T O W A R Z Y S T W O N A U K O W E W T O R U N I U WYDZIAŁ NAUK HISTORYCZNYCH ZAPISKI HISTORYCZNE POŚWIĘCONE HISTORII POMORZA I KRAJÓW BAŁTYCKICH

Transkrypt

1 T O W A R Z Y S T W O N A U K O W E W T O R U N I U WYDZIAŁ NAUK HISTORYCZNYCH ZAPISKI HISTORYCZNE POŚWIĘCONE HISTORII POMORZA I KRAJÓW BAŁTYCKICH UKAZUJĄ SIĘ OD 1908 ROKU (DO ROKU 1955 JAKO ZAPISKI TOWARZYSTWA NAUKOWEGO W TORUNIU ) TOM LXXX ROK 2015 ZESZYT 3 Profesorowi Jerzemu Dygdale z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin TORUŃ 2015

2 RADA REDAKCYJNA ZAPISEK HISTORYCZNYCH Przewodniczący: Mieczysław Wojciechowski Członkowie: Hans-Jürgen Bömelburg, Karola Ciesielska, Jerzy Dygdała, Karin Friedrich, Rolf Hammel-Kiesow, Grzegorz Jasiński, Edmund Kizik, Janusz Małłek, Ilgvars Misāns, Michael G. Müller, Alvydas Nikžentaitis, Stanisław Salmonowicz, Jürgen Sarnowsky, Janusz Tandecki, Kazimierz Wajda, Edward Włodarczyk KOMITET REDAKCYJNY ZAPISEK HISTORYCZNYCH Redaktor: Piotr Oliński, zastępca redaktora: Roman Czaja Członkowie: Bogusław Dybaś, Mirosław Golon, Tomasz Kempa, Magdalena Niedzielska, Przemysław Olstowski, Mariusz Wołos Sekretarze Redakcji: Paweł A. Jeziorski, Joanna Orzeł Redaktor bieżącego zeszytu: Bogusław Dybaś Tłumaczenie streszczeń, spisu treści i słów kluczowych Martin Faber (język niemiecki), Agnieszka Chabros (język angielski) Adiustacja i korekta Aneta Dąbrowska-Korzus Skład i łamanie Włodzimierz Dąbrowski Adres Redakcji Towarzystwo Naukowe w Toruniu Toruń, ul. Wysoka 16 sekretariat@zapiskihistoryczne.pl Instrukcja dla autorów znajduje się na stronie internetowej oraz w każdym zeszycie pierwszym czasopisma Articles appearing in this journal are abstracted and indexed in Historical Abstracts and in The Central European Journal of Social Sciences and Humanities Wydanie publikacji dofi n ansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ISSN TOWARZYSTWO NAUKOWE W TORUNIU Wydanie I. Ark. wyd. 20 Ark. druk. 20,4 Wąbrzeskie Zakłady Graficzne Wąbrzeźno, ul. Mickiewicza 15

3 SPIS TREŚCI Wstęp (Komitet Redakcyjny Zapisek Historycznych )... 9 Bibliografia publikacji Jerzego Dygdały za lata (Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz) Artykuły Jan Tęgowski, Kilka słów o rodowodzie kniaziów Jamontowiczów Podbereskich w świetle nowych źródeł Janusz Małłek, Relacja Jana Funcka z synodu w Koźminku w roku 1555 (przyczynek do kontaktów protestantów z Prus Książęcych, Polski i Czech) Bogusław Dybaś, Plan oblężenia Torunia w roku 1658 z wiedeńskiego Archiwum Wojny Maria Czeppe, Ewa Szklarska, Lwowianie i torunianie z czasów dawnej Rzeczypospolitej uwzględnieni w 50 tomach Polskiego słownika biograficznego Ewa Barylewska-Szymańska, Rzeczy gdańskie w domach mieszczan warszawskich w drugiej połowie XVIII wieku Anna Stachowska-Krzyżankowska, Chrzty szlacheckie w parafii Luzino w drugiej połowie XVIII wieku Paweł A. Jeziorski, Hylzenowie w Gdańsku. Szkic do dziejów elit dawnego województwa inflanckiego Edmund Kizik, Gdański inwentarz pośmiertny toruńskiego drukarza Johanna Christopha Jungmanna z 1778 roku Zofia Maciakowska, Dwór II w Strzyży Górnej i jego mieszkańcy w drugiej połowie XVIII i na początku XIX wieku Zofia Zielińska, Polskie tłumaczenia korespondencji Stanisława Augusta z Katarzyną II i Nikitą Paninem z lat Kazimierz Maliszewski, Polski szlachcic w Ameryce. Obraz Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w świetle pamiętników Juliana Ursyna Niemcewicza. Próba naszkicowania problemu Tomasz Krzemiński, Odbiór społeczny kinematografi i na Pomorzu Nadwiślańskim w początkach XX wieku Szczepan Wierzchosławski, Żołnierskie perypetie polskiego księdza Władysława Łęgi w dobie pierwszej wojny światowej Tomasz Łaszkiewicz, Ziemiańscy egzulanci kresowi na Pomorzu po pierwszej wojnie światowej Przemysław Olstowski, Wojewodowie pomorscy w latach II Rzeczypospolitej ( ). Szkic do portretu zbiorowego Dyskusje, polemiki, artykuły recenzyjne Stanisław Salmonowicz, Prus pierwszy wiek XIX ( )

