RAPORT O STANIE POWIATU NOWOSĄDECKIEGO

Transkrypt

1

2 RAPORT O STANIE POWIATU NOWOSĄDECKIEGO Suplement ZARZĄD POWIATU NOWOSĄDECKIEGO NOWY SĄCZ 2004 r.

3 SPIS TREŚCI 1. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE I OCHRONA ŚRODOWISKA 1.1. Obszary chronione 1.2. Zanieczyszczenie powietrza 1.3. Gospodarka ściekowa 1.4. Gospodarka odpadami 2. OCHRONA ZDROWIA 2.1. Wprowadzenie 2.2. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital im. J. Dietla w Krynicy Zdroju 2.3. Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Likwidacji 2.4. SP ZOZ Sądeckie Pogotowie Ratunkowe 2.5. Powiatowy Ośrodek Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia 3. POMOC SPOŁECZNA 3.1. Zasoby instytucjonalne pomocy społecznej 3.2. Instytucje o zasięgu ponadgminnym 3.3. Rodziny zastępcze 3.4. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności 4. BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE 4.1. Przestępstwa i wypadki drogowe 4.2. Działania podejmowane przez Powiat na rzecz poprawy bezpieczeństwa 4.3. Ochrona przeciwpożarowa i ratownictwo 5. EDUKACJA 5.1. Szkoły i placówki oświatowe prowadzone przez Powiat Nowosądecki 5.2. Zmiany w strukturze placówek oświatowych na terenie Powiatu Nowosądeckiego w latach Czynniki kształtujące sieć szkół na terenie Powiatu Nowosądeckiego Kadra nauczycielska Wychowanie pozaszkolne Finansowanie zadań oświatowych 5.4. Baza materialna szkół i placówek oświatowych Stan wyjściowy Inwestycje oświatowe Remonty 5.5. Współpraca ze szkołami wyższymi 6. KULTURA 6.1. Wprowadzenie 6.2. Formy działalności kulturalnej instytucje kultury i społeczny ruch kulturalny 6.3. Nakłady finansowe ponoszone przez Powiat Nowosądecki na zadania z zakresu kultury 6.4. Powiatowe instytucje kultury Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury Powiatowa Biblioteka Publiczna 6.5. Współpraca z instytucjami upowszechniania kultury, organizacjami i stowarzyszeniami kultury oraz amatorskim ruchem artystycznym; nagrody i wyróżnienia 2

4 7. SPORT 7.1. Jednostki działające w sferze kultury fizycznej i sportu 7.2. Finansowanie kultury fizycznej 8. TURYSTYKA 8.1. Działania na rzecz rozwoju turystyki promocja Sądecczyzny 8.2. Współpraca z podmiotami działającymi w branży turystycznej 8.3. Agroturystyka 9. POZOSTAŁE ZAGADNIENIA SPOŁECZNE 9.1. Realizacja zadań z zakresu ochrony praw konsumentów w okresie Realizacja zadań z zakresu mniejszości narodowych 10. INFRASTRUKTURA DROGOWA Stan dróg powiatowych Poprawa stanu powiatowej sieci drogowej w latach Realizacja rzeczowa zadań Finansowanie zadań Plan działań (program zamierzeń) Działania na rzecz poprawy pozostałej infrastruktury komunikacyjnej 11. INWESTYCJE ZREALIZOWANE W ZAKRESIE BUDOWNICTWA NA TERENIE GMIN W ROKU Inwestycje służące poprawie stanu środowiska, tj. budowa sieci kanalizacji sanitarnych Inwestycje w zakresie poprawy infrastruktury technicznej 12. GOSPODARKA MIENIEM Gospodarowanie nieruchomościami Skarbu Państwa Gospodarowanie nieruchomościami stanowiącymi własność Powiatu Działalność Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Nowym Sączu 13. FINANSE POWIATU NOWOSĄDECKIEGO Budżet Powiatu Nowosądeckiego w latach Gospodarka pozabudżetowa Gospodarstwa pomocnicze Środki specjalne Fundusze celowe 14. PODMIOTY GOSPODARCZE I LOKALNY RYNEK PRACY 15. BEZROBOCIE 16. DZIAŁANIA W ZAKRESIE INFORMACJI EUROPEJSKIEJ, ŚRODKÓW POMOCOWYCH ORAZ WSPÓŁRACY Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI I KOORDYNACJI ROZWOJU 17. WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA 3

5 18. DZIAŁANIA NA RZECZ POPRAWY JAKOŚCI OBSŁUGI MIESZKAŃCÓW POWIATU NOWOSĄDECKIEGO Poprawa bazy lokalowej, warunków pracy i przyjmowania interesantów w Starostwie Powiatowym w Nowym Sączu Działania w zakresie komunikacji i transportu SAMORZĄD POWIATU NOWOSĄDECKIEGO SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY POWIATU NOWOSĄDECKIEGO ZA OKRES OD DNIA 25 LISTOPADA 2002 R. DO 25 LISTOPADA 2004 R. 4

6 Wstęp Przekazujemy do Państwa rąk suplement Raportu o Stanie Powiatu Nowosądeckiego obejmujący okres od końca 2002 roku do połowy roku Poprzednia edycja Raportu była próbą spojrzenia na działalność pierwszego okresu funkcjonowania samorządu powiatowego ziemi sądeckiej po reformie administracyjnej roku Spotkała się ze znacznym zainteresowaniem czytelników, zarówno mieszkańców Sądecczyzny, jak i tych wszystkich, dla których ziemia sądecka jest godna uwagi jako miejsce wypoczynku i inwestowania. Zebrane informacje posłużyły jako źródło do wielu opracowań tematycznych o Powiecie Nowosądeckim, analiz statystycznych oraz diagnoz rozwoju. Przez ostanie dwa lata samorząd lokalny realizował swe zadania wzbogacając się o kolejne doświadczenia. W roku 2004 Polska stała się członkiem Unii Europejskiej, a tym samym społeczności lokalne zyskały nowe kierunki i możliwości rozwoju. W tym czasie zmieniały się uwarunkowania prawne, przybliżając władze lokalne do mieszkańców oraz przystosowując polskie prawo do wymagań i norm Unii Europejskiej. Zmiany te znalazły odzwierciedlenie w działalności samorządu powiatowego, podejmowanych przedsięwzięciach oraz planach na najbliższe lata. Warto także wspomnieć, iż lata obejmują okres pierwszej połowy II kadencji Rady Powiatu Nowosądeckiego. Edycja niniejsza jest ułożona według planu Raportu o Stanie Powiatu Nowosądeckiego na lata Z racji wskazanych powyżej uwarunkowań zmieniono nieznacznie układ Suplementu, tak jednakże, by uzupełniał on bezpośrednio treści zawarte w edycji Jak poprzednio, omówiono najpierw kwestie ochrony środowiska (rozdział 1.) i zagadnienia społeczne (rozdziały ). Następnie scharakteryzowano infrastrukturę lokalną (rozdziały ) oraz finanse Powiatu (rozdział 13.). Ostatni blok poświęcono rozwojowi lokalnemu i współpracy międzynarodowej (rozdziały ) oraz działaniom na rzecz poprawy jakości obsługi mieszkańców (rozdział 18.). Na zakończenie zaprezentowano strukturę samorządu powiatowego oraz sprawozdanie z działalności Rady Powiatu Nowosądeckiego II kadencji za lata Mimo wskazania w tytule Suplementu okresu niektóre fragmenty opracowania sięgają horyzontu wcześniejszego, tak by ukazać trend danego zjawiska. Z tego też względu pominięto te zagadnienia, które zostały szczegółowo omówione w poprzedniej edycji, by nie powtarzać zarysowanej uprzednio tematyki. Oddając do rąk Państwa Suplement, głęboko wierzymy, iż tak jak edycja Raportu z lat , spotka się on z szerokim zainteresowaniem wszystkich tych, którym bliska jest tematyka uwarunkowań i perspektyw rozwoju ziemi sądeckiej. Licząc na cenne uwagi życzymy ciekawej i przyjemnej lektury Zarząd Powiatu Nowosądeckiego 5

