70 lat KGW w Żarkach. 70 lat Koła Gospodyń Wiejskich w Żarkach

Transkrypt

1 70 lat Koła Gospodyń Wiejskich w Żarkach 1

2 Na pierwszym planie zalożycielki KGW w Żarkach W imieniu mieszkańców gminy Libiąż mam wielki zaszczyt złożyć jubileuszowe życzenia i najszczersze gratulację członkiniom Koła Gospodyń Wiejskich w Żarkach. 70 lat Waszej działalności to niezaprzeczalny wkład w kulturę i tradycję nie tylko sołectwa i gminy Libiąż, ale również powiatu chrzanowskiego, województwa małopolskiego i całego kraju. Szczególne wart podkreślenia jest przede wszystkim Wasz wysiłek łączenia działalności artystycznej z obowiązkami zawodowymi, rodzinnymi i gospodarczymi. Dziś bez żareckiego KGW trudno byłoby mówić o naszej tożsamości kulturowej. To właśnie Wam zawdzięczamy urodzaj niezwykłych występów artystycznych pielęgnujących naszą lokalną tradycję. Doceniając Wasze niezaprzeczalne zasługi dla Żarek i gminy Libiąż składam słowa najwyższego uznania. Serdecznie dziękuję i życzę kolejnych wspaniałych lat działalności. Burmistrz Libiąża 2 70 lat LKS ŻARKI

3 Oficjalnie Koło Gospodyń Wiejskich w Żarkach rozpoczęło działalność w 1948 r. KGW liczy aktualnie 64 członkinie, z czego 49 z nich czynnie działa w organizacji. Wśród nich jest jedyna żyjąca założycielka organizacji 90 - letnia dziś Longina Bogacz (na zdjeciu) Założycielki KGW: Antonina Kosowska Agnieszka Cygan Stefania Drabiec Helena Ziajka Magdalena Ziajka Czesława Bębenek Anna Gucik Antonina Horawa Antonina Dróżbik Bronisława Kosowska Longina Bogacz Założycielki żareckiego KGW (od lewej): Stefania Drabiec, Helena Ziajka, Longina Bogacz, Czesława Bębenek i Magdalena Ziajka...Wszystko zaczęło się w ciężkich powojennych czasach. Z inicjatywy miejscowych kobiet powstało w Żarkach Koło Gospodyń Wiejskich. Inicjatorką była Antonina Kosowska, a pomysł podchwyciły Agnieszka Cygan (pierwsza przewodnicząca) i kilka innych żareckich gospodyń. Nie wiedziały dokładnie czym będą się zajmować, ale w grupie raźniej i łatwiej poradzić sobie z biedą. Z pomocą przyszły im kółka rolnicze i Samopomoc Chłopska, które skupowały skromne wówczas uprawy. W ten sposób miały własne, jakże potrzebne w ciężkich czasach pieniądze. Wzajemnie sobie pomagały. Wymieniały się informacjami o uprawie warzyw, hodowli trzody i drobiu, przepisami kulinarnymi. 3

4 Przewodniczące KGW: Agnieszka Cygan ( ) Stefania Drabiec ( ) Longina Bogacz ( ) Maria Cygan ( ) Stanisława Szafran ( ) Helena Ptasińska ( ) Stanisława Norys ( ) Stanisława Dęsoł ( ) Stanisława Norys ( nadal) Stanisława Norys - obecna przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich w Żarkach pełniąca tą funkcje już 41 lat. W organizacji czynnie działa już 54 lata! Już w pierwszych latach funkcjonowania organizacji gospodynie wiejskie rozpoczęły prężną działanlość edukacyjno - oświatową. Organizowały kursy szycia, gotowania i pieczenia, uprawy warzyw, uczyły prowadzenia domu. W pielęgnowaniu staropolskich tradycji i lokalnych obyczajów z pomocą przyszły kółka rolnicze i Samopomoc Chłopska lat LKS ŻARKI

