BIOMASTER biometan dla transportu. Zaktualizowano we wrześniu 2012

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BIOMASTER biometan dla transportu. Zaktualizowano we wrześniu 2012"

Transkrypt

1 BIOMASTER biometan dla transportu Zaktualizowano we wrześniu 2012

2 PLAN PREZENTACJI WSTĘP WYZWANIA DO REALIZACJI KIM JESTEŚMY I CO ROBIMY KONTAKT

3 WSTĘP Biometan?

4 Co to jest biogaz / biometan? Biogaz wytwarzany jest w procesie bakteryjnego rozkładu substancji organicznej na metan, dwutlenek węgla, wodę i inne zanieczyszczenia (siloksany, dwutlenek siarki, azotku wodoru) Biogaz może być wykorzystany zarówno do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła jakteż w postaci wzbogaconej do biometanu stosowany jako jako paliwo: bezpośrednio lub poprzez wtłaczanie do sieci gazowych Pozostałości rozkładu substancji organicznej mogą być stosowane jako nawóz lub kompost Źródło: Biogasmax Project Projekt: FGM AMOR

5 Dlaczego biometan? Zróżnicowane, obfite i własne surowce: osady ściekowe, bioodpady komunalne, odpady i rośliny z sektora rolno spożywczego Unikalne połączenie niskiej emisji dwutlenku węgla, niskiej emisji spalin z niskim poziomem hałasu z transportu (transport niskoszumowy) Produkcja biogazu poprawia środowiskową efektywność procesów przeróbki odpadów Wysoka produktywność produkcji biogazu z hektara zasiewów ogranicza konkurencję w zakresie wykorzystania gruntów Oczyszczony biogaz jest podobny do gazu ziemnego: Infrastruktura CNG i pojazdy NGV mogą go używać Gaz ziemny możebyć komplementarne w bezpieczeństwie dostaw Oczyszczony biogaz możebyć wtłaczany itransportowany przez sieci gazowe

6 Dostawy są nieograniczone Źródło: CIVITAS TRENDSETTER Project Projekt: FGM AMOR

7 Nieograniczone zasoby surowców Źródło: CIVITAS TRENDSETTER Project Projekt: FGM AMOR

8 BIOMASTER Projekt

9 Podsumowanie Projektu BIOMASTER to projekt realizowany w ramach programu Inteligentna Energia Europa 17 partnerów, 5 krajów członkowskich, 4 miejsca działania: Małopolska (PL) Norfolk(UK) Skane(SE) Trentino(IT) Czastrwania 36 miesięcy (01 Maj Kwiecień 2014) Współfinanoswany przez UE w kwocie ok. 1,700, EUR Wspieranie produkcji biogazu oraz dystrybucji i wykorzystania biometanu jako paliwa dla pojazdów Partnerstwo waste to wheel ipowołanie regionalnych sieci interesariuszy Badania, analizy, szkolenia, seminaria, konferencje, upowszechnianie informacji, publikacje, imprezy, spotkania

10 Kim jesteśmy Region Małopolska, Polska AGH UST Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie MSWM Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w Krakowie PGNiG PGNiG Energia S.A. Hrabstwo Norfolk, Wielka Brytania NCC Norfolk County Council NCS Norse Commercial Services Ltd NGG National Grid Gas plc Region Skåne, Szwecja LUENERG Kraftringen produktion Regskane Region Skåne AB SEA SE Kommunforbundet Skåne Region Trentino, Włochy ACSM ACSM S.p.A. CRF FIAT Research Centre SCPA CRPA Research Centre on Animal Production DE Group Dolomiti Energia FEM Edmund Mach Foundation ISIS Institute of Studies for the integration of Systems, Włochy (koordynator) FGM AMOR Austrian Mobility Research, Austria TTR Transport & Travel Research Ltd, Wielka Brytania

11 Małopolska, Polska OMałopolsce Małopolska to region o powierzchni 15,108 km² i populacji 3,267,731 mieszkańców położony w południowej części Polski. Główne działy gospodarki rozwinięte w regionie to nowoczesne technologie, bankowość, przemysł chemiczny, hutniczy, metalurgiczny, górnictwo, produkcja żywności, przemysł spirytusowy i tytoniowy. Najbardziej uprzemysłowionym miastem regionu jest Kraków stolica Małopolski. Działania w ramach projektu BIOMASTER Wytyczne dotyczące metod pozyskiwania, źródeł, produkcji i uszlachetniania biogazu Studium wykonalności z analizą warunków finansowych, technologicznoekonomicznych, środowiskowych i bezpieczeństwa dotyczących wtłaczania biometanu do sieci gazowej Strategia rozwoju floty biometanowej zakładająca zwiększanie ilości pojazdów przystosowanych do biometanu i zastosowanie biometanu w pojazdach zasilanych obecnie CNG Stworzenie regionalnej i krajowej sieci interesriuszy

12 Hrabstwo Norfolk, Wielka Brytania ONorfolk Norfolk to najniżej na południe położone hrabstwo wschodniej Anglii. Jego stolicą jest Norwich. Norfolk z powierzchnią 5,371 km² i populacją ponad 850,800 mieszkańców jest piątym pod względem wielkości angielskim hrabstwem ceremonialnym. Ponad 20% osób zatrudnionych na terenie hrabstwa pracuje w sektorach rolniczym i produkcji żywności. Działania w ramach projektu BIOMASTER Studium dotyczące projektowania, finansowania, dostarczenia, wyboru lokalizacji i wymagań technicznych dla budowy biogazowni w centrach przetwarzania odpadów Przewodnik dla rolników/właścicieli gruntów mający na celu przygotowanie ich do skorzystania z szans, jakie mogą pojawić się na rynku Studium wykonalności na temat możliwości sprzętu do wtłaczania biometanu do sieci i podłączenia rurociągu Projekt techniczny planowanej instalacji Strategia rozwoju floty biometanowej zakładająca zwiększanie ilości pojazdów przystosowanych do biometanu i zastosowanie biometanu w pojazdach zasilanych obecnie CNG Stworzenie regionalnej i krajowej sieci interesariuszy

13 Skania, Szwecja O Skåne Scania jest najbardziej wysuniętą prowincją na południe Szwecji o powierzchni 10, 939 km² i 1,228,815 mieszkańców. Stolicą administracyjną Scanii jest Malmo. W tym regionie pracuje 45 biogazowni, a około 33% biogazu jest oczyszczane do postaci biometanu, który jest wtłaczany do sieci gazu naturalnego w 5 miejscach głównie wykorzystywany transporcie (jako paliwo dla pojazdów). Dostępnych jest 25 publicznych stacji tankowania i 15 autobusowych stacji tankowania. Około 5,000 samochodów osobowych oraz 700 autobusów zasilanych jest czystym biometanem oraz mieszanką biometanu i naturalnego gazu Działania w ramach BIOMASTER Modele biznesowe dla 6 kolejnych biogazowni w regionie, Biznes plan w sprawie form wtłaczania biometanu do regionalnej lub krajowej sieci gazowej zarówno na małą idużą skalę Analiza i ocena potencjału, jak rozwijać infrastrukturę tankowania sieci gazowej a także opracowanie strategii, jak budować nowe stacje napełniania gazu w najbliższych latach Propozycja tymczasowych krajowych ram prawnych umożliwiających wykorzystanie biometanu jako paliwa w dwupaliwowych pojazdach takich jak samochody ciężarowe i ciągniki siodłowe Definiowanie strategii zamówień publicznych na pojazdy zasilane biometanem Założenie regionalnej i krajowej sieci biogazu i biometanu

