Zmiany w środowisku wodnym kopalni barytu Boguszów Gorce" Changes in water condition in baryte mine Boguszów Gorce"

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zmiany w środowisku wodnym kopalni barytu Boguszów Gorce" Changes in water condition in baryte mine Boguszów Gorce""

Transkrypt

1 Zmiany w środowisku wodnym kopalni barytu Boguszów Gorce" Changes in water condition in baryte mine Boguszów Gorce" Stanislaw Staśko, Robert Tarka* Słowa kluczowe: wody podziemne kopalni barytu. Streszczenie. Artykuł ilustruje zmiany warunków wodnych w kopalni barytu Boguszów Gorce" tuż przed jej zalaniem w wyniku katastrofalnej powodzi w 1997 r. Przeprowadzone badania hydrogeologiczne w rejonie kopalni oraz w wyrobiskach wykazały rosnące dopływy w latach Badania składu chemicznego i izotopowego wskazują na wpływ zatapianych kopalń węgla kamiennego w rejonie wałbrzyskim na warunki wodne kopalni barytu. Key words: groundwater in baryte mine. Abstract. This paper presents change in water conditions of the Boguszów Gorce" (South-West Poland) baryte deep mine just before the catstrophic flood in 1997 year. In years increase of total inflow to baryte mine have been reported. Results of hydrogeological study done in the vicinity of mine and in mine together with chemical and isotopic composition of groundwater indicate impact of inundation of black coal mine in Wałbrzych district on water condition in baryte mine. * Stanisław Staśko, Robert Tarka - Zakład Hydrogeologii, Instytut Nauk Geologicznych, Uniwersytet Wrocławski, pl. M. Borna 9, Wrocław, sstasko@ing.uni.wroc.pl

2 Warunki geologiczne kopalni Obszar badań położony jest w województwie wałbrzyskim i należy do obszaru górskiego Sudetów Środkowych, a dokładniej - Gór Wałbrzyskich z kulminacją Chełmca (850 m npm). Obszar górniczy kopalni barytu Boguszów Gorce" obejmuje powierzchnię m 2. Kopalnia założona jest w porfirach w strefie dyslokacji przecinającej lakkolit porfirowy Chełmca (rys. 1). Dyslokacja ta ma przebieg od Jabłonowa przez Boguszów do Kuźnic Świdnickich. Objawami silnego zaangażowania tektonicznego obszaru synklinorium wałbrzyskiego są licznie zaznaczajace się dyslokacje. Wśród nich dominują uskoki o biegu NW-SE oraz mniej liczne zorientowane równoleżnikowo (Grocholski, 1965, 1968). W sąsiedztwie dyslokacji występuje zbrekcjonowanie i przeobrażenia hydrotermalne. W skład złoża wchodzi od jednej żyły do kilku stromo ustawionych żył o miąższości 1 m-5 m i kącie upadu Kopalnia znajduje się w obrębie synklinorium wałbrzyskiego. Jednostka ta wykazuje skomplikowaną budowę, spowodowaną głównie tektoniką intruzyjną. Niecka wałbrzyska, stanowiąca fragment niecki śródsudeckiej, zbudowana jest z utworów karbońskich. W ich w obrębie założone zostały liczne kopalnie węgla kamiennego z racji występowania jego pokładów w utworach karbonu górnego, obejmujących warstwy wałbrzyskie, białokamieńskie, żaclerskie oraz warstwy z Glinika. Masyw porfirowy Chełmca jest centralną jednostką synklinorium wałbrzyskiego. Powstał w wyniku oddolnego nacisku na masy porfiru (Grocholski, 1965). W części południowej masywu w porfirach wyróżnić można trzy systemy szczelin: system stożkowy, system promienisty oraz cios brzeżny. Na powierzchni kopuła Chełmca zbudowana jest z warstw wałbrzyskich (wyciśniętych na skrzydle południowym) i warstw z Białego Kamienia (Obere, 1972). Sytuację geologiczną w bezpośrednim sąsiedztwie złoża pokazuje schematyczny przekrój przez żyłę C, przebiegający w kierunku NW-SE (rys. 2). Złoże barytu podlegające eksploatacji znajduje się na głębokości 560 m npm-200 m npm. Obszar wydobywczy dzieli się na rejony I, II i III. Rejon I został w całości wyeksploatowny w latach pięćdziesiątych. Rejon II był eksploatowany do początku lat dziewięćdziesiątych. Największe skupienie robót górniczych rejestruje się w rejonie III. W sąsiedztwie szybu В w rejonie II występuje 15 wyrobisk poziomych w formie chodników. Tutaj też liczne są szybiki i upadowe. Poziom XI i XIX łączy upadowa. Nad chodnikami i szybikami znajdują się stare zroby. W kierunku na południowy wschód występują wyrobiska po starych kopalniach srebra oraz filar oporowy, ustanowiony w roku 1970 dla strefy zagrożeń wodnych. Drugim miejscem prowadzenia aktywnych robót górniczych jest rejon III. W obszarze tym złoże zalega pod osadami karbonu górnego. Występuje tu 11 poziomów położonych na głębokościach +470,7 m npm-+l 84,03 m npm (poziom XXI). W tymże obszarze zlokalizowane są także szybiki i upadowe, jak np. XVII-XXI. Jest to obszar najgłębszej eksploatacji.

3 (BG-9) a ST2 2 E3' Rys. 1. Obszar kopalni barytu Boguszów Gorce" i punkty badawcze na powierzchni terenu 1 źródła (nr analizy do badania składu chemicznego i izotopowego); 2 studnie; 3 - cieki powierzchniowe; 4 - drogi; 5 - kolej; 6 - granice obszaru górniczego; 7 - linia przekroju przez wyrobiska górnicze kopalnia Boguszów". Fig. 1. Study area and surface sampling points 1 springs (number of sample for chemical and isotopic composition); 2 - well; 3 - stream; 4 - road; 5 - railway; 6 - mine area; 7 cross-section line of the ecxavation baryte mine Boguszów".

4

5 Warunki hydrogeologiczne Warunki hydrogeologiczne wykazują znaczny stopień komplikacji i kształtowane są warunkami geologicznymi, stopniem zaangażowania tektonicznego złoża oraz zależą od prowadzonych robót górniczych. Jak wykazuje Dokumentacja...(Lament, Radziejewski, 1987), naturalne warunki hydrogeologiczne zaburzyła prowadzona na wielką skalę eksploatacja srebra, barytu i węgla kamiennego. Obszar ten był miejscem eksploatacji od XV w. Złoże znajduje się w strefie dyslokacji, strefa ta jest silnie zbrekcjonowana, a jej szerokość dochodzi do kilkudziesięciu metrów. Szczeliny mają w przeważającej mierze charakter tensyjny. O możliwości gromadzenia i przepływu wód podziemnych decyduje głównie szczelinowatość złoża i otaczającego górotworu. Jak wynika z danych literaturowych, porowatość porfirów jest niska i zawiera się w przedziale 0,59%-2,08% (Staśko, 1996). Dotychczasowe badania w rejonie kopalni barytu wykazały istnienie 4 systemów spękań pomierzonych w chodnikach. Złoże zostało zaliczone do pierwszej grupy zagrożenia wodnego. Zasilanie złoża wodami zachodzi 4 drogami i przypomina schemat, jaki przyjął Sawicki (1995) dla kopalń węglowych. Drogami tymi są: - wychodnie skał i wyeksploatowanych pokładów; - naturalne strefy uskokowe i spękań drożnych; - nieszczelne obudowy szybów, sztolni i upadowych; - spękania powstałe na skutek osiadania. W latach średni dopływ wód do kopalni wynosił 1,406 m 3 /min. Zmieniał się on w przedziale 0,36 m 3 /min-do 2,2 m 3 /min (Lament, Radziejewski, 1987). Od północy, wschodu i południa złoże barytu przylega do obszarów eksploatacji węgla kamiennego. Jak wynika z danych literaturowych i dokumentacji hydrogeologicznych, sumaryczny średnioroczny dopływ do kopalń Zagłębia Wałbrzyskiego wynosił 38 m 3 /min (Bocheńska, Mroczkowska, 1987). Autorki podają tę wartość na podstawie badań bilansowych przy infiltracji około 50%". Nowsze badania (Fiszer, 1995) podają, że sumaryczny dopływ do kopalń sięga rzędu 24,5 m 3 /min. Kopalnie węgla kamiennego z wyjątkiem eksploatujących antracyt są w likwidacji i od września 1994 r. podlegają zatapianiu. Szczególnie istotne znaczenie mają dla warunków wodnych kopalni barytu pola Witold i Barbara, podścielające złoże od południa i południowego zachodu. Jak wynika z pracy Fiszera (1995), poszczególne obszary kopalń węgla potraktowano jako oddzielne zbiorniki nie mające kontaktów hydraulicznych. W prognozie zatapiania zbiorników Witold i Barbara przewiduje się zatapianie odpowiednio w latach do głębokości: 1994 r. - poziom -50, 1999 r. - poziom +150, 2004 r. - poziom +280, 2009 r. - poziom +380, 2014 r. - poziom Badania modelowe i prognozy nie przewidywały pierwotnie wpływu zatapiania kopalń na warunki wodne złoża barytu (Fiszer, 1995), ale pogląd ten w ostatnim czasie autor modelu zweryfikował (informacja ustna).

