMIAROWY W1P... I PW1P Zakres pomiarowy: -00...700 C : Pt100, Pt500, Pt100, inny : A, B, inna Materiał osłony: 1H1N9T Wkłady z serii W1P... są zespołem pomiarowym rezystancyjnych czujników temperatury.

Bardziej szczegółowo

POMIARY TEMPERATURY I

POMIARY TEMPERATURY I Cel ćwiczenia Ćwiczenie 5 POMIARY TEMPERATURY I Celem ćwiczenia jest poznanie budowy i zasady działania rezystancyjnych czujników temperatury, układów połączeń czujnika z elektrycznymi układami przetwarzającymi

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA

POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA ĆWICZENIE LABORATORYJNE NR 6 Temat: Pomiar zależności oporu półprzewodników

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 5 Prawo autorskie Niniejsze

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1 LABORATORIUM ELEKTRONIKI POLITECHNIKA ŁÓDZKA KATEDRA PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH I OPTOELEKTRONICZNYCH

Ćwiczenie 1 LABORATORIUM ELEKTRONIKI POLITECHNIKA ŁÓDZKA KATEDRA PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH I OPTOELEKTRONICZNYCH LABORAORUM ELEKRONK Ćwiczenie 1 Parametry statyczne diod półprzewodnikowych Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie statycznych charakterystyk podstawowych typów diod półprzewodnikowych oraz zapoznanie

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ PPT / KATEDRA INŻYNIERII BIOMEDYCZNE D-1 LABORATORIUM Z MIERNICTWA I AUTOMATYKI Ćwiczenie nr 9. Czujniki temperatury

WYDZIAŁ PPT / KATEDRA INŻYNIERII BIOMEDYCZNE D-1 LABORATORIUM Z MIERNICTWA I AUTOMATYKI Ćwiczenie nr 9. Czujniki temperatury Cel ćwiczenia: Poznanie budowy i zasady działania oraz parametrów charakterystycznych dla stykowych czujników temperatury. Zapoznanie się z metodami pomiaru temperatur czujnikami stykowymi oraz sposobami

Bardziej szczegółowo

Projektowanie systemów pomiarowych

Projektowanie systemów pomiarowych Projektowanie systemów pomiarowych 10 Pomiar temperatury wybrane metody http://www.acse.pl/czujniki-temperatury 1 Pomiary temperatury Skale temperatury: - Celsjusza (1742) uporządkowana przez Stromera

Bardziej szczegółowo

Cechowanie termopary i termistora

Cechowanie termopary i termistora C1 Cechowanie termopary i termistora Celem ćwiczenia jest: - zbadanie zależności napięcia generowanego w termoparze od różnicy temperatur między jej złączami (cechowanie termopary); - dla chętnych/ambitnych

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ.. LABORATORIUM FIZYCZNE

WYDZIAŁ.. LABORATORIUM FIZYCZNE W S E i Z W WASZAWE WYDZAŁ.. LABOATOUM FZYCZNE Ćwiczenie Nr 10 Temat: POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ. PAWO OHMA Warszawa 2009 Prawo Ohma POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ Uporządkowany ruch elektronów nazywa się

Bardziej szczegółowo

Termodynamika. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki I rok inż. Pomiary temperatury Instrukcja do ćwiczenia

Termodynamika. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki I rok inż. Pomiary temperatury Instrukcja do ćwiczenia Termodynamika Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki I rok inż. Pomiary temperatury Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska AGH Kraków 2013 1. INSTRUKCJA

Bardziej szczegółowo

Cel ćwiczenia: Wyznaczenie współczynnika oporu platyny. Pomiar charakterystyki termopary miedź-konstantan.

