TEST Z JĘZYKA POLSKIEGO NA ZAKOOCZENIE KLASY DRUGIEJ GIMNAZJUM MŁODOŚD Informacje dla ucznia

Transkrypt

1 WYPEŁNIA UCZEO Imię:... Nazwisko:... Klasa:... Dysleksja Czas pracy: 45 minut Liczba punktów do uzyskania: 40 TEST Z JĘZYKA POLSKIEGO NA ZAKOOCZENIE KLASY DRUGIEJ GIMNAZJUM MŁODOŚD Informacje dla ucznia 1. Czytaj uważnie wszystkie teksty i polecenia. 2. W zadaniach od 1. do 4., 9., od 11. do 13. i od 16. do 18. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwą odpowiedź. 4. Rozwiązania zadao od 5. do 10., od 14. do 15.i 19. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskad za właściwą odpowiedź. Powodzenia! Tekst I [...] [Marcinek dopisek Redakcji+ poszedł do kościoła. *...+ *...+ upadł na kolana w tym mroku, przytulił twarz do zimnych kamieni i począł żarliwie się modlid. [...] Pewnego razu, klęcząc *...+, wysłuchał kazania, jakie do wiernych miał jeden z wikariuszów1 [...]. Nauczał on dnia tego przeważnie służące *...+. Prostymi i niemal śmiesznymi zwrotami mowy zapewniał, że modlitwa na początku człowieka nudzi i mierzi2, potem wchodzi w nałóg, a wreszcie zacznie byd przyjemną jak czysta i cała koszula dla nędzarza *...+. Marcinek wziął do serca tę naukę i począł zaprawiad się do modlitwy. Zrazu odmawiał tylko jeden pacierz, później szeptał ich kilka na różne intencje; z czasem dobre i złe stopnie, dobre lub złe rozwiązania zadao, wreszcie wszelkie zjawiska życia, wszystkie wypadki stały się w jego umyśle zależnymi od modłów porannych. Taki był zewnętrzny kształt tego stanu ducha. W gruncie rzeczy religijnośd była jakby zbudzeniem się do życia istoty martwej. *...+ w duszy Marcinka z niczego wyrosło uczucie nieznane, cudowny kwiat wieku dziecięcego: ufnośd. Roztoczyła ona dokoła chłopca jak gdyby nadziemski zapach. Wszystko było zrozumiałe i wytłumaczone w tej zaczarowanej krainie *...+. Nic się tam nie działo bez przyczyny, każdy wypadek był rezultatem jakichś dobrych lub złych uczynków, czasami był karą albo nagrodą za dobre lub złe myśli, nieraz za marzenia, czyste jak pierwszy śnieg *...+. Jezus Chrystus *...+ zdawał się nakłaniad ucha i słuchad nieskooczonych modłów. Im więcej ich

2 wypowiadały usta, tym więcej ich było w sercu. Za pacierzami szły pospolite prośby o rzeczy małej wagi, przedziwne umowy i ślubowania, nieraz bardzo pokorne wyrzuty i skargi. Dziwna siła ciągnęła wszystkie myśli chłopca coraz dalej i dalej, wywierała na jego postępowanie wpływ bezwarunkowy, zmuszała go np. do forsownego wyuczania się lekcji nie dla nauki ani dobrych stopni, ale dla jakichś zaziemskich potrzeb serca. Nade wszystko ta pobożnośd słodziła sieroctwo Marcinka. Nie był wówczas sam jak dawniej, nie czuł żadnego opuszczenia. Jego zmarła matka żyła, wiedziała o wszystkich troskach, smutkach i radościach. Nieraz odzywał się w głębi jego duszy jej głos jako dobre postanowienie albo trzymał go niby ręka. Marcinek nie miał wówczas dawniej odczuwanych niepokojów i żalów. Wpośród3 trwóg, w jakie obfituje szkoła rosyjska, w głębi nocy sierocych wiedział dobrze, że mu włos z głowy nie spadnie. S. Żeromski Syzyfowe prace (fragment) 1 Wikariusz ksiądz będący pomocnikiem proboszcza. 2 Mierzid wzbudzad niechęd. 3 Wpośród wśród. Zadanie 1. (0 1) Najważniejszą wartością dla Marcina była A. wiara. B. nauka. C. przyjaźo. D. rodzina. Zadanie 2. (0 1) Chłopiec jest A. pobożny i ufny. B. nieuprzejmy. C. religijny, ale nieufny. D. bardzo radosny. Zadanie 3. (0 1) Bohater często chodził do kościoła, ponieważ A. lubił słuchad kazao. B. modlił się o zdrowie rodziców. C. czuł się samotny. D. wikariusz pomagał mu w nauce. Zadanie 4. (0 1) Ksiądz skierował swoje kazanie do A. osób wykształconych. B. ludzi zamożnych. C. uczniów. D. ludzi niewykształconych. Zadanie 5. (0 1) Napisz, jaki typ narracji dominuje w Tekście I.