7 1. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE I OCHRONA ŚRODOWISKA 1.1. Obszary chronione Cały obszar dawnego województwa nowosądeckiego, a obecnie Powiat Nowosądecki Rozporządzeniem nr 27 Wojewody Nowosądeckiego z dnia 1 października 1997 r. został uznany za Obszar Chronionego Krajobrazu. Łączna pow. obszaru wynosi km 2. Do Obszaru Chronionego Krajobrazu nie są wliczone obszary objęte inną formą ochrony. Na terenie Powiatu Nowosądeckiego znajduje się Popradzki Park Krajobrazowy. Został on powołany uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Nowym Sączu w 1987 r. Zajmuje obszar 52 tys. ha, a wraz z otuliną 76 tys. ha. Popradzki Park Krajobrazowy jest jednym z największych parków krajobrazowych w Polsce. Na terenie Parku znajdują się dwie ścieżki przyrodniczo dydaktyczne. Pierwszą ścieżkę utworzono w rezerwacie Las Lipowy Obrożyska. Druga ścieżka przyrodniczo dydaktyczna znajduje się na terenie Roztoki. Ponadto na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego znajduje się 14 rezerwatów przyrody, z czego 12 to rezerwaty leśne. Na terenie Powiatu Nowosądeckiego występują inne formy ochrony tj. pomniki przyrody, jeden użytek ekologiczny oraz jeden zespół przyrodniczo krajobrazowy. W roku 1998 r. liczba pomników przyrody wynosiła 168. Większość pomników przyrody stanowią pojedyncze drzewa 88 oraz grupy drzew 55. Nadmienić należy, że wśród pomników przyrody oprócz drzew znajdują się źródła siarczkowe, dolinowe powierzchniowe i zboczowe oraz szczawy szczelinowe, jest ich 21. Większość z nich znajduje się na terenie gminy Piwniczna, Muszyna i Rytro. Ponadto za pomniki przyrody uznane zostały zespoły skalne i jaskinie znajdujące się na terenie gminy Piwniczna i Krynica Zdrój 2 oraz dwie aleje drzew w Muszynie i Starym Sączu. Liczba pomników przyrody w 1999 r. i 2000 r. nie uległa zmianie. Obecnie (dane za rok 2003) ilość pomników przyrody na terenie Powiatu Nowosądeckiego wynosi 171 (93 pojedyncze drzewa, 51 grupy drzew, 2 aleje, 4 skałki, 21 inne). Oprócz pomników przyrody na terenie Powiatu Nowosądeckiego znajduje się jeden użytek ekologiczny pn. Stary kamieniołom na terenie gminy Rytro o powierzchni 0,2 ha oraz jeden zespól przyrodniczo - krajobrazowy Wyspa Grodzisko wraz z przyległym pasem wód zbiornika Rożnowskiego na terenie gminy Gródek n/dunajcem o powierzchni 4,0 ha Zanieczyszczenie powietrza Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza w Powiecie Nowosądeckim są przedsiębiorstwa energetyki cieplnej, kotłownie lokalne, zakłady przemysłowe, transport i paleniska indywidualne. Emisja z punktowych źródeł zanieczyszczeń tj. zakładów przemysłowych i przedsiębiorstw energetyki cieplnej jest objęta kontrolą i ewidencją, natomiast emisja z pozostałych źródeł, ze względu na charakter i rozproszenie jest trudna do zbilansowania i nie jest kontrolowana w skali Powiatu. Udział źródeł nie punktowych w ogólnej emisji jest szacowany jako znaczący, lecz nie określony ilościowo. W strukturze emisji zanieczyszczeń do powietrza wyróżnia się: zanieczyszczenia pyłowe: pyły ze spalania paliw, pyły z procesów technologicznych, zanieczyszczenia gazowe: SO 2, NO 2, CO, CO 2 oraz inne gazy. W 2003 roku na terenie działalności Delegatury w Nowym Sączu badania stanu zanieczyszczenia powietrza przeprowadziły: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w 6

8 Krakowie Delegatura w Nowym Sączu i Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Nowym Sączu w punktach reprezentatywnych dla m. Nowego Sącza i okolic wraz z obszarami ochrony uzdrowiskowej. Badania prowadzono metodą manualną polegającą na oznaczaniu wartości stężeń średniodobowych w trzech podstawowych wskaźnikach zanieczyszczeń: SO 2, NO 2 i pył zawieszony w uzdrowiskach: Krynica Zdrój, ul. Nowotarskiego, Muszyna Rynek 14, Piwniczna Rynek 2. Na podstawie przeprowadzonych badań można ocenić jaki jest udział zanieczyszczeń gazowych i pyłowych na terenie Powiatu Nowosądeckiego. W 2003 roku emisja pyłów w Powiecie Nowosądeckim wynosiła 29,7 ton, co stanowi 19,3% ogólnej emisji. Natomiast gazów ogółem wyemitowano 124,2 ton tj. 80,7% ogólnej emisji. W strukturze emitowanych zanieczyszczeń gazowych najwięcej wprowadza się do atmosfery tlenku węgla (62,2% emisji gazów), dwutlenku azotu (21%) i dwutlenku siarki (16,7%). Emisja zakładów przemysłowych stanowiła 51% emisji ogólnej, natomiast z gospodarki komunalnej 49%. Zakłady o znaczącej emisji zanieczyszczeń do powietrza z terenu Powiatu Nowosądeckiego to Zakład Piwowarski Browar Grybów Spółka z o. o. (39,5% ogólnej emisji z Powiatu) i kotłownia w Starym Sączu Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej (28% ogólnej emisji z Powiatu). W 2003 roku nastąpił spadek emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych z zakładów zlokalizowanych na terenie Powiatu Nowosądeckiego o 21% w porównaniu do roku Tabela nr 1 Wielkości emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do powietrza atmosferycznego w latach z terenu Powiatu Nowosądeckiego Rok Emisja ogółem (bez CO) tys. Mg/rok Emisja pyłów tys. Mg/rok Emisja gazów ogółem tys. Mg/rok SO 2 tys. Mg/rok NO 2 tys. Mg/rok CO tys. Mg/rok Inne gazy tys. Mg/rok ,11 0,03 0,08 0,01 0,01 0,06 0, ,12 0,04 0,09 0,01 0,02 0,05 0, ,19 0,04 0,15 0,02 0,03 0,10 0, ,15 0,03 0,12 0,02 0,03 0,08 0,0 Źródło: Informacja o Stanie Środowiska w 2003 r. Powiat Nowosądecki, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie, Delegatura w Nowym Sączu Tabela nr 2 Wartości średnioroczne zanieczyszczeń powietrza w 2003 roku w punktach pomiarowych na terenie Powiatu Nowosądeckiego Lp. Adres Obsługa Pył μg/m 3 SO 2 μg/m 3 NO 2 μg/m 3 1. Krynica Zdrój, Nowotarskiego WSSE 11,1 2,0 22,1 2. Muszyna, Rynek 14 WSSE 18,0 3,1 13,8 3. Piwniczna, Rynek 2 WSSE 22,1 5,9 12,1 Źródło: Informacja o Stanie Środowiska w 2003 r. Powiat Nowosądecki, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie, Delegatura w Nowym Sączu Stężenie średnioroczne pyłu zawieszonego mierzonego reflektometrycznie w 2003 roku na obszarach ochrony uzdrowiskowej kształtowało się w granicach od 11,1 μg/m 3 w Krynicy Zdroju do 22,1 μg/m 3 w Piwnicznej, co odpowiada od 28% D a do 55% D a. W żadnym punkcie nie wystąpiło przekroczenie dopuszczalnej wartości średniorocznej stężenia pyłu zawieszonego tj. 40 μg/m 3. W punktach pomiarowych zlokalizowanych na terenie obszarów ochrony uzdrowiskowej w 2003 roku zaznaczył się wzrost stężenia pyłu zawieszonego w porównaniu do lat poprzednich. Największy wzrost o 10% nastąpił w Piwnicznej. 7

