VOL. 21, NO 7 (237) JULY/LIPIEC 2013

Transkrypt

1 P POLISH a n o r a m a Niezalezny magazyn kulturalny Independent Cultural Magazine POLSKA VOL. 21, NO 7 (237) JULY/LIPIEC 2013 Widok z Murzasichla na Tatry Bielskie i Wysokie. Kolejno: Hawran, Muran, Kiez marski Szczyt, Kołowy Szczyt, Durny Szczyt, Baranie Rogi, Lodowy, Wielki Jaworowy Szczyt i Szeroka Jaworzyn ska. Fot. Władysław Bachleda

2 2 Koncert młodych talentów polonijnych July / Lipiec 2013 W piątek 14 czerwca br. w Anglikańskiej Katedrze Wszystkich Świętych w Edmonton odbył się I Koncert Młodych Talentów Polonijnych. Po raz pierwszy mieliśmy okazję zobaczyć taką imprezę w naszym mieście. Organizatorem koncertu było Towarzystwa Kultury Polskiej w Edmonton. Wystąpiła czwórka młodych polonijnych artystów: skrzypaczka Maya Budzinski, wiolonczelistka Kaja Sangster oraz pianiści Azja Konrad Konikowski i Krystian Kamil Sękowski. Na zakończenie koncertu utalentowana śpiewaczka Bailey Cameron zaśpiewała przy akompaniamencie Krystiana Sękowskiego wiązankę lirycznych pieśni. W programie koncertu znalazły się utwory tak znanych kompozytorów jak Fryderyk Chopin, Henryk Wieniawski, Johann Sebastian Bach i Karol Szymanowski. Młodych wykonawców publiczność nagrodziła gromkimi oklaskami. Wyrazy uznania należą się organizatorom, którzy włożyli wiele pracy w przygotowanie tego przedsięwzięcia. Zapewnili, że podobne koncerty będą kontynuowane w przyszłości. Największe gratulacje kierujemy w stronę młodych wykonawców, dziękując im za piękne doznania artystyczne. Miło podziwiać talenty, które drzemią w naszych polonijnych dzieciach i młodzieży. Kaja Sangster, Maya Budzinski, Bailey Cameron i Krystian Sękowski Maya Budzinski i akompaniatorka Donna Norton Zygmunt Cynar

3 July / Lipiec Młodzież ze Wschodu potrzebuje szkoły Młodzież pochodząca z ziem dawnej Rzeczypospolitej- Ukrainy i Białorusi, a także miejsc zesłania Polaków- Kazachstanu, Mołdawii i Kirgizji, może nie mieć miejsca na kontynuację nauki. Aktualnie uczą się w LO Niepublicznego Kolegium św. Stanisława Kostki na warszawskim Wilanowie. Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki założone w Warszawie w 1908 roku dla męskiej młodzieży ziemiańskiej, z czasem przyjmowało młodych ludzi z rodów arystokratycznych. Dziś na 100 uczniów niemal 80 procent stanowią osoby pochodzące z Armenii, Białorusi, Gruzji, Kazachstanu, Kirgizji, Litwy, Mołdawii, Ukrainy i Rosji. Jeszcze przez kilka miesięcy szkoła będzie miała siedzibę przy parafii św. Anny w Warszawie, ale już od wakacji liceum wraz z internatem zostaną przeniesione na nowe miejsce. Problem jest w tym, że nowy obiekt, usytuowany na warszawskiej Białołęce, musi zostać poddany generalnemu remontowi. Potrzebne są fundusze, również na wyposażenie placówki. Fundacja Dla Polonii uruchomiła akcję Witajcie w Domu, podejmując się zbiórki funduszy na remont. Każdy może być darczyńcą, wysyłając datki na rzecz Fundacji. (Fundacja Dla Polonii, ul. Wspólna Droga 29 lokal 2, Warszawa, nr konta: tytułem: Darowizna na remont szkoły dla młodzieży ze Wschodu, lub: tytułem Darowizna na kształcenie młodzieży. Uczniowie poszukują również mecenasów, którzy sfinansują koszt ich utrzymania w naszym kraju. Warto ich wspomóc, zwłaszcza że polska matura w szkole ze stuletnią tradycją jest gwarancją lepszego startu na wymarzone kierunki studiów. LO Niepublicznego Kolegium św. Stanisława Kostki jest w gronie najlepszych warszawskich liceów, wg jednego z rankingów- na 25. miejscu. JS Bailey Cameron i Krystian Sękowski

4 4 July / Lipiec 2013 Utalentowana Nicole Nicole Panas, urodziła się w Edmonton w 1999 r. Zaczęła grać w piłkę nożną mając 8 lat. Pierwszy sezon grała w drużynie szkolnej, a później w klubie Inter-Tier1 U-10. Następnie przeniosła się do klubu Juventus-U-12. Obecnie gra w edmontońskim klubie Scottish United. Zakwalifikowała się do piłkarskiej reprezentacji prowincji Alberta. W wieku 12.5 lat zakwalifikowała się do reprezentacji Polski U-15. Mając zaledwie 13.5 lat do reprezentacji Polski U-17. Niestety ze względu na przepisy FIFA, ponieważ była za młoda, nie mogła zagrać na mistrzostwach Europy U-17, jakie się odbyły w Szwajcarii w Nyon w czerwcu tego roku. Piłkarska reprezentacja Polski kobiet do lat 17 wywalczyła tam tytuł mistrza Europy. Powołana została na zgrupownie reprezentacji Polski U-17, które odbędzie się w sierpniu br. W międzyczasie powoływana była do gry podczas turniejów w Dallas w Teksasie, w Phoenix w Arizonie, w Los Angeles w Kalifornii, oraz w Seattle w stanie Washington. Co trzy miesiące uczestniczy w treningach z najlepszą bramkarką kobiet na świecie Amerykanką Hope Solo. Miała też możliwość trenować wspólnie z najlepszą Nicole Panas poczas treningu piłkarskiego bramkarką kanadyjską Erin McLeod. Klub piłkarski Panda Uniwersytu Alberty oraz inne kluby piłkarskie są zainteresowanie sponsorowaniem Nicole, ale dopiero gdy ukończy ona szkołę średnią (Junior High School). Piłkarka ma wielką pomoc ze strony swego taty, byłego piłkarza, oficjalnego skauta PZPN, który jest jej trenerem i sponsorem. Oto co mówi o sobie Nicole: Będąc Kanadyjką ale również Polką z wielką przyjemnością zakładam koszulkę reprezentacji Polski z białym orłem na piersi. Dumna jestem z tego wraz z moją rodziną i znajomymi. Naprawdę warto to przeżyć i wcale nie żałuję ani trudu ani potu, bo jest to wielka przygoda, satysfakcja i radość. Dziewczęta pokażcie że wcale nie jesteśmy gorsze od chłopców, że jesteśmy tak samo odważne i dzielne, gotowe nosić koszulkę z napisem Polska. Nicole Panas i Andrzej Padewski - prezes Dolnośląskiego Związku Piłki Noz nej, który w PZPN odpowiada za piłkę noz ną kobiet. Szukamy talentów piłkarskich Do piłkarskiej reprezentacji Polski poszkujemy dziewcząt w wieku lat, które mieszkają w Kanadzie bądź w USA, grają w piłkę nożną w klubach lub są niezrzeszone i posiadają obywatelstwo polskie, lub są polskiego pochodzenia. Zgłoszenia mogą wysyłać rodzice lub znajomi. Powinny one zawierać następujące dane: Nazwisko i imię oraz wiek Adres kontaktowy Miejsce zamieszkania Krótki opis oraz zdjęcie Nazwę klubu o ile jest zrzeszona 10 minutowe video, pokazujace grę podczas meczu (elementy techniki). Zgłoszenia proszę przesyłać na adres: panasedward@gmail.com tel Ed Panas jest oficjalnym skautem PZPN, który wyszukuje utalentowane piłkarki.