5 Dożynki Gminne w dniu 28 sierpnia 1983r. w Żarkach. Gospodarzem był widoczny na zdjęciu Naczelnik UMiG w Libiążu Ryszard Kosowski, a starostami Krystyna Malik i Józef Hudzik. Panie z KGW uwiły wtedy aż 14 dożynkowych wieńców dla zaproszonych gości. Członkinie KGW spełniajace obywatelski obowiązek w latach 70 - tych 5

6 Już w drugim roku działalności w Kole Gospodyń Wiejskich został założony pierwszy zespół folklorystyczny prowadzony przez ówczesne nauczycielki Jadwigę i Marię Chebdowskie. Zespół był organizatorem licznych imprez kulturalnych. Początkowo działał bez nazwy. Następnie pieczę nad nim objął organista kościelny Adam Jadach, potem Filomena Horawa - nauczyciel, a później dyrektork Szkoły Podstawowej w Żarkach. Wtedy ożywiła się praca w zespole, który występował w gminie i poza jej granicami zdobywając wiele nagród (na przykład stroje ludowe ufundowane przez Spółdzielnię Kółek Rolniczych). W latach 70 członkinie nie miały instruktora, same pisały teksty. Główną aktorką zespołu była Helena Dwornik, solistką Paulina Kosowska, a teksty wyszły spod pióra Bronisławy Kosowskiej, Anny Gucik, Pauliny Kosowskiej i Stanisławy Norys. Zespół podczas jednego z występów w składzie: (od lewej) Krystyna Bigaj, Paulina Kosowska, Wiesława Kosowska, Józefa Bogacz, Stanisława Nędza, Janina Zastawna, Stanisława Kurdyła, Zuzanna Kania, Czesława Martyniak, Helena Dwornik, Longina Bogacz, Irena Wronka, Genowefa Celarek, Danuta Lelito, Stanisława Dęsoł, Józefa Miziołek, Stanisława Norys Od 1983 roku zespołem zaczęła się opiekować Stanisława Dęsoł. Jej zaangażowanie oraz twórczość ożywiły zespół. Jest on zapraszany na różnego rodzaju wydarzenia kulturalne organizowane przez inne organizacje społeczne. Reprezentuje gminę Libiąż na konkursach, przeglądach, festiwalach, zdobywa nagrody. W 1987 r. Panie zmieniły nazwę zespołu z Koniczynek na Macierzanki, która funkcjonuje do dziś, i do dziś pod nią zespół zdobywa liczne nagrody. Na uwagę zasługuje udział w I Wojewódzkim Przeglądzie Zespołów Folklorystycznych w Chorzowie, zdobycie pierwszych i drugich nagród w kategoriach zespołów obrzędowych i degustacji potraw w Wygiełzowie czy udział w programie Oddziału Telewizji Polskiej w Katowicach, gdzie zespół przedstawił obrzęd Babskie Świętowanie. Macierzanki stały się artystyczną wizytówką KGW, sołectwa i gminy Libiąż lat LKS ŻARKI

7 Po codziennych zajęciach członkinie KGW śpieszą do żareckiego Domu Kultury, gdzie snują plany o całorocznej działalności, przygotowują się do artystycznych występów, gotują swojskie smakowitości, czy dzielą się obowiązkami organizacyjnymi. Nowy rok przeważnie witają podczas organizowanych wspólnie z miejscową Ochotniczą Strażą Pożarną zabaw sylwestrowych. Gdy od karnawałowych hulanek i swawoli odpoczną obolałe nogi, przystępują do przygotowań spotkań opłatkowych. W swej historii mają już na koncie 32 świąteczne biesiady, podczas których goszczą przedstawicieli libiąskiego samorządu, reprezentantów organizacji społecznych z terenu Żarek, z którymi łamią się opłat- 7

8 kiem, wspólnie śpiewają kolędy i prezentują jasełkowe przedstawienia. Z przyjemnością obchodzą okolicznościowe święta. Organizują własny Dzień Kobiet, a jako mamy i babcie nie odmawiają gościnnych występów na imprezach z tych właśnie okazji. W roku 1990 zorganizowały Dzień Matki, na którym czególnie doceniły rodzicielki wielodzietne. Często uświetniają też Jubileusze Par i obchody Dnia Seniora. W kolejnych latach gospodynie z Żarek działają jeszcze aktywniej. Ochoczo wspomagają organizację lokalnych imprez, przygotowują własne oraz rozsławiają gminę Libiąż na wielu konkursach i przeglądach folklorystycznych lat LKS ŻARKI