3 Zadanie 6. (0 1) Określ rodzaj zdania złożonego: Nieraz odzywał się w głębi jego duszy jej głos jako dobre postanowienie albo trzymał go niby ręka. Tekst II Szukajcie prawdy jasnego płomienia! Szukajcie nowych, nie odkrytych dróg... Za każdym krokiem w tajniki stworzenia Coraz się dusza ludzka rozprzestrzenia, I większym staje się Bóg! Chod otrząśniecie kwiaty barwnych mitów, Chod rozproszycie legendowy mrok, Chod mgłę urojeo zedrzecie z błękitów, Ludziom niebiaoskich nie zabraknie zachwytów, Lecz dalej sięgnie ich wzrok. Każda epoka ma swe własne cele I zapomina o wczorajszych snach... Nieście więc wiedzy pochodnię na czele I nowy udział bierzcie w wieków dziele, Przyszłości podnoście gmach! Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy, Chod macie sami doskonalsze wznieśd; Na nich się jeszcze święty ogieo żarzy I miłośd ludzka stoi tam na straży, I wy winniście im cześd! Ze światem, który w ciemnośd już zachodzi Wraz z całą tęczą idealnych snów, Prawdziwa mądrośd niechaj was pogodzi I wasze gwiazdy, o zdobywcy młodzi, W ciemnościach pogasną znów! A. Asnyk Do młodych Zadanie 7. (0 1) Wypisz z tekstu apostrofę skierowaną do adresata utworu. Zadanie 8. (0 3) Wynotuj z wiersza cztery czasowniki w trybie rozkazującym. Wytłumacz, w jakim celu je zastosowano Zadanie 9. (0 2) Wymieo na podstawie Tekstu II cztery wartości, którymi powinni kierowad się w życiu adresaci utworu

4 Zadanie 10. (0 2) Wyjaśnij, na czym polega według autora wiersza różnica między mijającymi epokami. Swoją wypowiedź poprzyj odpowiednim cytatem. Zadanie 11. (0 1) Zdaniem podmiotu lirycznego A. nie są istotne dokonania poprzednich epok. B. należy szanowad przeszłośd. C. kolejne pokolenia nie pozostają ze sobą w zgodzie. D. nowe osiągnięcia są ważniejsze od tradycji. Zadanie 12. (0 1) Adam Asnyk tworzył w A. oświeceniu. B. romantyzmie. C. pozytywizmie. D. Młodej Polsce. Zadanie 13. (0 1) W utworze Do młodych dominują A. wykrzyknienia. B. powtórzenia. C. synestezje. D. metafory. Zadanie 14. (0 2) Wpisz we właściwe rubryki tabeli po jednym przykładzie środków artystycznych użytych w Tekście II. Epitet Metafora Wykrzyknienie Powtórzenie Zadanie 15. (0 3) Napisz, w jakich epokach głoszono poszczególne hasła i poglądy. Zaznacz te, do których nawiązuje podmiot liryczny w wierszu Do młodych. praca organiczna... sztuka dla sztuki...

