Stanowisko Nadzoru Krajowego Medycyny Ratunkowej oraz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej w sprawie:

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Stanowisko Nadzoru Krajowego Medycyny Ratunkowej oraz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej w sprawie:"

Józef Janicki
8 lat temu
Przeglądów:

1 Stanowisko Nadzoru Krajowego Medycyny Ratunkowej oraz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej w sprawie: - Bezpieczeństwa obywatelskiego w perspektywie medycyny ratunkowej i jej zadań w ochronie zdrowia - Wojewódzkiego Planu Działania Sytemu Ratownictwa Medycznego Warszawa, 9-11 grudnia 2010 r. Wprowadzenie Podstawowymi filarami systemu ratownictwa medycznego są: 1. Medycyna Ratunkowa jako jeden z podstawowych obszarów wiedzy medycznej i działów struktur ochrony zdrowia, w którym pracują wyspecjalizowane osoby reprezentujące zawody medyczne: lekarze medycyny ratunkowej, pielęgniarki ratunkowe i ratownicy medyczni. 2. Szpitalne Oddziały Ratunkowe jako specjalistyczna, docelowa baza szpitalna przygotowana do natychmiastowego podejmowania klinicznych procedur medycyny ratunkowej niezbędnych wobec osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia. Współpracują z nimi inne jednostki szpitalne podejmujące dalsze procedury specjalistyczne takie jak: oddziały kardiologii interwencyjnej, udarowe, obrażeń wielonarządowych, oparzeń, ostrych zatruć, chirurgii dziecięcej itd. 3. Zespoły Ratownictwa Medycznego jako zintegrowane z bazą szpitalną ogniwa łańcucha przeżycia, które mają doprowadzić osoby w nagłym zagrożeniu zdrowotnym do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w czasie nie dłuższym niż 30 min. od stwierdzenia nagłego zagrożenia zdrowia lub życia. Konieczność dotarcia do warunków szpitalnych, w czasie 30 min wynika z patofizjologii procesów umierania i zanikania funkcji życiowych z przyczyn nagłych, które to procesy mogą być przerwane celowanymi procedurami klinicznymi medycyny ratunkowej podjętymi odpowiednio wcześnie. Doświadczenia kilkudziesięciu lat funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego w krajach rozwiniętych mówią o co najmniej 50% szansach na przeżycie osoby w nagłym zagrożeniu zdrowotnym o ile znajdzie się ona, w czasie do 30 min. w wyspecjalizowanym środowisku szpitalnego oddziału ratunkowego. Ma on rozpocząć stabilizację jej funkcji życiowych, a podjęcie

Medycyna Ratunkowa jako jeden z podstawowych obszarów wiedzy medycznej i działów struktur ochrony zdrowia, w którym pracują wyspecjalizowane osoby reprezentujące zawody medyczne: lekarze medycyny

2 dalszych wysokospecjalistycznych procedur leczniczych w jednostkach współpracujących z Oddziałem (np.: okołourazowych, okołoudarowych, okołozawałowych ) - ma nastąpić w czasie nie dłuższym niż 60 minut od chwili zaistnienia zagrożenia. Odsetek osób w nagłym zagrożeniu zdrowia lub życia, docierających w takim czasie do szpitalnego oddziału ratunkowego jest przyjętym wskaźnikiem jakości funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego. Wojewódzki Plan Działania Sytemu Ratownictwa Medycznego Drogą wiodącą do osiągnięcia wysokiej jakości bezpieczeństwa obywatelskiego na terytorium naszego kraju maja być racjonalnie opracowane Wojewódzkie Plany Działania Systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne. Opracowują je poszczególni wojewodowie w myśl założeń ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Ich prawidłowy kształt stwarza szanse na uporządkowanie funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego na obszarze poszczególnych województw i racjonalnej integracji tego systemu ze specjalistycznymi służbami ratowniczymi. Treści Wojewódzkiego Planu Działania Systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne powinny wynikać ze szczegółowej analizy potrzeb województwa w kontekście: - populacji i profilu demograficznego województwa, aktywności transgranicznej, sezonowości tych zmian, itp.; - liczby i rodzaju jednostek organizacyjnych ochrony zdrowia, ich rozmieszczenia i ewentualnych planów przekształceniowych; - specyfiki topograficznej województwa, ze szczególnym uwzględnieniem sieci dróg, przepraw mostowych, ukształtowania terenu, itp.; - potencjalnych zagrożeń ze strony środowiska naturalnego charakterystycznych dla danego województwa; - zagrożeń ze strony ośrodków przemysłowych zlokalizowanych w województwie. Z analizy powyższych czynników wynikać powinny jednoznacznie potrzeby województwa niezbędne do zabezpieczenia zdrowotnego ludności w nagłych zagrożeniach zdrowia lub życia. Potrzeby te powinny być jednoznacznie określone w Planie Wojewódzkim i zawierać między innymi: - maksymalną niezbędną liczbę ośrodków szpitalnych ze szpitalnymi oddziałami ratunkowymi;