5 July / Lipiec 2013 Dla mnie osobiście Jadzia-Leszka była przyjaciółką, z którą rozmawiałam najchętniej o przeszłości. Słuchałam o tym, co się jej przydarzyło w życiu, porównywałyśmy swe doświadczenia. Gdy obecnie żegnamy ją, chciałabym przedstawić historie znaczącą i niezwykłą. Jako uczennica szkoły klasztornej miała sen o tym, że w jej obecności zstąpiła z piedestału Matka Boska, której figura stała w ogrodzie. Ona, Jadzia, uczepiła się szaty Matki Boskiej i jakby płynęła z nią nad krzewami póki ta nie wróciła na postument i nie zastygła na nowo. Sen był nadzwyczajny, realny, kolorowy. Przełożeni klasztornej szkoły uznali go za egzaltacje, ale... Sądząc po dalszych losach Jadzi można jednak przypuszczać, że była otoczona szczególną opieką ze strony rodzicielki Jesusa. Na przykład, gdy nastała wojna-przyjechał kuzyn ojca i powiedział, że ojciec musi natychmiast uciekać. Mama została sama z czwórką dzieci, ale była bardzo zaradna, zaczęła sprzedawać wszystko z ich pięknego domu, zgromadziła fundusze, uciekła z dziećmi, co nie było ani proste, ani nawet legalne już wówczas. Miała torbę w której zawsze tkwiło pęto kiełbasy, butelka spirytusu, przekupywała po drodze wszystkich, gdyż chciała się dostać z dziećmi do Warszawy. Opatrzność sprawiła, że w pobliżu granicy wybrała te, a nie inną drogę. Jadzia, młodziutka, pamiętała: dzień był przepiękny, zimowy, oszronione drzewa. Dotarli do Warszawy, ojciec już tam był. Walczyła w Powstaniu Warszawskim. Przeżyła. Zabrano ją do obozu niemieckiego, Obellanger. Kazali oddać wszystkie ubiory do prania, dezynfekcji. Ona miała na sobie prawdziwe futro. Niemiec zabrał je i stwierdził, że pranie może temu okryciu zaszkodzić. Powiesił na wieszaku - znalazła je po wyjściu z łazienek, gdzie kazano im się kąpać. Obóz i Jadzię-Leszkę oswobodzono. Po powojennych perypetiach znalazła się w Kanadzie. W wieku 40 lat urodziła jedynego syna, wielką pociechę na dalsze lata życia. Umierając jeszcze troszczyła się o to, by pan Konsul, Krzysztof Czapla, który obiecał ją odwiedzić - nie zobaczył jej bez makijażu i świeżo zrobionej fryzury. Była damą nawet na łożu śmierci. Jadwiga Kociołek była jedną z najbardziej barwnych postaci w naszym polonijnym środowisku. Jedną z coraz mniej licznych osób, dla których czasy II wojny światowej to nie książkowa historia - to historia ich życia. Zawsze elegancka, uśmiechnięta, pełna werwy, czarująca Jadzia-Leszka odwiedzała szkoły polskie, przeprowadzając pogadanki i dzięki temu poznało ją i zapamiętało najmłodsze pokolenie Polaków w Edmonton. Niech będzie zawsze cześć Jej pamięci! Urszula Kunikiewicz Wspomnienie- Pożegnanie Jadwiga Kociołek-Leszka Bór Jadwiga Kociołek 5

6 6 July / Lipiec 2013 Message from Honourable Thomas A. Lukaszuk Deputy Premier and Minister of Enterprise and Advanced Education During my time as a University of Alberta student, I remember how quickly one school year passed and then just how fast another September came. As Minister of Enterprise and Advanced Education, I know the importance of a post-secondary education and how financial options make a world of difference for many students. It s always a good idea to think about the many student finance options available. Take advantage of this opportunity to reach your academic goals. If you have been dreaming of switching careers, taking your Bachelor degree to the next level or you simply love to learn, there are numerous resources available from the Government of Alberta to finance your education. I strongly believe that every learner deserves to have accessible, affordable and relevant educational opportunities. Student Aid Alberta is a valuable resource for individuals who are planning to attend, or are currently attending a post-secondary institution. Many students use loans to fund their education. You may be eligible for an Alberta student loan if you are a Canadian Citizen, Permanent resident and resident of Alberta, your program and institution is approved, you do not have enough money to cover basic costs and you are enrolled as a full-time or part-time student. There are full-time and part-time loans to choose from. Sobotnia Szkola Polska im. Henryka Sienkiewicza VANGUARD COLLEGE Str. Edmonton Klasy 0-9 Tel Krystyna Dembowska Sobotnia Szkoła Polska im. Marii Chrzanowskiej Klasy od 0 do 9 Przyjmuje również do przedszkola dzieci już o 4 roku życia. Tel Urszula Kunikiewicz Austin O'Brien High School 6110, 95 Avenue, Edmonton Other financial assistance can be found in grants (Student Aid Alberta Grants and Canada Student Grants), bursaries (monetary grant based primarily on financial need) and scholarships (monetary award based on academic merit or excellence). Alberta has one of the most generous scholarship programs in Canada, with 38,000 students sharing in over $71 million this year. Get a financial boost from scholarships and visit for more information. Other student aid information found on the Student Aid Alberta website includes a repayment assistance plan, what to do if you need to change your address, applications, forms and a useful PDF Quick Tips guide to help you. During my university days, there were no ipads or the Internet. Today, you can visit studentaid.alberta. ca conveniently on your tablet, cellphone or any computer with an Internet connection, to find out more information about student finance options. Educate yourself about student finance options September is right around the corner.