4 4 [368] Recenzje i omówienia Józef Piotr Śliwiński, Cystersi z Łekna Oliwy Pelplina od połowy XII do XV wieku. Th e Cistersians from Łekno Oliwa Pelplin since the middle of the 12 th until the 15 th century (Rafał Kubicki) Teresa Borawska przy współudziale Henryka Rietza, Mikołaj Kopernik i jego świat. Środowisko, przyjaciele, echa wielkiego odkrycia (Anna Skolimowska) Acta Borussica. Neue Folge, 2. Reihe: Preußen als Kulturstaat, hrsg. v. der Berlin-Brandenburgischen Akademie der Wissenschaften unter der Leitung v. Wolfgang Neugebauer, Abteilung I: Das preußische Kultusministerium als Staatsbehörde und gesellschaftliche Agentur ( ): Bd. 1.1: Die Behörde und ihr höheres Personal. Darstellung, mit Beiträgen v. Bärbel Holtz, Rainer Paetau, Christina Rathgeber, Hartwin Spenkuch, Rein hold Zilch; Bd. 1.2: Die Behörde und ihr höheres Personal. Dokumente, ausgewählt u. bearb. v. Bärbel Holtz, Rainer Paetau, Christina Rathgeber, Hartwin Spenkuch, Reinhold Zilch; Bd. 2.1: Das Kultusministerium auf seinen Wirkungsfeldern Schule, Wissenschaft, Kirchen, Künste und Medizinalwesen. Darstellung, mit Beiträgen v. Bärbel Holtz, Christina Rathgeber, Hartwin Spenkuch, Reinhold Zilch u. einer Einleitung v. Wolfgang Neugebauer; Bd. 2.2: Das Kultusministerium auf seinen Wirkungsfeldern Schule, Wissenschaft, Kirchen, Künste und Medizinalwesen. Dokumente, ausgewählt u. bearb. v. Bärbel Holtz, Christina Rathgeber, Hartwin Spenkuch und Reinhold Zilch; Bd. 3.1: Kulturstaat und Bürgergesellschaft im Spiegel der Tätigkeit des Kultusministeriums. Fallstudien, mit Beiträgen v. Bärbel Holtz, Christina Rathgeber, Hartwin Spenkuch, Reinhold Zilch u. einer Einleitung v. Wolfgang Neugebauer; Bd. 3.2: Kulturstaat und Bürgergesellschaft im Spiegel der Tätigkeit des Kultusministeriums. Dokumente, ausgewählt u. bearb. v. Bärbel Holtz, Christina Rathgeber, Hartwin Spenkuch, Reinhold Zilch. Acta Borussica. Neue Folge, 2. Reihe: Preußen als Kulturstaat, hrsg. v. der Berlin- -Brandenburgischen Akademie der Wissenschaft e n unter der Leitung v. Wolfgang Neugebauer, Abteilung II: Das preußische Kultusministerium in der politischen und sozialen Wirklichkeit: Bd. 4: Geschichte der preußischen Denkmalpflege 1815 bis 1860, bearb. v. Andreas Meinecke, mit einer Einleitung v. Wolfgang Neugebauer: Denkmalpflege und Kulturstaat; Bd. 5: Finanzierung des Kulturstaats in Preußen seit 1800, bearb. v. Reinhold Zilch; Bd. 6: Preußens Zensurpraxis von 1819 bis 1848 in Quellen, bearb. v. Bärbel Holtz (Magdalena Niedzielska) Kronika naukowa Konferencja naukowa Losy i znaczenie dziedzictwa po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnych Prus Królewskich. W 180. rocznicę kasaty ostatnich klasztorów w Gdańsku, Gdańsk, 22 X 2015 r. (Rafał Kubicki, Sławomir Kościelak)

5 [369] 5 INHALTSVERZEICHNIS Einleitung (Komitet Redakcyjny Zapisek Historycznych )... 9 Bibliographie der Veröff e ntlichungen von Professor Jerzy Dygdała aus den Jahren (Bearbeitet von: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz) Artikel Jan Tęgowski, Einige Bemerkungen zur Abstammung der Fürsten Jamontowicz-Podbereski im Licht neuer Quellen Janusz Małłek, Der Bericht des Johann Funck von der Synode in Kozminek im Jahr 1555 (Bemerkungen zu den Kontakten der Protestanten aus dem Herzoglichen Preußen, Polen und Böhmen) Bogusław Dybaś, Ein Plan der Belagerung von Thorn im Jahr 1658 aus dem Kriegsarchiv in Wien Maria Czeppe, Ewa Szklarska, Die Lemberger und Thorner aus den Zeiten der alten Adelsrepublik in den 50 Bänden des Polnischen Biografischen Wörterbuchs Ewa Barylewska-Szymańska, Danziger Kram in Warschauer Bürgerhäusern in der zweiten Hälfte des 18. Jahrhunderts Anna Stachowska-Krzyżankowska, Taufen von Adligen in der Pfarrei Lusin in der zweiten Hälfte des 18. Jahrhunderts Paweł A. Jeziorski, Die Familie Hylzen in Danzig. Eine Studie zur Geschichte der Eliten der alten WojewodschaftLivland Edmund Kizik, Das nachgelassene Inventar des Thorner Druckers Johann Christoph Jungmann von Zofia Maciakowska, Der Hof II in Hochstrieß (Strzyża Górna) und seine Einwohner in der zweiten Hälfte des 18. und am Beginn des 19. Jahrhunderts Zofia Zielińska, Polnische Übersetzungen des Briefwechsels von Stanisław August mit Katharina II. und Nikita Panin aus den Jahren Kazimierz Maliszewski, Ein polnischer Adliger in Amerika. Das Bild der Vereinigten Staaten von Amerika in den Tagebüchern von Julian Ursyn Niemcewicz. Ein Problem aufriss Tomasz Krzemiński, Die gesellschaftliche Aufnahme der Kinematografi e in Weichselpommern zu Beginn des 20. Jahrhunderts Szczepan Wierzchosławski, Die soldatischen Abenteuer des Priesters Władysław Łęga während des 1. Weltkriegs Tomasz Łaszkiewicz, Gutsbesitzer aus den Ostgebieten als Exilanten in Pommern nach dem 1. Weltkrieg Przemysław Olstowski, Die Wojewoden von Pommern in den Jahren der 2. Republik ( ). Studie zu einem kollektiven Porträt Diskussion, Polemik, Rezensionsartikel Stanisław Salmonowicz, Preußens erstes 19. Jahrhundert ( ) Rezensionen und Buchbesprechungen Wissenschaftliche Chronik

6 6 [370] CONTENTS Introduction (Komitet Redakcyjny Zapisek Historycznych )... 9 Th e bibliography of the publications of Jerzy Dygdała in the years (Prepared by: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz) Articles Jan Tęgowski, A few words about the genealogy of the knyazes of the Jamontowicz Podbereski family in the light of new sources Janusz Małłek, An account by Johannes Funck from the synod of Kozminek in 1555 (the contribution to the contacts of Protestants from the Duchy of Prussia, Poland and Bohemia) Bogusław Dybaś, The plan of the siege of Torun in 1658 from the Vienna Archive of War Maria Czeppe, Ewa Szklarska, Residents of Lviv and Torun in the old Rzeczpospolita considered throughout 50 volumes of the Polish biographic dictionary Ewa Barylewska-Szymańska, Gdansk items in the houses of Warsaw burghers in the second half of the 18 th century Anna Stachowska-Krzyżankowska, Baptisms of nobles in the parish church of Luzino in the second half of the 18 th century Paweł A. Jeziorski, The Hylzen family in Gdansk: the outline of the history of the elites of the old Livonian province (voivodeship) Edmund Kizik, The Gdansk postmortem inventory of Torun s printer Johann Christoph Jungmann of Zofia Maciakowska, Dwór II [Manor house II] in Strzyża Górna and its inhabitants in the second half of the 18 th century and at the beginning of the 19 th century Zofia Zielińska, The Polish translations of Stanisław August s correspondence with Catherine II and Nikita Panin from the years Kazimierz Maliszewski, A Polish nobleman in America: a portrait of the USA in the light of the diaries of Julian Ursyn Niemcewicz the attempt to outline the issue Tomasz Krzemiński, The social reception of cinematography in Pomerelia at the beginning of the 20 th century Szczepan Wierzchosławski, The military vicissitudes of Polish priest Władysław Łęga during WW I Tomasz Łaszkiewicz, Landowners exiled from the Eastern Borderlands in Pomerania after WW I Przemysław Olstowski, Pomeranian governors in the years of the Second Polish Republic ( ). The outline for a collective portrait Discussion and Polemics Stanisław Salmonowicz, The first stage of the 19 th century in Prussia ( ) Book Reviews and Comments Chronicle