Cel ćwiczenia: Wyznaczenie współczynnika oporu platyny. Pomiar charakterystyki termopary miedź-konstantan. WFiIS PRACOWNIA FIZYCZNA I i II Imię i nazwisko: 1.. TEMAT: ROK GRUPA ZESPÓŁ NR ĆWICZENIA Data wykonania: Data oddania: Zwrot do poprawy: Data oddania: Data zliczenia: OCENA Cel ćwiczenia: Wyznaczenie

Bardziej szczegółowo

st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 4 OBWODY TRÓJFAZOWE

st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 4 OBWODY TRÓJFAZOWE Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 4 OBWODY TRÓJFAZOWE Układem

Bardziej szczegółowo

Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC

Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWICZENIE Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów C. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena wartości

Bardziej szczegółowo

LVI OLIMPIADA FIZYCZNA (2006/2007). Stopień III, zadanie doświadczalne D

LVI OLIMPIADA FIZYCZNA (2006/2007). Stopień III, zadanie doświadczalne D LI OLIMPIADA FIZYCZNA (26/27). Stopień III, zadanie doświadczalne D Źródło: Autor: Nazwa zadania: Działy: Słowa kluczowe: Komitet Główny Olimpiady Fizycznej. Andrzej ysmołek Komitet Główny Olimpiady Fizycznej,

Bardziej szczegółowo

Wybrane elementy elektroniczne. Rezystory NTC. Rezystory NTC

Wybrane elementy elektroniczne. Rezystory NTC. Rezystory NTC Wybrane elementy elektroniczne Rezystory NTC Czujniki temperatury Rezystancja nominalna 20Ω 40MΩ (typ 2kΩ 40kΩ) Współczynnik temperaturowy -2-5% [%/K] Max temperatura pracy 120 200 (350) [ºC] Współczynnik

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI. Temperaturowa zależność statycznych i dynamicznych charakterystyk złącza p-n

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI. Temperaturowa zależność statycznych i dynamicznych charakterystyk złącza p-n POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI LABORATORIUM FIZYKI FAZY SKONDENSOWANEJ Ćwiczenie 9 Temperaturowa zależność statycznych i dynamicznych charakterystyk złącza p-n Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie

Bardziej szczegółowo

LVI Olimpiada Fizyczna Zawody III stopnia

LVI Olimpiada Fizyczna Zawody III stopnia LVI Olimpiada Fizyczna Zawody III stopnia ZADANIE DOŚIADCZALNE Praca wyjścia wolframu Masz do dyspozycji: żarówkę samochodową 12V z dwoma włóknami wolframowymi o mocy nominalnej 5 oraz 2, odizolowanymi

Bardziej szczegółowo

CECHOWANIE TERMOELEMENTU Fe-Mo I WYZNACZANIE PUNKTU INWERSJI

CECHOWANIE TERMOELEMENTU Fe-Mo I WYZNACZANIE PUNKTU INWERSJI INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I TECHNOLOGII MATERIAŁÓW POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA PRACOWNIA FIZYKI CIAŁA STAŁEGO Ć W I C Z E N I E N R FCS - 7 CECHOWANIE TERMOELEMENTU Fe-Mo I WYZNACZANIE

Bardziej szczegółowo

str. 1 d. elektron oraz dziura e.

str. 1 d. elektron oraz dziura e. 1. Półprzewodniki samoistne a. Niska temperatura b. Wzrost temperatury c. d. elektron oraz dziura e. f. zjawisko fotoelektryczne wewnętrzne g. Krzem i german 2. Półprzewodniki domieszkowe a. W półprzewodnikach

Bardziej szczegółowo

Zjawisko termoelektryczne

Zjawisko termoelektryczne 34 Zjawisko Peltiera polega na tym, że w obwodzie składającym się z różnych przewodników lub półprzewodników wytworzenie różnicy temperatur między złączami wywołuje przepływ prądu spowodowany różnicą potencjałów

Bardziej szczegółowo

LI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne

LI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne LI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne ZADANIE D1 Cztery identyczne diody oraz trzy oporniki o oporach nie różniących się od siebie o więcej niż % połączono szeregowo w zamknięty obwód elektryczny.