5 scjentyzm... dekadentyzm... Auguste Renoir *czyt.: ogist renłar+ Bal w Le Moulin de la Gallete *czyt.: le mulę de la gale Zadanie 16. (0 1) Postacie na płótnie Auguste a Renoira A. spędzają czas wolny na taocach i rozmowach. B. w słoneczny dzieo spacerują po ogrodzie. C. zajmują się wyłącznie dyskusjami o sztuce. D. bawią się na balu w pałacu. Zadanie 17. (0 1) Obraz przedstawia A. scenę naturalistyczną. B. świat w ponurych barwach. C. samotnośd człowieka. D. ulotne chwile życia ludzkiego. Zadanie 18. (0 1) Dzieło Renoira reprezentuje impresjonizm, ponieważ A. zawiera liczne elementy dekoracyjne. B. wiernie odtwarza naturę. C. przedstawia rzeczywistośd za pomocą symboli. D. pokazuje nieostre kontury i grę światła z cieniem. Zadanie 19. (0 15) Napisz rozprawkę, w której odpowiesz na pytanie: Jakie wartości są najważniejsze dla młodych ludzi żyjących w czasach współczesnych? Pamiętaj, że Twoja praca nie powinna byd krótsza niż połowa wyznaczonego miejsca.

6 ......

7 Karta odpowiedzi Nr zad. odpowiedzi 1 A B C D 2 A B C D 3 A B C D 4 A B C D 11 A B C D 12 A B C D 13 A B C D 16 A B C D 17 A B C D 18 A B C D

8 WYPEŁNIA UCZEO Imię:... Nazwisko:... Klasa:... Dysleksja Czas pracy: 45 minut Liczba punktów do uzyskania: 36 Informacje dla ucznia 1. Czytaj uważnie wszystkie teksty i polecenia. TEST Z JĘZYKA POLSKIEGO PO I SEMESTRZE KLASY DRUGIEJ GIMNAZJUM WOKÓŁ TEATRU 2. W zadaniach od 1. do 15. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi. 3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz właściwą odpowiedź. 4. Rozwiązania zadao od 16. do 17. zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj. 5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskad za właściwą odpowiedź. Tekst I Stanisław August, najwybitniejszy mecenas sztuki wśród polskich władców, wstąpił na tron w 1764 r., i już następnego roku wiosną ruszyło w Warszawie powstałe z jego inicjatywy przedsięwzięcie teatralne nowego typu. W przeciwieostwie do teatru Augusta III była to prywatna antrepryza1. Król dawał *...+ subwencję2, a w zamian za to warował3 sobie tylko dwie rzeczy: ogólny nadzór sprawowany za pośrednictwem swoich inspektorów i prawo do kilku lóż. Pozostałe miejsca były dostępne dla każdego, kto kupił bilet albo opłacił abonament. *...+ Nowa organizacja wywołała liczne nowości w życiu teatralnym *...+. Powstało pojęcie sezonu trwającego cały rok, od Wielkanocy do Wielkanocy. Na wielu narożnikach i bramach miejskich pojawiły się afisze, drukowane przed każdym przedstawieniem, a więc stanowiące rodzaj teatralnego dziennika. Podobnie jak to czynili poprzedni królowie, Stanisław August sprowadził do Warszawy zespoły cudzoziemskie: francuski i włoski; pierwszy zaczął występy 8 V, drugi 7 VIII 65. Jednak od