14 Trentino, Włochy OTrentino Trentino ze stolicą w Trento jest autonomiczną prowicją Włoch o powierzchni 6,207 km² i 533,394 mieszkańców. Prowincja dzieli się na 217 gmin. Rolnictwo i turystyka stanowią kluczowe działania tego regionu. Obecnie jest tu 5 biogazowni w eksploatacji oraz jedna w budowie. Wszytkie zostały wyposażoen w instalacje CHP. Sieć gazowa obejmuje 85% powierzchni regionu Trentino. Znajduje się tam 7 stacji CNG i fukcjonuje 14 autobusów (w samym Trento) oraz 3 tys. prywatnych pojazdów (w Trentino i Alto Adige) zasilanych CNG. Działania w ramach BIOMASTER Studium wykonalności w celu oceny najlepszych technologii, planowania, finansowania i lokalizacji jednej instalacji do fermentacji anaerobowej w regionie Biznes plan dotyczący procedur wtłaczania biometanu do regionalnej lub krajowej sieci gazowej, zarówno na większą jak i mniejszą skalę Analiza różnych zastosowań produkowanego biometanu Ocena lokalnej stacji tankowania pod względem aspektów technologicznych, ekonomicznych oraz bezpieczeństwa Stworzenie regionalnej i krajowej sieci interesariuszy

15 BIOMASTER Cele i wyzwania

16 Łańcuch biometanu bazuje na Źródło: Biogasmax Project Projekt: FGM AMOR

17 Nasze ambicje Udowodnić, że zastosowanie biometanu w transporcie to opcja realna i sprawdzająca się w praktyce, pomimo istniejących barier fiskalnych, prwnzch i in Przezwyciężyć impas poprzez zebranie kluczowych komponentów łańcucha biometanowego w połączoną inicjatywę, stymulowanie inwestycji, usuwanie nietechnologicznych barier i organizowanie działań dla promowania biometanu

18 Cele, do których dążymy Promowanie ekonomicznych zalet biometanu i wskazanie rozwiązań prowadzących do pokonania wspólnych barier w kontekście wdrażania praktycznych planów działania Wspieranie strategii bezpieczeństwa energetycznego, energii odnawialnej oraz celów środowiskowych i harmonizacji Przeprowadzenie wstępnej oceny rynku i zidentyfikowanie aktualnych barier technicznych, ekonomicznych i społecznych w rozwoju rynku biometanu Wyznaczenie wspólnej platformy stanowiącej bazę dla powszechnego rozwoju rynku biometanu jako odnawialnego paliwa w transporcie Ewaluacja procesów środowiskowych i ekonomicznych oraz działania wpływające na ocenę kosztowej efektywności rynku biometanowego Rozpowszechnianie wyników projektu wśród głównych grup docelowych i kluczowych aktorów łańcucha biometanowego

19 Wyzwania do realizacji Poziom UE Dyrektywa 2009/28/EC: 10% paliw używanych w transporcie powinno pochodzić z odnawialnych źródeł Potrzeba ogólnoeuropejskich normdotyczących biometanu Promowanieiułatwienia wtłaczania biometanu do sieci gazowych Ramowa dyrektywa o odpadach, ramowa dyrektywa wodna, dyrektywa azotanowa UE (i prawodawstwo w zakresie bioodpadów z możliwą dyrektywą UE) Możliwość zastąpienia nawozów sztucznych

20 Wyzwania do realizacji Poziom regionalny i krajowy Unikanie zakłóceń na rynku systemu zielonych certyfikatów dla energii elektrycznej i ciepła Akty prawne w celu zabezpieczenia inwestycji do produkcji, infrastruktury paliwowej, itp Uproszczone system pozwoleń dla budowy biogazowni i przyłączy do sieci gazowej Zachęt ekonomiczne dla stosowania dla pojazdów i paliw Bezpieczeństwo dostaw energii z lokalnych zasobów, a nie tylko zależność od paliw kopalnych i importu Wzrost i optymalizacja zbiórki i recyklingu odpadów organicznych Adaptacja / budowa przyłączy do sieci gazowych oraz zwiększenie liczny stacji tankowania pojazdów

21 Wyzwania do realizacji Poziom biznesowy Poprawazasięgu i efektywności energetycznej pojazdów (przechowywanie i spalanie) Zwiększenie dostępności modeli pojazdów Inwestycje w szkolenia kierowcy pojazdów zasilanych gazem Większe częstotliwości serwisowania pojazdów Kompleksowa umowa o świadczenie usług dla pojazdów

22 Staramy się sprostać tym wyzwaniom poprzez Zawiązanie w ramach projektu partnerstwa waste to wheel reprezentującego różne elementy w łańcuchu biometanu (od produkcji poprzez wzbogacanie, dystrybucję i wykorzystanie) Powołanie sieci interesariuszy i włączenie do niej dodatkowych lokalnych i krajowych podmiotów poza oficjalnymi partnerami Identyfikując Potencjał wzakresiemożliwości wytwarzania i wykorzystania biometanu Dostępne sposoby dystrybucji Bariery prawne, organizacyjne, finansowe i inne

23 Co chcemy osiągnąć 4 szczegółowe oceny wsadu i plany działania dla produkcji i uszlachetniania biogazu, strategie dotyczące zarządzania produktami resztkowymi oraz promowania biometanu jako paliwa w pojazdach 4 regionalne sieci, jedna w każdym regionie i cztery dodatkowe sieci regionalne w każdym kraju partnerskim Dodatkowe sieci w 5 krajach innych, niż kraje partnerskie Widoczny postępwdążeniu do wspólnego celu: 12 nowych biogazowni w regionach partnerskich 4 punkty wtłaczania biometanu do sieci gazowej 630 pojazdów napędzanych biometanem 54 nowe stacje tankowania biogazu

24 Dotychczasowe rezultaty 4 szczegółowe oceny surowców przez 4 strony BIOMASTER 4 regionalne sieci w każdym kraju partnerskim 8 poza regionalnych sieci w kazdm kraju partnerskim (1 we Włoszech, 1 w Wielkiej Brytanii, 4 w Szwecji, 2 w Polsce) 3 biogazownie rolnicze, 1 nowa publiczna stacja tankowania, 652 nowe samochody osobowe NGV (Szwecja) 1 studium wykonalności dla biogazowni (Trentino) Produkty komunikacyjne ( newslettery, biuletyny, pocztówki, strona internetowa, folder)

25 Kontakt Stefano PROIETTI Koordynator projektu BIOMASTER ISIS Institute of Studies for the integration of Systems Via Flaminia, Rzym, WŁOCHY Tel: sproietti@isis it.com project.eu Wyłączną odpowiedzialność za treść niniejszej publikacji ponoszą autorzy. Nie jest ona odzwierciedleniem opinii Wspólnot Europejskich. Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za szkody powstałe wskutek informacji zawartych w publikacji.