9 Dwutlenek siarki Stężenie średnioroczne SO 2 w 2003 roku kształtowało się w granicach od 2,0 μg/m 3 w punkcie pomiarowym w Krynicy Zdroju do 5,9 μg/m 3 w Piwnicznej. W żadnym punkcie nie wystąpiło przekroczenie dopuszczalnej wielkości stężenia średniodobowego dla obszarów ochrony uzdrowiskowej tj. 125 μg/m 3. Wartości stężeń średniorocznych dwutlenku siarki są porównywalne do stężeń uzyskanych w 2001 roku. Dwutlenek azotu Stężenie średnioroczne dwutlenku azotu w 2003 roku na obszarze ochrony uzdrowiskowej w Powiecie Nowosądeckim kształtowało się w granicach od 12,1 μg/m 3 w Piwnicznej do 22,1 μg/m 3 w Krynicy Zdroju, co stanowi od 35% do 63% dopuszczalnej normy. W żadnym punkcie nie wystąpiło przekroczenie dopuszczalnej wartości średniorocznej stężenia dwutlenku azotu dla obszarów ochrony uzdrowiskowej tj. 35 μg/m 3. W 2003 roku nastąpił wzrost średniorocznych stężeń dwutlenku azotu na każdym punkcie pomiarowym. Największy wzrost o 69% w porównaniu do roku 2002 wystąpił w punkcie pomiarowym w Krynicy Zdroju. W kwietniu 2003 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie Delegatura w Nowym Sączu w ramach monitoringu regionalnego rozpoczęła badania zanieczyszczeń powietrza dwutlenkiem azotu i dwutlenkiem siarki metodą wskaźnikową /pasywną/. W Powiecie Nowosądeckim punkt pomiarowy, na którym prowadzono pomiary zanieczyszczeń powietrza metodą pasywną ulokowany był w Muszynie na budce telefonicznej TAXI obok budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących. Pomiary prowadzono od kwietnia do grudnia 2003 roku średnia roczna z 9 wyników. Wartość stężenia średniorocznego dwutlenku azotu w punkcie pomiarowym w Muszynie w 2003 roku wyniosła 6,5 μg/m 3, co stanowi 16,25% wartości dopuszczalnej, zaś wartość stężenia średniorocznego dwutlenku siarki 6,1μg/m 3. Ocena jakości powietrza Dokonując oceny jakości powietrza na terenie Powiatu Nowosądeckiego wzięto pod uwagę wyniki otrzymane ze stacji manualnych obsługiwanych przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną. Stacje te są zlokalizowane w Muszynie, Piwnicznej i Krynicy Zdroju. Na terenie Powiatu Nowosądeckiego w 2003 roku nie nastąpiły przekroczenia wartości dopuszczalnych stężeń dla podstawowych zanieczyszczeń powietrza, dlatego strefa ta została zakwalifikowana do klasy A ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ze względu na ochronę roślin Gospodarka ściekowa Głównymi źródłami zanieczyszczeń cieków wodnych na terenie Powiatu są: 1. ścieki sanitarne, 2. spływ wód deszczowych z terenów zabudowanych miast i wsi oraz z dróg ze względu na duże obciążenie ruchem dróg przelotowych, 3. zanieczyszczenia obszarowe, to jest: zanieczyszczenia związane z rolnictwem, a między innymi z hodowlą zwierząt i nawożeniem mineralnym, zanieczyszczania związane z erozją terenów zlewni, zanieczyszczenia pochodzenia atmosferycznego, 8

10 zanieczyszczenia z weekendowej masowej rekreacji wzdłuż dolin rzek: Dunajca i Popradu, wycieki z wysypisk śmieci, spływy ropopochodnych oraz związków chemicznych spowodowane katastrofami środków transportu, 4. zanieczyszczenia rzeki Poprad płynące ze Słowacji. W 2003 roku z terenu Powiatu Nowosądeckiego odprowadzono ogółem 4,9 mln m 3 ścieków, a w tym 4,85 mln m 3 ścieków komunalnych (co stanowi 99%) i 0,05 mln m 3 (1%) ścieków przemysłowych, których odbiornikami są rzeki: Dunajec, Poprad, Biała Tarnowska. Z ogólnej ilości ścieków komunalnych 98,5% oczyszczono biologicznie, 0,84% mechanicznie i 0,66% ścieków odprowadzono do odbiorników w stanie surowym. Ocenę stanu zanieczyszczenia wód, wyraża się zaliczeniem odcinków rzek do poszczególnych klas czystości. Stan zanieczyszczenia wód poszczególnych rzek sądeckich w roku 2003 przedstawiał się następująco: Rzeka Dunajec Stężenia substancji organicznych do zrzutu ścieków z oczyszczalni dla Nowego Sącza kształtował się na poziomie I klasy czystości, poniżej zrzutu ścieków do zbiornika Rożnowskiego odpowiadał wartością II klasy czystości Stężenia zawiązków nieorganicznych (chlorków, siarczanów, substancji rozpuszczonych) kształtował się w wartościach I klasy czystości Zawartość zawiesiny do ppk Dąbrowa Kamieniołom kształtowała się w wartościach I klasy czystości, w odcinku ujściowym do Zbiornika Rożnowskiego osiągnęła średnio poziom II klasy czystości Stężenia substancji biogennych na odcinku rzeki do zrzutu ścieków z oczyszczalni dla Nowego Sącza występowały w wartościach I klasy czystości, poniżej zrzutu ścieków z oczyszczalni osiągnęły poziom II klasy czystości we wskaźnikach: azot azotynowy, fosforany, fosfor ogólny Stężenia zanieczyszczeń specyficznych: metali, fenoli lotnych, detergentów anionoaktywnych na całej długości rzeki odpowiadały wartościom I klasy czystości Wskaźnik hydrobiologiczny (seston) klasyfikował wody Dunajca do II klasy czystości wód słabo zanieczyszczonych strefy β-mezosaprobowej Stan sanitarny rzeki od Gołkowic do zrzutu ścieków z oczyszczalni dla Nowego Sącza kształtował się na poziomie II klasy czystości, poniżej zrzutu ścieków z oczyszczalni osiągnął wartości ponadnormatywne (wskaźnik przekroczenia normatywu I klasy czystości 125) Rzeka Łososina Stężenia substancji organicznych w punkcie kontrolnym Jakubkowice kształtowały się na poziomie II klasy czystości Stężenia zanieczyszczeń nieorganicznych (chlorków, siarczków, substancji rozpuszczonych) występowały w wartościach niższych niż dopuszczalne dla wód I klasy czystości Ilość zawiesin średnio kształtowała się w wartościach II klasy czystości, podczas intensywnego topnienia śniegu (15 styczeń, 12 marzec) ilość niesionej zawiesiny wzrastała do wartości ponadnormatywnych Stężenia substancji biogennych odpowiadały wartością II klasy czystości 9

