Powtórka do egzaminu gimnazjalnego Geografia. Przez lądy i morza

Transkrypt

1 Powtórka do egzaminu gimnazjalnego Geografia Przez lądy i morza Zadanie 1 (0 3 p.) Być może już niedługo każdy z nas będzie mógł wyruszyć na wyprawę w kosmos. Jednak na razie widok naszej planety z przestrzeni kosmicznej przybliży Ci rysunek, na podstawie którego wykonaj poniższe polecenia. A. Schemat jest ilustracją: a. ruchu obiegowego Ziemi. b. ruchu obrotowego Ziemi. c. zaćmienia Słońca. d. zmiany wysokości Słońca na horyzontem w ciągu roku. B. Pełen obieg Ziemi dookoła Słońca trwa: a. trzy miesiące. b. pół roku. c. dobę. d. rok. C. Następstwami ruchu Ziemi dookoła Słońca są (podkreśl wszystkie poprawne odpowiedzi): występowanie dnia i nocy, występowanie pór roku, zmiana długości dnia i nocy, widomy ruch Słońca po sklepieniu niebieskim. Zadanie 2 (0 2 p.) 1

2 Poniższy schemat przedstawia pozorną wędrówkę Słońca nad horyzontem w pierwszych dniach różnych pór roku w Polsce. Przyjrzyj mu się, a następnie wykonaj polecenia. A. Porównaj wysokość górowania Słońca nad horyzontem w pierwszy dzień lata i w pierwszy dzień zimy. Zapisz, na czym polega różnica.... B. Określ kierunki geograficzne wschodu i zachodu Słońca na horyzoncie w pierwszy dzień lata. Zapisz odpowiedź poniżej.... Zadanie 3 (0 1 p.) Posługując się mapą w terenie, należy ją najpierw zorientować. Który z poniższych przyrządów wykorzystasz do zorientowania mapy? a. Barometr. b. Gnomon. c. Kompas. d. Kątomierz. Zadanie 4 (0 1 p.) Mapa to wspaniała pomoc w trakcie wędrówki. Która z poniższych cech nie dotyczy mapy? a. jest to obraz Ziemi lub jej fragmentu widziany z góry b. używa się na niej specjalnych znaków sygnatur c. jej treść jest pokazana w skali d. widać na niej każdy, nawet najmniejszy szczegół istniejący w rzeczywistości Zadanie 5 (0 2 p.) Uporządkuj poniższe skale map od najmniejszej do największej. a. 1 cm 100 km b. 1: c. 1 cm 100 m d. 1: e. 1 cm 40 km Zadanie 6 (0 1 p.) Na wycieczce korzystasz z mapy w skali 1: Odległość między przystankiem autobusowym a muzeum na mapie wnosi 12,5 cm. Ile będzie wynosić ta odległość w terenie? a. 250 m b m c m d m Obliczenia: 2

3 Zadanie 7 (0 1 p.) Planujesz wycieczkę rowerową po Pojezierzu Mazurskim. Z jakiej mapy powinieneś skorzystać, aby dokładnie opracować trasę wycieczki i odszukać ciekawe zabytki? a. Mapy hipsometrycznej Pojezierza Mazurskiego. b. Mapy turystycznej Pojezierza Mazurskiego. c. Mapy hipsometrycznej Polski. d. Mapy samochodowej Polski. ZADANIE 8 i 9 wykonaj na podstawie poniższego planu centrum Krakowa Zadanie 8 (0 1 p.) Uniwersytet Jagielloński znajduje się na planie w prostokącie oznaczonym współrzędnymi: a. (A1). b. (B6). c. (C5). d. (B3). 3

4 Zadanie 9 (0 1 p.) Ulica Garbarska i ulica Karmelicka w Krakowie tworzą skrzyżowanie. Podaj nazwę obiektu, który znajduje się na planie przy tym skrzyżowaniu.... 4

5 Zadanie 10 (0 2 p.) Rysunek poziomicowy to uproszczona wersja mapy, z której można odczytać informacje tylko o ukształtowaniu powierzchni terenu. Odpowiedz na pytania dotyczące rysunku poziomicowego zamieszczonego obok. a. Odczytaj i zapisz wysokość bezwzględną punktów A i B Wysokość bezwzględna punktu A:... Wysokość bezwzględna punktu B:... b. Oblicz wysokość względną, którą pokonać muszą turyści wędrujący na szczyt z punktu A.... Zadanie 11 (0 2 p.) Umiejętność odszukania własnej pozycji na mapie to gwarancja bezpieczeństwa w czasie podróży. Określ z dokładnością do 1º współrzędne geograficzne miejscowości Rzeszów. Zapisz poprawną odpowiedź. Rzeszów:... 5

6 Zadanie 12 (0 1 p.) Poniższa mapa przedstawia rozmieszczenie stref czasowych w Europie. Podaj różnicę czasu strefowego między Londynem (stolica Wielkiej Brytanii) a Kijowem (stolica Ukrainy). Różnica czasu wynosi... Zadanie 13 (0 7 p.) Poniższa mapa konturowa ilustruje położenie kontynentów i oceanów na Ziemi. Przyjrzyj się jej, a następnie wykonaj polecenie. 6

