Parafia w Szynwałdzie jest fundacji rycerskiej Leliwitów - Tarnowskich.

Transkrypt

1 Parafia w Szynwałdzie jest fundacji rycerskiej Leliwitów - Tarnowskich. Dokładnie nie wiadomo kiedy powstała, pierwsza data - rok 1323, pojawiająca się w schematyzmach diecezjalnych nie jest prawdziwa, gdyż informacja ta pochodziła ze sfałszowanego dokumentu fundacyjnego Pierwsza wzmianka o parafii w dokumentach, gdzie zapisano że zapłaciła ona 7 skojców świętopietrza. 'Recollectio census denarii beati Petri anno Domini MCCCL in dyocesi et civitate Cracoviensibus. Decanatus de Woynicz Ecclesia de Szinwald VII sc.' Monumenta Poloniae Vaticana T.II str. 232 Przynależność do diecezji i dekanatów. 1 / 11

2 diecezja krakowska, dekanat wojnicki diecezja tarnowska diecezja przemyska diecezja przemyska, dekanat pilzneński diecezja tyniecka, dekanat pilzneński diecezja tarnowska diecezja tarnowska, dekanat tuchowski diecezja tarnowska, dekanat tarnowski Parafia w Szynwałdzie była średnio zamożna. Posiadała pola, łąki, pastwiska, zwierzęta, różne sprzęty rolnicze i inne stanowiące wyposażenie. Dochody czerpała także z dziesięcin, mesznego, prebendy. 2 / 11

3 Przez kilkaset lat istnienia parafii powstało i działało w niej wiele organizacji i instytucji, mających duży wpływ na życie mieszkańców. Bractwo Szkaplerzne Powstało w 1659 r. dzięki zabiegom ówczesnego proboszcza ks. Andrzeja Sławka. Było bardzo dobrze uposażone materialnie, miało promotora i prebendarza. Do bractwa najczęściej należeli ludzie świeccy, pełnili oni różnorodne funkcje. Działalność bractwa ożywiała życie religijne w parafii, przyczyniała się do wzrostu pobożności. Członkowie dbali o chorych, zajmowali się pogrzebami ludzi biednych i samotnych, modlili się za zmarłych, organizowali spowiedź przed świętami, fundowali naczynia i szaty liturgiczne, opiekowali się szkołą parafialną i studentami pochodzącymi ze wsi. Szpital Powstał w XVII w. (przed 1659 r.) Prawdopodobnie był to niewielki budynek drewniany z kilkoma izbami. Do szpitala oprócz chorych przyjmowano także ubogich, żebraków, kaleki, starców, chorych umysłowo. Był to więc w dzisiejszym rozumieniu rodzaj przytułka dla bezdomnych. Uposażenie materialne miał niewielkie, utrzymywał się z jałmużny, zapisów i datków. Opiekę nad chorymi sprawowali m.in. członkowie bractwa szkaplerznego. Z dokumentów wynika, że istniał jeszcze w ostatnich latach XIX w. Bractwo Żywego Różańca 3 / 11

4 Powstało staraniem ks. Ignacego Józefa Górskiego, ówczesnego proboszcza. W latach powstało 19 róż żeńskich i 6 męskich. Towarzystwo Wstrzemięźliwości Powstało w 1844 r. W pierwszym roku zapisało się do niego tylko 2 osoby, ale w 1845 r. było ich już 391. Towarzystwa takie powstawały w regionie za sprawą biskupa Józefa Wojtarowicza. W okresie tym, w Szynwałdzie było 4 karczmy, istniał przymus zaopatrywania się w trunki tylko w pańskiej karczmie, chłopom rozdawano wódkę, którą później musieli odpracować, panowała bieda. Wszystko to sprawiało, że pijaństwo stało się dużym problemem społecznym, z którym kościół postanowił walczyć. Największe sukcesy na tym polu odniósł ks. Aleksander Siemieński, który doprowadził do likwidacji karczm. W latach do Księgi Towarzystwa Wstrzemięźliwości były wpisane 1322 osoby. Dom parafialny Istniał w latach Powstał dzięki staraniom ks. A. Siemieńskiego, członków Kółka Rolniczego, Rady Gminnej i subwencji księcia Eustachego Sanguszki. 4 / 11

5 W domu parafialnym: - odbywały się akademie narodowe i religijne - wystawiano amatorskie przedstawienia - odbywały się wykłady naukowe i gospodarcze - organizowano różne kursy - działał sklep Kółka Rolniczego - była biblioteka - po zburzeniu starego kościoła odprawiano nabożeństwa 5 / 11

6 Dom parafialny. (Rys. na podstawie starej fotografii.) Dom ubogich Wybudowany w latach , staraniem ks. A. Siemieńskiego, niedaleko kościoła i miejsca gdzie była karczma. Został nazwany później Dziadarnią. Został postawiony z drzewa ze starego kościoła, miał kuchnię i dwie izby. Opiekowały się nim siostry zakonne. Mieszkali w nim ludzie ubodzy i sieroty. W w budynku była szkoła. W czasie wojny został zdewastowany przez wojska niemieckie i został zaraz po wojnie rozebrany. Dom ubogich 6 / 11

7 (fragment przedwojennej pocztówki) Chór i orkiestra Założone w 1886 r. przez ks. A. Siemieńskiego, aby zająć czymś młodzież w czasie wolnym. Orkiestra - posiadała instrumenty po zlikwidowanej orkiestrze przy katedrze tarnowskiej, grało w niej 20 osób. Dyrygentem był p. Zawiślak z Tarnowa, a później Jan Stańczyk. Chór - mieszany i męski, był na bardzo wysokim poziomie, w 1938 r. śpiewał dla Polskiego Radia. Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej - Męskiej i Żeńskiej Powstało około 1920 roku. Głównymi celami stowarzyszenia było wychowanie religijne i narodowe młodzieży, praca oświatowa. 7 / 11

8 Krucjata Eucharystyczna Powstała prawdopodobnie około 1933 roku. Należały do niej dzieci w wieku 6-14 lat. Głównymi celami krucjaty było częste przyjmowanie komunii, praca nad własnym charakterem, dawanie dobrego przykładu. W 1936 r. w Szynwałdzie do krucjaty należało 100 dzieci. Akcja Katolicka Należały do niej różne organizacje katolickie aktywizujące ludzi świeckich. W Szynwałdzie działały w latach przedwojennych: Stowarzyszenie Mężów Katolickich i Niewiast Katolickich. Bractwa: Trzeci Zakon św. Franciszka, Różanca Świętego, Szkaplerza Świętego, Apostolstwo Modlitwy, Matek Chrześcijańskich, Dobrej Śmierci, Straż Honorowa. Stowarzyszenia: Papieskie Dzieło Rozkrzewiania Wiary, Krucjata Eucharystyczna, Dzieciątka Jezus. Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży 8 / 11

9 Powstało w 1994 r. z inicjatywy ks. Jerzego Janeczka. Głównymi celami stowarzyszenia było: pogłębianie praktyk i wiedzy religijnej, szerzenie nauki społecznej Kościoła, pogłębianie wiedzy o kulturze narodowej, propagowanie turystyki i krajoznawstwa. Budynki gospodarcze. 9 / 11

10 Stara, już nie istniejąca plebania. Nowa plebania. 10 / 11

11 Członkowie byłego chóru kościelnego po próbie w domu. Kolędnicy Misyjni / 11