7 July / Lipiec 2013 W bramach światów Pięć lat a nawet siedem przeleżały fotografie - na dotyk wrażliwych oczu nie wywołane. Tyle razy wstrzykiwałam znieczulicę - nie przyjęła się nigdy. Ojcze mój ziemski, z którym z jednejśmy rozpołowionej duszy... Odpuszczam Tobie. Sobie odpuszczam. I... uwalniam Ciebie. Przez smugi powietrza patrzę, a za białym koniem Anioły Ciebie Ojcze, prowadzą. Leokadia Komaiszko 7 Mec. Szymon Trela Specjalizacja we wszystkich sprawach emigracyjnych. Wszystkie sprawy kryminalne: odzyskiwanie prawa jazdy, przemoc domowa, narkotyki, kradzieże i rabunki. Usługi w języku polskim, niemieckim i rosyjskim. Tarrabain & Company Barristers and Solicitors 2150 Scotia One,10060 Jasper Avenue Edmonton, Alberta, T5J 3R8 tel. (780) Pleasantview Professional Bldg. Suite 300, Avenue Edmonton, Alberta T6H 5B4 Fax: (780) (780) We speak English, Polish, and Russian Dr. Margaret Pokroy Dr. Mila Lutsky FAMILY DENTISTS Matka Boz a z Ostrej Bramy w Wilnie. W podwilen skich Korkoz yszkach, jednym z gniazd rodziny Komaiszków. Fot. Leokadia Komaiszko Z dumą wspieramy edmontońską Polonię Kontakt w języku polskim Zofia Kathy servuscu.ca

8 8 July / Lipiec 2013 Dr. Malgorzata (Margaret) Nowak przyjmuje pacjentów w Clearview Aestiva Dental Center Str. Edmonton Tel FIX AUTO EDMONTON EAST warsztat 21 wieku Wizyty w warsztacie napraw karoserii samochodowych, potocznie nazywanym blacharskim nie zaliczają się do najprzyjemniejszych wspomnień z naszego życia. Tak się jednak składa, że niemal wszyscy posiadacze samochodów wcześniej czy później muszą z usług tych korzystać. Kiedy potrzeba taka zaistnieje często kierwca jest w dużym stresie, nawet jeśli kolizja nie była z jego winy i jest to tylko niewygoda oraz nieplanowana strata czasu bez ponoszenia kosztów finansowych. Ci z nas którzy uczestniczyli już w stłuczce, czy nawet poważnym wypadku wiedzą, że połowę ciężaru z naszych ramion zdejmuje znajomość dobrego warsztatu blacharskiego. Od 15 lat większości czytelnikom Panoramy Polskiej w takiej sytuacji w pierwszej kolejności na myśl przychodzi Kazimierz Grudzień i jego 4 Wheel Collision, gdzie zawsze mogliśmy liczyć na fachową pomoc. Niewielu czytelników wie natomiast że od czerwca tego roku 4 Wheel Collision działa pod nazwą Fix Auto Edmonton East. Na początku tego roku 4 Wheel Collision został zaproszony do współpracy z międzynarodową korporacją Fix Auto. Już samo zaproszenie było dużym wyróżnieniem z pośród wielu zakładów właśnie 4 Wheel dostało tę ofertę. Sieć warsztatów Fix Auto działa w Kanadzie, USA, Francji i Wielkiej Brytanii. Ponieważ szczycą się bardzo wysokimi standardami dołączyć do nich mogą tylko najlepsi. Być może te 15 lat prowadzenia warsztatu przez Kazimierza Grudnia i jego rodzinę, wypracowane doświadczenie i rzesze zadowolonych klientów wyróżniły firmę z pośród wielu innych. W tym miejscu można by zapytać: co te zmiany oznaczają dla klienta? Otóż, są to niewątpliwie zmiany na lepsze. Nadal możemy spodziewać się nie tylko wysokiej jakości usług, doświadczonych blacharzy i lakierników ale również polskiej życzliwości z której znana jest rodzina Grudzień. Jest to bowiem rodzinny biznes. Oprócz właściciela Kazimierza Grudnia i jego syna Jarka pracuje tam również brat Kazimierza Leszek i ich bratanek Grzegorz Grudzień. Jak wielu z nas doświadzczyło, rodzinne biznesy, gdzie mamy do czynienia z właścicielami, oferują zupełnie inny poziom usług niż bezimienni pracownicy dużych korporacji. Co więcej, mimo iż warsztat jest słynny od lat z jakości napraw, to dołączenie do grupy Fix Auto wymagało ponownego zainwestowania w najnowsze maszyny i narzędzia. Inwestycje te gwarantują najwyższy poziom diagnostyki i napraw. Wykorzystanie nowych technologii, jak dla przykładu najnowszych zgrzewarek sprawia że naprawiona część dorównuje jakości fabrycznej. Wykres maszyny diagnostycznej jest tak kompleksowy i dokładny, że gdyby niewidoczne na nim kształty samochodu to moglibyśmy mieć wrażenie że patrzymy na rysunki techniczne rakiety kosmicznej. Nawet maszyna do naprawy małych wgnieceń (dents) jest najnowszej generacji. Następną bardzo ważną sprawą są gwarancje. Fix Auto gwarantuje dożywotnio wykonane naprawy w całej Kanadzie. Co więcej warsztaty Grupy Fix

