Sprzęt ratowniczo-gaśniczy Środki ochrony indywidualnej

Transkrypt

1 Sprzęt ratowniczo-gaśniczy Środki ochrony indywidualnej bryg. dr inż. Ireneusz NAWOROL, na podstawie materiałów z wykładów dra inż. Włodzimierza SUCHECKIEGO

2 Środki ochrony indywidualnej Podstawowe wymagania wprowadza Dyrektywa 89/686/EWG Środki ochrony indywidualnej obowiązująca od wejścia Polski do Unii Europejskiej. Przepisy dyrektywy zostały przeniesione na grunt Polskiego prawa w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U Nr 259, poz. 2173).

3 Rozporządzenie dzieli środki ochrony indywidualnej na: o prostej konstrukcji, o złożonej konstrukcji.

4 Środki ochrony indywidualnej o prostej konstrukcji Przeznaczone są do ochrony przed: działaniem powierzchniowych czynników mechanicznych; środkami czyszczącymi o słabym działaniu; gorącymi przedmiotami o temperaturze nie przekraczającej 50 C; typowymi czynnikami atmosferycznymi; słabymi uderzeniami i drganiami; światłem słonecznym.

5 Dla środków o prostej konstrukcji nie jest wymagana ocena typu WE. Użytkownik może sam ocenić poziom skuteczności ich działania w stosunku do minimalnych zagrożeń. Ocenę zgodności wykonuje producent na własną odpowiedzialność. Producent wystawia deklarację zgodności WE i może oznakować wyrób znakiem CE.

6 Środki ochrony indywidualnej o złożonej konstrukcji Do środków ochrony indywidualnej o złożonej konstrukcji zalicza się: sprzęt ochrony układu oddechowego przed aerozolami i gazami; sprzęt ochrony układu oddechowego zapewniający izolację od atmosfery, sprzęt używany do nurkowania; środki zapewniające ochronę przed zagrożeniami chemicznymi lub promieniowaniem jonizującym;

7 Do środków ochrony indywidualnej o złożonej konstrukcji zalicza się (cd.): sprzęt ratowniczy do użytku w środowiskach o wysokiej temperaturze 100 C lub wyższej i w których może występować promieniowanie podczerwone, płomienie lub duże rozpryski roztopionego materiału; sprzęt ratowniczy do użytku w niskiej temperaturze -50 C; środki chroniące przed upadkiem z wysokości; środki chroniące przed zagrożeniami elektrycznymi.

8 Dla środków o złożonej konstrukcji jest wymagana ocena typu WE: ocena zgodności wyrobu przez jednostkę notyfikowaną w UE; certyfikat oceny typu WE; system zapewnienia jakości produkcji WE przez monitorowanie; wystawienie deklaracji zgodności WE przez producenta; oznakowanie znakiem CE (znak CE na każdym egzemplarzu wyrobu); numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej na każdym egzemplarzu.

9 Sprzęt ochronny stosowany przez strażaków ratowników zalicza się do środków ochrony indywidualnej o złożonej konstrukcji.

10 Wymagania krajowe: Sprzęt ochrony indywidualnej znajduje się w wykazie MSW i może być użytkowany w Polsce po uzyskaniu świadectwa dopuszczenia. Jednostką wskazaną przez MSW jest CNBOP. Środki ochrony indywidualnej muszą posiadać certyfikat oceny typu WE jako wymaganie ogólnoeuropejskie i świadectwo dopuszczenia CNBOP jako dodatkowe wymaganie krajowe.

11 Ubrania ochrony termicznej Przeznaczone są do krótkotrwałego wejścia lub dłuższego przebywania w strefie oddziaływania pożaru. Czas przebywania uzależniony jest od stopnia fizycznego przyzwyczajenia i wytrzymałości ratownika. Wyróżnia się trzy typy ubrań,

12 Ubrania typu 1 Ubranie tak zwane zbliżeniowe. Strażacy używają go w przypadku wykonywania czynności ratowniczych bardzo blisko ognia. Ubranie składa się z kurtki i spodni. Wykonane jest z tkaniny szklanej metalizowanej, na podszewce bawełnianej. Kurtka zapinana jest na pięć guzików zatrzaskowych, spodnie utrzymywane są na szelkach z regulacją. Komplet 4-częściowy składa się z: Ubrania dwuczęściowego OB-5S/GS-5a, getrów OG-12 i rękawic ochronnych. Opcjonalnie można dokupić kaptur.

