Załącznik do uchwały Nr IX/75/2015 Rady Powiatu w Tomaszowie Maz. z dnia

Transkrypt

1 28 maja 2015 r. Załącznik do uchwały Nr IX/75/2015 Rady Powiatu w Tomaszowie Maz. z dnia Program działań samorządu powiatowego na rzecz zwiększenia skuteczności i efektywności przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie w powiecie tomaszowskim na lata

2 Spis treści: Wstęp 3 1. Przemoc w rodzinie w świetle regulacji prawnych Określenie pojęcia przemocy w rodzinie Formy pomocy udzielane osobie dotkniętej przemocą w rodzinie Formy postępowania wobec sprawcy przemocy w rodzinie Zadania samorządu powiatowego w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie Instytucje, inne podmioty i ich zadania wynikające z przepisów o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Diagnoza zjawiska zakres potrzeb Skala przemocy w rodzinie w powiecie Zakres potrzeb Podstawowe założenia programu Cel główny, cele szczegółowe, sposoby realizacji, wskaźniki działań Uwagi końcowe Wartość dodana Źródła finansowania Monitoring Podsumowanie Spis tabel i wykresów

3 Wstęp Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nałożyła na samorząd powiatowy obowiązek opracowania i realizacji programu działań ukierunkowanych na zapobieganie oraz minimalizowanie skutków jednego z negatywnych zjawisk społecznych jakim jest zjawisko przemocy wobec członków rodziny lub innych osób wspólnie zamieszkujących i gospodarujących. Przyjęcie dokumentu poprzedzonego niniejszym wstępem oznacza zrealizowanie tego obowiązku. Podstawowym założeniem programu jest zwiększenie skuteczności i efektywności pomocy udzielanej osobom krzywdzonym, przede wszystkim poprzez: rozbudowę zasobów służących temu celowi, usprawnianie współpracy podmiotów zobowiązanych do realizacji zadania, wspieranie sprawców przemocy w korygowaniu negatywnych postaw wobec najbliższych oraz umacnianie społecznych wzorów negujących metody wychowawcze uwzględniające przemoc. Za istotną rzecz ułatwiającą osiągnięcie sformułowanego celu uznano także w programie podnoszenie merytorycznego poziomu kadry pomocy społecznej w powiecie obarczonej ustawowymi obowiązkami przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Analizując i ustalając cele programu uwzględniono z jednej strony zadania samorządu powiatowego wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, z drugiej strony lokalne (w wymiarze powiatowym) uwarunkowania: potrzeby i możliwości ich zaspokojenia, w tym już istniejącą infrastrukturę socjalną. Opracowany dokument uwzględnia postulaty ujęte w Krajowym programie przeciwdziałania przemocy rodzinie na lata oraz Strategii rozwiązywania problemów społecznych dla powiatu tomaszowskiego na lata

4 1. Przemoc w rodzinie w świetle regulacji prawnych Określenie pojęcia przemocy w rodzinie Przemoc w rodzinie jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny lub innych osób wspólnie mieszkających, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, w także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u tych osób (art. 2 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, zwanej dalej ustawą ) Formy pomocy udzielanej osobie dotkniętej przemocą w rodzinie. Osoba dotknięta przemocą w rodzinie ma prawo do bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie: 1) poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego; 2) interwencji kryzysowej i wsparcia; 3) ochrony przed dalszym krzywdzeniem; 4) uzyskania bezpiecznego schronienia; 5) badania lekarskiego oraz uzyskania stosownego zaświadczenia lekarskiego; 6) pomocy w uzyskaniu mieszkania, jeśli nie ma tytułu prawnego do lokalu zajmowanego wspólnie ze sprawcą przemocy. (art. 3 ust. 1 ustawy) 1.3. Formy postępowania wobec sprawcy przemocy w rodzinie. Wobec osób dopuszczających się przemocy w rodzinie stosuje się środki mające na celu zapobieganie ich kontaktowaniu się z osobami pokrzywdzonymi oraz oddziaływania korekcyjno-edukacyjne. Oddziaływania korekcyjno-edukacyjne prowadzone są w celu m.in.: - powstrzymanie sprawcy przemocy przed dalszym stosowaniem przemocy, - kształtowania umiejętności w zakresie wychowywania dzieci bez używania przemocy w rodzinie, - uznanie przez osobę stosującą przemoc w rodzinie swojej odpowiedzialności za stosowanie przemocy, 4

