Wymagania edukacyjne na poszczególne śródroczne oceny klasyfikacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum W roku szkolnym 2016/2017

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne na poszczególne śródroczne oceny klasyfikacyjne z biologii dla klasy I gimnazjum W roku szkolnym 2016/2017

2 OCENA SEMESTRALNA I SEMESTR Wymagania podstawowe Dział I. BIOLOGIA - NAUKA O ŻYCIU wyróżnia elementy określa cechy poprawnie używa przejawia gotowość przyrody ożywionej organizmów nazw podstawowych poszerzania wiedzy i nieożywionej poprawnie używa działów biologii biologicznej wymienia czynniki nazw podstawowych porównuje różnorodne wykazuje konieczność niezbędne do życia działów biologii organizmy przeprowadzania próby wskazuje źródła wiedzy planuje prostą podaje przykłady kontrolnej biologicznej obserwację zastosowania porównuje określa, jakiego sprzętu i doświadczenie w życiu wiedzy mikroskop optyczny można użyć do danej formułuje problem biologicznej ze skaningowym obserwacji badawczy i hipotezę tłumaczy wartość mikroskopem przedstawia przeprowadza doświadczeń elektronowym etapy obserwacji samodzielnie zaplanowane i obserwacji jako oblicza rzeczywistą i doświadczenia doświadczenie i obserwację bezpośredniego wielkość obiektu dokumentuje wyniki wnioskuje na podstawie sposobu zdobywania w jednostkach miary doświadczenia doświadczenia i obserwacji wiedzy i obserwacji wyjaśnia, jak się określa funkcje części przedstawia budowę oblicza powiększenie mikroskopu optycznego mikroskopu mikroskopu samodzielnie poprawnie posługuje się wykonuje preparat przeprowadza mikroskopem mikroskopowy obserwacje graficznie dokumentuje mikroskopowe obserwacje Dział II. JEDNOŚĆ ORGANIZMÓW wyjaśnia znaczenie podaje przykłady przedstawia funkcje wykazuje zależność komórek dla organizmów różnych komórek poszczególnych między budową wie jak posługiwać się zwierzęcych i człowieka składników komórki komórki zwierzęcej mikroskopem porównuje budowę zwierzęcej a jej funkcją wyróżnia elementy budowy komórek roślinnych, wskazuje cechy dostrzega zależność komórki zwierzęcej, roślinnej i zwierzęcych pozwalające na między budową bakteryjnej i bakteryjnych rozróżnienie komórek: komórek roślinnych rozpoznaje elementy wykonuje preparat ze zwierzęcej, roślinnej, i bakteryjnych a ich budowy komórek na świeżego materiału bakteryjnej funkcjami rysunkach i schematach roślinnego przedstawia funkcje uzasadnia konieczność podaje przykłady tkanek wykazuje złożoność poszczególnych współdziałania zwierzęcych budowy organizmów składników komórek narządów i układów określa lokalizację określa funkcje tkanek roślinnych i narządów tkanek zwierzęcych zwierzęcych bakteryjnych wyjaśnia pojęcie w organizmach wyjaśnia sposoby wykazuje trawienie pozakomórkowe wyjaśnia zależność między trawienia pokarmu przez różnorodność wykazuje znaczenie komórką, tkanką, narządem i organizmy cudzożywne tkanek budujących dany fotosyntezy dla układem narządów planuje doświadczenia narząd istnienia życia na Ziemi przedstawia różnorodność wykazujące wpływ podaje znaczenie interpretuje wyniki odżywiania się warunków zewnętrznych próby kontrolnej doświadczeń organizmów na przebieg fotosyntezy w doświadczeniach wyciąga wnioski z wyników doświadczeń dostrzega rolę chlorofilu