13 Ubrania typu 2 Ubranie chroni całą sylwetkę strażaka przed intensywnym promieniowaniem cieplnym. Przeznaczone do krótkotrwałego wejścia w strefę ognia. Ubranie składa się z bluzy z doszytą osłoną głowy z hełmem, spodni, ochraniaczy butów i rękawic. Wykonane jest z trzech warstw: Zewnętrzna: z tkanina szklana metalizowana; Środkowa: wełna impregnowana wodoodpornie; Wewnętrzna: tkanina bawełniana impregnowana ognioodpornie i metalizowana.

14 Do bluzy wszyta jest osłona głowy która uwzględnia możliwość dopięcia hełmu do kaptura za pomocą taśmy samoszczepnej oraz umieszczenia maski twarzowej. W przedniej części osłony na wysokości oczu umieszczone są filtry z niepalnego tworzywa sztucznego z warstwami odbijającymi promienie cieplne. W tyle bluzy wszyta jest osłona na aparat powietrzny. Dół bluzy ściągnięty jest gumą. Spodnie nie mają szwów bocznych, a na udach wzmocnione są dodatkowo tkaniną wełnianą. Ochraniacze na buty wykonane są z trzech warstw tkaniny. Spód, boki i pięta dodatkowo obszyte są skórą termoodporną.

15 Ubrania typu 3 Ubranie typu ciężkiego chroni ratownika przed bardzo dużym promieniowaniem cieplnym i umożliwia przebywanie w pobliżu płomieni przez dłuższy czas. Ubranie wytrzymuje temperaturę około 800 C. Umożliwia wejście w strefę ognia. Konstrukcja ubrania jest taka sama jak ubrania typu 2, lecz do wykonania zostały użyte inne, bardziej odporne materiały. Całe ubranie zbudowane jest z trójwarstwowego układu materiałów trudnopalnych, izolujących, wodoodpornych i o dobrej odporności mechanicznej. Układ ten stanowią: tkanina zewnętrzna z przędzy aramidowej powlekanej folią poliestrową metalizowaną; wkład wewnętrzny z włókniny amidowej; podszewka z tkaniny aramidowej powlekanej metalizowaną folią poliestrową. W ubraniu zastosowano wzmocnienia z NOMEXU i KEVLARU.

16 Ubranie termoochronne USC 4 (typ 3) tzw. ciężkie. Zgodne z normami PN-EN 1486:2009, PN-EN 531. Certyfikat zgodności typu WE, CIOP-PIB nr notyfikacji 1437.

17

18 Ubranie specjalne Wymagania prawne: Wymagania ogólnoeuropejskie - Certyfikat oceny zgodności typu WE wydany przez jednostkę notyfikowaną, deklaracja zgodności WE, oznakowanie CE, nr identyfikacyjny jednostki notyfikowanej. Wymagania krajowe świadectwo dopuszczenia CNBOP. Wymagania normowe: PN-EN 469:2008 Odzież ochronna dla strażaków. Wymagania użytkowe dotyczące odzieży ochronnej przeznaczonej do akcji przeciwpożarowej; PN-EN 471:2003 Materiały odblaskowe i fluorescencyjne.

19 Wymagane badania dla ubrań specjalnych: 1) Badanie na rozprzestrzenianie płomienia. Materiałem podstawowym badanym jest tkanina wierzchnia, która podczas szeregu badań nie powinna się zapalić ani zostać uszkodzona w postaci otwartych przepaleń. Wymaganie jest spełnione o ile żadna z próbek tkaniny nie zostanie uszkodzona w wyniku badania. To samo badanie wykonuje się na próbkach szwów wykonanych z tkaniny zasadniczej.

20 2) Badania na przenikanie ciepła z zastosowaniem płomienia. W badaniu tym określa się, stopień przenikania ciepła przy użyciu płomienia. Wyniki jakie powinny zostać osiągnięte przestawia tabela nr 1: Wskaźnik przenoszenia ciepła Poziom wymagań 1 Poziom wymagań 2 HTI 24 9,0 13,0 HTI 24 - HTI 12 3,0 4,0 Tabela 1. Przenikanie ciepła (płomień) Źródło: PN-EN 469 z 2007 r.