6 Warunki hydrogeologiczne złoża W obrębie intruzji porfirowej zlokalizowane były dwa otwory studzienne (15 i 16), obecnie uznane za suche (rys.l). Na południe od złoża barytu występowanie wód podziemnych wiąże się ze skałami karbońskimi. Stwierdzono występowanie wody w 4 studniach w piaskowcach na głębokościach 21 m-96 m poniżej powierzchni terenu. Studnie dostarczały do 30 m 3 /godz. przy depresji powyżej 80 m. Szczegółowe omówienie warunków wodnych kopalni barytu zawarte jest w Dokumentacji... (Lament, Radziej ewski, 1987). Zestawiono w niej wyniki pomiarów źródeł, jakie zarejestrowano w tym czasie na powierzchni, oraz wielkości dopływów do kopalni. Podano charakter chemiczny wód podziemnych na podstawie badań wód zarówno źródlanych, jak i kopalnianych. Łącznie w rejonie kopalni wykartowano 26 źródeł. Teren złoża barytu Boguszów" oraz jego bezpośrednie sąsiedztwo pozbawione są większych cieków powierzchniowych. Płyną tutaj jedynie potoki, biorące swój początek w rejonach okolicznych wzniesień. Do największych należą potok Lesk oraz Potok Boguszowiecki. Przepływy w okolicznych potokach są niewielkie i rzadko przekraczają 40 dm 3 /s. Odwadnianie kopalni barytu, jak również utworów karbońskich powodowało wysychanie źródłowych odcinków cieków w okresach niskich stanów wód. Skład chemiczny wód wskazywał na przewagę wód typu siarczanowo-wapniowego. Z materiałów kopalnianych, które pokazują główne miejsca dopływu wód, zawierają oznaczenia wysięków, wykropleń i strug wód (rys. 2), wynikało, że największe nasilenie dopływów notowano na poziomie XIX w rejonie II. Na północ od szybu В dopływało 0,3 m 3 /min wody. W kierunku na południe wzdłuż tego poziomu notowano dopływy rzędu 0,45 mvrnin -0,05 m 3 /min. W roku 1996 opracowano wniosek o zaliczenie kopalni barytu do grupy zakładów pierwszego stopnia zagrożenia wodnego. Wzrastająca ilość wód dopływających do kopalni była podstawą opracowania raportu z analizy odwadniania, który przedstawiono w lutym 1997 roku. W opracowaniu tym zaznacza się szybki wzrost dopływów wód, który w roku 1996 wynosił 570 tys. m 3, podczas gdy w latach poprzednich nie przekraczał on 350 tys. m 3 (Raport..., 1997) Wyniki badań i ich interpretacja Głównym celem badań było określenie możliwości zagospodarowania wyrobisk górniczych do podziemnego składowania odpadów. W trakcie badań przeprowadzono kartowanie hydrogeologiczne powierzchniowe i wyrobisk górniczych. Pomiary terenowe obejmowały opróbowania wód powierzchniowych i podziemnych na tym obszarze. Pobrane próbki wód poddane zostały analizom, które pozwoliłyby określić skład chemiczny oraz izotopowy. W trakcie badań w kopalni kartowano i szacowano wielkości wypływów na poszczególnych poziomach. Precyzyj- 201

7 800 -i i Е ^ E 800 E O' i i i i i i i i i i i i i i i i i i I i I ЛПГ Lata Rys. 3. Zależność dopływu do kopalni Boguszów" od opadów w okresie dopływ; 2 - opady. Fig. 3. Total groundwater inflow to Boguszow" mine versus precipitaion in years 1 - inflow; 2 - precipitation amount. ne pomiary ilości wypływających wód są trudne do wykonania ze względu na nieregularność ścian i brak możliwości ujęcia całej strugi. Mierzono również temperaturę oraz ph wód wypływających na ociosach i z wyrobisk. Opis punktów, a także niektóre wyniki zostały pokazane na przekrojach (rys. 1 i 2). Temperatura wód wypływających ze szczelin wahała się w granicach 12,0 C-15,6 C. Najwyższe temperatury stwierdzono na poziomie XXI. Odczyn wód był zmienny i zawierał się w przedziale ph 8,12-2,74 (na poziomie XIX). Jak wynika z relacji dozoru, nowe wypływy pojawiły się na poziomie XIX i XXI. Charakteryzowały się one temperaturą powyżej 15,0 C i odczynem ph w granicach 5,14 8,12. Wielkość dopływów, pochodzącą z danych dostarczonych z kopalni, określano na podstawie czasu pracy pomp, dlatego obarczona jest błędem rzędu 10%-20%. Dopływ wód do kopalni pochodzi z infiltracji wód opadowych oraz częściowo z zasilania z wód płynących przez przepuszczalne osady koryt rzecznych. Potwierdzenie takiego modelu zasilania znajdowało wyraz w korelacji z wysokimi opadami atmosferycznymi (rys. 3). I tak, wysokie opady w roku 1977, wynoszące 1150 mm, korelowano z wyższym niż średni dopływem. W analizowanym roku wyniósł on 780 tys. m 3 /r. Bliższa analiza rozkładu dopływów, np. w roku 1995, wskazuje jednak na charakter roztopowo-opadowy (rys. 4). Maksymalne dopływy bowiem stwierdza się od kwietnia do lipca. Analiza statystyczna i obliczenia średniej ruchomej 202 wykazują przesunięcie dopływu o około rok w stosunku do opadów oraz wyraźną

8 zależność dopływu od położenia zwierciadła w wyrobiskach kopalni Victoria" (rys. 5). Wody podziemne przepływają uprzywilejowanymi drogami, jakimi są drożne uskoki i spękania. W warunkach naturalnych zasilanie z powierzchni następuje głównie w części wyniesionej, tzn. od północy i wschodu, w mniejszym stopniu z południa. Odpływ wód podziemnych odbywa się głównie na zachód, w mniejszym zaś stopniu na południe i południowy zachód. W sztucznych warunkach zatapiania wałbrzyskich kopalń węgla kamiennego doszła dodatkowa składowa dopływu z poziomów leżących niżej. Znaczący wzrost ilości pompowanych wód w latach wskazuje na ascenzyjny dopływ wód z osadowych utworów karbonu (rys. 5). Dopływy te można było obserwować w spągu chodników w trakcie kartowania w kopalni. Za zmianami warunków wodnych przemawia także skład chemiczny wód dołowych. Wykonane analizy wykazują odmienny skład chemiczny wód pobranych w wyrobiskach od wód pobranych na powierzchni terenu. Wody z kopalni mają wyższą mineralizację, co przejawia się wysokim przewodnictwem, rzędu 1100 J.S/cm-3210 is/cm. Wody powierzchniowe cechują się dziesięciokrotnie niższymi wartościami, rzędu 183 (J.S/cm-323 J.S/cm. Próbki powierzchniowe to wody siarczanowo-wapniowe, podczas gdy wody dołowe wykazywały typ wodorowęglanowo-siarczanowo-wapniowo-magnezowy lub siarczanowo-wodorowęglanowo-wapniowo-magnezowy ze znaczną domieszką sodu. W zakresie mikroelementów w wodach dołowych stwierdza się lokalnie wysokie zawartości pewnych pierwiastków. Wynoszą one: dla fluoru 41,4 mg/dm mg/dm 3, aluminium 22,5 mg/dm 3 -l50,05 mg/dm 3, kadmu - do 2,29 mg/dm 3, niklu 0,04 mg\dm 3-1,33 mg/dm 3 i kobaltu 0,1 mg/dm 3 -l,18 mg/dm 3 oraz lokalnie ołowiu. W celu porównania zmian czasowych składu chemicznego wód podziemnych podano w tabeli 1 średnie zawartości wybranych elementów składu chemicznego wód w głównych okresach opróbowania i w grupach analiz. Zestawiono w niej średnie wartości charakteryzujące wody z wyrobisk, pobrane do badań w 1983 г., oraz wody ze źródeł, z potoków i wyrobisk, opróbowane w 1986 r. Osobno zestawiono analizy wód z wyrobisk podziemnych, wykonane w ramach tego opracowania z roku Tabela 1 Porównanie średnich zawartości wybranych składników wód podziemnych z łat [stężenia w mg/dm 3 ] Table 1 Comparison of selected average values for groundwater composition in years [concentration in mg/dm 3 ] Sucha Grupa analiz Rok pozostałość co. Ca Mg Na Ci S0 HCO, Wyrobiska ,5 118,7 39,6 62,0 19, Źródła ,7 34,8 11,2 14,5 24,3 52,1 85,2 Potoki ,9 36 9,0 31,0 37,5 53,0 169 Wyrobiska ,3 42,1 80, ,1 50,0 141,5 270 Wyrobiska ,4 50,7 23,

9 Lata Rys. 4. Miesięczne wartości dopływu wody do kopalni na tle opadów 1 - dopływ; 2 - opady. Fig. 4. Monthly values of groundwater inflow versus precipitation 1 - inflow; 2 - precipitation amount. Rys. 5. Wielkość dopływu do kopalni Boguszów" w porównaniu z położeniem zwierciadła wody w wyrobiskach kopalni węgla Victoria" 1 - ilość wypompowywanej wody [tys. m 3 ]; 2 - opady [mm]; 3 - poziom zwierciadła wody w kopalni węgla Victoria" [m npm]. Fig. 5. Inflow rate to the baryte mine Boguszów" versus water level at black coal mine Victoria" amount of pumped water [thousand m 3 ]; 2 - precipitation [mm]; 3 - water level at black coak,victoria" [m asl].

