11 LISTOPADA Hasło: Kraju mój/słowem najgorętszym rzeźbię twój obraz/ Klęski i odrodzenia (Henryk Hartenberg: Dzień odrodzenia)

Transkrypt

1 11 LISTOPADA Hasło: Kraju mój/słowem najgorętszym rzeźbię twój obraz/ Klęski i odrodzenia (Henryk Hartenberg: Dzień odrodzenia) Pieśń (nagranie chóru wojskowego): Bogurodzica albo (LEPSZE!) pokaz na ekranie: Przed bitwą pod Grunwaldem, fragment filmu w reżyserii A. Forda pt.: Krzyżacy (maluszek) J. Szczepkowski: Opowiedz nam, Ojczyzno Opowiedz nam, moja Ojczyzno, jak matka dzieciom ciekawym, o latach znaczonych blizną, wiekach chwały i sławy. Wytłumacz nam, jak umiesz, skąd czerwień i biel sztandarów. Niech ludzie żyją tu w dumie, że taki wydał ich naród! (maluszek) Dzisiaj wielka jest rocznica- Jedenasty listopada!... Tym, co zmarli za Ojczyznę, Hołd wdzięczności Pniewo składa! Rok 1918 był ostatnim rokiem wojny. Jesienią tego roku radość z odzyskania niepodległości społeczeństwo polskie manifestowało spontanicznie i żywiołowo. Entuzjazm był w pełni uzasadniony, bowiem Polacy nie oczekiwali biernie wolności! Walczyło o nią kilka pokoleń; pokoleń, które nie pozwoliły światu zapomnieć o istnieniu narodu polskiego. Dla ratowania ojczyzny, którą w latach dzielili się zaborcy, obradował w Warszawie Sejm Wielki. Tenże uchwalił Konstytucję Trzeciego Maja wielki i znaczący akt regulujący podstawy ustroju Polski. W 1794 roku pod wodzą Tadeusza Kościuszki wybuchło powstanie narodowe Jego klęska zapoczątkowała kolejne zrywy narodowe Polaków Pieśń: Święta miłości kochanej ojczyzny Nadeszła epoka napoleońska, a wraz z nią formowane we Włoszech przez generała Jana Henryka Dąbrowskiego Legiony Polskie. Jednak cesarz Francuzów, choć stworzył Księstwo Warszawskie, nie spełnił oczekiwań Polaków. Nadzieję na wolność rozpalały kolejne powstania: listopadowe w 1830 roku, Wiosna Ludów w 1848 i powstanie styczniowe, które wybuchło w 1863 Wszystkie te zrywy udokumentowały polski patriotyzm, jednak nie zwróciły Polakom ojczyzny Podkład: F. Chopin : Preludium e-moll op. 28 nr 4 (powinno się skończyć za wierszem: Wiatr) (duży): A. Bombola: Jeśli chcesz chcesz więc śmiej się historio wbij wyniosłość obcasa w szczerość dłoni ciepło słów cokolwiek 1

2 chcesz więc oskarżaj historio o zachłanność naiwność cokolwiek dłoń zostanie otwarta bo nie czeka jałmużny nie kradnie Po upadku powstania styczniowego trzeba było czekać pół wieku na kolejną możliwość podjęcia walki o niepodległość. Był nią wybuch pierwszej wojny światowej Polacy skrzętnie ją wykorzystali (duży) A. Bombola: Wiatr Czasem w zamkniętych dłoniach ściskamy gorycz zamiast gałązki oliwnej wiatru nie wstrzymasz kiedy spod warg ucieka spod palców nawet i ptakom spod skrzydeł ptaki z innymi się wzniosą czas unieść głowę otworzyć dłonie w garście i włosy uchwycić podmuch który nadchodzi daj mu się ponieść Zmiana podkładu: F. Chopin: Preludium A-dur (duży) Pójdziemy naprzód, nigdy wstecz, ze starym hasłem naszym, w krwi Pospolitą tworząc Rzecz bagnetem i pałaszem, rosnącą szlakiem naszych dróg. - Tak nam dopomóż Bóg! Zbudź się! Kajdany rdzawe rwij! Na polską glebę żyzną upadnie krew, a wiosną z krwi 2

