WPŁYW ZMIAN IRIESP NA FUNKCJONOWANIE UCZESTNIKÓW RYNKU GAZU. XI Forum Obrotu 2018

Transkrypt

1 WPŁYW ZMIAN IRIESP NA FUNKCJONOWANIE UCZESTNIKÓW RYNKU GAZU XI Forum Obrotu 2018

2 ZMIANY I ICH PRZYCZYNY Karta zmian zatwierdzona decyzja Prezesa URE 6 listopada 2017 r. Faza przejściowa na ostatni rok okresu przejściowego dla kodeksu sieciowego o bilansowaniu Projekt aktualizacji IRIESP konsultowany z uczestnikami rynku gazu w okresie marca 2018 r. koniec okresu, w którym dozwolone były środki tymczasowe dotyczące bilansowania zmiany wynikające z nowelizacji ustawy o zapasach ograniczenia przepustowości w systemie przesyłowym zmiana Prawa o miarach zmiany wynikające z doświadczeń funkcjonowania obecnych rozwiązań

3 ZAKRES ZMIAN 1/2 1. Zmiany w zakresie zarządzania przepustowością Wprowadzenie mechanizmu deklaracji prognoz zapotrzebowania przepustowości przez podmioty przyłączone do systemu przesyłowego (zarówno OSD jak i odbiorcy końcowi) w tym kwestia mechanizmu motywującego rzetelność przekazywanych danych (opłaty za zawyżanie prognoz). Implementacja zmian Rozporządzenia KE o zasadach alokacji przepustowości (NC CAM) Mechanizm zamiany przepustowości niepowiązanej na powiązaną Zasady dla nowych lub rozbudowywanych połączeń międzysystemowych Zasady zwrotu/rezygnacji z przepustowości przerywanej warunkowo ciągłej (Hermanowice) Wprowadzenie opisu priorytetów redukcji PP na zasadach ciągłych przy pracach i awariach 2. Implementacja zmiany Ustawy o zapasach i Rozporządzenia wykonawczego procedura uruchomienia zapasów w kraju procedura uruchomienia zapasów poza krajem rozliczenie uruchomionych zapasów monitorowanie wydzielonej przepustowości dedykowanej do odbioru zapasów z poza RP

4 ZAKRES ZMIAN 2/2 3. Zmiany wynikające Rozporządzenia KE dotyczącego bilansowania (NC BAL) Zmiany wynikające z kończącego się okresu przejściowego implementacji NC BAL Redukcja tolerancji niezbilansowania dla systemu PSP E Wprowadzenie zasad bilansowania dla systemu gazu zaazotowanego (KSP LW ) wg NC BAL Zgodność alokacji operatywnej i rozliczeniowej (mechanizm motywacyjny) - odpowiedź na postulaty zgłoszone przez uczestników rynku w czasie wspólnej z URE ankiety 4. Zapisy dotyczące kontroli metrologicznej urządzeń pomiarowych wynikające ze zmian w Prawie o miarach 5. Regulacje dotyczące parametrów jakościowych (pkt rosy wody) 6. Zmiany redakcyjne wynikające z doświadczeń z relacji z klientami 7. Aktualizacje normalizacyjne

5 KTO I DLA JAKICH PUNKTÓW MOŻE WNIOSKOWAĆ O PRZYDZIAŁ PROGNOZY Prawo do złożenia wniosku o zatwierdzenie prognozy przepustowości dla lat gazowych od R+2 do R+5 otrzymują: Operator Systemu Magazynowania (OSM), odpowiednio dla Międzysystemowych Fizycznych Punktów Wejścia/Wyjścia z systemu przesyłowego na połączeniach z instalacjami magazynowymi (MFPWEOSM/ MFPWYOSM) Operator Systemu Dystrybucyjnego (OSD), odpowiednio dla Międzysystemowych Fizycznych Punktów Wejścia/Wyjścia z systemu przesyłowego na połączeniach z systemami dystrybucyjnymi (MFPWEOSD/ MFPWYOSD) Operator Instalacji Regazyfikacji (OIR) odpowiednio dla Fizycznych Punktów Wejścia do systemu przesyłowego na połączeniach z terminalem LNG (FPWEOIR) Podmiot eksploatujący instalację przyłączoną w danym punkcie (w tym Odbiorca końcowy) odpowiednio dla: Fizycznych Punktów Wejścia do systemu przesyłowego na połączeniach ze złożami krajowymi paliwa gazowego (FPWEŹDO), z mieszalniami gazu ziemnego (FPWEM), z odazotowniami gazu ziemnego (FPWEOA) oraz dla Fizycznych Punktów Wyjścia do systemu przesyłowego na połączeniach z instalacją Odbiorcy końcowego przyłączoną do systemu przesyłowego (FPWYOK), z mieszalniami gazu ziemnego (FPWYM) z odazotowniami gazu ziemnego (FPWYOA)