10 Wody podziemne z wyrobisk wykazują, na podstawie analiz z roku 1983, niską suchą pozostałość w granicach 342 gm/dm mg/dm 3. Najsłabiej zmineralizowne są wody źródeł i potoków. Wartość suchej pozostałości jest niska dla tych wód i zawiera się w przedziale 240 mg/dm mg/dm 3. Wody mają charakter wodorowęglanowo-siarczanowo-wapniowo-magnezowy. Wody z wyrobisk badane w latach wykazują wzrost średnich zawartości magnezu z 17 mg/dm 3 do 64,4 mg/dm 3 oraz sodu z 41,1 mg/dm 3 do 50,7 mg/dm 3. Nieznacznie zmienia się średnia zawartość chlorków (19 mg/dm 3-23 mg/dm 3 ) i rośnie stężenie wodorowęglanów (86 mg/dm mg/dm 3 ) oraz wzrasta zawartość siarczanów (350 mg/dm mg/dm 3. Takie zmiany sugerują model mieszania się wód infiltrujących i dopływających z góry do kopalni barytu z wodami dopływającymi z dołu z kopalń węgla. Wody z kopalń węgla kamiennego, opisane na podstawie analiz publikowanych w pracy С z ab aj a ijarodzkiego (1996), oraz badane wody z kopalni Victoria" wykazują charakter siarczanowo-wodorowęglanowo-sodowo-magnezowy z wyraźną domieszką chlorków. Wody z kopalni barytu natomiast - to wody typu siarczanowo-wapniowego. Zawartość wodorowęglanów i chlorków oraz sodu i magnezu była znikoma w większości próbek z lat 1983, 1986 i próbek z poziomu XI z roku Wraz ze wzrostem głębokości zmianie ulega skład wód. Jeżeli na poziomie XI obserwuje się wody siarczanowe to na poziomie XIX rośnie znacząco domieszka wodorowęglanów oraz podnosi się poziom zawartości magnezu i sodu. Potwierdza to tezę o mieszaniu się wód infiltracyjnych z wodami ascenzyjnymi z zalewanych kopalń. Zmiany związane z głębokością wykazują, że do wód infiltrujących typu S0 4 -Ca lub S0 4 -Ca-Mg dopływają wody typu HC0 3 -S0 4 -Na-Mg, które mieszając się, dają wody typu HC0 3 -S0 4 -Ca, wykazujące podwyższoną zawartość sodu i magnezu. Wzrasta również ilość wolnego dwutlenku węgla. Skład izotopowy wód pozwala wyróżnić dwie ich grupy. Grupa pierwsza - to wody cechujące się względnie wysoką zawartością izotopu trytu (powyżej 10 TU), grupa druga - to wody, które charakteryzuje niska zawartość trytu, i należą do niej dwie próbki. Do grupy pierwszej należą wody powierzchniowe, źródła, wody z płytkiej studni oraz niektóre próbki pobrane w kopalni. Są to próbki z poziomu XI oraz dwie próbki z poziomu XIX. Stężenia trytu wynoszą odpowiednio: 18,4 TU, 17,8 TU, 15,2 TU i 16,8 TU. Są to wody infiltracyjne lokalnego systemu krążenia, których czas krążenia wynosi kilka lat. Najstarsze są wody pobrane z nowych wypływów na poziomie XXI. Są to wody głębokiego krążenia, których czas wymiany sięga kilkudziesięciu lat, lub wody powstające z mieszania się wód starszych z młodymi. Rezultaty badań są zgodne z wcześniej szymi badaniami Grabczaka i Kotarby (1989), w których wskazywano, że wypływ z porfirów oznaczony jako V-1 miał najniższe stężenie trytu, rzędu 10 TU-20 TU (oznaczenia z lat ). Wyniki oznaczeń izotopowych przemawiają za podwójnym systemem dopływu wód do kopalni barytu, obejmującym dopływy z ascenzji oraz z infiltracji.

11 Wnioski Obserwowany w latach istotny wzrost dopływu wód do kopalni barytu w Boguszowie jest wynikiem zarówno zmian, do jakich doszło na skutek zatapiania wałbrzyskich kopalń węgla, jak i naturalnego wzmożonego dopływu. W modelu dopływu do wyrobisk kopalni barytu należy uwzględniać model zasilania o podwójnej porowatości. Oprócz zasilania infiltracyjnego i dopływem porcji wód, pochodzącej ze starych zrobów, wystąpiły dopływy ze spągowych partii złoża. Przemawiają za tym badania składu chemicznego oraz izotopowego wód na głębszych poziomach. Obecnie na skutek katastrofalnej powodzi w lipcu 1997 r. kopania barytu została zalana wskutek wdarcia się wód z powierzchni terenu do poziomu +381 m npm. Literatura Bocheńska T., Mroczkowska В., 1987: Problematyka hydrogeologiczna kopalń Zagłębia Wałbrzyskiego. W: Przewodnik LVIII Zjazdu PTG. Kraków. Czabaj W., Jarodzki L., 1996: Mineralizacja wód podziemnych w wałbrzyskich kopalniach węgla kamiennego przed ich zatapianiem w końcu 1994 roku. W: Problemy hydrogeologiczne poludniowo-zachodniej Polski. Dolnośl. Wyd. Edukacyjne. Wroclaw: Fiszer J., 1995: Numeryczna prognoza procesu zatapiania wałbrzyskich kopalń węgla kamiennego po zakończeniu eksploatacji. W: Współczesne problemy hydrogeologii. Kraków-Krynica T. 7. Cz. 2. Red. A. Szczepański,! Szczepańska, R. Kulma. Wyd. Profil. Kraków: Grabczak J., Kotarba M., 1989: Wstępne wyniki izotopowych i chemicznych badań szczaw kopalnianych niecki wałbrzyskiej. Wyd. Polit. Wrocl. Wrocław: Grocholski A., 1965: Wulkanity niecki wałbrzyskiej w świetle badań strukturalnych. W: Z badań geologicznych na Dolnym Śląsku. Biul. Inst. Geol. Nr 191. Wyd. Geol. Warszawa. Grocholski A., 1968: Budowa geologiczna Polski. T. 1: Stratygrafia. Cz. 1: Prekambr ipaleozoik. Wyd. Geol. Warszawa. Lament R., Radziejewski S., 1987: Dokumentacja geologiczna złoża barytu Boguszów" w kategorii A, B, Cl. C2. NOT. Wałbrzych Obere J., 1972: Budowa geologiczna Polski. T. 4: Tektonika. Cz. 2: Sudety i obszary przylegle. Wyd. Geol. Warszawa. Raport z analizy odwadniania ZG Boguszów", Kopalnia Barytu Boguszów". Tekst nie publikowany. Sawicki J., 1995: Hydrogeologiczne i górnicze uwarunkowania krążenia wód w wałbrzyskich kopalniach węgla kamiennego. W: Współczesne problemy hydrogeologii. Kraków-Krynica T. 7. Cz. 2. Red. A. Szczepański, J. Szczepańska, R. Kulma. Wyd. Profil. Kraków: Staśko S., 1996: Wody podziemne w skalach krystalicznych na podstawie badań wybranych obszarów Sudetów polskich. Wyd. Uniw. Wrocł. Wrocław.

EMISJA GAZÓW CIEPLARNIANYCH Z NIECZYNNEGO SZYBU - UWARUNKOWANIA, OCENA I PROFILAKTYKA

EMISJA GAZÓW CIEPLARNIANYCH Z NIECZYNNEGO SZYBU - UWARUNKOWANIA, OCENA I PROFILAKTYKA II Konferencja Techniczna METAN KOPALNIANY Szanse i Zagrożenia 8 lutego 2017r. Katowice EMISJA GAZÓW CIEPLARNIANYCH Z NIECZYNNEGO SZYBU - UWARUNKOWANIA, OCENA I PROFILAKTYKA Paweł WRONA Zenon RÓŻAŃSKI

Bardziej szczegółowo

Obieg materii w skali zlewni rzecznej

Obieg materii w skali zlewni rzecznej WODY PODZIEMNE Wody podziemne stanowią nie tylko formę retencji wody w zlewni, ale równocześnie uczestniczą w procesach przemieszczania rozpuszczonej materii w zlewni. W ramach ZMŚP na Stacjach Bazowych

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE CIEKÓW POWIERZCHNIOWYCH W MONITOROWANIU JAKOŚCI EKSPLOATOWANYCH ZBIORNIKÓW WÓD PODZIEMNYCH

WYKORZYSTANIE CIEKÓW POWIERZCHNIOWYCH W MONITOROWANIU JAKOŚCI EKSPLOATOWANYCH ZBIORNIKÓW WÓD PODZIEMNYCH WYKORZYSTANIE CIEKÓW POWIERZCHNIOWYCH W MONITOROWANIU JAKOŚCI EKSPLOATOWANYCH ZBIORNIKÓW WÓD PODZIEMNYCH Przemysław Wachniew 1, Damian Zięba 1, Kazimierz Różański 1, Tomasz Michalczyk 2, Dominika Bar-Michalczyk

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób podziemnej eksploatacji złoża minerałów użytecznych, szczególnie rud miedzi o jednopokładowym zaleganiu

PL B1. Sposób podziemnej eksploatacji złoża minerałów użytecznych, szczególnie rud miedzi o jednopokładowym zaleganiu PL 214250 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214250 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382608 (51) Int.Cl. E21C 41/22 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia:

