Raport z działalności pomocy społecznej w Darłowie za 2009 r.

Transkrypt

1 Raport z działalności pomocy społecznej w Darłowie za 2009 r. Na niedawnej XLV sesji Rady Miejskiej w Darłowie przyjęto sprawozdanie z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej za rok Ponieważ liczy ono aż 23 strony, wybrałem z niego kilka najistotniejszych faktów, aby poinformować mieszkańców Darłowa o działaniu tej placówki społecznej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Darłowie jest samodzielną jednostką organizacyjną miasta powołaną w celu realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej podejmowanych na rzecz mieszkańców miasta w ramach określonych przepisami prawa jako zadania własne gminy i zadania zlecone miastu. Oprócz zadań pomocy społecznej Ośrodek realizuje również zadania wynikające z innych ustaw tj: dodatki mieszkaniowe, świadczenia rodzinne, fundusz alimentacyjny, sprawy zatrudnienia socjalnego oraz pomocy kombatantom. W 2009 roku na świadczenia społeczne oraz pozostałą działalność Ośrodek wydatkował środki w ogólnej wysokości zł, z tego: na zadania zlecone Zł, w tym: świadczenia społeczne- zasiłki stałe zł; składki na ubezpieczenia społeczne (św. rodzinne) zł; składki na ubezpieczenia zdrowotne zł; świadczenia rodzinne, zaliczka alimentacyjna i fundusz alim zł; usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi zł; na zadania własne zł w tym: zasiłki i pomoc w naturze zł, w tym: zł dożywianie, zasiłki stałe zł od , zasiłki okresowe zł); dożywianie dzieci i młodzieży zł; składki na ubezpieczenia zdrowotne zł; dodatki mieszkaniowe zł. Na koniec grudnia 2009 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Darłowie zarejestrowanych było osób, w tym 544 kobiety. Z tej liczby tylko 222 osoby otrzymywały zasiłek dla bezrobotnych. Wysokie bezrobocie powoduje nasilenie różnego rodzaju problemów społecznych, a w konsekwencji często również patologii. Bez względu na okresową poprawę sytuacji na rynku pracy, szczególnie w okresie sezonu letniego, to bezrobocie w dalszym ciągu jest najczęstszą przyczyną ubóstwa i w konsekwencji konieczności korzystania ze wsparcia społecznego. Oprócz bezrobocia i ubóstwa do najczęstszych powodów korzystania ze wsparcia społecznego należą: sieroctwo, bezdomność, potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietność, niepełnosprawność długotrwała lub ciężka choroba, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych, alkoholizm lub narkomania, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, przemocy w rodzinie, braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo - wychowawcze, trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy. O świadczenia z pomocy społecznej mogą ubiegać się osoby - rodziny dotknięte, co najmniej jedną z w/w dysfunkcji oraz spełniające tzw. kryterium dochodowe. Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje: osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 477 zł, zwanej dalej kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 351 zł, zwanej dalej kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, zwanej dalej kryterium dochodowym rodziny. Określone wyżej kryterium dochodowe stanowi próg ubóstwa warunkujący prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. MOPS realizuje zadania pomocy społecznej zarówno w formie pieniężnej oraz niepieniężnej. W 2009 ze świadczeń pomocy społecznej skorzystało ogółem 699 rodzin, w tym z powodu: ubóstwa 376, bezdomności 7, bezrobocia 363, niepełnosprawności 249, długotrwałej choroby 350, alkoholizmu i narkomani 48, potrzeby ochrony macierzyństwa 14, po opuszczeniu zakładów karnych 7, przemoc w rodzinie- 16, bezradności w sprawach opiekuńczo-wych.148.

