WYKORZYSTANIE OGNIW PALIWOWYCH DO OGRZEWANIA BUDYNKÓW
|
|
- Jacek Głowacki
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Radosław SAMOŃ WYKORZYSTANIE OGNIW PALIWOWYCH DO OGRZEWANIA BUDYNKÓW STRESZCZENIE Praca zawiera opis budowy, zasady działania i parametry ogniw paliwowych oraz sposób ich wykorzystania w celach grzewczych. Do ogrzewania niewielkich budynków stosuje się generatory CHP z ogniwami paliwowymi. Jednak na obecnym etapie rozwoju tych urządzeń najlepszym rozwiązaniem jest współpraca generatora z dodatkowym urządzeniem grzewczym (kotłem kondensacyjnym). W pracy opisano przykładowy schemat układu ogrzewania budynków przy pomocy generatora CHP, współpracującego z kotłem kondensacyjnym oraz porównanie parametrów tych urządzeń. Słowa kluczowe: CHP, ogniwo paliwowe, systemy grzewcze 1. WSTĘP Generatory CHP (ang. Combined Heat and Power generator energii elektrycznej i cieplnej) oparte na technologii ogniw paliwowych są przedmiotem badań kilku firm na świecie. Działają już pierwsze prototypy, a powód do dalszego udoskonalania tych urządzeń, to korzyści płynące z ekologicznego przetwarzania wodoru na energię elektryczną i cieplną. Aby urządzenia te weszły do seryjnej produkcji, muszą zostać pokonane bariery technologiczne (krótka żywotność ogniw) oraz ekonomiczne (wysoka cena). mgr inż. Radosław SAMOŃ radzio64@vp.pl Politechnika Lubelska, Instytut Podstaw Elektrotechniki i Elektrotechnologii PRACE INSTYTUTU ELEKTROTECHNIKI, zeszyt 242, 2009
2 138 R. Samoń 2. BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA OGNIWA PALIWOWEGO Ogniwo paliwowe zostało zbudowane już w roku 1839 przez brytyjskiego uczonego Williama Grove a. Jednak dopiero od kilkunastu lat można zauważyć szybszy rozwój tej technologii, głównie dzięki zastosowaniu nowoczesnej techniki produkcji oraz wykorzystaniu nowych materiałów [3]. Stos ogniw paliwowych składa się z pojedynczych elementów (cel), z których każdy zawiera anodę, katodę i matrycę elektrolitową. Elementy są przedzielone płytami bipolarnymi, wyposażonymi w kanały dopływu reagentów (paliwa i utleniacza) [9]. Na rysunku 1 przedstawiono budowę ogniwa paliwowego. Rys. 1. Budowa ogniwa paliwowego [9] W ogniwie paliwowym następuje bezpośrednia przemiana energii chemicznej w energię elektryczną. Jest to urządzenie, w którym paliwo (wodór) jest doprowadzane w sposób ciągły do anody, a utleniacz (tlen) w stanie czystym lub mieszaninie jest podawany w sposób ciągły do katody. Procesom elektrochemicznym towarzyszy przepływ elektronów od anody do katody. Zamknięcie obwodu odbywa się dzięki jonom, które przemieszczają się w elektrolicie. W wyniku elektrochemicznej reakcji wodoru i tlenu powstaje prąd elektryczny, woda i ciepło [5]. Zasadę działania ogniwa paliwowego przedstawiono na rysunku 2.
3 Wykorzystanie ogniw paliwowych do ogrzewania budynków 139 Rys. 2. Zasada działania ogniwa paliwowego [5] Siła elektromotoryczna pojedynczego ogniwa wynosi około 1 V, a natężenie prądu elektrycznego w obwodzie zależy od powierzchni elektrod. Napięcie można zwiększać łącząc ze sobą szeregowo wiele takich ogniw, zwiększając w ten sposób ich wydajność [3]. Tlen jest pobierany zwykle z powietrza atmosferycznego, natomiast wodór jest dostarczany w postaci czystej lub jest wytwarzany w urządzeniu zwanym reformerem, w którym gaz powstaje w procesie rozkładu paliwa pierwotnego. Paliwem tym może być gaz ziemny, destylaty ropy naftowej, płynny propan, zgazyfikowany węgiel oraz paliwa odnawialne, takie jak etanol, metanol. Można stosować również gazy wydzielające się ze składowisk odpadów organicznych lub z oczyszczalni ścieków. W procesie wytwarzania wodoru w reformerze są emitowane zanieczyszczenia w ilości znikomej w porównaniu z ilościami emitowanymi np. podczas procesów spalania paliw pierwotnych w cieplnych układach energetycznych [7]. 3. KLASYFIKACJA I PARAMETRY OGNIW PALIWOWYCH Opracowano już wiele typów ogniw paliwowych, a klasyfikuje się je poprzez określenie rodzaju elektrolitu [3]: 1) AFC Alkaline Fuel Cell (alkaliczne ogniwa paliwowe). 2) PEMFC Proton Exchange Membrane Fuel Cell (ogniwa paliwowe z polimerową membraną wymiany jonów).
4 140 R. Samoń 3) PAFC Phosphoric Acid Fuel Cell (ogniwa paliwowe z kwasem fosforowym). 4) MCFC Molten Carbonate Fuel Cell (ogniwa paliwowe ze stopionym węglanem). 5) SOFC Solid Oxide Fuel Cell (ogniwa paliwowe ze stałym tlenkiem). Parametry wymienionych ogniw paliwowych przedstawiono w tabeli 1. TABELA 1 Parametry ogniw paliwowych [3, 9] Ogniwo paliwowe Elektrolit Elektrody Paliwo Temperatura pracy i zastosowanie Sprawność [%] AFC Roztwór wodorotlenku potasu Różne metale Wodór, metan (bez CO 2 ) ºC Technika wojskowa i kosmiczna PEMFC Jonowymienna membrana z polimeru Platyna Wodór, metanol (bez CO) Do 120ºC Transport, cele grzewcze PAFC Kwas fosforowy Platyna naniesiona na podłoże węglowe Wodór, gaz ziemny, nafta, (bez CO) ºC Źródło energii elektrycznej i cieplnej MCFC SOFC Mieszanina węglanów alkalicznych Stały tlenek metalu, najczęściej cyrkonu ZrO 2 A-porowaty nikiel K-tlenek niklu A-porowaty nikiel K-magnez Gaz ziemny, metanol, biogaz Gaz ziemny, biogaz ºC Cele grzewcze ºC Cele grzewcze, źródło zasilania pomocniczego w energetyce Ponad 60 Ponad GENERATORY CHP Z OGNIWAMI PALIWOWYMI JAKO ŹRÓDŁA ENERGII CIEPLNEJ Generatory CHP mogą pracować jako pierwotne źródła energii, źródła energii włączone w sieć oraz jako urządzenia UPS. Ze względu na brak infrastruktury wodorowej, układy z CHP często są przystosowane do zasilania gazem ziemnym. Jednak w takim przypadku generatory wykorzystują wysoko-