Bardziej szczegółowo

POSIEDZENIE NAUKOWE POLSKIEGO TOWARZYSTWA GEOLOGICZNEGO ODDZIAŁ WROCŁAWSKI. Wrocław

POSIEDZENIE NAUKOWE POLSKIEGO TOWARZYSTWA GEOLOGICZNEGO ODDZIAŁ WROCŁAWSKI. Wrocław POSIEDZENIE NAUKOWE POLSKIEGO TOWARZYSTWA GEOLOGICZNEGO ODDZIAŁ WROCŁAWSKI Wrocław 07.11.2002 Stanisław Staśko Robert Tarka ZASILANIE I DRENAŻ W OBSZARACH GÓRSKICH - NOWE WYNIKI I SPOJRZENIE Wyniki badań

Bardziej szczegółowo

WYSTĘPOWANIE METANU W POKŁADACH WĘGLA BRUNATNEGO. 1. Wstęp. 2. Metodyka wykonania badań laboratoryjnych próbek węgla na zawartość metanu

WYSTĘPOWANIE METANU W POKŁADACH WĘGLA BRUNATNEGO. 1. Wstęp. 2. Metodyka wykonania badań laboratoryjnych próbek węgla na zawartość metanu Górnictwo i Geoinżynieria Rok 31 Zeszyt 2 2007 Jan Macuda*, Ludwik Zawisza* WYSTĘPOWANIE METANU W POKŁADACH WĘGLA BRUNATNEGO 1. Wstęp Znaczna część naturalnych procesów chemicznych w skorupie ziemskiej

Bardziej szczegółowo

VI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA

VI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA VI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA Monitoring of rainfall chemistry and of the deposition of pollutants to the ground Przygotowano w oparciu o zlecone

Bardziej szczegółowo

Wstępne studia możliwości wykorzystania energii geotermalnej w ciepłownictwie na przykładzie wybranych miast - Lądek-Zdrój

Wstępne studia możliwości wykorzystania energii geotermalnej w ciepłownictwie na przykładzie wybranych miast - Lądek-Zdrój Wstępne studia możliwości wykorzystania energii geotermalnej w ciepłownictwie na przykładzie wybranych miast - Lądek-Zdrój Elżbieta Liber-Makowska, Barbara Kiełczawa Politechnika Wrocławska wrzesień 2017

Bardziej szczegółowo

Wpływ likwidacji górnictwa na środowisko wodne na przykładzie regionu częstochowskiego i górnośląskiego

Wpływ likwidacji górnictwa na środowisko wodne na przykładzie regionu częstochowskiego i górnośląskiego Państwowy Instytut Geologiczny Dr Lidia Razowska-Jaworek Wpływ likwidacji górnictwa na środowisko wodne na przykładzie regionu częstochowskiego i górnośląskiego Środowisko wodne - element środowiska naturalnego

Bardziej szczegółowo

Mariusz CZOP. Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej AGH

Mariusz CZOP. Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej AGH Nowoczesne rozwiązania dla potrzeb zrównoważonej gospodarki wodnej i ochrony zasobów wód na obszarach o silnej antropopresji, ze szczególny uwzględnieniem terenów prowadzonej i planowanej działalności

Bardziej szczegółowo

Zagrożenia pogórnicze na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (woj. Kujawsko-Pomorskie)

Zagrożenia pogórnicze na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (woj. Kujawsko-Pomorskie) Zagrożenia pogórnicze na terenach dawnych podziemnych kopalń węgla brunatnego w rejonie Piły-Młyna (woj. Kujawsko-Pomorskie) dr inż. A.Kotyrba, dr inż. A.Frolik dr inż. Ł.Kortas, mgr S.Siwek Główny Instytut

Bardziej szczegółowo

Pochodzenie wód podziemnych

Pochodzenie wód podziemnych Wody podziemne Woda podziemna - to woda zmagazynowana w wolnych przestrzeniach skał zalegających poniżej powierzchni Ziemi. Stanowią jeden z bardzo istotnych elementów obiegu wody w przyrodzie. Pochodzenie

Bardziej szczegółowo

ZMIANY CHEMIZMU WÓD PODZIEMNYCH ZACHODZĄCE NA SKUTEK ODWADNIANIA ZŁOŻA WĘGLA BRUNATNEGO BEŁCHATÓW. 1. Wstęp. Renata Martyniak*, Wojciech Sołtyk**

ZMIANY CHEMIZMU WÓD PODZIEMNYCH ZACHODZĄCE NA SKUTEK ODWADNIANIA ZŁOŻA WĘGLA BRUNATNEGO BEŁCHATÓW. 1. Wstęp. Renata Martyniak*, Wojciech Sołtyk** Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2 2009 Renata Martyniak*, Wojciech Sołtyk** ZMIANY CHEMIZMU WÓD PODZIEMNYCH ZACHODZĄCE NA SKUTEK ODWADNIANIA ZŁOŻA WĘGLA BRUNATNEGO BEŁCHATÓW 1. Wstęp Kopalnia Węgla

Bardziej szczegółowo

OPINIA GEOTECHNICZNA

OPINIA GEOTECHNICZNA Inwestor: Wałbrzyski Związek Wodociągów i Kanalizacji ul. Al. Wyzwolenia 39 58-300 Wałbrzych Zleceniodawca: Kolektor Serwis Sp.J. K. Janiak, M. Janiak, Ł. Janiak ul. Kmicica 69 64-100 Leszno OPINIA GEOTECHNICZNA

Bardziej szczegółowo

Zasoby dyspozycyjne wód podziemnych

Zasoby dyspozycyjne wód podziemnych Zasoby dyspozycyjne wód podziemnych Warszawa, r. Nr Projektu: POIS.02.01.00-00-0015/16 1 Zasoby dyspozycyjne wód podziemnych w Polsce 70 % suma poborów wód podziemnych około 70% wody przeznaczonej do spożycia

Bardziej szczegółowo

ROLA WODY W ZRÓWNOWAŻONYM ZAGOSPODAROWANIU MIASTA KRAKOWA - PROPOZYCJE KOMPLEKSOWYCH ROZWIĄZAŃ

ROLA WODY W ZRÓWNOWAŻONYM ZAGOSPODAROWANIU MIASTA KRAKOWA - PROPOZYCJE KOMPLEKSOWYCH ROZWIĄZAŃ ROLA WODY W ZRÓWNOWAŻONYM ZAGOSPODAROWANIU MIASTA KRAKOWA - PROPOZYCJE KOMPLEKSOWYCH ROZWIĄZAŃ Mariusz CZOP Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej WODA W MIASTACH WODY PODZIEMNE występują poniżej

Bardziej szczegółowo

Pytania (w formie opisowej i testu wielokrotnego wyboru) do zaliczeń i egzaminów

Pytania (w formie opisowej i testu wielokrotnego wyboru) do zaliczeń i egzaminów Prof. dr hab. inż. Jan Palarski Instytut Eksploatacji Złóż Pytania (w formie opisowej i testu wielokrotnego wyboru) do zaliczeń i egzaminów Przedmiot LIKWIDACJA KOPALŃ I WYROBISK GÓRNICZYCH 1. Wymień czynniki,

Bardziej szczegółowo

WARSZTATY SPITSBERGEŃSKIE

WARSZTATY SPITSBERGEŃSKIE n v i e r s i t y o f W r o c l a w WARSZTATY SPITSBERGEŃSKIE U P o l a r E x p e d i t o i s n Tomasz OLICHWER, Robert TARKA ŹRÓDŁA SPITSBERGENU 5.2.2006 WROCŁAW Źródła na Spitsbergenie Na Spitsbergenie

Bardziej szczegółowo

ZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ

ZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA GÓRNICZEGO 41-902 Bytom, ul. Chorzowska 25, tel.: 032 282 25 25 www.csrg.bytom.pl e-mail: info@csrg.bytom.pl ZAGROŻENIE WYRZUTAMI GAZÓW I SKAŁ CENTRALNA STACJA RATOWNICTWA

Bardziej szczegółowo

OCENA WARUNKÓW GRUNTOWO WODNYCH DLA PROJEKTOWANEJ KANALIZACJI W PRĄDNIKU KORZKIEWSKIM GMINA WIELKA WIEŚ POWIAT KRAKÓW

OCENA WARUNKÓW GRUNTOWO WODNYCH DLA PROJEKTOWANEJ KANALIZACJI W PRĄDNIKU KORZKIEWSKIM GMINA WIELKA WIEŚ POWIAT KRAKÓW OCENA WARUNKÓW GRUNTOWO WODNYCH DLA PROJEKTOWANEJ KANALIZACJI W PRĄDNIKU KORZKIEWSKIM GMINA WIELKA WIEŚ POWIAT KRAKÓW OPRACOWAŁ: mgr Kazimierz Milanowski inż. Przemysław Milanowski Kraków grudzień 2010

Bardziej szczegółowo

Czasowa zmienność wielkości dopływów wód dołowych do wyrobisk ZG Sobieski

Czasowa zmienność wielkości dopływów wód dołowych do wyrobisk ZG Sobieski Marcin Karpiński 1 Ryszard Batko 2 Ewa Kmiecik 1 Barbara Tomaszewska 3 Robert Zdechlik 1 Technika Poszukiwań Geologicznych Geotermia, Zrównoważony Rozwój nr 1/2017 Czasowa zmienność wielkości dopływów

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ

ZAGADNIENIA EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ - 69 - Rozdział 5 ZAGADNIENIA EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ SPIS TREŚCI 1. Kopaliny podstawowe 2. Kopaliny pospolite - 70-1. Kopaliny podstawowe Na obszarze gminy Brzeszcze prowadzona jest eksploatacja złoża

Bardziej szczegółowo

ANEKS 5 Ocena poprawności analiz próbek wody

ANEKS 5 Ocena poprawności analiz próbek wody ANEKS 5 Ocena poprawności analiz próbek wody Bilans jonów Zasady ogólne Kontroli jakości danych dokonuje się wykonując bilans jonów. Bilans jonów jest podstawowym testem poprawności wyników analiz chemicznych

Bardziej szczegółowo

Stateczność zbocza skalnego ściana skalna

Stateczność zbocza skalnego ściana skalna Przewodnik Inżyniera Nr 29 Aktualizacja: 06/2017 Stateczność zbocza skalnego ściana skalna Program: Stateczność zbocza skalnego Plik powiązany: Demo_manual_29.gsk Niniejszy Przewodnik Inżyniera przedstawia

Bardziej szczegółowo

Czynniki rozwoju leja depresyjnego w rejonie KWB Bełchatów S.A.

