LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W SESJI WIOSENNEJ ROKU SZKOLNEGO 2013/2014

Transkrypt

1 LISTA TEMATÓW DO CZĘŚCI USTNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W SESJI WIOSENNEJ ROKU SZKOLNEGO 2013/2014 LITERATURA 1. Pokora czy bunt? Literackie dialogi z Bogiem - przedstaw problem, analizując wybrane teksty. 2. Wpływ utworów Szekspira na polski dramat romantyczny. Odwołaj się do konkretnych utworów. 3. Ukaż wewnętrzne przemiany bohatera dynamicznego w literaturze polskiej i obcej (np. M. Doświadczyński, Makbet, A. Kmicic, Kandyd...). Omów na wybranych 4. Porównaj w analizowanych tekstach postawy bohaterów poszukujących trwałych wartości ludzkiej egzystencji. Omów na wybranych przykładach literatury XX wieku. 5. Przedstaw motyw żołnierza tułacza, żołnierza powstańca w literaturze polskiej, interpretując wybrane utwory literackie. 6. Od filaretów do Gombrowicza. Przedstaw młodość jako temat i jako problem w literaturze XIX i XX wieku. 7. Patriotyzm Polaków - mit czy cecha narodowa? Przedstaw problem, analizując wybrane przykłady literackie. 8. Przedstaw w literaturze motyw poświęcenia życia. Scharakteryzuj problem, analizując 5 przykładów literackich z różnych epok. 9. Przedstaw motyw poszukiwania ładu moralnego, interpretując wybrane celowo przykłady z literatury. 10. Heroizacja i deheroizacja bohaterów w literaturze polskiej. Odwołaj się do wybranych przykładów z liryki i epiki. 11. Przedstaw wizje Polski w literaturze romantycznej i międzywojennej. Omów problem, analizując wybrane dzieła wskazanych epok. 12. Sukcesy i porażki życiowe bohaterów literackich. Rozważ problem, analizując biografie kilku wybranych postaci literatury polskiej i powszechnej. 13. Dokumentaryzm i paraboliczność. Porównaj dwa sposoby prezentacji świata w literaturze współczesnej. 14. Omów, analizując wybrane dzieła literackie, kobiecą poezję miłosną jako ożywczy nurt liryki polskiej XX wieku. 15. Przedstaw różnorodność zachowań ludzkich w ekstremalnych, wojennych warunkach, analizując wybrane utwory literackie. 16. Relacja jednostka - zbiorowość. Omów zagadnienie przywołując utwory literackie z 2-3 epok. 17. Porównaj życiowe wybory i decyzje postaci literackich, analizując celowo wybrane utwory z różnych epok. 18. Funkcje wątków kryminalnych w klasyce. Omów na wybranych 19. Postać kontrowersyjna - jej miejsce i funkcja w literaturze. Skomentuj na podstawie literatury lat wojny i okupacji oraz literatury współczesnej. 20. Przedstaw celowość i różnorodność wykorzystania motywów i postaci legendarnych, baśniowych, mitycznych, korzystając z wybranych utworów. 21. Kłótnia, spór, dyskusja... Przedstaw charakter wybranych dialogów literackich, omów ich wpływ na kształtowanie postaw bohaterów i wymowę dzieła.