5 Wykorzystanie ogniw paliwowych do ogrzewania budynków 141 temperaturowe ogniwa paliwowe pozwalające na wewnętrzny reforming gazu w celu uzyskania wodoru lub wymagają zastosowania tzw. procesora paliwowego (reformera), wytwarzającego wodór z gazu ziemnego. Zastosowanie wysokotemperaturowego ogniwa paliwowego (ogniwo typu SOFC) wiąże się ze zmniejszeniem szybkości reakcji generatora na zmianę obciążenia oraz wydłużeniem czasu rozruchu. Z kolei zastosowanie reformera (ogniwo typu PEMFC) zwiększa koszt generatora i zmniejsza jego sprawność (ze względu na dodatkową ilość energii wymaganą przez reformer). Optymalnym rozwiązaniem jest zastosowanie generatora wytwarzającego energię bezpośrednio z czystego wodoru. Wówczas nie występuje lokalna produkcja związków węgla, generator nie wymaga implementacji dodatkowego urządzenia, przez co konstrukcja jest prostsza, przy jednoczesnym obniżeniu ceny generatora. Przeszkodą jest brak infrastruktury wodorowej i konieczność składowania wodoru w zbiorniku, co ogranicza możliwość ciągłej pracy generatora. Ograniczenia te są bezpośrednio powiązane z niedawnym pojawieniem się technologii ogniw paliwowych na rynku. Należy jednak traktować opisywaną technologię jako kolejną generację urządzeń wytwarzających energię. Z pewnością wraz z rozwojem tych urządzeń wymienione powyżej przeszkody staną się nieaktualne dzięki budowie infrastruktury wodorowej. Układy CHP z ogniwami paliwowymi pozwolą na zdecentralizowanie sieci energetycznej i wpłyną na lepsze wykorzystanie surowców energetycznych poprzez wysoką sprawność i zminimalizowanie strat wynikających z przesyłu energii na dalekie odległości [12]. W Europie i Japonii jest już zainstalowanych około 2 tys. generatorów CHP (głównie wykorzystujących ogniwa typu PEMFC), ale jeszcze nie można nazwać ich w pełni komercyjnymi. Z przeprowadzonych testów wynika, że układy te mają dwie poważne wady, a mianowicie wysokie koszty całego układu oraz małą żywotność samych ogniw, które w ciągu kilku lat pracy zużywają się i tracą swoje początkowe parametry. Przez wiele lat ogniwa typu PEMFC były uważane za najbardziej odpowiednie do zastosowań w generatorach CHP. Uważano także, że wykorzystanie ich do zasilania pojazdów (duża skala produkcji) przyczyni się do znacznego obniżenia ich ceny, a to znacznie by obniżyło koszty układów z CHP. Jednak te przewidywania się nie sprawdziły, gdyż ogniwom stosowanym w przemyśle samochodowym stawiane są inne wymagania (np. szybkiej reakcji na nagłe zmiany obciążenia), niż ogniwom w generatorach CHP (np. dużej sprawności całkowitej). Ogniwa typu SOFC zaczęto stosować w generatorach CHP dużo później niż ogniwa typu PEMFC, głównie z powodu ich wysokiej temperatury pracy i długiego czasu uruchomienia. Jednak możliwość osiągania dużych sprawności oraz zdolność do wewnętrznego reformingu mogą uczynić je wiodącymi w zastosowaniach CHP [10].
6 142 R. Samoń 4.1. Porównanie generatora CHP współpracującego z kotłem kondensacyjnym Generator CHP może pokryć znaczną część zapotrzebowania obiektu na energię cieplną i elektryczną. Ale ulegające silnym wahaniom, a w momentach szczytu bardzo duże zapotrzebowanie na energię elektryczną, a także energię cieplną oraz wysokie koszty układów z ogniwami paliwowymi które utrzymają się przynajmniej w najbliższych latach sprawiają, że nie warto projektować ogniw działających w szczytowym obciążeniu ani instalować drogich akumulatorów. Praca równolegle z istniejącą siecią elektryczną oraz z pomocniczym urządzeniem grzewczym (np. kotłem kondensacyjnym) jest najbardziej opłacalnym rozwiązaniem [6]. W tabeli 2 porównano parametry tych urządzeń, zasilanych gazem ziemnym. Z danych wynika, że czas uruchomienia generatora CHP jest bardzo długi (nawet do 150 minut), natomiast kocioł kondensacyjny działa bezpośrednio po podłączeniu go do sieci elektrycznej. Generator (stos ogniw paliwowych) ma także niewielką trwałość jego czas pracy wynosi około 5000 godzin. TABELA 2 Porównanie generatora CHP z gazowym kotłem kondensacyjnym [6] Dane techniczne Jednostka Generator CHP (Producent A) Kocioł kondensacyjny (Producent A) Moc wyjściowa (40/30 ºC) Zużycie gazu ziemnego (9,5 kwh/m³) Zużycie gazu ziemnego (8,1 kwh/m³) kw 5,2 9,8 8,3 22,5 m³/h 1,8 2,3 m³/h 2,1 2,7 Max. temp. wody grzewczej ºC Ilość skraplanej wody l/h mała 1,9 Połączenie elektryczne V/Hz 230/50 230/50 Pobór mocy przy uruchamianiu W Czas uruchomienia min Czas uruchomienia cyklu min < 2 - Trwałość h > Wymiary (szer/dł/wys) mm 930/1647/ /691/1257 Masa całkowita kg 800 (w tym masa reformera: 350 ) 200
7 Wykorzystanie ogniw paliwowych do ogrzewania budynków Schemat obwodu ciepłej wody z generatorem CHP Przykładowy schemat obwodu ciepłej wody z generatorem CHP przedstawiono na rysunku 3. Generator CHP i pomocnicze urządzenie grzewcze są połączone równolegle. Przełącznik hydrauliczny służy do rozłączania obwodu pomocniczego urządzenia grzewczego (lub generatora) od innych obwodów systemu. Za pomocą czujnika pomiarowego umieszczonego przy przełączniku hydraulicznym kontrolowane jest dostarczanie ciepła przez dwa urządzenia grzewcze. System grzewczy jest kontrolowany przez specjalne urządzenie (układ nadzorujący), zawierające odpowiednie oprogramowanie, za pomocą którego kontrolowane jest wytwarzanie określonej ilości ciepła i energii elektrycznej przez generator CHP oraz ilość ciepła wytwarzana przez konwencjonalne urządzenie grzewcze. Układ nadzorujący może za pomocą przełącznika hydraulicznego odłączać obwód grzewczy i obwód zbiornika magazynującego ciepłą wodę tak, aby woda powracająca do ogniwa paliwowego miała temperaturę mniejszą od 55 ºC. W przeciwnym razie ogniwo byłoby przegrzewane (dopuszczalna jest temperatura 65 ºC, ale w krótkim czasie maksymalnie do 30 minut). Odpowiednia kontrola zbiornika magazynującego ciepłą wodę (przełączanie do pomocniczego zbiornika magazynującego lub obwodu grzewczego) może wydłużyć czas korzystania z ciepłej wody. Ponieważ częste włączanie i wyłączanie ogniwa paliwowego prowadzi do szybkiego starzenia się reformera, układ nadzorujący ocenia, czy w danym momencie uruchomienie ogniwa jest sensowne. Generator może działać w trzech trybach pracy. W trybie pierwszym ogrzewanie pomieszczeń oraz ciepła woda użytkowa są ważniejsze, niż wytwarzanie elektryczności. Latem zapotrzebowanie na ciepłą wodę jest zaspokajane przez konwencjonalne urządzenie grzewcze, natomiast w zimie głównym urządzeniem podgrzewającym wodę jest generator CHP. W drugim trybie pracy najważniejsze jest wytwarzanie energii elektrycznej przez generator. W trybie trzecim ilość wytwarzania energii elektrycznej jest uzależniona od sprzężenia z publiczną siecią elektryczną. Generator jest połączony równolegle z publiczną siecią doprowadzającą energię elektryczną. W przypadku, gdy zapotrzebowanie na energię jest większe, niż generator jest w stanie wytworzyć, wtedy prąd jest dostarczany z sieci publicznej. Jeśli natomiast generator wytwarza większą ilość energii, niż potrzeba, wtedy jest ona oddawana do sieci. Może wystąpić taki przypadek (w zależności od operatora sieci), że cała energia produkowana przez ogniwo paliwowe będzie dostarczana do sieci publicznej [6].