3 podaje przykłady orga-nizmów omawia określa warunki porównuje odżywiających się różnymi sposobami zaplanowane przebiegu fotosyntezy substraty i produkty określa substraty doświadczenie określa warunki oddychania tlenowego i produkty fotosyntezy wyjaśnia proces oddychania tlenowego, i beztlenowego dokumentuje wyniki oddychania jego substraty i produkty dowodzi znaczenia doświadczenia planuje doświadczenia określa warunki rozmnażania dla dostrzega różnicę miedzy wykrywające produkty przebiegu procesu gatunku, a nie dla oddychaniem oddychania roślin fermentacji oraz jego pojedynczego osobnika a wymianą gazową wymienia różnice substraty i produkty podaje przykłady między rozwojem wymienia przykłady wykorzystania energii przez organizm prostym a złożonym wykorzystania wyróżnia oddychanie fermentacji przez tlenowe i beztlenowe człowieka przedstawia narządy wyróżnia typy wymiany gazowej różnych rozmnażania organizmów bezpłciowego wymienia sposoby roz-mnażania się wymienia korzyści organizmów z rozmnażania przedstawia różnice płciowego między rozmnażaniem wymienia przykłady płciowym i bezpłciowym organizmów wymienia przykłady obupłciowych organizmów o rozwoju i rozdzielnopłciowych prostym i złożonym wykazuje związek definiuje pojęcia: zapłodnienie i zygota między środowiskiem życia a rodzajem zapłodnienia Dział III. RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW III.1. Klasyfikacja organizmów przedstawia kryteria definiuje pojęcie uzasadnia potrzebę podaje różnorodność klasyfikacji organizmów klasyfikacja klasyfikacji sposobów klasyfikacji posługuje się słownikiem wyjaśnia dwuczłonowe posługuje się kluczami uzasadnia stosowanie i encyklopedią nazewnictwo gatunków do oznaczania różnych języka łacińskiego wykazuje, że podstawową wymienia grup organizmów w systematyce jednostką klasyfikacji jest w kolejności jednostki wyjaśnia zależność organizmów gatunek systematyczne pozycji systematycznej przedstawia pięć od stopnia pokrewieństwa królestw organizmów między organizmami posługuje się prostym, określa, co to jest dwudzielnym kluczem do gatunek oznaczania gatunków wyjaśnia pojęcie układ hierarchiczny III. 2. Królestwa: bakterii, protistów, grzybów przedstawia budowę wymienia przykłady określa czynności rozpoznaje wirusy komórki bakteryjnej pozytywnego życiowe bakterii zwierzęce, roślinne wymienia czynności i negatywnego dowodzi i bakteryjne życiowe bakterii znaczenia bakterii wszechobecności wykazuje związek podaje przykłady chorób uzasadnia, że wirusy bakterii w przyrodzie budowy protistów ze wirusowych i bakteryjnych nie są organizmami określa czynności środowiskiem życia życiowe bakterii

4 Ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra uzasadnia potrzebę przedstawia dowodzi wykazuje podobieństwa przestrzegania higieny podstawowe czynności wszechobecności i różnice między określa środowisko życia życiowe protistów bakterii w przyrodzie organizmami protistów określa pozytywne porównuje wirusy zaliczanymi do podaje przykłady i negatywne znaczenie z komórkami królestwa protistów jednokomórkowych protistów w przyrodzie organizmów określa rolę porostów protistów samożywnych i życiu człowieka podaje znaczenie jako bioindykatorów i cudzożywnych przeprowadza czynności życiowych czystości powietrza opisuje budowę wybranych obserwacje protistów dla jednokomórkowych protistów mikroskopowe funkcjonowania przedstawia różnorodność i makroskopowe organizmów protistów protistów uzasadnia wymienia cechy wspólne graficznie przedstawia przynależność dla wszystkich grzybów wyniki obserwacji różnorodnych wymienia przedstawicieli określa sposoby