Biogaz paliwem dla transportu projekt BIOMASTER

Biogaz paliwem dla transportu projekt BIOMASTER Biogaz paliwem dla transportu projekt BIOMASTER Dr inż. Radosław Pomykała Mgr inż. Paulina Łyko Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie biomaster@agh.edu.pl Region Małopolska, Polska

Bardziej szczegółowo

Osiągnięcia projektu BIOMASTER -

Osiągnięcia projektu BIOMASTER - Osiągnięcia projektu BIOMASTER - podsumowanie realizacji najważniejszych zadao dr inż. Radosław Pomykała Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców, Wydział Górnictwa i Geologii Akademia Górniczo-Hutnicza

Bardziej szczegółowo

Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów Projekt Biomaster

Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów Projekt Biomaster Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów Projekt Biomaster Paulina Łyko Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska

Bardziej szczegółowo

Biometan jako paliwo w środkach transportu, projekt Biomaster

Biometan jako paliwo w środkach transportu, projekt Biomaster Biometan jako paliwo w środkach transportu, projekt Biomaster Dr inż. Radosław Pomykała Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii

Bardziej szczegółowo

Biogaz jako paliwo w środkach transportu. projekt BIOMASTER. dr inż. Radosław Pomykała

Biogaz jako paliwo w środkach transportu. projekt BIOMASTER. dr inż. Radosław Pomykała Biogaz jako paliwo w środkach transportu projekt BIOMASTER dr inż. Radosław Pomykała Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców, Wydział Górnictwa i Geologii Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław

Bardziej szczegółowo

3 lata projektu BIOMASTER -

3 lata projektu BIOMASTER - 3 lata projektu BIOMASTER - podsumowanie zadao dr inż. Radosław Pomykała Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie Wydział Górnictwa i Geologii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki

Bardziej szczegółowo

GasShow

GasShow BIOMETAN W TRANSPORCIE WARSZTATY EDUKACYJNE VIII Spotkanie Sieci Interesariuszy Projektu BIOMASTER GasShow 2014 05.03.2014 Perspektywy biometanu w Polsce projekt BIOMASTER dr inż. Radosław Pomykała Akademia

Bardziej szczegółowo

Biometan dla transportuprojekt

Biometan dla transportuprojekt Biometan dla transportuprojekt BIOMASTER BIOMethane as an Alternative Source for Transport and Energy Renaissance Paulina Łyko Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii

Bardziej szczegółowo

Biogaz z odpadów (bio)paliwem dla transportu projekt BIOMASTER (BIOMethane as an Alternative Source for Transport and Energy Renaissance)

Biogaz z odpadów (bio)paliwem dla transportu projekt BIOMASTER (BIOMethane as an Alternative Source for Transport and Energy Renaissance) Biogaz z odpadów (bio)paliwem dla transportu projekt BIOMASTER (BIOMethane as an Alternative Source for Transport and Energy Renaissance) Paulina Łyko Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica

Bardziej szczegółowo

Biogaz z odpadów (bio)paliwem dla transportu projekt BIOMASTER (BIOMethane as an Alternative Source for Transport and Energy Renaissance)

Biogaz z odpadów (bio)paliwem dla transportu projekt BIOMASTER (BIOMethane as an Alternative Source for Transport and Energy Renaissance) Biogaz z odpadów (bio)paliwem dla transportu projekt BIOMASTER (BIOMethane as an Alternative Source for Transport and Energy Renaissance) Paulina Łyko Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica

Bardziej szczegółowo

Możliwości zastosowania biogazu w transporcie Projekt BIOMASTER

Możliwości zastosowania biogazu w transporcie Projekt BIOMASTER Możliwości zastosowania biogazu w transporcie Projekt BIOMASTER dr inż. Radosław Pomykała Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie V Konferencja BIOGAZ praktyczne aspekty inwestycji

Bardziej szczegółowo

biometan dla transportu

biometan dla transportu biometan dla transportu ODPADY ORGANICZNE ZBIÓRKA ODPADÓW PRODUKCJA OCZYSZCZANIE I WZBOGACANIE DYSTRYBUCJA ZASTOSOWANIE JAKO PALIWO W POJAZDACH www.biomaster-project.eu »BIOMASTER, EUROPEJSKI PROJEKT DLA

Bardziej szczegółowo

Biogaz z odpadów jako paliwo w transporcie projekt Biomaster

Biogaz z odpadów jako paliwo w transporcie projekt Biomaster Biogaz z odpadów jako paliwo w transporcie projekt Biomaster dr inż. Radosław Pomykała Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie IV Konferencja BIOGAZ praktyczne aspekty inwestycji w

Bardziej szczegółowo

Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów. Biogas from wastes as an alternative fuel for vehicles

Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów. Biogas from wastes as an alternative fuel for vehicles Biogaz z odpadów jako alternatywne paliwo dla pojazdów Biogas from wastes as an alternative fuel for vehicles mgr inż. Wacław Bilnicki mgr inż. Michał Księżakowski PGNiG Energia S.A. prof. dr hab. inż.

Bardziej szczegółowo

Biometan jako paliwo dla motoryzacji

Biometan jako paliwo dla motoryzacji Biometan jako paliwo dla motoryzacji Małgorzata Śliwka Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców e-mail: sliwka@agh.edu.pl Poznań, Metan dla Motoryzacji, 27.10.2015

Bardziej szczegółowo

Kierunki i dobre praktyki wykorzystania biogazu

Kierunki i dobre praktyki wykorzystania biogazu Kierunki i dobre praktyki wykorzystania biogazu Paulina Łyko Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców

Bardziej szczegółowo

Autostrada na gaz podsumowanie wyników projektu GasHighWay

Autostrada na gaz podsumowanie wyników projektu GasHighWay 07 marca 2012r. Joanna Cendrzak Promoting the Uptake of Gaseous Vehicle Fuels, Biogas and Natural Gas in Europe Autostrada na gaz podsumowanie wyników projektu GasHighWay 1 Autostrada na gaz podsumowanie

Bardziej szczegółowo

BIOGAZ PRZYJAZNYM PALIWEM MOTORYZACYJNYM TORUŃ, 24 STYCZNIA 2007 R.