8 144 R. Samoń Rys. 3. Przykładowy schemat obwodu ciepłej wody z generatorem CHP [6] 5. INNE ZASTOSOWANIA OGNIW PALIWOWYCH Ogniwa paliwowe, oprócz wykorzystania ich w układach grzewczych, znalazły także inne zastosowania. Obecnie są stosowane jako źródła zasilania w telekomunikacji, źródła zasilania pomocniczego w energetyce oraz jako źródła zasilania w środkach transportu Źródła zasilania w telekomunikacji Ogniwa paliwowe stają się powoli alternatywnym źródłem energii dla niewielkich urządzeń stosowanych w biurach i gospodarstwach domowych. Jeden z producentów sprzętu elektronicznego przedstawił dwa prototypowe ogniwa paliwowe służące do zasilania urządzeń przenośnych odtwarzaczy MP3, które jako paliwo wykorzystują metanol. Jeden z odtwarzaczy ma wymiary 35 mm na 110 mm na 20 mm, a deklarowany czas pracy na zbiorniku o pojemności 3,5 ml wynosi 35 godzin. Drugi z odtwarzaczy jest wyposażony w dysk twardy i ma wymiary 65 mm na 125 mm na 28 mm. Według producenta urządzenie może działać przez 60 godzin na zbiorniku o pojemności 10 ml [11].
9 Wykorzystanie ogniw paliwowych do ogrzewania budynków Źródła zasilania pomocniczego w energetyce Zaawansowane badania i prace wdrożeniowe są prowadzone w wielu krajach świata, jednak najbliższe rozwiązań komercyjnych są programy realizmwane w Europie i USA. Amerykański Departament Obrony (DoD) posiada 30 ogniw paliwowych typu PAFC o mocy jednostkowej 200 kw. Jedenaście z nich zaczęto eksploatować w 1995 roku, a pozostałe w 1997 roku. Łączny czas pracy tych ogniw przekroczył już 800 tys. godzin. Najważniejszym sponsorem badań prowadzonych w USA w zakresie ogniw paliwowych jest Departament Energii (DoE) [2] Źródła zasilania w środkach transportu Liczba samochodów osobowych, ciężarowych, autobusów oraz innych środków transportu wciąż wzrasta. Największe światowe zapasy ropy naftowej znajdują się na niestabilnym politycznie Bliskim Wschodzie i nie są niewyczerpalne. Znane są dobrze zagrożenia dla zdrowia powodowane przez tlenki azotu i inne składniki spalin; coraz większą uwagę skupia się na emisji dwutlenku węgla potęgującego efekt cieplarniany. Potrzeba znalezienia innych rozwiązań, niż silniki spalania wewnętrznego, staje się coraz bardziej oczywista. Wprawdzie silniki spalinowe są coraz czystsze ekologicznie i bardziej sprawne, jednak korzyści niweluje gwałtowny wzrost liczby pojazdów, obserwowany zwłaszcza na rynkach azjatyckich [1]. Pierwszym pojazdem zasilanym ogniwami paliwowymi był traktor Allis Chalmers D-12 zaprezentowany w 1959 roku. Jego masa wynosiła 1270 kg i był wyposażony w alkaliczne ogniwa paliwowe AFC (Alkaline Fuel Cell). Cztery stosy (po 252 cele) dostarczały moc około 15 kw, paliwem był propan zmagazynowany w zbiorniku ciśnieniowym [8]. Obecnie ogniwa paliwowe znalazły zastosowanie jako źródła zasilania samochodów osobowych, autobusów, pojazdów jednośladowych, pojazdów szynowych, jednostek podwodnych oraz samolotów. 6. ZALETY I WADY OGNIW PALIWOWYCH Ogniwa paliwowe mają wiele zalet, a są to [4, 9]: 1. Względna prostota układu przetwarzania energii chemicznej na elektryczną. 2. Produkty uboczne, jak H 2 O, CO 2, N 2, są czyste i bez zapachu. 3. Śladowa emisja SO 2, NO X, węglowodorów, tlenków węgla, cząstek stałych.
10 146 R. Samoń 4. Niski poziom hałasu. 5. Praktycznie dowolna i zajmująca mało miejsca lokalizacja. 6. System modułowy łatwość, szybkość i ekonomiczność budowy. 7. Łatwość rozbudowy w miarę rosnących potrzeb. 8. Mogą pracować bez przerwy, o ile tylko doprowadzane jest paliwo i utleniacz. 9. Bardzo dobra regulacyjność ogniwo paliwowe samoczynnie dobiera paliwo i utleniacz w ilościach odpowiadających obciążeniu po stronie elektrycznej. 10. Możliwość bardzo dużych przeciążeń chwilowych oraz pracy z niskimi obciążeniami. 11. Brak ruchomych części pracujących w trudnych warunkach (brak ścierania elementów, brak drgań, małe problemy wytrzymałościowe) Ruchome części posiadają tylko urządzenia wprowadzające w obieg czynnik roboczy. 12. Do produkcji (oprócz elektrod) nie jest wymagana duża precyzja. 13. Mogą być zasilane paliwem różnego rodzaju. 14. Duża sprawność przetwarzania energii chemicznej na elektryczną. 15. Sprawność ogniwa w małym stopniu zależy od wymiarów urządzenia. Do wad ogniw paliwowych należy zaliczyć [4, 9]: 1. Stosunkowo wysoki koszt inwestycyjny. 2. Ograniczony czas pracy ogniwa. 3. Wrażliwość na zanieczyszczenie paliwa (w różnym stopniu, zależnie od typu ogniw). 4. Drogie materiały na katalizatory. 5. Wytwarzanie prądu stałego. 6. Niskie napięcie uzyskiwane z pojedynczej celi (ok. 1 V). 7. WNIOSKI W obecnym czasie ważne jest rozwiązanie następujących problemów: zapewnienia przyszłym pokoleniom źródeł energii (elektrycznej i cieplnej), zastąpienia systemów wytwarzania energii z surowców kopalnych systemami wykorzystującymi źródła odnawialne, obniżenia strat przesyłu energii Elektrycznej i cieplnej, obniżenia emisji szkodliwych gazów, a w szczególności dwutlenku węgla, po to, aby zapobiec globalnej katastrofie klimatycznej. Jednym z rozwiązań tych problemów jest zastosowanie ogniw paliwowych w generatorach CHP. Różni producenci już od dawna intensywnie pracują nad zastosowaniem innowacyjnej technologii ogniw paliwowych w domowych instalacjach grzew-