2 22. Porównaj wykorzystanie sonetu przez twórców różnych epok od renesansu do współczesności. 23. Na czym polega klasycyzm we współczesnej poezji? Omów i skomentuj zjawisko na przykładzie wybranych utworów. 24. Tendencyjność w literaturze - jej cele i sposoby wykorzystywania. Scharakteryzuj na podstawie wybranych utworów. 25. Powieść historyczna i powieść fantastyczna - dwa sposoby wypowiadania się o świecie. Dokonaj analizy porównawczej wybranych utworów. 26. Przedstaw sposoby i cele oceny państwa i społeczeństwa polskiego przez pisarzy różnych epok. 27. Liryka erotyczna od antyku do współczesności. Omów na przykładzie dowolnie wybranych utworów z różnych epok. 28. Tęsknota do "małej ojczyzny''. Przedstaw problem na podstawie utworów wybranych twórców. 29. Przedstaw i zanalizuj różne sposoby prezentowania czasu i przestrzeni w utworach literackich. 30. Epistolografia i sposoby jej wykorzystania w literaturze. Omów zagadnienie, analizując odpowiednie utwory. 31. Scharakteryzuj everymana jako typ bohatera obecny w literaturze polskiej i obcej. 32. Różne sposoby funkcjonowania postawy prometejskiej. Omów na wybranych przykładach literackich. 33. Pisarz - wychowawca i pisarz - mistyk. Porównaj oświeceniowa i romantyczną koncepcję twórcy. 34. Przedstaw różne sposoby funkcjonowania mitu arturiańskiego w literaturze fantastycznej. Omów na wybranych 35. Przedstaw relacje między jednostką a społeczeństwem, występujące w twórczości wybranych przez siebie twórców. Omów problem, analizując różne utwory literackie. 36. Krótkie formy prozatorskie, ich rola w twórczości wybranego pisarza. Omawiając temat, zilustruj go odpowiednimi przykładami. 37. Przedstaw różne sposoby wykorzystania osiągnięć psychologicznych w literaturze. Rozwiń temat, analizując wybrane utwory. 38. Między obowiązkiem walki ze złem a pokusami życia - rozważania o bohaterach literackich dokonujących trudnego wyboru postawy życiowej. Omów na przykładach wybranych postaci literackich. 39. Poezja jako narzędzie walki z systemem totalitarnym. Omów, odwołując się do wybranych utworów, powstałych po drugiej wojnie światowej. 40. Sny odsłaniają duszę. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory literackie różnych epok. 41. Prawo do szczęścia a poczucie obowiązku. Omów problem na podstawie wybranych przykładów literackich. 42. Porównaj przedstawienia ludzkiej rozpaczy i nadziei w literaturze. 43. Przedstaw ewolucję ideału kobiety w literaturze. 44. Zaprezentuj przedstawienia śmierci w poezji barokowej i znanych Ci wierszach współczesnych. 45. Na przykładach literatury baroku, oświecenia i romantyzmu przedstaw człowieka jako istotę poszukującą prawdy o świecie. 46. Odwołując się do wybranych tekstów literackich XIX i XX w., scharakteryzuj portrety ludzi poszukujących sensu życia. 47. Przyjaźń jako wartość. Omów temat, sięgając do różnych dzieł literatury. 48. Artysta jako bohater literacki. Omów zagadnienie na wybranych

3 49. Smutek i melancholia jako motywy literackie. Przedstaw ich funkcjonowanie w wybranych utworach literatury polskiej i obcej. 50. Prześledź różne postacie hedonizmu w literaturze wybranych epok 51. Człowiek w drodze omów różne realizacje tego motywu w wybranych utworach. 52. Pisarz kronikarzem rzeczywistości. Porównaj dzienniki/pamiętniki współczesnych twórców. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. Przedstaw walory współczesnej poezji śpiewanej, analizując wybrane utwory (np. Wysockiego, Okudżawy, Długosza, Kaczmarskiego, Turnaua, Grechuty, Wójcickiego, Gintrowskiego). 2. Komu jest potrzebny Dekalog? Omów wykorzystanie Dekalogu w literaturze i filmie. 3. Przedstaw inspirujący wpływ muzyki na twórczość literacką. Zobrazuj problem, analizując wybrane dzieła tych dziedzin sztuki. 4. "Cztery pory roku" Vivaldiego a cztery pory roku w "Chłopach" W. Reymonta. Porównaj wersję literacką i muzyczną. 5. "Eviva l'arte...". Czy sztuka może być lekarstwem na przypadłości świata? Przedstaw problem, analizując wybrane dzieła literackie, malarskie, filmowe i teatralne. 6. Tematyka funeralna w literaturze i muzyce. Dokonaj analizy wybranych dzieł. 7. Tragiczne losy pokolenia Kolumbów. Porównaj wybrane wizje literackie i filmowe. 8. Współczesny kabaret - jego rodowód, korelacja sztuk w nim funkcjonujących. Omów problem na wybranych 9. Szekspir dzisiaj. Omów współczesne interpretacje sztuk Szekspira w teatrze lub filmie i porównaj je z ich literackimi pierwowzorami. 10. Dzieło skandalizujące. Przedstaw to zjawisko, analizując wybrane przykłady z literatury, malarstwa i filmu. 11. Literacka i filmowa wizja PRL. Omów zagadnienie, analizując wybrane dzieła sztuki. 12. Plastyka i literatura wobec okrucieństw wojny. Omów zagadnienie, analizując celowo wybrane dzieła. 13. Wzorce parenetyczne wczoraj i dziś. Omów i porównaj na wybranych przykładach (wykorzystaj literaturę, film, prasę). 14. Pieśni biesiadne od antyku do współczesności. Przeanalizuj ich tematykę i omów funkcje pieśni biesiadnej w różnych epokach. 15. W świecie symboli kulturowych. Omów wybrane przykłady i określ ich funkcje w kulturze. 16. Jak ukazać urodę świata? Przeanalizuj kanony piękna w różnych epokach na przykładzie literatury, malarstwa, rzeźby Symbolika stroju. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie rzeźbiarskie, filmowe, teatralne). 18. Sztuka na usługach idei czy " sztuka dla sztuki"? Scharakteryzuj problem, analizując wybrane dzieła różnych dziedzin sztuki. 19. Różne sposoby portretowania samego siebie. Autoportret w malarstwie, autobiografia w literaturze dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł. 20. Literackie i filmowe portrety młodzieży. Scharakteryzuj, sięgając do wybranych przykładów literatury i filmu XX wieku. 21. Scenariusz filmowy jako gatunek paraliteracki (historia, specyfika formy). Omów temat, analizując wybrane przykłady.