BIOGAZ PRZYJAZNYM PALIWEM MOTORYZACYJNYM TORUŃ, 24 STYCZNIA 2007 R. BIOGAZ PRZYJAZNYM PALIWEM MOTORYZACYJNYM TORUŃ, 24 STYCZNIA 2007 R. 1 TORUŃ PARTNEREM EUROPEJSKIEGO PROJEKTU BIOGASMAX Zbigniew Ott Prezes Zarządu Biogaz Inwestor sp. z o.o. biogaz@biogaz.torun.pl 2 BIOGAZ

Bardziej szczegółowo

Produkcja biogazu z odpadów model szwedzki. Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska

Produkcja biogazu z odpadów model szwedzki. Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska Produkcja biogazu z odpadów model szwedzki Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska Biogaz w Szwecji Produkcja biogazu w Szwecji rozwija się systematycznie i ma wsparcie polityczne Głównym źródłem biogazu

Bardziej szczegółowo

Jazda na (bio) gazie u naszych sąsiadów

Jazda na (bio) gazie u naszych sąsiadów Jazda na (bio) gazie u naszych sąsiadów Magdalena Rogulska Forum Czystej Energii, Poznań 2010 r. 1 MoŜliwości wykorzystania biogazu Produkcja energii elektrycznej i ciepła» Dotychczasowy kierunek wykorzystania

Bardziej szczegółowo

Produkcja biogazu: model szwedzki i polskie realia. Magdalena Rogulska

Produkcja biogazu: model szwedzki i polskie realia. Magdalena Rogulska Produkcja biogazu: model szwedzki i polskie realia Magdalena Rogulska Główne obszary działania Szwedzko-Polskiej Platformy Zrównoważonej Energetyki - Transformacja systemów energetycznych od paliw kopalnych

Bardziej szczegółowo

Biogaz z odpadów doświadczenia szwedzkie. Mikael Backman Magdalena Rogulska

Biogaz z odpadów doświadczenia szwedzkie. Mikael Backman Magdalena Rogulska Biogaz z odpadów doświadczenia szwedzkie Mikael Backman Magdalena Rogulska Główne obszary działania Szwedzko-Polskiej Platformy Zrównoważonej Energetyki * 2 Rodzaje działań Szwedzko-Polskiej Platformy

Bardziej szczegółowo

Biogazownie w Polsce i UE technologie, opłacalność, realizacje. Anna Kamińska-Bisior

Biogazownie w Polsce i UE technologie, opłacalność, realizacje. Anna Kamińska-Bisior Biogazownie w Polsce i UE technologie, opłacalność, realizacje Anna Kamińska-Bisior Biokonwersja biodiesela uzyskanego z nieprzerobionej gliceryny na wodór i etanol (12 IT 56Z7 3PF3) Włoski instytut badawczy

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biometanu w transporcie

Wykorzystanie biometanu w transporcie Zakład Paliw i Biogospodarki Wykorzystanie biometanu w transporcie Magdalena Rogulska Energia elektryczna, ciepło czy paliwo? Politycznie? Decydują o tym kierunki wsparcia Inna odpowiedź? Biometan dla

Bardziej szczegółowo

Kierunki rozwoju technologii biogazu rolniczego w UE i Polsce

Kierunki rozwoju technologii biogazu rolniczego w UE i Polsce Kierunki rozwoju technologii biogazu rolniczego w UE i Polsce SALON CZYSTEJ ENERGII 29 października 2008 Poznań Grzegorz Wiśniewski EC BREC - IEO Anna Oniszk Popławska Instytut Energetyki Odnawialnej Paweł

Bardziej szczegółowo

Wyniki projektu GasHighWay

Wyniki projektu GasHighWay Wyniki projektu GasHighWay Promocja paliw gazowych, w szczególności gazu ziemnego i biogazu, jako paliw transportowych Łukasz Kowalski, Magdalena Rogulska, Barbara Smerkowska Przemysłowy Instytut Motoryzacji

Bardziej szczegółowo

Potencjał produkcji biogazu w Małopolsce

Potencjał produkcji biogazu w Małopolsce Potencjał produkcji biogazu w Małopolsce Paulina Łyko Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie

Bardziej szczegółowo

Główne problemy. Wysokie koszty importu ropy: 1 mld dziennie w 2011 Deficyt w bilansie handlowym: ~ 2.5 % of PKB 7% wydatków gospodarstw domowych

Główne problemy. Wysokie koszty importu ropy: 1 mld dziennie w 2011 Deficyt w bilansie handlowym: ~ 2.5 % of PKB 7% wydatków gospodarstw domowych Pakiet "Czysta Energia dla u" Europejska strategia dotycząca paliw alternatywnych i towarzyszącej im infrastruktury Warszawa, 15 kwietnia 2013 Katarzyna Drabicka, Policy Officer, European Commission, DG

Bardziej szczegółowo

ODPADY ORGANICZNE ZBIÓRKA ODPADÓW PRODUKCJA WZBOGACANIE DYSTRYBUCJA STOSOWANIE

ODPADY ORGANICZNE ZBIÓRKA ODPADÓW PRODUKCJA WZBOGACANIE DYSTRYBUCJA STOSOWANIE Doświadczenia projektu Europejskiego w zakresie wykorzystania biometanu dla transportu ODPADY ORGANICZNE ZBIÓRKA ODPADÓW PRODUKCJA WZBOGACANIE DYSTRYBUCJA STOSOWANIE www.biomaster-project.eu BIOMASTER

Bardziej szczegółowo

Analiza potencjału gmin do produkcji surowców na cele OZE Projektowanie lokalizacji biogazowni rolniczych

Analiza potencjału gmin do produkcji surowców na cele OZE Projektowanie lokalizacji biogazowni rolniczych Analiza potencjału gmin do produkcji surowców na cele OZE Projektowanie lokalizacji biogazowni rolniczych Mateusz Malinowski Anna Krakowiak-Bal Kraków, kwiecień 2014 r. Rządowe plany rozwoju biogazowni

Bardziej szczegółowo

WYBRANE TECHNOLOGIE OZE JAKO ELEMENT GOSPODARKI OBIEGU ZAMKNIĘTEGO. Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko

WYBRANE TECHNOLOGIE OZE JAKO ELEMENT GOSPODARKI OBIEGU ZAMKNIĘTEGO. Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko WYBRANE TECHNOLOGIE OZE JAKO ELEMENT GOSPODARKI OBIEGU ZAMKNIĘTEGO Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko DEFINICJA ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Ustawa Prawo Energetyczne definiuje, że odnawialne źródła energii

Bardziej szczegółowo

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych.