5 - zdobycia umiejętności komunikowani się i rozwiązywania konfliktów w rodzinie bez stosowania przemocy Zadania samorządu powiatowego wynikające z ustawy. 1) opracowanie i realizacja powiatowego programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie; 2) opracowanie i realizacja programów służących działaniom profilaktycznym mającym na celu udzielenie specjalistycznej pomocy, zwłaszcza w zakresie promowania i wdrożenia prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci zagrożonych przemocą w rodzinie; 3) zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia; 4) zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach interwencji kryzysowej; 5) tworzenie i prowadzenie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie; 6) opracowanie i realizacja programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie. 2. Instytucje, inne podmioty i ich zadania wynikające z przepisów o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie jednostka organizacyjna powiatu powołana do realizacji określonych zadań, odpowiedzialne jest za całość zadań samorządu powiatowego wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, zwanej dalej ustawą. PCPR udziela ofiarom przemocy w rodzinie bezpłatnej pomocy, w szczególności w postaci poradnictwa psychologicznego, prawnego, pedagogicznego i socjalnego. Zapewnia także nocleg w sytuacjach kryzysowych. Realizuje także programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych wobec sprawców przemocy oraz prowadzi specjalistyczny ośrodek wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. 5

6 2. 2. Policja przedstawiciele policji wchodzą w skład zespołu interdyscyplinarnego, tworzonego przez gminę w celu rozwiązywania problemów związanych z występowaniem przemocy w rodzinie. Policja podejmuje i realizuje procedurę Niebieskiej Karty. Funkcjonariusz policji wspólnie z osobami wymienionymi w ustawie, podejmuje decyzje o odebraniu dziecka z rodziny, w razie zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy Sąd i prokuratura w skład zespołu interdyscyplinarnego, o jakim mowa wyżej, wchodzą kuratorzy sądowi, a mogą wchodzić także przedstawiciele prokuratury. Na wniosek osoby dotkniętej przemocą, sąd w trybie nieprocesowym, rozpatruje sprawę opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy. Sąd zobowiązuje sprawców przemocy do uczestnictwa w zajęciach korekcyjno-edukacyjnych Ośrodki pomocy społecznej realizują zadania gmin określone w ustawie. Podejmują i realizują procedurę Niebieskiej Karty. Pracownicy socjalni podejmują i realizują decyzje o odebraniu dziecka z rodziny w razie zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 12 ust. 1ustawy Gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych przedstawiciele gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych wchodzą w skład zespołu interdyscyplinarnego, o którym mowa w pkt Realizują procedurę Niebieskiej Karty, współpracują z powiatowym centrum pomocy rodzinie w realizacji programów korekcyjno-edukacyjnych Organizacje społeczne przedstawiciele organizacji społecznych posiadających w swoich statutach zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie lub w zakresie pomocy społecznej wchodzą w skład zespołu interdyscyplinarnego. Organizacje mogą też realizować, w drodze powierzenia lub wsparcia, zadania powiatu określone w ustawie Inne podmioty w zależności od potrzeb w związku z realizacją zadań określonych w ustawie, zaangażowane mogą lub muszą być inne podmioty (np. działające w oświacie lub ochronie zdrowia). I tak np. przedstawiciel Służby Zdrowia podejmuje wspólnie z pracownikiem socjalnym i funkcjonariuszem policji, decyzję o odebraniu dziecka z rodziny przy zaistnieniu okoliczności określonych w art. 12a ust. 1 ustawy. 6

