Praca jest wynikiem poszukiwań młodzieży nowych źródeł informacji o generale. Maczku, rozmów z ludźmi, którzy postać generała znają z przeszłości

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Praca jest wynikiem poszukiwań młodzieży nowych źródeł informacji o generale. Maczku, rozmów z ludźmi, którzy postać generała znają z przeszłości"

Angelika Góra
8 lat temu
Przeglądów:

2 Zamiast słowa wstępu Praca jest wynikiem poszukiwań młodzieży nowych źródeł informacji o generale Maczku, rozmów z ludźmi, którzy postać generała znają z przeszłości Aby przybliżyć Maczka jako obrońcę Ziemi Myślenickiej oraz odnaleźć nieznane informacje i fotografie podjęliśmy następujące kroki: Stworzyliśmy bazę informacji z różnych publikacji książkowych. Oczywiście sprawdziliśmy też, czy na temat tych wydarzeń można znaleźć coś w internecie i dodaliśmy znane nam linki do bibliografii. Rozpoczęliśmy poszukiwania wśród żyjących świadków wydarzeń. (Grupa uczniów zbierająca informacje o Maczku i jego żołnierzach oprócz sięgnięcia do publikacji naukowych zaczęła kwerendę wśród rodzin maczkowców i w miejscach walk z września ) Dotarliśmy do p. Marty Wileńskiej córki Władysława Wileńskiego żołnierza 10 PSK. Dzięki życzliwości tej pani znaleźliśmy nigdy dotąd nie publikowane zdjęcia z albumów rodzinnych i przedmioty związane z żołnierzami Maczka. Część zdjęć oraz zdjęcia guzików i medali umieściliśmy w tej pracy. Przy pomocy przewodnika i pasjonata pamięci o przeszłości tych ziem p. Jana Stawarza przeprowadziliśmy poszukiwania śladów miejsc walk. Następnie wspólnie z nim zorganizowaliśmy wycieczkę szkolną dla młodzieży naszego gimnazjum Szlakiem Maczka na Ziemi Myślenickiej 2

3 Gimnazjum nr 1 im. Juliusza Słowackiego w Myślenicach Ul. Sobieskiego Myślenice GENERAŁ MACZEK ( ) Obrońca Ziemi Myślenickiej Praca na konkurs ODWAŻMY SIĘ BYĆ WOLNYMI Autorzy: Mirosław Kaleta kl. III gimnazjum Małgorzata Kosek kl. III gimnazjum Agnieszka Kurowska kl. III gimnazjum 3

4 Opiekun naukowy: Jarosław Pietrzak nauczyciel historii Gimnazjum nr 1 Spis Treści: I DZIECIŃSTWO I MŁODOŚĆ II KOLEJE ŻYCIA Pierwsze lata służby żołnierskiej - I wojna światowa. Wojna polsko-ukraińska. Wojna polsko-bolszewicka. Dwudziestolecie międzywojenne. Kampania Wrześniowa. Węgry Francja Kampania Francuska. W I Dywizji Pancernej Życie i działalność Stanisława Maczka w latach III Charakterystyka postaci IV Ocena roli opisywanej postaci w kształtowaniu rzeczywistości lokalnej V Zakończenie Bibliografia Galeria zdjęć 4

5 I DZIECIŃSTWO I MŁODOŚĆ Może nie najbardziej błahym szczegółem dla mych wspomnień jest, że urodziłem się w Małopolsce Wschodniej, w powiecie lwowskim, fakt, który nadał dużo kolorytu moim przeżyciom wojennym w latach 1918/1920 i 1939r. 1 Stanisław Maczek urodził się 31 III 1892 roku, jako najstarszy z czterech synów Witolda Maczka. Tuż po nim na świat przyszedł jego bliźniaczy brat Franciszek. Matka chłopców Anna z domu Czerny pochodziła z rodziny ziemiańskiej, a jej brat był we Lwowie adwokatem. 2 Zamożna, katolicka rodzina pielęgnowała polską tradycję niepodległościowo-patriotyczną, pomimo iż dziadek Stanisława z pochodzenia był Chorwatem. Witold Maczek wybierając zawód poszedł śladami swojego ojca był sędzią. Po zakończeniu kariery urzędniczej przeniósł się wraz z rodziną ze Szczerca koło Lwowa, gdzie urodził się Stanisław, do Drohobycza i prowadził tam kancelarię adwokacką. 3 Było to na terenie Galicji i Lodomerii, będącego pod władzą Habsburgów. Galicję (przez Polaków zwaną Małopolską) dzielono na Wschodnią i Zachodnią. 4 Ziemie na wschód od rzeki San były narodowościową i religijną mozaiką, co powodowało, że młodzieniec spotykał, na co dzień ludność niemiecką, żydowską i ukraińską. Byli to ludzie o innym języku, zawodzie, wyznaniu i odmiennej pozycji społecznej. Jednak to żadnej z tych nacji Maczek nie był uprzedzony. Wszystko to, miało wpływ na wzrastanie w nim ducha tolerancji oraz poszanowania dla innych kultur. Dzięki tym doświadczeniom w młodym człowieku tworzył się też jego światopogląd. Ogromny wpływ na kształtowanie postawy Stanisława miał również przepełniony patriotyzmem rodzinny dom, w którym zawsze panowała atmosfera polskości. Podstawy edukacji późniejszy generał zdobył właśnie w swoim domu. Naukę w szkole publicznej rozpoczął w 1902 roku. Było to gimnazjum w Drohobyczu. Nie musiał martwić się o kwestie materialne, jego rodziców było stać na wydatki związane z edukacją syna S. Maczek, Od podwody do czołga. Wspomnienia wojenne , Wrocław 1990, s. 15 P. Potomski, Generał Broni Stanisław Władysław MACZEK ( ), Warszawa 2008, s.17 Z. Tomkowski, Generał Maczek najstarszy żołnierz Rzeczypospolitej, Warszawa 1994, s. 13; J. Majka, Generał Stanisław Maczek, Rzeszów 2005, s. 6 G. Łukomski, C. Partacz, B. Polak, Wojna polsko-ukraińska Działania bojowe-aspekty politycznekalendarium, Koszalin-Warszawa 1994, s.9 P. Potomski, Generał Broni Stanisław Władysław MACZEK ( ), Warszawa 2008, s. 20 5