Czynniki rozwoju leja depresyjnego w rejonie KWB Bełchatów S.A. WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str. 159 168 Ilona JOŃCZYK*, Jacek SZCZEPIŃSKI** *Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów S.A., Rogowiec **Poltegor-Projekt sp. z o.o., Wrocław

Bardziej szczegółowo

WPŁYW USKOKÓW NA PRZEPŁYW WÓD PODZIEMNYCH W GŁÓWNYM ZBIORNIKU WÓD PODZIEMNYCH GLIWICE 330

WPŁYW USKOKÓW NA PRZEPŁYW WÓD PODZIEMNYCH W GŁÓWNYM ZBIORNIKU WÓD PODZIEMNYCH GLIWICE 330 WPŁYW USKOKÓW NA PRZEPŁYW WÓD PODZIEMNYCH W GŁÓWNYM ZBIORNIKU WÓD PODZIEMNYCH GLIWICE 330 Sławomir Sitek, Andrzej Kowalczyk Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, Zakład Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej,

Bardziej szczegółowo

Powstanie, struktura i zadania Oddziału CZOK.

Powstanie, struktura i zadania Oddziału CZOK. Powstanie, struktura i zadania Oddziału CZOK. Centralny Zakład Odwadniania Kopalń (CZOK), powołany został Uchwałą Nr 1/00 Zarządu Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A., z dnia 22.08.2000 roku. SRK S.A. powstała

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie. Tadeusz Rembielak*, Leszek Łaskawiec**, Marek Majcher**, Zygmunt Mielcarek** Górnictwo i Geoinżynieria Rok 29 Zeszyt 3/1 2005

1. Wprowadzenie. Tadeusz Rembielak*, Leszek Łaskawiec**, Marek Majcher**, Zygmunt Mielcarek** Górnictwo i Geoinżynieria Rok 29 Zeszyt 3/1 2005 Górnictwo i Geoinżynieria Rok 29 Zeszyt 3/1 2005 Tadeusz Rembielak*, Leszek Łaskawiec**, Marek Majcher**, Zygmunt Mielcarek** INIEKCYJNE USZCZELNIANIE I WZMACNIANIE GÓROTWORU PRZED CZOŁEM PRZEKOPU ŁĄCZĄCEGO

Bardziej szczegółowo

WYNIKI MONITORINGU HYDROGEOLOGICZNEGO GŁÓWNEJ KLUCZOWEJ SZTOLNI DZIEDZICZNEJ W ZABRZU W OKRESIE

WYNIKI MONITORINGU HYDROGEOLOGICZNEGO GŁÓWNEJ KLUCZOWEJ SZTOLNI DZIEDZICZNEJ W ZABRZU W OKRESIE GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2012 Tom 7 zeszyt 2 Marek POZZI, Edward CEMPIEL, Tadeusz MZYK Instytut Geologii Stosowanej Politechnika Śląska WYNIKI MONITORINGU HYDROGEOLOGICZNEGO GŁÓWNEJ KLUCZOWEJ SZTOLNI DZIEDZICZNEJ

Bardziej szczegółowo

Andrzej Gonet*, Aleksandra Lewkiewicz-Ma³ysa*, Jan Macuda* ANALIZA MO LIWOŒCI ZAGOSPODAROWANIA WÓD MINERALNYCH REJONU KROSNA**

Andrzej Gonet*, Aleksandra Lewkiewicz-Ma³ysa*, Jan Macuda* ANALIZA MO LIWOŒCI ZAGOSPODAROWANIA WÓD MINERALNYCH REJONU KROSNA** WIERTNICTWO NAFTA GAZ TOM 22/1 2005 Andrzej Gonet*, Aleksandra Lewkiewicz-Ma³ysa*, Jan Macuda* ANALIZA MO LIWOŒCI ZAGOSPODAROWANIA WÓD MINERALNYCH REJONU KROSNA** 1. WSTÊP Na obszarze Polski wody mineralne

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja wielkości zasilania wód podziemnych z wykorzystaniem nowoczesnych technik modelowych Krótki opis uzyskanych wyników badań projektu

Identyfikacja wielkości zasilania wód podziemnych z wykorzystaniem nowoczesnych technik modelowych Krótki opis uzyskanych wyników badań projektu Identyfikacja wielkości zasilania wód podziemnych z wykorzystaniem nowoczesnych technik modelowych Krótki opis uzyskanych wyników badań projektu Badania nad oceną zasilania wód podziemnych polegały przede

Bardziej szczegółowo

Wpływ warunków górniczych na stan naprężenia

Wpływ warunków górniczych na stan naprężenia XV WARSZTATY GÓRNICZE 4-6 czerwca 2012r. Czarna k. Ustrzyk Dolnych - Bóbrka Wpływ warunków górniczych na stan naprężenia i przemieszczenia wokół wyrobisk korytarzowych Tadeusz Majcherczyk Zbigniew Niedbalski

Bardziej szczegółowo

Sposób likwidacji płytkich wyrobisk górniczych byłej kopalni barytu w Boguszowie

Sposób likwidacji płytkich wyrobisk górniczych byłej kopalni barytu w Boguszowie WARSZTATY 2001 nt. Przywracanie wartości użytkowych terenom górniczym Mat. Symp., str.243-256 Jan ZYCH Politechnika Śląska, Gliwice Andrzej KUBAŃSKI Zakład Inżynieryjny GEOREM, Sosnowiec Wiesław PIWOWARSKI

Bardziej szczegółowo

Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H

Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H Państwowy Instytut Geologiczny Państwowy Instytut Badawczy Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA Wykonanie stymulacji produktywności metanu w otworach Gilowice 1 i Gilowice 2H Projekt realizowany

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp. 1.1 Dane ogólne. 1.2 Cel projektowanych prac. 1.3 Zapotrzebowanie na wodę, wymagania odnośnie jej jakości, przeznaczenie wody

1. Wstęp. 1.1 Dane ogólne. 1.2 Cel projektowanych prac. 1.3 Zapotrzebowanie na wodę, wymagania odnośnie jej jakości, przeznaczenie wody 1 1. Wstęp 1.1 Dane ogólne Zleceniodawcą opracowania projektu prac geologicznych jest Urząd Gminy w Rytrze, z/s 33-343 Rytro 265. 1.2 Cel projektowanych prac Celem projektowanych prac jest poszukiwanie,

Bardziej szczegółowo

Operat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych. Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa

Operat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych. Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Operat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Urządzenia wodne Urządzenia wodne to urządzenia służące kształtowaniu

Bardziej szczegółowo

Karta rejestracyjna terenu zagrożonego ruchami masowymi Ziemi

Karta rejestracyjna terenu zagrożonego ruchami masowymi Ziemi 1. Numer identyfikacyjny: 2 6 0 4 1 0 2 0 0 0 0 0 1 Teren znajduje się na zalesionym stoku o ekspozycji południowej i południowo-zachodniej wzgórza Raszówka. Grzbiet wzgórza ma w tym rejonie wysokość względną

Bardziej szczegółowo

Badania laboratoryjne składu chemicznego wód podziemnych

Badania laboratoryjne składu chemicznego wód podziemnych Katowice 27.11.2015r. Odpowiedź na list Towarzystwa na rzecz Ziemi W związku ze zgłaszanymi przez Towarzystwo na rzecz Ziemi (pismo z dnia 05.11.2015r.) pytaniami dotyczącymi pierwiastków występujących

Bardziej szczegółowo

ZAGROŻENIA NATURALNE W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH

ZAGROŻENIA NATURALNE W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH ZAGROŻENIA NATURALNE W ODKRYWKOWYCH ZAKŁADACH GÓRNICZYCH 1. ZAGROŻENIE OSUWISKOWE ORAZ ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z OBRYWANIEM SIĘ SKAŁ Zagrożenie osuwiskowe - możliwość utraty stateczności skarp i zboczy wyrobiska

Bardziej szczegółowo

Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A.

Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. Klimatyzacja centralna w Lubelskim Węglu Bogdanka S.A. Zmiany wielkości kopalni Bogdanka O.G. Ludwin 78,7 km 2 O.G. Puchaczów V 73,4 km 2 O.G. razem 161,5 km 2 O.G. Stręczyn 9,4 km 2 1 Czynne wyrobiska

Bardziej szczegółowo

WGGIOŚ Egzamin inżynierski 2014/2015 WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: GÓRNICTWO I GEOLOGIA

WGGIOŚ Egzamin inżynierski 2014/2015 WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: GÓRNICTWO I GEOLOGIA WYDZIAŁ: GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY ŚRODOWISKA KIERUNEK STUDIÓW: GÓRNICTWO I GEOLOGIA RODZAJ STUDIÓW: STACJONARNE I STOPNIA ROK AKADEMICKI 2014/2015 WYKAZ PRZEDMIOTÓW EGZAMINACYJNYCH: I. Geologia ogólna

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE GEOMETRII INŻYNIERSKIEJ W AEROLOGII GÓRNICZEJ

ZASTOSOWANIE GEOMETRII INŻYNIERSKIEJ W AEROLOGII GÓRNICZEJ Krzysztof SŁOTA Instytut Eksploatacji Złóż Politechniki Śląskiej w Gliwicach ZASTOSOWANIE GEOMETRII INŻYNIERSKIEJ W AEROLOGII GÓRNICZEJ Od Redakcji: Autor jest doktorantem w Zakładzie Aerologii Górniczej

Bardziej szczegółowo

PROWINCJA HYDROGEOLOGICZNA WY

PROWINCJA HYDROGEOLOGICZNA WY Draft (nie do rozpowszechniania) PROWINCJA HYDROGEOLOGICZNA WYśYNNA; MASYWY MASYW SUDECKI 1. Podstawa regionalizacji wg Kleczkowskiego: Masyw sudecki jest jednostką złoŝoną. Obejmuje Masyw główny zbudowany

Bardziej szczegółowo

INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Oddział we Wrocławiu. Görlitz

INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Oddział we Wrocławiu. Görlitz Görlitz 17.11.2014 Pakiet programów MIKE opracowany na Politechnice Duńskiej, zmodyfikowany przez Duński Instytut Hydrauliki, Zasady działania modeli: MIKE NAM - model konceptualny o parametrach skupionych,

Bardziej szczegółowo

Ludwik SEWERYN, Grzegorz GÓRSKI, Paweł SZCZEPANIK, Jacek SZCZEPIŃSKI Poltegor-Projekt, sp. z o.o., Wrocław

Ludwik SEWERYN, Grzegorz GÓRSKI, Paweł SZCZEPANIK, Jacek SZCZEPIŃSKI Poltegor-Projekt, sp. z o.o., Wrocław WARSZTATY 2004 z cyklu Zagrożenia naturalne w górnictwie Mat. Symp. str. 269 276 Ludwik SEWERYN, Grzegorz GÓRSKI, Paweł SZCZEPANIK, Jacek SZCZEPIŃSKI Poltegor-Projekt, sp. z o.o., Wrocław Ochrona środowiska

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Karta rejestracyjna terenu zagrożonego ruchami masowymi Ziemi

Karta rejestracyjna terenu zagrożonego ruchami masowymi Ziemi 1. Numer identyfikacyjny: 2 6 0 4 1 2 2 0 0 0 0 0 1 Nachylenie, wysokość i ekspozycja zboczy/stoków. Ukształtowanie powierzchni zboczy/stoków. Działalność naturalnych procesów geologicznych (erozja rzeczna).

Bardziej szczegółowo

3. Warunki hydrometeorologiczne

3. Warunki hydrometeorologiczne 3. WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE Monitoring zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych jest jednym z najważniejszych zadań realizowanych w ramach ZMŚP. Właściwe rozpoznanie warunków hydrometeorologicznych

Bardziej szczegółowo

PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA

PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA STUDENTÓW STUDIÓW STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH I-go STOPNIA I. Eksploatacja odkrywkowa (program boloński) 1. Klasyfikacja technologii urabiania i sposobów zwałowania w górnictwie

Bardziej szczegółowo

Dobór systemu eksploatacji

Dobór systemu eksploatacji Dobór systemu eksploatacji Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Górnictwa Podziemnego mgr inż. Łukasz Herezy Czynniki decydujące o wyborze systemu eksploatacji - Warunki geologiczne, człowiek nie

Bardziej szczegółowo

WARSZTATY 2001 nt. Przywracanie wartości użytkowych terenom górniczym

WARSZTATY 2001 nt. Przywracanie wartości użytkowych terenom górniczym WARSZTATY 2001 nt. Przywracanie wartości użytkowych terenom górniczym Mat. Symp., str.433-444 Zygmunt GERLACH Agencja Informacyjna INFO-ZEW, Katowice Ernestyn KUBEK, Jerzy GRYCMAN, Tadeusz KABZA Rybnicka

Bardziej szczegółowo

Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres 24.07-28.07.2015r.

Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres 24.07-28.07.2015r. Warszawa, dn.24.07.2015 Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres 24.07-28.07.2015r. wg stanu na godz. 14:00 dnia 24.07.2015 r. 1. Prognoza pogody dla Polski na

Bardziej szczegółowo

OZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD

OZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD OZNACZANIE WŁAŚCIWOŚCI BUFOROWYCH WÓD POWIERZCHNIOWYCH WPROWADZENIE Właściwości chemiczne wód występujących w przyrodzie odznaczają się dużym zróżnicowaniem. Zależą one między innymi od budowy geologicznej

Bardziej szczegółowo

W POSTĘPOWANIU O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO PROWADZONYM W TRYBIE PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO. NA ROBOTY BUDOWLANE pn.:

W POSTĘPOWANIU O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO PROWADZONYM W TRYBIE PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO. NA ROBOTY BUDOWLANE pn.: Część III : OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA W POSTĘPOWANIU O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO PROWADZONYM W TRYBIE PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO NA ROBOTY BUDOWLANE pn.: Wykonanie dwóch nowych studni wierconych

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny www.nowepgg.pl Wortal prawa geologicznego i górniczego 1/6 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny (Dz. U. nr 291, poz. 1712) Na

Bardziej szczegółowo

GEOTEKO Serwis Sp. z o.o. OPINIA GEOTECHNICZNA DLA PROJEKTU PŁYTY MROŻENIOWEJ LODOWISKA ODKRYTEGO ZLOKALIZOWANEGO PRZY UL. POTOCKIEJ 1 W WARSZAWIE

GEOTEKO Serwis Sp. z o.o. OPINIA GEOTECHNICZNA DLA PROJEKTU PŁYTY MROŻENIOWEJ LODOWISKA ODKRYTEGO ZLOKALIZOWANEGO PRZY UL. POTOCKIEJ 1 W WARSZAWIE GEOTEKO Serwis Sp. z o.o. OPINIA GEOTECHNICZNA DLA PROJEKTU PŁYTY MROŻENIOWEJ LODOWISKA ODKRYTEGO ZLOKALIZOWANEGO PRZY UL. POTOCKIEJ 1 W WARSZAWIE Zleceniodawca: PAWEŁ TIEPŁOW Pracownia Projektowa ul.

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE METOD GEOELEKTRYCZNYCH W ROZPOZNAWANIU BUDOWY PODŁOŻA CZWARTORZĘDOWEGO.

ZASTOSOWANIE METOD GEOELEKTRYCZNYCH W ROZPOZNAWANIU BUDOWY PODŁOŻA CZWARTORZĘDOWEGO. ZASTOSOWANIE METOD GEOELEKTRYCZNYCH W ROZPOZNAWANIU BUDOWY PODŁOŻA CZWARTORZĘDOWEGO. Arkadiusz Piechota Streszczenie. Niniejszy artykuł opisuje podstawy fizyczne metod elektrooporowych, opartych na prawie

Bardziej szczegółowo

PROJEKTOWANIE PRZEBIEGU OTWORÓW WIERTNICZYCH BADAWCZYCH, ODWADNIAJĄCYCH PODZIEMNY ZBIORNIK WODNY, NA PRZYKŁADZIE WYBRANEJ KOPALNI WĘGLA KAMIENNEGO

PROJEKTOWANIE PRZEBIEGU OTWORÓW WIERTNICZYCH BADAWCZYCH, ODWADNIAJĄCYCH PODZIEMNY ZBIORNIK WODNY, NA PRZYKŁADZIE WYBRANEJ KOPALNI WĘGLA KAMIENNEGO SYSTEMY WSPOMAGANIA w INŻYNIERII PRODUKCJI Rozpoznawanie Złóż i Budownictwo Podziemne 2017 25 PROJEKTOWANIE PRZEBIEGU OTWORÓW WIERTNICZYCH BADAWCZYCH, ODWADNIAJĄCYCH PODZIEMNY ZBIORNIK WODNY, NA PRZYKŁADZIE

Bardziej szczegółowo

Baza danych Monitoring Wód Podziemnych

Baza danych Monitoring Wód Podziemnych Program Infrastruktura Monitoringu Wód Podziemnych Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa tel. 22 4592441, fax. 22 4592441 Baza danych Monitoring Wód Podziemnych Punkty monitoringowe w bazie MWP (stan na 25.03.2015

Bardziej szczegółowo

2. Parametry wpływające na wartość współczynnika spływu powierzchniowego

2. Parametry wpływające na wartość współczynnika spływu powierzchniowego WARSZTATY 2007 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie Materiały Warsztatów str. 325 330 Józef MATERSKI, Dariusz GRADECKI KWB Konin w Kleczewie S.A. Ocena wartości współczynnika spływu powierzchniowego

Bardziej szczegółowo

VI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA

VI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA VI. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA Monitoring of rainfall chemistry and of the deposition of pollutants to the ground Przygotowano w oparciu o zlecone

Bardziej szczegółowo

dzielnicy Maczki na granicy z miastem Jaworzno, oraz w granicach administracyjnych miasta Jaworzno (południowy kraniec wyrobiska Bór Wschód).

dzielnicy Maczki na granicy z miastem Jaworzno, oraz w granicach administracyjnych miasta Jaworzno (południowy kraniec wyrobiska Bór Wschód). Sprawozdanie z prac wykonanych w rejonie wyrobiska piaskowego Bór Wschód przez Zespół państwowej służby hydrogeologicznej ds. badań zasięgów zanieczyszczeń zaistniałych w strefach zasilania lub poboru

Bardziej szczegółowo

Miasto Stołeczne Warszawa pl. Bankowy 3/5, Warszawa. Opracował: mgr Łukasz Dąbrowski upr. geol. VII Warszawa, maj 2017 r.