11 Zanieczyszczenia specyficzne (metale, detergenty, fenole) występowały w wartościach I klasy czystości, stężenia manganu osiągnęły poziom II klasy czystości Pod względem hydrobiologicznym w odcinku ujściowym do Zbiornika Czchowskiego wody II klasy czystości strefy β-mezosaprobowej Stan sanitarny rzeki w odcinku ujściowym odpowiadał III klasie czystości Rzeka Poprad Stężenia substancji organicznych w granicznym odcinku rzeki Ćirć Muszyna kształtowały się na poziomie II klasy czystości, na pozostałym odcinku od Muszyny do ujścia odpowiadały wartościom I klasy czystości Ilość związków nieorganicznych (chlorków, siarczków, substancji rozpuszczonych) na całej długości rzeki odpowiadała I klasie czystości Obciążenie rzeki zawiesiną od granicy ze Słowacją do ujścia do Popradu kształtowało się w wartościach III klasy czystości Stężenia substancji biogennych występowały na poziomie wartości ponadnormatywnych we wskaźniku azot azotynowy w przekroju granicznym Ćirć, na terenie Polski w wodach Popradu nastąpiło zmniejszenie stężeń azotu azotynowego do poziomu III klasy czystości Stężenia substancji specyficznych występowały w wartościach dopuszczalnych dla wód I klasy czystości, tylko zawartość manganu w punkcie kontrolnym Ćirć i ekstraktu eterowego w punkcie kontrolnym Piwniczna osiągnęła poziom II klasy czystości Według wskaźnika hydrobiologicznego (seston) wody II klasy czystości strefy β-mezosaprobowej wód słabo zanieczyszczonych Stan sanitarny rzeki odpowiadał III klasie czystości na całej jej długości Rzeka Muszynka Powyżej ujęcia wody dla Krynicy Zdrój stężenia wskaźników fizyko-chemicznych odpowiadały wartościom I klasy czystości, stan sanitarny wód odpowiadał II klasie czystości Poniżej ujścia Kryniczanki: stężenia substancji organicznych odpowiadały I klasie czystości, stężenia substancji nieorganicznych na poziomie wartości I klasy czystości Ilość zawiesin była niska na poziomie I klasy czystości Stężenia związków biogennych odpowiadały wartościom ponadnormatywnym we wskaźniku fosforany Stężenia zanieczyszczeń specyficznych (metali, detergentów i fenoli lotnych) odpowiadały I klasie czystości Według kryterium hydrobiologicznego II klasa czystości na całej długości potoku Stan sanitarny odpowiadał III klasie czystości Jakość wód podano na podstawie Informacji o stanie środowiska w 2003 r. Powiat Nowosądecki WIOŚ w Krakowie. 10

12 Tabela nr 3 Wyposażenie miast, miast i gmin, na terenie Powiatu w urządzenia oczyszczające (dane za 2003 r.) Gminy i miasta Oczyszczalnie gminne i miejskie Inne oczyszczalnie (przyzakładowe, przyzagrodowe, korzeniowe, itp.) Długość sieci kanalizacyjnej (w km) Ilość gospodarstw, mieszkań podłączonych do sieci Miasto Grybów 3-5,4 511 Miasto Krynica Zdrój , Miasto i Gmina 1-55, Uzdrowiskowa Muszyna Miasto i Gmina Piwniczna ,3 486 Zdrój Miasto i Gmina Stary Sącz ,1 732 Gmina Chełmiec 2-42, Gmina Gródek n/dunajcem ,3 120 Gmina Grybów Gmina Kamionka Wielka Gmina Korzenna Gmina Łabowa Gmina Podegrodzie 1-0,4 - Gmina Łososina Dolna 1 3 9,7 214 Gmina Rytro 1-15,2 150 Gmina Nawojowa - 1 1,5 54 Gmina Łącko ,0 614 Źródło: Opracowanie własne Wydziału Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu 1.4. Gospodarka odpadami Nieodłącznym elementem działalności i bytowania człowieka są odpady: komunalne (powstające głównie w gospodarstwach domowych) i poprodukcyjne (powstające w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej). Odpady komunalne Odpady komunalne powstają w: gospodarstwach domowych, obiektach infrastruktury związanej z: handlem, usługami, szkolnictwem, turystyką, działalnością gospodarczą i wytwórczą. Ilość wytworzonych (koniecznych do zagospodarowania) odpadów komunalnych z gospodarstw domowych wyniosła w 2002 roku około Mg. Tabela nr 4 Skład morfologiczny odpadów komunalnych wytworzonych w gospodarstwach domowych Strumień odpadu Udział poszczególnych grup odpadów [%] Wytworzone odpady w Powiecie Nowosądeckim [Mg/rok] miasto miasto - wieś wieś - Odpady organiczne pochodzenia roślinnego 32,0% 22,5% 13,0% Odpady organiczne pochodzenia zwierzęcego 2,0% 1,5% 1,0% 347 Inne odpady organiczne 2,0% 2,0% 2,0% 555 Papier i tektura 19,0% 16,0% 13,0% Tworzywa sztuczne 14,0% 13,5% 13,0%

13 Materiały tekstylne 4,0% 3,5% 3,0% 902 Szkło 8,0% 8,0% 8,0% Metale 4,0% 4,0% 4,0% Odpady mineralne 5,0% 7,5% 10,0% Frakcja drobna (poniżej 10 mm) 10,0% 21,5% 33,0% Razem 100,0% 100,0% 100,0% Źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Nowosądeckiego Ilość odpadów komunalnych wytworzonych w 2002 roku w obiektach infrastruktury oszacowano na Mg/rok. Tabela nr 5 Skład morfologiczny odpadów z obiektów infrastruktury Strumień odpadu Udział poszczególnych grup odpadów [%] Wytworzone odpady w Powiecie Nowosądeckim [Mg/rok] Odpady organiczne pochodzenia roślinnego Papier i tektura Tworzywa sztuczne Materiały tekstylne Szkło Metale Odpady mineralne Frakcja drobna (< 10 mm) Razem Źródło: Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Nowosądeckiego Strumień odpadów wytworzonych w rozbiciu na poszczególne gminy przedstawia się następująco: Grybów - miasto 5% Krynica Zdrój 12% Muszyna 7% Piwniczna Zdrój 6% Stary Sącz 14% Chełmiec 10% Gródek nad Dunajcem 4% Grybów - gmina 10% Kamionka Wielka 4% Korzenna 6% Łabowa 2% Łącko 6% Łososina Dolna 4% Nawojowa 3% Podegrodzie 5% Rytro 2% Jedyną formą unieszkodliwiania tych odpadów jest składowanie ich na składowiskach na terenie Powiatu oraz na składowisku odpadów w Nowym Sączu (największy strumień odpadów). 12

