Wydzieloną częścią Azerbejdżanu pozostaje eksklawa Nachiczewan (Naxçıvan), mająca

Transkrypt

1 AZERBEJDŻAN Nazwa oficjalna: Republika Azerbejdżanu Nazwa oficjalna w języku lokalnym: Azerbaycan Respublikasi Powierzchnia: 86.6 tys. km 2 Stolica (liczba mieszk.): Baku (1.24 mln) Głowa państwa: prezydent Ilham Alijew Podział administracyjny: Kraj jest podzielony na 59 rejonów i 11 miast wydzielonych. Wydzieloną częścią Azerbejdżanu pozostaje eksklawa Nachiczewan (Naxçıvan), mająca status republiki autonomicznej Święta, dni wolne od pracy: 1 stycznia Nowy Rok, 8 marca Dzień Kobiet, marca- Nooruz, 9 maja Dzień Zwycięstwa, 28 maja Dzień Niepodległości (1918), 15 czerwca- Dzień Ocalenia Narodowego, 26 czerwca Dzień Wojska, 18 października Dzień Niepodległości, 12 listopada Dzień Konstytucji, 17 listopada Dzień Odrodzenia Narodowego, 31 grudnia Dzień Jedności Azerów na Świecie. Czas: UTC + 4 ( 3 godziny później niż w Polsce ) Nr kierunkowy: Głowa państwa: Prezydent Ilham Aliyev Ludność: Ludność: 7.9 mln mieszkańców Gęstość zaludnienia: 90 mieszk./km 2 Grupy etniczne: 89% - Azerowie, 5% Rosjanie, 6% inne Grupy wyznaniowe: 93% - muzułmanie (gł. szyici), poza tym wyznawcy Kościoła Ormiańskiego oraz prawosławni 1

2 Stopień analfabetyzmu: 3% (1989) Osoby żyjące poniżej poziomu ubóstwa: 49% (2002) Gospodarka: PKB na mieszkańca: $, 112 miejsce w świecie (dane z 2004 r.) Bezrobocie: oficjalnie 1.2%, faktycznie wielokrotnie większe (2004r.) Inflacja: 4.6% (2004) 1, Jak dojechać? Samolotem z Warszawy do Baku z przesiadką w Moskwie, Istambule, Pradze lub Kijowie. Liniami Aeroflot loty codziennie, cena połączenia ok PLN (lot w w jedną stronę na trasie Baku Moskwa kosztuje USD). Liniami Austrian Airlines połączenia przez Wiedeń, loty kilka razy w tygodniu, koszt ok PLN. Liniami Turkish Airlines połączenie przez Stambuł (Ataturk Airport), loty codziennie. Koszt biletu ok PLN. lotnisko w Baku: Heydar Aliyev Airport: Transport lokalny Pociągi - są zdecydowanie najwolniejszym środkiem transportu, choć bardzo tanim (w granicach kraju; pociągi międzynarodowe nie mają już tak niskich cen). Dworce kolejowe są jednak zwykle miejscami niebezpiecznymi, a w samych pociągach często trudno wytrzymać z powodu duchoty i brudu, przede wszystkim latem. Pociągi dzielą się na dwie podstawowe kategorie: plackartnyj i kupiejnyj. Pierwsza kategoria jest znacznie tańsza; wagon nie jest podzielony na przedziały tylko w całym są łóżka; jest tam zwykle dużo miejsca i można wygodnie się wyspać, ale często jest brudno. Kupiejne to przedziały, w których są najczęściej cztery lub dwa łóżka. Jest tam czyściej, ale bardzo mało miejsca. Podróże pociągami są bezpieczne, ale trzeba uważać na dworcach kolejowych

3 Przykładowe ceny (w jedną stronę): ok. 8 USD za 300 km, Baku Genja (Azerbejdżan): 6,25 USD, czas podróży: 5-6 godzin Baku Tbilisi (Gruzja): 22 USD, czas podróży: godzin Pociągi w standardzie z czasów ZSRR. Autobusy - jeżdżą zwykle tylko między większymi miastami, rzadko docierają do wiosek leżących przy bocznych drogach. Są tanie i dość bezpieczne, jednak często się psują. Warto nimi jeździć tylko między większymi miastami i jeśli na oko są w miarę dobrym stanie. Standard jest zależny od firmy przewozowej. Ceny: Baku Ganja 3,75 USD, 6 godzin Baku Tbilisi: 7 USD, 11 godzin Bilety dostępne w kasie na dworcu. Zazwyczaj nie ma problemów z ich kupnem nawet tuż przed odjazdem. Marszrutki (busiki) - można dojechać praktycznie do każdej miejscowości. Są nieco droższe od innych środków transportu, ale są najszybsze i jeżdżą najczęściej. Rzadko mają rozkład jazdy (choć czasem tak), zwykle wyruszają gdy zbierze się komplet pasażerów. Przystanki marszrutek znajdują się najczęściej przy dworach autobusowych. Podróżowanie marszrutkami nie zawsze należy do zbyt wygodnych, gdyż kierowcy często biorą więcej pasażerów niż jest miejsc siedzących, więc czasem trzeba stać, kucać lub siedzieć na podłodze. Jest to raczej bezpieczny środek transportu, kradzieże, napady zdarzają się rzadko, poza tym kierowcy zwykle mają znajomych na całej trasie, zatrzymują się tylko w sprawdzonych miejscach, pomagają sobie nawzajem i wymieniają informacjami. Podróżujący jedną marszrutką tworzą swego rodzaju wspólnotę, nie odjedzie ona bez któregoś z pasażerów, częstują się jedzeniem, rozmawiają, wymieniają przydatnymi w drodze informacjami itd. Problemem w marszrutkach jest często brak odpowiedniego miejsca na plecaki, więc czasem trzeba je 3

