Sto lat z tysiąclecia. Drogi do Niepodległej dziewiąta Debata Belwederska 17 listopada 2018

Transkrypt

1 Moja Niepodległa , 16:37 z dziewiąta 2018 Chcieliśmy, by 100. rocznicy odzyskania niepodległości towarzyszyła historyczna refleksja, abyśmy w dziele naszych przodków mogli przejrzeć się sami mówił prezes Instytutu Pamięci Narowej dr Jarosław Szarek otwierając debatę historyków pt. z, zorganizowaną przez IPN i Kancelarię Prezydenta RP w Zamku Królewskim w Warszawie. Spotkanie było okazją podsumowania poprzednich dyskusji historyków oraz odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu konferencje wpłynęły na aktualną politykę historyczną. Debatę poprowadził Włodzimierz Suleja, a jej uczestnikami byli: Marek Barański, Wojciech Fałkowski, Edward Opaliński, Andrzej Chwalba i Wojciech Roszkowski. To dzięki Państwa wiedzy i zaangażowaniu rozmowy o drogach Niepodległej były fascynującym świadczeniem, za które jestem głęboko wdzięczny, a cały cykl debat spełnił swoje zadanie. Zależało mi bowiem na tym, aby obchody jubileuszu 100-lecia odrodzenia naszej Ojczyzny nie były jedynie wspomnieniem i czczeniem zasług przodków, ale zarazem inspiracją refleksji dla nas współczesnych Polaków napisał w liście uczestników debaty, odczytanym przez ministra Wojciecha Kolarskiego, Prezydent RP Andrzej Duda.

2 Jak podkreślił dr Jarosław Szarek, debata w Zamku Królewskim stanowi pewnego rodzaju klamrę, zwieńczenie tychczasowych spotkań w Belwederze, zapoczątkowanych przed dwoma laty w 100. rocznicę wydania Aktu 5 Listopada. A dziś spotykamy się w rocznicę wysłania depeszy w świat, że Polska znowu jest po 123 latach przypomniał prezes Instytutu. Dodał, że miejsce, z którego popłynęła ta rasna wieść warszawska Cytadela jest wielce symboliczne, bo uświęcone krwią Polaków walczących o niepodległość, zbuwane przez Rosjan po to, aby Polski nie było. Z tego miejsca szło na drogę męczeństwa, marząc o Polsce, tysiące najlepszych naszych synów. Niektórzy tam ginęli, dla innych był to początek drogi, gdzieś nad Bajkał, Irkucka przypomniał dr Szarek dając, że nie wszyscy z tej drogi wrócili, ale wielu zesłańców czekało 11 listopada 1918 r. Jednak przez stuleciem, gdy odradzała się niepodległa Ojczyzna, naszych rodaków z różnych zaborów czekał trudny czas walk o granice. Proces ten został zwieńczony sukcesem piero po trzech latach. Ich dzieło przetrwało materialnie dwie dekady, ale świadectwo odrodzonej Rzeczypospolitej pozostało w naszej pamięci i pozwoliło nam przeżyć wszystko, co przyniósł XX wiek podsumował prezes IPN. Jak zauważył Andrzej Chwalba, w okresie zaborów polskie społeczeństwo było podzielone: część Polaków pogodziła się bowiem z upadkiem własnego państwa, widząc w tym wydarzeniu dziejową konieczność. Inni, idąc za głosem romantyków, kwestionowali rzeczywistość podkreślając, że Naród może żyć bez własnego państwa i upominać się o prawo niego. Zdaniem badacza ta właśnie postawa, nacechowana ciągłym myśleniem o odzyskaniu niepodległości, wpływała na proces stopniowego rozszerzania poczucia przynależności narowej na wszystkie warstwy społeczne. Odnosząc się zasług wybitnych jednostek, dzięki którym Polska wróciła na mapę świata, Chwalba zaznaczył, że jeden z ojców niepodległości Józef Piłsudski, mimo że nie darzony początkowo przez część rodaków zaufaniem, miał konkretny pomysł na Polskę. Żeby Polska mogła walczyć o niepodległość, musi mieć tradycję wojskową. Musimy przywrócić kulturę żołnierską. Dla niego mundur jest powodem dumy ( ). Dzięki

3 temu żaden inny naród w czasie Wielkiej Wojny nie wystawił tylu ochotników, co Polacy zauważył historyk. Jesienią 1918 r. odrodzenie niepodległej Polski stało się faktem. W opinii Wojciecha Roszkowskiego, choć II Rzeczpospolita przetrwała tylko dwie dekady, to w sytuacji, w której znalazła się w 1939 r., zagrożona przez dwa totalitaryzmy, żadne państwo nie obroniłoby niepodległości. To nie jest winą tamtego pokolenia, a raczej przekleństwem tego etapu naszej historii wyjaśnił Roszkowski. Konsekwencją II wojny światowej była niewola komunistyczna, skazanie Polaków na życie w systemie, który podkreślił historyk dążył zabicia ducha wolności lub wręcz zaprzeczenia jego istnieniu. Nadzieję na zrzucenie jarzma podległości wlał w serca rodaków papież Jan Paweł II, który podczas pierwszej pielgrzymki Ojczyzny w 1979 r. wypowiedział słynne zdanie: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi!. Te słowa sięgają najgłębszych warstw naszej tożsamości, one obudziły ducha narowego na nowo. Można zadać pytanie: Kim byśmy byli, gdyby nie to obudzenie? pytał historyk. Debatę Debatę historyków historyków otworzył otworzył dr dr Jarosław Jarosław Szarek, Szarek, prezes prezes IPN. IPN.