9 początku myślał również o utworzeniu zawodowego zespołu polskiego i ten zamiar też przyprowadził do skutku. Do ról męskich zwerbowano byłych studentów kolegium jezuickiego. Większe trudności nasuwała rekrutacja aktorek: kobiety, do których się zwracano, nie chciały się narażad na osławę4. Dopiero po uciążliwych poszukiwaniach i naleganiach udało się do tego nakłonid dwie piękności *...+. Dzięki ich determinacji mogło się odbyd pierwsze przedstawienie zespołu, który wytrwale uzupełniano, tak że po upływie dwóch sezonów liczył już 11 aktorów i 5 aktorek. Dotychczasowe sztuki polskie były, zdaniem króla, nieprzydatne dla nowego teatru. Trzeba było stworzyd zupełnie nowy repertuar i w tym celu Stanisław August ogłosił konkurs z nagrodą w wysokości 200 dukatów. O ile wiemy, wziął w nim udział tylko jeden autor, Józef Bielawski. I jedną tylko przedłożono sztukę, pt. Natręci (przerobioną z Moliera). Siedzibą nowego teatru była Operalnia5, którą król wydzierżawił od spadkobierców Augusta III. Dnia 19 XI 65 odbyła się tutaj premiera Natrętów. Kiedy kurtyna poszła w górę, publicznośd ujrzała Talię, muzę komedii. *...+ Wyjawiła ona królowi i pozostałym widzom, że przystępuje do ważnego zadania: już od wieków wzdychała do zniesienia sarmackich obyczajów i wyśmiania tak grubych nałogów. Dotychczas nie miała po temu sposobności, obecnie pokaże, co potrafi. Trzeba przyznad, że dotrzymała słowa. W ciągu dwóch sezonów na zamówienie teatru napisano i wystawiono poza komedią Bielawskiego jeszcze dwanaście innych utworów, przełożonych lub przerobionych ze sztuk francuskich i włoskich, a widocznym rysem tego repertuaru stała się polemika z kulturą sarmacką. Reformatorskie zamysły króla splotły się w niej z oddziaływaniem ideologii oświecenia; jedno i drugie miało dad teatrowi polskiemu impulsy niezwykłej siły. Z. Raszewski Krótka historia teatru polskiego (fragment) 1 Antrepryza dawniej: prywatne przedsiębiorstwo teatralne. 2 Subwencja bezzwrotna pomoc finansowa udzielana instytucji w celu wsparcia jej działalności. 3 Warowad tu: wymagad. 4 Osława zniesławienie, zła opinia na czyjś temat. 5 Operalnia pierwszy publiczny teatr w Warszawie. Zadanie 1. (0 1) Fundusze na otwarcie teatru pochodziły A. ze sprzedaży biletów. B. od króla Stanisława Augusta. C. ze specjalnego podatku paostwowego. D. od bogatego kupca. Zadanie 2. (0 1) Władca zastrzegł sobie w nowym teatrze prawo do A. reżyserowania spektakli. B. decydowania o obsadzie aktorów. C. wybierania repertuaru. D. posiadania kilku lóż i sprawowania ogólnego nadzoru. Zadanie 3. (0 1) Synonimem użytego w tekście słowa mecenas jest wyraz A. pełnomocnik. B. kurator. C. opiekun. D. kustosz.