14 Tabela nr 6 Składowiska odpadów na obszarze Powiatu Lokalizacja/gmina Powierzchnia składowania Chłonność składowiska Nagromadzenie odpadów Wypełnienie składowiska Rok rozpoczęcia eksploatacji Rok planowanego zakończenia eksploatacji [ha] [m 3 ] [m 3 ] Mg % - - Muszyna Andrzejówka 1, ,9% Krynica Zdrój 0, ,0% Uroczysko Głębokie Podegrodzie Osowie 0, ,0% Biała Niżna NOWE 1, ,2% Stary Sącz Piaski 1, ,3% Łącznie 5, ,3% Nowy Sącz Zabełcze 3, ,0% z miastem Nowy Sącz 9, ,2% Źródło: Opracowanie własne Wydziału Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu Tabela nr 7 Składowiska do rekultywacji i w trakcie rekultywacji Składowisko Rekultywacja Piwniczna Kosarzyska do rekultywacji Biała Niżna Stare do rekultywacji Łabowa na Uhryniu do rekultywacji Muszyna Powroźnik w trakcie rekultywacji Źródło: Opracowanie własne Wydziału Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu Tabela nr 8 Miejsca składowania odpadów z gmin Powiatu Nowosądeckiego Składowiska Z jakich gmin Powiatu Nowosądeckiego składowane są odpady Muszyna - Andrzejówka Muszyna Krynica Zdrój - Uroczysko Głębokie Krynica Zdrój Podegrodzie - Osowie Podegrodzie, Łącko Biała Niżna NOWE Gmina Grybów, Miasto Grybów Stary Sącz - Piaski Stary Sącz Nowy Sącz - Zabełcze Kamionka Wielka, Chełmiec, Rytro, Gródek n/d, Nawojowa, Piwniczna, Łabowa, Łososina Dolna, Korzenna Źródło: Opracowanie własne Wydziału Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu Na terenie Powiatu znajdują się ponadto miejsca niekontrolowanego składowania głównie odpadów komunalnych tzw. dzikie wysypiska. Przede wszystkim są to naturalne zagłębienia terenu, byłe wyrobiska czy przydrożne rowy, które traktowane są jako nieodpłatne miejsca porzucania odpadów. Miejsca takie można też zlokalizować w lasach, na brzegach jezior, rzek i potoków, czy np. na szlakach turystycznych. Dzikie wysypiska w miarę możliwości gmin (szczególnie finansowych) są likwidowane na bieżąco. Zjawiskiem dość powszechnym jest spalanie odpadów na powierzchni ziemi czy w piecach co, w efekcie czego emitowanych jest do powietrza szereg zanieczyszczeń, w tym również związków toksycznych. W ostatnich latach gminy podejmowały działania mające na celu wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów i odzysku surowców wtórnych (szkło, tworzywa sztuczne, metale, tekstylia, makulatura). Jak wynika z przeprowadzonych ankiet (stan na 2002 r.) selektywna zbiórka odpadów prowadzana jest na terenie gmin: Chełmiec, Kamionka Wielka, Krynica Zdrój, Łącko, Łososina Dolna, Nawojowa, Podegrodzie, Rytro, Piwniczna Zdrój, Stary Sącz, Muszyna. 13

15 Powiat Nowosądecki wraz z gminami podjął inicjatywę opracowania i wdrożenia koncepcji kompleksowego zagospodarowania odpadów. Koncepcja kompleksowego zagospodarowania odpadów z terenu miasta Nowego Sącza oraz Powiatu Nowosądeckiego została przyjęta przez Konwent Burmistrzów i Wójtów Powiatu Nowosądeckiego. W ramach jej realizacji wyrażono wolę rozpoczęcia inwestycji pn. Zakład Utylizacji Odpadów. Zakład obejmowałby sortownię, kompostownię i składowisko odpadów inertnych (tzn. odpadów obojętnych dla środowiska, nie wchodzących w reakcje chemiczne). Deklaracja gmin o przystąpieniu do wspólnej realizacji w/w zadania wyrażana jest w formie stosownych uchwał Rad Gmin. Dotychczas wolę współpracy wyraziły gminy: Łabowa, Nawojowa, Chełmiec, Gródek n/dunajcem, Łososina Dolna, Rytro, Piwniczna Zdrój, Muszyna, Kamionka Wielka, Łącko, Korzenna. Powodzenie w prowadzeniu wszelkich działań zmierzających do poprawy stanu środowiska zależy w głównej mierze od świadomości ekologicznej społeczeństwa i jego aprobaty w tym zakresie. W tym celu opracowany został Program edukacji ekologicznej mieszkańców Powiatu Nowosądeckiego oraz miasta Nowego Sącza, w którym szczególną uwagę poświęcono: prawidłowej gospodarce odpadami oraz zagrożeniom wynikającym z niewłaściwego postępowania z odpadami (uwypuklenie zagrożeń wynikających ze spalania odpadów na powierzchni ziemi oraz w piecach domowych), podnoszeniu poziomu świadomości i upowszechnianiu informacji na temat konieczności ograniczania strumienia odpadów oraz roli jaką odgrywa segregacja i selektywna zbiórka (z uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych). Częścią składową Programu edukacji ekologicznej... są konspekty metodyczne dla nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjum oraz materiały informacyjne: plakaty, broszury, ulotki. Obecnie program jest wdrażany według ustalonego harmonogramu. 29 kwietnia 2004 r. Rada Powiatu Nowosądeckiego podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Nowosądeckiego na lata Odpady przemysłowe Na terenie Powiatu Nowosądeckiego nie ma dużych zakładów przemysłowych. Odpady przemysłowe powstają głównie w małych zakładach usługowych, rzemieślniczych. Ogółem w ciągu roku na terenie Powiatu Nowosądeckiego powstaje około 204 tys. Mg odpadów przemysłowych, co stanowi ok. 2% odpadów w województwie małopolskim. Dominujący udział w tej ilości odpadów mają kopalnie odkrywkowe surowców skalnych, przy czym odpady te są wykorzystywane na potrzeby budownictwa drogowego i rekultywacji terenu. 14

16 Wykres nr 1 Ilość wytworzonych odpadów przemysłowych (w tys. Mg) średnio w roku 204,3 Wojew ództw o Małopolskie Powiat Nowosądecki 10004,5 Źródło: Dane Urzędu Statystycznego w Krakowie Wykres nr 2 Zagospodarowanie odpadów przemysłowych (w tys. Mg) 19,8 0,6 w ykorzystano unieszkodliw iono gromadzone przejściow o 183,9 Źródło: Dane Urzędu Statystycznego w Krakowie Ilość odpadów niebezpiecznych wytworzonych w Powiecie Nowosądeckim jest bliska 42,2 Mg, co w skali województwa stanowi 0,0048% ogólnej ilości odpadów niebezpiecznych. W wyżej wymienionej liczbie nie są uwzględnione odpady budowlane zawierające azbest, a stwarzające duże zagrożenie zanieczyszczenia środowiska w Powiecie z uwagi na powszechność stosowania w latach ubiegłych pokryć dachowych z eternitu. Mając na względzie powyższe opracowany został Program usuwania odpadów zawierających azbest z terenu Powiatu Nowosądeckiego. Program ten, wskazując na zagrożenia wynikające z niewłaściwego postępowania z materiałami zawierającymi azbest, przedstawia wymogi przewidziane przepisami prawa jakie należy zachować przy pracach związanych z demontażem płyt eternitowych z dachów, transportem i ich składowaniem na składowiskach przeznaczonych do tego celu. Ze względu na wysokie koszty wymiany pokryć dachowych niejednokrotnie przewyższające możliwości finansowe właścicieli budynków Zarząd Powiatu podjął decyzję o wsparciu akcji likwidacji źródeł zagrożenia azbestem poprzez uruchomienie na ten cel środków Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 15