9 Nie zapominają także o patriotycznych i religijnych świętach. Mają na swoim koncie organizacje akademii z okazji Uchwalenia Konstytucji 3 maja, uczestniczą w Świętach Odzyskania Niepodległości i Biesiadach Patriotycznych, są obecne na uroczystościach upamiętniających najważniejsze wydarzenia historii Polski. Panie aktywnie biorą udział w życiu żareckiej parafii. Towarzyszą ważnym kościelnym uroczystościom i wydarzeniom z okazji duszpasterskich jubileuszów księży związanych z sołectwem. Organizują też pielgrzymki i wycieczki do miejsc sakralnych. Najbogatsza jest jednak działalność kulturalna. W dorobku artystycznym Koła Gospodyń Wiejskich w Żarkach znajdują się liczone w setkach występy sceniczne, udział w konkursach kulinarnych i wiele nagród i wyróżnień podczas nich zdobytych. Szczególnie obficie żareckie gospodynie są nagradzane na organizowanych w Wygiełzowie Konkursach Potraw Regionalnych i Przeglądów Zespołów Obrzędowych. Podniebienia publiczności i jurorów zdobywały takie swojskie potrawy jak: pęczak z grochem, kapusta z grochem, kapusta działkowana, grochówka, kapusta parzybroda, kluski podważane kaszą z kwaśnym mlekiem, czy kasza gryczana. Najwyżej ocenianymi obrzędami były z kolei Oczepiny, Zrękowiny, Dobranoc u panny młodej, Wyprowadzenie panny młodej do kościoła, Skubaczki, Wyprowadzenie pary młodej na ślub i Narodziny chleba. 9

10 Wśród innych miejsc, gdzie ludową twórczość prezentowały Gospodynie Wiejskie z Żarek, wymienić można między innymi Przeglądy Zespołów Ludowych Vici w Chorzowie, Przeglądy Zespołów Śpiewaczych i Obrzędowych w Olkuszu, Wojewódzkie Przeglądy Wstążka Krakowka, Jarmarki Kultury Ludowej, Przeglądy Przyśpiewek Weselnych I po wianku w Alwerni, Przeglądy Twórczości Artystycznej Seniorów w Chrzanowie, Konkursy Twórców Odtwórców Recytatorów tekściarzy chrzanowskiego MOKSiRu, Konkursy Piosenki Religijnej w Sanktuarium w Płokach i krakowskie Cepeliady. Żarczankom nie są obce nawet obiektywy telewizyjnych kamer! r. wystąpiły na żywo w TVP Katowice z programem obrzędowym Babskie świętowanie. Najważniejszymi imprezami są jednak dla nich uroczystości dożynkowe, podczas których dziękują za dary ziemi i świętują prezentując efekt swojej artystycznej pracy. Rokrocznie organizują dożynki parafialne, aktywnie włączają się w przygotowania organizowanych na przemian w Żarkach i Gromcu dożynek gminnych, biorą udział w powiatowych i wojewódzkich świętach plonów, czy gościnnie występując na podobnych uroczystościach na zaproszenie innych miejscowości lat LKS ŻARKI

