Mój dziadek: Artur Henryk Munk urodzony 12 października 1898 roku w Turce Wołoskiej jako syn austriackiego przemysłowca Józefa Filipa Munka i

Transkrypt

1

2 Mój dziadek: Artur Henryk Munk urodzony 12 października 1898 roku w Turce Wołoskiej jako syn austriackiego przemysłowca Józefa Filipa Munka i czeskiej szlachcianki, Marii Biciste. Całe zawodowe Ŝycie związany był z miastem śywiec.

3 Studiował w Akademii Handlowej we Wiedniu i równocześnie na Politechnice Wiedeńskiej, na wydziale budowy maszyn, a następnie kontynuował naukę na Lwowskiej Politechnice, na wydziale chemii. Właściciel prywatnego przedsiębiorstwa w śywcu oraz wysoki urzędnik w Ŝywieckiej fabryce Solali. W okresie międzywojennym był oficerem rezerwy oraz pracownikiem kontrwywiadu gospodarczego.

4 Działalność społeczna na terenie miasta śywca: Aktywny działacz Związku Strzeleckiego i Związku Oficerów Rezerwy, referent wychowania obywatelskiego w fabryce Solali, prezes Komitetu Budowy Kościoła w śywcu, radny a takŝe zawodnik druŝyny piłkarskiej Koszarawa śywiec, członek Oddziału Babiogórskiego PTT, zapalony narciarz i tenisista.

5 Działalność niepodległościowa przed pierwszą wojną światową: Jako uczeń szkoły realnej w śywcu wstąpił do tajnej organizacji Szkoła Polska, która naleŝała do ówczesnego Zarzewia. Organizacja ta przygotowywała kadrę przyszłych legionów. Działalność niepodległościowa w okresie walk o ustalenie granic: Jako oficer wstąpił bezpośrednio po przewrocie, ochotniczo do armii polskiej i brał udział w walkach o obronę Śląska Cieszyńskiego. Następnie uczestniczył w walkach na froncie bolszewickim. Odznaczony Srebrnym KrzyŜem Zasługi.

6

7 17 września 1939 roku Artur Munk został aresztowany wraz z innymi oficerami podzielił los tysięcy przedstawicieli polskiej inteligencji. Zmarł z wycieńczenia w obozie w Kozielsku. Miejsce jego pochówku do dzisiejszego dnia pozostaje nieznane. Symboliczny pomnik ku jego pamięci znajduje się na cmentarzu Przemienienia Pańskiego w śywcu. Tablice memoratywne zobaczyć moŝna w Lesie Katyńskim, w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie oraz w Kościele Garnizonowym pod wezwaniem Św. Agnieszki w Krakowie.

8 Z dokumentów obozowych wynika, Ŝe Artur Munk zmarł 26 kwietnia 1940 roku. Był on umieszczony na tzw. >liście śmierci<, tj. przesyłanych do Kozielska z centrali NKWD wykazach jeńców, których naleŝało wysłać do dyspozycji szefa Zarządu Obwodowego NKWD w Smoleńsku, czyli na egzekucje w Lesie Katyńskim (...) MoŜna przypuszczać, Ŝe por. A. Munk był wówczas juŝ tak chory, Ŝe nie nadawał się do transportu. Nie wiemy, gdzie grzebano zmarłych w obozie jeńców Kozielska (...) Dopóki nie uzyskamy bliŝszych informacji na ten temat, nie jest moŝliwe podejmowanie jakichkolwiek kroków w tej sprawie fragment listu Andrzeja Przewoźnika, sekretarza generalnego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Warszawa, 17 listopada 2008 roku

9 ..Artur Munk był w drelichowym ubraniu. Cierpiał na sklerozę nerek. (...)WaŜył 53 kg, a później jeszcze mniej. Brak odzieŝy i przykrycia potęgował utratę zdrowia w galopujący sposób (...) Obaj Fucikowie odwiedzali go, gdyŝ mieszkali obok. Często Artur Munk nie okazywał chęci do pisania mówiąc, Ŝe i tak list nie dojdzie (...) a przewaŝnie machał ręką, przeczuwając c swój tragiczny koniec. fragment zachowanego listu jednego ze współwięźniów, podpis nieczytelny

10 Artur Munk Ŝył 42 lata osierocił dwóch małoletnich synów.

11 Wraz z Arturem Munkiem w niewoli katyńskiej zginęli inni synowie ziemi Ŝywieckiej: Zygfryd Munk, oficer WP, przemysłowiec, urodzony w śywcu 14 marca 1892 roku, absolwent Wiedeńskiej Akademii Handlowej, Wiktor Fucik, oficer WP, inŝynier leśnictwa urodzony 30 października 1890, absolwent Politechniki Wiedeńskiej, Alfons Michał Fucik, oficer WP, urodzony w śywcu 3 czerwca 1897 roku, absolwent Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie.

12

13 Kozielsk - miasto w obwodzie kałuskim Rosji, 72 km na południowy zachód od Kaługi. Najbardziej znana budowla Kozielska to XIX-wieczny monastyr Swiato-wiedenskij zwany teŝ pustelnią Optyńską. Na jego to terenie w latach funkcjonował sowiecki obóz jeniecki dla Polaków, których większość następnie zgładzono w Katyniu. Osadzonymi w obozie w Kozielsku byli oficerowie (takŝe podchorąŝowie) słuŝby stałej i rezerwy Wojska Polskiego, wzięci do niewoli przez Związek Radziecki po zajęciu wschodnich obszarów Polski po 17 września 1939.

14 Katyń wieś w Rosji, 18 km na zachód od Smoleńska, nad Dnieprem. W pobliskim lesie zwanym Lasem Katyńskim, w uroczysku Kozie Góry, leŝącym na terenach NKWD, od lat 30. XX wieku dokonywano masowych mordów na ofiarach czystek politycznych Stalina, w tym równieŝ zbrodni katyńskiej na internowanych polskich oficerach. Według szacunków historyków stanowiło to połowę korpusu oficerów Wojska Polskiego, stanowiącą jak to określił np. dr Andrzej Kunert elitę narodu i kwiat kultury polskiej. Ofiary dokonanej zbrodni stalinowskiej były pogrzebane w zbiorowych mogiłach. Zbrodnia była przeprowadzona w ścisłej tajemnicy, ale juŝ w 1943 r. ujawniono zbiorowe groby w Katyniu. Ławrientij Beria Ludowy Komisarz Spraw Wewnętrznych ZSRR, skierował pismo do Józefa Stalina, w którym opisał aresztowanych Polaków jako zdeklarowanych i nie rokujących nadziei poprawy wrogów władzy radzieckiej". Zbrodnia, ze względu na jej ideologiczne umotywowanie względami klasowymi, a faktycznie narodowymi, oraz masowość, jest według opinii Instytutu Pamięci Narodowej uwaŝana za ludobójstwo.

15 Decyzja o wymordowaniu polskich oficerów

16

17 Odkrycie masowych grobów Cmentarz wojskowy w Lesie Katyńskim

18

19

20 Pomimo wieloletnich poszukiwań nie udało się do dziś ustalić, gdzie został pochowany por. Artur Munk, zmarły w obozie Kozielskim z powodu wycieńczenia. Być moŝe chorzy jeńcy byli w takŝe likwidowani w obozowym szpitalu.

21 Przygotowała Barbara Munk. Wykorzystane zostały materiały archiwalne ze zbiorów rodzinnych oraz materiały z Wikipedii.