3 rozkwitniesz nam Ojczyzno, w słońcu, co legnie Ci u nóg. - Tak nam dopomóż Bóg! Wojna rozpoczęta pierwszego sierpnia 1914 roku była, jak każda z wojen, okrutna. Matki, żony i dzieci z niepokojem czekały na swych najbliższych uczestniczących w walkach. Szóstego sierpnia 1914 roku, z rozkazu Józefa Piłsudskiego, wyruszyła z Krakowa w stronę Królestwa Polskiego I Kompania Kadrowa, aby wzniecić tam powstanie. Ta próba zakończyła się niepowodzeniem Piosenka: I Kadrowa Józef Piłsudski Odtąd nie ma ani strzelców, ani drużyniaków. Wszyscy, co tu jesteście, jesteście żołnierzami polskimi. Jedynym waszym znakiem jest odtąd Orzeł Biały. Żołnierze! Spotkał was ten zaszczyt niezmierny, że pierwsi pójdziecie do Królestwa i przestąpicie granice zaboru rosyjskiego, jako czołowa kolumna wojska polskiego idącego walczyć o oswobodzenie Ojczyzny. ( ). Patrzę na was jako na kadry, z których rozwinąć się na przyszła armia polska, i pozdrawiam was jako I Kadrową Kompanię! Nadzieje Józefa Piłsudskiego dotyczące formowania oddziałów wojskowych spełniły się już 27 sierpnia 1914 roku, gdy powołano do życia Legiony Polskie. We wrześniu, w Kielcach, utworzono Polską Organizację Wojskową. Pieśń: Legiony to 06 grudnia 1916 roku powstała Tymczasowa Rada Stanu, do której wszedł między innymi Piłsudski. Liczyła ona wówczas dwanaście tysięcy członków. Podkład: F. Chopin: Preludium Des-dur Deszczowe, op. 28 nr 15 (Ma go starczyć na Kwiaty polskie) Straszne to były wojenne znoje Sterał człek buty, stargał zdrowie swoje, Z siwych mundurów pozostały szmaty. Człek nieogolony był i jak zwierz kudłaty. Czasami nam granat kuchenkę rozwalił Lub magazyny z prowiantami spalił, A wóz z żołdem utonął gdzieś w błocie Głodni my byli jak wilki na słocie. Dwudziestego września 1917 roku przez Francję, w październiku przez Anglię i Włochy Komitet Narodowy Polski, który stał się reprezentacją polityczną narodu polskiego, został uznany za oficjalne przedstawicielstwo interesów polskich na Zachodzie. 3

4 I nadszedł brzemienny w wielkie dziejowe wydarzenia rok 1918 ósmego stycznia prezydent Stanów Zjednoczonych, Thomas Woodrow Wilson, przedstawił Kongresowi program światowego pokoju, zawarty w czternastu punktach. Punkt trzynasty dotyczył utworzenia na obszarach zamieszkanych przez ludność niezaprzeczalnie polską niepodległego państwa polskiego ze swobodnym dostępem do morza. Trzeciego czerwca ministrowie spraw zagranicznych Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch zaakceptowali program Wilsona. Stwierdzono bowiem, że utworzenie jednego zjednoczonego państwa polskiego z wolnym dostępem do morza jest jednym z warunków trwałego i sprawiedliwego pokoju, panowania sprawiedliwości w Europie. Dwudziestego dziewiątego września Rada Komisarzy Ludowych, czyli rząd powstały w wyniku rewolucji październikowej w Rosji, wydała dekret anulujący traktaty rozbiorowe. Siódmego listopada pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego utworzono w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, który sformułował program daleko idących reform społecznych. : J. Tuwim: Kwiaty polskie Chmury nad nami rozpal w łunę, Uderz nam w serca złotym dzwonem, Otwórz nam Polskę, jak piorunem Otwierasz niebo zachmurzone. Daj nam uprzątnąć nasz dom ojczysty Tak z naszych zgliszcz i ruin świętych Jak z grzechów naszych, win przeklętych: Niech będzie biedny, ale czysty Nasz dom z cmentarza podźwignięty Ziemi, gdy z martwych się obudzi I brzask wolności ją ozłoci, Daj rządy mądrych, dobrych ludzi, Mocnych w mądrości i dobroci. II c.d. Przywróć nam chleb z polskiego pola, Przywróć nam trumny z polskiej sosny. Lecz nade wszystko słowom naszym, Zmienionym chytrze przez krętaczy, Jedyność przywróć i prawdziwość: Niech prawo zawsze prawo znaczy, A sprawiedliwość sprawiedliwość. Niech więcej twego brzmi imienia W uczynkach ludzi niż w ich pieśni. Dziesiątego listopada z ponad rocznego internowania w twierdzy magdeburskiej wrócił do Warszawy Józef Piłsudski, a już jedenastego listopada, gdy ogłoszono ODZYSKAMIE PAŃSTWA POLSKIEGO, został naczelnikiem państwa. 4