9 July / Lipiec 2013 Auto są rekomendowane przez większość firm ubezpieczeniowych. Jeśli mamy polisę z jedną z tych firm to ona też z swojej strony oferuje dożywotnią gwarancję. Oczywiście jeśli za naprawę płacimy sami to intuicyjnie szukamy najtańszego warsztatu. Niejednokrotnie będzie nim też Fix Auto Edmonton East, niemniej jednak musimy pamiętać, że skupiając się tylko na cenie wystawiamy się na ryzyko niskiej jakości. Renomowany zakład ma dużo więcej do zaoferowania niż tylko niską cenę. Jeśli za naprawy będzie płacić ubezpieczenie, to cena nie jest naszym problemem, bo i tak przedstawiciel naszej firmy będzie nadzorował aby nie przepłacili. Szanowni Państwo jeśli przytrafi nam się wypadek to nie ma powodu aby przyprowadzić auto gdzie indziej niż do Fix Auto Edmonton East, nadal znajdujące się przy Ave w Edmonton tel. (780) Czekać tam nas będzie na nas bratnia dusza, fachowa naprawa i najnowsza technologia. Już po kilku minutach będziemy mogli odetchnąć z ulgą. 9 Mieczysław Piórkowski (780) Od lewej Kazimierz, Leszek, Grzegorz i Jarosław Grudzien WIESŁAW GÓRECKI, M.Sc. Niezależny konsultant ubezpieczeniowy. Sprzedaje ubezpieczenia: - na życie (life & mortgage) - od niezdolności do pracy (disability) - critical illness - dentystyczne i zdrowotne (zwrot za recepty) - oraz fundusze emerytalne (RRSP s) Wszystkie oferowane ubezpieczenia są w pełni gwarantowane i pochodzą nie tylko z jednej a z ponad 100 firm działających w Kanadzie. ARTISTIC BAKE SHOP LTD St. EDMONTON Tel EDMONTON S PREMIER CREATIVE EUROPEAN BAKERY FAMILY OWNED AND OPERATED SINCE 1966 OPEN Tues - Fri 8:30-5:30 Sat. 7:30-3:00 CLOSED SUNDAY & MONDAY www. ABS320TELUS.NET Europejska piekarnia otwarta: od wtorku do piątku 8:30-5:30 w soboty 7:30-3:00 Zamknięta w niedziele i poniedziałki Jeśli chcesz zaoszczędzić na składkach Nie zwlekaj! Zadzwoń dzisiaj! Otrzymasz najlepsze stawki dostępne na rynku. Upewnij się czy nie płacisz za dużo za swoje ubezpieczenie na życie. Oto najniższe na rynku, roczne składki ubezpieczenia Term-10 dla niepalących $100,000 $250,000 $500,000 M M M wiek K K K $101 $109 $129 $154 $205 $295 $428 $115 $124 $149 $199 $256 $385 $584 $148 $175 $220 $275 $393 $603 $958 $193 $205 $273 $375 $532 $785 $1353 $200 $300 $245 $320 $320 $440 $445 $665 $670 $965 $1085 $1585 $1795 $2573 K - kobieta, M - mężczyzna W zależności od wyników badań lekarskich składki polis $250,000 i powyżej mogą być jeszcze obniżone o 10 do 27%

10 10 Sztuka kochania Imitacje miłości Miłości pragnie niemal każdy człowiek, jednak w poszukiwaniu tego szczęścia, wielu z nas popełnia zasadniczy błąd: szuka miłości dla siebie! Jest to dość powszechne zjawisko w sferze stosunków - zarówno pomiędzy partnerami, jak również w życiu rodziny. Jest wiele wymagań, których spełnienie decyduje o tym, czy posiedliśmy we władanie tę wyjątkowo cenną i pożądaną wartość, czy tylko żyjemy w świecie pozorów, albo - jak to nazwał ks. dr Marek Dziewiecki imitacji miłości, czyli zachowań, które uchodzą za miłość, ale nie spełniają jej podstawowych wymagań bezinteresowności i bezwarunkowej July / Lipiec 2013 wzajemności. Pozory, jak wiemy, oszukują i zazwyczaj poznajemy je po skutkach. Brak miłości - albo jej uboga natura, pozwala dostrzec prawdziwe oblicze niejednego człowieka, co trafnie ujął nieznany mi autor tekstu utworu pt. Potęga miłości Inteligencja bez miłości czyni cię przewrotnym, sprawiedliwość bez miłości czyni cię nieugiętym, dyplomacja bez miłości czyni cię hipokrytą, bogactwo bez miłości czyni cię sknerą, a piękność bez miłości czyni cię zabawnym, jak równiez modlitwa bez miłości czyni cię fanatykiem. Imitacje miłości przybierają wiele form. Jedną z najczęściej spotykanych jest jej warunkowość. Nietrudno sobie wyobrazić, jakie warunki stawiają pomiędzy sobą pozornie kochający się dorośli ludzie, ale już forma miłości warunkowej w stosunkach rodziców z ich dziećmi może być bogata w konsekwencje. Często zdarza się, że niektórzy rodzice pragną realizować w swoich dzieciach, swoje niespełnione aspiracje. Zamiast pomagać im w znalezieniu własnej drogi wywierają naciski, by budować zainteresowania i osobowość na wzór swoich własnych, niezrealizowanych nadziei. Stosowanie różnych nacisków i oczekiwań pod pozorem miłości, stawia pod znakiem zapytania wszystkie intencje, którymi kierują się strony wobec siebie. Pojawia się troska i deklaracje miłości, ale są to zabiegi jedynie pozorne. Uczucia - jeżeli prawdziwe - nie są motywowane, a jeżeli są nieprawdziwe, to są one warunkowymi i planowymi zamierzeniami. Stosuje się tu o czym pisze wspomniany wcześniej ks. dr Marek Dziewiecki - dwa podstawowe działania: pierwszy, to przekonanie, z e miłość powinna ograniczać się jedynie do wyrozumiałości i tolerancji wobec słabości drugiego człowieka. Pamiętamy jeszcze słowa piosenki Hanki Ordonównej Miłość ci wszystko wybaczy. Mamy tu przykład przekonania, że jeżeli ktoś naprawdę kocha, to nie stosuje wobec winnego żadnej kary. - drugi pogląd zakłada, z e błądzący człowiek moz e poprawić się jedynie przy stosowaniu kary. Ma to ogromne znaczenie w procesie wychowania, a także we wzajemnych stosunkach dorosłych ludzi, budujących sobie pozycję w środowisku. Tymczasem właściwa postawa wyraża się w unikaniu takich skrajności, wszak kara w potocznym rozumieniu tego słowa, stanowić może element zemsty. Jednakże bezgraniczna tolerancja słabości drugiego człowieka, niesie w sobie z kolei - ryzyko wystawiania go na niebezpieczeństwo i pokusę zadowolenia się tym, co jest łatwe i nie stawiające wymagań, a u dzieci - w dorosłym już ich życiu - zabraknie zdolności do ofiarności, hartu ducha i wewnętrznej wrażliwości. Z takimi zagrożeniami wiąże się poruszany tu problem miłości pozornej miłości na własny użytek. W stosunkach partnerskich będzie to czerpanie w szerokiej gamie osobistych korzyści, w stosunkach zaś z dzieckiem bezgraniczne poświęcenie się, ale w domyśle - zaspakajanie własnej potrzeby kochania i bycia kochanym... W konsekwencji przynosi to szkodę obu stronom. Dzieci są zmęczone nadmierną opieką, a rodzice dostrzegają, że tracą kontakt emocjonalny z dzieckiem... przecież niczego mu nie brakowało, a tu taka niewdzięczność! Właśnie w tym tkwi problem, że miłość pozorna zawsze nosi w sobie element transakcji. Kochajmy więc, lecz nie czyn my z uczuć przedmiotu lichwy mawiał Seneka i przestrzegał, z e człowiek, który dając spodziewa się zapłaty zasługuje na oszukanie. Dariusz Spanialski Suite #2107 TD Tower Ave Edmonton, AB T5J 2Z1 Imitacje miłości - ks. dr Marek Dziewiecki, ekspert Ministerstwa Edukacji w zakresie wychowania do z ycia w rodzinie.