4 historyków historyków pt. pt. niepodległej, niepodległej, od od lewej: lewej: Włodzimierz Włodzimierz Suleja, Suleja, Marek Marek Barański. Barański. historyków historyków pt. pt. niepodległej, niepodległej, od od lewej: lewej: Wojciech Wojciech Fałkowski, Fałkowski, Edward Edward Opaliński. Opaliński. historyków historyków pt. pt. niepodległej, niepodległej, od od lewej: lewej: Andrzej Andrzej Chwalba, Chwalba, Wojciech Wojciech Roszkowski. Roszkowski.

5 dziewiąta 17 listopada dziewiąta 17 listopada Zapis debaty na kanale IPNtv: Debaty Belwederskie to cykl spotkań, organizowanych przez Instytut Pamięci Narowej oraz Kancelarię Prezydenta RP, podczas których przypomnieliśmy kluczowe wydarzenia prowadzące naszej niepodległości i odrodzenia polskiej państwowości. Inauguracyjna debata miała miejsce 5 listopada 2016 i tyczyła aktu 5 listopada z 1916 r. Więcej o debatach niepodległości Rzeczpospolita Plus Minus Dodatki zawierają m.in. relacje z cyklu debat historyków w Belwederze

6

7 dziewiąta Spotkanie Spotkanie otworzył otworzył prezes prezes IPN IPN dr dr Jarosław Jarosław Szarek. Szarek. List List prezydenta prezydenta Andrzeja Andrzeja Dudy Dudy skierowany skierowany uczestników uczestników debaty debaty odczytał odczytał minister minister w w Kancelarii Kancelarii Prezydenta Prezydenta RP RP Wojciech Wojciech Kolarski. Kolarski. historyków historyków pt. pt. lat zz tysiąclecia. niepodległej niepodległej na na Zamku Zamku Królewskim Królewskim w w Warszawie, Warszawie, od od lewej: lewej: Włodzimierz Włodzimierz Suleja, Suleja, Marek Marek Barański, Barański, dyrektor dyrektor Zamku Zamku Królewskiego Królewskiego Wojciech Wojciech Fałkowski, Fałkowski, Edward Edward Opaliński, Opaliński, Andrzej Andrzej Chwalba, Chwalba, Wojciech Wojciech Roszkowski. Roszkowski. dziewiąta dziewiąta

8 dziewiąta Dyrektor Dyrektor Zamku Zamku Królewskiego Królewskiego Wojciech Wojciech Fałkowski. Fałkowski. historyków historyków pt. pt. lat zz tysiąclecia. niepodległej, niepodległej, od od lewej: lewej: Marek Marek Barański, Barański, Wojciech Wojciech Fałkowski, Fałkowski, Edward Edward Opaliński. Opaliński. Prof. Prof. Wojciech Wojciech Fałkowski. Fałkowski. Prof. Prof. Edward Edward Opaliński. Opaliński. Prof. Prof. Andrzej Andrzej Chwalba. Chwalba. Prof. Prof. Wojciech Wojciech Roszkowski. Roszkowski. dziewiąta

9 dziewiąta odbyła odbyła się się w w Sali Sali Balowej Balowej Zamku Zamku Królewskiego. Królewskiego. dziewiąta Uczestnicy Uczestnicy spotkania spotkania obejrzeli obejrzeli wystawę wystawę Znaki Znaki wolności. wolności. O O trwaniu trwaniu polskiej polskiej tożsamości tożsamości narowej". narowej". Uczestnicy Uczestnicy spotkania spotkania obejrzeli obejrzeli wystawę wystawę Znaki Znaki wolności. wolności. O O trwaniu trwaniu polskiej polskiej tożsamości tożsamości narowej". narowej". Uczestnicy Uczestnicy spotkania spotkania obejrzeli obejrzeli wystawę wystawę Znaki Znaki wolności. wolności. O O trwaniu trwaniu polskiej polskiej tożsamości tożsamości narowej". narowej". Uczestnicy Uczestnicy spotkania spotkania obejrzeli obejrzeli wystawę wystawę Znaki Znaki wolności. wolności. O O trwaniu trwaniu polskiej polskiej tożsamości tożsamości narowej". narowej". Uczestnicy Uczestnicy spotkania spotkania obejrzeli obejrzeli wystawę wystawę Znaki Znaki wolności. wolności. O O trwaniu trwaniu polskiej polskiej tożsamości tożsamości narowej". narowej".

10