7 3. Diagnoza zjawiska zakres potrzeb Skala przemocy w rodzinie w powiecie Skalę występowania zjawiska przemocy w rodzinie na terenie powiatu określono na podstawie sprawozdawczości prowadzonej przez Policję, jednostki pomocy społecznej oraz komisje rozwiązywania problemów alkoholowych Dane wg Policji za okres : Tabela 1. Skala przemocy na terenie powiatu według danych Komendy Powiatowej Policji Lata Ilość interwencji domowych Ilość sporządzonych,,niebieskich Kart Ilość osób pokrzywdzonych Ilość sprawców przemocy Źródło: sprawozdawczość KPP w Tomaszowie Maz. Z danych przedstawionych Przez Komendę Powiatową Policji, a nie ujętych w powyższej tabeli wynika ponadto, że w okresie jak w tabeli, wszczęto 369 (93 średnio w roku), a zakończono 317 (80 średnio w roku) postępowań karnych. Z przedstawionych powyżej danych wynika wyraźny spadek liczby interwencji domowych, odwrotnie niż w przypadku liczby zakładanych Niebieskich Kart, osób pokrzywdzonych oraz sprawców przemocy gdzie zaznacza się wyraźne tendencja wzrostowa. Z policyjnej sprawozdawczości wynika też, czego nie ma już w tabeli, że najczęściej krzywdzone są kobiety prawie 72%. To niezmienna cecha przemocy domowej na przestrzeni lat. Rośnie natomiast liczba pokrzywdzonych mężczyzn i w roku 2014 wyniosła 13% ogółu ofiar tego zjawiska, co oznacza, że dwukrotnie wzrosła w stosunku do okresu Zgoła zaskakujące informacje zawiera sprawozdanie KPP za 2014 r. w stosunku do sprawców przemocy domowej. Otóż okazuje się, że prawie 21% z nich to kobiety, a ponad 14% to nieletni. Dla mężczyzn pozostaje zatem udział na poziomie 65%, podczas gdy w drugiej połowie poprzedniej dekady wynik ten wynosił 97%. Z tego samego dokumentu wynika też, że nieco ponad 50% sprawców działało pod wpływem alkoholu, podczas gdy we wcześniejszych latach alkohol towarzyszył aż 93 na 100 sprawców przemocy. 7

8 Źródło do wykresów 1 i 2: Sprawozdawczość KPP w Tomaszowie Maz A oto jak wygląda porównanie tego zjawiska w okresach oraz Tabela 2. Przemoc w rodzinie w latach i według Komendy Powiatowej Policji Zdarzenia Ilość zdarzeń średniorocznie w okresach: Interwencje domowe Niebieskie karty Osoby pokrzywdzone Sprawcy przemocy Wszczęte postępowania karne Zakończone postępowania karne Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdawczości KPP w Tomaszowie Maz. 8

9 Jak widać w tabeli 2 ilość zdarzeń noszących znamiona przemocy w rodzinie w obecnej dekadzie jest mniejsza niż w drugiej połowie poprzedniego dziesięciolecia. Wzrosła za to zdecydowanie ilość wszczętych, a przede wszystkim zakończonych postępowań karnych. Może to dowodzić z jednej strony bardziej zdecydowanego podejścia do tych kwestii ze strony wymiaru sprawiedliwości lub innego ciężaru gatunkowego przypadków stosowania przemocy. Potwierdzają to dane dotyczące osób skazanych za przemoc domową udostępnione przez Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz., z których wynika, że za tego rodzaju czyny skazano w roku: osób, osób, osoby osoby Ilość ustalonych przypadków przemocy przez: 1) ośrodki pomocy społecznej: , , , ) Ośrodek Interwencji Kryzysowej prowadzony przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie: , , , ) gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych , , , W przypadku ośrodków pomocy społecznej oraz PCPR nie można zaznaczyć wyraźnej tendencji (wzrostu lub spadku), jeśli chodzi o rozkład ilościowy zdarzeń w ostatnich latach. Pewnym prawidłowościom nie podporządkował się rok 2014, w 9

10 którym odnotowano spadek ustalonych przypadków przemocy domowej. Przeciwnie do ustaleń komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, gdzie rok 2014 charakteryzuje się wyraźnym wzrostem rozmiarów zjawiska. Około 80% przypadków przemocy odnotowywanych przez ośrodki pomocy społecznej ma miejsce na terenie miasta. W przypadku gmin wiejskich najczęściej do używania przemocy wobec najbliższych dochodzi na terenie gminy Ujazd i gminy Tomaszów Maz. W ogóle natomiast takich zdarzeń nie stwierdzają ośrodki pomocy społecznej w Będkowie i Budziszewicach. Wnioski z analizy powyższych danych: 1) liczba ustalonych, ujawnionych lub rozeznanych przez Policję i służby społeczne osób krzywdzonych w wyniku przemocy w rodzinie na terenie powiatu to kilkaset rocznie i nie przekracza 0,5% całej populacji; 2) skala problemu na przestrzeni ok. 10 ostatnich lat utrzymuje się na podobnym poziomie, rośnie natomiast i to wyraźnie liczba wszczętych oraz zakończonych postępowań karnych; 3) krzywdzonymi są przede wszystkim kobiety, ale w dużym stopniu problem dotyczy też dzieci, ale rośnie, w porównaniu do drugiej połowy ub. dekady liczba krzywdzonych mężczyzn oraz liczba kobiet jako sprawczyń przemocy domowej; 4) u źródeł przemocy w rodzinie najczęściej tkwi nadużywanie alkoholu, ale w porównaniu do drugiej połowy ub. dekady wyraźnie maleje liczba przypadków, w których alkohol stanowił główna przyczynę stosowania przemocy wobec najbliższych członków rodziny; 5) nawet spośród osób, których problem doświadczania przemocy ze strony członków najbliższej rodziny ujrzał światło dzienne, tylko część szuka pomocy u powołanych do tego służb publicznych Zakres potrzeb Przez pojęcie zakresu potrzeb w niniejszym dokumencie należy rozumieć zasoby niezbędne do skutecznego przeciwdziałania zjawisku, o którym mowa, ochrony ofiar przemocy domowej tj. niezbędne do właściwej realizacji przez samorząd powiatowy obowiązków określonych w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 10