Bardziej szczegółowo

POMIARY TEMPERATURY. 1. Cel ćwiczenia. 2. Przebieg ćwiczenia. 3. Pomiar temperatury.

POMIARY TEMPERATURY. 1. Cel ćwiczenia. 2. Przebieg ćwiczenia. 3. Pomiar temperatury. POMIARY TEMPERATURY 1. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami pomiaru temperatury oraz wyznaczenie charakterystyk wybranych czujników temperatury (NTC, PTC, PT100, LM35, termopara

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I SYSTEMÓW INFORMACYJNO-POMIAROWYCH

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI TEORETYCZNEJ I SYSTEMÓW INFORMACYJNO-POMIAROWYCH POLITECHNIKA WASZAWSKA WYDZIAŁ ELEKTYCZNY INSTYTUT ELEKTOTECHNIKI TEOETYCZNEJ I SYSTEMÓW INFOMACYJNO-POMIAOWYCH ZAKŁAD WYSOKICH NAPIĘĆ I KOMPATYBILNOŚCI ELEKTOMAGNETYCZNEJ PACOWNIA MATEIAŁOZNAWSTWA ELEKTOTECHNICZNEGO

Bardziej szczegółowo

Instrukcja montażu i instalacji 00809-0314-2654 Rev. AA, wrzesień 2001. Termometry rezystancyjne i termopary

Instrukcja montażu i instalacji 00809-0314-2654 Rev. AA, wrzesień 2001. Termometry rezystancyjne i termopary Instrukcja montażu i instalacji 00809-0314-2654 Rev. AA, wrzesień 2001 Termometry rezystancyjne i termopary Instrukcja montażu i instalacji termometrów rezystancyjnych i termopar UWAGA Przed rozpoczęciem

Bardziej szczegółowo

Metodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4)

Metodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4) OBWODY JEDNOFAZOWE POMIAR PRĄDÓW, NAPIĘĆ. Obwody prądu stałego.. Pomiary w obwodach nierozgałęzionych wyznaczanie rezystancji metodą techniczną. Metoda techniczna pomiaru rezystancji polega na określeniu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Pomiary rezystancji przy prądzie stałym"

Ćwiczenie: Pomiary rezystancji przy prądzie stałym Ćwiczenie: "Pomiary rezystancji przy prądzie stałym" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki.

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu

Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Laboratorium Elektryczne Montaż Maszyn i Urządzeń Elektrycznych Instrukcja Laboratoryjna: Badanie ogniwa galwanicznego. Opracował: mgr inż.

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki

Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 2 OBWODY NIELINIOWE PRĄDU

Bardziej szczegółowo

SKALOWANIE TERMOPARY I WYZNACZANIE TEMPERATURY KRZEPNIĘCIA STOPU

SKALOWANIE TERMOPARY I WYZNACZANIE TEMPERATURY KRZEPNIĘCIA STOPU ĆWICZENIE 20 SKALOWANIE TERMOPARY I WYZNACZANIE TEMPERATURY KRZEPNIĘCIA STOPU Cel ćwiczenia: Poznanie budowy i zasady działania termopary. Skalowanie termopary i wyznaczanie jej współczynnika termoelektrycznego.

Bardziej szczegółowo

E1. OBWODY PRĄDU STAŁEGO WYZNACZANIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁA

E1. OBWODY PRĄDU STAŁEGO WYZNACZANIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁA E1. OBWODY PRĄDU STŁEGO WYZNCZNIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁ tekst opracowała: Bożena Janowska-Dmoch Prądem elektrycznym nazywamy uporządkowany ruch ładunków elektrycznych wywołany

Bardziej szczegółowo

Ć w i c z e n i e 1 POMIARY W OBWODACH PRĄDU STAŁEGO

Ć w i c z e n i e 1 POMIARY W OBWODACH PRĄDU STAŁEGO Ć w i c z e n i e POMIAY W OBWODACH PĄDU STAŁEGO. Wiadomości ogólne.. Obwód elektryczny Obwód elektryczny jest to układ odpowiednio połączonych elementów przewodzących prąd i źródeł energii elektrycznej.