11 July / Lipiec 2013 Renee która jest gosposią w naszym Bed & Breakfast jest artystką. Prawdziwą artystką. Gra na celtyckiej harfie solo i w zespole, jeździ konno i leczy zwariowane konie, robi kolczyki z piórek i kamyczków i namawia gości do kupowania swoich nagrań, które piętrzą się między tacą z belgijskimi waflami i ekspresem do kawy. Z robieniem jajecznicy i omletów idzie jej już gorzej, bo jak zacznie coś nucić to nieraz zdarzy się jej zapomnieć o co goście ją prosili i zamiast pankejków zrobi wafle, albo nie dopilnuje jajek na miękko i nie znajdzie w lodówce masła. Dzwoni potem szefowej po ratunek, a masło tymczasem stoi sobie spokojnie na środkowej półce w lodówce i się z niej śmieje. Jest przy tym Renee tak bezradna i zaaferowana, że goście wybaczają jej wszystko, kupują CDs, dają napiwki, a nawet piszą do niej kartki ze swoich podróży. A Renee aż skacze z radości. Każdy nowy gość jest dla niej skarbnicą nowych historii i każdego słucha jakby przyjechał do nas z Atlantydy, a nie z Trenton, Pensylwania. A ludzie to lubią i rozmawiają z nią a potem słuchają jej wywodów o irlandzkim tańczeniu, końskiej hipnozie, przepisie na czerwoną kapustę, wujku-kucharzu, ulubionym psie A tymczasem naczyń nie ma komu powkładać do maszyny, a bałagan w kuchni z każdym kwadransem większy... Renee stara się bardzo przychodzić do pracy rano, na czas, by robić gościom śniadania, lecz jej samochód też ma już swoje lata, wiele w życiu przeżył i zdarza mu się stanąć po drodze i prosić o transplant pompy olejowej, a jak pompa za wiele kosztuje jak na kieszeń właściciela, to przynajmniej o transfuzje benzyny, bo bez benzyny nawet najwierniejszy Dodge nie zakręci kołami. I gdy coś takiego się przydarzy Renee, wówczas rano nie budzi nas głos zajeżdżającego w pośpiechu dychawicznego auta, tylko rano budzi nas cisza. Ta cisza oznacza, że Renee nie dojechała. Szefowa Silverstone niby śpi, a naprawdę to nie śpi tylko czeka na telefon od swojej pracownicy: Stoję w korku, będę za jakieś dwadzieścia minut. Tego dnia nie ma telefonu, bo jak ma być skoro Renee zapomniała go włożyć do torby gdy wczoraj od nas wyjeżdżała. I szefowa naszego pensjonatu w tym swoim pół-śnie nerwowym, trąca mnie i mówi: - Zejdź na dół zrób gościom śniadanie, bo ja jeszcze śpię. Schodzę więc robić gościom śniadanie, układam talerze na stole, parzę kawę, wystawiam dżemy, sery masła soki, chleb a Renee ani śladu. Przygotowuję ciasto do pankejków i wafli (tak, oczywiście belgijskich!), nawet świeże kwiaty przynoszę z ogrodu i wstawiam do flakonów a ta dalej nie przychodzi. Przychodzi za to rodzina hiszpańska, zgłodniała po nocy. Rzucają się na fruta (dobrze, że zdążyłem przygotować!) i krzyczą, że chcą omlet hiszpański (a jakże!) dla ojca, jajecznicę z dwóch jajek dla matki i jajka sadzone (trzy) i chleb bez glutenu dla Marceli. Rzucam się w wir pracy, pewien że już mi nikt nie przyjdzie z pomocą, że dziś ja jestem Renee! Czas mnie goni. W połowie omletu schodzi po schodach następna rodzina, a mnie już sałatki owocowej zaczyna Druga Niepoważna Historia brakować. Równocześnie podgrzewam na piecu trzecią patelnię do omletów, zbiegam na dół do lodówki po jajka, szukam mrożonego szpinaku, no nie wiem za co się złapać To jakby włączyć trzeci bieg w wyścigowym Ferrari! Sprawdzam czy teraz wystarczy mi jajek. Wystarczy! Otwierają się drzwi. Wchodzi rozradowana Renee z jakimś, na oko, siedemdziesięcio-letnim mężczyzną. Facet ma płaszcz długi do kostek, kapelusz zielony z kolorowymi piórkami, włosy siwe, długie, w strąkach i sznurek z muszelkami na szyi - Już biorę się do roboty zapewnia Renee ile zrobić omletów? - Ten co jest na tej patelni i jeszcze jeden ale bez sera pokazuję na drugą patelnię. - Świetnie ci idzie. Ja jeszcze dorobię wafli, jak będzie trzeba. A to jest mój nowy przyjaciel pan pan - i Renee patrzy pytająco na swego przyjaciela. - Luigi Iocone przedstawia się nowo przybyły. Jestem poetą i pisarzem i żołnierzem i kocham życie! A pan? - Aldek jest właścicielem nie dopuszcza mnie do głosu Renee. - A ja jestem poetą i malarzem trąbi dalej Luigi. - Ja o nim napiszę książkę. Ta książka będzie jego biografią i będą w niej jego wiersze wykrzykuje w moim kierunku entuzjastycznie Renee. - Czy możemy dostać śniadanie pyta rodzina, która ma pokój w Aneksie i której wejścia do kuchni nikt z nas nie zauważył. - Idę po swoje wiersze! Mam je w samochodzie wykrzykuje Luigi. - A ja zrobię mu omlet deklaruje się Renee patrząc na mnie czy się zgadzam. - Nie! Proszę teraz rób omlety dla naszych, czekających na jedzenie, gości! - Skończył się syrop do pankejków. Czy można prosić o więcej syropu i konfitur z wiśniami i więcej filadelfijskiego serka domagają się czyjeś dzieci. - Czy mogę iść do jadalni czytać gościom swoje wiersze? pyta tubalnie Luigi, który właśnie wrócił ze stertą papierów. - Nie! - A artykuł? A zdjęcia? Czy mogę pokazać zdjęcia moich rzeźb - Nie! Proszę pozwolić gościom jeść! - Luigi przywiózł mnie tutaj swoim samochodem gdy mój stanął pod restauracją Bruno. On uratował mi życie przywożąc mnie na czas do pracy! Ja teraz napiszę jego biografię wstawia się za swoim nowym przyjacielem Renee. - Nie! Dość tego! Jestem bardzo wdzięczny panu Luigi za przysługę, którą ci wyrządził, ale nie wolno przeszkadzać gościom podczas śniadania! - Niech pan posłucha Luigi staje koło mnie i otwiera swój skoroszyt z wierszami. Przekręcam maszynę do wafli, dorabiam ciasta, a Luigi czyta mi nad uchem swój wiersz o miłości. Renee zasłuchana gotuje jajka na twardo dla pana Carlosa z zielonej sypialni będą super-twarde jestem tego pewien. A dwa piętra nad nami, moja żona śpi i śni o tym jak za parę dni pojedzie do wnuków i jak jej będzie z nimi dobrze. Jest dziesiąta. Mam czas napić się kawy. Renee też sobie zrobiła kawę. Patrzę na nią poważnie, troskliwie i mówię: - Ja rozumiem, że ten pan Luigi bardzo ci pomógł gdy nie mogłaś dojechać do pracy, ale proszę, zrozum, że to powoduje ogromne zamieszanie gdy podczas śniadania, kiedy jest najwięcej pracy i my musimy dbać o gości, zjawia się ktoś taki jak on w naszej kuchni. Czy mnie rozumiesz, Renee? - Oczywiście, ale nic się nie martw, Luigi powiedział mi, że czuł się dobrze i jemu to zamieszanie nic nie przeszkadzało. 11 Romuald A. Roman M A R L I N T R AV E L Petroleum Plaza Street Edmonton, AB T5K 1G8 alicja.palka@marlintravel.ca mastertax@shaw.ca Meat Products & Delicatessen ACADIA SHOPPNG CENTRE 347 Heritage Drive S.E. Calgary, Alberta, Canada T2H 1H8 Tel: (403)