Odsetek osób w nagłym zagrożeniu zdrowia lub życia, docierających w takim czasie do szpitalnego oddziału ratunkowego jest przyjętym wskaźnikiem jakości funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego.

3 - poziomy referencyjności poszczególnych oddziałów ratunkowych i ich wzajemne relacje zadaniowe; - jakościowe i ilościowe potrzeby jednostek szpitalnych współpracujących z systemem ratownictwa medycznego w zabezpieczeniu wysokospecjalistycznych procedur, takich jak: oddziały kardiologii interwencyjnej, oddziały udarowe, oddziały urazowe, oddziały oparzeniowe, oddziały toksykologiczne, oddziały chirurgii dziecięcej, oddziały internistyczne, itp.; - niezbędną maksymalną liczbę i rodzaje zespołów ratownictwa medycznego oraz ich rozmieszczenie w poszczególnych Rejonach Operacyjnych Systemu w województwie; - maksymalną liczbę centrów powiadamiania ratunkowego niezbędnych do utrzymania sieci łączności wewnątrz i pomiędzy poszczególnymi Rejonami Operacyjnymi Systemu i jednostkami organizacyjnymi ratownictwa medycznego oraz ze służbami ratowniczymi współpracującymi z systemem. Plan Wojewódzki ma również określać maksymalne koszty związane z utrzymaniem stałej gotowości systemu, a w tym, przede wszystkim; koszty gotowości szpitalnych oddziałów ratunkowych i zespołów ratownictwa medycznego oraz wartość przewidywanych usług zdrowotnych świadczonych przez te jednostki. Powinno być to podstawą planowania wojewódzkiego budżetu niezbędnego do zabezpieczenia potrzeb ludności z tytułu nagłych zagrożeń zdrowotnych oraz kontraktowania świadczeń zdrowotnych jednostek systemu z Narodowym Funduszem Zdrowia. Rejon Operacyjny Systemu Definicja Sieć jednostek ochrony zdrowia zabezpieczająca nagłe zagrożenia zdrowotne populacji na określonym obszarze. Osią funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego w rejonie operacyjnym systemu jest referencyjny dla niego szpitalny oddział ratunkowy. Z oddziałem tym zintegrowane są inne oddziały ratunkowe z danego obszaru, jednostki szpitalne właściwe dla ratownictwa medycznego oraz przypisane terytorialnie zespoły ratownictwa medycznego. Plan Wojewódzki określa poszczególne Rejony Operacyjne Systemu w województwie, ze wskazaniem, centralnego dla danego rejonu, szpitalnego oddziału ratunkowego i oddziałów z nim współpracujących.

oddziały chirurgii dziecięcej, oddziały internistyczne, itp.