11 Na koncie KGW są również występy zagraniczne. Zaproszone przez polonie gościły w czeskich miejscowościach Nebory i Guty, a także w zaprzyjaźnionym z gminą Libiąż francuskim miasteczku Rouvroy. Wielokrotnie nagradzane programy artystyczne to efekt pracy całego Koła. Skecze, przyśpiewki, piosenki, teksty i reżyseria przedstawień wychodza spod pióra Stanisławy Dęsoł. Jej twórcza inwencja i pomysłowość praktycznie nie znają granic i zostały dostrzeżone m.in. przez władze samorządowe Libiąża, Miejsko Gminny Zarząd Ochotniczych Straży Pożarnych, który za działalność kulturalno-oświatową na rzecz OSP odznaczył ją srebrnym krzyżem zasługi. Organizatorzy Konkursu Twórców Odtwórców Recytatorów Tekściarzy - przyznali jej nagrodę za całokształt twórczości. Bardzo dobrze układa się współpraca z organizacjami społecznymi na terenie naszej gminy. Panie często uświetniają imprezy Ligi Przyrody, Dni Seniora organizowane przez Stowarzyszenie Emerytów, Rencistów i Inwalidów Przyjaźń z Żarek, OSP Żarki, czy też Ludowy Klub Sportowy w Żarkach. Sportowe jubileusze uświetniają programy artystyczne z zabawnymi skeczami, podczas których panie mogą pochwalić się niemałymi umiejętnościami piłkarskimi, a także tradycyjnymi przyśpiewkami. Szczerą przyjaźnią darzy żareckie KGW tamtejszy Zespół Szkół, który zawsze może liczyć na wsparcie gospodyñ poprzez udział w festynach charytatywnych na rzecz szkoły, jej jubileuszach i okolicznościowych imprezach. W swojej bogatej działalności Gospodynie nie zapominają o innych, wspierają imprezy charytatywne, pamiętaja też o byłych członkiniach swojej organizacji, odwiedzając je podczas urodzin, bo jak same twierdzą, są jedną wielką rodziną. 11

12 Ostatnie odznaczenia i wyróżnienia członkiń Koła Gospodyń Wiejskich w Żarkach: 2011 r. Zasłużony dla Kultury Polskiej - te zaszczytne wyróżnienia od Ministra Kultury Narodowej i Dziedzictwa Narodowego otrzymały przewodnicząca KGW Stanisława Norys i kierownik zespołu macierzanki Stanisława Dęsoł. Odznaczenia wręczył Burmistrz Jacek Latko i Poseł na Sejm RP Tadeusz Arkit podczas Dożynek Gminnych w Gromcu r. Odznaczenie przyznane przez Radę Powiatu Bonum facere (czynić dobro) na uroczystości w dworze w Drogini pod Lipowcem odebrały z rąk Wicestarosty Krzysztofa Kasperka przewodnicząca KGW Stanisława Norys i kierownik zespołu Macierzanki Stanisława Dęsoł r. wywiad ze Stanisławą Dęsoł dla Polskiego Radia w Krakowie przeprowadził redaktor Jan Stępień, autor audycji Pejzaże regionalne. Tematem rozmowy był folklor krakowiaków zachodnich, szczególnie gminy Libiąż. Wywiad zorganizowało Libiąskie Centrum Kultury. Sukcesy zespołu Macierzanki w ostatnim dziesięcioleciu: Konkursy obrzędowe w Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie: 2006 Narodziny chleba I miejsce 2009 Dobranoc u panny młodej wyróżnienie 2011 Wilia św. Andrzeja z udziałem młodzieży gimnazjalnej I miejsce 2012 Zrękowiny z udziałem młodzieży licealnej II miejsce 2013 Cepiny z udziałem młodzieży gimnazjalnej I miejsce 2014 Zrękowiny z udziałem młodzieży gimnazjalnej wyróżnienie 2016 Gry i zabawy na pastwisku z udziałem dzieci szkolnych - III miejsce 2017 Święcenie Ziół III miejsce Rokrocznie Macierzanki biorą udział w Konkursie Potraw Regionalnych w Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie zdobywając co najmniej wyróżnienia. W 2016 r. zajęły tam I miejsce za Świąteczny żur z grzybami. Konkurs Wojewódzki Pawie pióro w Trzebini: 2009 śpiew prastarych piosenek ludowych wyróżnienie 2010 śpiew prastarych piosenek ludowych III miejsce 2011 śpiew prastarych piosenek ludowych wyróżnienie Ważniejsze występy artystyczne: Na zaproszenie Lokalnej Grupy Działania zespół Macierzanki występuje w imprezach pod marką Chrzanolandia w amfiteatrze w Wygiełzowie. Gospodynie z Żarek prezentowały tam bar lat LKS ŻARKI