12 12 July / Lipiec 2013 Staliniana Wczoraj byłem w Kwareli, wiosce, słynnej z produkcji wina, ulubionego napoju towarzysza Stalina. Właśnie było ono stąd! Z Kwareli. Ale mogło być produkowane 10 km na wschód albo 15 km na zachód. Miałoby tę samą jakość, wyborne, czerwone o głębokim smaku, wytrawne, takie jak lubią Gruzini. Czerwone jak krew... Kwareli jest piękne, są wzgórza, całe poszatkowane palikami, na których wiszą winogrona. Wzgórza wznoszą się i przeradzają w góry. Nad górami krążą korpulentne kumulusy, zasłaniające granicę idącą na szczytach. Jest to granica między Gruzją a Rosją, konkretniej Dagestanem. Kwareli leży bowiem na wschód od Tbilisi. Ale dziś jestem 60 km na zachód od Tbilisi. Między stolicą funkcjonuje świetna autostrada, rozbudowywana dalej na zachód. Dziś sięga jedynie do Gori, gdzie właśnie chodzę po centrum, aby zwiedzić miasto rodzinne towarzysza Józefa Stalina, pamiętnego współtwórcy komunistycznej rewolucji w carskiej Rosji. Fakt urodzin tu Josipa Wissarionowicza Dżugaszwili przyciąga oczywiście rzesze turystów do miasta, nad którym dominuje pokaźna twierdza na sporej górze i gdzie fatalnie wyglądają okropne, łuszczące się bloki epoki przebrzmiałego na szczęście komunizmu. Był rok Wtedy powstało tu mauzoleum wokół chatki, gdzie się urodził. Powstało też jako kontrapunkt obok potężne muzeum. Chatka jest wpisana w coś, co przypomina klasyczną świątynię grecką: są dumne kolumny, po 4 z dwu stron oraz sklepienie godne chramu dla Zeusa czy innego boga. No ale też dla boga to budowano. Inicijatywa wyszła ponoć od samego Ławrentija Berii. Beria był w 1937 roku od paru lat szefem GPU, czyli Zjednoczonej Państwowej Administracji Politycznej, czyli instytucji, której bały się miliony obywateli ZSRR. Jeśli chciała, bez wyroku, podpisem szefa Ławrentij Beria, zabijała każdego nieposłusznego! Beria nauczył się tego od swego szefa, właśnie tow. Stalina. Jak i on był Gruzinem. Jak i on, tępił wszelkie objawy antykomunizmu. Ponieważ celowo nie prowadził statystyki w obozach koncentracyjnych ZSRR (podobnie jak Hitler w swoich), nigdy nie będzie wiadomo, ilu ludzi zginęło z samowoli szefów komunizmu w Związku Sowieckim. Podchodzę do chatki po starych deskach-schodach na mini werandę z odrapaną poręczą. Zaglądam przez brudne szyby do środka. Jakieś nędzne meble, lustro, miska, łóżko... Do środka nie wolno wchodzić. Wychodzę i rozglądając się, dostrzegam plan urbanistyczny, zaakceptowany przez Berię: muzeum, chatka rodzinna tworzą potężną esplanadę, bardzo Gori twierdza pompatyczną w zamiarze. Ciągnie się ta szeroka aleja, z której wyburzono domy, do horyzontu... Miało w zamyśle być dostojnie i elegancko. Dziś jakoś to wyblakło i zszarzało. Stylizacja chatki to myśl kontrastywna: z tego prymitywu społecznego (ojciec Stalina był szewcem, a matka praczką) wyrósł taki piękny kwiat, ukochany, mądry przywódca radykalnej komunistycznej rewolucji w dalekiej Moskwie, pragnący tylko jednego: lepszego losu dla robotników i chłopów! Z chatki, idąc w kierunku muzeum odległego o 100 m, mijam pomnik towarzysza Stalina. Wygląda jak parodia. Pamiętam jego pomniki z Warszawy, Budapesztu i Pragi. To były pomniki godne tej nazwy! A ten w Gori nie jest monumentalny. Cokół odrapany, bez żadnego podpisu, sama figura towarzysza chyba z gipsu. Całość robi skromne wrażenie. Czy celowo nie dba się w Gori o symbole byłego wodza? Stylistycznie to wódz o prostej posturze, w skromnym mundurze najwyżej pułkownika. Stalin stoi odwrócony od swej rodzinnej chatki, patrzy na swe muzeum. Podchodzę do podcieni na parterze. Drzwi do muzeum otwarte. Obok drzwi napis po gruzińsku i po rosyjsku Państwowy Dom-Muzeum J. W. Stalina. W kasie płacę za bilet 15 lari, czyli 7,5. To sporo. Nieboszczyk, twórca najbrutalniejszego zamordyzmu politycznego współczesnej epoki, zarabia zza grobu! To dobra inwestycja dla Gori!