organizmów do grzybów świadczące odżywiania się królestwa protistów o różnorodności królestwa grzybów określa rolę porostów grzybów wyjaśnia budowę w przyrodzie rozpoznaje podstawowe porostu jako gatunki grzybów jadalnych organizmu i trujących symbiotycznego wymienia zasady przedstawia znaczenie postępowania w razie grzybów zatrucia grzybami wyjaśnia, dlaczego porosty są organizmami pionierskimi III. 3. Królestwo zwierząt wymienia wspólne cechy charakteryzuje budowę uzasadnia przynależność omawia powstawanie zwierząt i czynności życiowe różnorodnych zwierząt do rafy koralowej określa środowisko życia parzydełkowców typu parzydełkowców dowodzi większego parzydełkowców korzysta z różnych porównuje polipa zagrożenia żywiciela wykazuje na przykładach źródeł i meduzę pośredniego na różnorodność środowisk wiedzy uzasadnia rolę przykładzie włośnia i trybu życia płazińców określa sposoby przystosowania się krętego i nicieni zakażenia się pasożytów do środowiska porównuje cykl rozwojowy wymienia sposoby pasożytami pod względem wybranych pasożytniczego płazińca zapobiegania zakażeniom wymienia cechy cech i nicienia pasożytami przystosowujące tasiemca przedstawia cykl charakteryzuje wymienia przedstawicieli do pasożytnictwa rozwojowy tasiemca osiągnięcia ewolucyjne pierścienic wyjaśnia pojęcia: porównuje budowę pierścienic określa środowiska życia żywiciel pośredni, wewnętrzną płazińców konstruuje dwudzielny pierścienic żywiciel ostateczny i nicieni klucz do oznaczania wymienia przedstawicieli opisuje budowę opisuje budowę gatunków mięczaków zewnętrzną dżdżownicy wewnętrzną pierścienic ocenia wpływ stawonogów określa środowiska i tryb uzasadnia pozytywną wykazuje różnorodność na życie na Ziemi życia mięczaków rolę dżdżownic pierścienic ze względu wymienia przykłady wymienia w przyrodzie na środowisko i tryb modyfikacji odnóży charakterystyczne cechy i gospodarce człowieka życia i aparatów gębowych wszystkich stawonogów wskazuje cechy wskazuje związek u różnych owadów wykazuje różnorodność odróżniające między budową porównuje budowę stawonogów przedstawicieli a trybem życia bezkręgowców mięczaków mięczaków i kręgowców

5 wymienia środowiska rozpoznaje ślimaki, małże porównuje budowę porównuje ryby życia skorupiaków i głowonogj ślimaka, małża kostne i chrzestne i pajęczaków wymienia główne różnice i głowonoga wykazuje osiągnięcia wykazuje różnorodność między gromadami uzasadnia przynależność ewolucyjne gadów owadów w przyrodzie stawonogów różnorodnych zwierząt do w porównaniu określa wspólne cechy wyjaśnia rolę stawonogów typu stawonogów z płazami zwierząt należących do w przyrodzie i życiu wskazuje zależność wyjaśnia, na czym owadów człowieka między budową owadów polega podwójna wyróżnia cechy owadów przedstawia różnorodność a możliwością zasiedlania wymiana gazowa będące przystosowaniem cech owadów i ich znaczenie różnych środowisk u ptaków do życia na lądzie w przystosowaniu się do i przystosowania się do wykazuje rolę łożyska wymienia środowiska życia życia w tych środowiskach w rozwoju ssaków charakterystyczne cechy opisuje rodzaje rozwoju dowodzi, że zróżnicowanie wymienia przykłady kręgowców złożonego owadów kształtów ryb jest modyfikacji kończyn przedstawia przystosowania ryb przedstawia znaczenie przystosowaniem ssaków wynikających do owadów w przyrodzie i życiu do trybu życia ze sposobu życia w wodzie człowieka uzasadnia konieczność poruszania się wyjaśnia pojęcia związane