4 trzymać na kolanach. Marszrutki są bardzo przydatne do podróżowania także na małe odległości, np. po mieście. Ceny: w obrębie Baku nie więcej niż 0.25$ za przejazd. Płaci się przy wyjściu, marszrutka zatrzyma się w dowolnym miejscu, należy poprosić kierowcę. UWAGA! Marszrutki najczęściej są zatłoczone do granic możliwości. Przy podróżowaniu na dalsze odległości, ceny zbliżone są do cen autobusów, wygoda mniejsza ze względu na tłok. Taxi: Ceny za przejazd w granicach centrum Baku $1 do $2. Dostępność duża. Cenę uzgadnia się z kierowcą, najlepiej przed odjazdem. Dalsze podróże cena w zależności od ustaleń z kierowcą. Należy się targować. Jeżdżąc taksówkami w Baku warto pamiętać, że właścicielami taksówek są często ludzie spoza Baku, którzy nie znają miasta i nie zawsze będą w stanie zawieść nas pod wskazany adres. Często w charakterze taksówek jeżdżą również prywatni ludzie. Taksówkarze to także dobre źródło informacji (jak dojechać do celu, gdzie znaleźć hotel), ale trzeba uważać, bo często oszukują obcokrajowców. Podróżując wszystkimi publicznymi środkami transportu nie warto zabierać zbyt wiele jedzenia na drogę, gdyż kierowcy zawsze stają po drodze, żeby coś przekąsić. Generalnie można mieć zaufanie do kierowców marszrutek i autobusów; zawsze pomogą, doradzą, można ich poprosić żeby gdzieś się zatrzymali itd. Należy uważać na rzeczy osobiste przede wszystkim na dworcach, tam jest najbardziej niebezpiecznie, najlepiej przebywać tam jak najkrócej; kiedy już wsiądziemy do jakiegoś środka transportu, wtedy jest generalnie bezpiecznie. Jazda autostopem jest raczej płatna; łapiąc jakiś samochód trzeba umówić się, co do ceny i celu podróży. Gdy wdamy się w rozmowę z kierowcą i dowie się, że jesteśmy obcokrajowcami może nie chcieć od nas pieniędzy. 4

5 Wiza i przepisy wjazdowe: Są dwa rodzaje wiz azerbejdżańskich dla obcokrajowców: - normalna - 40 USD - turystyczna - 20 USD Turystyczna ważna jest 90 dni, daje prawo do przebywania na terytorium Azerbejdżanu przez 30 dni. Dostaje się je od ręki na lotnisku po przylocie do Baku. W przypadku wybrania innej drogi niż powietrzna, wizę należy wyrobić wcześniej. Wizy dla Polaków najłatwiej wyrobić w Polsce w Warszawie lub w Gruzji, w Tbilisi. Waluta i przepisy celne Waluta: Manaty, 4600 manatów = 1 USD manatów to tzw. Shirvan (Szyrwan). Najczęściej operuje się tą właśnie nazwą. Brak specjalnych warunków dot. przywozu/wywozu gotówki. Lokalizację bankomatów można sprawdzić na stronach: - dla kart Maestro, Mastercard (strona w jęz. ang.) - dla kart Visa (strona w jęz. ang.) Język i porozumiewanie się Oficjalnym językiem jest język azerski (zbliżony do tureckiego). Alfabet łaciński. Można posługiwać się rosyjskim. Im dalej od Baku, tym mniej osób zna rosyjski. Azerowie znają też turecki. Noclegi Baku: hotel Abszeron tel , pokój 2 osobowy 50 $, standard różny, czysto i jest ciepła woda 5

6 hotel Araz tel , ceny pokoi od 6$ (kilkuosobowy, ze wspólną łazienką), do 20$. Standard niski, brak ciepłej wody. hotel Velotrek ceny pokoi 10-20$, standard ok., łazienka, za dodatkową opłatą sauna, basen i siłownia. Warunki higieniczno sanitarne Toalety publiczne w bardzo niskim standardzie higieniczno sanitarnym. Poczta, Telefon, Internet Telefony powszechnie dostępne, stacjonarne i komórkowe, ceny niższe niż w Polsce, w krytycznych sytuacjach zawsze ktoś użyczy bezpłatnie. Poczta działa słabo, Internet dostępny. Wyżywienie Jedzenie proste, głównie baranina i nabiał, całodzienne wyżywienie w restauracji $, potrawy: kebab, dolma (rodzaj gołąbka), plov ( ryż z mięsem i warzywami), piti (zupa na żeberku), cudowne, świeże jarzyny i owoce podawane wszędzie i do wszystkiego, pyszne wina, wspaniała herbata z Lankaran. Wynagrodzenia lokalne Przeciętne zarobki ok. 50 USD za miesiąc. Korzystając z pomocy lokalnych tłumaczy lub innych pracowników oferowaliśmy tyle za dzień, była to dobra płaca, chociaż często przeważają postawy roszczeniowe wyrażające się w nieograniczonych oczekiwaniach za brak kompetencji. Sprawdzeni partnerzy 1.NUR Azerskie Centrum Edukacji Obywatelskiej w Baku: 6