13 July / Lipiec 2013 Obok kasy w hallu skromnie tkwią informacje na tablicy na stojakach (po gruzińsku, angielsku i rosyjsku). Informacje mówią, iż około milionów stało się ofiarami radzieckiego imperium zbrodni, iż muzeum powstało w 1937 roku z inicjatywy Ł. Berii, a w tym samym roku, wedle oficjalnych statystyk zginęło obywateli ZSRR, czyli codziennie rozstrzeliwano około 1000 osób, iż muzeum to odbicie sowieckiej propagandy i fałszowania historii, iż stopniowo, dzięki staraniom gruzińskiego ministerstwa kultury i ochrony zabytków oraz pomocy potomków ofiar stalinowskich represji i badaczy sowieckiego totalitaryzmu stanie się ono Muzeum Stalinizmu. To wyjaśnienie jest konieczne, gdyż starsza para turystów z Niemiec obok mnie, mówi mi, iż wahali się kupić bilet, gdyż przecież u nas w Niemczech byłoby niemożliwe takie analogiczne muzeum ku czci Hitlera! Po lekturze wyjaśnień na tablicy, kupili jednak bilet wstępu. Wchodzę po białych marmurowych, szerokich i eleganckich schodach na pierwsze piętro muzeum. Nad głową pompatyczne freski na suficie. Moje kroki głuszone są przez grube czerwone dywany, jeszcze z epoki komunizmu. Na pierwszym piętrze, jedynym do zwiedzania, ekspozycja pamiątek po wodzu, a więc wyrazy uwielbienia, miłości, pochwał, czołobitności. Są więc obrazy, rzeźby rozmaitych rozmiarów, makatki tekstylne, puchary kryształowe, slogany w 100 językach byłego ZSRR, ukazujące wodza poważnego, patrzącego śmiało w przyszłość, jako że cel jest wszystkim znany: komuniści zwyciężą przebrzydły i gnijący kapitalizm. Wtedy nastąpi pokój światowy i wszystkie bez wyjątku narody będą słuchały poleceń i rad z Moskwy! To tylko kwestia czasu i wysterowania światowej rewolucji, aby zapanował komunizm jedyny słuszny i sprawiedliwy system społeczno-ekonomiczny. Wchodzę do pięknego salonu. Przestronny, przeznaczony dla Wodza i jego narad. Jego biurko i fotel są słusznie wygodniejsze od krzeseł, na których siedzieli jego doradcy. Na biurku bakelitowy czarny telefon... W sumie ekspozycja nie wnosi niczego nowego dla kogoś, kto był wychowany w PRL, pośrednim kulcie Stalina, czyli Słońca Ludzkości i widział przez lata talerze, puchary, tekstylia, sztandary, odznaki, książki, albumy, znaczki pocztowe z jego podobizną dobrego, porządnego ojca. Kult jednostki już jest niemodny, ale trwał latami w ZSRR i krajach satelitarnych. Na szczęście doczekaliśmy radykalnego zwrotu w 1989 roku! Wychodzę z muzeum i idę do wagonu kolejowego, stojącego obok budynku, postawionego dzięki staraniom towarzysza Berii, który przeżył szefa o parę miesięcy. Stalin zmarł 5 marca 1953, a szef GPU (matki KGB) Beria został zamordowany ponoć w trakcie obrad Komitetu Centralnego KPZR już w grudniu Wagon-salonka, zielony jak optymistyczna trawa, stoi na szynach o długości właśnie wagonu. Wokół szyn rośnie trawa. Wchodzę po wysokich stopniach. Wrażenie prostoty (rewolucyjnej?) wręcz siermiężności dominuje wszędzie. Same korytarze są wąskie. Muszę się przepychać przez uczestników wielkiej wycieczki z P a n o r a m a P o l s k a 13 Wagon-salonka Stalina Domek rodzinny jako mauzoleum, w tle muzeum Stalina

