PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI STARY KORNIN. Na LATA

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr Rady Gminy Dubicze Cerkiewne z dnia 09 lipca 2013r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI STARY KORNIN Na LATA GMINA DUBICZE CERKIEWNE POWIAT HAJNOWSKI WOJEWÓDZTWO PODLASKIE przyjęty na zebraniu wiejskim w dniu 6 lipca 2013r.

2 1.ZAŁOŻENIA PLANU ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Plan Odnowy Miejscowości obejmuje wykaz priorytetów i celów rozwoju sołectwa Stary Kornin na lata zgodnie z dokonaną przez społeczność lokalną analizą zasobów i ustaloną hierarchią potrzeb. Podstawowym celem przygotowania Planu, w oparciu o konsultacje społeczne, jest pobudzenie aktywności lokalnych środowisk i stymulowanie współpracy mieszkańców na rzecz rozwoju oraz promocji wartości związanych z miejscową specyfiką społeczną, kulturową i przyrodniczą. Na podstawie konsultacji społecznych, w trakcie rozmów i podczas zebrania mieszkańców, określono wszystkie ważne obszary problemowe oraz preferencje rozwojowe wynikające z istniejących uwarunkowań. Zasięg terytorialny Planu wyznaczają granice administracyjne sołectwa. Plan obejmuje cele i priorytety, których realizacja sięga również nowego okresu programowania funduszy europejskich ( ). Plan przewiduje okresową ocenę i aktualizację wskazanych priorytetów i zadań do realizacji w ramach konsultacji społecznych. Plan Odnowy Miejscowości wskazuje zadanie inwestycyjne przewidziane do realizacji w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata /PROW / przyjętego przez Radę Ministrów 1 sierpnia 2006r. zaakceptowanego na posiedzeniu Komitetu Rozwoju Obszarów Wiejskich Unii Europejskiej w dniu 24 lipca 2007r.w ramach Działania Osi 3 - Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej Odnowa i Rozwój Wsi i 3.3.Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej. Wskazane w Planie Odnowy Miejscowości Stary Kornin inwestycje stanowią podstawę do konstruowania montażu finansowego i przygotowania aplikacji o wsparcie finansowe ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Dokument Plan Odnowy Miejscowości został przygotowany zgodnie z wytycznymi Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata i przyjęty uchwałą zebrania mieszkańców wsi Werstok w dniu 01 czerwca 2013 roku. Dokument jest spójny z Strategią Zrównoważonego Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy i Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Dubicze Cerkiewne oraz Planem Rozwoju Lokalnego Gminy Dubicze Cerkiewne. Realizacja wskazanych przedsięwzięć inwestycyjnych uzależniona jest od odpowiedniego montażu finansowego środków pochodzących z różnych źródeł. Plan Odnowy Miejscowości Stary Kornin został opracowany przy udziale mieszkańców wsi w oparciu o konsultacje społeczne. W opracowaniu programu brali udział: - Anna Charytoniuk - sołtys wsi, przewodniczący Rady Sołeckiej - Nina Oksentiuk radna wsi Stary Kornin - Mirosław Boszko - członek Rady Sołeckiej - Piotr Szwarc członek Rady Sołeckiej - Paweł Doliński- członek Rady Sołeckiej - ks. Mikołaj Markiewicz Proboszcz Parafii Prawosławnej pw. Św. Archanioła Michała Opracowanie programu oraz jego realizacja w najbliższych latach ma na celu: 2