2 Najczęściej w rodzinach dysfunkcje nakładają się n.p. bezrobocie, alkoholizm i ubóstwo. W praktyce Ośrodka świadczenie pomocy finansowej często wiąże się z koniecznością prowadzenia pracy socjalnej. Jak wskazuje zestawienie najczęstszą przyczyną świadczenia pomocy było jednocześnie ubóstwo i bezrobocie. Długotrwała choroba i niepełnosprawność to kolejne pod względem ilościowym przyczyny zgłaszania się po pomoc. W przypadku niepełnosprawności w stopniu znacznym i umiarkowanym osoby korzystały ze świadczeń obligatoryjnych w formie zasiłku stałego. W przypadku niepełnosprawności w stopniu lekkim i z powodu choroby osoby mogą korzystać ze świadczeń na ogólnych zasadach. Najwięcej kontrowersji budzi pomoc udzielana osobom - rodzinom, w których występuje problem alkoholowy. W 2009 taką pomocą objęto 46 rodzin, a pomoc realizowana była głównie w naturze: obiady, zakupy w sklepie za okazaniem decyzji, opał z dowozem, paczki. Udzielanie pomocy tej grupie osób nie jest łatwe ze względu na brak społecznej akceptacji. Również osoby opuszczające zakłady karne otrzymują wsparcie w pierwszym okresie po opuszczeniu zakładu. Są to często osoby odrzucone przez rodziny, bez możliwości normalnego życia. W 2009 r. przyznano pomoc 7 osobom po opuszczeniu zakładów karnych. W bardzo trudnej sytuacji znajdują się również osoby i rodziny w wieku poprodukcyjnym, ludzie starzy, schorowani, często samotnie borykający się z problemami finansowymi. Posiadany przez nich dochód (renta, emerytura) nie kwalifikuje ich do ustawowej pomocy. Jednak podstawowe i konieczne wydatki związane z utrzymaniem mieszkania, zakupem leków pochłaniają większość ich dochodów, a zakup opału na zimę staje się wydatkiem przekraczającym ich możliwości. W 2009 r. 76 osób otrzymały pomoc, głównie na pokrycie kosztów zakupu opału lub leków. Pomoc społeczna zarówno pieniężna jak i niepieniężna realizowana jest z 2 źródeł: I. z budżetu centralnego zadania zlecone ( zł) II. z budżetu gminy - zdania własne (w części dotowane z budżetu centralnego- dożywianie, zasiłki okresowe i stałe zł) W ramach zadań zleconych z zakresu pomocy społecznej finansowanych z budżetu centralnego ustawa o pomocy społecznej zakłada realizację takich zadań jak: przyznawanie i wypłata zasiłków stałych, świadczenie usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, opłacanie składek na ubezpieczenia zdrowotne od zasiłków stałych, udzielanie pomocy związanej z klęską żywiołową lub ekologiczną, udzielanie pomocy dla cudzoziemców, wypłata wynagrodzeń za sprawowanie opieki (dla opiekunów prawnych). Zasiłek stały: Przysługuje osobom całkowicie niezdolnym do pracy, jeżeli ich dochód lub dochód na osobę w rodzinie jest niższy od odpowiedniego kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej albo na osobę w rodzinie. Wysokość tych zasiłków stanowi różnicę między kryterium dochodowym na osobę, a posiadanym dochodem na osobę i wynosi od zł. Pomocą w formie zasiłku stałego w 2009 objęto 95 osób na łączną sumę zł. Składki na ubezpieczenie zdrowotne: opłacane są za osoby otrzymujące zasiłek stały, jeżeli nie posiadają ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu. W 2009 MOPS opłacał składki zdrowotne za 78 osób na kwotę zł. Wypłata zasiłków stałych oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób otrzymujących zasiłki stałe od 1 sierpnia 2009 została włączona do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym. Usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi: W 2009 pomocą w formie usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi objęto 4 dzieci, w tym 3 w formie rehabilitacji ruchowej prowadzonej przez 2 rehabilitantów oraz 1 dziecko w formie nauczania wspomagającego podczas zajęć szkolnych przez pedagoga specjalnego. Koszt tych usług wyniósł zł. Zadania własne pomocy społecznej realizowane z budżetu gminy zgodnie z ustawą o pomocy społecznej obejmują: przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych i specjalnych celowych, przyznawanie i wypłacanie zasiłków okresowych, przyznawanie pomocy rzeczowej,