11 Wykorzystanie ogniw paliwowych do ogrzewania budynków 147 czych w celu uzyskania równoczesnej produkcji energii elektrycznej i cieplnej w miejscu ich wykorzystywania. Jest to produkcja zdecentralizowana przebiega bezpośrednio w budynku, przez co straty, które występują podczas przesyłu zarówno energii elektrycznej, jak i cieplnej, z elektrowni do budynku są wyeliminowane. To z kolei pozwala na zredukowanie kosztów energii. Obecnie stosowane ogniwa paliwowe także generatory CHP są ciągle jednostkami doświadczalnymi i wymagają dalszych udoskonaleń. Zanieczyszczenia zawarte w paliwie powodują ograniczenie przepływu jonów wodoru i tlenu, zmniejszając wydajność prądową. Konstruktorzy starają się stworzyć zestawy o żywotności nie mniejszej niż godzin (co będzie oznaczało konieczność wymiany całego bloku co 5 7 lat). Ważnym czynnikiem ograniczającym rozwój tej nowoczesnej technologii są duże koszty inwestycyjne. Produkcja ogniw jest ciągle bardzo kosztowna i dopóki to się nie zmieni, ogniwa paliwowe nie znajdą się w powszechnym użytkowaniu. LITERATURA 1. Appleby J.:Elektrochemiczne silniki samochodowe, tłum. M. Ramotowski, Świat Nauki, wrzesień Bugyi R., Drążkiewicz J.: Nadzór rozproszonych systemów zasilania opartych na alternatywnych źródłach energii, APS Energia Sp. z o.o., Warszawa, Bujło P.: Polimerowe, superjonowe membrany dla ogniw paliwowych typu PEMFC rozprawa doktorska, Wrocław, Energia XXII Ciepło, Elektroenergetyka, Gaz, Dodatek reklamowy do Rzeczpospolitej nr 86 (5556), 11 kwietnia Fuel Cell Handbook 7, by EG&G Technical Services, Inc. U. S. Department of Energy, Office of Fossil Energy, National Energy Technology Laboratory P. O. Box 880 Morgantown, West Virginia , November Materiały firmy Vaillant, Planning Information-Fuel Cell Heating Appliance, Skorek J., Kalina J.: Gazowe układy kogeneracyjne. WNT Industry Service, Instytut Maszyn i Urządzeń Energetycznych Politechniki Śląskiej, dane/mylinks/ogniwa/, Micro Combined Heat & Power, Research Institute for Sustainable Energy, g&imgrefurl= U3H0e5vDSwMI6 HcMfE4UUhbycX4=&h=366&w=418&sz=34&hl=pl&start=15&sig2=15xjlBQX7iuBfjQRF1K5k
12 148 R. Samoń g&um=1&tbnid=pl49oudgvs6l7m:&tbnh=109&tbnw=125&prev=/images%3fq%3dfuel%2b cell%26hl%3dpl%26client%3dopera%26rls%3dpl%26sa%3dn%26um%3d1&ei=urlwsv S4Ns_GsAaijuTaCw, Urządzenia Dla Energetyki, =27, Rękopis dostarczono dnia r. Opiniował: dr hab. inż. Wojciech Jarzyna APPLICATION OF FUEL CELLS TO HEATING OF BUILDINGS R. SAMOŃ ABSTRACT Paper contains the principles of fuel cells construction and operation and their application in the combined electricity and heat generation. The CHP generators are used for heating purposes of small buildings. However, at the present stage of these devices development, the cooperation of CHP generator and additional heating device (gas condensing boiler) is the best solution. Paper includes the diagram of hot water circuit which is used to heat small buildings and the comparison of CHP generator and gas condensing boiler. Mgr inż. Radosław SAMOŃ urodzony w 1981 roku w Lublinie, w 2007 r. ukończył studia na Politechnice Lubelskiej, gdzie w 2008 r. rozpoczął studia doktoranckie.
Laboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo Paliwowe PEM
Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo Paliwowe PEM 1.0 WSTĘP Ogniwo paliwowe typu PEM (ang. PEM FC) Ogniwa paliwowe są urządzeniami elektro chemicznymi, stanowiącymi przełom w dziedzinie źródeł energii,
Bardziej szczegółowoSTAN OBECNY I PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA OGNIW PALIWOWYCH
XIV Konferencja Naukowo-Techniczna Rynek Energii Elektrycznej: Przesłanki Nowej Polityki Energetycznej - Paliwa, Technologie, Zarządzanie STAN OBECNY I PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA OGNIW PALIWOWYCH Józef
Bardziej szczegółowoCHP z ogniwem paliwowym Przegląd rynku
Piotr Stawski IASE CHP z ogniwem paliwowym Przegląd rynku ENERGYREGION - Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach. Zalety gospodarki skojarzonej K.Sroka,
Bardziej szczegółowo1. BUDOWA I ZASADA DZIAŁANIA OGNIWA PALIWOWEGO
OGNIWA PALIWOWE Ogniwa paliwowe są urządzeniami generującymi prąd elektryczny dzięki odwróceniu zjawiska elektrolizy. Pierwszy raz zademonstrował to w 1839 r William R. Grove w swoim doświadczeniu które
Bardziej szczegółowoIV. PREFEROWANE TECHNOLOGIE GENERACJI ROZPROSZONEJ
IV. PREFEROWANE TECHNOLOGIE GENERACJI ROZPROSZONEJ Dwie grupy technologii: układy kogeneracyjne do jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła wykorzystujące silniki tłokowe, turbiny gazowe,
Bardziej szczegółowoBezemisyjna energetyka węglowa
Bezemisyjna energetyka węglowa Szansa dla Polski? Jan A. Kozubowski Wydział Inżynierii Materiałowej PW Człowiek i energia Jak ludzie zużywali energię w ciągu minionych 150 lat? Energetyczne surowce kopalne:
Bardziej szczegółowoOgniwo paliwowe typu PEM (ang. PEM-FC)
OPRACOWALI: MGR INŻ. JAKUB DŁUGOSZ MGR INŻ. MARCIN MICHALSKI OGNIWA PALIWOWE I PRODUKCJA WODORU LABORATORIUM I- ZASADA DZIAŁANIA SYSTEMU OGNIW PALIWOWYCH TYPU PEM NA PRZYKŁADZIE SYSTEMU NEXA 1,2 kw II-
Bardziej szczegółowoLaboratorium ogniw paliwowych i produkcji wodoru
Instrukcja System ogniw paliwowych typu PEM, opr. M. Michalski, J. Długosz; Wrocław 2014-12-03, str. 1 Laboratorium ogniw paliwowych i produkcji wodoru System ogniw paliwowych typu PEM Instrukcja System
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PRZEMIAN ENERGII
LABORATORIUM PRZEMIAN ENERGII BADANIE OGNIWA PALIWOWEGO TYPU PEM I. Wstęp Ćwiczenie polega na badaniu ogniwa paliwowego typu PEM. Urządzenia tego typy są obecnie rozwijane i przystosowywane do takich aplikacji
Bardziej szczegółowoOGNIWA PALIWOWE. Zapewniają ekologiczne sposoby wytwarzania energii w dobie szybko wyczerpujących sięźródeł paliw kopalnych.