dostrzega przyczyny ochrony gatunkowej ryb z rozmnażaniem ryb zagrożenia różnorodności uzasadnia konieczność porównuje warunki gatunkowej ryb ochrony płazów życia w środowisku wymienia formy ochrony ryb uzasadnia znaczenie wodnym i lądowym wymienia cechy umożliwia- charakterystycznych cech identyfikuje przedstawiciela jące zaklasyfikowanie płazów w przystosowaniu płazów na podstawie organizmu do płazów się do środowiska życia charakterystycznych przedstawia różnorodność uzasadnia znaczenie cech tej grupy zwierząt płazów i ich znaczenie charakterystycznych cech wymienia przystosowania żaby przedstawia różnorodność gadów w przystosowaniu do życia w środowisku wodnym i gadów się do środowiska życia lądowym określa środowisko uzasadnia, że gady są wyjaśnia pojęcie występowania gadów zwierzętami typowo owodniowce identyfikuje przedstawiciela lądowymi wyjaśnia znaczenie gadów na podstawie wymienia przykłady stałocieplności w zasiedlaniu charakterystycznych gatunków gadów chronionych różnorodnych środowisk cech tej grupy zwierząt w Polsce, podaje ich przez ptaki wykazuje przystosowania znaczenie oraz przyczyny charakteryzuje budowę ptaka do lotu zagrożenia wyginięciem wewnętrzną ptaka opisuje budowę jaja ptaka wymienia przykłady określa rolę różnych charakteryzuje przystosowania gniazdowników rodzajów piór wybranych ptaków do życia w róż- i zagniazdowników wykazuje zależność nych środowiskach podaje przykłady gatunków między budową dzioba wyjaśnia pojęcie ptaków chronionych w Polsce, a rodzajem pokarmu stałocieplność ich znaczenie oraz przyczyny ptaka prezentuje zagrożenia wyginięciem uzasadnia potrzebę różnorodność ssaków wyjaśnia znaczenie ochrony ptaków wyróżnia charakterystyczne cechy stalocieplności w zasiedlaniu podaje przykłady różnego ssaków różnorodnych środowisk rodzaju uzębienia ssaków przez ssaki analizuje związek budowy podaje przykłady gatunków kończyn wybranych ssaków chronionych ssaków z trybem ich życia w Polsce i przyczyny określa znaczenie różnych zagrożenia ich wyginięciem rodzajów gruczołów przedstawia znaczenie skórnych ssaków

6 Dział III. RÓŻNORODNOŚĆ ORGANIZMÓW (cd.) III 4. Królestwo roślin wymienia główne cechy wyróżnia plechowce opisuje fotosyntezę wyjaśnia biologiczne roślin i organowce i oddychanie u roślin znaczenie fotosyntezy określa podstawowe podaje przykłady glonów wyjaśnia kryterium podziału i oddychania czynności życiowe roślin występujących w różnych roślin na zarodnikowe opisuje transport wody rozpoznaje rośliny środowiskach i nasienne w roślinie zarodnikowe i nasienne przedstawia znaczenie wyróżnia cechy wymienia charakterystyczne określa środowisko glonów plechowców cechy budowy zielenic, brunatnic i występowania mchów wymienia i organowców krasnorostów i paprotników charakterystyczne cechy uzasadnia przynależność wykazuje, że glony żyjące podaje przykłady mchów mchów i paprotników mchów i paprotników do na różnych głębokościach i paprotników wymienia tkanki roślin zarodnikowych mają różne barwniki podaje przykłady budujące opisuje budowę mchu porównuje cechy form życiowych roślin organy roślinne i paproci morfologiczne glonów nasiennych rozpoznaje okazy przedstawia rolę i roślin lądowych wyróżnia rośliny roślin nagonasiennych paprotników charakteryzuje skrzypy nagonasienne i okrytonasiennych kopalnych w powstawaniu i widłaki i okrytonasienne przedstawia wyniki węgla wyjaśnia konieczność podaje przykłady obu grup roślin samodzielnej obserwacji