13 dzo bobrze przyjmowane skecze kabaretowe, dawne zwyczaje i obrzędy skecze kabaretowe Egzamin i Miłość seniorów 2013 Cepiny obrzęd z udziałem młodzieży gimnazjalnej 2014 pokaz Młocki cepami 2015 Zrękowiny obrzęd z udziałem młodzieży gimnazjalnej W 2014 r. wzięły aktywny udział w organizowanej przez Libiąskie Centrum Kultury imprezie Na pograniczu kultur na Placu Słonecznym w Libiążu. Przedstawiły tam m.in. zespołowo obrzęd Zrękowiny, a indywidualnie wystartowały w konkursie Festiwal Chleba. W 2015 r. Koło Gospodyń Domowych w Żarkach aktywnie włączyło się w organizacje na terenie sołectwa Światowych Dni Młodzieży. Panie nie tylko gościły pod swym dachem pielgrzymów, ale również pomogły w przygotowaniach do ich jak najlepszego przyjęcia. W 2016 r. Macierzanki wystąpiły z obrzędem Gry i zabawy na pastwisku na imprezie środowiskowej Ośrodka Pomocy Społecznej w Libiążu na Placu Słonecznym. Bardzo dobrze układa się współpraca KGW z Zespołem Szkół w Żarkach. Macierzanki rokrocznie uczestniczą w akcji Cała Polska czyta dzieciom. Uczniowie podczas zajęć warsztatowych mogli nauczyć się od Pań bibułkarstwa, szydełkowania, robienia na drutach, przyszywania guzików, tworzenia ozdób choinkowych czy palm wielkanocnych. Zespół chętnie uczestniczy w innych szkolnych wydarzeniach przybliżając społeczności szkolnej m.in. znaczenie ziół w leczeniu domowymi sposobami, czy zwyczaje świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocnych. W okresie bożonarodzeniowym Macierzanki w szkole i przedszkolu w Żarkach śpiewają razem z dziećmi kolędy i pastorałki. Owocem współpracy są wspólne występy dzieci i młodzieży szkolnej z Macierzankami. Najważniejsze święto - Dożynki Koło Gospodyń Wiejskich w Żarkach występuje na dożynkach parafialnych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich. Co dwa lata żareckie KGW jest gospodarzem organizowanych naprzemiennie w Żarkach i Gromcu dożynek gminnych. Każdego roku organizują również dożynki parafialne r. Dożynki powiatowe w Karniowicach 2008 r. Macierzanki reprezentowały gminę Libiąż na Dożynkach Małopolskich w Gdowie 2011 r. - Dożynki Powiatowe w Płazie 2016 r. Dożynki Powiatowe w Karniowicach Na Dożynkach Powiatowych w 2007 r. 13