11 Zasoby istniejące - zadania realizowane: 1) ośrodek interwencji kryzysowej: funkcjonuje codziennie od poniedziałku do piątku, 6 godzin dziennie dwa razy i cztery i pół godziny dziennie trzy razy; w ramach interwencji kryzysowej świadczone jest poradnictwo psychologiczne, prawne, pedagogiczne oraz socjalnego a także schronienie w wyjątkowych, uzasadnionych sytuacjach; Tabela 3. Rodzaj poradnictwa specjalistycznego wobec osób dotkniętych problemem przemocy domowej w Ośrodku Interwencji Kryzysowej w 2014 r. Rodzaj poradnictwa Ilość korzystających Psychologiczne 52 Prawne 33 Pedagogiczne 20 Socjalne (pracownika socjalnego) 29 Ogółem 134 Źródło danych: Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Tomaszowie Maz. Źródło danych: Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Tomaszowie Maz. Ilość przypadków udzielenia schronienia w ramach finansowej działalności ośrodka: osoby (3 kobiety, 1 dziecko), osób (2 kobiety, 4 dzieci), 11

12 osoby (2 kobiety, 2 dzieci), osoby (kobieta i dziecko). 2) programy korekcyjno-edukacyjne dla sprawców przemocy domowej: realizowane w 2012 r. udział wzięło 7 osób, ukończyło 6, w tym jedna kobieta. 3) pogotowia rodzinne, miejsca interwencyjne w placówce opiekuńczowychowawczej: gotowe na przyjęcie także dzieci dotkniętych bądź zagrożonych przemocą ze strony swoich bliskich w roku 2014 w pieczy zastępczej przebywało 3 dzieci, w przypadku których powodem umieszczenia przemoc ze strony bliskich (rodziców). W latach poprzednich ilość takich przypadków była podobna Brakujące zasoby zadania nierealizowane lub realizowane w niewystarczającym zakresie: 1) pomoc w dni wolne od pracy i w późnych godzinach nocnych obecnie ofiara przemocy praktycznie nie może liczyć na fachowe wsparcie np. psychologiczne, w dni wolne od pracy i w późnych godzinach nocnych, przy czym dosyć trudno dostępna jest natychmiastowa, fachowa pomoc także w innym czasie (poza godzinami pracy ośrodka interwencji kryzysowej); 2) schronienie na dłuższy okres np. do ustawowych 3 m-cy obecnie niemożliwe do udzielenia na terenie powiatu; 12

13 4. Podstawowe założenia programu Czas trwania: program jest realizowany w trakcie obecnej kadencji samorządowej tj. w latach Rozpoczęcie wdrażanie następuje z dniem przyjęcia stosownej uchwały przez Rade Powiatu, zakończenie z dniem 31 grudnia 2018 roku. Zasięg terytorialny: Program realizowany jest na terenie powiatu tomaszowskiego. Odbiorcy: Program adresowany jest, w pierwszej kolejności, do mieszkańców powiatu dotkniętych lub zagrożonych przemocą w rodzinie. Potencjalnymi odbiorcami są również rodziny, w których metody wychowawcze wobec dzieci zawierają, świadomie lub nie, elementy przemocy, o której mowa w programie. W znaczeniu promowania metod wychowawczych wolnych od przemocy program dotyczy całej społeczności lokalnej. Szczególą grupą adresatów, poza osobami krzywdzonymi lub zagrożonymi krzywdzeniem w wyniku przemocą w rodzinie są sprawcy przemocy. 5. Cel główny, cele szczegółowe, sposoby realizacji, wskaźniki działań. Cel główny: Zwiększenie skuteczności i efektywności przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony ofiar przemocy w rodzinie przez samorząd powiatowy. Cele szczegółowe: 1. Zwiększenie wymiaru czasu pracy Ośrodka Interwencji Kryzysowej, w szczególności poradnictwa psychologicznego. Wspieranie powstawania i działania grup wsparcia wśród osób korzystających z Ośrodka, dotkniętych przemocą lub zagrożonych przemocą. Sposób realizacji: Tożsamy z treścią celu szczegółowego. Wskaźniki działania: Godziny pracy Ośrodka. Ilość grup wsparcia, ilość biorących udział w grupach wsparcia. 2. Zapewnienie schronienia osobom krzywdzonym w wyniku przemocy domowej, zmuszonym do opuszczenia mieszkania. Sposób realizacji: Pozyskanie środków i utworzenie specjalistycznego ośrodka wsparcia dla ofiar przemocy rodzinie. Zapewnienie schronienia w innej tj. poprzez zakup odpowiedniej usługi świadczonej przez podmiot prowadzący miejsca noclegowe. 13