17 Opracowany został regulamin przyznawania pomocy finansowej, zgodnie z którym Powiat pokrywa koszty usunięcia (wywozu) odpadów w ilości do 3,5 tony od jednego wnioskodawcy. O przyznanie pomocy ubiegać się mogą osoby fizyczne i prawne posiadające tytuł prawny do obiektu budowlanego lub działki, na której zgromadzone są odpady zawierające azbest. Efektem realizacji Programu usuwania odpadów zawierających azbest było w latach usunięcie z terenu Powiatu ok. 406,6 Mg odpadów budowlanych zawierających azbest. Tabela nr 9 Ilość usuniętych odpadów budowlanych zawierających azbest (w Mg) Rok Suma z lat Gmina m 2 Usunięto Mg m 2 Mg m 2 Mg m 2 Mg Chełmiec 480 7,2 2184,24 32,8 3499,04 52,5 6163,28 92,4 Gródek n/dunajcem 0 0,0 1638,18 24,6 184,16 2,8 1822,34 27,3 Grybów Gmina 200 3,0 182,02 2,7 736,64 11,0 1118,66 16,8 Grybów Miasto 0 0,0 182,02 2,7 184,16 2,8 366,18 5,5 Kamionka Wielka 450 6,8 546,06 8,2 368,32 5,5 1364,38 20,5 Korzenna 145 2,2 0 0,0 184,16 2,8 329,16 4,9 Krynica Zdrój 210 3,2 182,02 2,7 0 0,0 392,02 5,9 Łabowa 370 5,6 0 0,0 0 0, ,6 Łącko 0 0,0 364,04 5,5 920,8 13,8 1284,84 19,3 Łososina Dolna 165 2,5 1274,14 19,1 1104,96 16,6 2544,1 38,2 Muszyna 0 0,0 546,06 8,2 0 0,0 546,06 8,2 Nawojowa 1749,1 26,2 546,06 8,2 920,8 13,8 3215,96 48,2 Piwniczna Zdrój 0 0,0 728,08 10,9 1104,96 16,6 1833,04 27,5 Podegrodzie 560 8,4 1274,14 19,1 552,48 8,3 2386,62 35,8 Rytro 0 0,0 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Stary Sącz ,8 910,1 13,7 736,64 11,0 3366,74 50,5 Razem 6049,1 90, , , ,6 Źródło: Opracowanie własne Wydziału Ochrony Środowiska Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu 16

18 2. OCHRONA ZDROWIA 2.1. Wprowadzenie W dniu 1 stycznia 1999 r. Powiat Nowosądecki, z mocy prawa, przejął obowiązek zapewnienia ciągłości świadczeń zdrowotnych dla mieszkańców na swoim terenie. Samorząd powiatowy przejął funkcję organu prowadzącego dla dwóch jednostek, tj. Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Nowym Sączu i Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Krynicy Zdroju, w skład których wchodziły miejskie, gminne i wiejskie ośrodki zdrowia realizujące świadczenia zdrowotne z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej i specjalistyki ambulatoryjnej, lecznictwa stacjonarnego, diagnostyki i rehabilitacji położone na terenie 13 gmin. Natomiast na terenie 3 gmin, tj. Gródka nad Dunajcem, Łososiny Dolnej i Korzennej zadania powyższe były realizowane przez Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej im. Jędrzeja Śniadeckiego w Nowym Sączu, którego organem prowadzącym jest Samorząd Województwa Małopolskiego. Wykres nr 3 Liczba zakładów podstawowej opieki zdrowotnej prowadzonych przez samorządy na terenie Powiatu Nowosądeckiego na dzień 1 stycznia 1999 r. i 31 grudnia 2003 r r r samorząd gminny samorząd powiatowy samorząd wojewódzki Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu Zgodnie z założeniami reformy ochrony zdrowia podstawowa opieka zdrowotna powinna być realizowana przez samorząd gminny, który najlepiej zna potrzeby społeczności lokalnej w tym zakresie. Działania podejmowane przez Powiat Nowosądecki w okresie od 1 stycznia 1999 r. znacząco przyczyniły się do uporządkowania systemu organizacji podstawowej opieki zdrowotnej. Dowodem tego jest fakt przekazania gminom w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 2001 r. zadań z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej wraz z mieniem tj. nieruchomościami gruntowymi, budynkami i wyposażeniem, będącym bazą materialną dla ochrony zdrowia. W dniu 1 stycznia 1999 roku na terenie Powiatu Nowosądeckiego funkcjonowały następujące zakłady opieki zdrowotnej posiadające kontrakt z Małopolską Regionalną Kasą Chorych: Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Nowym Sączu, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krynicy Zdroju, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej - Lekarz Rodzinny w Krużlowej, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej - Lekarz Rodzinny w Łabowej, 17

19 Praktyka Lekarza Rodzinnego - B. Szczodrowska w Łącku, Grupowa Praktyka Pielęgniarek i Położnych w Krynicy Zdroju, Indywidualna Praktyka Położnej Rodzinnej w Brzeznej. Biorąc pod uwagę fakt, że niepubliczne zakłady zabezpieczały podstawową opiekę zdrowotną dla ok mieszkańców (tj. dla ok. 5,17% ludności Powiatu), ustawowo zagwarantowana ubezpieczonym możliwość wyboru lekarza była ograniczona. Tabela nr 10 Wykaz zakładów opieki zdrowotnej mających kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia według stanu na dzień 31 grudnia 2003 r. Gmina Gmina Chełmiec Gmina Uzdrowiskowa Krynica Zdrój Gmina Podegrodzie Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna Miasto i Gmina Piwniczna Zdrój Miasto i Gmina Stary Sącz Miasto i Gmina Grybów Świadczeniodawca Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Paszynie, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej WIELOMED w Wielogłowach, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej PRAXIS Sp. z o.o. w Chełmcu, Niepubliczny Zakład Opieki Stomatologicznej w Chełmcu, IPL Marta Górczyk Wielogłowy, IPL Beata Szyszka Paszyn, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej UNODENT w Klęczanach, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ZDROWIE s. c. w Krynicy Zdroju, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krynicy Zdroju, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej DUO - DENT s. c. w Krynicy Zdroju, Prywatna Przychodnia Stomatologiczna w Krynicy Zdroju, Niepubliczny Zakład Specjalistyczny Opieki Medycznej Medyk - Krynica Sp. z o.o. w Krynicy Z., Grupowa Praktyka Pielęgniarek i Położnych PIELĘGNIARKA i POŁOŻNA s.c. w Krynicy Zdroju, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Tyliczu, IPL Tomasz Mazgaj Krynica Zdrój, IPL Grażyna Wojciechowska - Chuchro Krynica Zdrój, IPL Kazimierz Klocek Tylicz, IPL Anita Nowak Krynica Zdrój, IPL Maria Faron-Mazgaj Krynica Zdrój, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Praktyka Grupowa Lekarzy Sp. z o.o. w Brzeznej, Gabinet Stomatologiczny Helena Bober Batko, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Sp. z o.o. w Muszynie, Niepubliczny Zakład Opieki Stomatologicznej w Muszynie, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gabinet Lekarza Rodzinnego Eskulap w Muszynie, IPL Adam Gębka Muszyna, Prywatna Przychodnia Stomatologiczna w Piwnicznej Zdroju, Grupowa Praktyka Pielęgniarek i Położnych s.c. w Piwnicznej Zdroju, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Poprad s. c. w Piwnicznej Zdroju, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Lekarz Rodzinny w Piwnicznej Zdroju, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Praktyka Lekarza Rodzinnego w Starym Sączu, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Medyk Sp. z o.o. w Barcicach, Prywatna Przychodnia Stomatologiczna Prodent s. c. w Barcicach, Starosądecki Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ESKULAP Sp. z o.o. w Starym Sączu, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej MRÓZ MED W Gołkowicach Górnych, IPP Marta Pawlik Barcice, IPP Ewa Kamińska Stary Sącz, IPL Małgorzata Zielińska-Skwarło Stary Sącz, IPL Jolanta Pasoń Stary Sacz, Grupowa Praktyka Pielęgniarek i Położnych LIDER w Barcicach, IPL Janusz Świerzyński Jazowsko, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Krużlowej Lekarz Rodzinny, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Lekarz Rodzinny w Stróżach, Grupowa Praktyka Pielęgniarek i Położnych ZDROWIE s.c. w Stróżach, Samodzielny Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej BOMED Sp. z o.o., Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej KROMED s.c., Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ośrodek Zdrowia w Ptaszkowej, Grupowa Praktyka Pielęgniarek ZDROWIE s.c., Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Stomatologiczna w Ptaszkowej, IPL Urszula Jachowicz Krużlowa Wyżna, 18