7

8 ZAPISKI HISTORYCZNE TOM LXXX ROK 2015 Zeszyt 3 WSTĘP Niniejszy zeszyt Zapisek Historycznych jest dedykowany Profesorowi Jerzemu Dygdale, jednemu z najbardziej znanych historyków toruńskich zajmujących się epoką nowożytną, zwłaszcza historią Prus Królewskich. Jerzy Dygdała urodził się 24 stycznia 1945 r. we Lwowie, ale przez całe swoje życie jest związany z Toruniem. Tu ukończył renomowane IV Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki, tu także studiował na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika historię, kończąc studia w 1968 r. pracą magisterską napisaną pod kierunkiem prof. Jerzego Wojtowicza. Także pod jego kierunkiem doktoryzował się w 1974 r. na podstawie dysertacji poświęconej polityce Torunia wobec Rzeczypospolitej w początkach panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego ( ). W 1983 r. także na UMK habilitował się na podstawie rozprawy o życiu politycznym Prus Królewskich w XVIII w. Inną monografi ą jego pióra była opublikowana w 1994 r. biografi a biskupa chełmińskiego, kujawskiego i warmińskiego Adama Stanisława Grabowskiego, na której podstawie Jerzy Dygdała uzyskał w 1995 r. tytuł profesorski. Zawodowo Jubilat był związany z dwiema instytucjami: Instytutem Historii i Archiwistyki UMK, gdzie pracował jako asystent i adiunkt w latach , a także jako profesor w latach Od 1980 r. jednak głównym miejscem zatrudnienia Jerzego Dygdały jest Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, jego toruńska placówka (Zakład względnie Pracownia Historii Pomorza, następnie Historii Pomorza i Krajów Bałtyckich). Od 2003 r. Jerzy Dygdała jako następca Mariana Biskupa i Stanisława Salmonowicza kieruje tą placówką. Publikacja taka jak ten zeszyt jest w pierwszej kolejności wyrazem uznania, szacunku i wdzięczności dla Jubilata, także wyrazem sympatii i przyjaźni. Ten zeszyt Zapisek Historycznych jest jedną z trzech publikacji ukazujących się z okazji okrągłych urodzin Jerzego Dygdały. Jest to z pewnością odzwierciedlenie skali powyższych uczuć dla Jubilata ze strony środowiska historycznego czy też różnych części tego środowiska. W prezentowanym zeszycie podstawowy zrąb materiałów stanowią teksty, które wyszły spod pióra przyjaciół i współpracowników (byłych i obecnych) Jerzego Dygdały ze środowiska Instytutu Historii PAN, zwłaszcza jego placówek toruńskiej i gdańskiej, ale także osób związanych ze środowiskiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu oraz Zapisek Historycznych. Jest to oczywiste, ponieważ obok wymienionych wyżej instytucji naukowych, w których Jubilat pracował, jego związki z TNT i Zapiskami przez dziesięciolecia były najintensywniejsze. Członek TNT od zawsze, już od 1972 r. członek Wydziału I TNT, od 1992 r. do 2000 r. członek Zarządu Towarzystwa, od 2004 r. do 2010 r. członek Komisji Wydawniczej Wydziału I, przede wszystkim jednak współpracował i współ-

9 10 Wstęp [374] pracuje Jerzy Dygdała z Zapiskami Historycznymi. Już w latach samodzielnie i w latach wspólnie z Janem Kostrzakiem był sekretarzem redakcji. W 1993 r. zostaje członkiem Komitetu Redakcyjnego i zasiada w tym gremium do 2009 r. Od 2010 r. jest członkiem Rady Redakcyjnej. Z pewnością jest też jednym z najaktywniejszych współpracowników czasopisma jako autor. W liczącej ponad 400 publikacji bibliografi i Jerzego Dygdały aż 56 pozycji to prace różnego charakteru opublikowane na naszych łamach. Dla Komitetu Redakcyjnego Zapisek Historycznych było więc kwestią oczywistą, że taki zeszyt, jak niniejszy powinien zostać przygotowany. Także z tego powodu, że jest w pewnym sensie przez przygotowaną przez Tomasza Krzemińskiego i Tomasza Łaszkiewicza bibliografi ę prac Jerzego Dygdały za lata dokumentacją dorobku naukowego bardzo ważnego badacza zajmującego się problematyką w obszarze zainteresowań czasopisma. Ten dorobek zasługuje na najwyższe uznanie i to także jest podstawą do hołdu, jaki stanowi prezentowana publikacja. Wspomniana bibliografi a zwalnia od szczegółowej analizy dokonań Jubilata, na kilka ich aspektów warto jednak zwrócić uwagę. Badania Jerzego Dygdały koncentrują się, jak wspomniano, wokół Prus Królewskich i XVIII stulecia. Oprócz wspomnianych już jego prac dotyczących epoki i kraju duże znaczenie mają jego publikacje dotyczące poszczególnych miejscowości, a zupełnie fundamentalne opracowane przez niego obszerne rozdziały w Historii Torunia za lata Bardzo istotne miejsce w dorobku Jubilata zajmuje biografi s tyka, w samym Polskim słowniku biograficznym (do którego Rady Redakcyjnej Jerzy Dygdała należy od 2005 r.) zamieszczono 56 prac jego pióra. Jest to dorobek imponujący, zważywszy na to, jakiej erudycji i nakładu pracy wymaga przygotowywanie tych często dość krótkich tekstów. Trzeba również podkreślić, że Jubilat jest także wytrawnym wydawcą źródeł historycznych. Autorzy tekstów zamieszczonych w niniejszym zeszycie Zapisek Historycznych, które w dużym stopniu korespondują z badaniami Jubilata, oraz Komitet Redakcyjny czasopisma z Radą Redakcyjną czują się zaszczyceni, mogąc przekazać ten skromny prezent Uczonemu o tak wielkim dorobku, ciągle aktywnemu naukowo. Ad multos annos! Komitet Redakcyjny Zapisek Historycznych

10 ZAPISKI HISTORYCZNE TOM LXXX ROK 2015 Zeszyt 3 BIBLIOGRAFIA PUBLIKACJI JERZEGO DYGDAŁY ZA LATA Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz Skróty tytułów czasopism i wydawnictw seryjnych użyte w tekście: Acta Pol. Hist. Acta Univ. N. Copern., Hist. Czas. Prawno-Hist. Czasy Nowoż. Kom. Maz.-Warm. Kwart. Hist. Kwart. Hist. Kult. Mat. Misc. Hist.-Arch. Pol. słow. biogr. Przegl. Reg. Rocz. Gd. Rocz. Grudz. Rocz. Tor. Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. Stud. Marit. Stud. Pelpl. Stud. Źródłozn. Tor. słow. biogr. Wiek Oświec. Zap. Hist. Ziem. Kuj. Acta Poloniae Historica Acta Universitatis Nicolai Copernici, Historia Czasopismo Prawno-Historyczne Czasy Nowożytne Komunikaty Mazursko-Warmińskie Kwartalnik Historyczny Kwartalnik Historii Kultury Materialnej Miscellanea Historico-Archivistica Polski słownik biografi c zny Przegląd Regionalny Rocznik Gdański Rocznik Grudziądzki Rocznik Toruński Słownik biografi c zny Pomorza Nadwiślańskiego Studia Maritima Studia Pelplińskie Studia Źródłoznawcze Toruński słownik biografi c zny Wiek Oświecenia Zapiski Historyczne Ziemia Kujawska Sprawozdanie z działalności Toruńskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w 1971 r. Zap. Hist. T. 37 z. 2 s Źródła do dziejów pierwszego rozbioru Polski w Archiwum Toruńskim. Zap. Hist. T. 37 z. 4 s Korespondencja rezydentów miasta Torunia na dworze królewskim w XVIII wieku w Archiwum Toruńskim. Acta Univ. N. Copern., Hist. nr 8 s