Miasto Stołeczne Warszawa pl. Bankowy 3/5, Warszawa. Opracował: mgr Łukasz Dąbrowski upr. geol. VII Warszawa, maj 2017 r. OPINIA GEOTECHNICZNA dla Inwestycji polegającej na remoncie placu zabaw w Parku Kultury w miejscowości Powsin ul. Maślaków 1 (dz. nr ew. 4/3, obręb 1-12-10) Inwestor: Miasto Stołeczne Warszawa pl. Bankowy

Bardziej szczegółowo

OCENA AGRESYWNOŚCI I KOROZJI WOBEC BETONU I STALI PRÓBKI WODY Z OTWORU NR M1 NA DRODZE DW 913

OCENA AGRESYWNOŚCI I KOROZJI WOBEC BETONU I STALI PRÓBKI WODY Z OTWORU NR M1 NA DRODZE DW 913 Mysłowice, 08.03.2016 r. OCENA AGRESYWNOŚCI I KOROZJI WOBEC BETONU I STALI PRÓBKI WODY Z OTWORU NR M1 NA DRODZE DW 913 Zleceniodawca: GEOMORR Sp. j. ul. Chwałowicka 93, 44-206 Rybnik Opracował: Specjalista

Bardziej szczegółowo

WSTÊPNE WYNIKI BADAÑ HYDROGEOLOGICZNYCH RÓDE W GÓRACH ORLICKICH (REJON ZIELEÑCA I ZÁKOUTI)

WSTÊPNE WYNIKI BADAÑ HYDROGEOLOGICZNYCH RÓDE W GÓRACH ORLICKICH (REJON ZIELEÑCA I ZÁKOUTI) BIULETYN PAÑSTWOWEGO INSTYTUTU GEOLOGICZNEGO 456: 45 50, 2013 R. WSTÊPNE WYNIKI BADAÑ HYDROGEOLOGICZNYCH RÓDE W GÓRACH ORLICKICH (REJON ZIELEÑCA I ZÁKOUTI) PRELIMINARY HYDROGEOLOGICAL RESULT OF SPRINGS

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 5-11 marca 2014r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 189249 (21) Numer zgłoszenia: 325582 (22) Data zgłoszenia: 25.03.1998 (13) B1 (51) IntCl7 E21C 41/22 (54)Sposób

Bardziej szczegółowo

I N F O R M A C J A O S T A N I E O C H R O N Y R A D I O L O G I C Z N E J K R A J O W E G O W R O K U

I N F O R M A C J A O S T A N I E O C H R O N Y R A D I O L O G I C Z N E J K R A J O W E G O W R O K U I N F O R M A C J A O S T A N I E O C H R O N Y R A D I O L O G I C Z N E J K R A J O W E G O S K Ł A D O W I S K A O D P A D Ó W P R O M I E N I O T W Ó R C Z Y C H W 2 0 1 8 R O K U Zgodnie z artykułem

Bardziej szczegółowo

LW BOGDANKA S.A. Brązowy Sponsor XXI Światowego Kongresu Górniczego

LW BOGDANKA S.A. Brązowy Sponsor XXI Światowego Kongresu Górniczego LW BOGDANKA S.A. Brązowy Sponsor Światowego Kongresu Górniczego Produkcja PARAMETRY JAKOŚCIOWE WĘGLA Kopalnia wykorzystuje w pełni swą zdolność wydobywczą (ok. 5,5 mln Mg/rok). Asortymentowo produkcja

Bardziej szczegółowo

Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego S.A. Marek Zawartka, Arkadiusz Grządziel

Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego S.A. Marek Zawartka, Arkadiusz Grządziel Centralna Stacja Ratownictwa Górniczego S.A. Marek Zawartka, Arkadiusz Grządziel Wykonane w czerwcu 2012r kontrole stanu obmurza szybu Kazimierz I przy pomocy kamer, wykazały wystąpienie dopływu wody (oszacowane

Bardziej szczegółowo

Zleceniodawca: SILESIA Architekci ul. Rolna 43c Katowice. Opracował:

Zleceniodawca: SILESIA Architekci ul. Rolna 43c Katowice. Opracował: Sporządzanie dokumentacji geologicznych i hydrogeologicznych Badania przepuszczalności gruntu Raporty oddziaływania na środowisko Przydomowe oczyszczalnie ścieków mgr inż. Michał Potempa 32-500 Chrzanów

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 182207 (21) Numer zgłoszenia: 314632 (22) Data zgłoszenia: 05.06.1996 (13) B1 (51) IntCl7 C09K 17/02 (54)

Bardziej szczegółowo

Spis treści : strona :

Spis treści : strona : Spis treści : strona : 1. WSTĘP... 2 1.1. CEL BADAŃ... 2 1.2. MATERIAŁY WYJŚCIOWE... 3 2. PRZEBIEG PRAC BADAWCZYCH... 3 2.1. PRACE POLOWE... 3 2.2. PRACE KAMERALNE... 4 3. OPIS I LOKALIZACJA TERENU...

Bardziej szczegółowo

4. Depozycja atmosferyczna

4. Depozycja atmosferyczna 4. DEPOZYCJA ATMOSFERYCZNA Jednym z podstawowych czynników, które mają wpływ na obieg materii w geoekosystemie jest depozycja atmosferyczna. Powietrze ulega silnemu zanieczyszczeniu. Związki powodujące

Bardziej szczegółowo

Inwentaryzacja wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią usytuowanych terenach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych

Inwentaryzacja wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią usytuowanych terenach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych Inwentaryzacja wyrobisk górniczych mających połączenie z powierzchnią usytuowanych terenach zlikwidowanych podziemnych zakładów górniczych Piotr Kujawski Próby identyfikacji obszarów zagrożenia Raport

Bardziej szczegółowo

zasolenie Potoku Służewieckiego i Jez. Wilanowskiego

zasolenie Potoku Służewieckiego i Jez. Wilanowskiego Wpływ stosowania chemicznych środków w odladzających na zasolenie Potoku Służewieckiego S i Jez. Wilanowskiego Izabela BOJAKOWSKA 1, Dariusz LECH 1, Jadwiga JAROSZYŃSKA SKA 2 Państwowy Instytut Geologiczny

Bardziej szczegółowo

KARTA DOKUMENTACYJNA NATURALNEGO ZAGROŻENIA GEOLOGICZNEGO: OBIEKT OSUWISKO. 1. Nr ewidencyjny Lokalizacja

KARTA DOKUMENTACYJNA NATURALNEGO ZAGROŻENIA GEOLOGICZNEGO: OBIEKT OSUWISKO. 1. Nr ewidencyjny Lokalizacja KARTA DOKUMENTACYJNA NATURALNEGO ZAGROŻENIA GEOLOGICZNEGO: OBIEKT OSUWISKO 1. Nr ewidencyjny 366.31 0 2 2. Lokalizacja 2.1 Miejscowość Tulibowo 2.2 Właściciel terenu Rejonowy Zarząd Gospodarki Wodnej 2.3

Bardziej szczegółowo

GEO GAL USŁUGI GEOLOGICZNE mgr inż. Aleksander Gałuszka Rzeszów, ul. Malczewskiego 11/23,tel

GEO GAL USŁUGI GEOLOGICZNE mgr inż. Aleksander Gałuszka Rzeszów, ul. Malczewskiego 11/23,tel GEO GAL USŁUGI GEOLOGICZNE mgr inż. Aleksander Gałuszka 35-114 Rzeszów, ul. Malczewskiego 11/23,tel 605965767 GEOTECHNICZNE WARUNKI POSADOWIENIA (Opinia geotechniczna, Dokumentacja badań podłoża gruntowego,

Bardziej szczegółowo

Złoże naturalne nagromadzenie kopaliny lub kilku kopalin, które może być przedmiotem eksploatacji.

Złoże naturalne nagromadzenie kopaliny lub kilku kopalin, które może być przedmiotem eksploatacji. WPROWADZENIE Złoże naturalne nagromadzenie kopaliny lub kilku kopalin, które może być przedmiotem eksploatacji. Według art. 6. ust. 1, pkt 19 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze

Bardziej szczegółowo

Aneks do OPINII HYDROGEOLOGICZNEJ

Aneks do OPINII HYDROGEOLOGICZNEJ PRZEDSIĘBIORSTWO HYDROGEOLOGICZNE H Y D R O D O L 33-101 Tarnów, ul. Chemiczna 28 tel. (14) 637-20-85 fax./tel. (14) 637-28-52 www.hydrodol.com.pl e-mail: hydrodol@hydrodol.com.pl Aneks do OPINII HYDROGEOLOGICZNEJ

Bardziej szczegółowo

Kielce, sierpień 2007 r.