14 JUBILEUSZ 70-LECIA KOŁA GOSPODYŃ WIEJSKICH W ŻARKACH: Zarząd KGW w 2018r. Przewodnicząca Stanisława Norys Zastępca Józefa Miziołek Sekretarz Zarządu Helena Zastawna Skarbnik Krystyna Chylaszek Członek Zarządu Stanisława Dęsoł Komisja Rewizyjna: Wiesława Busiek, Zuzanna Malik Członkinie Honorowe: 1. Bogacz Longina 2. Bogacz Józefa 3. Lelito Longina 4. Gucik Janina 5. Zastawna Janina 6. Bigaj Krystyna 7. Celarek Genowefa 8. Cygan Józefa 9. Hodur Krystyna 10. Firszt Anna 11. Nędza Czesława z ul. Kościuszki 12. Szafran Krystyna 13. Miziołek Melania 14. Kosowska Eugenia 5. Bartoszewicz Izabela Członkinie zmarłe w ostatnich 10 latach: Kumala Maria 2010 r. Kosowska Anna 2011 r. Jurczyk Anna 2013 r. Kosowska Bronisława 2013 r. Kosowska Paulina 2013 r. Maciejewska Maria 2013 r. Pędziałek Krystyna 2014 r. Martyniak Czesława 2015 r. Bogacz Maria 2015 r. Nędza Czesława 2016 r. z ul. Kaliskiej Zastawnik Teresa 2016 r. Kania Zuzanna 2018 r. Bisaga Stanisława 2018 r. Piwowarczyk Maria 2018 r. Aktualne Członkinie, wraz z rokiem przyjęcia do KGW: 1948 Bogacz Longina 1960 Bogacz Józefa 1960 Lelito Longina 1962 Dwornik Helena 1964 Norys Stanisława 1969 Lelito Danuta 1969 Lichota Anastazja 1979 Operchalska Zofia 1979 Lelito Jadwiga 1982 Franaszek Maria 1982 Miziołek Józefa 1983 Dęsoł Stanisława 1985 Nędza Krystyna 1985 Madej Emilia 1986 Busiek Wiesława 1988 Nędza Stanisława 1992 Kurdyła Stanisława 1992 Nędza Emilia 1992 Habczyk Eleonora 1993 Waligóra Genowefa 1993 Kopyć Józefa 1996 Szafran Alicja 1996 Zastawny Helena 1998 Kosowska Krystyna 1998 Kosowska Genowefa 1999 Bartoszewicz Izabela 2000 Nędza Czesława 2001 Malik Zuzanna 2001 Lelito Janina 2001 Nędza Eugenia 2002 Lelito Elżbieta 2004 Dębosz Krystyna 2005 Chylaszek Krystyna 2006 Likus Maria 2006 Bisaga Grażyna 2010 Gucik Józefa 2010 Trybuś Józefa 2011 Gucik Stanisława 2011 Likus Stanisława 2011 Bębenek Jadwiga 2012 Dulęba Zofia 2012 Piegza Wiesława 2012 Spójnik Grażyna 2013 Bisaga Sabina 2014 Dwornik Renata 2014 Miziołek Maria 2014 Hajda Bogusława 2016 Hudzik Kazimiera 2016 Hodur Kazimiera 2017 Więckowska Teresa 2017 Paliwoda Władysława 2017 Gucik Krystyna 2018 Cyganik Józefa Lista członków zespołu śpiewaczego Macierzanki: Norys Stanisława przewodnicząca koła 45 lat Dęsoł Stanisława instruktor zespołu 35 lat Miziołek Józefa Chylaszek Krystyna Bartoszewicz Izabela Busiek Wiesława Dwornik Helena Waligóra Genowefa Więckowska Teresa Kopyć Józefa Malik Zuzanna Habczyk Eleonora Zastawna Helena Bogacz Józefa Lelito Longina Kurdyła Stanisława Lelito Elżbieta Dwornik Stanisław akompaniuje zespołowi Osoby i instytucje wspierające działalność KGW: Burmistrz Libiąża Jacek Latko Rada Miejska w Libiążu Libiąskie Centrum Kultury Bank Spółdzielczy w Chrzanowie Radni Libiąskiej RM z Żarek Bogusław Gucik, Ryszard Mizołek, Józef Hudzik Radni Powiatowi Rafał Kosowski, Piotr Tyrański i Krzysztof Kozik Spółka Pastwiskowa z Prezesem i Radnym Antonim Skupniem Rada Sołecka Żarek z Sołtysem Stanisławem Garlaczem Stanisław Dwornik Prezes Koła Łowieckiego Daniel Maciej Dwornik Lucyna Proksa z mężem Stanisława Rytt z mężem Joanna Rytt z mężem Monika Wądrzyk z mężem Sklep Spożywczy Euro Maria Franaszek Sklep Przemysłowy Zdzisława Zaręba z mężem Piekarnia w Żarkach Dorota i Tomasz Lelito Firma Transportowo - Usługowa Adam Norys Firma Transportowa Parys Anna i Zbigniew Paryska Apteka w Żarkach Bożena i Marek Skalski Firma Transportowo - Usługowa Dariusz Waligóra z żoną lat LKS ŻARKI