Ogniwa paliwowe 1 OGNIWA PALIWOWE Ogniwa te wytwarzają energię elektryczną w reakcji chemicznej w wyniku utleniania stale dostarczanego do niego z zewnątrz paliwa. Charakteryzują się jednym z najwyższych
Bardziej szczegółowoOgniwa paliwowe - zasada działania
Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Ogniwa paliwowe - zasada działania OGNIWA PALIWOWE W roku 1839 fizyk brytyjski William R. Grove zademonstrował, że podczas elektrochemicznej reakcji łączenia wodoru z
Bardziej szczegółowoJEDNOKOMOROWE OGNIWA PALIWOWE
JEDNOKOMOROWE OGNIWA PALIWOWE Jan Wyrwa Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, AGH Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków Światowe zapotrzebowanie na energię-przewidywania
Bardziej szczegółowoOGNIWA PALIWOWE SPOSOBY NA KRYSYS ENERGETYCZNY
Martyna Ćwik Politechnika Częstochowska OGNIWA PALIWOWE SPOSOBY NA KRYSYS ENERGETYCZNY W dobie wyczerpujących się źródeł paliw kopalnych, ogniwa paliwowe zajmują istotną rolę wśród nowatorskich sposobów
Bardziej szczegółowoSOFC. Historia. Elektrochemia. Elektroceramika. Elektroceramika WYKONANIE. Christian Friedrich Schönbein, Philosophical Magazine,1839
Historia IDEA WYKONANIE Jeżeli przepływ prądu powoduje rozkład wody na tlen i wodór to synteza wody, w odpowiednich warunkach musi prowadzić do powstania różnicy potencjałów. Christian Friedrich Schönbein,
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY W BUDOWIE OGNIW PALIWOWYCH
MATERIAŁY W BUDOWIE OGNIW PALIWOWYCH OGNIWO PALIWOWE Ogniwo paliwowe jest urządzeniem służącym do bezpośredniej konwersji energii chemicznej zawartej w paliwie w energię elektryczną za pośrednictwem procesu
Bardziej szczegółowoSamochody na wodór. Zastosowanie. Wodór w samochodach. Historia. Przechowywanie wodoru
Samochody na wodór Zastosowanie Wodór w samochodach Historia Przechowywanie wodoru Wodór ma szanse stać się najważniejszym nośnikiem energii w najbliższej przyszłości. Ogniwa paliwowe produkują zeń energię
Bardziej szczegółowoStanowisko do badania ogniwa paliwowego Nexa 1,2 kw
BIULETYN WAT VOL. LV, NR 3, 2006 Stanowisko do badania ogniwa paliwowego Nexa 1,2 kw LESZEK SZCZĘCH Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów Mechanicznych i Transportu, 00-908
Bardziej szczegółowoAkademickie Centrum Czystej Energii. Ogniwo paliwowe
Ogniwo paliwowe 1. Zagadnienia elektroliza, prawo Faraday a, pierwiastki galwaniczne, ogniwo paliwowe 2. Opis Główną częścią ogniwa paliwowego PEM (Proton Exchange Membrane) jest membrana złożona z katody
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA LABORATORYJNA NR 2-OP BADANIE OGNIW PALIWOWYCH
LABORATORIUM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Katedra Aparatury i Maszynoznawstwa Chemicznego Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej INSTRUKCJA LABORATORYJNA NR -OP BADANIE OGNIW PALIWOWYCH Cel i zakres ćwiczenia
Bardziej szczegółowoMetan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych.
XXXII Konferencja - Zagadnienia surowców energetycznych i energii w energetyce krajowej Sektor paliw i energii wobec nowych wyzwań Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników
Bardziej szczegółowoLaboratorium odnawialnych źródeł energii. Ćwiczenie nr 5
Laboratorium odnawialnych źródeł energii Ćwiczenie nr 5 Temat: Badanie ogniw paliwowych. Politechnika Gdańska Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Fizyka i technika konwersji energii VI semestr
Bardziej szczegółowoOgniwa paliwowe (fuel cells)
18/04/2008 Spis tresci Ogniwa paliwowe są urządzeniami elektro - chemicznymi, stanowiącymi przełom w dziedzinie źródeł energii, pozwalają na uzyskanie energii elektrycznej i ciepła bezpośrednio z zachodzącej
Bardziej szczegółowoElement budowy bezpieczeństwa energetycznego Elbląga i rozwoju rozproszonej Kogeneracji na ziemi elbląskiej
Mgr inŝ. Witold Płatek Stowarzyszenie NiezaleŜnych Wytwórców Energii Skojarzonej / Centrum Elektroniki Stosowanej CES Sp. z o.o. Element budowy bezpieczeństwa energetycznego Elbląga i rozwoju rozproszonej
Bardziej szczegółowoNOWOCZESNE ŹRÓDŁA ENERGII
NOWOCZESNE ŹRÓDŁA ENERGII Kierunki zmian układów napędowych (3 litry na 100 km było by ideałem) - Bardziej efektywne przetwarzanie energii (zwiększenie sprawności cieplnej silnika z samozapłonem do 44%)
Bardziej szczegółowoAUTOBUSY ELEKTRYCZNO-WODOROWE URSUS BUS S.A.
AUTOBUSY ELEKTRYCZNO-WODOROWE URSUS BUS S.A. 1 Autobus jest środkiem komunikacji stanowiącym centralny element systemów transportu publicznego i będący skutecznym środkiem transportu ludzi. Podczas, gdy
Bardziej szczegółowoNIEKONWENCJONALNE ŹRÓDŁA ENERGII OGNIWA PALIWOWE
NIEKONWENCJONALNE ŹRÓDŁA ENERGII OGNIWA PALIWOWE ZARYS HISTORYCZNY W roku 1839 fizyk brytyjski William R. Grove zademonstrował, że podczas elektrochemicznej reakcji łączenia wodoru z tlenem powstaje prąd
Bardziej szczegółowoBADANIA MODELOWE OGNIW PALIWOWYCH TYPU PEM
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 70 Electrical Engineering 2012 Bartosz CERAN* BADANIA MODELOWE OGNIW PALIWOWYCH TYPU PEM W artykule przedstawiono badania przeprowadzone na modelu
Bardziej szczegółowoKONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA
KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA SYMPOZJUM NAUKOWO-TECHNICZNE Sulechów 2012 Kluczowe wyzwania rozwoju elektroenergetyki
Bardziej szczegółowoKogeneracja w oparciu o źródła biomasy i biogazu
Biogazownie dla Pomorza Kogeneracja w oparciu o źródła biomasy i biogazu Piotr Lampart Instytut Maszyn Przepływowych PAN Przemysław Kowalski RenCraft Sp. z o.o. Gdańsk, 10-12 maja 2010 KONSUMPCJA ENERGII
Bardziej szczegółowoWykorzystanie biogazu w systemach kogeneracyjnych
Wykorzystanie biogazu w systemach kogeneracyjnych Idea kogeneracji Wytwarzanie podstawowych nośników energetycznych przez energetykę przemysłową i zawodową (energia elektryczna i cieplna), realizowane
Bardziej szczegółowoWykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek Przedmowa Wstęp 1. Charakterystyka obecnego stanu środowiska1.1. Wprowadzenie 1.2. Energetyka konwencjonalna
Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek Przedmowa Wstęp 1. Charakterystyka obecnego stanu środowiska1.1. Wprowadzenie 1.2. Energetyka konwencjonalna 1.2. l. Paliwa naturalne, zasoby i prognozy zużycia
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 5. Testowanie ogniwa paliwowego wodorowego zasilanego energią pochodzącą z konwersji fotowoltaicznej
Ćwiczenie 5 Testowanie ogniwa paliwowego wodorowego zasilanego energią pochodzącą z konwersji fotowoltaicznej Wstęp Ogniwo paliwowe jest urządzeniem elektrochemicznym, które wytwarza energię użyteczną
Bardziej szczegółowoOdnawialne źródła energii
Odnawialne źródła energii Energia z odnawialnych źródeł energii Energia odnawialna pochodzi z naturalnych, niewyczerpywanych źródeł wykorzystujących w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania
Bardziej szczegółowoPompy ciepła 25.3.2014
Katedra Klimatyzacji i Transportu Chłodniczego prof. dr hab. inż. Bogusław Zakrzewski Wykład 6: Pompy ciepła 25.3.2014 1 Pompy ciepła / chłodziarki Obieg termodynamiczny lewobieżny Pompa ciepła odwracalnie
Bardziej szczegółowoM.o~. l/i. Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Olecku ul. Kościuszki 29, 19-400 Olecko
l/i M.o~. Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Olecku ul. Kościuszki 29, 19-400 Olecko Adres e-mail szkoły:dyrektor@lo.olecko.pl Telefon: +875234183 Nauczyciel chemii: mgr Teresa Świerszcz
Bardziej szczegółowoWienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V
Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V Hydro Kit LG jest elementem kompleksowych rozwiązań w zakresie klimatyzacji, wentylacji i ogrzewania, który
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp Odnawialne źródła energii 72
Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp 19 1_ Charakterystyka obecnego stanu środowiska 21.1. Wprowadzenie 21.2. Energetyka konwencjonalna 23.2.1. Paliwa naturalne, zasoby
Bardziej szczegółowogospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce...
