SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK

Transkrypt

1 SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK W ŁODZI WYDZIAŁ NAUK SPOŁECZNYCH I HUMANISTYCZNYCH PROGRAM KSZTAŁCENIA na kierunku PSYCHOLOGIA Jednolite studia magisterskie Łódź, 2015

2 2 KIERUNEK STUDIÓW I SPECJALIZACJE W ramach kierunki studiów Psychologia oferowane są następujące moduły specjalizacyjne: A. Promocja i psychologia zdrowia B. Psychologia kliniczna dzieci i dorosłych C. Terapia psychologiczna i interwencja kryzysowa D. Psychologia biznesu E. Psychologiczne doradztwo zawodowe F. Psychologia zarządzania INFORMACJA O JEDNOSTCE Instytut Psychologii Stosowanej Wydział Nauk Społecznych i Humanistycznych Społeczna Akademia Nauk w Łodzi INFORMACJE OGÓLNE PRZYPORZĄDKOWANIE DO OBSZARU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów psychologia należy do obszaru kształcenia w zakresie: nauk społecznych nauk humanistycznych nauk o zdrowiu Efekty kształcenia dla kierunku studiów psychologia odnoszą się do dziedziny nauk społecznych i dyscypliny naukowej: psychologia dziedziny nauk humanistycznych i dyscypliny naukowej: filozofia dziedziny nauk o zdrowiu POZIOM KSZTAŁCENIA Jednolite studia magisterskie PROFIL KSZTAŁCENIA WRAZ Z UZASADNIENIEM Profil kształcenia praktyczny Ustawa z dnia 11 lipca 2014 o zmianie ustawy prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw, określa profil praktyczny programu w postaci modułów zajęć służących zdobywaniu przez studenta umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych, realizowany przy założeniu, że ponad połowa programu studiów określonego w punktach ECTS obejmuje zajęcia praktyczne kształtujące te umiejętności i kompetencje, w tym umiejętności uzyskiwane na zajęciach warsztatowych, które są prowadzone przez osoby posiadające doświadczenie zawodowe zdobyte poza uczelnią. Wykonywanie zawodu psychologa, zgodnie z ustawa o zawodzie psychologa, polega na udzielaniu świadczeń psychologicznych w postaci: 1) diagnozy psychologicznej, polegającej na rozpoznawaniu za pomocą metod psychologicznych właściwości funkcjonowania psychologicznego osoby, ich psychologicznych przyczyn i skutków, 2