11 12 Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz [376] 4. Prusy Królewskie a konfederacja barska w Wielkopolsce Zap. Hist. T. 38 z. 2 s [W związku z pracą: Szczygielski Wacław: Konfederacja barska w Wielkopolsce Warszawa 1970] 5. Sprawozdanie z działalności Toruńskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w 1972 r. Zap. Hist. T. 38 z. 2 s Toruńska sesja naukowa z okazji 200 rocznicy pierwszego rozbioru Polski i aneksji przez Prusy Pomorza Gdańskiego. Zap. Hist. T. 38 z. 2 s Jeszcze o Prusach Królewskich i konfederacji barskiej w Wielkopolsce. Zap. Hist. T. 41 z. 1 s [W związku z repliką: Szczygielski Wacław: Toruń i Prusy Królewskie a konfederacja barska w Wielkopolsce. Zap. Hist. T. 41: 1976 z. 1 s ] 8. Próby wykorzystania mennicy toruńskiej przez dwór i władze Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVIII wieku. Rocz. Tor. T. 11 s Scenariusz wystawy // In: Dorobek stulecia Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Katalog wystawy jubileuszowej / red. Tadeusz Zakrzewski. Toruń: Tow. Nauk. w Toruniu. s Stulecie Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Kwart. Hist. R. 83 nr 3 s Wielkie miasta Prus Królewskich wobec reformy menniczej z lat Zap. Hist. T. 41 z. 3 s Nałęcz Michał h. Nałęcz ( ), burmistrz Torunia. // In: Pol. słow. biogr. T. 22 Wrocław. s O genealogiach patrycjatu toruńskiego XVI XVIII wieku. Zap. Hist. T. 42 z. 3 s [Wspólnie ze Stanisławem Salmonowiczem; w związku z pracą: Marian Gumowski: Herbarz patrycjatu toruńskiego. Toruń 1970] 14. Opozycja Prus Królewskich wobec cła generalnego w latach Zap. Hist. T. 42 z. 2 s Polityka Torunia wobec władz Rzeczypospolitej w latach Warszawa: PWN. 211, [1] s. 16. Sprawozdanie z działalności Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Toruniu w 1975 r. Zap. Hist. T. 42 z. 1 s Toruń wobec unifikacji miar i wag Rzeczypospolitej w latach Acta Univ. N. Copern., Hist. nr 11 s Udział Gotfryda Lengnicha w toruńskiej konferencji dysydenckiej w 1767 roku. (Z problematyki stosunku Gdańska do kwestii różnowierczej w XVIII wieku). Zap. Hist. T. 42 z. 4 s

12 [377] Bibliografi a publikacji Jerzego Dygdały za lata Oloff Efraim ( ), rajca toruński. // In: Pol. słow. biogr. T. 23 Wrocław. s Toruńskie czasopismo Thornische Wöchentliche Nachrichten und Anzeigen. (Problemy redakcji, zasięgu oddziaływania i profilu politycznego). Zap. Hist. T. 43 z. s Rec. Błażejewicz Olena: Samuel Bogumił Linde: bibliotekarz i bibliograf. Wrocław, Zap. Hist. T. 43 z. 1 s Uwagi o magnaterii Prus Królewskich w XVIII stuleciu. Zap. Hist. T. 44 z. 3 s Rec. Zienkowska Krystyna: Sławetni i urodzeni. Ruch polityczny mieszczaństwa w dobie Sejmu Czteroletniego. Warszawa, Zap. Hist. T. 44 z. 2 s Na marginesie badań nad magnaterią epoki saskiej. Rocz. Gd. T. 40 z. 1 s Synteza Pomorza Nadwiślańskiego. Kom. Maz.-Warm. R. 24 nr 2 s [Wspólnie z Maksymilianem Grzegorzem i Wojciechem Wrzesińskim] 26. Rec. Metcalf Michael F.: Russia, England and Swedish party politics The interplay between great power diplomacy and domestic politics during Sweden s age of liberty. Stockholm, Zap. Hist. T. 45 z. 3 s Kwestia dopuszczenia małych miast Prus Królewskich do sejmiku generalnego w latach Zap. Hist. T. 46 z. 1 s Piwnicki Jan Franciszek h. Lubicz (I. poł. XVIII w.), poseł na sejmy, podwojewodzi chełmiński. // In: Pol. słow. biogr. T. 26. Wrocław. s Piwnicki Kazimierz h. Lubicz (zm. 1749), poseł na sejmy, miecznik inflancki, sędzia ziemski chełmiński. // In: Pol. słow. biogr. T. 26. Wrocław. s Piwnicki Konstanty Kazimierz (używał czasem wyłącznie imienia Kazimierz) h. Lubicz (2. poł. XVII w.), poseł na sejmy, podwojewodzi chełmiński. // In: Pol. słow. biogr. T. 26. Wrocław. s Piwnicki Walerian Józef h. Lubicz (1720 przed 1799), miecznik ziem pruskich, komisarz Komisji Skarbu Koronnego. // In: Pol. słow. biogr. T. 26. Wrocław. s Pląskowski Józef h. Oksza (zm. 1773), starosta brodnicki. // In: Pol. słow. biogr. T. 26. Wrocław. s Rec. Łukowski George Tadeusz: Th e Szlachta and the Confederacy of Radom /68. A study of the Polish Nobility. Romae, Kwart. Hist. R. 88 nr 3 s