SPIS TREŚCI Wstęp... 11 1. Polityka energetyczna Polski w dziedzinie odnawialnych źródeł energii... 15 2. Sytuacja energetyczna świata i Polski u progu XXI wieku... 27 2.1. Wstęp...27 2.2. Energia konwencjonalna
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 5. Testowanie ogniwa paliwowego wodorowego zasilanego energią pochodzącą z konwersji fotowoltaicznej
Ćwiczenie 5 Testowanie ogniwa paliwowego wodorowego zasilanego energią pochodzącą z konwersji fotowoltaicznej Wstęp Ogniwo paliwowe jest urządzeniem elektrochemicznym, które wytwarza energię użyteczną
Bardziej szczegółowoZarządzanie Energią i Teleinformatyka
z Nałęczów, 21 lutego 2014 Warsaw University of Technology Slide 1 of 27 z Bardzo wiele czyni się w kierunku poprawy czystości technik wytwarzania energii opartych o spalanie paliw organicznych. Jest to
Bardziej szczegółowoLNG. Nowoczesne źródło energii. Liquid Natural Gas - Ekologiczne paliwo na dziś i jutro. Systemy. grzewcze
LG owoczesne źródło energii Liquid atural - Ekologiczne paliwo na dziś i jutro Systemy B Szanowni Państwo, W obecnych czasach obserwujemy stały wzrost zapotrzebowania na paliwa płynne oraz wzrost ich cen
Bardziej szczegółowoJaki wybrać system grzewczy domu?
Jaki wybrać system grzewczy domu? Wybór odpowiedniego systemu grzewczego dla domu to jedna z ważniejszych decyzji, jaką musi podjąć inwestor. Zalety i wady poszczególnych rozwiązań prezentujemy w poniższym
Bardziej szczegółowoInstalacje OZE dla klastrów energii.
Instalacje OZE dla klastrów energii. Konsorcjum: Instytut Maszyn Przepływowych PAN i Energa SA. Gdańsk, 27.11.2018r. Układy Kogeneracyjne na syngaz 2 Silnikowy Układ Kogeneracyjny na syngaz paliwo - zrębki
Bardziej szczegółowoPERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE
PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE Paweł Bućko Konferencja Rynek Gazu 2015, Nałęczów, 22-24 czerwca 2015 r. Plan prezentacji KATEDRA ELEKTROENERGETYKI Stan
Bardziej szczegółowoPakiet cetanowo-detergentowy do uszlachetniania olejów napędowych przyjaznych środowisku
ENERGOCET 76 WPROWADZENIE Energocet 76 jest wielofunkcyjnym dodatkiem do paliwa Diesel stosowanym w celu ulepszenia wydajności paliwa i poprawienia dynamiki pojazdów. Dodatek ten spełnia następujące wymagania:
Bardziej szczegółowoPrzykładowe rozwiązania doprowadzenia powietrza do kotła i odprowadzenia spalin:
Czym różni się kocioł kondensacyjny od tradycyjnego? Zarówno kotły tradycyjne (niekondensacyjne) jak i kondensacyjne są urządzeniami, które ogrzewają budynek oraz ciepłą wodę użytkową. Podobnie jak tradycyjne,
Bardziej szczegółowoNowoczesne technologie w klimatyzacji i wentylacji z zastosowaniem gazowych pomp ciepła GHP. dr inż. Tomasz Wałek
Nowoczesne technologie w klimatyzacji i wentylacji z zastosowaniem gazowych pomp ciepła GHP dr inż. Tomasz Wałek Nowoczesne budownictwo - skuteczna izolacja cieplna budynków - duże zyski ciepła od nasłonecznienia
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1. Ogniwa paliwowe
ĆWICZENIE 1 Ogniwa paliwowe Instrukcja zawiera: 1. Cel ćwiczenia 2. Wprowadzenie teoretyczne; definicje i wzory 3. Opis wykonania ćwiczenia 4. Sposób przygotowania sprawozdania 5. Lista pytań do kolokwium
Bardziej szczegółowoKongres Innowacji Polskich KRAKÓW 10.03.2015
KRAKÓW 10.03.2015 Zrównoważona energetyka i gospodarka odpadami ZAGOSPODAROWANIE ODPADOWYCH GAZÓW POSTPROCESOWYCH Z PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO DO CELÓW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Marek Brzeżański
Bardziej szczegółowoSpecjalista w chłodnictwie, wentylacji i trójgeneracji Na rynku od 1989 roku.
Specjalista w chłodnictwie, wentylacji i trójgeneracji Na rynku od 1989 roku. Mikroturbiny gazowe: urządzenia do skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej oraz ciepła. Czym jest mikroturbina CAPSTONE?
Bardziej szczegółowo24.06.2015. Sprawozdanie z przedsięwzięcia "Budowa ekologicznego pojazdu zasilanego ogniwem paliwowym." WFOŚ/D/201/54/2015
24.06.2015 Sprawozdanie z przedsięwzięcia "Budowa ekologicznego pojazdu zasilanego ogniwem paliwowym." WFOŚ/D/201/54/2015 1. Opis ogólny Wszystkie osoby mające możliwość obejrzenia pojazdu zostały poinformowane
Bardziej szczegółowoRozwiązania dla klientów przemysłowych Mała kogeneracja
Rozwiązania dla klientów przemysłowych Mała kogeneracja Energia elektryczna i ciepło to media przemysłowe, które odgrywają istotną rolę w procesie produkcyjnym. Gwarancja ich dostaw, przy zapewnieniu odpowiednich
Bardziej szczegółowoWpływ sposobu ogrzewania na efektywność energetyczną budynku
Wpływ sposobu ogrzewania na efektywność energetyczną budynku dr inż. Adrian Trząski MURATOR 2015, JAKOŚĆ BUDYNKU: ENERGIA * KLIMAT * KOMFORT Warszawa 4-5 Listopada 2015 Charakterystyka energetyczna budynku
Bardziej szczegółowoPGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta
PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta Kim jesteśmy PGNiG TERMIKA jest największym w Polsce wytwórcą ciepła i energii elektrycznej wytwarzanych efektywną metodą kogeneracji, czyli skojarzonej produkcji
Bardziej szczegółowoCelem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyki prądowo- napięciowej elektrolizera typu PEM,
Ćw.2 Elektroliza wody za pomocą ogniwa paliwowego typu PEM Celem ćwiczenia jest wyznaczenie charakterystyki prądowo- napięciowej elektrolizera typu PEM, A także określenie wydajności tego urządzenia, jeśli
Bardziej szczegółowoCo to są ogniwa paliwowe
Ogniwa paliwowe Co to są ogniwa paliwowe Ogniwa paliwowe są urządzeniami elektro - chemicznymi, stanowiącymi przełom w dziedzinie źródeł energii, pozwalają na uzyskanie energii elektrycznej i ciepła bezpośrednio
Bardziej szczegółowoProekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, Spis treści
Proekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, 2010 Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp 19 1. Charakterystyka obecnego
Bardziej szczegółowoKierunki i dobre praktyki wykorzystania biogazu
Kierunki i dobre praktyki wykorzystania biogazu Paulina Łyko Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców
Bardziej szczegółowoPL 217369 B1. INSTYTUT TECHNOLOGICZNO- PRZYRODNICZY, Falenty, PL 15.04.2013 BUP 08/13
PL 217369 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217369 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 396507 (51) Int.Cl. F23G 5/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:
Bardziej szczegółowoInstytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UNIWERSYTET GDAŃSKI
Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UNIWERSYTET GDAŃSKI I. Zagadnienia do opracowania. 1. Typy ogniw paliwowych. 2. Komórki paliwowe PEM ( Proton Exchange Membrane).