3 3 2) opiniowaniu psychologicznym, polegającym na opisie aktualnego funkcjonowania psychologicznego osoby, sporządzonego na piśmie na podstawie przeprowadzonego badania psychologicznego, 3) orzekaniu psychologicznym, jeżeli przepisy odrębne tak stanowią, polegającym na formułowaniu na piśmie orzeczenia psychologicznego o aktualnym funkcjonowaniu psychologicznym osoby, ustalone zgodnie z aktualnym stanem wiedzy psychologicznej, na podstawie przeprowadzonych badań psychologicznych, 4) pomocy psychologicznej, polegającej na stosowaniu różnorodnych form działania psychologicznego ukierunkowanych na rozwój, kształtowanie i zachowanie zdrowia psychicznego, zapobieganie, zmniejszanie i usuwanie nieprawidłowości dotyczących zdrowia psychicznego osoby oraz pomocy w rozwiązywaniu sytuacji traumatycznych i kryzysowych; pomoc psychologiczna polega w szczególności na: poradzie psychologicznej, konsultacji psychologicznej, terapii psychologicznej, rehabilitacji psychologicznej, interwencji psychologicznej w kryzysie, prowadzeniu treningów psychologicznych i warsztatów psychologicznych. Oprócz znajomości treści podstawowych przedmiotów psychologicznych, absolwenci kierunku psychologia dysponują również elementami wiedzy z zakresu innych dyscyplin naukowych ulokowanych w obszarze nauk społecznych, a także częściowo z zakresu nauk humanistycznych, nauk medycznych i nauk o zdrowiu. Tak zaplanowany proces kształcenia sprawia, ze absolwenci kierunku psychologia mogą pracować w wielu dziedzinach psychologii stosowanej. FORMA I CZAS TRWANIA STUDIÓW Studia na kierunku psychologia prowadzone są w formie stacjonarnej oraz niestacjonarnej i trwają 10 semestrów. Ponadto, w formie indywidualnej organizacji studiów umożliwia się osobom, które posiadają już dyplom licencjacki lub magisterski w innej dziedzinie niż psychologia, ukończenie studiów w krótszym terminie. Studenci nie muszą zaliczać przedmiotów, które zrealizowali na poprzednich studiach i dzięki temu, uzupełniając różnice programowe w krótszym terminie mogą zdobyć pełne wykształcenie psychologiczne, umożliwiające dostęp do zawodu psychologa. TYTUŁ ZAWODOWY UZYSKIWANY PRZEZ ABSOLWENTA Absolwenci kierunku uzyskują tytuł zawodowy magistra psychologii. CELE KSZTAŁCENIA OPIS STUDIÓW PSYCHOLOGIA jest dyscypliną nauki umieszczaną w grupie nauk społecznych, lecz powiązanych z naukami humanistycznymi i medycznymi. Choć wyrosła z nauk filozoficznych, dość szybko przejęła rygory nauk ścisłych. Współczesna wiedza psychologiczna wywodzi się z badań empirycznych, opartych o zasady metodologiczne charakterystyczne dla nauk ścisłych (eksperymentalnych). Podstawowym przedmiotem zainteresowania psychologii są zachowania ludzi wywoływane bezpośrednio (lub pośrednio) obecnością i działaniami innych ludzi. Psychologia charakteryzuje się sporym dorobkiem własnym, tak teoretycznym, jak i empirycznym, z którego korzysta wiele innych nauk, znajdując w nich inspiracje do swoich teorii i badań. Poszczególne subdyscypliny psychologii zbliżają ją do szeregu innych dziedzin nauki. Dla przykładu: psychologia społeczna sytuuje się blisko socjologii; psychologia polityczna w pobliżu politologii; psychologia rozwoju człowieka staje się podstawową wiedzą dla pedagogiki; psychopatologia znajduje użytek w medycynie (w psychiatrii); psychologia zdrowia jest wykorzystywana w naukach o zdrowiu i kulturze fizycznej, a także w różnych specjalnościach medycznych; psychologia międzykulturowa w antropologii kulturowej; psychologia środowiskowa w architekturze i geografii. Wszystko to sprawia, że psychologia, będąca odrębną dyscypliną nauki i posiadająca własny obszar badawczy oraz specyfikę badań, jest traktowana jako nauka interdyscyplinarna. Oprócz dogłębnej znajomości teorii 3