13 14 Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz [378] Aktywność polityczna szlachty Prus Królewskich na przełomie czasów saskich i stanisławowskich. Próba kwantyfi k acji. Zap. Hist. T. 47 z. 4 s Działalność Andrzeja Zamojskiego na sejmiku generalnym Prus Królewskich w Grudziądzu w październiku/listopadzie 1764 roku. Rocz. Grudz. T. 8 s Konflikty społeczno-ustrojowe w Toruniu w latach Mediacja kanclerza wielkiego koronnego Jana Szembeka. Zap. Hist. T. 48 z. 3 s Rec. Ciara Stefan: Kariera rodu Weiherów Warszawa, Zap. Hist. T. 48 z. 1/2 s [Wspólnie z Witoldem Szczuczko] 38. Rec. Achremczyk Stanisław: Reprezentacja stanowa Prus Królewskich w latach Skład społeczny i działalność. Olsztyn, Kwart. Hist. R. 90 nr 2 s Gdańska sesja naukowa Wkład Pomorza Gdańskiego do rozwoju nauki i oświaty. Zap. Hist. T. 49 z. 3, s Prymas Polski, Ksiądz Kardynał Józef Glemp w 750-letnim Toruniu, w diecezji chełmińskiej. (Uwagi o dziejach wyznaniowych miasta i diecezji). Stud. Pelpl. T. 15 s [Wspólnie z Janem Kostrzakiem] 41. Toruński jubileusz prof. dr. Mariana Biskupa. Kwart. Hist. R. 91 nr 2 s Życie polityczne Prus Królewskich u schyłku ich związku z Rzecząpospolitą w XVIII wieku. Tendencje unifikacyjne a partykularyzm. Warszawa: PWN. 261, [2] s., ilustr. 43. Rec. Wybitni Pomorzanie XVIII wieku. Szkice biografi c zne. Wrocław, Zap. Hist. T. 49 z. 4 s Rec. Zasłużeni ludzie Pomorza Nadwiślańskiego XVII wieku. Szkice biografi c zne. Wrocław, Zap. Hist. T. 49 z. 4 s Bibliografi a prac profesora Jerzego Wojtowicza od 1952 roku. Acta Univ. N. Copern., Hist. nr 20 s Biskupi chełmińscy i kujawscy doby potrydenckiej i ich rola w życiu Prus Królewskich ( ). Stud. Pelpl. T. 16 s Gdańska sesja naukowa poświęcona Stanisławowi Leszczyńskiemu i 250-leciu oblężenia Gdańska w 1734 roku. Zap. Hist. T. 50 z. 1 s Obraz Wielkiej Rewolucji Francuskiej w hamburskim czasopiśmie Historisch politisches Magazin (z problematyki stosunku hamburskiego mieszczaństwa do rewolucyjnej Francji). Acta Univ. N. Copern., Hist. nr 20 s

14 [379] Bibliografi a publikacji Jerzego Dygdały za lata Potulicki Jan Jakub h. Grzymała (ok ), poseł na sejmy, wojewoda brzeski kujawski. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Pöppelmann Karol August (ok ), kanonik warmiński. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Praetorius (Prätorius) Nataniel ( ), burmistrz toruński. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Próba reformy sejmiku generalnego Prus Królewskich w 1734 roku. Czas. Prawno-Hist. T. 37 z. 2 s Prusy Królewskie w dobie konfederacji barskiej (Problematyka polityczna). Cz. 1. Zap. Hist. T. 50 z. 1 s Prusy Królewskie w dobie konfederacji barskiej (Problematyka polityczna). Cz. 2. Zap. Hist. T. 50 z. 2 s Pruszak Józef h. Leliwa (zm. 1774), kasztelan gdański. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Pruszak Tomasz Tadeusz h. Leliwa (ok ), kasztelan gdański. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Przebendowski Ignacy Franciszek h. własnego (ok ), wojewoda pomorski, starosta generalny małopolski, marszałek Rady Nieustającej. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Przebendowski Jakub h. własnego (ur. przed ), kasztelan elbląski. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Przebendowski Jan h. własnego (ur. po ), krajczy kor. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Przebendowski Józef Antoni h. własnego (zm. 1775), chorąży pomorski. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s Przebendowski Piotr Jerzy (ok ), wojewoda malborski. // In: Pol. słow. biogr. T. 28. Wrocław. s [Wspólnie ze Stanisławem Achremczykiem] 62. Red. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne / Uniw. M. Kopernika w Toruniu. Toruń Z. 158: Historia. Studia z historii nowożytnej ofi a rowane profesorowi Jerzemu Wojtowiczowi. Nr , [3] s., tabl. 1. [Wspólnie z Januszem Małłkiem] Obóz saski w Prusach Królewskich i jego działalność w latach Rocz. Gd. T. 46 z. 1 s Przezdziecki Aleksander h. Roch III (ok /4), kasztelan infl a ncki. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Przezdziecki Antoni Tadeusz h. Roch III ( ), podkanclerzy W. Ks. Lit. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Przyłubski Wacław h. Poraj (ok ?), sędzia ziemski brzeski kujawski, poseł na sejmy. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s. 204.

15 16 Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz [380] 67. Raczyński Kazimierz h. Nałęcz ( ), pisarz w. kor., następnie starosta generalny wielkopolski, marszałek nadworny kor. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Raczyński Leon h. Nałęcz (ok ), generał wojsk kor., kasztelan santocki. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Raczyński Michał Kazimierz h. Nałęcz ( ), kasztelan gnieźnieński i kaliski, wojewoda kaliski i poznański. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Radomicki Andrzej (Jędrzej) Aleksander h. Kotowicz (przed ), wojewoda poznański. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Radomicki Jan Antoni h. Kotowicz (1691? 1728), wojewoda inowrocławski, starosta generalny wielkopolski. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Radomicki Maciej h. Kotowicz (ok ), wojewoda inowrocławski i starosta generalny wielkopolski, następnie wojewoda poznański. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Radomicki Władysław h. Kotowicz (ok ), kasztelan, potem wojewoda poznański. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Radowicki Świętosław h. Grzymała (ok ), chorąży chełmiński. // In: Pol. słow. biogr. T. 29. Wrocław. s Rec. Müller Michael G.: Polen zwischen Preussen und Russland. Souveränitätskrise und Reformpolitik Berlin [West], Zap. Hist. T. 51 z. 2 s Rec. Panorama der Friderizianischen Zeit. Friedrich der Grosse und seine Epoche. Ein Handbuch / hrsg. v. J. Ziechmann. Bremen, Kwart. Hist. R. 93 nr 3 s Główne kierunki badań historycznych w pozauczelnianych placówkach Pomorza Wschodniego w latach // In: Rozwój nauki na Pomorzu Wschodnim w latach Materiały z konferencji naukowej / red. Marian Biskup. Toruń: Tow. Nauk. w Toruniu. s Sejmiki powiatowe województwa pomorskiego w czasach saskich i stanisławowskich ( ). Zap. Hist. T. 52 z. 4 s Rec. Müller Michael G.: Die Teilungen Polens München, Zap. Hist. T. 52 z. 3 s Gdańskie sympozjum Szlachta na Pomorzu Nadwiślańskim. Zap. Hist. T. 53 z. 1/2 s Rexin Michał Ernest h. własnego (ok ), starosta malborski, generał lejtnant. // In: Pol. słow. biogr. T. 31. Wrocław. s Reyher Jerzy Adam ( ), burmistrz toruński. // In: Pol. słow. biogr. T. 31. Wrocław. s

