Rola czystego ekologicznie obszaru północno-wschodniej Polski. Katarzyna Borkowska, Alicja Gosiewska

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Rola czystego ekologicznie obszaru północno-wschodniej Polski. Katarzyna Borkowska, Alicja Gosiewska"

Aneta Pawłowska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Rola czystego ekologicznie obszaru północno-wschodniej Polski Katarzyna Borkowska, Alicja Gosiewska

2 ZIELONE PŁUCA POLSKI EUROPY FORMY OCHRONY PRZYRODY POMYSŁ POMYSŁ PARKI NARODOWE PARKI KRAJOBRAZOWE REZERWATY POŁOŻENIE PODSUMOWANIE BIAŁOWIESKI CECHY BIEBRZAŃSKI REKREACJA NARWIAŃSKI PODSUMOWANIE WIGIERSKI

REZERWATY POŁOŻENIE PODSUMOWANIE BIAŁOWIESKI CECHY

3 Zielone Płuca Polski Za twórcę idei Zielonych Płuc Polski uważany jest Krzysztof Wolfram, polski polityk, leśnik, ekolog. Zakładała ona integrację ochrony środowiska z rozwojem gospodarczym i postępem cywilizacyjnym na terenie północno wschodniej Polski. Całe przedsięwzięcie weszło w życie 15 czerwca 1991r. Głównym administratorem i koordynatorem materialnej idei Zielonych Płuc została Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, która odpowiedzialna była za finalizacje całego projektu.

wschodniej Polski. Całe przedsięwzięcie weszło w życie 15 czerwca 1991r.

4 Zielone Płuca Polski zajmują km², w ich skład wchodzą województwa: warmińsko-mazurskie, podlaskie, duża część mazowieckiego, niewielki fragment pomorskiego (gminy Stegny i Krynica Morska), niewielka część kujawsko-pomorskiego (prawie cały powiat Brodnicki). Jest to obszar, który został wyodrębniony ze względu na szczególne znaczenie dla przyrody całej Polski. Występują na nim tereny wypoczynkowe i wiele cennych obiektów przyrodniczych.

kujawsko-pomorskiego (prawie cały powiat Brodnicki).

5 Cechy wyróżniające ten obszar to: niska gęstość zaludnienia; spokój i czyste powietrze; dobra jakość środowiska przyrodniczego; unikatowa różnorodność systemu przyrodniczego; atrakcyjne kompleksy lasów, jezior i użytków zielonych; możliwość obcowania z przyrodą nie zmienioną przez cywilizację; bogactwo oraz różnorodność kultur i obyczajów; dobra tradycyjna kuchnia; rozwijająca się infrastruktura usługowa; dobre warunki do produkcji zdrowej żywności i lokalizacji czystego przemysłu".

możliwość obcowania z przyrodą nie zmienioną przez cywilizację; bogactwo oraz różnorodność kultur i obyczajów; dobra

6 Dzięki unikatowej przyrodzie i czystemu powietrzu można rozwijać na tym obszarze turystykę i aktywny wypoczynek: Zwiedzanie (liczne świątynie, pałace, ratusze i inne w Białymstoku, Augustowie, Choroszczy, Hajnówce, Tykocinie, Bohonikach ) Jazda konna Żegluga (malownicze jeziora mazurskie) Spływy kajakowe (jedyna górska rzeka na równinie Czarna Hańcza) Wycieczki rowerowe (szlaki rowerowe, np. Białystok Kiermusy, Jałówka Królowy Most ) Piesze wycieczki (szlaki turystyczne, lasy, parki narodowe i krajobrazowe, rezerwaty)

Żegluga (malownicze jeziora mazurskie) Spływy kajakowe (jedyna górska rzeka na równinie Czarna Hańcza) Wycieczki rowerowe (szlaki

7 Parki Narodowe: Białowieski Park Narodowy Został utworzony w 1932 roku; zajmuje powierzchnię ok. 105,02 km²; jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO; jedyny teren, na którym można spotkać żubry. Biebrzański Park Narodowy Data założenia przypada na rok Powierzchnia - 592,23 km². Największą atrakcją turystyczną parku są rozległe bagna biebrzańskie. Największy park w Polsce. Narwiański Park Narodowy Rok założenia Terytorium zajmuje ok. 68,1 km². Jest to wielkie rozlewisko Narwi, unikalne w skali Europy. Wigierski Park Narodowy Utworzony w 1989, zajmuje powierzchnię 150,86 km². Atrakcje turystyczne to przede wszystkim jezioro Wigry, rzeka Czarna Hańcza.