4 4 i metod badawczych z różnych subdyscyplin psychologicznych absolwenci kierunku zdobywają również elementy wiedzy z obszaru nauk humanistycznych i nauk medycznych oraz nauk o zdrowiu. Psycholog nierzadko podejmuje decyzje ważące na ludzkich losach. Stąd też tak ważne jest głębokie i wszechstronne wykształcenie, przygotowujące do wykonywania zawodu zaufania publicznego. Dlatego też osoba ubiegająca się o prawo wykonywania zawodu psychologa musi legitymować się dyplomem magistra psychologii. EFEKTY KSZTAŁCENIA Ogólne efekty kształcenia Studia na kierunku Psychologia prowadzone w Instytucie Psychologii Stosowanej SAN w Łodzi są nastawione na kształcenie praktyczne, przygotowujące do zawodu psychologa. Studia składają się z dwóch części. Pierwsza obejmuje semestry od 1 do 6. Na zajęciach, w większości obligatoryjnych, studenci zdobywają wiedzę dotyczącą podstaw psychologii i wiedzę umożliwiającą analizowanie i wyjaśnianie zachowań indywidualnych i społecznych. Dla wszystkich wykładów przewidziane są również ćwiczenia, umożliwiające nabycie pewnych, określonych umiejętności. Z kolei przedmioty ogólnouczelniane, oferowane jako zajęcia fakultatywne, umożliwiają poszerzenie wiedzy o interesujące zagadnienia. Efekty kształcenia w zakresie specjalności Druga część studiów (semestry 8-10) jest ukierunkowana na osiągnięcie umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych, powiązanych z różnymi subdyscyplinami psychologii stosowanej. Dzięki wiedzy zdobytej w pierwszej części studiów, student potrafi wybrać najbardziej odpowiednią dla siebie ścieżkę specjalizacyjną dokonując wyboru odpowiednich modułów zajęć. Student wybiera specjalność zgodnie ze swoimi predyspozycjami oraz zainteresowaniami. Oferta dostępnych specjalności podlega zmianom stosownie do wymagań zmieniającego się rynku pracy, oczekiwań studentów i możliwości organizacyjnych Uczelni. Celem specjalności jest pogłębienie efektów kształcenia (wiedzy, umiejętności, kompetencji) zawartych w treściach programowych przedmiotów podstawowych i ogólnouczelnianych. Aktualnie udostępniono dwie złożone specjalności, tj. 1. psychologii zdrowia i klinicznej (specjalizacje A, B i C) oraz 2. psychologii biznesu i doradztwa zawodowego (specjalizacje D, E i F). A. promocja i psychologia zdrowia B. psychologia kliniczna dzieci i dorosłych C. terapia psychologiczna i interwencja kryzysowa D. psychologia biznesu E. psychologiczne doradztwo zawodowe F. psychologia zarządzania. Udostępniona dla IV i V roku studiów oferta modułów specjalizacyjnych przekracza konieczne do zaliczenia specjalności minimum punktów ECTS, tj. 64. Zajęcia są oferowane w cyklu 2-letnim, co umożliwia uruchomienie większej liczby zajęć. Do końcowego zaliczenie specjalności wymagane jest uzyskanie minimum 64 pkt ECTS, tj. 16 pkt w każdym z czterech semestrów. Zarówno specjalności, jak i moduły specjalizacyjne podlegają zmianom (wprowadzenie nowych specjalności, zmiany modułów). Każdy student musi również odbyć co najmniej 3 miesięczną praktykę zawodową, związaną z wybraną przez siebie specjalnością. Za zaliczenie praktyki uzyskuje się 16 pkt ECTS. Aby uzyskać tytuł zawodowy magistra psychologii należy uzyskać łącznie co najmniej 300 punktów ECTS oraz napisać pracę dyplomową ocenioną pozytywnie przez opiekuna pracy i recenzenta i złożyć egzamin magisterski. Absolwent kierunku psychologia wybierający specjalność psychologia zdrowia i kliniczna uzyskuje kwalifikacje przygotowujące do prowadzenia działań edukacyjnych i promowania zdrowia, stawiania diagnoz i prowadzenia terapii zaburzeń i chorób oraz niesienia pomocy psychologicznej osobom przewlekle chorym i w wieku podeszłym. 4