21 3) Badania na przenikanie ciepła z zastosowaniem promieniowania. Ubranie lub jego komponenty poddaje się oddziaływaniu strumienia ciepła o gęstości 40 kw/m². Uzyskany poziom wymagań i klasyfikację przedstawia tabela nr 2: Współczynnik przenoszenia ciepła Poziom wymagań 1 Poziom wymagań 2 RHTI 24 10,0 18,0 RHTI 24 RHTI 12 3,0 4,0 Tabela 2. Przenikanie ciepła (promieniowanie) Źródło: PN-EN 469 z 2007 r.

22 Uwaga: W badaniu nr 2 i 3 należy przyjąć najgorszy z otrzymanych wyników jako reprezentatywny. Występowanie elementów w odzieży o poziomie wykonania 1 i 2 należy przyjąć na całość wyrobu poziom 1.

23 4) Badanie odporności na ciepło. Materiały zestawu odzieżowego podczas badania w temperaturze 180 (±5) C i ekspozycji przez 5 minut, nie powinny się zapalić ani stopić a skurczenie materiału nie powinno przekraczać 5% w kierunku wzdłużnym i poprzecznym. 5) Badanie na rozciąganie. Materiały zewnętrzne ubrania podczas próby rozciągania w kierunku wzdłużnym i poprzecznym powinny wykazać się siłą zrywającą 450 N. Główne szwy powinny wykazać się siłą zrywającą 225 N. 6) Badanie na rozerwanie. Materiały w kierunku wzdłużnym i poprzecznym powinny wykazać się siłą zrywania 25 N.

24 7) Badanie na przesiąkanie płynnych chemikaliów. Odpowiednio przygotowane próbki materiału poddaje się aplikacji wybranych chemikaliów w czasie 10 sekund. Żadne badanie nie powinno wykazać przesiąknięcia substancji przez materiał a zwilżenie materiału substancją < 10 %. W tabeli nr 3 przedstawiono rodzaj substancji z wartością stężeń i temperaturą podczas badania: Rodzaj Stężenie (%) Temperatura substancji substancji ± 2 ( o C) NaOH HCl H 2 SO o-xylene Tabela 3. Przesiąkanie chemiczne Źródło: PN-EN 469 z 2007 r.

25 8) Badanie na przesiąkanie wody. Do badania pobiera się próbki wyrobów odzieżowych bez warstwy chroniącej przed przesiąkaniem wilgoci oraz z miejsc gdzie występuje szczególne narażenie na przesiąkanie np. szwy na ramionach. Badanie polega na traktowaniu próbki strumieniem wody przy przyroście ciśnienia około 0,98 kpa/min. Osiągnięte wyniki: Poziom 1 < 20 kpa, Poziom 2 20 kpa. 9) Badanie na opór pary wodnej. Podczas badania elementy odzieży poddawane są strumieniem pary wodnej. Nie bada się bariery chroniącej przed przesiąkaniem. Spodziewane wyniki: Poziom 1 > 30 m² Pa/W, Poziom 2 30 m² Pa/W.

26 Oznakowanie ubrań specjalnych Jeśli ubranie spełnia wymogi normy PN-EN 469 to powinno być to zaznaczone na, odpowiednim piktogramie dołączonym do produktu. Etykiety elementów odzieży, które muszą być używane w kombinacji z innymi dla spełnienia warunków ochrony, powinny o takiej konieczności informować. Wzór piktogramu Źródło: PN-EN 469 z 2007 r.

27 Piktogramy dołączone do ubioru powinny informacje o osiągniętych poziomach wymagań: Ochrona przed płomieniem, Ochrona przed promieniowaniem, Odporność na przesiąkanie wody, Odporność na opór pary wodnej. Oznaczenia dla poszczególnych poziomów wymagań ochrony posiadają następujące symbole: Xf1 lub Xf2 ochrona przed płomieniem: poziom 1 lub 2, Xr1 lub Xr2 ochrona przed promieniowaniem: poziom 1 lub 2, Y1 lub Y2 odporność na przesiąkanie wody: poziom 1 lub 2, Z1 lub Z2 odporność na opór pary wodnej: poziom 1 lub 2.

28 Ubranie spełniające wymagania odpowiednich przepisów i norm, powinno być oznaczone znakiem CE, którego wzór jest ściśle określony. Wzór znaku CE Źródło: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej.