Bardziej szczegółowo

Termodynamika. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki II rok inż. Pomiar temperatury Instrukcja do ćwiczenia

Termodynamika. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki II rok inż. Pomiar temperatury Instrukcja do ćwiczenia Termodynamika Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki II rok inż. Pomiar temperatury Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska AGH Kraków 2016 1. INSTRUKCJA

Bardziej szczegółowo

teoretyczne podstawy działania

teoretyczne podstawy działania Techniki Niskotemperaturowe w medycynie Seminarium Termoelektryczne urządzenia chłodnicze - teoretyczne podstawy działania Edyta Kamińska IMM II st. Sem I 1 Spis treści Termoelektryczność... 3 Zjawisko

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie współczynnika temperaturowego oporu platyny. Pomiar charakterystyki termopary miedź-konstantan. Wprowadzenie

Wyznaczenie współczynnika temperaturowego oporu platyny. Pomiar charakterystyki termopary miedź-konstantan. Wprowadzenie Ćwiczenie nr. 121 Małgorzata Nowina-Konopka, Andrzej Zięba Termometr oporowy i termopara Cel ćwiczenia Wyznaczenie współczynnika temperaturowego oporu platyny. Pomiar charakterystyki termopary miedź-konstantan.

Bardziej szczegółowo

Co się stanie, gdy połączymy szeregowo dwie żarówki?

Co się stanie, gdy połączymy szeregowo dwie żarówki? Różne elementy układu elektrycznego można łączyć szeregowo. Z wartości poszczególnych oporów, można wyznaczyć oporność całkowitą oraz całkowite natężenie prądu. Zadania 1. Połącz szeregowo dwie identyczne

Bardziej szczegółowo

Skuteczna kompensacja rezystancji przewodów.

Skuteczna kompensacja rezystancji przewodów. Skuteczna kompensacja rezystancji przewodów. Punkty pomiarowe, np. na mostach lub skrzydłach samolotów często znajdują się w większej odległości od przyrządów pomiarowych. Punkty pomiarowe, które nie są

Bardziej szczegółowo

Czym jest prąd elektryczny

Czym jest prąd elektryczny Prąd elektryczny Ruch elektronów w przewodniku Wektor gęstości prądu Przewodność elektryczna Prawo Ohma Klasyczny model przewodnictwa w metalach Zależność przewodności/oporności od temperatury dla metali,

Bardziej szczegółowo

POMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO PRZYRZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFROWYMI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia

POMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO PRZYRZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFROWYMI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia Pomiar napięć stałych 1 POMIA NAPIĘCIA STAŁEGO PZYZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFOWYMI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie: - parametrów typowych woltomierzy prądu stałego oraz z warunków poprawnej ich

Bardziej szczegółowo

Uwaga. Łącząc układ pomiarowy należy pamiętać o zachowaniu zgodności biegunów napięcia z generatora i zacisków na makiecie przetwornika.

Uwaga. Łącząc układ pomiarowy należy pamiętać o zachowaniu zgodności biegunów napięcia z generatora i zacisków na makiecie przetwornika. PLANOWANIE I TECHNIKA EKSPERYMENTU Program ćwiczenia Temat: Badanie właściwości statycznych przetworników pomiarowych, badanie właściwości dynamicznych czujników temperatury Ćwiczenie 5 Spis przyrządów

Bardziej szczegółowo

Pomiar temperatury termoelementami

Pomiar temperatury termoelementami Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cieplnych W9/K2 Miernictwo Energetyczne laboratorium Pomiar temperatury termoelementami Instrukcja do ćwiczenia nr 1 Opracował: dr inż. Wiesław Wędrychowicz

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Obwody ze sprzężeniami magnetycznymi"

Ćwiczenie: Obwody ze sprzężeniami magnetycznymi Ćwiczenie: "Obwody ze sprzężeniami magnetycznymi" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZENIE PRAWA OHMA POMIAR REZYSTANCJI METODĄ TECHNICZNĄ