Bardziej szczegółowoElektrociepłownie w Polsce statystyka i przykłady. Wykład 3
Elektrociepłownie w Polsce statystyka i przykłady Wykład 3 Zakres wykładu Produkcja energii elektrycznej i ciepła w polskich elektrociepłowniach Sprawność całkowita elektrociepłowni Moce i ilość jednostek
Bardziej szczegółowoWykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1
Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1 Teza ciepło niskotemperaturowe można skutecznie przetwarzać na energię elektryczną; można w tym celu wykorzystywać ciepło
Bardziej szczegółowoPIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW
PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW Utylizacja odpadów komunalnych, gumowych oraz przerób biomasy w procesie pirolizy nisko i wysokotemperaturowej. Przygotował: Leszek Borkowski Marzec 2012 Piroliza
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA KOGENERACJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA
Bałtyckie Forum Biogazu ZAGADNIENIA KOGENERACJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Piotr Lampart Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk Gdańsk, 7-8 września 2011 Kogeneracja energii elektrycznej i ciepła
Bardziej szczegółowoELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA
UNIERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY BYDGOSZCZY YDZIAŁ INŻYNIERII MECHANICZNEJ INSTYTUT EKSPLOATACJI MASZYN I TRANSPORTU ZAKŁAD STEROANIA ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA ĆICZENIE: E3 BADANIE ŁAŚCIOŚCI
Bardziej szczegółowoPL B1. GULAK JAN, Kielce, PL BUP 13/07. JAN GULAK, Kielce, PL WUP 12/10. rzecz. pat. Fietko-Basa Sylwia
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 207344 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 378514 (51) Int.Cl. F02M 25/022 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 22.12.2005
Bardziej szczegółowoAnaliza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii
Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii Artykuł 6 Dyrektywy KE/91/2002 o charakterystyce energetycznej budynków wprowadza obowiązek promowania przez kraje członkowskie rozwiązań
Bardziej szczegółowo1. MPX 24 COMPACT - OPIS PRZYŁĄCZY, WYMIARY URZĄDZENIA
1. MPX 24 - OPIS PRZYŁĄCZY, WYMIARY URZĄDZENIA A - Punkt odprowadzenia kondensatu 153,5 A 22 B C D E F 105 162,5 B - Zasilanie c.o. (G3/4 ) C - Zasilanie podgrzewacza kotła (G3/4 ) D - Wlot gazu (G3/4
Bardziej szczegółowoNowa CHP Zabrze. czyste ciepło dla Zabrze i Bytomia. Adam Kampa, CHP Plant Development Manager
Nowa CHP Zabrze czyste ciepło dla Zabrze i Bytomia Adam Kampa, CHP Plant Development Manager Fortum Lider w obszarze czystej energii MISJA Naszym klientom dostarczamy rozwiązania energetyczne poprawiające
Bardziej szczegółowoWYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY. INSTYTUT BADAWCZO-WDROŻENIOWY MASZYN Sp. z o.o.
WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY ZASOBY BIOMASY Rys.2. Zalesienie w państwach Unii Europejskiej Potencjał techniczny biopaliw stałych w Polsce oszacowano na ok. 407,5 PJ w skali roku. Składają się
Bardziej szczegółowoOGNIWA PALIWOWE W GENERACJI ROZPROSZONEJ
POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MIC JOURNALS No 74 Electrical Engineering 201 Bartosz CERAN* OGNIWA PALIWOWE W GENERACJI ROZPROSZONEJ W artykule przedstawiono badania przeprowadzone na stosie ogniw
Bardziej szczegółowoWykorzystanie energii z odnawialnych źródeł na Dolnym Śląsku, odzysk energii z odpadów w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii
Wykorzystanie energii z odnawialnych źródeł na Dolnym Śląsku, odzysk energii z odpadów w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii Paweł Karpiński Pełnomocnik Marszałka ds. Odnawialnych Źródeł Energii
Bardziej szczegółowoZastosowanie gazowych pomp ciepła GHP w klimatyzacji i wentylacji. dr inż. Tomasz Wałek
Zastosowanie gazowych pomp ciepła GHP w klimatyzacji i wentylacji dr inż. Tomasz Wałek Nowoczesne budownictwo Projektowane i budowane są coraz nowocześniejsze budynki Klimatyzacja staje się standardem,
Bardziej szczegółowoSkojarzone układy Hewalex do podgrzewania ciepłej wody użytkowej i ogrzewania budynku
Skojarzone układy Hewalex do podgrzewania ciepłej wody użytkowej i ogrzewania budynku Układy grzewcze, gdzie konwencjonalne źródło ciepła jest wspomagane przez urządzenia korzystające z energii odnawialnej
Bardziej szczegółowoWykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej. Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211
Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211 Gaz ziemny- najważniejsze Gaz ziemny jest to rodzaj paliwa kopalnianego zwany potocznie błękitnym paliwem, jest
Bardziej szczegółowoNUMER CHP-1 DATA 5.03.2012 Strona 1/5 TEMAT ZWIĘKSZENIE EFEKTYWNOŚCI GOSPODAROWANIA ENERGIĄ POPRZEZ ZASTOSOWANIE KOGENERACJI
NUMER CHP-1 DATA 5.03.2012 Strona 1/5 KOGENERACJA- to proces jednoczesnego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej. Zastosowanie kogeneracji daje Państwu możliwość zredukowania obecnie ponoszonych kosztów
Bardziej szczegółowoPLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 137 ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce STRESZCZENIE KT 137 obejmuje swoim zakresem urządzenia cieplno-mechaniczne stosowane w elektrowniach, elektrociepłowniach
Bardziej szczegółowoSKYTEH. Elektrodowe systemy grzewcze wykorzystywane są na całym świecie.