6 Na wychowanie Maczka miał także wpływ jego wuj Karol Czerny. Stanisław często spędzał wakacje w jego posiadłości. Znowu wiew dzieciństwa, lat gimnazjalnych, beztroskich wakacji letnich, spędzanych kilkakrotnie we dworze wuja mego, adwokata ze Lwowa, Karola Czernego, właściciela dóbr Wielkie Oczy, tych samych Wielkie Oczy z Trylogii Sienkiewicza. Było nas 4 chłopaków, rodzonych braci i dwoje dzieci wujostwa. 6 Przyszły generał już będąc dzieckiem wyróżniał się odwagą, energią i śmiałością. Rodzina zapamiętała jedno zdarzenie będące potwierdzeniem tych cech. W trakcie zabawy w starej wannie na rzece, mały Stanisław, jako kapitan zarządził rejs, w którym udział brać mieli jego bracia: Franciszek, Jan i najmłodszy z nich Karol. Kiedy dostali się w główny nurt rzeki zaczęło być niebezpiecznie. Na szczęście cała czwórka wyszła z tego szczęśliwie. 7 Miał zdolności przywódcze, które wykorzystywał od młodości przyciągając do siebie innych. Podgórskie okolice Drohobycza, pełne malowniczych wzgórz i lasów, urozmaicone jarami, były często odwiedzane przez drużynę skautową, do której należał Maczek. 4 IV 1910 roku Stanisław uzyskał maturę i w tym samym roku, mając 18 lat, rozpoczął studia w stolicy prowincji. 8 Do Lwowa przeniósł się z rodziną. Młody człowiek zafascynowany literaturą piękną wybrał filozofię i polonistykę po dłuższych rozmyślaniach nad studiowaniem techniki. Jako wychowanek niezwykle patriotycznego domu, w którym panowała niepodległościowa atmosfera, uczestniczył w pracach akademickiego stowarzyszenia Życie i działał w Związku Strzeleckim, który miał być zalążkiem Wojska Polskiego, 9 Te działalności umocniły jego patriotyczną postawę i ukształtowały wrażliwość na los ojczyzny, czego potwierdzeniem stało się bezgraniczne poświęcenie i oddanie ojczyźnie przez Maczka. To właśnie środowisko rodzinne tego bohatera ukształtowało jego sylwetkę etyczno moralną. Do końca życia pozostał on wierny swoim ideałom młodości S. Maczek, Od podwody do czołga. Wspomnienia wojenne , Wrocław 1990, s. 83 P. Potomski, Generał Broni Stanisław Władysław MACZEK ( ), Warszawa 2008, s.19 P. Potomski, Generał Broni Stanisław Władysław MACZEK ( ), Warszawa 2008, s. 21 P. Potomski, Generał Broni Stanisław Władysław MACZEK ( ), Warszawa 2008, s. 24 6

7 Maczek jeszcze jako gimnazjalista 7

8 Maczek jako młody żołnierz 8

Podobne dokumenty

Kolekcja Larysy Zajączkowskiej-Mitznerowej

PL_0001 Fundacja Ośrodka KARTA 02-536 Warszawa Narbutta 29 Kolekcja Larysy Zajączkowskiej-Mitznerowej 1863-1987 Numer zespołu PL_0001_OK_1852 1 Wstęp do inwentarza zespołu: Kolekcja Larysy Zajączkowskiej-Mitznerowej