4 Rejon Operacyjny Sytemu powinien zabezpieczać populację ok. 200 tys. osób i terytorium o promieniu nie większym niż 20 km. Granice Rejonu Operacyjnego Sytemu zależą w zasadniczej mierze od gęstości zaludnienia na danym obszarze z uwzględnieniem jego topografii. Plan Wojewódzki określa również maksymalny czas dotarcia osób w nagłym zagrożeniu zdrowotnym do poszczególnych szpitalnych oddziałów ratunkowych i jednostek z nimi współpracujących znajdujących się w Rejonie Operacyjnym. Wśród tych jednostek określone są szczególnie oddziały właściwe dla procedur wysokospecjalistycznych niezbędnych do zabezpieczenia potrzeb swojego obszaru z zapewnieniem czasu dotarcia do nich nie dłuższego niż 60 min. Dotyczy to szczególnie takich świadczeń specjalistycznych jak: kardiologia interwencyjna, leczenie udaru śródmózgowego, urazu wielonarządowego, rozległego i ciężkiego oparzenia, ostrego zatrucia, urazu u dziecka itp. Plan Wojewódzki określa jednoznacznie, maksymalną niezbędną liczbę zespołów ratownictwa medycznego ich rozmieszczenie w poszczególnych Rejonach Operacyjnych Systemu. Potrzeby województwa - określone planem wskazują na liczbę i rozmieszczenie Centrum Powiadamiania Ratunkowego. Centra te odpowiadają za sprawne funkcjonowanie Rejonów Operacyjnych oraz za ich wzajemną koordynację. Niezależnym, ważnym elementem Wojewódzkiego Planu Działania Systemu Ratownictwa Medycznego jest plan zabezpieczenia zdarzeń masowych i katastrof przewidywanych w poszczególnych Rejonach Operacyjnych Systemu. Składową tego planu są szpitalne plany zabezpieczenia katastrofy opracowane dla jednostek szpitalnych znajdujących się w Rejonie Operacyjnym. Wskaźniki jakości Systemu Zasadniczymi wskaźnikami jakości Systemu Ratownictwa Medycznego w województwie i w jego poszczególnych Rejonach Operacyjnych są liczby ilustrujące dostępność obywateli do leczenia ratunkowego. Przyjętymi we współczesnych modelach medycyny ratunkowej wskaźnikami jakości systemu są min: - odsetek osób w nagłym zagrożeniu zdrowia lub życia docierających w czasie do 60 minut do klinicznych procedur ratunkowych podejmowanych w szpitalnych oddziałach ratunkowych a później w oddziałach specjalistycznych danego rejonu,

Plan Wojewódzki określa również maksymalny czas dotarcia osób w nagłym zagrożeniu zdrowotnym do poszczególnych szpitalnych oddziałów ratunkowych i jednostek z nimi współpracujących znajdujących się w

5 - ilość oddziałów ratunkowych / 1 mln populacji, - ilość centrów urazowych / 1 mln populacji, - ilość akredytowanych oddziałów kardiologii interwencyjnej /1mln populacji, - ilość ośrodków (oddziałów) pediatrycznych /1 mln populacji, - liczba certyfikowanych lekarzy specjalistów medycyny ratunkowej / populacji, - liczba licencjonowanych pielęgniarek ratunkowych / populacji, - ilość zabezpieczonych personelowo łóżek szpitalnych / populacji. Wyprowadzenie powyższych wskaźników umożliwia również wzajemne porównywanie rejonów operacyjnych systemu i poszczególnych województw. Potrzeba nowelizacji ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym Dotychczasowy stan ustawodawstwa na temat ratownictwa medycznego nie określa w sposób wystarczający wyszczególnionych powyżej zagadnień. Nie wskazuje on również mechanizmów kontroli jakości systemu ratownictwa medycznego. Uniemożliwia to Ministrowi Zdrowia monitorowanie jakości funkcjonowania tego systemu. W konsekwencji ani Minister Zdrowia, ani płatnik świadczeń zdrowotnych nie są w stanie prowadzić racjonalnej polityki nadzoru i finansowania systemu ratownictwa medycznego w naszym kraju. Stwarza to również problemy w zakresie racjonalnego zintegrowania systemu ratownictwa medycznego ze służbami ratowniczymi podległymi Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej oraz Nadzór Krajowy Medycyny Ratunkowej widzą pilną potrzebę podjęcia wspólnych kroków zaradczych w tym zakresie ze strony Ministra Zdrowia i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Deklarujemy pomoc i merytoryczne wsparcie podczas spodziewanych międzyresortowych działań na tym polu. Zjazd Nadzoru Krajowego i Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Medycyny Ratunkowej. Warszawa, 9-11 grudnia 2010 r.

zabezpieczonych personelowo łóżek szpitalnych / 100 000 populacji. Wyprowadzenie powyższych wskaźników umożliwia również wzajemne porównywanie rejonów operacyjnych systemu i poszczególnych województw.

Podobne dokumenty

V Konferencja Małopolskiej Rady Zdrowia Publicznego Kraków 7 kwietnia 2006 r. Małgorzata Popławska Krakowskie Pogotowie Ratunkowe

ZałoŜenia nowego projektu ustawy o ratownictwie medycznym i jego wpływ na system ratownictwa medycznego w województwie małopolskim V Konferencja Małopolskiej Rady Zdrowia Publicznego Kraków 7 kwietnia