15 O fenomenie Koła Gospodyń Wiejskich w Żarkach mówią członkinie: Niezaprzeczalny wkład w dorobek sołectwa Stanisława Norys: - Do KGW należę już 60 lat, 41 lat jako przewodnicząca, 8 lat jako zastępczyni. Do wstąpienia do organizacji skłoniła mnie ciekawość i młody wiek. Posiadałam masę energii i bakcyla kulturalnego, które chciałam pożytecznie spożytkować. Wtedy w Żarkach było biednie, mało się działo, nie było prądu, a KGW działało prężnie i zapraszało w swoje szeregi. W grupie było raźniej, można było liczyć na wsparcie i wzajemną pomoc. Wstąpiłam w 1964 r. potem zostałam zastępczynią Stanisławy Szafran i Heleny Ptasińskiej, a od 1973 r., z przerwą w latach , do dziś mam zaszczyt przewodniczyć organizacji. Koło Gospodyń Wiejskich ma niezaprzeczalny wkład w kulturalny i społeczny dorobek sołectwa. Chcemy ocalić przed zapomnieniem tutejszy folklor i obyczaje. Jesteśmy na dobre i na złe ze społeczeństwem żareckim. Folklor najcenniejszy Stanisława Dęsoł: - Od 1983 r. prowadzę zespół śpiewaczy Macierzanki. Kiedy go przejmowałam zespół był duży, ale nie sprecyzowany repertuarowo, panie śpiewały dosłownie wszystko. Postanowiłam ukierunkować go na styl ludowy. W tym celu skończyłam studium folklorystyczne w Katowicach. Zdobyta tam wiedza otworzyła mój umysł na wiele ciekawych aspektów działalności, m.in. konkursy obrzędowe i skecze kabaretowe. Działalność w zespole łączyłam z pracą zawodową i prowadzeniem gospodarstwa domowego. W naszym dorobku jest dziś dużo obrzędów, które zostały docenione na różnego rodzaju przeglądach i konkursach, z których nigdy nie wróciłyśmy z pustymi rękami, a najmniej cennymi zdobytymi nagrodami były wyróżnienia. Pomysły na skecze najlepiej przychodziły w czasach PRL-u, gdy władza dostarczała wiele absurdów. Aktualnie śmiejemy się nawet same z siebie. Członkinie namówić do nowej roli było łatwo, teraz nieco trudniej. Niestety starzejemy się i wszystko przychodzi z większym trudem. Najwięcej Macierzanki liczyły 22 osoby, aktualnie jest tylko 13 osób. Trudno zrozumieć dlaczego dziś ludzie nie garną się do kultury. Teraz czasy są łatwiejsze. My po pracy zawodowej, domowej i na roli najwcześniej o 20:00 zaczynałyśmy próby. Cieszyło nas to bardzo, stąd czerpałyśmy więcej sił. Dziś możemy być dumne ze swojego dorobku, to co robimy jest coraz bardziej nieznane dla młodych ludzi. Są jednak zachwyceni gdy zetkną się z prezentowanymi przez nas obyczajami i potrawami. Samorealizacja w grupie Józefa Miziołek Wstąpiłam do koła w Namówiła mnie Helena Dwornik podczas wspólnego prasowania. Dobrze się tutaj czuję, można powiedzieć, że jestem w swoim żywiole. Wspólnie było nam łatwiej w trudnych czasach i tak trzymamy i wspieramy się po dzień dzisiejszy. W KGW opieramy się na własnych doświadczeniach i zawsze bezinteresownie sobie pomagamy. Udawało się pogodzić pracę, dom i gospodarstwo. Miałam krowę i świnie. Wieczorem siadało się na rower i gnało na próbę, a prało i prasowało się nawet w nocy. Wszystko udawało się pogodzić! Pewnie, że czasem mąż i dzieci kręcili nosem. Można powiedzieć, że to nasza samorealizacja. Już trzy kadencję jestem zastępczynią przewodniczącej. Na mojej głowie jest logistyka. Dbam o stroje i wypożyczanie naczyń. U mnie wszystko musi się zgadzać! Rozmawiał Paweł Salawa 15

16 Monografia Jubileuszu 70 - lecia Koła Gospodyń Wiejskich w Żarkach lat LKS ŻARKI