20 Gmina Łącko Gmina Gródek nad Dunajcem Gmina Korzenna Gmina Łabowa Gmina Nawojowa Gmina Łososina Dolna Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej KLAG - MED w Łącku, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Praktyka Lekarza Rodzinnego w Łącku, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Czarny Potok, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Jazowsku, Indywidualna Praktyka Położnicza w Łącku, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Przychodnia Stomatologiczna s.c. w Łącku, IPL Barbara Szczodrowska Łącko, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gródmed Bulzak, Ciszkowska s.c. w Gródku n/d, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Almed w Rożnowie, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej KARIDENT w Gródku n/d, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Korzennej, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Lekarz Rodzinny w Siedlcach, Niepubliczny Zakład Opieki Stomatologicznej w Korzennej, IPL Maria Wieczorek-Kucharska Siedlce, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Lekarz Rodzinny w Łabowej, IPL Teresa Mąka Łabowa, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Nawojowej, IPL Jacek Sypień Nawojowa, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łososinie Dolnej, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Tęgoborzy, Grupowa Praktyka Pielęgniarek i Położnych w Łososinie Dolnej, IPL Dariusz Kwak Łososina Dolna, IPL Kinga Długopolska Tegoborze, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Telmed s. c. w Rytrze, Gmina Rytro Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej - Poradnia Stomatologiczna Rytro, Gmina Kamionka Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej BONUS w Kamionce Wielkiej, Wielka Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Praktyka Lekarsko Stomatologiczna w Mszalnicy Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu Wykres nr 4 Świadczenia zdrowotne realizowane przez zakłady publiczne i niepubliczne stan na dzień 31 grudnia 2003 r. 6,60% 93,40% zakłady niepubliczne zakłady publiczne Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu 2.2. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Szpital im. J. Dietla w Krynicy Zdroju Z dniem 1 stycznia 1999 r. Powiat Nowosądecki przejął funkcję organu założycielskiego dla Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Szpital im. J. Dietla w Krynicy Zdroju, który realizował świadczenia zdrowotne z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, specjalistyki ambulatoryjnej, lecznictwa stacjonarnego, diagnostyki i rehabilitacji. Podstawowa opieka zdrowotna realizowana była przez: 3 przychodnie miejskie (w Krynicy Zdroju, Muszynie i Piwnicznej Zdroju), 1 Gminny Ośrodek Zdrowia w Łabowej, 19

21 3 Wiejskie Ośrodki Zdrowia (Tylicz, Florynka, Żegiestów). Przychodnie specjalistyczne w Krynicy Zdroju mieściły się w kompleksie budynków ZOZ-u przy ul. Kraszewskiego 142. Dysponowały one poradniami specjalistycznymi, udzielającymi porad ambulatoryjnych w zakresie 17 specjalizacji. Największe z nich to: poradnia chirurgiczna, okulistyczna i laryngologiczna. Wszelkie usługi w zakresie diagnostyki wykonywane były w Centralnym Laboratorium i pracowniach RTG, USG, EKG, Gastroskopii i Cytologii Szpitala w Krynicy Zdroju. Budynek Szpitala w Krynicy Zdroju usytuowany jest przy ul. Kraszewskiego 142. W dniu przejęcia przez Powiat Nowosądecki Szpital liczył 248 łóżek. W jego skład wchodziły: Izby przyjęć: ogólna, dziecięca, położnicza, Oddziały (wykaz oraz liczbę łóżek przedstawia oddzielna tabela), Blok operacyjno-zabiegowy, Centralne Laboratorium, Pracownie: RTG, USG, Gastroskopii, Cytologii, EKG, Punkt Krwiodawstwa, Prosektorium. Największymi oddziałami były na dzień 1 stycznia 1999 r.: oddział chirurgiczny (73 łóżka) i wewnętrzny (55). Zatrudnienie wynosiło łącznie 595 pracowników (581 etatów), w tym 186,5 etatu lekarzy i pielęgniarek. Tabela nr 11 Zatrudnienie w SP ZOZ w Krynicy Zdroju przed i po restrukturyzacji stan na 1 stycznia 1999 r. i 31 grudnia 2003 r. Grupa zawodowa Liczba zatrudnionych stan na dzień r. Liczba zatrudnionych stan na dzień r. etaty osoby etaty osoby Zarząd Lekarze 62, Lekarze dentyści Pracownicy z wyższym wykształceniem 8,27 9 7,5 8 Pielęgniarki 181, , Pielęgniarka epidemiologiczna Higienistka stomatologiczna Technicy medyczni ,6 24 Położne Masażysta Administracja 27, ,21 19 Statystyka medyczna rejestratorki Sekretarki medyczne 6, Dietetyczki Pomoc dentystyczna Dyspozytorzy Personel niższy 72, Obsługa 71, OGÓŁEM 581, ,6 315 Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu W wyniku restrukturyzacji Zakładu, trwającej ponad półtora roku, nastąpiło wydzielenie podstawowej opieki zdrowotnej, świadczeń specjalistycznych, pomocy doraźnej stomatologii oraz częściowo dokonała się prywatyzacja usług zwłaszcza logistyki, przekazano 20