5 5 Jest przygotowany do pracy w roli psychologa w różnych placówkach opieki zdrowotnej, w szpitalach, poradniach specjalistycznych, domach pomocy społecznej oraz zakładach opiekuńczych i hospicjach. Psycholog może pracować, jako specjalista w placówkach pomocowych i usługowych, w organizacjach zaangażowanych w wychowanie zdrowotne. Absolwent kierunku psychologia o specjalności psychologia biznesu i doradztwa zawodowego posiada kompetencje umożliwiające planowanie i realizowanie strategii personalnych w organizacji, w tym procesów rekrutacji i selekcji pracowników, zarządzania konfliktem z wykorzystaniem znajomości strategii i technik negocjacyjnych i mediacji, planowania polityki kadrowej, kierowanie zespołem i motywowanie pracowników w różnych typach organizacji. Jest przygotowany do wspierania dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych w konstruowaniu indywidualnych ścieżek kariery, przy wykorzystaniu umiejętności do diagnozowania zainteresowań i predyspozycji zawodowych. Specjalność pozwala na zatrudnienie w przedsiębiorstwach na stanowiskach specjalistów do spraw zarządzania personelem, kierowników, menadżerów, coachów i mentorów, pomagających w wytyczaniu i realizacji ścieżek rozwoju kariery. Można pracować w publicznych i niepublicznych służbach zatrudnienia, agencjach doradztwa zawodowego i personalnego, w realizacji projektów ukierunkowanych na rozwiązywanie problemów społecznych środowisk lokalnych. Uwzględnienie kwalifikacji wykraczających poza obszar nauk społecznych wynika z tego, iż zawód psychologa polega m. in. na niesieniu pomocy w rozwiązywaniu problemów w różnego rodzaju dziedzinach życia osobistego, rodzinnego, społecznego, biznesowego itd., czego odzwierciedleniem jest zatrudnianie psychologów w instytucjach publicznych i prywatnych (np. więziennictwie, sądownictwie, oświacie, służbie zdrowia). Psycholog dba przede wszystkim o tę sferę funkcjonowania człowieka, którą można określić zdrowiem psychicznym, które na mocy ustawy o ochronie zdrowia psychicznego państwo powinno zapewnić m.in. poprzez tworzenie placówek poradnictwa psychologicznego, prowadzenie badań naukowych, stosowanie zasad ochrony zdrowia psychicznego w szkołach, placówkach opiekuńczo - wychowawczych, resocjalizacyjnych, czy w jednostkach wojskowych. Wykonywanie zawodu psychologa obejmuje szeroki obszar działań, który nie jest wyłącznie związany z ochroną zdrowia, bowiem rynek usług psychologicznych dotyczy również oświaty, poradnictwa zawodowego, usług konsultingowych itp. METODY KSZTAŁCENIA I WERYFIKACJA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Weryfikacja efektów kształcenia uwzględnia zarówno kontekst celów kształcenia, jak i metody oraz formy kształcenia. Specyfiką kierunku psychologia jest to, że niektóre przedmioty podstawowe są ze sobą powiązane i wymagają przedstawienia w określonej chronologii. Wszystkie przedmioty podstawowe prezentowane są w postaci wykładów oraz towarzyszących im ćwiczeń. W ten sposób student ma lepsza możliwość przyswojenia sobie treści zajęć, do których na ogół (ćwiczenia) musi się wcześniej przygotować. Prowadzący zajęcia od początku studiów uświadamiają studentów, że studiowanie wymaga z ich strony pracy samodzielnej, przede wszystkim w zakresie opanowania umiejętności, ale i starają się ułatwiać studentom utrwalanie wiedzy. Aspekt ten odzwierciedla wskaźnik udziału liczby punktów ECTS, którą student musi uzyskać na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału wykładowców i studentów. Oznacza to, że znaczną cześć zamierzonych efektów kształcenia student powinien osiągnąć poprzez pracę samodzielną, realizowaną pod nadzorem nauczyciela akademickiego, który zobowiązany jest również do sprawdzenia, w jakim stopniu zamierzone efekty zostały osiągnięte. W realizacji programu kształcenia na kierunku psychologia wykorzystywane są następujące metody kształcenia: metody podające (nabywanie umiejętności przez przyswajanie przekazywanej wiedzy), metody problemowe (nabywanie umiejętności przez odkrywanie na podstawie wiedzy nabytej w drodze przekazu i wiedzy przyswojonej w ramach samodzielnej pracy własnej). metody praktyczne (nabywanie umiejętności poprzez praktyczne działanie) metody aktywizujące. 5