14 Wskaźniki działania: Uruchomienie działalności Ośrodka. Ilość osób, które otrzymały schronienie. 3. Promowanie metod wychowawczych wolnych od stosowania przemocy. Sposób realizacji: Akcje promocyjne w szkołach np. podczas zebrań rodziców, zamieszczanie artykułów w prasie, inne podobne działania przeprowadzane wspólnie ze szkołami i innymi podmiotami, piętnujące stosowanie przemocy, jako metodę/składnika metody wychowawczej. Wskaźniki działania: Ilość przeprowadzonych działań, ilość osób objętych działaniami. 4. Doskonalenie metodyczne kadry pomocy społecznej. Sposób realizacji: Organizowanie szkoleń w zakresie postępowania w sprawach związanych z zagrożeniem lub występowaniem przemocy w rodzinie. Wskaźniki działania: Ilość szkoleń, ilość osób biorących udział w szkoleniach. 5. Utrzymanie i usprawnianie współpracy i koordynacji działań służb publicznych realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Sposób realizacji: Bieżąca współpraca w realizacji zadań, monitoring tej współpracy, eliminowanie stwierdzonych uchybień i nieprawidłowości. Organizowanie wspólnych akcji lub udział w akcjach organizowanych przez inne podmioty ukierunkowanych na poprawę skuteczności przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wskaźniki działania: Ilość przedsięwzięć przeprowadzonych wspólnie z innymi podmiotami. 6. Realizacja programów oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych oraz terapeutyczno-psychologicznych wobec sprawców przemocy rodzinie. Sposób realizacji: Opracowanie, organizowanie i prowadzenie programów oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych i terapeutyczno-psychologicznych. Wskaźniki działania: Ilość przeprowadzonych programów, ilość biorących udział. 14

15 Cel główny i cele szczegółowe w ujęciu graficznym. Cel główny Zwiększenie skuteczności i efektywności przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony ofiar przemocy w rodzinie przez samorząd powiatowy. Cele szczegółowe Zwiększenie wymiaru czasu pracy Ośrodka Interwencji Kryzysowej, w szczególności poradnictwa psychologicznego. Wspieranie powstawania i działania grup wsparcia wśród osób korzystających z Ośrodka, dotkniętych przemocą lub zagrożonych przemocą. Zapewnienie schronienia osobom krzywdzonym w wyniku przemocy domowej, zmuszonym do opuszczenia mieszkania Promowanie metod wychowawczych wolnych od stosowania przemocy. Doskonalenie metodyczne kadry pomocy społecznej. Utrzymanie i usprawnianie współpracy i koordynacji działań służb publicznych realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Realizacja programów oddziaływań korekcyjnoedukacyjnych oraz terapeutycznopsychologicznych wobec sprawców przemocy rodzinie. 15