10 Zadanie 4. (0 1) Komedia Natręci powstała w wyniku przerobienia sztuki A. francuskiej. B. włoskiej. C. angielskiej. D. rosyjskiej. Zadanie 5. (0 1) Podczas spektaklu muza komedii zapowiedziała zniesienie sarmackich obyczajów, czyli A. niemoralności, rozrzutności i pracowitości. B. pobożności, niechęci do zmian oraz rozrzutności. C. skłonności do wystawnego życia i upadku obyczajów. D. przywiązania do tradycji oraz pobożności. Zadanie 6. (0 1) Na repertuar Operalni istotny wpływ miała polemika z kulturą sarmacką oraz idee A. średniowieczne. B. renesansowe. C. oświeceniowe. D. romantyczne. Tekst II AFISZ Aktorowie J. K. Mci1 KOMEDYOW POLSKICH będą Reprezentowali 26 Listopada NATRĘTÓW KOMEDIA W TRZECH AKTACH Z DWIEMA BALLETAMI Początek będzie o 6. godzinie *...+ Bilety od południa będą przedawane w operalni Tak wyglądał pierwszy afisz zapowiadający w 1765 roku Natrętów Józefa Bielawskiego na otwarcie sceny narodowej. Odtąd Aktorowie narodowi J. K. Mci, działając Za zezwoleniem zwierzchności2, coraz częściej powiadamiali tą drogą, że Będą mieli Honor dad dziś, to jest, powiedzmy, we WTOREK, to jest Dnia takiego to a takiego Reprezentacyją Komedii w 4 Aktach pod tytułem *...+. Powiadamiali tak w Warszawie, powiadamiali w Krakowie, przed ponad już dwustu laty, powiadamiali w Poznaniu i w Wilnie, wszędzie gdzie zaniósł ich los *...+ czasy bowiem nie były łatwe, a los teatru zawsze niepewny. I chociaż od tych lat zmieniło się wiele, te dwie właściwości życia ujawniły zdumiewającą trwałośd i upór. Mimo że przeminęły epoki. Mimo że zmieniły się ustroje, mapy, podręczniki, a świat przeorały wojny i rewolucje. Tylko teatr pozostał tym, czym był. Tylko życie nie uprościło się, a przeciwnie! Ale afisz pozostał! *...+ Powiadamiał wytrwale, co i kiedy wydarzy się na teatrum3. Z czasem ale dośd późno, bo dopiero z początkiem XIX wieku informowad zaczął nie tylko o tym, co Prześwietna Publicznośd obejrzed raczy, aktorzy zaś będą mieli Honor dad dziś lub zaprezentowad, ale ponadto czyjego to autorstwa komedya lub tragedyia prezentowaną będzie, bo i Fircyka w zalotach, i Henryka Szóstego na Łowach i Powrót syna do domu (pod takim tytułem odbyła się

11 prapremiera Powrotu posła), i Warszawianina w domu zapowiadano za Stanisława Augusta bez nazwisk autorów! J.P. Gawlik Okolice teatru (fragment) 1 J. K. Mci Jego Królewskiej Mości. 2 Zwierzchnośd tu: nadzór królewski nad teatrem. 3 Na teatrum w teatrze. Zadanie 7. (0 1) Na pierwszych afiszach teatralnych umieszczano informacje w następującej kolejności: A. tytuł przedstawienia, termin wystawienia spektaklu, nazwiska aktorów. B. nazwisko autora sztuki, tytuł przedstawienia, termin spektaklu. C. termin wystawienia spektaklu, tytuł przedstawienia, miejsce sprzedaży biletów. D. miejsce sprzedaż biletów, obsada aktorska, tytuł sztuki. Zadanie 8. (0 1) Julian Ursyn Niemcewicz jest autorem dramatu A. Fircyk w zalotach. B. Henryk VI na łowach. C. Powrót posła. D. Warszawianin w domu. Zadanie 9. (0 1) Na afiszach teatralnych nazwiska autorów sztuk zaczęto umieszczad dopiero A. na początku XVIII w. B. pod koniec XVIII w. C. na początku XIX w. D. pod koniec XIX w. Tekst III Rozmowa z Jerzym Trelą, aktorem teatralnym i filmowym Nie ma pan poczucia, że coś niebezpiecznego dzieje się dzisiaj z zawodem aktora? Reklamy, sitcomy, chałtury niektórzy są tak zajęci, że może nie mają już czasu skupid się na roli. Myślę, że jest to sprawa sumienia zawodowego. Poza tym nie lubię generalizacji. Ilu aktorów gra w telenowelach? Prawdą jest, że teatr przeżywa kryzys. Postęp, pogoo, pośpiech wytrąca teatr z jego rytmu. Teatr potrzebuje spokoju, czasu, skupienia. Aktor również. Nie chcę udawad świętego. Przyznaję, że zagrałem nieraz w filmie, który mi się nie podobał, ale chciałem sobie po prostu kupid na przykład lodówkę. Ale są rzeczy, których nie zrobię. W czym by pan nie zagrał? Miałem propozycję wystąpienia w sitcomie. Dzięki tej roli mógłbym sobie kupid dom. Domu nie kupiłem, ponieważ nie potrafię przez rok byd niewolnikiem jednego wygłupu. Czemu mam wybierad ten jeden, i to wątpliwej jakości, jeśli w tym czasie mogę zagrad kilka różnorodnych ról? Jestem wychowany w teatrze, w którym czuję oddech publiczności, słyszę ciszę, staram się zmusid publicznośd do słuchania. W gatunkach popularnych ulega się gustom publiczności. Jest to śliska i niebezpieczna droga, ponieważ sztuka powinna uwrażliwiad ludzi, odwoływad się do ich potrzeb duchowych. * +