14 14 July / Lipiec 2013 Meksyku. Są z kraju, gdzie tow. Soso Dżugaszwili kazał zabić swego zbiegłego kolegę-rewolucjonistę, Trockiego. W wagonie ciasne pomieszczenia, niewielkie przedziały, schludny salonik. W nim szafa z lustrem, stolik z lampką, fotel, pod sufitem przebiega rura ogrzewcza, idąca wzdłuż całego wagonu. Dla turystów podnieta: ON tym wagonem podróżował! Każdy przedział sypialny drugiej klasy jest dziś o wiele elegantszy... Wracam do Tbilisi. W stolicy Gruzji oczywiście nie ma żadnych śladów słynnego syna tego narodu. Gruzini niechętnie przyznają się do tego faktu, tak jak Austriacy, iż Hitler należał do narodu naddunajskiego... Idę jednak w Tbilisi na cmentarz wysoko w górę koło cerkwi Dawidis Mama Eklesia, czyli kościoła Ojca Dawida. Mama to po gruzińsku ojciec! Wokół pełno grobów znamienitych ludzi. Wreszcie znajduję grób matki Stalina. Jest gustowny, z czarnego marmuru bezpretensjonalny prostokąt. Jest kontrastywny akcent: urna z białego marmuru, spowita woalem do ziemi, też z biago marmuru. I napis tylko po gruzińsku Katerine Dz ugaszwili Cisza plus przepiękny widok na miasto, kiedy odwracam się od tego grobu, na którym ktoś położył piękny świeży bukiet kwiatów... Muzeum Stalina - sala narad politycznych Przedzial Stalina w wagonie Wiesław Piechocki Tbilisi Gori, Gruzja, sierpień 2012 Makatka - jeden z tysięcy eksponatów w muzeum Stalina

15 July / Lipiec 2013 ST. BASIL ELEMENTARY/JUNIOR HIGH SCHOOL AUSTIN O BRIEN HIGH SCHOOL GOALS OF THE POLISH BILINGUAL PROGRAM - PANORAMA POLSKA THE POLISH PANORAMA Editorial Board Zespół Readakcyjny: Executive Editor- Redaktor Naczelny Marek Stepczyński Edward Możejko Piotr Węcław Conrtibutors Współpraca: Zygmunt Cynar Marek Kopaczyk Tomasz Kornecki Wiesław Piechocki Internet Edition Wydanie Internetowe: Marcin Janiszewski Desktop Publishing Skład komputerowy: Asia Zawaduk Advertising Dział Reklam: redakcja@panoramapolska.ca Tel Reklamy i ogłoszenia oraz życzenia można zamawiać nadsyłając ich treść wraz z odpowiednią opłatą na adres redakcji: Suite 1240, 5328 Calgary Trail S. Edmonton, Alberta T6H 4J8, Canada Czeki lub przekazy pienieżne należy wystawiać na Panoramę Polską. Redakcja nie odpowiada za treść, ani za formę zamieszczonych ogłoszeń, jak również za poglądy autorów publikowanych tekstów, z którymi często się nie zgadzamy. Advertising Deadlines: advertizing space must be reserved no later than on the 15th of the month preceding publication date (e.g. January 15 for February edition). Advertising discounts: 6 inserts 10% off, 12 inserts 20% off. Make your cheque or money order payable to Panorama Polska. Please send letters to the editor to: redakcja@ panoramapolska.ca. Include address and telephone number. We reserve the right to edit all letters. Przyjmujemy do druku tylko teksty nadesłane pocztą elektroniczną (MS Word z polskimi znakami). Zastrzegamy sobie prawo skracania i adjustacji tekstów oraz zmiany tytułów. Redakcja nie zwraca nadesłanych materiałów. 15

16 The Cedar Tree Inn Great Food, Value & Natural Beauty Steve & Bożena Stenhouse thecedartreeinn.ca 63 Begbie Road Cheryville British Columbia V0E 2G3 Tel Biblioteka Parafialna im. Błogosławionego Jana Pawła II mieści się w dolnej sali kościoła Różańca Św. ( Str. Edmonton) Czynna w każdą środę od 18:00 do 20:00 oraz w każdą niedziele od 10:00 do 14:00 Posiadamu najnowsze wydania książkowe, CD, DVD, MP3 w następujących działach: religijnym, poświęcony JPII, dział dla dzieci, rozrywkowy oraz historyczny. Mamy też sekcje anglo- jezyczną. Oferujemy usługi turystyczne przeloty indywidualne i grupowe, hotele, samochody, ubezpieczenia turystyczne i dla odwiedzających, sanatoria, wycieczki zorganizowane (ALL INCLUSIVE), autokarowe i statkiem (CRUISE), wysyłkę paczek do Polski i krajów b. ZSRR. Paczki katalogowe i wysyłkę kwiatów, przekazy pieniężne oraz wszelkiego rodzaju usługi notarialne 6 dni w tygodniu oferuje ANNA CHOJNOWSKA. Bezpłatna pomoc w wypełnianiu dokumentów emerytalnych i urzędowych. Najlepsze ceny, fachowa obsługa, bezpłatny parking Ave, Edmonton, AB T5H 1A5 poloneztravel@gmail.com Tel. (780) Fax (780) Felietony Sztuka Kochania Dariusza Spanialskiego teraz w książce e-book! Sztuka kochania jest zbiorem felietonów radiowych o tematyce związanej z wychowaniem dzieci i relacjami w rodzinie. Teksty publikowane były w Polskim Radio Edmonton oraz w Panoramie Polskiej. Jak głosi recenzja Wydawnictwa Nowy Świat - autor stara się pisać językiem prostym. Nie osądza, ale wskazuje na generalne przyczyny kłopotów z jakimi borykają się rodzice; nie podaje gotowych rozwiązań, ale prowokuje do przemyśleń. Adres wydawnictwa: Serenity Funeral Service Princess Elizabeth Avenue NW Edmonton, AB T5G 0X9 Tel Fax YOUR COMMUNITY OWNED NOT-FOR-PROFIT SOCIETY VIENNA BAKERY Ave (102 Str. and 61 Ave) behind Ceiling Centre Tel Come try our Polish Ryes, and Poppy Seed Strudel