29 Żeby ubranie mogło być oznaczone znakiem CE: 1) Producent musi wykonać odpowiednią procedurę oceny swojego wyrobu. 2) Produkt musi być wdrożony, zgodnie z przepisami przedstawionymi wcześniej. W tym celu producent udowadnia, zgodność produktu z wymaganiami dyrektyw dotyczących ubrania. Ubrania specjalne posiadają certyfikat zgodności wystawiony przez jednostkę notyfikowaną. 3) Producent wystawia deklarację zgodności, w której stwierdza zgodność produktu z wymogami. Ubranie noszące znak CE informuje nas, iż spełnia ono zasadnicze wymogi dyrektyw, a producent nanosi je sam na własną odpowiedzialność. W przypadku ubrań specjalnych jednostka notyfikowana wydając certyfikat zgodności, potwierdzając zgodność wykonania wyrobu z obowiązującymi przepisami, potwierdza zasadność oznakowania ubrania w opisany sposób.

30 Wygląd ubrania Wygląd ubrania określają wymagania krajowe: Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 listopada 2005 r. w sprawie umundurowania strażaków Państwowej Straży Pożarnej Zarządzenie Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej nr 9 z dnia 5 lutego 2007 r. w sprawie wzorców oraz szczegółowych wymagań, cech technicznych i jakościowych przedmiotów umundurowania, odzieży specjalnej i środków ochrony indywidualnej użytkowanych w Państwowej Straży Pożarnej.

31 Opis ubrania 1) Kurtka: Kurtka powinna być koloru czarnego lub ciemnogranatowego, zachodzić na spodnie tak aby jej krawędź sięgała poniżej krocza około 20 cm. Rękawy szerokie zakończone elastycznym ściągaczem, kołnierz kurtki jako stójka chroniąca szyję na całym jej obwodzie zapinana taśmą Velcro w celu dopasowania. Całość kurtki zapinana z przodu gruboziarnistym zamkiem błyskawicznym przykrytym na całej długości plisą. Pod plisą w górnej jej części z lewej strony zamka kieszeń wpuszczana. W dolnej części kurtki po obu stronach powinny znajdować się kieszenie zabezpieczone patkami przed wnikaniem wody.

32 Opis ubrania Całość kurtki oznaczona jest taśmami fluorescencyjnymi i odblaskowymi o szerokości 5 cm i naszytymi od siebie w odległości 1 cm. Taśmy powinny mieć właściwości palne zbliżone do tkaniny wierzchniej, przyszyte niepalnymi nićmi o kolorze zbliżonym do taśm. Taśmy powinny być naszyte: na obwodzie kurtki u jej dołu, na obwodzie rękawów poniżej łokcia. Z przodu i tyłu kurtki na wysokości klatki piersiowej. Kurtka powinna zawierać miejsca na doczepiane emblematy i znaki identyfikacyjne: na lewym rękawie pomiędzy łokciem a barkiem dla emblematu PSP a poniżej na emblemat z nazwą miasta. Na lewej piersi powyżej taśm miejsce na dystynkcję, poniżej taśm miejsce na mały napis STRAŻ (o wym.: tło 5 x 15 cm, wys. liter 2,5 cm, dł. napisu 11 cm). Na plecach poniżej taśm miejsce na duży napis STRAŻ (o wym.: tło 12 x 34 cm, wys. liter 7,7 cm, dł. napisu 28 cm).

33 Opis ubrania

34 Opis ubrania 2) Spodnie: Kolor warstwy zewnętrznej taki sam jak kurtki. Spodnie mają być długie, szerokie, o prostej konstrukcji nogawek, posiadające możliwość zakładania na cholewkę buta. Na wysokości kolan odpowiednie zabezpieczenie w postaci dodatkowego wkładu. Całość spodni powinna być noszona na doszytych do pasa elastycznych szelkach z możliwością regulacji ich długości oraz posiadać regulację obwodu pasa. Rozporek zapinany na suwak chroniony pod plisą, w pasie zapinany na guzik. W dole spodni naszyty układ taśm o tych samych wymaganiach co w kurtce.

35 Opis ubrania

36 Opis ubrania Całość kurtki i spodni powinna składać się z 4 warstw: 1) tkanina wierzchnia, 2) membrana wodoszczelna i paroprzepuszczalna, 3) warstwa termoizolacyjna, 4) podszewka. Krawędzie rękawów, nogawek i dolna krawędź kurtki powinna być zabezpieczona przed podsiąkaniem wody z pasa wodoodpornej tkaniny.