16 6. Uwagi końcowe 6.1. Wartość dodana Przyjęcie programu pozwoli aplikować o środki na cele związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie w ramach programów specjalnych finansowanych z budżetu państwa lub środków unijnych, w sytuacjach kiedy posiadanie i przedkładanie takiego programu jest wymagane. Realizacja celów określonych w programie, poszerzając ofertę pomocy wobec określonej grupy mieszkańców powiatu, powinna w efekcie przyczynić się do wzrostu poziomu zaufania obywateli wobec organów administracji publicznej, pozytywnie kształtować wizerunek tych organów, w tym przede wszystkim tych, o których można powiedzieć, że są służbami publicznymi pierwszego kontaktu z obywatelem Źródła finansowania. Działania realizowane w ramach programu finansowane są z następujących źródeł: - budżet powiatu, - budżet państwa, - fundusze celowe krajowe i unijne w przypadkach skutecznego aplikowania o środki w ramach programów specjalnych Monitoring Program jest przyjmowany na 4 lata. To jest na tyle długi okres, że czyni prawdopodobnym konieczność wprowadzenia zmian do dokumentu w trakcie jego realizacji. Może to wynikać ze zmian przepisów prawa, od których jest zależny, zmian zasad i źródeł finansowania itp. Zmiany mogą być też wynikiem woli wprowadzenia nowych kierunków i obszarów działań na rzecz adresatów programu. Decyzje o podjęciu postępowania aktualizacyjnego podejmuje Zarząd Powiatu. Głównym realizatorem programu jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, które współpracuje w tym zakresie z jednostkami organizacyjnymi różnych szczebli, innymi służbami publicznymi oraz organizacjami społecznymi wykonującymi zadania określone w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy rodzinie. Koordynatorem całego programu jest Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Koordynator ujmuje informację z realizacji programu w corocznym sprawozdaniu z działalności PCPR. 16

17 Nadzór nad realizacją programu prowadzony jest przez Zarząd Powiatu oraz Starostę Tomaszowskiego Podsumowanie. Istotą działań ze strony służb społecznych wobec osób doświadczających przemocy w rodzinie jest przerwanie przemocy, przywrócenie bezpieczeństwa oraz pomoc w odzyskaniu poczucia wpływu i kontroli na własną sytuację u osoby krzywdzonej. Zadaniem wobec osób stosujących przemoc jest danie specjalistycznego wsparcia tym, którzy chcą i powinni skorygować własne zasady reguły relacji z członkami najbliższej rodziny. Samorząd powiatu tomaszowskiego od wielu realizuje zadanie niesienia pomocy osobom dotkniętym ty negatywnym i szkodliwym zjawiskiem, najpierw wykonując postanowienia ustawy o pomocy społecznej a później ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Realizacja zadania odbywa się głównie poprzez prowadzenie, w tym finansowanie, działalności Ośrodka Interwencji Kryzysowej, przy ścisłej współpracy ze wszystkim gminami w powiecie. Podstawową formą pomocy jest specjalistyczne poradnictwo psychologiczne, prawne i i inne. O potrzebie tego typu wsparcia najdobitniej świadczy ilość chętnych, a może bardziej zmuszonych do szukania takiego właśnie wsparcia. Realizacja działań ujętych w uchwalanym dokumencie pozwoli rozszerzyć, przede wszystkim w rozumieniu ram czasowych jak i jakościowych zakres usług, czynią je tym samym łatwiej dostępnymi, pozwoli skrócić czas między nastąpieniem zdarzenia a otrzymaniem pomocy itp. Doprowadzając w efekcie do większej skuteczności i efektywności tejże pomocy. Utworzenie ośrodka świadczącego całodobowe usługi zmieniłoby w zasadniczy sposób jakość i zakres usług w tej dziedzinie, znacząc m.in. takie bariery jak brak możliwości uzyskania natychmiastowej pomocy w godzinach nocnych, dniach wolnych od pracy, uzyskania schronienia w dłuższym okresie czasu itp. Zaznaczyć i podkreślić trzeba, że realizacja działań, a następnie ich efekty uzależnione są od wielu czynników, w tym samym osób krzywdzonych w wyniku przemocy domowej ich woli zwracania się o pomoc, chęci współpracy w przełamywaniu swojej trudnej sytuacji itp. Uzależnione są od współpracy i koordynacji działań właściwych służb, a także i chyba przede wszystkim od możliwości pozyskiwania środków na realizację zakładanych celów. 17

18 7. Spis tabel i wykresów. Tabele: 1. Skala przemocy na terenie powiatu według danych Komendy powiatowej policji s Przemoc w rodzinie w latach i według Komendy Powiatowej Policji s Rodzaj poradnictwa specjalistycznego wobec osób dotkniętych problemem przemocy domowej w Ośrodku Interwencji Kryzysowej w 2014 r. s. 11 Wykresy: 1. Osoby krzywdzone w wyniku przemocy domowej w 2014 r. w podziale na kobiety, mężczyzn i nieletnich w 2014 r. s Sprawcy przemocy domowej w 2014 r. w podziale na kobiety, mężczyzn i nieletnich s Klienci Ośrodka Interwencji Kryzysowej dotknięci lub zagrożeni przemocą domową w stosunku do ogółu osób korzystających z pomocy Ośrodka w latach s

19 19