Kielce, sierpień 2007 r. Określenie warunków gruntowo wodnych podłoŝa projektowanego wodociągu Nida 2000 Etap II dla wsi Boronice, Chruszczyna Wielka, Chruszczyna Mała, Dalechowice, Donatkowice, Góry Sieradzkie, Krzyszkowice,

Bardziej szczegółowo

VII. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA

VII. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA VII. MONITORING CHEMIZMU OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH I DEPOZYCJI ZANIECZYSZCZEŃ DO PODŁOŻA Monitoring of rainfall chemistry and of the deposition of pollutants to the ground Przygotowano na podstawie zleconych

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z badań jakości powietrza wykonanych ambulansem pomiarowym w Tarnowskich Górach w dzielnicy Osada Jana w dniach

Sprawozdanie z badań jakości powietrza wykonanych ambulansem pomiarowym w Tarnowskich Górach w dzielnicy Osada Jana w dniach WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W KATOWICACH DELEGATURA W CZĘSTOCHOWIE ul. Rząsawska 24/28 tel. (34) 369 41 20, (34) 364-35-12 42-200 Częstochowa tel./fax (34) 360-42-80 e-mail: czestochowa@katowice.wios.gov.pl

Bardziej szczegółowo

Przydatność metody georadarowej w rozwiązywaniu zagadnień geologiczno inżynierskich w górnictwie odkrywkowym

Przydatność metody georadarowej w rozwiązywaniu zagadnień geologiczno inżynierskich w górnictwie odkrywkowym Mat. Symp. str. 603 607 Jarosław ZAJĄC Geopartner sp. z o.o., Kraków Przydatność metody georadarowej w rozwiązywaniu zagadnień geologiczno inżynierskich w górnictwie odkrywkowym Streszczenie Powierzchniowe

Bardziej szczegółowo

DOKUMENTACJA BADAO PODŁOŻA GRUNTOWEGO WRAZ Z OPINIĄ GEOTECHNICZNĄ

DOKUMENTACJA BADAO PODŁOŻA GRUNTOWEGO WRAZ Z OPINIĄ GEOTECHNICZNĄ GEOMAG STUDIO Opinie i Dokumentacje Geologiczne Adrian Gańko Ul. Leśna 4, 05-300 Mińsk Mazowiecki Tel. 730 149 671 lub 730 149 670 www.geomagstudio.pl NIP: 822-215-37-31 REGON: 364765634 DOKUMENTACJA BADAO

Bardziej szczegółowo

KOPALNIA PRZECISZÓW NOWE SPOJRZENIE NA ŚRODOWISKO I INFRASTRUKTURĘ POWIERZCHNI STUDIUM PRZYPADKU r. Marek Uszko KOPEX GROUP KOPEX-EX-COAL

KOPALNIA PRZECISZÓW NOWE SPOJRZENIE NA ŚRODOWISKO I INFRASTRUKTURĘ POWIERZCHNI STUDIUM PRZYPADKU r. Marek Uszko KOPEX GROUP KOPEX-EX-COAL KOPALNIA PRZECISZÓW NOWE SPOJRZENIE NA ŚRODOWISKO I INFRASTRUKTURĘ POWIERZCHNI STUDIUM PRZYPADKU KOPEX GROUP KOPEX-EX-COAL Szkoła Eksploatacji Podziemnej Kraków 2016 22.02.2016r. Marek Uszko PLAN PREZENTACJI

Bardziej szczegółowo

Przebieg niżówki hydrogeologicznej i jej wpływ na warunki zaopatrzenia w wodę podczas suszy 2015 roku na obszarze wybranych rejonów kraju

Przebieg niżówki hydrogeologicznej i jej wpływ na warunki zaopatrzenia w wodę podczas suszy 2015 roku na obszarze wybranych rejonów kraju Przebieg niżówki hydrogeologicznej i jej wpływ na warunki zaopatrzenia w wodę podczas suszy roku na obszarze wybranych rejonów kraju Piotr Herbich Państwowy Instytut GeologicznyPaństwowy Instytut Badawczy

Bardziej szczegółowo

Zał. 7.2 Karty rejestracyjne osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi w rejonie projektowanej inwestycji

Zał. 7.2 Karty rejestracyjne osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi w rejonie projektowanej inwestycji Zał. 7.2 Karty rejestracyjne osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi w rejo projektowanej inwestycji KARTA REJESTRACYJNA TERENU ZAGROŻONEGO RUCHAMI MASOWYMI 1. Numer identyfikacyjny: 0 0 2

Bardziej szczegółowo

Wykopy - wpływ odwadniania na osiadanie obiektów budowlanych.

Wykopy - wpływ odwadniania na osiadanie obiektów budowlanych. Piotr Jermołowicz Inżynieria Środowiska Szczecin Wykopy - wpływ odwadniania na osiadanie obiektów budowlanych. Obniżenie zwierciadła wody podziemnej powoduje przyrost naprężenia w gruncie, a w rezultacie

Bardziej szczegółowo

OPINIA GEOTECHNICZNA

OPINIA GEOTECHNICZNA OPINIA GEOTECHNICZNA Obiekt: Miejscowość: Województwo: Zleceniodawca: rozbudowa Szkoły Podstawowej w Rzewniu Rzewnie mazowieckie ARCHEIKON Studio Projektów 07-410 Ostrołęka, ul. Farna 9a Opracował mgr

Bardziej szczegółowo

Czy Sudety można zaliczyć do obszarów bezwodnych - na przykładzie Ziemi Kłodzkiej? Tomasz OLICHWER Robert TARKA

Czy Sudety można zaliczyć do obszarów bezwodnych - na przykładzie Ziemi Kłodzkiej? Tomasz OLICHWER Robert TARKA XII Sympozjum Współczesne Problemy Hydrogeologii Czy Sudety można zaliczyć do obszarów bezwodnych - na przykładzie Ziemi Kłodzkiej? Tomasz OLICHWER Robert TARKA Zakład Hydrogeologii Podstawowej Instytut

Bardziej szczegółowo

PRZEGLĄD GÓRNICZY 2014

PRZEGLĄD GÓRNICZY 2014 86 PRZEGLĄD GÓRNICZY 2014 UKD 622.333: 622.83/84: 622.550.3 Aktywność sejsmiczna w pokładach siodłowych 506 i 507 a kształtowanie się zagrożenia sejsmicznego w obrębie pola ściany 2 w pokładzie 502wg w

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Hydrogeologia górnicza Rok akademicki: 2013/2014 Kod: BGG-1-615-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Kierunek: Górnictwo i Geologia Specjalność: - Poziom studiów:

Bardziej szczegółowo

Plutonizmem (nazwa od Plutona - boga podziemi z mitologii greckiej) nazywamy zjawiska związane:

Plutonizmem (nazwa od Plutona - boga podziemi z mitologii greckiej) nazywamy zjawiska związane: 7a. Plutonizm Plutonizmem (nazwa od Plutona - boga podziemi z mitologii greckiej) nazywamy zjawiska związane: z lokalnym upłynnieniem skał w głębi litosfery (powstawaniem ognisk magmowych), wnikaniem,

Bardziej szczegółowo

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW

Bardziej szczegółowo

KLIMATYZACJA CENTRALNA LGOM. SYSTEMY CENTRALNEJ KLIMATYZACJI ZAPROJEKTOWANE I ZBUDOWANE PRZEZ PeBeKa S.A. DLA KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.

KLIMATYZACJA CENTRALNA LGOM. SYSTEMY CENTRALNEJ KLIMATYZACJI ZAPROJEKTOWANE I ZBUDOWANE PRZEZ PeBeKa S.A. DLA KGHM POLSKA MIEDŹ S.A. Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PeBeKa S.A. jest jedną z czołowych spółek w branży budowlanej w Polsce. Funkcjonuje w ramach grupy kapitałowej KGHM Polska Miedź S.A., jednego z największych producentów

Bardziej szczegółowo

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI

BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy

Bardziej szczegółowo

Dokumentacja i badania dla II kategorii geotechnicznej Dokumentacja geotechniczna warunków posadowienia.

Dokumentacja i badania dla II kategorii geotechnicznej Dokumentacja geotechniczna warunków posadowienia. Piotr Jermołowicz Inżynieria Środowiska Dokumentacja i badania dla II kategorii geotechnicznej Dokumentacja geotechniczna warunków posadowienia. Badania kategorii II Program badań Program powinien określać

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 29 lipca 5 sierpnia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

WYZNACZENIE WARTOŚCI PARAMETRÓW TEORII PROGNOZOWANIA WPŁYWÓW W PRZYPADKU EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ PROWADZONEJ W DWÓCH POKŁADACH

WYZNACZENIE WARTOŚCI PARAMETRÓW TEORII PROGNOZOWANIA WPŁYWÓW W PRZYPADKU EKSPLOATACJI GÓRNICZEJ PROWADZONEJ W DWÓCH POKŁADACH GÓRNICTWO I GEOLOGIA 2011 Tom 6 Zeszyt 1 MAREK KRUCZKOWSKI Politechnika Śląska, Gliwice Katedra Geomechaniki, Budownictwa Podziemnego i Zarządzania Ochroną Powierzchni WYZNACZENIE WARTOŚCI PARAMETRÓW TEORII

Bardziej szczegółowo