37 Buty strażackie specjalne Obuwie specjalne musi ochraniać stopy przed czynnikami fizycznymi i chemicznymi występującymi na miejscu akcji ratowniczogaśniczej. Buty strażackie specjalne powinny być wykonane z gumy lub skóry w kolorze czarnym. Możliwe jest zastosowanie wstawek w kolorze żółtym oraz oznakowanie ich taśmą odblaskową w kolorze srebrnym i żółtym. Oprócz ochrony stóp obuwie musi być wygodne, lekkie, nie powinno przegrzewać stóp, zapewniać komfort noszenia. Buty mogą być wsuwane albo sznurowane.

38 Buty strażackie specjalne (skórzane) Primus 21

39 Buty strażackie specjalne 1) metalowy suwak zamka błyskawicznego 2) mocna sznurówka z NOMEXU, 3) membrana klimatyczna SYMPATEX, 4) taśmą o właściwościach odblaskowych, 5) nosek wierzchni, 6) metalowy podnosek chroniący palce stóp przed uderzeniami i naciskami 7) gumowy pasek ochronny, 8) dodatkowa wyściółka metalowego noska z lateksu, 9) warstwa izolująco-odparowująca, 10) wewnętrzna anatomicznie formowana wkładka, 11) metalowa wkładka podeszwy, 12) gumowa, antystatyczna i antypoślizgowa podeszwa o profilu samoczyszczącym, odporna na oleje, benzynę, kwasy oraz posiada zdolność absorpcji energii, 13) usztywnienie wokół kostki, 14) materiał wzmacniający (chroniący przed zgięciami), 15) srebrne taśmy odblaskowe, 16) wyściółka z otwartymi porami z tworzywa piankowego, 17) wodoodporna i ognioodporna pełna cholewa, 18) system klimatyczny z kanałami powietrznymi, 19) wypustka ułatwiająca wkładanie buta.

40 Zalety obuwia skórzanego to: Dobra izolacja termiczna z możliwością odprowadzenia pary wodnej na zewnątrz (tzw. efekt oddychania). Ochrona przed promieniowaniem cieplnym. Ochrona przed mechanicznymi uszkodzeniami dzięki metalowym wzmocnieniom pięty, podeszwy, palców, ścięgna Achillesa oraz stawu skokowego. Właściwości dielektryczne buta. Podeszwa absorbująca energię. Właściwości przeciwpoślizgowe podeszwy buta. Zastosowanie suwaków oraz sznurowadeł umożliwia regulację i dostosowanie buta do nogi. Duża odporność podeszwy na kontakt z gorącym podłożem.

41 Buty gumowe ochronne Officer OFFICER

42 Buty gumowe ochronne OFFICER występują w kolorystyce czarnożóltej, są wodoszczelne i używane do działań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych w warunkach dużej wilgotności lub w wodzie. Buty tego rodzaju muszą spełniać wymagania dotyczące odporności na przesiąkanie, przebicie ostrymi krawędziami, działanie podwyższonych temperatur, odporności chemicznej, muszą również ochraniać przed działaniem prądu. Wykonane są z gumy oraz z tkaniny bawełniano-poliestrowej stanowiącej podszewkę. Wewnątrz znajdują się elementy stalowe: noski i podpodeszwy, zabezpieczające stopę przed uderzeniami i przekłuciami. Cholewy butów, o wysokości 33 cm, wykonane są z gumy odpornej na płomień i promieniowanie cieplne, a podeszwy z gumy odpornej na oleje roślinne i mineralne oraz na rozcieńczone kwasy i ługi. Urzeźbienie podeszwy oraz zastosowany do jej konstrukcji materiał zabezpiecza przed poślizgiem, dodatkowo podeszwy są odporne na działanie podwyższonych temperatur, są odporne na kontakt z gorącym podłożem o temperaturze do 250 C. Podeszwy są odporne na wodorotlenek sodowy i kwas siarkowy w zakresie niskich stężeń oraz oleje mineralne i roślinne. Podeszwa zabezpiecza przed poślizgiem, pochłanianie energii w części piętowej zapewnia komfort podczas chodzenia po nierównych płaszczyznach. Obuwie posiada właściwości elektroizolacyjne, może być używane przy pracy podczas działania prądu o napięciu do 1 kv.