PL SKYTEH. Firma SKYTEH powstała w 2009 r., wprowadzając na rynek polski technologię elektrodową, umożliwiającą ogrzewanie mieszkań i domów za pomocą energii elektrycznej. Na skutek rosnących w bardzo
Bardziej szczegółowoOgniwa paliwowe komercyjne rozwiązania SOFC
Ogniwa paliwowe komercyjne rozwiązania SOFC Potencjalny zakres zastosowań ogniw SOFC generatory stacjonarne domowe CHP zdalne zasilanie komercyjne CHP energetyka rozproszona przemysłowe CHP elektrownie
Bardziej szczegółowoELASTYCZNY SYSTEM PRZETWARZANIA I PRZEKSZTAŁCANIA ENERGII MAŁEJ MOCY DLA MASOWEGO WYKORZYSTANIA W GOSPODARCE ENERGETYCZNEJ KRAJU
Warszawa 19 lipca 2011 Centrum Prasowe PAP ul. Bracka 6/8, Warszawa Stowarzyszenie na Rzecz Efektywności ETA i Procesy Inwestycyjne DEBATA UREALNIANIE MARZEŃ NOWE TECHNOLOGIE W ENERGETYCE POZWALAJĄCE ZAMKNĄĆ
Bardziej szczegółowoDr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne
Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 1 Podziały i klasyfikacje elektrowni Moc elektrowni pojęcia podstawowe 2 Energia elektryczna szczególnie wygodny i rozpowszechniony nośnik energii Łatwość
Bardziej szczegółowoLokalne systemy energetyczne
2. Układy wykorzystujące OZE do produkcji energii elektrycznej: elektrownie wiatrowe, ogniwa fotowoltaiczne, elektrownie wodne (MEW), elektrownie i elektrociepłownie na biomasę. 2.1. Wiatrowe zespoły prądotwórcze
Bardziej szczegółowoMożliwości magazynowania energii elektrycznej z OZE
Możliwości magazynowania energii elektrycznej z OZE Grzegorz Lota Politechnika Poznańska, Instytut Chemii i Elektrochemii Technicznej Instytut Metali Nieżelaznych Oddział w Poznaniu Centralne Laboratorium
Bardziej szczegółowoVII Międzynarodowej Konferencji CIEPŁOWNICTWO 2010 Wrocław
VII Międzynarodowej Konferencji CIEPŁOWNICTWO 2010 Wrocław Produkcja energii przez Fortum: 40% źródła odnawialne, 84% wolne od CO 2 Produkcja energii Produkcja ciepła Hydro power 37% Biomass fuels 25%
Bardziej szczegółowoNiskoemisyjne, alternatywne paliwa w transporcie. Sławomir Nestorowicz Pełnomocnik Dyrektora ds. Paliw Metanowych
Niskoemisyjne, alternatywne paliwa w transporcie Sławomir Nestorowicz Pełnomocnik Dyrektora ds. Paliw Metanowych Ramowe dokumenty dotyczące stosowania niskoemisyjnych, alternatywnych paliw w transporcie
Bardziej szczegółowoEnergetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na
Bardziej szczegółowoHist s o t ri r a, a, z a z s a a s d a a a d zi z ał a a ł n a i n a, a
Silnik Stirlinga Historia, zasada działania, rodzaje, cechy użytkowe i zastosowanie Historia silnika Stirlinga Robert Stirling (ur. 25 października 1790 - zm. 6 czerwca 1878) Silnik wynalazł szkocki duchowny
Bardziej szczegółowoGospodarka energetyczna skojarzona - elektrociepłownie korzystające z energii wiatru i energii wodorowej.
Gospodarka energetyczna skojarzona - elektrociepłownie korzystające z energii wiatru i energii wodorowej. dr inż. Gerhard Buttkewitz Inicjatywa na rzecz technologii wodorowych Meklemburgii-Pomorza Przedniego
Bardziej szczegółowoKOGENERACJA ENERGII CIEPLNEJ I ELEKTRYCZNEJ W INSTALACJACH ŚREDNIEJ WIELKOŚCI
KOGENERACJA ENERGII CIEPLNEJ I ELEKTRYCZNEJ W INSTALACJACH ŚREDNIEJ WIELKOŚCI Autor: Opiekun referatu: Hankus Marcin dr inŝ. T. Pająk Kogeneracja czyli wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu
Bardziej szczegółowoNowoczesna produkcja ciepła w kogeneracji. Opracował: Józef Cieśla PGNiG Termika Energetyka Przemysłowa
Nowoczesna produkcja ciepła w kogeneracji Opracował: Józef Cieśla PGNiG Termika Energetyka Przemysłowa Wprowadzenie Wytwarzanie podstawowych nośników energii takich jak ciepło i energia elektryczna może
Bardziej szczegółowoNR KAT. PRODUKT MOC [kw] OPIS CENA [NETTO PLN] 0RGZ3AXA TP3 COND 65 18,0-65,0
TRÓJCIĄGOWE, KONDENSACYJNE KOTŁY OLEJOWO-GAZOWE Doskonały stosunek ceny do jakości i możliwości Wysoka sprawność do 10,5% Konstrukcja zapewniająca bardzo wysoką wydajność i odporność na korozję Duża pojemność
Bardziej szczegółowoEnergia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe
Dr inż. Mariusz Szewczyk Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki 35-959 Rzeszów, ul. W. Pola 2 Energia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe
Bardziej szczegółowoNowy mix energetyczny
Nowy mix energetyczny Autor: Radosław Szczerbowski - Politechnika Poznańska, Instytut Elektroenergetyki ("Energia Elektryczna" - 2/2017) Rozwój energetyki prosumenckiej Obserwowane obecnie zmiany na światowych
Bardziej szczegółowoEkonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce
Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Małe układy do skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej
Bardziej szczegółowoCzym różni się kocioł kondensacyjny od tradycyjnego?
Czym różni się kocioł kondensacyjny od tradycyjnego? Zarówno kotły tradycyjne (niekondensacyjne) jak i kondensacyjne są urządzeniami, które ogrzewają budynek oraz ciepłą wodę użytkową. Podobnie jak tradycyjne,
Bardziej szczegółowoUkłady kogeneracyjne - studium przypadku
Układy kogeneracyjne - studium przypadku 7 lutego 2018 Podstawowe informacje Kogeneracja jest to proces, w którym energia pierwotna zawarta w paliwie (gaz ziemny lub biogaz) jest jednocześnie zamieniana
Bardziej szczegółowo1. W źródłach ciepła:
Wytwarzamy ciepło, spalając w naszych instalacjach paliwa kopalne (miał węglowy, gaz ziemny) oraz biomasę co wiąże się z emisją zanieczyszczeń do atmosfery i wytwarzaniem odpadów. Przedsiębiorstwo ogranicza
Bardziej szczegółowoCzysty wodór w każdej gminie
Czysty wodór w każdej gminie Poprzez nowoczesne technologie budujemy lepszy świat. Adam Zadorożny Prezes firmy WT&T Polska Sp. z o.o Misja ROZWIĄZUJEMY PROBLEMY KLIENTÓW BUDUJĄC WARTOŚĆ FIRMY GŁÓWNY CEL
Bardziej szczegółowoEnergia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie
Energia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie ultrafioletowe, Promieniowanie widzialne, Promieniowanie
Bardziej szczegółowoInstalacje z kolektorami pozyskującymi energię promieniowania słonecznego (instalacje słoneczne)
Czyste powietrze - odnawialne źródła energii (OZE) w Wyszkowie 80% dofinansowania na kolektory słoneczne do podgrzewania ciepłej wody użytkowej dla istniejących budynków jednorodzinnych Instalacje z kolektorami
Bardziej szczegółowo