22 obsługę portierni, parkingu oraz utrzymanie porządku na placu wokół szpitala spółkom, które przejęły pracowników dotychczas tam zatrudnionych. Zatrudnienie w Zakładzie na dzień 31 grudnia 2003 r. zmniejszyło się w stosunku do roku 1999 o 268,59 etatu. Podjęte działania restrukturyzacyjne znalazły również swoje odzwierciedlenie w środkach, które Szpital uzyskał z Ministerstwa Zdrowia w ramach Programu Restrukturyzacji w Służbie Zdrowia w 2001 r. w postaci dotacji na inwestycje w wysokości 470 tys. zł. Ze środków tych kwotę 240 tys. zł przeznaczono na modernizację Centrum Diagnostycznego Szpitala, a 230 tys. zł na zakupy inwestycyjne. Z budżetu Powiatu Nowosądeckiego Szpitalowi również przekazano dotację w wysokości 550 tys. zł z przeznaczeniem na inwestycje i zakupy inwestycyjne. Ponadto w dniu 6 czerwca 2002 r. Rada Powiatu Nowosądeckiego podjęła uchwałę w sprawie poręczenia kredytu w wysokości 5 mln. zł na spłatę zobowiązań jakie posiadał Szpital wobec wierzycieli. W dniu 6 czerwca 2002 roku Rada Powiatu Nowosądeckiego podjęła również uchwałę w sprawie przekazania w nieodpłatne użytkowanie mienia nieruchomego na rzecz Szpitala. Zapis ten pozwolił powrócić w 2003 roku do świadczenia usług zdrowotnych w zakresie specjalistycznej opieki ambulatoryjnej. Tabela nr 12 Liczba łóżek na poszczególnych oddziałach w latach Oddziały Liczba łóżek Chirurgiczny Wewnętrzny Dziecięcy OIT Noworodkowy Przewlekle chorych Ginekologiczno-położniczy Ogółem (bez noworodków) Ogółem z oddziałem noworodkowym Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu Tabela nr 13 Liczba leczonych na poszczególnych oddziałach w latach Oddziały Liczba leczonych Chirurgiczny Wewnętrzny Dziecięcy OIT Noworodkowy Przewlekle chorych Ginekologiczno-położniczy Ogółem (bez noworodków) Ogółem z oddziałem noworodkowym Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu 21

23 Tabela nr 14 Liczba osobodni na poszczególnych oddziałach w latach Oddziały Liczba osobodni Chirurgiczny Wewnętrzny Dziecięcy OIT Noworodkowy Przewlekle chorych Ginekologiczno-położniczy Ogółem (bez noworodków) Ogółem z oddziałem noworodkowym Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu Tabela nr 15 Średni czas pobytu pacjenta na poszczególnych oddziałach (w dniach) Oddziały Średni pobyt Chirurgiczny 7,6 7,3 6,9 7,2 7,4 Wewnętrzny 9,9 9,7 9,5 8,8 8,7 Dziecięcy 5,4 5,4 5,2 4,9 4,8 OIT 4,8 5,4 5,1 5,6 6,3 Noworodkowy 4,8 4,8 4,9 4,7 4,6 Przewlekle chorych - 46,7 45,7 46,9 67,7 Ginekologiczno-położniczy 5,1 5,7 5,4 5 5,1 Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu Tabela nr 16 Obłożenie na poszczególnych oddziałach (w %) Obłożenie Oddziały Chirurgiczny Wewnętrzny Dziecięcy OIT Noworodkowy Przewlekle chorych Ginekologiczno-położniczy Ogółem (bez noworodków) 75% 83% 86% 90% 81% Źródło: Opracowanie własne Wydziału Polityki Społecznej Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu 2.3. Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Likwidacji SP ZZOZ w Nowym Sączu od 1 stycznia 1999 r. do 31 marca 2000 r. realizował zadania z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. Placówki podstawowej opieki zdrowotnej 22

24 działały w oparciu o poradnie ogólne, pediatryczne, ginekologiczne i stomatologiczne. Rozmieszczenie tych jednostek w terenie było następujące: 6 miejskich przychodni (z tego 4 w Nowym Sączu, 1 w Starym Sączu i 1 w Grybowie), 6 gminnych ośrodków zdrowia - GOZ (w Chełmcu, Kamionce Wielkiej, Łącku, Nawojowej, Podegrodziu, Rytrze), 12 wiejskich ośrodków zdrowia - WOZ (w Klęczanach, Paszynie, Wielogłowach, Mszalnicy, Czarnym Potoku, Jazowsku, Brzeznej, Barcicach, Gołkowicach, Ptaszkowej, Stróżach, Krużlowej), 1 punkt lekarski w Cieniawie. W dniu 31 marca 2000 r. zakład zakończył działalność merytoryczną. Jego zadania przejęły niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej lub publiczne zakłady utworzone przez samorządy gminne, zapewniając ciągłość i dostępność świadczeń na dotychczasowym poziomie. Od 1 kwietnia 2000 r. prowadzona jest likwidacja zakładu, której zakończenie zgodnie z uchwałą Rady Powiatu Nowosądeckiego wyznaczono na dzień 31 grudnia 2004 r SP ZOZ Sądeckie Pogotowie Ratunkowe Zakład rozpoczął działalność od 1 kwietnia 2000 r. jako powiatowa jednostka organizacyjna, po wydzieleniu oddziału pomocy doraźnej ze struktur SP ZOZ im. J. Śniadeckiego w Nowym Sączu oraz oddziału pomocy doraźnej SP ZOZ w Krynicy Zdroju i utworzeniu przez Radę Powiatu Nowosądeckiego nowej jednostki. Teren działania Sądeckiego Pogotowia Ratunkowego obejmuje miasto Nowy Sącz oraz Powiat Nowosądecki. Z dniem 1 lipca 2001 r. do struktury Pogotowia włączono Małopolską Kolumnę Transportu Sanitarnego - Oddział Nowy Sącz, będącą w kompetencji Sejmiku Województwa Małopolskiego. Pod koniec 1999 r. opracowano projekt reorganizacji pomocy doraźnej w Powiecie Nowosądeckim, który jest spójny z założeniami ustawy o zintegrowanym ratownictwie medycznym. Realizując założenia w/w ustawy uruchomiono na terenie Powiatu Nowosądeckiego cztery podstacje pogotowia ratunkowego w najdalej położonych miejscowościach tj. w Krynicy Zdroju, Łącku, Łososinie Dolnej i Grybowie. W najbliższej przyszłości planuje się otwarcie podstacji w gminie Piwniczna Zdrój, której powstanie zostało prawnie usankcjonowane poprzez umieszczenie jej w Planie Medycznych Działań Ratowniczych dla Powiatu Nowosądeckiego i Miasta Nowego Sącza. Sądeckie Pogotowie Ratunkowe udziela świadczeń w ostrych stanach zagrożenia życia i zdrowia tj. w wypadkach, zatruciach, urazach oraz porodach. Struktura organizacyjna pomocy doraźnej przedstawia się następująco: stacja główna Nowy Sącz: ambulatorium ogólne oraz 2 zespoły karetki R i 1 zespół karetki W (wypadkowa). Ponadto poza kontraktem z Narodowym Funduszem Zdrowia w stacji głównej stacjonują 2 zespoły karetek transportowych, które świadczą usługi na zewnątrz, filia Krynica Zdrój: dyspozytornia, ambulatorium ogólne, 1 zespół karetki R, 1 zespół karetki W (wypadkowej) oraz karetka transportowa (poza kontraktem z Narodowym Funduszem Zdrowia), podstacje w Grybowie, Łososinie Dolnej, Łącku: z 1 zespołem karetki W każda. 23