16 [381] Bibliografi a publikacji Jerzego Dygdały za lata Rogaliński Antoni h. Łodzia (ok ), starosta obornicki, sędzia ziemski wschowski. // In: Pol. słow. biogr. T. 31. Wrocław. s Rogaliński Kasper h. Łodzia (ok ), wojewoda inflancki. // In: Pol. słow. biogr. T. 31. Wrocław. s Przebendowscy osiemnastowieczni magnaci w Prusach Królewskich // In: Najstarsze dzieje Wejherowa (Materiały z sesji naukowej) / red. Regina Osowicka. Wejherowo: Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej. Tow. Przyj. Ziemi Wejherowskiej. s Rec. Studia Maritima Vol Acta Pol. Hist. T. 57 s Rec. Müller Michael G.: Die Teilungen Polens München, Acta Pol. Hist. T. 58 s Ewolucja poglądów politycznych młodego Józefa Wybickiego od Familii Czartoryskich do konfederacji barskiej. Rocz. Gd. T. 49 z. 1 s Toruńska dyskusja nad książką S. Salmonowicza o dziejach Prus. Zap. Hist. T. 54 z. 4 s Rec. Cegielski Tadeusz: Das Alte Reich und die erste Teilung Polens Warszawa Stuttgart, Kwart. Hist. R. 96 nr 3/4 s Rec. In Europas Mitte. Deutschland und seine Nachbarn. Bonn, Kwart. Hist. R. 96 nr 3/4 s Rec. Zielińska Teresa: Walka Familii o reformę Rzeczypospolitej Warszawa, Wiek Oświec. T. 7 s Nawra Kruszyńskich i Sczanieckich. Studium z dziejów szlachty i ziemiaństwa ziemi chełmińskiej Toruń: Tow. Nauk. w Toruniu. 177 s., [2] s., ilustr., tabl. geneal. 2. [Wspólnie ze Szczepanem Wierzchosławskim] 94. Rec. Cieślak Edmund: W obronie tronu króla Stanisława Leszczyńskiego. Gdańsk, Zap. Hist. T. 55 z. 1 s Rec. Łojek Jerzy: Dzieje zdrajcy. Katowice, Kwart. Hist. R. 97 nr 3/4 s Król Stanisław Leszczyński w Toruniu w styczniu 1708 roku. Rocz. Tor. T. 20 s Bagniewski Antoni (ok ), sędzia ziemski chełmiński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Baier Andrzej Ignacy h. Leliwa ( ), bp chełmiński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s

17 18 Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz [382] 99. Bieliński Michał h. Junosza (po ), woj. chełmiński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Bniński Konstanty h. Łodzia (zm. 1810), kasztelan chełmiński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Bystram Wacław h. Tarnawa ( ), podkomorzy pom. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Cocchi (Cochi, Cocchy, Koki) Jan Baptysta ( ), rajca i architekt toruński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Czapski Antoni h. Leliwa (ok ), podkomorzy chełmiński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Czapski Franciszek Stanisław Kostka h. Leliwa ( ), woj. chełmiński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Czapski Jan Ansgary h. Leliwa ( ), woj. chełmiński, podskarbi wielki koronny. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Czapski Michał h. Leliwa (1725? 1796), woj. malborski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Czapski Paweł Tadeusz h. Leliwa (ok po 1783), gen.-mjr wojsk pol., uczony amator. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Czapski Walenty Aleksander h. Leliwa ( ), bp kujawski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Czarnecki Franciszek Ignacy ( ), rajca toruński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s [Wspólnie z Kazimierzem Maliszewskim] 110. Donepe Antoni ( ), burmistrz toruński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Działyński Jakub h. Ogończyk ( ), woj. malborski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Dziewanowski Juliusz h. Jastrzębiec (zm. 1772), kasztelan chełmiński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Fleming Jan Jerzy h. własnego ( ), woj. pom. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 1 A F. Gdańsk. s Pałac Dąmbskich w Toruniu. Głos Uczelni. Pismo UMK nr 2 s Rutkowski Józef Leon z Rutkowic h. Pobóg (ok ), sędzia ziemski dobrzyński, poseł na sejmy. // In: Pol. słow. biogr. T. 33. Wrocław. s Rybiński Jacek Józef h. Radwan ( ), opat oliwski. // In: Pol. słow. biogr. T. 33. Wrocław. s Skład elity duchowieństwa katolickiego Prus Królewskich w latach (Przyczynek do roli Kościoła w integracji prowincji pruskiej z pozostałymi ziemiami Rzeczypospolitej). Zap. Hist. T. 57 z. 2/3 s Toruński Inwentarz aktów sejmikowych Prus Królewskich [ ] (problemy autorstwa, okoliczności powstania oraz dyskusji wokół tego źródła) // In: Historia

18 [383] Bibliografi a publikacji Jerzego Dygdały za lata i archiwistyka. Księga pamiątkowa ku czci profesora Andrzeja Tomczaka. Toruń Warszawa. s Rec. Szorc Alojzy: Dominium warmińskie Przywilej i prawo chełmińskie na tle ustroju Warmii. Olsztyn, Kwart. Hist. R. 99 nr 4 s Red. Historia i archiwistyka. Księga pamiątkowa ku czci profesora Andrzeja Tomczaka. Toruń Warszawa: Uniw. M. Kopernika w Toruniu, Naczelna Dyr. Arch. Państwowych. 350 s., [1] s., tabl. 1. [Wspólnie z Bolesławem Woszczyńskim] Biskupi chełmińscy dawnej Rzeczypospolitej ( ). Przegl. Reg. z. 7 s Dylematy austriackiej polityki wobec Rzeczypospolitej podczas bezkrólewia 1733 roku. Acta Univ. N. Copernici. Hist. nr 28 s Konflikty między kupiectwem Gdańska i Torunia z lat // In: Strefa bałtycka w XVI XVIII wieku. Polityka, społeczeństwo, gospodarka. Ogólnopolska sesja naukowa zorg. z okazji 70-lecia urodzin prof. Edmunda Cieślaka. Gdańsk 7 grudnia 1992 r. / red. Jerzy Trzoska. Gdańsk: Marpress. s Polityka informacyjna prymasa Teodora Potockiego w bezkrólewiu 1733 roku w: Rozprawy z dziejów XVIII wieku // In: Rozprawy z dziejów XVIII wieku. Z dziejów komunikacji socjalnej epoki nowożytnej / red. Jerzy Wojtowicz. Toruń: Wyd. Uniw. M. Kopernika. s Postawa familii Czartoryskich w bezkrólewiu 1733 roku z perspektywy Wiednia // In: Między wielką polityką a szlacheckim partykularzem. Studia z dziejów nowożytnej Polski i Europy ku czci Profesora Jacka Staszewskiego / red. Kazimierz Wajda [i in.]. Toruń: Wyd. Uniw. M. Kopernika w Toruniu. s Toruńskie sympozjum Szlachta i ziemiaństwo na Pomorzu w dobie nowożytnej w XVI XX wieku. Zap. Hist. T. 58 z. 1 s Wokół Epistolarum familiarum Stanisława Konarskiego z 1733 roku. Wiek Oświec. T. 9 s Wstęp // In: Szlachta i ziemiaństwo na Pomorzu w dobie nowożytnej XVI XX wieku. (Przemiany struktur wewnętrznych). Materiały sympozjum w Toruniu, 9 IV 1992 r. / red. [...]. Toruń: Tow. Nauk. w Toruniu; Instytut Historii PAN. s Zmiany w elicie władzy Prus Królewskich w XV XVIII wieku (czynniki awansu, trwania i upadku) // In: Szlachta i ziemiaństwo na Pomorzu w dobie nowożytnej XVI XX wieku. (Przemiany struktur wewnętrznych). Materiały sympozjum w Toruniu, 9 IV 1992 r. / red. [...]. Toruń: Tow. Nauk. w Toruniu; Instytut Historii PAN. s [Wspólnie z Krzysztofem Mikulskim] 131. Rec. [Dwieście] 200 lat Konstytucji 3 Maja. Materiały z konferencji naukowej [Bydgoszcz, IV 1991 r.] / red. Marian Pawlak, Bydgoszcz: Kwart. Hist. R. 100 nr 1 s Rec. Leitgeber Sławomir: Potuliccy. Londyn, Zap. Hist. T. 58 z. 4 s