Biebrzański Park Narodowy Data założenia przypada na rok 1993. Powierzchnia - 592,23 km². Największą atrakcją turystyczną parku są rozległe bagna biebrzańskie.

8 Białowieski Park Narodowy Region Puszczy Białowieskiej, ze względu na swoje walory przyrodnicze i bogatą wielokulturowość, jest jednym z najbardziej ciekawych i wyjątkowych zakątków Polski. Powierzchnia całej puszczy przekracza 150 tys. ha. Jest pozostałością ostatnich na niżu Europy lasów naturalnych o pierwotnym charakterze. Znaczenie Puszczy Białowieskiej: jedyne miejsce występowania wielu gatunków fauny i flory miejsce atrakcyjne dla turystów obszar czysty ekologicznie

Powierzchnia całej puszczy przekracza 150 tys. ha.

9 Biebrzański Park Narodowy Biebrzański Park Narodowy został utworzony r. i jest największym parkiem narodowym w Polsce. Położony jest w północno - wschodniej części kraju, na terenie województwa podlaskiego. Powierzchnia Parku wynosi ha. Obszary leśne w Parku zajmują ha, grunty rolne ha, a nieużytki - słynne Bagna Biebrzańskie, w rzeczywistości najbardziej cenne przyrodniczo ekosystemy ha. Biebrzański Park Narodowy chroni rozległe i prawie niezmienione dolinowe torfowiska z unikalną różnorodnością gatunków roślin, ptaków i innych zwierząt oraz naturalnych ekosystemów. Dolina Biebrzy jest bardzo ważnym miejscem gniazdowania, żerowania i odpoczynku dla ptactwa wodno-błotnego.

Obszary leśne w Parku zajmują 15547 ha, grunty rolne - 18182 ha, a nieużytki - słynne Bagna Biebrzańskie, w rzeczywistości najbardziej cenne przyrodniczo ekosystemy - 25494 ha.

10 Narwiański Park Narodowy Narwiański Park Narodowy został utworzony 1lipca 1996 roku. Jest położony w województwie podlaskim. Powierzchnia parku wynosi ha. Park obejmuje swoim zasięgiem bagienną Dolinę Górnej Narwi na odcinku Suraż - Rzędziany. Najważniejszym walorem przyrodniczym jest unikatowy charakter rzeki. Narew w granicach Parku płynie wieloma korytami, które rozdzielając się i łącząc tworzą nieregularną, skomplikowaną sieć. Wielkim bogactwem Parku i skraju doliny jest awifauna. Stwierdzono tu występowanie 203 gatunków ptaków, wśród nich 28 zagrożonych w skali światowej lub europejskiej. Symbolem parku jest sylwetka błotniaka stawowego.

Narew w granicach Parku płynie wieloma korytami, które rozdzielając się i łącząc tworzą nieregularną, skomplikowaną sieć.

11 Wigierski Park Narodowy Wigierski Park Narodowy położony jest na północnym skraju Puszczy Augustowskiej. Prawie cały obszar Wigierskiego Parku Narodowego leży w środkowej części dorzecza rzeki Czarnej Hańczy, dopływu Niemna. Centralną częścią Parku jest jezioro Wigry, wraz z całym zespołem jezior otaczających i pozostających z nim w ścisłym związku hydrologicznym. Na terenie WPN znajdują się różne zabytki archeologiczne. Najstarsze z paleolitu -kamienne narzędzia - świadczą o momencie pojawienia się, po ustąpieniu lądolodu, pierwszych ludzi.

Centralną częścią Parku jest jezioro Wigry, wraz z całym zespołem jezior otaczających i pozostających z nim w ścisłym związku

12 Wybrane Parki Krajobrazowe: Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi Założony w roku 1994, zajmuje powierzchnię 511,46 km². Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej Założony w roku 1988, zajmuje powierzchnię 744,47 km². Suwalski Park Krajobrazowy Założony w roku 1976, zajmuje powierzchnię 62,84 km².

Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej Założony w roku 1988, zajmuje

13 Rezerwaty W województwie podlaskim jest 89 rezerwatów o łącznej powierzchni ha. Na szczególną uwagę zasługują rezerwaty: "Nietupa" i "Bobruczek", "Ostoja bobrów Marycha" - których celem jest ochrona ostoi bobrów, "Jezioro Hańcza" - utworzony w celu ochrony najgłębszego jeziora Polski, "Głazowisko Bachanowo nad Czarną Hańczą" - ochrona przyrody nieożywionej, "Kulikówka" - florystyczny (ochrona pióropusznika strusiego), "Antoniuk" i "Las Zwierzyniecki" - położone w granicach administracyjnych Białegostoku.