6 ZAPASY OBOWIĄZKOWE PODSTAWY PRAWNE Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postepowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (ost. zmiana 7 lipca 2017). ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2017/1938 z dnia 25 października 2017 r. dotyczące środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (UE) nr 994/2010

7 ZAPASY OBOWIĄZKOWE WARUNKI URUCHOMIENIA DOSTAW Zagrożenie bezpieczeństwa dostaw (Ustawa o Zapasach) wystąpienie zakłóceń w dostawach gazu ziemnego nieprzewidziany wzrostu jego zużycia gwałtowne, nieprzewidziane uszkodzenie lub zniszczenie urządzeń, instalacji lub sieci Stan kryzysowy nadzwyczajny (wg Rozporządzenia SoS KE) Uruchomienie nierynkowego środka po stronie podaży Powiadomienie KE Zgoda Ministra Energii Polecenie uruchomienia zapasu wydane przez OSP

8 FPWE = FPWY = WYKORZYSTANIE ZAPASU OBOWIĄZKOWEGO Nierynkowy środek po stronie podaży zwiększenie dostaw do systemu Wykorzystywany jako działanie bilansujące KSP ZUP 1: ZUP 1: ZUP 2: ZUP 2: ZUP 3: ZUP 3:

9 FPWE = FPWY = FPWE = FPWY = WYKORZYSTANIE ZAPASU OBOWIĄZKOWEGO Nierynkowy środek po stronie podaży zwiększenie dostaw do systemu Wykorzystywany jako działanie bilansujące KSP KSP ZUP 1: ZUP 1: ZUP 1: ZUP 1: ZUP 2: ZUP 2: ZUP 2: ZUP 2: ZUP 3: ZUP 3: ZUP 3: ZUP 3: ZO z PMG RP:

10 PROCEDURA POPRZEDZAJĄCA URUCHOMIENIE ZAPASÓW OBOWIĄZKOWYCH Zagrożenie bezpieczeństwa dostaw Zgoda ME na uruchomianie zapasów Informacja do KE Stan kryzysowy nadzwyczajny OSM, Podmioty Zobowiązane OSM, ZUP (zapas poza RP)

11 URUCHOMIENIE ZAPASÓW OBOWIĄZKOWYCH Zmiany zasad funkcjonowania OSP, OSM i ZUP Decyzja o uruchamianiu zapasów określana dla każdej kolejnej doby Dla doby, w której uruchomiony zapas: Cała zdolność techniczna odbioru z PMG w dyspozycji OSP Zawieszone konto operatorskie z OSM Zawieszone jest obowiązywanie NC BAL Rozliczenie niezbilansowania po CSRB CSRB określane wg TGEgasID dla danej doby gazowej Część ujemnego niezbilansowania rozliczane jako wykorzystanie uruchomionych zapasów Neutralność bilansowania rozliczana wg zasad określonych w IRiESP