19 20 Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz [384] 133. Rec. Saratowicz Anna: Pałac Przebendowskich. Warszawa, Zap. Hist. T. 58 z. 2/3 s Rec. Studia Pelplińskie T. 18: Zap. Hist. T. 58 z. 1 s Red. Szlachta i ziemiaństwo na Pomorzu w dobie nowożytnej XVI XX wieku. (Przemiany struktur wewnętrznych). Materiały sympozjum w Toruniu, 9 IV 1992 r. Toruń: Tow. Nauk. w Toruniu, Instytut Historii PAN. 147 s., [2] s Adam Stanisław Grabowski ( ): biskup, polityk, mecenas. Olsztyn: OBN. 166 s., [2] s., tabl Biskupi chełmińscy epoki kontrreformacji i wczesnego oświecenia ( ) // In: Z przeszłości diecezji chełmińskiej Materiały konferencji naukowej w Toruniu, 6 XI 1993 r. / red. Marian Biskup. Toruń: Tow. Nauk. w Toruniu. s Dwaj pijarzy Konarscy. Z tajemnic publicystyki politycznej bezkrólewia 1733 roku. Kwart. Hist. T. 101 nr 1 s Episkopat rzymskokatolicki doby saskiej. Aktywność w życiu publicznym Rzeczypospolitej // In: Między monarchią a demokracją. Studia z dziejów Polski XV XVIII wieku / red. Anna Sucheni-Grabowska, Małgorzata Żaryn. Warszawa: Wyd. Sejmowe. s Geret Samuel Luter ( ), rezydent Tor. w W-wie, rajca i burmistrz tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Giller Gotfryd ( ), burmistrz tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Giering Antoni ( ), burmistrz tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Goltz (Golcz) August Stanisław h. własnego ( ), gen. mrj, marszałek konfederacji dysydenckiej w Tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Goltz (Golcz) Jerzy Wilhelm h. własnego ( ), gen. lejtnant, marszałek konfederacji dysydenckiej w Tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Gostomski Andrzej Konrad h. Nałęcz (przed ). // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Gotartowski Ignacy h. Leliwa ( ). // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Grabowski Adam Stanisław h. Zbiświcz ( ), bp chełm., kujawski, warmiński. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Grabowski Jan Michał h. Zbiświcz (ok ), kasztelan elbląski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Gralewski Franciszek h. Sulima ( ), poseł na sejmy, kanonik chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s

20 [385] Bibliografi a publikacji Jerzego Dygdały za lata Grąbczewski Tomasz h. Nałęcz (zm. 1758), kasztelan chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Hauenstein Jan Fryderyk (zm. 1736), księgarz i rajca tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Jaster Szymon ( ), rajca tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Jezierski Michał Lewald h. Rogala (ok ), podwojewodzi i chorąży pom. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Konarski Stanisław h. Ossoria (zm. 1625), woj. malborski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Konarski Stanisław h. Ossoria (Kolczyk) (ok ), kasztelan chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Konfederacja krakowska Teodora Lubomirskiego z początków bezkrólewia 1733 roku a polityka Austrii wobec Rzeczypospolitej // In: Trudne stulecia. Studia z dziejów XVII i XVIII wieku ofiarowane Profesorowi Jerzemu Michalskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin / red. Łukasz Kądziela, Wojciech Kriegseisen, Zofia Zielińska. Warszawa: Wyd. Nauk. Semper. s Kretkowski Zygmunt h. Dołęga (po 1702? 1766), woj. chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Kruszyński Antoni h. Prawdzic ( ), kasztelanic gd. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Kruszyński Antoni h. Prawdzic (1764 po 1812), ofi c er, powstaniec kościuszkowski i z // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Kruszyński Konstanty h. Prawdzic ( ), działacz polit. i oświatowy. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 2 G K. Gdańsk. s Sapieha Piotr Paweł h. Lis ( ), stolnik litewski, wojewoda smoleński. // In: Pol. słow. biogr. T. 35. Warszawa. s [Wspólnie z Władysławem Konopczyńskim] 162. Sarnacki Antoni h. Nałęcz (ok ), skarbnik bielski, chorąży malborski, konfederat barski. // In: Pol. słow. biogr. T. 35. Warszawa. s Schack (Szak, Schach) von Wittenau (z Witenowa) Karol Albrecht (Wojciech) h. własnego ( ?), generał major, działacz dysydencki. // In: Pol. słow. biogr. T. 35. Warszawa. s Schmid (Schmied, Schmidt, Schmieden von Schmiedenbach) Jerzy ( ), burmistrz Torunia. // In: Pol. słow. biogr. T. 35. Warszawa. s Schmidt Karol Franciszek (ok ), starosta brodnicki, urzędnik skarbowy, dyrektor budowli królewskich. // In: Pol. słow. biogr. T. 35. Warszawa. s Z historii dekanatu golubskiego // In: Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 7 Dekanat golubski / red. ks. Stanisław Kardasz. Toruń: Kuria Diecezjalna w Toruniu s Z historii dekanatu wąbrzeskiego // In: Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 18 Dekanat wąbrzeski / red. ks. Stanisław Kardasz. Toruń: Kuria Diecezjalna w Toruniu s