SPRAWDZENIE PRAWA OHMA POMIAR REZYSTANCJI METODĄ TECHNICZNĄ Laboratorium Podstaw Elektroniki Marek Siłuszyk Ćwiczenie M 4 SPWDZENE PW OHM POM EZYSTNCJ METODĄ TECHNCZNĄ opr. tech. Mirosław Maś niwersytet Przyrodniczo - Humanistyczny Siedlce 2013 1. Wstęp Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Instytut Inżynierii Biomedycznej i Pomiarowej. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Politechnika Wrocławska

Instytut Inżynierii Biomedycznej i Pomiarowej. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Politechnika Wrocławska Instytut Inżynierii Biomedycznej i Pomiarowej Wydział Podstawowych Problemów Techniki Politechnika Wrocławska Laboratorium Pomiarów Wielkości Nieelektrycznych Pomiary temperatur metodami stykowymi Wrocław

Bardziej szczegółowo

Badanie półprzewodnikowych elementów bezzłączowych

Badanie półprzewodnikowych elementów bezzłączowych Instrukcja do ćwiczenia: Badanie półprzewodnikowych elementów bezzłączowych (wersja robocza) Laboratorium Elektroenergetyki 1 1. Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest: Poznanie podstawowych właściwości i

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia

Ćwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia Ćwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia Właściwy dobór rezystorów nastawnych do regulacji natężenia w obwodach prądu stałego. Zapoznanie

Bardziej szczegółowo

Termometr oporowy i termopara

Termometr oporowy i termopara Ćwiczenie 11 Termometr oporowy i termopara Cel ćwiczenia Wyznaczenie współczynnika temperaturowego oporu platyny. Pomiar charakterystyki termopary miedź konstantan. Wprowadzenie Każda mierzalna wielkość

Bardziej szczegółowo

Przykład 2. Przykład 3. Spoina pomiarowa

Przykład 2. Przykład 3. Spoina pomiarowa Wykład 10. Struktura toru pomiarowego. Interfejsy, magistrale, złącza. Eksperyment pomiarowy zjawisko lub model metrologiczny mezurand, czujniki przetwarzanie na sygnał elektryczny, kondycjonowanie sygnału

Bardziej szczegółowo

Prąd elektryczny 1/37

Prąd elektryczny 1/37 Prąd elektryczny 1/37 Prąd elektryczny Prądem elektrycznym w przewodniku metalowym nazywamy uporządkowany ruch elektronów swobodnych pod wpływem sił pola elektrycznego. Prąd elektryczny może również płynąć

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1 ANALIZA TERMICZNA STOPÓW METALI *

Ćwiczenie 1 ANALIZA TERMICZNA STOPÓW METALI * Ćwiczenie 1 ANALIZA TERMICZNA STOPÓW METALI * 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się ze sposobem wyznaczania krzywych nagrzewania lub chłodzenia metali oraz ich stopów, a także wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

POMIARY CIEPLNE KARTY ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH V. 2011

POMIARY CIEPLNE KARTY ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH V. 2011 ĆWICZENIE 1: Pomiary temperatury 1. Wymagane wiadomości 1.1. Podział metod pomiaru temperatury 1.2. Zasada działania czujników termorezystancyjnych 1.3. Zasada działania czujników termoelektrycznych 1.4.