12 URUCHOMIENIE ZAPASÓW OBOWIĄZKOWYCH Określenie ilości uruchomionego zapasu utrzymywanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Dla dób gazowych, w których został uruchomiony zapas obowiązkowy zawiesza się funkcjonowanie pomiędzy OSP a OSM konta operatorskiego Całkowita ilość uruchomionego zapasu określana jest jako różnica pomiędzy sumą nominacji a całkowitą ilością dostarczoną z danego GIM Ilość uruchomionego zapasu obowiązkowego Całkowita ilość gazu zmierzona jako odebrana z danej GIM Suma alokacji = Zatwierdzone nominacje dla danej instalacji magazynowej Podziału na poszczególne Podmioty Zobowiązane dokonuje OSM proporcjonalnie do ilości zapasów zgromadzonych w danym GIM

13 URUCHOMIENIE ZAPASÓW OBOWIĄZKOWYCH Określenie ilości uruchomionego zapasu utrzymywanego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Realizacja określana jest na podstawie Nominacji dla WPWYzo Nominacja dla WPWYzo nie może być większa niż Nominacja dla FPWEosp dedykowanego dla dostawy zapasu obowiązkowego Niespełnienie tego warunku powoduje redukcję Nominacji dla WPWYzo Nominacja w FPWE OSP > Nominacja w WPWY ZO Dla WPWYzo alokacja jest równa zatwierdzonej nominacji wartość uwzględniana w bilansie ZUP Ilość podstawą do rozliczeń za uruchomiony zapas Ilości dostarczone bezpośrednio do OSD rozliczane są na podstawie informacji z OSD

14 ROZLICZENIA Z TYTUŁU URUCHOMIENIA ZAPASÓW OBOWIĄZKOWYCH Opłata za uruchomiony Zapas Obowiązkowy Dla każdej doby gazowej, w której od Podmiotu Zobowiązanego zostały odebrane ilości gazu ziemnego stanowiące jego zapas obowiązkowy, OSP uiści na jego rzecz opłatę (O OZB ) obliczoną według następującego wzoru: OSP O OZB = IO * CSRB O OZB Podmiot Zobowiązany CSRB Cena Średnia Rozliczenia Bilansowania [zł/kwh] równa wartości indeksu TGEgasID dla danej doby. W przypadku braku jej publikacji, jako CSRB przyjmuje się ostatnio opublikowany TGEgasID. IO Ilość Odebrana gazu ziemnego z zapasu obowiązkowego od danego Podmiotu zobowiązanego [kwh]

15 ROZLICZENIA Z TYTUŁU URUCHOMIENIA ZAPASÓW OBOWIĄZKOWYCH Opłata za dostarczony do ZUP Zapas Obowiązkowy Dla każdej doby gazowej, w której OSP dostarczył na rzecz ZUP gaz ziemny z odebranego zapasu obowiązkowego, ZUP zobowiązany jest uiścić na rzecz OSP opłatę (O DZO ) obliczoną według następującego wzoru: OSP O DZO = ID * CSRB O DZO ZAPAS ZUP CSRB Cena Średnia Rozliczenia Bilansowania [zł/kwh] równa wartości indeksu TGEgasID dla danej doby. W przypadku braku jej publikacji, jako CSRB przyjmuje się ostatnio opublikowany TGEgasID.. ID Ilość Dostarczone ZUP przez OSP ilości gazu ziemnego z zapasu obowiązkowego [kwh]

16 ŚRODKI TYMCZASOWE DLA BILANSOWANIA- TOLERANCJA (DLN) 16 kwietnia 2019 koniec okresu stosowania środków tymczasowych BAL NC 6 listopada 2017 decyzja Prezesa URE zatwierdzająca zmiany w IRiESP Tolerancja (obszar bilansowania gazu E): 2,5 % od 1 kwietnia % 2,5% DLN = 2, 5% MAX 0 % od 1 kwietnia 2019 We f + Wy f 2 ; Wy f 0% W ramach tolerancji (DLN) - rozliczenie niezbilansowania po cenie CSRB równej indeksowi TGEgasID Poza tolerancją - rozliczenie niezbilansowania po cenach krańcowych KCK, KCS