określa znaczenie mchów ochrony paprotników wymienia organy rośliny: rozpoznaje i opisuje i paprotników wykazuje, że występowanie korzeń, łodygę, liść i kwiat główne strefy korzenia określa kryterium roślin na lądzie wiąże się określa podstawowe wnioskuje, że korzeń podziału roślin na jedno- z obecnością tkanek funkcje organów roślin wydłuża się w strefie i dwuliścienne dostrzega związek między rozróżnia podstawowe wzrostu podaje przykłady roślin budową anatomiczną systemy korzeniowe wyjaśnia, co stanowi pęd jedno- i dwuliściennych i funkcją tkanek wymienia główne funkcje rośliny wykazuje przystosowania ilustruje przykładami korzenia wyróżnia cechy liścia korzenia do utrzymania różnorodność form i funkcji wymienia podstawowe przystosowujące go do rośliny w podłożu oraz korzeni funkcje łodygi fotosyntezy wchłaniania i transportu wykazuje związek rozpoznaje rośliny rozpoznaje liście wody między budową o łodydze zielnej pojedyncze i złożone wykazuje różnice między a funkcją pełnioną przez i zdrewniałej, nadziemnej uzasadnia, że igły roślin systemem palowym poszczególne strefy i podziemnej nagonasiennych są liśćmi i wiązkowym korzenia określa podstawowe przedstawia funkcje wyjaśnia, co to jest ilustruje przykładami funkcje liścia poszczególnych transpiracja różnorodność form i funkcji przedstawia budowę elementów kwiatu wykazuje przystosowania łodyg zewnętrzną liścia rozróżnia rośliny liścia do przeprowadzania uzasadnia, że po obcięciu rozróżnia niektóre gatunki wiatropylne i owadopylne procesu transpiracji wierzchołka pędu roślina polskich drzew wymienia główne etapy podaje przykłady przestaje rosnąć na przedstawia budowę rozwoju rośliny modyfikacji liści związanych długość kwiatu rozpoznaje podstawowe z funkcją wykazuje związek między określa, że słupek i pręciki są rodzaje owoców ilustruje przykładami budową a funkcjami tkanek organami rozmnażania płciowego podaje przykłady roślin różnorodność kształtów liści budujących liść wyjaśnia, na czym polega rozsiewanych przez wiatr podaje przykłady dostrzega współdziałanie zapylenie i zapłodnienie i zwierzęta zróżnicowania budowy liści, korzeni i łodyg przedstawia budowę dostrzega różnice kwiatów w funkcjonowaniu rośliny nasienia między nasionami wyróżnia typy dostrzega zalety wytwarzania wymienia warunki roślin nagonasiennych kwiatostanów kwiatostanów niezbędne do kiełkowania i okrytonasiennych u różnych roślin wykazuje rolę łagiewki uzasadnia istotną rolę samodzielnie przeprowadza pyłkowej roślin w przyrodzie obserwację makroskopową uzasadnia, że nasienie jest organem przetrwalnym rośliny

7 przedstawia zastosowanie podaje przystosowania planuje doświadczenie roślin w życiu człowieka owoców do rozsiewania badające wpływ warunków przez środowiska na kiełkowanie wiatr i zwierzęta nasion przedstawia znaczenie określa części słupka, wegetatywnego rozmnażania z których powstają elementy się roślin owocu wykazuje różnice wykazuje różnorodność między kwiatami i liśćmi materiałów zapasowych roślin nagonasiennych w nasionach roślin i okrytonasiennych podaje przykłady ruchu roślin dostrzega skutki nadmiernej eksploatacji zasobów roślinnych OCENA SEMESTRALNA ROCZNA II SEMESTR Dział IV. ZWIĄZKI CHEMICZNE W ŻYCIU ORGANIZMÓW IV.1. Chemiczne podstawy życia wymienia podstawowe planuje i przeprowadza określa biologiczną rolę formułuje wnioski na pierwiastki życia doświadczenie pierwiastków biogennych podstawie doświadczenia określa biologiczną