Bardziej szczegółowo

SENSORY i SIECI SENSOROWE

SENSORY i SIECI SENSOROWE SKRYPT DO LABORATORIUM SENSORY i SIECI SENSOROWE ĆWICZENIE 1: Pętla prądowa 4 20mA Osoba odpowiedzialna: dr hab. inż. Piotr Jasiński Gdańsk, 2018 1. Informacje wstępne Cele ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2)

Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2) Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2) 1. Wymagane zagadnienia - ruch ładunku w polu magnetycznym, siła Lorentza, pole elektryczne - omówić zjawisko Halla, wyprowadzić wzór na napięcie

Bardziej szczegółowo

Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki

Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Katedra lektrotechniki Teoretycznej i Informatyki Laboratorium Teorii Obwodów Przedmiot: lektrotechnika teoretyczna Numer ćwiczenia: 1 Temat: Liniowe obwody prądu stałego, prawo Ohma i prawa Kirchhoffa

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST Semestr letni Wykład nr 5 Prawo autorskie Niniejsze

Bardziej szczegółowo

ZADANIE 28. Wyznaczanie przewodnictwa cieplnego miedzi

ZADANIE 28. Wyznaczanie przewodnictwa cieplnego miedzi ZADANIE 28 Wyznaczanie przewodnictwa cieplnego miedzi Wstęp Pomiędzy ciałami ogrzanymi do różnych temperatur zachodzi wymiana ciepła. Ciało o wyższej temperaturze traci ciepło, a ciało o niższej temperaturze

Bardziej szczegółowo

3. Przebieg ćwiczenia I. Porównanie wskazań woltomierza wzorcowego ze wskazaniami woltomierza badanego.

3. Przebieg ćwiczenia I. Porównanie wskazań woltomierza wzorcowego ze wskazaniami woltomierza badanego. Badanie woltomierza 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z rożnymi układami nastawienia napięcia oraz metodami jego pomiaru za pomocą rożnych typów woltomierzy i nabranie umiejętności posługiwania

Bardziej szczegółowo

TECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE

TECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE TECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE SEMINARIUM Termoelektryczne urządzenia chłodnicze Teoretyczne podstawy działania Anna Krzesińska I M-M sem. 2 1 Spis treści Termoelektryczność...3 Efekt Seebecka...4

Bardziej szczegółowo

Czujniki Termoelektryczne

Czujniki Termoelektryczne Czujniki Termoelektryczne Czujniki termoelektryczne są to przyrządy reagujące na zmianę temperatury zmianą siły termodynamicznej wbudowanego w nie termoelementu. Termoelement stanowią dwa przewodniki (termoelektrody)

Bardziej szczegółowo

Czujniki temperatury

Czujniki temperatury Czujniki temperatury Pomiar temperatury Pomiar temperatury jest jednym z najczęściej wykonywanych pomiarów wielkości nieelektrycznej w gospodarstwach domowych jak i w przemyśle. Do pomiaru temperatury

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr.14. Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego. Q=UIsinϕ (1)

Ćwiczenie nr.14. Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego. Q=UIsinϕ (1) 1 Ćwiczenie nr.14 Pomiar mocy biernej prądu trójfazowego 1. Zasada pomiaru Przy prądzie jednofazowym moc bierna wyraża się wzorem: Q=UIsinϕ (1) Do pomiaru tej mocy stosuje się waromierze jednofazowe typu

Bardziej szczegółowo

Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i prędkości.

Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i prędkości. Zakład Napędów Wieloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych CięŜkich PW Laboratorium Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie E3 - protokół Pomiar wielkości nieelektrycznych: temperatury, przemieszczenia i

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE. Obwody nieliniowe.

POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE. Obwody nieliniowe. POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN I URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH LABORATORIUM ELEKTRYCZNE Obwody nieliniowe. (E 3) Opracował: dr inż. Leszek Remiorz Sprawdził: dr

Bardziej szczegółowo

XXIX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne

XXIX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne XXIX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne ZADANIE D1 Nazwa zadania: Wyznaczenie napięcia. Mając do dyspozycji: trójnóżkowy element półprzewodnikowy, dwie baterie 4,5 V z opornikami zabezpieczającymi

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 3 Temat: Oznaczenia mierników, sposób podłączania i obliczanie błędów Cel ćwiczenia