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych. XXXII Konferencja - Zagadnienia surowców energetycznych i energii w energetyce krajowej Sektor paliw i energii wobec nowych wyzwań Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników

Bardziej szczegółowo

KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA

KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA SYMPOZJUM NAUKOWO-TECHNICZNE Sulechów 2012 Kluczowe wyzwania rozwoju elektroenergetyki

Bardziej szczegółowo

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Oferta badawcza XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Struktura organizacyjna PIMOT Przemysłowy Instytut Motoryzacji Pion Paliw i Energii Odnawialnej

Bardziej szczegółowo

Biogazownia utylizacyjna uzupełnieniem krajowego systemu gospodarki odpadami

Biogazownia utylizacyjna uzupełnieniem krajowego systemu gospodarki odpadami Zakład Odnawialnych Zasobów Energii Biogazownia utylizacyjna uzupełnieniem krajowego systemu gospodarki odpadami Aneta Marciniak Izabela Samson-Bręk Definicje (Ustawa o odpadach z 14 grudnia 2012 r.) Bioodpady

Bardziej szczegółowo

POPRAWA JAKOŚCI KLIMATU NA PRZYKŁADZIE PROJEKTU WYSPY ENERGETYCZNEJ W LUBANIU

POPRAWA JAKOŚCI KLIMATU NA PRZYKŁADZIE PROJEKTU WYSPY ENERGETYCZNEJ W LUBANIU POPRAWA JAKOŚCI KLIMATU NA PRZYKŁADZIE PROJEKTU WYSPY ENERGETYCZNEJ W LUBANIU Zespół projektowy: mgr inż. Bartosz Pietrzykowski mgr inż. arch. Sylwia Rolka mgr inż. Piotr Najdowski POMORSKIE CENTRUM EKOENERGII

Bardziej szczegółowo

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

Europejski projekt. Baltic Biogas Bus. dr inż. Wojciech Gis dr inż. Andrzej Żółtowski dr inż. Jerzy Waśkiewicz mgr Mikołaj Krupiński

Europejski projekt. Baltic Biogas Bus. dr inż. Wojciech Gis dr inż. Andrzej Żółtowski dr inż. Jerzy Waśkiewicz mgr Mikołaj Krupiński Europejski projekt Baltic Biogas Bus dr inż. Wojciech Gis dr inż. Andrzej Żółtowski dr inż. Jerzy Waśkiewicz mgr Mikołaj Krupiński Biometan jako paliwo do silników spalinowych Biometan jest pełnowartościowym

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biowęgla w procesie fermentacji metanowej

Wykorzystanie biowęgla w procesie fermentacji metanowej Wykorzystanie biowęgla w procesie fermentacji metanowej dr inż. Wojciech Czekała dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw. dr inż. Krystyna Malińska dr inż. Damian Janczak Biologiczne procesy przetwarzania

Bardziej szczegółowo

POTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM

POTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM DEPARTAMENT ŚRODOWISKA, ROLNICTWA I ZASOBÓW NATURALNYCH POTENCJAŁ WYKORZYSTANIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH NA CELE ENERGETYCZNE W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM Anna Grapatyn-Korzeniowska Gdańsk, 16 marca 2010

Bardziej szczegółowo

Biometan w transporcie czy to się opłaca??? Wyniki projektu GasHighWay

Biometan w transporcie czy to się opłaca??? Wyniki projektu GasHighWay Biometan w transporcie czy to się opłaca??? Wyniki projektu GasHighWay Promocja paliw gazowych, w szczególności gazu ziemnego i biogazu, jako paliw transportowych Picture: Martti Hänninen, M-Art Ltd. Magdalena

Bardziej szczegółowo

Transport publiczny w Gdyni. Łukasz Dąbrowski asystent ds. energetyki

Transport publiczny w Gdyni. Łukasz Dąbrowski asystent ds. energetyki Transport publiczny w Gdyni Łukasz Dąbrowski asystent ds. energetyki Kalendarium Data Wydarzenie 23 luty 2011 Przystąpienie do Porozumienia Burmistrzów 10 października 2011 19 kwietnia 2012 Powołanie osoby

Bardziej szczegółowo

Aktualne regulacje związane ze spalaniem biomasy Bełchatów, 20 października 2016 r.

Aktualne regulacje związane ze spalaniem biomasy Bełchatów, 20 października 2016 r. Aktualne regulacje związane ze spalaniem biomasy Bełchatów, 20 października 2016 r. Wybrane elementy z ustawy o odnawialnych źródłach energii w zakresie hydroenergetyki Zmiana systemu wsparcia dla OZE

Bardziej szczegółowo

Rynek paliw metanowych w Polsce

Rynek paliw metanowych w Polsce Zakład Odnawialnych Zasobów Energii Rynek paliw metanowych w Polsce Barbara Smerkowska Konferencja Paliwa metanowe w transporcie miejskim Tychy, 4 czerwca 2014 Dlaczego gaz ziemny i biometan? dywersyfikacja

Bardziej szczegółowo

Inteligentna Energia Europa Doświadczenia polskich podmiotów w programie IEE

Inteligentna Energia Europa Doświadczenia polskich podmiotów w programie IEE Inteligentna Energia Europa Doświadczenia polskich podmiotów w programie IEE Joanna Ogrodniczuk Krajowy Punkt Kontaktowy Programu IEE Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Historia: SAVE, ALTENER,

Bardziej szczegółowo

Ekologia dziś dla przyszłości: Europejski Projekt. Baltic Biogas Bus

Ekologia dziś dla przyszłości: Europejski Projekt. Baltic Biogas Bus Ekologia dziś dla przyszłości: Europejski Projekt Baltic Biogas Bus Konferencja EKOLOGIA I EKONOMIA: METAN DLA MOTORYZACJI 07 marzec 2012 Centrum EXPO XXI, Warszawa, Polska dr inż. Wojciech Gis dr inż.

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE

PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE Czym jest biogaz? Roztwór gazowy będący produktem fermentacji beztlenowej, składający się głównie z metanu (~60%) i dwutlenku węgla

Bardziej szczegółowo

Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu. dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza

Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu. dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza Główne dokumenty strategiczne w zakresie redukcji emisji z sektora transportu

Bardziej szczegółowo

Jacek Nowakowski Gas Business Development Manager

Jacek Nowakowski Gas Business Development Manager Ciężarówki zasilane LNG Jacek Nowakowski Gas Business Development Manager 14.03. 2018 Materiał zawiera informacje poufne będące własnością CNH Industrial. Jakiekolwiek ich użycie bez wyraźnej pisemnej

Bardziej szczegółowo

Rozwój krajowego rynku CNG na tle państw UE: szanse i zagrożenia

Rozwój krajowego rynku CNG na tle państw UE: szanse i zagrożenia Ministerstwo Gospodarki Rozwój krajowego rynku CNG na tle państw UE: szanse i zagrożenia Maciej Kaliski Piotr Janusz Adam Szurlej Departament Ropy i Gazu Paliwo gazowe CNG: ekologia, ekonomia, bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

I Forum Dialogu Nauka - Przemysł Warszawa, 9-10 października 2017 r.