7 Przy zdaniach prawdziwych wpisz literę P, a przy zdaniach fałszywych literę F. a. Wybrzeża Azji oblewane są przez wody trzech oceanów.... b. Australia nie ma połączenia lądowego z innymi kontynentami.... c. Afryka od zachodu graniczy z Europą.... d. Ameryka Południowa położona jest na półkuli południowej i wschodniej.... e. Lądy zajmują na półkuli południowej dużo mniejszą powierzchnię niż oceany.... f. Cieśnina jest to obszar lądowy o powierzchni mniejszej od najmniejszego kontynentu.... g. Ocean Spokojny na mapie oznaczono cyfrą Zadanie 14 (0 4 p.) Uzupełnij tabelę, dopisując do nazwy krajobrazu występującego w Polsce właściwe dla niego dwa elementy (oznaczone cyframi od 1 do 8) oraz charakterystyczne miejsca (oznaczone cyframi od I do IV). Elementy krajobrazu: 1. jeziora polodowcowe 2. ruchome wydmy 3. turnie i hale 4. wąwozy lessowe 5. mierzeje 6. wzgórza morenowe 7. piętra roślinne 8. kopalnie węgla kamiennego Nazwa krajobrazu krajobraz nizin nadmorskich krajobraz pojezierzy krajobraz wyżyn Charakterystyczne miejsca: I. Maczuga Herkulesa II. Wieżyca III. Rysy IV. Słowiński Park Narodowy Elementy krajobrazu Charakterystyczne miejsca krajobraz gór Zadanie 15 (0 1 p.) W Polsce występują różne rodzaje gleb. Jedne są żyzne i rośliny na nich uprawiane dają wspaniałe plony, a inne są mniej urodzajne. Najżyźniejszymi glebami w Polsce są: a. gleby bielicowe i rędziny. b. gleby bagienne i torfowe. c. gleby brunatne i płowe. d. czarnoziemy i mady. 7

8 Zadanie 16 (0 3 p.) Uzupełnij tabelę, wpisując poprawną nazwę krajobrazu wybraną spośród podanych poniżej. krajobraz lasów równikowych, krajobraz tajgi, krajobraz sawanny, krajobraz pustynny, krajobraz śródziemnomorski Opis krajobrazu Największe obszary tego krajobrazu znajdują w Afryce. Na jego terenie występują tylko dwie pory roku: sucha i deszczowa. W okresie suszy drzewa tracą liście, a trawy usychają. Kiedy pojawiają się pierwsze deszcze, roślinność bujnie się odradza. Występuje tam wiele gatunków zwierząt, m.in. żyrafy, słonie i lwy. Rozsiane rzadko akacje i baobaby dają możliwość wspaniałego obserwowania przyrody w czasie safari. W krajobrazie tym na wybrzeżu morza występuje roślinność przystosowana do przetrwania gorącego i suchego lata. Lasy rosną jedynie w górach i niedostępnych dolinach. Liczne zabytki i muzea oraz ciepłe morze przyciągają wielu turystów. Wspaniałym darem tego krajobrazu są owoce cytrusowe, winorośl i oliwki. W krajobrazie tym występuje klimat, który charakteryzuje się krótkim latem i długą mroźną zimą. Spotyka się tam stada wędrujących reniferów. Dominują lasy iglaste z sosną, świerkiem, jodłą. Runo tworzą m.in. borówki, żurawiny oraz grzyby. Z powodu wiecznej zmarzliny powstały tam rozległe tereny bagienne. Nazwa krajobrazu Zadanie 17 (0 3 p.) Opisz klimat umiarkowany ciepły na podstawie zamieszczonego obok klimatogramu. W opisie zastosuj sformułowania: najcieplejszy miesiąc, najchłodniejszy miesiąc, temperatura powietrza najcieplejszego miesiąca, temperatura powietrza najchłodniejszego miesiąca, miesiąc o najwyższych opadach, miesiąc o najniższych opadach. Zadanie 18 (0 3 p.) Wiesz, że spod powierzchni Ziemi można wydobyć cenne i potrzebne surowce, które znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach życia. Połącz w pary nazwę surowca z określeniem jego zastosowania. Surowce Zastosowanie ropa naftowa ruda miedzi węgiel kamienny benzyna energia elektryczna przewody elektryczne 8

9 Zadanie 19 (0 3 p.) W czasie wakacji podziwiałeś ciekawe miejsca. Być może zawędrowałeś też do jakiegoś parku narodowego. Wiesz, że parki narodowe tworzy się w miejscach o wyjątkowych wartościach przyrodniczych. Zapisz trzy zasady zachowania się w parku narodowym: Zadanie 20 (0 2 p.) W upalny wakacyjny dzień każdemu marzy się kąpiel w chłodnej rzece lub jeziorze. Uzasadnij w paru zdaniach potrzebę ochrony wód powierzchniowych (takich jak jeziora, rzeki czy stawy). 9