7 X. Mammadov 2a/33, Baku, Azerbaijan. Tel.: ; Prezes Malahat Agayeva: (kom.) mówi po rosyjsku. 2.Stowarzyszenie Młodych Liderów Azerbejdżanu w Ganji: 53, I. Mamedov Str., Ganja, Azerbaijan. Tel./Fax: civil_education_c@hotmail.com lub cyl@azeronline.com; Prezes Sabina Alekperova: (kom.) mówi po angielsku. Bezpieczeństwo Kraj bardzo bezpieczny. Można zostać co najwyżej oszukanym na bazarze czy w hotelu. Należy się zawsze targować. Wszelkie ceny uzgadniamy jeszcze przed zakupem lub wykonaniem danej usługi. Specyfika kulturowa Kraj islamski, choć bardzo mało radykalny. Należy pamiętać, że pewne europejskie zachowania nie są akceptowane, szczególnie w rejonach wiejskich i muzułmańskich (np. całowanie się par, palenie tytoniu przez kobiety). Kobieta powinna mieć przy sobie chustkę, jeśli chce wejść do meczetu. Należy zdejmować buty, gdy wchodzimy do kogoś do mieszkania. Lepiej mieć ograniczone zaufanie do policji, raczej nie pytać o drogę, lepiej zapytać np. kierowcy albo właściciela sklepu. Nie powinno dziwić, gdy mężczyźni obejmują się, idą za rękę lub całują na powitanie. Należy pamiętać o prezencie, gdy idziemy do kogoś w gości. 7

8 Przechodzenie przez ulicę może być dużym wyzwaniem i jest często po prostu niebezpieczne. Należy przygotować się do wygłoszenia kilku toastów, podczas wspólnego biesiadowania. W Azerbejdżanie (poza Baku) nie ma raczej papieru toaletowego. Za to są konewki. Dostępne publikacje. Co warto przeczytać przed wyjazdem? Jerzy Rohoziński Święci Biczownicy i Czerwoni Chanowie Thomas Goltz Azerbaijan Diary (tylko po angielsku, ale bardzo dobre źródło informacji). O czym warto pamiętać, zapraszając gości do Polski? Zazwyczaj oczekują, że poświęcimy im bardzo dużo uwagi. Trzeba raczej wybierać restauracje, gdzie są dania mięsne i ostro przyprawione) itd. Mogą często się spóźniać. Należy ich uprzedzić, że w wielu miejscach nie wolno palić (na Kaukazie można niemal wszędzie) i być przygotowanym na to, że będą chcieli chodzić do restauracji z miejscami do palenia. Goście są muzułmanami co ma wpływ na dietę i czasem na sposób bycia. Goście, szczególnie mężczyźni mogą nalegać na zapłacenie za rachunek w polskiej restauracji. Związki z Polską Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Baku: Azerbejdżan, AZ-1000, Baku ul. Kiczik Gala 2, Iczeri Szeher (Old City) Tel (12) Faks +994 (12)

9 Ambasada Republiki Azerbejdżanu w Polsce ul. Zwycięzców 12, Warszawa tel , fax Info@azer-embassy.pl Otwartość władz na współpracę zagraniczną Stosunek władz do NGO obojętno-nieprzychylny. Nie przeszkadzają, ale są czujne. Przydatne linki o Azerbejdżanie w dziale linki znajdziemy wiele przydatnych stron nt. Azerbejdżanu - strona ze zdjęciami z Azerbejdżanu - Azerbejdżan - przewodnik dla przedsiębiorców, opracowany przez Warszawskie Biuro UNIDO Źródła informacji Dane zawarte w części Informacje podstawowe zostały zaczerpnięte z The World Factbook 2005; Praktycznych wskazówek, dotyczących podróżowania i warunków realizacji projektów w Azerbejdżanie, udzielili: Alicja Derkowska, Małopolskie Towarzystwo Oświatowe, Nowy Sącz Maciej Falkowski, Witold Hebanowski uczestnicy projektu Fundacji Edukacja dla Demokracji Transcaucasia - Poland: Worki Together Jan Mencwel Fundacja Partners Polska, Warszawa Małgorzata i Maciej Zmysłowscy, Fundacja Kultury Chrześcijańskiej ARTOS, Lublin 9

10 Opracowanie przewodnika: Beata Szcześniak i Jan Mencwel - Grupa Zagranica 1