6 ECTS bezpośredni udział nauczyciela nauki podstawowe zajęcia praktyczne zajęcia ogólnouczelniane zajęcia do wyboru 6 Wymienione metody kształcenia realizowane są przy wykorzystaniu następujących form kształcenia: wykłady ćwiczenia audytoryjne ćwiczenia laboratoryjne seminaria konwersatoria praca w grupie projekty indywidualne prezentacje multimedialne przygotowywanie i prezentacja referatów. Sposób weryfikacji efektów kształcenia jest ściśle powiązany z metodami i formami kształcenia. Weryfikacja osiągnięć studentów uwzględnia wszystkie trzy aspekty kształcenia (wiedza, umiejętności, kompetencje). Ponieważ każdy z tych aspektów w różnym zakresie jest realizowany przy poszczególnych przedmiotach i każdy z nich wymaga innego sposobu sprawdzenia efektów do weryfikacji nabytych umiejętności i kompetencji wykorzystuje się rożne metody, adekwatne do realizowanych treści programowych oraz metod i form kształcenia w ramach konkretnych zajęć. Na kierunku psychologia weryfikacja efektów kształcenia odbywa się na podstawie egzaminów, najczęściej w postaci testowej, ponadto w formie pisemnej, kolokwiów, oceny opracowań indywidualnych i zespołowych, referatów oraz aktywności na zajęciach. PROGRAM KSZTAŁCENIA Program kształcenia przedstawia opis określonych przez uczelnię spójnych efektów kształcenia, zgodny z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz opis procesu kształcenia, prowadzącego do osiągnięcia tych efektów, wraz z przypisanymi do poszczególnych modułów tego procesu punktami ECTS. Program kształcenia, wynikający z ogólnego opisu efektów uczenia się, prezentuje zestaw połączonych ze sobą przedmiotów, ich treści oraz osiągane efekty uczenia się, prowadzące do uzyskania kwalifikacji psychologa. Pierwsza połowa studiów ma charakter bardziej teoretyczny, natomiast w drugiej nacisk położono na pogłębienie obszaru praktycznego, zgodnego z preferencjami studentów wybierających odpowiednie kształcenie w ramach oferowanych specjalności. Na każdym etapie kształcenia prowadzone są różne sposoby sprawdzania wyników pracy studenta (egzaminy, zaliczenia, prezentacje, testy, projekty), pozwalające na ustalenie zakładanych osiągnięć zdefiniowanych w kategoriach wiedzy, umiejętności i kompetencji. Przyjęte cele kształcenia zgodne są również z celami określonymi w strategii rozwoju szkolnictwa wyższego Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. ECTS PROGRAM STUDIÓW P R Z E D M I O T Y O G Ó L N O U C Z E L N I A N E A B C D E O1a-d. Język angielski O2a-b. Przedmiot ogólnokształcący O3a-b. Technologie informacyjne O4. Pierwsza pomoc przedmedyczna i bhp O5a-b. Przedmiot ogólnokształcący

7 7 O6a-b. Przedmiot ogólnokształcący O7a-b. Wychowanie fizyczne (studia stacjonarne) P R Z E D M I O T Y P O D S T A W O W E P01. Filozofia P02. Podstawy logiki P03. Biologiczne podstawy zachowania P04. Wprowadzenie do psychologii P05. Historia myśli psychologicznej P06. Podstawowe umiej. psych.: Integracja i komunikacja P07. Metodologia badań psychologicznych P08. Procesy poznawcze P09. Emocje i motywacje P10. Podstawowe umiej. psych.: Rozwiązywanie konfliktów P11. Metody statystyczne w psychologii P12. Psychologia osobowości P13. Psychologia różnic indywidualnych P14. Psychologia rozwoju człowieka w cyklu życia P15. Podstawowe umiej. psych.: Trening interpesonalny P16. Psychologia społeczna P17. Psychometria P18. Diagnoza psychologiczna P19. Psychologia stresu P20. Psychopatologia P21. Podstawy psychologii zdrowia P22. Psychologia zarządzania P23. Psychologia pracy P24. Psychologia kliniczna P25. Psychologia wychowawcza P26. Psychologia doradztwa zawodowego P27. Psychologia zach. konsumenckich P28. Pomoc psychologiczna P29. Wspieranie rozwoju osobistego P30. Etyka i podstawy prawne zawodu psychologa ZAJECIA SPECJALIZACYJNE S Moduły specjalizacyjne A-B-C-D-E-F POZOSTAŁE ZAJĘCIA PS Proseminarium SM Seminarium magisterskie PR Praktyki zawodowe M1. Wykład monograficzny M2. Wykład monograficzny Liczba pkt ECTS studia stacjonarne Odsetki pkt ECTS ,3 53,3 65,6 12,6 38,4 studia niestacjonarne Odsetki pkt ECTS ,3 53,7 54,0 12,0 38,7 A B C D E 7

8 8 Do praktycznego profilu kształcenia, które służy zdobywaniu przez studenta umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych, w tym umiejętności uzyskiwanych na zajęciach warsztatowych, dostosowane jest minimum kadrowe. Osoby je stanowiące posiadają wykształcenie bądź dorobek naukowy, pozwalający realizować efekty kształcenia założone w programie studiów (zał. 7). Zajęcia specjalizacyjne prowadzone są również przez osoby posiadające doświadczenie zawodowe zdobyte poza uczelnią. 8