43 W celu poprawienia termoizolacyjności, buty w swoim składzie posiadają umieszczony wewnątrz filc, odporny na działanie płomieni. Wkłady termoizolacyjne mają grubość 2-3 mm i stanowią dobre zabezpieczenie przed otarciami nóg.

44 Rękawice specjalne strażackie Rękawice strażackie PROLINE DIAMOND z krótkim mankietem

45 Rękawice specjalne strażackie Rękawice strażackie PROLINE DIAMOND z długim mankietem

46 Rękawice stanowią integralną część ubioru strażaka. Materiał używany do produkcji rękawic musi być szczególnie odporny na przecięcia i przekłucia oraz na kontakt z gorącymi powierzchniami. Muszą spełniać warunki termoregulacyjne oraz nie powinny ograniczać swobody ruchu. Rękawice oddane do użytku muszą mieć certyfikat CIOP oraz deklarację zgodności wydaną przez CNBOP. W materiale stosowanym do produkcji rękawic można wyróżnić warstwy: 1) Zewnętrzną, wykonaną z materiałów o niskiej przewodności cieplnej, czyli odpornych na krótkotrwałe bezpośrednie działanie ognia i promieniowania cieplnego. Przeważnie jest wykonana z włókna KEVLAR. Ponadto warstwa ta ma być odporna na ścieranie, rozdzieranie, przecięcia i przekłucia. 2) Środkowe, warstwy chroniące przed przesiąkaniem wody, ciekłych substancji niebezpiecznych, przed ostrymi krawędziami oraz stanowią ocieplenie. Wodoszczelność rękawic osiągnięta jest dzięki zastosowaniu półprzepuszczalnych membran polimerowych w postaci laminatów z odpowiednią tkaniną lub w postaci luźnej przekładki umieszczonej między warstwą zewnętrzną rękawic i pozostałym zestawem materiałów. Materiały tego typu z jednej strony ochraniają przed wodą, a z drugiej umożliwiają odprowadzenie pary wodnej na zewnątrz, co zapobiega poceniu się rąk 3) Wewnętrzną warstwę stanowi podszewka.

47 Rękawice strażackie PRO-LINE LONG DIAMOND: Zewnętrzną, grzbietową warstwę stanowi materiał tekstylny typu NOMEX, dzięki któremu zapewniona jest ochrona przed urazami mechanicznymi oraz przed promieniowaniem termicznym. Na grzbiecie znajdują się wzmocnienia wykonane z KEVLARU oraz paski odblaskowe poprawiające widoczność ratownika podczas działań. Dłoń jest wykonana z włókna KEVLAR, który jest odporny na ciepło, ścieranie i przecięcia oraz zapewnia dobre czucie i komfort. Na wysokości nadgarstka znajduje się metalowy uchwyt służący do przypięcia rękawic do ubrania specjalnego. W swojej budowie rękawica posiada membranę, która nie przepuszcza cieczy, bakterii, substancji chemicznych. Rękawice te występują w dwóch wersjach: z krótkim oraz z długim mankietem.

48 Kominiarka strażacka Kominiarka strażacka KS-2 firmy GO WEST

49 Kominiarka ma za zadanie ochronę głowy, szyi, karku, ramion, barków oraz piersi przed szkodliwym działaniem płomieni i promieniowania cieplnego. Wykonana jest z jednobarwnej dzianiny KERMEL 50% oraz VISCOZA FR 50%, odpornej na wysokie temperatury, w kolorze białym lub w odcieniu kości słoniowej. Z przodu kominiarki znajduje się jeden otwór na twarz, którego obrzeże wykończone jest materiałem o strukturze ściągacza. Otwór odsłania oczy, usta i nos. Masa kominiarki nie powinna przekroczyć 120 g a rozmiary kominiarek powinny uwzględniać zakres obwodów głowy od 53 cm do 62 cm. Kominiarka ma być dopasowana do rozmiaru głowy, nie powodować trudności przy zakładaniu a jej noszenie nie powinno ograniczać ruchów głowy. Ma pasować do maski aparatu oddechowego, z którą jest zgodna, bez zakłócania jej funkcji oddechowej i ograniczania pola widzenia. W warunkach zimowych kominiarka stanowi zabezpieczenie przed działaniem wiatru oraz niskich temperatur.