rolę dokumentuje przebieg wody w życiu organizmów doświadczenia wymienia podstawowe wymienia pierwiastki grupy związków wchodzące w skład chemicznych związków chemicznych występujących występujących w organizmach w organizmach IV.2. Składniki pokarmów człowieka wymienia podstawowe określa rolę białek, określa podstawowe uzasadnia kluczową rolę składniki pokarmów: tłuszczów, cukrów jednostki składowe enzymów w organizmach białka, cukry, tłuszcze, i kwasów nukleinowych białek, tłuszczów, cukrów uzasadnia stwierdzenie, witaminy, sole mineralne w organizmach i kwasów nukleinowych że białka zwierzęce są wyjaśnia trzy główne wymienia pokarmy analizuje pokarmy pod pełnowartościowe funkcje składników bogate w białka, cukry, względem zawartości pokarmowych tłuszcze poszczególnych wyjaśnia główną planuje i przeprowadza składników pokarmowych rolę witamin i soli doświadczenie ocenia zdrowotne mineralnych sprawdzające obecność znaczenie błonnika uzasadnia konieczność skrobi w ziemniaku uzasadnia, że należy systematycznego podaje przykłady ograniczać spożywanie spożywania warzyw pokarmów bogatych pokarmów bogatych i owoców w błonnik w tłuszcze zwierzęce przedstawia znaczenie wymienia pokarmy analizuje pokarmy pod wody jako ważnego bogate w witaminy A, C, względem zawartości uzupełnienia pokarmów B6, B12, D, kwas foliowy, poszczególnych witamin a także w magnez, i soli mineralnych żelazo, wapń uzasadnia, że przedstawia skutki najskuteczniejsze niedoboru w organizmie działanie mają witaminy witamin i soli mineralnych i sole mineralne zawarte w pokarmach, a nie w tabletkach

8 Dział V. BUDOWA I FUNKCJONOWANIE ORGANIZMU CZŁOWIEKA V.1. Organizm człowieka wymienia narządy opisuje hierarchiczną określa zależność między uzasadnia konieczność wchodzące w skład budowę organizmów budową a funkcją układów współdziałania różnych układów wymienia i lokalizuje narządów narządów i układów opisuje budowę i funkcje tkanki w organizmie narządów we właściwym poszczególnych układów człowieka funkcjonowaniu organizmu Wymagania podstawowe V.2. Układ pokarmowy określa rolę układu rozróżnia i wskazuje na wyjaśnia, na czym polega określa warunki, w jakich pokarmowego schematycznym rysunku trawienie pokarmów przebiega trawienie rozróżnia i wskazuje na lub modelu narządy przedstawia związek uzasadnia rolę enzymów schematycznym rysunku układu pokarmowego budowy poszczególnych trawiennych w procesie lub modelu narządy wyjaśnia, na czym polega odcinków przewodu rozkładu pokarmów układu pokarmowego trawienie pokarmowego z pełnioną przedstawia związek opisuje rolę zębów uzasadnia, że potrzeby przez nie funkcją budowy poszczególnych wyjaśnia przyczyny pokarmowe ludzi zależą lokalizuje narządy układu odcinków przewodu powstawania próchnicy od wieku, stanu zdrowia, pokarmowego na modelu pokarmowego z pełnioną zębów trybu życia, aktywności lub schemacie przez nie funkcją wyjaśnia, dlaczego ludzie fizycznej wyjaśnia rolę ślinianek, wymienia wady i zalety mają różne potrzeby wyjaśnia rolę jamy trzustki i wątroby dodatków do żywności pokarmowe ustnej, żołądka, w procesie trawienia ocenia reklamy żywności wyjaśnia pojęcie dieta dwunastnicy, jelita wykazuje wpływ na oblicza indeks swojej cienkiego i jelita nasze zdrowie sposobu posiłku masy ciała grubego przechowywania określa zawartość określa miejsce i przygotowania żywności poszczególnych wchłaniania produktów wyjaśnia wady i zalety składników pokarmowych trawienia i