3 udzielanie schronienia, posiłków i niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym, sprawienie pogrzebu, w tym osobom bezdomnym, świadczenie usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych w miejscu zamieszkania, przyznawanie zasiłków celowych w formie biletu kredytowego, kierowanie do domu pomocy społecznej i opłacanie za ich pobyt, dożywianie dzieci, tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną, realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych, praca socjalna i poradnictwo, przyznawanie i wypłata zasiłków stałych, opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne od zasiłków stałych Zasiłki celowe przyznawane są w szczególności na zakup żywności, opału, leków, leczenia, odzieży, przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu. na zakup żywności pomoc przyznano 84 osobom na sumę zł. Zasiłki były przyznawane w formie wypłat z kasy oraz w formie bezgotówkowej poprzez zakupy żywności w sklepie ABC na podstawie decyzji MOPS. Wysokość przyznawanych zasiłków była różna w zależności od sytuacji materialnej rodziny, a średnia wysokość zasiłku wynosiła w granicach 100 zł. na zakup odzieży pomocą objęto 27 osób na kwotę zł na zakup opału pomoc tę realizowano w formie zakupu opału z dowozem oraz zasiłków z kasy ogółem dla 59 osób na kwotę zł, na zakup leków przyznano 98 osobom pomoc w formie pokrycia kosztów częściowego lub całkowitego zakupu leków na recepty lub w formie zasiłków z kasy na kwotę zł. inne formy pomocy - przyznano pomoc dla 79 osób na kwotę zł z przeznaczeniem na zakup środków czystości, remonty mieszkań, dopłaty do biletów miesięcznych uczniów dojeżdżających do szkół, dopłaty do czynszu, energii, gazu, na przejazdy itp., paczki świąteczne - w grudniu 2009 r. Ośrodek zakupił 150 paczek świątecznych dla dzieci z najuboższych rodzin, które dzieci otrzymały w kinie podczas zabawy mikołajkowej. Zasiłki celowe specjalne są to zasiłki przyznawane osobom, które znalazły się w wyjątkowo trudnej sytuacji życiowej, ale nie kwalifikują się do pomocy ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego. W tej formie przyznano pomoc 213 osobom na kwotę zł. Zasiłki okresowe - jest to najpopularniejsza forma pomocy i dotyczy przeważającej liczby klientów MOPS-u. Przysługuje on osobom i rodzinom, których dochód nie przekracza ustalonego kryterium dochodowego przy wystąpieniu takich dysfunkcji, jak m.in.: bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwała choroba, możliwość otrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Wysokość zasiłku okresowego ustala się: w przypadku osoby samotnie gospodarującej do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej, a dochodem tej osoby, z tym, że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie, w przypadku rodziny do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny, a dochodem tej rodziny. W 2009 pomocą w formie zasiłku okresowego objęto 360 osób na kwotę zł, z czego zł to środki budżetu gminy, a zł pochodziło z dotacji celowej. Średnia wysokość zasiłku okresowego w 2009 wynosiła 214 zł. W 2009 Ośrodek umieścił w domu pomocy społecznej 4 osoby, w tym 1 osobę, do utrzymania, której gmina nie dopłaca. Na koniec ub.r. na umieszczenie w dps oczekiwały 2 osoby z zaburzeniami psychicznymi na mocy postanowienia sądu. Na w domach pomocy społecznej przebywało 17 osób. Koszt utrzymania tych osób wyniósł zł.

4 Pomoc rzeczowa W 2009 z Koszalińskiego Banku Żywności w ramach programu Dostarczanie Żywności dla Najuboższej Ludności Unii Europejskiej Ośrodek otrzymał kg żywności (mleko, mleko w proszku, ser żółty, ser topiony, mąka, makaron, cukier, kasza, płatki kukurydziane, dżem, masło, musli, krupnik, kawa zbożowa i dania gotowe), które zostały rozdzielone dla 660 osób - rodzin. Dodatkowo Ośrodek otrzymał takie artykuły jak: gumy do żucia, napoje, pastę rybną, wodę mineralną, kaszkę kukurydzianą w ilości ogółem 3.092kg. Ośrodek prowadzi całoroczną zbiórkę odzieży, obuwia i sprzętów użytku domowego, które są na bieżąco wydawane potrzebującym. W 2009 dwukrotnie przy udziale wolontariuszy z darłowskich szkół przeprowadzona została zbiórka artykułów żywnościowych w 6 sklepach wielkopowierzchniowych. Zebrano ogółem 2.100kg artykułów, m.in. mąkę, kaszę, ryż, słodycze, kawę, herbatę, napoje, makarony, dżemy i wiele innych Część z tych artykułów przekazana została do świetlic Caritas i Bezpieczna Przystań oraz dla PKPS na przygotowanie wigilii. Z pozostałych artykułów przygotowano 120 paczek żywnościowych dla wielodzietnych rodzin. Dożywianie dzieci - w 2009 pomocą w tej formie objęto 289 dzieci i młodzieży, w tym 285 w formie obiadów w stołówkach: szkolnych i PKPS, 10 w formie zup w świetlicy Caritas oraz 5 w ramach całodziennego wyżywienia w przedszkolu oraz w ośrodkach szkolnowychowawczych poza Darłowem. Ogólny koszt dożywiania wyniósł zł. Dożywianie dorosłych - odbywało się w formie obiadów w stołówce PKPS. Ogółem z tej formy pomocy korzystało 391 osób na kwotę zł. Realizowana jest równie pomoc w formie zasiłków celowych wypłacanych z kasy przeznaczonych na przygotowanie posiłków w domu na kwotę zł dla 124 rodzin. Usługi opiekuńcze jest to forma pomocy kierowana do osób starszych, chorych, samotnych, które pozbawione są