bobrów, "Jezioro Hańcza" - utworzony w celu ochrony najgłębszego jeziora Polski, "Głazowisko Bachanowo nad Czarną Hańczą" -

14 Zielone Płuca Europy Koncepcja utworzenia Zielonych Płuc Europy powstała w marcu 1992 roku podczas obrad Międzynarodowego Plenarnego Posiedzenia Rady Programowo-Naukowej Porozumienia Zielone Płuca Polski. W spotkaniu tym uczestniczyli przedstawiciele z Białorusi, Łotwy, Rosji, Ukrainy i Polski. Z inicjatywy prof. S. Kozłowskiego, przyjęta została Deklaracja Wigierska, w której wyrażono przekonanie, że obszary posiadające wielkie wartości przyrodnicze, położone na terytorium państw stron Deklaracji Wigierskiej mają istotne znaczenie nie tylko dla tych krajów, ale również dla całego kontynentu europejskiego, a dla podtrzymania ich roli wymagają użytkowania zgodnie ze ściśle ustalonymi zasadami. Uzgodniono wówczas, że kraje objęte koncepcją Zielonych Płuc Europy powinny wspólnie dążyć do utworzenia i rozwoju optymalnego systemu przyrodniczogospodarczego.

Kozłowskiego, przyjęta została Deklaracja Wigierska, w której wyrażono przekonanie, że obszary posiadające wielkie wartości przyrodnicze, położone na terytorium państw stron Deklaracji Wigierskiej

15 Obszar Zielonych Płuc Europy obejmuje: północno-wschodnie tereny Polski, wybrane obszary Rosji, północne obwody Ukrainy oraz w całości terytoria Białorusi, Estonii, Litwy i Łotwy; łącznie ok km². Charakterystyczne dla regionu Zielonych Płuc Europy jest: występowanie dużych i zwartych kompleksów leśnych oraz stosunkowo dużych kompleksów bagiennych; obecność naturalnych zbiorników wód powierzchniowych (jezior) i naturalnych dolin rzecznych; występowanie wysokiej rangi obszarów chronionych i przyrodniczo cennych; relatywnie niski stopień degradacji środowiska; niski stopień urbanizacji i względnie mała gęstość zaludnienia.

Charakterystyczne dla regionu Zielonych Płuc Europy jest: występowanie dużych i zwartych kompleksów leśnych oraz stosunkowo dużych kompleksów bagiennych;

16 Podsumowanie: ZIELONE PŁUCA POLSKI Obfita w wielkie puszcze, piękne jeziora i rzeki, dzikie bagna i torfowiska kraina północno wschodniej Polski posiada wspaniałą przyrodę -bogatą szatę roślinną i unikatową faunę, wśród których znajduje się całe mnóstwo gatunków roślin i zwierząt Obszar ten uzmysławia nam, ile skarbów natury zachowało się do naszych czasów, jak wiele cennych okazów przyrody można tutaj spotkać, poznać i podziwiać. Musimy zrobić wszystko, aby przyszłe pokolenia mogły czerpać z zasobów Ziemi tyle samo ile my możemy czerpać obecnie. Zielone Płuca Polski są unikatowym obszarem, który może stać się polskim swoistym towarem" eksportowym.

zachowało się do naszych czasów, jak wiele cennych okazów przyrody można tutaj spotkać, poznać i podziwiać.

17 Podsumowanie: ZIELONE PŁUCA EUROPY Terytorium objęte koncepcją Zielonych Płuc Europy posiada unikatowe walory środowiska przyrodniczego. Nadrzędnym celem powinna być zatem ochrona zasobów przyrody przed degradacją, niewłaściwym użytkowaniem, jak również zachowanie różnorodności biologicznej w tej części Europy. Niezbędna do tego jest systematyczna współpraca państw, których obszary zostały objęte programem Zielonych Płuc Europy.

Nadrzędnym celem powinna być zatem ochrona zasobów przyrody przed degradacją, niewłaściwym użytkowaniem,

18 Bibliografia Puszcza Białowieska - Paweł Fabijański Podlasie - Tadeusz Glinka Podlasie - zielone płuca Polski - praca zbiorowa

19 Alicja Gosiewska, Katarzyna Borkowska Publiczne Gimnazjum nr 20 w Białymstoku

Podobne dokumenty

Atrakcje turystyczne 2015-06-01 13:20:37

Atrakcje turystyczne 2015-06-01 13:20:37 2 Region słynie z rozległych obszarów dzikiej przyrody. Do dzisiaj zachowały się w województwie podlaskim naturalne krajobrazy, puszcze i lasy, jeziora oraz doliny