wskazuje diety wegetariańskiej w wybranych produktach je na schematycznym porównuje swój spożywczych na podstawie rysunku, modelu sposób odżywiania się analizy treści etykiet stwierdza z właściwymi zasadami wymienia zasady właściwego odżywiania się analizuje konsekwencje niewłaściwego odżywiania się przedstawia przyczyny i skutki otyłości i niedowagi określa zawartość dodatków do żywności w wybranych produktach spożywczych na podstawie analizy treści etykiet doświadczalnie trawienie skrobi w jamie ustnej uzasadnia potrzebę czytania informacji Na etykietach produktów spożywczych właściwie interpretuje BMI uzasadnia, dlaczego należy stosować dietę zróżnicowaną pod względem składników pokarmowych doskonali umiejętność argumentowania swojego stanowiska podczas dyskusji oblicza wartość kaloryczną

9 V.3. Układ krążenia i odpornościowy wymienia główne Wykonuje rysunek wyróżnia grupy krwi wyjaśnia związek między składniki krwi schematyczny krwi ilustruje za pomocą trybem życia a właściwym określa funkcję uzasadnia znaczenie schematu przepływ krwi funkcjonowaniem układu składników krwi krwiodawstwa w małym i dużym obiegu krążenia wymienia elementy porównuje naczynia wykazuje związek wskazuje na powiązania układu krwionośnego krwionośne między budową naczyń między krwią, limfą określa główne funkcje prowadzi obserwację krwionośnych a ich i płynem tkankowym układu krwionośnego tętnicy i żyły funkcjami wykazuje związek między opisuje budowę serca wyjaśnia, w jaki sposób określa rolę zastawek układem krwionośnym wymienia czynniki pracuje serce w sercu i limfatycznym wpływające na pracę wymienia badania wyjaśnia związek między wyjaśnia przykładowe serca wykonywane w diagnostyce pracą serca a tętnem reakcje odpornościowe wymienia przyczyny chorób serca i ciśnieniem wyjaśnia istotę konfliktu chorób serca i układu określa wpływ różnych wykazuje związek między serologicznego krążenia czynników na pracę serca pracą serca a wysiłkiem wyjaśnia, na czym polega wyjaśnia przyczyny i układu krwionośnego fizycznym zgodność tkankowa nadciśnienia wyjaśnia rolę prostych podaje objawy wybranych określa układ limfatyczny badań diagnostycznych chorób serca i układu jako część układu w profilaktyce chorób krążenia krążenia układu krążenia uzasadnia znaczenie definiuje pojęcie wymienia elementy badań profilaktycznych odporność organizmu układu limfatycznego serca i krwi w diagnostyce wymienia drogi określa główne funkcje chorób wnikania czynników układu limfatycznego rozróżnia rodzaje chorobotwórczych do wyjaśnia funkcje płynu odporności organizmu tkankowego i limfy uzasadnia znaczenie wymienia sposoby wymienia różne przeszczepów nabywania odporności reakcje organizmu na w utrzymaniu życia wymienia czynniki obecność czynników wywołujące reakcje chorobotwórczych odpornościowe wyjaśnia działanie uzasadnia celowość stosowania szczepień szczepionki i surowicy wymienia przeszczepiane narządy Ocena roczna jest wystawiana na podstawie ocen śródrocznych ocenę celującą uczeń może otrzymać kiedy spełni wymagania objęte ocenami dopuszczającą, dostateczną, dobrą, bardzo dobrą i wykaże się wiadomościami i umiejętnościami dodatkowymi wykraczającymi ponad program,a także bierze udział i osiąga dobre wyniki w konkursach przedmiotowych uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną, wówczas gdy nie opanował zagadnień wymaganych na ocenę dopuszczającą W ocenianiu obowiazuje wzajemne uzupełnianie się wymaga

10