4 Język 22. Portret kobiety i mężczyzny w literaturze, malarstwie i rzeźbie w kontekście zmieniających się kategorii estetycznych w sztuce. Omów na dobranych przez siebie 23. Wielkie wydarzenia historyczne w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne 1. Zanalizuj wybrane przykłady celowego naruszania normy językowej w wybranych utworach literatury polskiej XX wieku. 2. Funkcje stylizacji modlitewnych w literaturze różnych epok. Omów na wybranych 3. Ekspansja znaków pozawerbalnych w procesie porozumiewania się współczesnej młodzieży. Określ funkcję najpopularniejszych w twoim środowisku znaków pozasłownych. 4. Współczesna prasa młodzieżowa. Dokonaj analizy różnego typu wypowiedzi. 5. Mieszkańcy wsi w twórczości modernistów. Omów specyfikę języka wybranych bohaterów literackich. 6. Prozaizmy w poezji, poetyzmy w prozie. Omów i oceń celowość zastosowania tego zjawiska na wybranych przykładach dzieł literatury polskiej. 7. Charakterystyczne cechy narracji na przykładzie wybranych utworów literackich. Omów zagadnienie, analizując wybrane materiały. 8. Rola przysłów, powiedzeń, znanych cytatów... Opracuj temat, analizując wybrane dzieła literatury polskiej. 9. Literatura polska dla dzieci. Przeanalizuj zabiegi językowe służące zobrazowaniu świata przedstawionego w wybranych utworach. 10. Język w służbie satyry dawniej i dziś. Omów zagadnienie na wybranych 11. Scharakteryzuj nazewnictwo ulic w Twoim mieście jako zjawisko językowe i historyczne. Realizując temat, wykorzystaj literaturę z zakresu onomastyki. 12. Kolokwializmy w twórczości wybranego pisarza. Omów ich funkcję i wpływ na interpretację utworu. 13. Scharakteryzuj słownictwo gwary miejskiej, analizując Kwiaty polskie Juliana Tuwima i Ludzi bezdomnych Stefana Żeromskiego. 14. Emocje a język bohatera literackiego. Wpływ doznań na formę wypowiedzi i dobór językowych środków kształtujących wypowiedź. Omów na wybranych przykładach monologu wypowiedzianego i pomyślanego. 15. Przedstaw, na czym polegają eksperymenty językowe w poezji XX wieku, analizując utwory wybranych przedstawicieli poezji lingwistycznej. 16. Scharakteryzuj, wykorzystując zgromadzony materiał, język komunikacji internetowej (dyskusje na forum, czaty, komentarze ). 17. Scharakteryzuj język wybranej postaci literackiej. 18. Dialekty języka polskiego jako tworzywo literackie. Omów zagadnienie na przykładzie wybranych utworów literackich, zwracając uwagę na funkcję, jaką pełni dialektyzacja w tych utworach. 19. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa porównaj sposób wykorzystania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych. 20. Język jako instrument walki o władzę. Omów zagadnienie na podstawie analizy celowo dobranego materiału rzeczowego. 21. Anglicyzmy we współczesnej polszczyźnie. Omów i oceń zjawisko, odwołując się do celowo zgromadzonego materiału.

5 22. Dokonując analizy językowej różnych reklam, wyjaśnij, jaki system wartości kreują.