12 Czy nie warto w czasach zamętu zastanowid się, kim jest aktor: człowiekiem do wynajęcia, pajacem, którego każdy, kto ma pieniądze, może pociągad za sznurek, jak to brutalnie powiedziano podczas Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach? Aktor jest i prorokiem, i błaznem jednocześnie. Pewien zaprzyjaźniony redaktor telewizyjny wołał za mną na ulicy: Cześd komediancie!. Bawiło mnie to, tym bardziej że w tym okresie grałem bardzo poważne romantyczne role. Był czas, kiedy w Polsce aktorom przypisywano misję społeczną, polityczną. Nobilitowano1 nas i może aktorzy za bardzo w to uwierzyli? Myśleli, że zawsze będą na specjalnych prawach? A to błąd. Oczywiście aktorstwo nie jest zawodem jak każdy inny. Pracujemy sobą, osobowością, wrażliwością. Nasz zawód polega na tym, by umied tym dysponowad. Misja to się nam czasami przytrafia. Natomiast zawsze obowiązuje powinnośd, by zagrad jak najlepiej. K. Janowska Pół błazen, pół prorok (fragment), 1 Nobilitowad nadad komuś lub czemuś większą wartośd. Zadanie 10. (0 1) Według Jerzego Treli aktor A. odgrywa wyłącznie rolę proroka. B. zawsze realizuje specjalną misję. C. ma cechy zarówno proroka, jak i błazna. D. to wyłącznie komediant Zadanie 11. (0 1) Wypowiedzenie: Cześd komediancie! jest A. zdaniem złożonym. B. wykrzyknieniem. C. imiesłowowym równoważnikiem zdania. D. zdaniem pojedynczym. Zadanie 12. (0 1) Tekstu III nie można nazwad A. relacją. B. dialogiem. C. wywiadem. D. konwersacją. Zadanie 13. (0 1) Sitcom to A. program telewizyjny z udziałem publiczności, w którym dziennikarze prowadzą rozmowy z zaproszonymi gośdmi. B. gatunek serialowy, którego akcja jest osadzona w rzeczywistości współczesnej widzowi. C. serial telewizyjny przedstawiający codzienne życie członków niewielkiego środowiska. D. komediowy serial telewizyjny, którego cechą szczególną jest dograny śmiech publiczności, mający puentowad zabawne sceny lub dialogi.

13 Tomasz Lisioski Marionetki Zadanie 14. (0 1) Praca Tomasza Lisioskiego jest A. rysunkiem satyrycznym. B. grafiką użytkową. C. obrazem. D. fotografią artystyczną. Zadanie 15. (0 1) Zamieszczona ilustracja ma A. skłonid odbiorców do refleksji nad życiem. B. wywoływad strach. C. informowad o wydarzeniu historycznym. D. pełnid funkcję afisza teatralnego. Zadanie 16. (0 5) Zredaguj zaproszenie na spektakl Juliana Ursyna Niemcewicza w Teatrze Narodowym w Warszawie. Zadanie 17. (0 16) Napisz rozprawkę na temat: Życie jest teatrem. Odwołaj się do co najmniej dwóch przykładów z literatury lub historii. Pamiętaj, że Twoja praca nie powinna byd krótsza niż połowa wyznaczonego miejsca.

14

15 KARTA ODPOWIEDZI NR ZAD. ODPOWIEDZI 1 A B C D 2 A B C D 3 A B C D 4 A B C D 5 A B C D 6 A B C D 7 A B C D 8 A B C D 9 A B C D 10 A B C D 11 A B C D 12 A B C D 13 A B C D 14 A B C D 15 A B C D