opieki i pomocy ze strony rodziny. Polega ona na pomocy w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, pielęgnacji oraz zapewnieniu kontaktu z otoczeniem. W 2009 pomocą w formie usług opiekuńczych objęto 41 osób, w tym 5 samotnych oraz 36 posiadających rodziny w Darłowie lub poza Darłowem, które z różnych względów nie mogły zapewnić im opieki. Z ramienia Ośrodka usługi opiekuńcze sprawuje 8 opiekunek domowych. Dzienna ilość godzin opieki u danego podopiecznego uzależniona jest od stanu zdrowia podopiecznego i wynosi od 2-8 godzin. Osobom samotnym obłożnie chorym zapewnia się opiekę również w dni wolne od pracy święta w ramach dyżurów. Odpłatność za usługi ustalona została uchwałą Rady Miejskiej w Darłowie. Stawka roboczogodziny usług opiekuńczych wynosi 6 zł. Dodatki mieszkaniowe Zgodnie z ustawą dodatek mieszkaniowy przysługuje najemcom, podnajemcom lokali mieszkalnych, członkom spółdzielni mieszkaniowych, właścicielom oraz innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego. Dodatek mieszkaniowy przysługuje, jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 175% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym. Ustawa określa normatywną powierzchnię użytkową lokalu w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstw domowego, która nie może przekraczać: dla: 1 osoby- 35 m 2 ; 2 osób- 40m 2 ; 3 osób- 45 m 2 ; 4 osób- 55 m 2 ; 5 osób- 65 m 2 ; 6 osób- 70 m 2, dla każdej kolejnej osoby zwiększa się powierzchnie normatywną o 5 m 2. Dodatek przysługuje na okres 6 miesięcy. W 2009 roku złożono 889 wniosków o przyznanie dodatku mieszkaniowego, z czego pozytywnie załatwiono 865, a odmownie 24. Z pomocy w formie dodatków mieszkaniowych w 2009 skorzystało 866 gospodarstw domowych na ogólną kwotę zł, z czego zł przyznano użytkownikom mieszkań komunalnych, zł spółdzielczych oraz zł pozostałym. Średnia kwota dodatku mieszkaniowego wyniosła 157,63 zł. Świadczenia rodzinne realizowane są przez MOPS obejmują: 1) zasiłek rodzinny: na dziecko do 5-go r. życia- w wys. 68 zł; na dziecko pow. 5-go do ukończenia 18 r. 91 zł; na dziecko pow. 18-go r. życia 98 zł. wraz z przysługującymi dodatkami z tytułu: a) urodzenia dziecka jednorazowo zł, b) opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego zł/mc

5 c) samotnego wychowywania dziecka - 170, zł nie więcej jednak niż 340 zł na wszystkie dzieci w rodzinie oraz 250 zł w przypadku dziecka niepełnosprawnego nie więcej niż 500 zł na wszystkie dzieci, d) kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego: do 5-go roku życia - 60 zł miesięcznie, powyżej 5 go roku życia - 80 zł miesięcznie. e) rozpoczęcia roku szkolnego - jednorazowo zł, f) podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania: w przypadku zamieszkania - 90 zł miesięcznie, dla dojeżdżających - 50 zł miesięcznie, g)wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej 80 zł miesięcznie, 2) zasiłek pielęgnacyjny 153 zł miesięcznie, 3) świadczenie pielęgnacyjne. 520 zł. miesięcznie 4) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się żywego dziecka zł Zasiłek rodzinny wypłacany jest: na dziecko do 18-go r. życia, na dziecko uczące się do 21- go r. życia, na dziecko do 24 go r. życia w przypadku kontynuacji nauki w szkole wyższej i posiadania umiarkowanego albo znacznego stopnia niepełnosprawności, osobie uczącej się. Zasiłek rodzinny przysługuje, gdy dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 504 zł, a w przypadku dziecka niepełnosprawnego w rodzinie- kwoty 583 zł. Zestawienie wypłaconych świadczeń rodzinnych Rodzaj świadczenia Liczba wypłaconych świadczeń zasiłek rodzinny dod. z tyt. urodzenia dziecka 51 dod. z tyt. urlopu wychowawczego 393 dod. z tyt. samotnego wychowywania dziecka 650 kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego. 719 z tyt. wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej 1218 rozpoczęcie roku szkolnego 747 podjęcie nauki poza miejscem zamieszkania 673 Zasiłki pielęgnacyjne Świadczenie pielęgnacyjne 299 Jednorazowa zapomoga z tyt. urodzenia dziecka 130 W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2009 wpłynęło wniosków dot. przyznania świadczeń rodzinnych. Wydano w tym okresie decyzji na kwotę zł dla 1068 rodzin. Po odliczeniu kwot świadczeń nienależnie pobranych i zwróconych do tut. Ośrodka faktycznie wypłacono w ramach świadczeń rodzinnych w 2009 kwotę zł. Ponadto za osoby pobierające świadczenia pielęgnacyjne Ośrodek opłacał składki emerytalno-rentowe - za 25 osób i składki zdrowotne - za 11 osób. Zachęcamy mieszkańców Darłowa do odwiedzania strony internetowej MOPS gdzie znajdują się aktualne informacje o działalności Ośrodka. L. Walkiewicz