Ćwiczenie 3 Temat: Oznaczenia mierników, sposób podłączania i obliczanie błędów Cel ćwiczenia Ćwiczenie 3 Temat: Oznaczenia mierników, sposób podłączania i obliczanie błędów Cel ćwiczenia Zaznajomienie się z oznaczeniami umieszczonymi na przyrządach i obliczaniem błędów pomiarowych. Obsługa przyrządów

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY MASY i TEMPERATURY

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY MASY i TEMPERATURY Ćwiczenie 17 POMIARY WIELOŚCI NIEELETRYCZNYCH POMIARY MASY i TEMPERATURY Program ćwiczenia 1. Przygotowanie stanowiska pomiarowego 2. Waga z czujnikiem tensometrycznym a. Wzorcowanie wagi b. Ważenie 3.

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu

Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Zespół Szkół Technicznych im. J. i J. Śniadeckich w Grudziądzu Przedmiot: Pomiary Elektryczne Materiały dydaktyczne: Pomiar i regulacja prądu i napięcia zmiennego Zebrał i opracował: mgr inż. Marcin Jabłoński

Bardziej szczegółowo

KALIBRATORY SOND TEMPERATUROWYCH

KALIBRATORY SOND TEMPERATUROWYCH KALIBRATORY SOND TEMPERATUROWYCH ESCORT-21 / ESCORT-22 DANE TECHNICZNE Porównanie funkcji kalibratorów: Escort 21 Escort 22 Kalibrator termopar / tester pętli Kalibrator termopar / termometr Kalibracja

Bardziej szczegółowo

WIROWYCH. Ćwiczenie: ĆWICZENIE BADANIE PRĄDÓW ZAKŁ AD ELEKTROENERGETYKI. Opracował: mgr inż. Edward SKIEPKO. Warszawa 2000

WIROWYCH. Ćwiczenie: ĆWICZENIE BADANIE PRĄDÓW ZAKŁ AD ELEKTROENERGETYKI. Opracował: mgr inż. Edward SKIEPKO. Warszawa 2000 SZKOŁA GŁÓWNA SŁUŻBY POŻARNICZEJ KATEDRA TECHNIKI POŻARNICZEJ ZAKŁ AD ELEKTROENERGETYKI Ćwiczenie: ĆWICZENIE BADANIE PRĄDÓW WIROWYCH Opracował: mgr inż. Edward SKIEPKO Warszawa 000 Wersja 1.0 www.labenergetyki.prv.pl

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH

POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH POMIARY WIELKOŚCI NIEELEKTRYCZNYCH Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMNS Semestr zimowy studia niestacjonarne Wykład nr

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 3 Sprawdzenie prawa Ohma.

Ćwiczenie nr 3 Sprawdzenie prawa Ohma. Ćwiczenie nr 3 Sprawdzenie prawa Ohma. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest praktyczne wykazanie i potwierdzenie słuszności zależności określonych prawem Ohma. Zastosowanie prawa Ohma dla zmierzenia oporności

Bardziej szczegółowo

Grupa: Zespół: wykonał: 1 Mariusz Kozakowski Data: 3/11/2013 111B. Podpis prowadzącego:

Grupa: Zespół: wykonał: 1 Mariusz Kozakowski Data: 3/11/2013 111B. Podpis prowadzącego: Sprawozdanie z laboratorium elektroniki w Zakładzie Systemów i Sieci Komputerowych Temat ćwiczenia: Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: prawa Ohma i Kirchhoffa Sprawozdanie Rok: Grupa: Zespół:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 6 POMIARY REZYSTANCJI

ĆWICZENIE 6 POMIARY REZYSTANCJI ĆWICZENIE 6 POMIAY EZYSTANCJI Opracowała: E. Dziuban I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wdrożenie umiejętności poprawnego wyboru metody pomiaru w zależności od wartości mierzonej rezystancji oraz postulowanej

Bardziej szczegółowo

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA UNIERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY BYDGOSZCZY YDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ INSTYTUT EKSPLOATACJI MASZYN I TRANSPORTU ZAKŁAD STEROANIA ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA ĆICZENIE: E3 BADANIE ŁAŚCIOŚCI

Bardziej szczegółowo

Czujniki Rezystancyjne

Czujniki Rezystancyjne Czujniki Rezystancyjne Czujniki rezystancyjne są to przyrządy reagujące na zmianę temperatury zmianą rezystancji wbudowanego w nie rezystora. Zasada działania czujników rezystancyjnych polega na wykorzystaniu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 10. Pomiar rezystancji metodą techniczną. Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru rezystancji.