17 ŚRODKI TYMCZASOWE - RYNEK USŁUG BILANSUJĄ CY CH Narzędzie do wykorzystania przez OSP w przypadku braku możliwości podjęcia działań bilansujących na platformie obrotu (Giełdzie Gazu) Zmniejszenie liczby możliwych standardowych usług systemowych: Obszar bilansowania gazu E : Dostawa paliwa gazowego w punkcie wejścia na granicy wschodniej ( produkt lokalizowany ) Obszar bilansowania gazu Lw Dostawa paliwa gazowego do OSP w wirtualnym punkcie wyjścia (WPWY OSP ) Pobór paliwa gazowego od OSP w wirtualnym punkcie wejścia (WPWE OSP ) Dostawa paliwa gazowego w punkcie wejścia ( produkt lokalizowany ) FPWE WPWY OSP WPWE OSP FPWE Usługi lokalizowane wymagany przydział przepustowości i zdolności (PP/PZ) w danym punkcie

18 MECHANIZM ZGODNOŚCI ALOKACJI Alokacje operatywne przekazywane ZUP po 4, 8 i 24 godzinach doby gazowej 4h 14:0 0 D 8h 18:0 0 D 24h (doba gazowa) 12:00 D+1 Alokacje rozliczeniowe przekazywane po zakończeniu miesiąca gazowego 24h (doba gazowa) Po zakończeniu miesiąca gazowego

19 MECHANIZM ZGODNOŚCI ALOKACJI Oczekiwania ZUP wyrażane w ankietach, konsultacjach: Alokacja operatywna dla doby gazowej D Alokacja rozliczeniowa dla doby gazowej D Mechanizm motywacyjny gdy różnica alokacji operatywnej i rozliczeniowej dla danego ZUP większa niż różnica pomiaru operatywnego i rozliczeniowego dla danego punktu wejścia/wyjścia

20 PWY OK PWY OSD Odbiorca OSD M ECHANIZM ZG O DNO ŚCI ALO KACJI Różnica alokacji ORP D HRP D P o P R Różnica pomiaru PWE ŻDO Podmiot eksploatujący instalację przyłączoną w punkcie wejścia Alokacja dla ZUP w PWY/PWE Pomiar w PWY/PWE O ND = MOD(ORP D -HRP D ) * 0,1 CSRB O ND ORP D HRP D CSRB opłata za niezgodność alokacji operatywnych w stosunku do alokacji rozliczeniowych [zł] szacunkowe ilości paliwa gazowego przypisane danemu ZUP za daną dobę gazową [kwh] rozliczeniowe ilości paliwa gazowego przypisane danemu ZUP za daną dobę gazową [kwh] Cena Średnia Rozliczenia Bilansowania [zł/kwh] Opłata rozliczana z ZUP w ramach neutralności finansowej bilansowania

21 BILANSOWANIE W OBSZARZE LW UWARUNKOWANIA Lokalny charakter obszaru Brak połączenia z innym obszarem bilansowania Wszystkie źródła należą do jednego podmiotu Lokalna produkcja odpowiada zapotrzebowaniu odbiorców Konieczność stosowania mechanizmów rynkowych wg BAL NC Środki tymczasowe (koniec stosowania kwiecień 2019): Tymczasowa opłata za niezbilansowanie Platforma rynku bilansującego (RUB)

22 Wprowadzenie obowiązku składania nominacji w punktach wejścia gazu Lw Możliwość podejmowania przez OSP działań bilansujących na RDB lub RDN jeśli taki zostanie uruchomiony na Giełdzie Gazu dla gazu Lw OBSZAR LW NOWE ROZWIĄZANIA Współpraca z TGE w celu uruchomienia na Giełdzie Gazu produktów dla gazu Lw Dalsze zmiany planowane po zatwierdzeniu przez Prezesa URE kolejnej aktualizacji Sprawozdania w sprawie środków tymczasowych

23 EFEKTY ZMIAN IRIESP DLA UCZESTNIKÓW RYNKU Brak tolerancji niezbilansowania zwiększenie roli RDB Poprawa jakości alokacji operatywnych Rozliczenie zapasów obowiązkowych wg cen rynkowych TGE Lw nowym obszarem rynkowym na TGE

24 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