21 22 Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz [386] 168. Rec. Naworski Zbigniew: Sejmik generalny Prus Królewskich Organizacja i funkcjonowanie na tle systemu zgromadzeń stanowych prowincji. Toruń, Kwart. Hist. R. 101 nr 3 s Elity polityczne wielkich miast Prus Królewskich w dobie Oświecenia ( ) // In: Prace historycznoliterackie T. 17: Elity mieszczańskie i szlacheckie Prus Królewskich i Kujaw w XIV XVIII wieku / red. Jacek Staszewski. Toruń: Wyd. Uniw. M. Kopernika w Toruniu. s Sarmata oświecony życie i poglądy polityczno-pedagogiczne ostatniego wojewody chełmińskiego Franciszka Stanisława Czapskiego // In: Oświecenie Kultura Myśl / red. Julian Platt. Gdańsk: Uniw. Gdański. s Z historii dekanatu chełmżyńskiego // In: Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 5 Dekanat chełmżyński / red. ks. Stanisław Kardasz. Toruń: Wyd. Konserwatora Diecezjalnego; Kuria Diecezjalna w Toruniu. s Z historii dekanatu lubawskiego // In: Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 11 Dekanat lubawski / red. ks. Stanisław Kardasz. Toruń: Wyd. Konserwatora Diecezjalnego; Kuria Diecezjalna w Toruniu. s [Wspólnie z Marią Wielgus] 173. Z historii dekanatów toruńskich // In: Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 15/16/17 Dekanaty toruńskie I, II i III / red. ks. Stanisław Kardasz. Toruń: Wyd. Diecezjalne. s [Wspólnie ze Zbigniewem Nawrockim, Markiem Rubnikowiczem i Ryszardem Sudzińskim] Jerzy Wojtowicz (24 X IV 1996). Kwart. Hist. R. 103 nr 3 s [Wspólnie z Kazimierzem Maliszewskim] 175. Miasto w dobie Augusta III ( ) // In: Historia Torunia / red. Marian Biskup. T. 2 cz. 3 Między barokiem a oświeceniem ( ). Toruń: Wyd. Tow. Nauk. w Toruniu. s Schultz Szymon (Simon) (ok ), burmistrz toruński. // In: Pol. słow. biogr. T. 36. Warszawa. s Schwerdtmann (Schwertman, Szwertman) Kazimierz Leon ( ), burmistrz Torunia. // In: Pol. słow. biogr. T. 36. Warszawa. s Toruń między szwedzkim potopem a wojną północną ( ) // In: Historia Torunia / red. Marian Biskup. T. 2 cz. 3 Między barokiem a oświeceniem ( ). Toruń: Wyd. Tow. Nauk. w Toruniu. s Toruń w okresie reform Rzeczypospolitej i zagrożenia pruskiego ( ) // In: Historia Torunia / red. Marian Biskup. T. 2 cz. 3 Między barokiem a oświeceniem ( ). Toruń: Wyd. Tow. Nauk. w Toruniu. s Upadek miasta w dobie wojny północnej ( ) // In: Historia Torunia / red. Marian Biskup. T. 2 cz. 3 Między barokiem a oświeceniem ( ). Toruń: Wyd. Tow. Nauk. w Toruniu. s

22 [387] Bibliografi a publikacji Jerzego Dygdały za lata U początków katolickiego oświecenia w Polsce? Z działalności kościelnej biskupów Andrzeja Stanisława Załuskiego i Adama Stanisława Grabowskiego // In: Między Barokiem a Oświeceniem. Nowe spojrzenie na czasy saskie / red. Krystyna Stasiewicz, Stanisław Achremczyk. Olsztyn: OBN. s W cieniu głębokich konfl i któw wyznaniowych ( ) // In: Historia Torunia / red. Marian Biskup. T. 2 cz. 3 Między barokiem a oświeceniem ( ). Toruń: Wyd. Tow. Nauk. w Toruniu. s Z historii dekanatu chełmińskiego // In: Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 4 Dekanat chełmiński / red. ks. Stanisław Kardasz. Toruń: Kuria Diecezjalna w Toruniu s Z historii ziem dekanatu bierzgłowskiego // In: Diecezja toruńska. Historia i teraźniejszość. T. 2 Dekanat bierzgłowski / red. ks. Stanisław Kardasz. Toruń: Kuria Diecezjalna w Toruniu s [Wspólnie z Markiem Rubnikowiczem] 185. Rec. Bömelburg Hans-Jürgen: Zwischen polnischer Ständgesellschaft und preussischen Obrigkeitsstaat. Vom Königlichen Preussen zu Westpreussen ( ). München, Kwart. Hist. R. 103 nr 2 s Rec. Cielak Edmund: Stanisław Leszczyński. Wrocław, Wiek Oświec. T. 12 s Rec. Historia Gdańska / red. Edmund Cieślak T. 3 Vol. 1: Gdańsk, Zap. Hist. T. 61 z. 4 s Rec. Kriegseisen Wojciech: Ewangelicy polscy i litewscy w epoce saskiej ( ). Sytuacja prawna, organizacja i stosunki międzywyznaniowe. Warszawa, Kwart. Hist. R. 103 nr 4 s Historyk Torunia i Europy. Wspomnienie o profesorze Jerzym Wojtowiczu. Rocz. Tor. T. 24 s [Wspólnie z Kazimierzem Maliszewskim] 190. Kwestia dysydencka w Rzeczypospolitej doby bezkrólewia 1733 roku. Zap. Hist. T. 62 z. 4 s Leski Wojciech Stanisław h. Gończy ( ), opat pelp., bp chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Lipiński Jakub Szur h. własnego (ok ), pisarz grodzki pom., konfederat barski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Lipiński Onufry Szur h. własnego (ok po 1807), org. pospolitego ruszenia , ziemianin. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Lniski Michał Władysław h. Ostoja ( ), sądowy ziemski tczewski, podwojewodzi pom., konfederat barski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Marszan (Marszon) Szymon (? 1774), kupiec i rajca tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s

23 24 Opracowali: Tomasz Krzemiński i Tomasz Łaszkiewicz [388] 196. Meisner Jakub ( ), burmistrz tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Mielcarski Szymon ( ), poczmistrz i burmistrz tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Mostowski Paweł h. Dołęga (ok ), woj. pom. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Nałęcz Michał ( ), burmistrz tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Narzymski Jakub h. Dołęga ( ), woj. pom. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Oloff Efraim ( ), rajca tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Owidzki Jakub h. Dołęga (? przed 1774), regent grodzki pom. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Pawłowski Mikołaj h. Półkozic ( ), sędzia ziemski człuchowski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Piwnicki Jan Franciszek h. Lubicz (? 1733), podwojewodzi chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Piwnicki Kazimierz h. Lubicz (? 1749), sędzia ziemski chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Piwnicki Konstanty Kazimierz h. Lubicz (ok ), podwojewodzi chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Piwnicki Walerian Józef h. Lubicz (ok ), miecznik ziem pruskich, członek Kom. Skarbu Koronnego. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Pląskowski Fabian Franciszek h. Oksza ( ), bp sufragan chełm. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s [Wspólnie z Bogusławem Dygdałą] 209. Politycy gdańscy doby Oświecenia. Szkic do portretu zbiorowego // In: Mieszczaństwo gdańskie. Sesja naukowa / red. Stanisław Salmonowicz. Gdańsk: Nadbałtyckie Centr. Kult.; Gdańskie Tow. Nauk. s Potulicki Jan Jakub h. Grzymała (ok ), podkom. pom., woj. brzeski kujawski. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Praetorius (Prätorius) Nataniel ( ), burmistrz tor. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Pruszak Józef Bernard h. Leliwa (? 1774), kasztelan gd. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Przebendowski Ignacy h. Kuna (ok. 1733/4 1791), woj. pom., poczmistrz generalny Rzeczypospolitej, marszałek Rady Nieustającej. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s Przebendowski Jakub h. Kuna (? 1724), płk, kasztelan elbl. // In: Słow. biogr. Pom. Nadwiśl. T. 3 L P. Gdańsk. s. 498.