Ćwiczenie nr 10. Pomiar rezystancji metodą techniczną. Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru rezystancji. Ćwiczenie nr 10 Pomiar rezystancji metodą techniczną. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z różnymi metodami pomiaru rezystancji. 2. Dane znamionowe Przed przystąpieniem do

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA OPOLSKA

POLITECHNIKA OPOLSKA POLTECHK OPOLSK STYTT TOMTYK FOMTYK LBOTOM METOLO ELEKTOCZEJ 1. POMY EZYSTCJ METODM MOSTKOWYM 1. METODY POM EZYSTCJ 1.1. Wstęp 1.1.1 Metody techniczne 1.1.1.1.kład poprawnie mierzonego napięcia kład poprawnie

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektryczny Zakład Systemów Informacyjno-Pomiarowych

POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektryczny Zakład Systemów Informacyjno-Pomiarowych POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektryczny Zakład Systemów Informacyjno-Pomiarowych Studia... Kierunek... Grupa dziekańska... Zespół... Nazwisko i Imię 1.... 2.... 3.... 4.... Laboratorium...... Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Ile wynosi całkowite natężenie prądu i całkowita oporność przy połączeniu równoległym?

Ile wynosi całkowite natężenie prądu i całkowita oporność przy połączeniu równoległym? Domowe urządzenia elektryczne są często łączone równolegle, dzięki temu każde tworzy osobny obwód z tym samym źródłem napięcia. Na podstawie poszczególnych rezystancji, można przewidzieć całkowite natężenie

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZYNNIK PRZEJMOWANIA CIEPŁA PRZEZ KONWEKCJĘ

WSPÓŁCZYNNIK PRZEJMOWANIA CIEPŁA PRZEZ KONWEKCJĘ INSYU INFORMAYKI SOSOWANEJ POLIECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenie Nr2 WSPÓŁCZYNNIK PRZEJMOWANIA CIEPŁA PRZEZ KONWEKCJĘ 1.WPROWADZENIE. Wymiana ciepła pomiędzy układami termodynamicznymi może być realizowana na

Bardziej szczegółowo

Eksperyment pomiary zgazowarki oraz komory spalania

Eksperyment pomiary zgazowarki oraz komory spalania Eksperyment pomiary zgazowarki oraz komory spalania Damian Romaszewski Michał Gatkowski Czym będziemy mierzyd? Pirometr- Pirometry tworzą grupę bezstykowych mierników temperatury, które wykorzystują zjawisko

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 1. Regulacja i pomiar napięcia stałego oraz porównanie wskazań woltomierzy.

Ćwiczenie nr 1. Regulacja i pomiar napięcia stałego oraz porównanie wskazań woltomierzy. Ćwiczenie nr 1 Regulacja i pomiar napięcia stałego oraz porównanie wskazań woltomierzy. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest analiza wpływów i sposobów włączania przyrządów pomiarowych do obwodu elektrycznego

Bardziej szczegółowo

wzmacniacz pomiarowy dla czujników temperatury 1-kanałowy IM34-11EX-CI/K60

wzmacniacz pomiarowy dla czujników temperatury 1-kanałowy IM34-11EX-CI/K60 1 / 5 TURCK Inc. ñ 3000 Campus Drive Minneapolis, MN 55441-2656 ñ Phone: 763-553-7300 ñ Application Support: 1-800-544-7769 ñ Fax 763-553-0708 ñ www.turck.com przetwornik pomiarowy temperatury IM34-11Ex-CI/K60

Bardziej szczegółowo