I Forum Dialogu Nauka - Przemysł Warszawa, 9-10 października 2017 r. I Forum Dialogu Nauka - Przemysł Warszawa, 9-10 października 2017 r. Paliwa z odpadów jako źródło energii dla klastrów energetycznych Aleksander Sobolewski Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla Spis treści

Bardziej szczegółowo

Porównanie zasięgu pojazdu przy zasilaniu różnymi paliwami w odniesieniu do 100 kg masy paliwa ze zbiornikiem

Porównanie zasięgu pojazdu przy zasilaniu różnymi paliwami w odniesieniu do 100 kg masy paliwa ze zbiornikiem Porównanie zasięgu pojazdu przy zasilaniu różnymi paliwami w odniesieniu do 100 kg masy paliwa ze zbiornikiem Kryteria stosowania CNG Cena gazu w odniesieniu do innych paliw (ON, benzyny, LPG) Ilość stacji

Bardziej szczegółowo

KRAJOWY PROGRAM STRATEGII

KRAJOWY PROGRAM STRATEGII jako element rozwoju gospodarki niskoemisyjnej (omówienie załoŝeń) Konferencja zat.: Wykorzystanie Paliw Metanowych w Transporcie Warszawa, 15 kwietnia 2013r. Wybrane wydarzenia z historii działań na rzecz

Bardziej szczegółowo

Praktyczne sposoby wdrożenia idei produkcji biometanu z odpadów na cele transportowe w Polsce Barbara Smerkowska Magdalena Rogulska

Praktyczne sposoby wdrożenia idei produkcji biometanu z odpadów na cele transportowe w Polsce Barbara Smerkowska Magdalena Rogulska Warsztaty edukacyjne Biomaster GasShow 2014 Praktyczne sposoby wdrożenia idei produkcji biometanu z odpadów na cele transportowe w Polsce Barbara Smerkowska Magdalena Rogulska Biogaz z odpadów organicznych

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE

PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE PODSTAWOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE WDRAŻANIA INSTALACJI BIOGAZOWYCH W POLSCE Czym jest biogaz? Roztwór gazowy będący produktem fermentacji beztlenowej, składający się głównie z metanu (~60%) i dwutlenku węgla

Bardziej szczegółowo

Biogazownie w energetyce

Biogazownie w energetyce Biogazownie w energetyce Temat opracował Damian Kozieł Energetyka spec. EGIR rok 3 Czym jest biogaz? Czym jest biogaz? Biogaz jest to produkt fermentacji metanowej materii organicznej przez bakterie beztlenowe

Bardziej szczegółowo

CNG ekologiczne paliwo dla transportu. Dariusz Dzirba

CNG ekologiczne paliwo dla transportu. Dariusz Dzirba CNG ekologiczne paliwo dla transportu Dariusz Dzirba Ekologiczne aspekty CNG Dla pojazdów NGV (Natural Gas Vehicle) dla których paliwem jest CNG moŝliwe jest osiągnięcie następujących redukcji zanieczyszczeń:

Bardziej szczegółowo

Biogazownie Rolnicze w Polsce

Biogazownie Rolnicze w Polsce 1 Biogazownie Rolnicze w Polsce Biogazownia co to jest? Dyrektywa 2003/30/UE definiuje biogaz: paliwo gazowe produkowane z biomasy i/lub ulegającej biodegradacji części odpadów, które może być oczyszczone

Bardziej szczegółowo

SEMINARIUM. Produkcja energii z odpadów w technologii zgazowania Uwarunkowania prawne i technologiczne

SEMINARIUM. Produkcja energii z odpadów w technologii zgazowania Uwarunkowania prawne i technologiczne SEMINARIUM Produkcja energii z odpadów w technologii zgazowania Uwarunkowania prawne i technologiczne Prelegent Arkadiusz Primus Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych 24.11.2017 Katowice Uwarunkowania

Bardziej szczegółowo

Biogazownie rolnicze w Polsce doświadczenia z wdrażania i eksploatacji instalacji

Biogazownie rolnicze w Polsce doświadczenia z wdrażania i eksploatacji instalacji Biogazownie rolnicze w Polsce doświadczenia z wdrażania i eksploatacji instalacji Lech Ciurzyński Wiceprezes Zarządu DGA Energia Sp. z o.o. Kielce, 12 marca 2010 r. Program prezentacji I. Co to jest biogazownia?

Bardziej szczegółowo

Warunki I konkursu wniosków w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna w 2013 r.

Warunki I konkursu wniosków w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna w 2013 r. Warunki I konkursu wniosków w ramach programu priorytetowego Edukacja ekologiczna w 2013 r. 1. Termin naboru wniosków od 02.04.2013 r. do 06.05.2013 r. 1. Konkurs ogłoszony w ośmiu kategoriach. 2. Całkowita

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU:

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU WARSZTATY DLA NAUCZYCIELI PRZEDSIĘBIORCZOŚCI 31 stycznia 2012 r. dr Justyna Szumniak-Samolej Samolej mgr Maria Roszkowska-Śliż 6. BIZNES A ŚRODOWISKO PODSTAWOWE ZAŁOŻENIE

Bardziej szczegółowo

POLSKA IZBA GOSPODARCZA ENERGII ODNAWIALNEJ POLSKA GRUPA BIOGAZOWA. Paweł Danilczuk

POLSKA IZBA GOSPODARCZA ENERGII ODNAWIALNEJ POLSKA GRUPA BIOGAZOWA. Paweł Danilczuk KRAKÓW 09.06.2014 POLSKA IZBA GOSPODARCZA ENERGII ODNAWIALNEJ POLSKA GRUPA BIOGAZOWA Paweł Danilczuk Plan prezentacji 1. Surowce i substraty do wytwarzania biogazu rolniczego. 2. Biogazownia rolnicza elementy

Bardziej szczegółowo

Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej

Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej dr inż. Magdalena Król Spotkanie Regionalne- Warsztaty w projekcie Energyregion, Wrocław 18.02.2013 1-3 Biomasa- źródła i charakterystyka 4 Biomasa jako

Bardziej szczegółowo

Perspektywy wykorzystania biometanu w transporcie w Polsce. Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska

Perspektywy wykorzystania biometanu w transporcie w Polsce. Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska Perspektywy wykorzystania biometanu w transporcie w Polsce Magdalena Rogulska Barbara Smerkowska Sektorowe emisje CO2 w EU-27 Źródło: Tassan M. seminar Biomethane in transport, Brussels, 2014 Emisja GHGs

Bardziej szczegółowo

BIOGAZOWNIA JAKO ROZWIĄZANIE PROBLEMU OGRANICZENIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH W GMINIE

BIOGAZOWNIA JAKO ROZWIĄZANIE PROBLEMU OGRANICZENIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH W GMINIE BIOGAZOWNIA JAKO ROZWIĄZANIE PROBLEMU OGRANICZENIA ODPADÓW BIODEGRADOWALNYCH W GMINIE dr inż. Iwona Kuczyńska Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica

Bardziej szczegółowo

Biometan jako odnawialne paliwo w transporcie

Biometan jako odnawialne paliwo w transporcie Paulina Łyko 1, Małgorzata Śliwka 2, Radosław Pomykała 3 AGH w Krakowie Biometan jako odnawialne paliwo w transporcie Wprowadzenie W ostatnich latach odnawialne źródła energii (OZE) zaczynają odgrywać

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ENERGIA BIOMASY. 07.11.2013 r.

ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ENERGIA BIOMASY. 07.11.2013 r. ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ENERGIA BIOMASY 07.11.2013 r. Zamiast wprowadzenia podsumowanie OŹE Dlaczego? Przyczyny: filozoficzno etyczne naukowe

Bardziej szczegółowo

STAN OBECNY I PERSPEKTYWY ROZWOJU BIOGAZOWNI ROLNICZYCH W POLSCE

STAN OBECNY I PERSPEKTYWY ROZWOJU BIOGAZOWNI ROLNICZYCH W POLSCE STAN OBECNY I PERSPEKTYWY ROZWOJU BIOGAZOWNI ROLNICZYCH W POLSCE Michał Ćwil Polska Grupa Biogazowa Targi Poleko Poznań, 2009 Agenda Prezentacji Stan obecny wykorzystania biogazu i perspektywy rozwoju

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 Instytut: Techniczny Kierunek studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kod kierunku: 06.9 Specjalność:

Bardziej szczegółowo

Wybieram Świadomie. ~nowatorskie narzędzia budowania ścieżki kariery

Wybieram Świadomie. ~nowatorskie narzędzia budowania ścieżki kariery Wybieram Świadomie ~nowatorskie narzędzia budowania ścieżki kariery Partnerstwa strategiczne Partnerstwa strategiczne na rzecz kształcenia i szkoleń zawodowych Współfinansowany w ramach programu Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Założenia do aktualizacji Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego w 2019 roku

Założenia do aktualizacji Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego w 2019 roku Założenia do aktualizacji Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego w 2019 roku I. DANE BAZOWE DO OPRACOWANIA PROGRAMU OCHRONY POWIETRZA 1. Aktualizacja Programu ochrony powietrza bazować

Bardziej szczegółowo

Ekologia to eksperckim głosem o faktach

Ekologia to eksperckim głosem o faktach Ekologia to eksperckim głosem o faktach Emilia den Boer Zakład technologii odpadów i remediacji gruntów, Politechnika Wrocławska Konferencja Prasowa Dolnośląskiej Inicjatywy Samorządowej, 10.02.2015 Zakres

Bardziej szczegółowo

Upowszechnianie zasad gospodarki cyrkularnej w sektorze MŚP - wprowadzenie do projektu ERASMUS+

Upowszechnianie zasad gospodarki cyrkularnej w sektorze MŚP - wprowadzenie do projektu ERASMUS+ Upowszechnianie zasad gospodarki cyrkularnej w sektorze MŚP - wprowadzenie do projektu ERASMUS+ Ewelina Kaatz-Drzeżdżon Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku marzec 2015 Nowy

Bardziej szczegółowo

PROW 2014 2020 na rzecz celów Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020

PROW 2014 2020 na rzecz celów Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020 PROW 2014 2020 na rzecz celów Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012-2020 Dr inż. Dariusz Nieć Dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich Warszawa 28 stycznia 2015

Bardziej szczegółowo

Niskoemisyjne, alternatywne paliwa w transporcie. Sławomir Nestorowicz Pełnomocnik Dyrektora ds. Paliw Metanowych

Niskoemisyjne, alternatywne paliwa w transporcie. Sławomir Nestorowicz Pełnomocnik Dyrektora ds. Paliw Metanowych Niskoemisyjne, alternatywne paliwa w transporcie Sławomir Nestorowicz Pełnomocnik Dyrektora ds. Paliw Metanowych Ramowe dokumenty dotyczące stosowania niskoemisyjnych, alternatywnych paliw w transporcie

Bardziej szczegółowo

Transport oparty na metanie CNG, LNG Przykłady, dobre praktyki

Transport oparty na metanie CNG, LNG Przykłady, dobre praktyki Fot. Wystawa pojazdów CNG na GasShow 2014 Transport oparty na metanie CNG, LNG Przykłady, dobre praktyki Materiał opracowany przez ekspertów Portalu cng.auto.pl Korzyści wynikające z zastosowania CNG i

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczno-Energetyczny

Wydział Mechaniczno-Energetyczny Polska Geotermalna Asocjacja im. prof. J. Sokołowskiego Wydział Mechaniczno-Energetyczny Lokalna energetyka geotermalna jako podstawowy składnik OZE w procesie dochodzenia do samowystarczalności energetycznej

Bardziej szczegółowo

Szwedzkie Rozwiązania Gospodarki Biogazem na Oczyszczalniach Ścieków. Dag Lewis-Jonsson

Szwedzkie Rozwiązania Gospodarki Biogazem na Oczyszczalniach Ścieków. Dag Lewis-Jonsson Szwedzkie Rozwiązania Gospodarki Biogazem na Oczyszczalniach Ścieków Dag Lewis-Jonsson Zapobieganie Obróbka Niedopuścić do dostarczania zanieczyszczeń których nie możemy redukować Odzysk związścieki i

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na

Bardziej szczegółowo

BIOGAZOWNIA JAKO ELEMENT GOSPODARKI ODPADAMI- ASPEKTY PRAKTYCZNE. Poznao 22.11.2011

BIOGAZOWNIA JAKO ELEMENT GOSPODARKI ODPADAMI- ASPEKTY PRAKTYCZNE. Poznao 22.11.2011 BIOGAZOWNIA JAKO ELEMENT GOSPODARKI ODPADAMI- ASPEKTY PRAKTYCZNE Poznao 22.11.2011 Fermentacja anaerobowa 2 SKŁAD BIOGAZU 3 BIOGAZ WYSYPISKOWY WARUNKI DLA SAMOISTNEGO POWSTAWANIA BIOGAZU 4 Biogazownia

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 2.12.2015 COM(2015) 614 final ANNEX 1 ZAŁĄCZNIK do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Zamknięcie

Bardziej szczegółowo

Dostępne środki i programy unijne przeznaczone na realizację przedsięwzięć pro-energetycznych w nowym okresie programowania aktualizacja

Dostępne środki i programy unijne przeznaczone na realizację przedsięwzięć pro-energetycznych w nowym okresie programowania aktualizacja Dostępne środki i programy unijne przeznaczone na realizację przedsięwzięć pro-energetycznych w nowym okresie programowania 2014-2020 aktualizacja 1 Główne cele i zadania funduszy UE w sektorze energetyki