5 Nie zginęła! Zmartwychwstała! Mimo wrogich burz wstała wielka i wspaniała w blasku jasnych zórz! Spadły pęta i kajdany, pierzchnął zdrady wróg Czas wolności znów nam dany Pieśń: Rota Komendanta wszyscy darzyliśmy ogromnym szacunkiem. My, legioniści, realizowaliśmy tylko jego strategie i taktyką, głęboko przekonani o jego patriotycznej mądrości. byliśmy mu oddani równie mocno, jak żołnierze Napoleona swojemu dowódcy, i pozycja marszałka niczym niebyła zagrożona. Dowódcą był bardzo kompetentnym i ogromnie skrupulatnym. Był znakomitym taktykiem, człowiekiem myślącym perspektywicznie. Przystrojony portret Dziadka, Wzdłuż ram spływa czarna wstęga Odszedł od nas Wódz w zaświaty. Ból do głębi serca sięga. Żył dla Polski, walczył za nią, Na bój krwawy wiódł legiony Stał i orał dla Ojczyzny My zbieramy dzisiaj plony! Był to wielki patriota. Polska była dla niego najważniejsza. Niemiał życia osobistego. Był człowiekiem wielkiej pracy: mało spał, czasami pracował całe noce. Znane są jego nocne spacery po pokoju, pełne emocji, przemyśleń, rozterek Od tamtych wydarzeń minęło wiele lat Ojczyzno! My, ludzie początku dwudziestego pierwszego wieku, w bliską wchodzimy przyszłość co my damy Twojej historii? Kraj między wschodem i zachodem, Między południem i północą. Kraj zielonych dolin I łagodnych wzgórz, Kraj długiej historii I krótkiego życia. Minuty chwały i radości, Godzin klęski i nieszczęścia. Nie urodziliśmy się dla nas lecz dla naszej Ojczyzny. Nie pytaj więc, co Ona może zrobić dla nas. Pytajmy, co my możemy dla niej zrobić. 5

6 Ile znoszono dla szczęścia pokolenia dziś żyjącego, którego cząstkę, my tu, stanowimy? Jest jakieś dziwne braterstwo idące wstecz do tych, co już wszystko spełnili. Nikogo z żywych nie można otoczyć w myśli taką czcią, jaką tych, co zostają za nami. To, co przeżyło jedno pokolenie, drugie zachowuje w sercu i pamięci. : Adam Asnyk: Do młodych Każda epokami swe własne cele I zapomina o wczorajszych snach. Nieście więc wiedzy pochodnię na czele I nowy udział bierzcie w wieków dziele, Przyszłości podnoście gmach! Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy, Choć macie sami doskonalsze wznieść, Na nich się jeszcze święty ogień żarzy, I miłość ludzka stoi tam na straży, I wy winniście im cześć. Pieśń: Boże, coś Polskę 6