50 Hełm strażacki Hełm Kaliskich Zakładów Przemysłu Terenowego typ AK-06/2009

51 Do ochrony głowy i twarzy przed urazami, przed działaniem energii cieplnej, a także elektrycznej podczas akcji ratowniczo-gaśniczych używa się hełmów strażackich, które stanowią podstawowe wyposażenie osobiste strażaka. Wymagania dla hełmów strażackich zawarte są w: PN-EN 443:2008 Hełmy strażackie; PN-EN 166:2005 Ochrona indywidualna oczu. Wymagania

52 Elementami budowy hełmu strażackiego są: 1) skorupa, 2) więźba, w której skład wchodzą pas główny, potnik, warstwa wyściełająca, pas nośny, czepiec oraz pasek podbródkowy z zapięciem, 3) pasek podbródkowy, 4) osłona karku i szyi, 5) wizjer, osłona twarzy, oczu.

53 Wymagania normowe dla hełmu: obszar chroniony głowy, pole widzenia, amortyzacja wstrząsów, wytrzymałość na przebicie przez ostre przedmioty, sztywność skorupy, odporność na działanie płomienia, odporność na promieniowanie cieplne, właściwosci dielektryczne, wytrzymałość więźby.

54 Skorupa: Skorupa zapewnia osłonę głowy oraz uszu nie powodując utrudnień w słyszalności. Jej kształt musi spełniać wytrzymałość mechaniczną oraz amortyzacyjną, a materiały z której jest wykonana muszą odznaczać się odpornością na promieniowanie termiczne, na uderzenia i przebicia, działanie związków chemicznych oraz posiadać właściwości dielektryczne. Aby zwiększyć widoczność w porze nocnej zewnętrzna powierzchnia skorupy pokryta jest lakierem fosforyzującym lub wyposażona jest w paski odblaskowe. Obecnie do produkcji hełmów stosuje się następujące rodzaje materiałów: żywice syntetyczne zbrojone kevlarem, materiały oparte na technologii termoplastów lub duroplastów, laminaty poliestrowo-szklane, textylofenole. Najnowsze skorupy wyposażone są w uchwyty do zamocowania latarki oraz do podczepienia maski oddechowej.

55 Więźba: Oddziela skorupę hełmu od głowy ratownika, umożliwia regulację wysokości noszenia oraz regulację obwodu głowy. Stosowana jest w celu zapewnienia prawidłowego osadzenia hełmu na głowie, a materiały, z których jest wykonana, służą odprowadzaniu potu oraz zapewnieniu właściwości amortyzacyjnych. W celu zapewnienia dodatkowej stabilności stosuje się paski zapinane pod brodą. Osłona twarzy i oczu Osłona twarzy i oczu wykonana jest z materiałów zwiększających odporność na zadrapania i promieniowanie termiczne. Osłona jest albo chowana w całości do wnętrza hełmu, albo mocowana do skorupy za pomocą śrub. Osłona karku i szyi W zależności od konstrukcji wykonana jest z płótna poliestrowego pokrytego powłoką aluminiowaną, skóry bądź tkaniny wzmacnianej nićmi aramidowymi. Najnowsze osłony ochraniają przednią część szyi ratownika.

56 Odzież ochronna przed substancjami chemicznymi

57 Kategoria I, II i III Kat. I. Odzież ochronna chroniąca przed minimalnymi zagrożeniami (odzież robocza). Kat. II. Odzież ochronna nie zaliczana do kat. I. i nie będąca odzieżą kat. III. Kat. III. Odzież do ochrony zdrowia i życia pracownika, w tym strażaka.

58 Odzież ochronna przed substancjami chemicznymi

59 Odzież ochronna przed substancjami chemicznymi

60 Odzież ochronna przed substancjami chemicznymi

61 Odzież ochronna przed substancjami chemicznymi

62 Typy odzieży kat. III. 1. odzież zabezpieczająca cały organizm, mająca cechy gazoszczelności, 2. odzież zabezpieczająca cały organizm, nie posiadająca cech gazoszczelności, 3. odzież zabezpieczająca przed strumieniami cieczy, 4. odzież chroniąca przed rozpylonymi cieczami, 5. odzież chroniąca przed pyłami, 6. odzież chroniąca przed opryskaniem cieczą.

63 Odzież ochronna przed substancjami chemicznymi