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania produkcji biometanu i wykorzystania w transporcie

Uwarunkowania produkcji biometanu i wykorzystania w transporcie Uwarunkowania produkcji biometanu i wykorzystania w transporcie Dr Magdalena Rogulska PIMOT Zespół Energetyki Odnawialnej (poprzednio ECBREC / IPiEO) Konferencja naukowa w ramach projektu UE Sustainable

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej. Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211

Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej. Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211 Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211 Gaz ziemny- najważniejsze Gaz ziemny jest to rodzaj paliwa kopalnianego zwany potocznie błękitnym paliwem, jest

Bardziej szczegółowo

UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE

UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE UPRAWY ENERGETYCZNE W CENTRALNEJ I WSCHODNIEJ EUROPIE Bioenergia w krajach Europy Centralnej, uprawy energetyczne. Dr Hanna Bartoszewicz-Burczy, Instytut Energetyki 23 kwietnia 2015 r., SGGW 1. Źródła

Bardziej szczegółowo

PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta

PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta PGNiG TERMIKA nasza energia rozwija miasta Kim jesteśmy PGNiG TERMIKA jest największym w Polsce wytwórcą ciepła i energii elektrycznej wytwarzanych efektywną metodą kogeneracji, czyli skojarzonej produkcji

Bardziej szczegółowo

Odnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu

Odnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu Odnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Ochrony Środowiska Katowice, 31 marca 2015 r. STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO ŚLĄSKIE

Bardziej szczegółowo

Potencjał produkcji biogazu w Małopolsce

Potencjał produkcji biogazu w Małopolsce Potencjał produkcji biogazu w Małopolsce Paulina Łyko Katedra Inżynierii Środowiska i Przeróbki Surowców, Wydział Górnictwa i Geoinżynierii Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisław Staszica w Krakowie

Bardziej szczegółowo

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji

Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 22 października 2015 r. 2 Polityka energetyczna Polski elementy

Bardziej szczegółowo

Uwolnij energię z odpadów!

Uwolnij energię z odpadów! Uwolnij energię z odpadów! Energia-z-Odpadów: Co na wejściu? Co na wyjściu? Energia-z-Odpadów a legislacja europejska 26.11.2009 POLEKO, Poznań dr inŝ. Artur Salamon, ESWET 1 O nas: ESWET (European Suppliers

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE METANU W POJAZDACH KOMUNALNYCH

ZASTOSOWANIE METANU W POJAZDACH KOMUNALNYCH ZASTOSOWANIE METANU W POJAZDACH KOMUNALNYCH Paweł Wojna PGK w Śremie Sp. z o. o. p.wojna@pgk.srem.pl Powojenna historia firmy 16.07.1952r. do Rejestru Przedsiębiorstw Państwowych wpisano Miejskie Przedsiębiorstwo

Bardziej szczegółowo

Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus

Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus SIEĆ DYSTRYBUCYJNA OGNIWEM STRATEGICZNEJ ROZBUDOWY SYSTEMU GAZOWEGO ZWIĘKSZAJĄCEGO BEZPIECZEŃSTWO DOSTAW GAZU ZIEMNEGO ORAZ STOPIEŃ DOSTĘPU SPOŁECZEŃSTWA DO SIECI Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski,

Bardziej szczegółowo

Paneuropejskie badanie dotyczące spraw pozwoleń i finansowania projektów biogazowych

Paneuropejskie badanie dotyczące spraw pozwoleń i finansowania projektów biogazowych Inteligentna Energia dla Europy Projekt BiogasIN Paneuropejskie badanie dotyczące spraw pozwoleń i finansowania projektów biogazowych Kwestionariusz dla dostawców urządzeń, projektantów, inwestorów i operatorów

Bardziej szczegółowo

Energia ukryta w biomasie

Energia ukryta w biomasie Energia ukryta w biomasie Przygotowała dr Anna Twarowska Świętokrzyskie Centrum Innowacji i Transferu Technologii 30-31 marzec 2016, Kielce Biomasa w Polsce uznana jest za odnawialne źródło energii o największych

Bardziej szczegółowo

BIOGOSPODARKA. Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim SZCZECIN 20 \06 \ 2013

BIOGOSPODARKA. Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim SZCZECIN 20 \06 \ 2013 SZCZECIN 20 \06 \ 2013 BIOGOSPODARKA Inteligentna specjalizacja w Województwie Zachodniopomorskim ul. Hoża 20 \ ul. Wspólna 1/3 \ 00-529 Warszawa \ tel. +48 (22) 529 27 18 \ fax +48 (22) 628 09 22 BIOGOSPODARKA

Bardziej szczegółowo

Zielone zamówienia publiczne

Zielone zamówienia publiczne Wrocław, czerwiec 2011 r. CENTRUM USŁUG SAMORZĄDOWYCH Zielone Zamówienia Agnieszka Jurgielaniec Dyrektor Centrum Usług Samorządowych Zielone zamówienia publiczne Zielonymi (ekologicznymi) zamówieniami

Bardziej szczegółowo

Józef Neterowicz Absolwent wydziału budowy maszyn AGH w Krakowie Od 1975 mieszka i pracuje w Szwecji w przemy le energetycznym i ochrony

Józef Neterowicz Absolwent wydziału budowy maszyn AGH w Krakowie Od 1975 mieszka i pracuje w Szwecji w przemy le energetycznym i ochrony Józef Neterowicz Absolwent wydziału budowy maszyn AGH w Krakowie Od 1975 mieszka i pracuje w Szwecji w przemyśle energetycznym i ochrony środowiska, od 1992 roku pracował w Polsce jako Konsultant Banku

Bardziej szczegółowo

OBR NEMO SP. Z O.O. - WPROWADZENIE. Adrian Chudy Ośrodek Badawczo Rozwojowy Nemo Sp. z o.o.

OBR NEMO SP. Z O.O. - WPROWADZENIE. Adrian Chudy Ośrodek Badawczo Rozwojowy Nemo Sp. z o.o. OBR NEMO SP. Z O.O. - WPROWADZENIE Adrian Chudy Ośrodek Badawczo Rozwojowy Nemo Sp. z o.o. OBR NEMO KIM JESTEŚMY Misją firmy jest stymulowanie postępu technicznego i technologicznego z zakresu Odnawialnych

Bardziej szczegółowo

Transnarodowy program Interreg Region Morza Bałtyckiego

Transnarodowy program Interreg Region Morza Bałtyckiego Transnarodowy program Interreg Region Morza Bałtyckiego (BSR) Katowice, 24 listopada 2014 r. Obszar programu Dania Niemcy (częściowo) Polska Litwa Łotwa Estonia Finlandia Szwecja Norwegia Rosja (częściowo,

Bardziej szczegółowo