3 zwiększenie aktywności mieszkańców oraz ich zaangażowania w sprawy rozwoju wsi zagospodarowanie i upiększanie terenu wsi poprawę warunków życia mieszkańców stworzenie warunków do zatrzymania młodzieży na wsi, stworzenie szansy uzyskania środków finansowych w ramach funduszy strukturalnych Unii Europejskiej poprawa warunków środowiska i krajobrazu oraz infrastruktury społecznej i technicznej 2. CHAREKTERYSTYKA GMINY DUBICZE CERKIEWNE Gmina Dubicze Cerkiewne leży w powiecie hajnowskim, w sąsiedztwie Puszczy Białowieskiej, w obszarze chronionego krajobrazu o wysokich walorach turystycznych i krajobrazowych obejmującym tereny ekologicznie czyste. Gmina jest członkiem :Stowarzyszenia Gmin Puszczy Białowieskiej, Euroregionu Puszcza Białowieska Związku Komunalnego Gmin Puszczy Białowieskiej, LGD Puszcza Białowieska, Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego Pod względem podziału administracyjnego leży w województwie podlaskim w południowo wschodniej jego części i graniczy z gminami: od północy, północnego wschodu i wschodu z gminą Hajnówka, od południa i południowego zachodu z gminą Kleszczele, od zachodu z gminą Orla (powiat bielski), od północnego zachodu z gminą Czyże, natomiast południowo wschodnia granica gminy stanowi granicę państwa z Republiką Białoruś na odcinku ok.8 km. Miejscowość Dubicze Cerkiewne jest siedzibą Urzędu Gminy. Gmina liczy 1734 mieszkańców (dane z 31 grudnia 2012r.). Obszar jej wynosi 151,2 km 2. Sieć osadnicza gminy liczy 29 miejscowości wiejskich wchodzących w skład 17 sołectw. Zasadniczą część powierzchni gminy Dubicze Cerkiewne zajmują lasy i tereny zadrzewione - 51%. Użytki rolne stanowią około 43% powierzchni ogólnej gminy, z tego grunty orne zajmują 26 % powierzchni a łąk i pastwisk 17 %. Pozostałe grunty-6%. Warunki komunikacyjne na terenie gminy są dość dobre. Przez teren gminy nie przebiega żadna droga krajowa, przebiega natomiast droga wojewódzka nr 685 relacji Hajnówka Kleszczele o długości 14,8 km o nawierzchni twardej, bitumicznej. Obszar gminy obejmuje 67,6 km dróg powiatowych, z czego prawie 96% to drogi utwardzone. Długość dróg gminnych wynosi 39,7 km, z czego zaledwie 6,5% to drogi o powierzchni utwardzonej. Przez teren gminy przebiega również linia kolejowa relacji Siedlce Czeremcha Hajnówka Siemianówka granica państwa. Długość linii kolejowej wynosi około 9,65 km. Gęstość sieci kolejowej kształtuje się na poziomie około 6,4 km/100 km². Obsługa podróżnych odbywa się na stacji Witowo. W gminie Dubicze Cerkiewne głównym źródłem zasilania w energię elektryczną jest stacja transformatorowo rozdzielcza w Hajnówce. Odbiorcy energii elektrycznej są obsługiwani przez układ linii napowietrznych lub kablowych. Na terenie gminy nie ma zaopatrzenia w gaz w układzie sieciowym. Mieszkańcy korzystają z gazu propan-butan w butlach, najczęściej używanych do kuchenek gazowych. Siecią telefoniczną objętych jest blisko 575 domostw. Gminny system telekomunikacji włączono w wojewódzki system linii kablowych światłowodowych, relacji Milejczyce-Czeremcha - Kleszczele-Dubicze Cerkiewne. Obszar gminy objęty jest systemem telefonii komórkowej obsługiwanej przez operatorów sieci T MOBILE, ORANGE, PLUS GSM, PLAY 3

4 Gmina Dubicze Cerkiewne jest gminą typowo rolniczą. Liczba podmiotów gospodarczych podejmujących działalność gospodarcza utrzymuje się na tym samym poziomie od kilku lat. Na terenie gminy przeważają podmioty gospodarcze prowadzące działalność handlową, usługową, produkcyjną. Największe firmy w gminie to: 1.Dworek Polski sp.j. z siedzibą Zalesie Górne zajmuje się stylowym budownictwem drewnianym, 2.PPHU STOL-JANO Dubicze Cerkiewne stolarstwo, 3.Bar Zajazd u Jana Dubicze Cerkiewne gastronomia 4.Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Starym Korninie produkcja roślinna i zwierzęca( tucz trzody chlewnej) 5. Stacja Paliw i Dom Gościnny Pronar Narew handel, gastronomia 6. Przedsiębiorstwo Handlowe NEPTUN Zakład Gastronomiczny Bożena Kiryluk handel i gastronomia Siedzibą gminy jest miejscowość Dubicze Cerkiewne. Pełni ona funkcję ośrodka obsługi lokalnej w zakresie: ochrony zdrowia, kultury, obsługi administracyjnej i oświaty. Na terenie Gminy istnieje jedna placówka opieki zdrowotnej lekarz pierwszego kontaktu, poradnia stomatologiczna i punkt apteczny. W zakresie obsługi mieszkańców gminy działalność prowadzą następujące instytucje zlokalizowane w m. Dubicze Cerkiewne : Urząd Gminy Agencja Pocztowa Punkt Obsługi Klienta Banku Spółdzielczego w Hajnówce Placówka Straży Granicznej Gminna Biblioteka Publiczna Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji Zespół Szkolno-Oświatowy Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej Na terenie gminy także prowadza działalność stowarzyszenia: Stowarzyszenie Rozwoju Ziemi Dubickiej Bachmaty z siedziba w Grabowcu Klub Sportowy Błyskawica Dubicze Cerkiewne Aktywnie działają także na niwie społecznej Koła Gospodyń Wiejskich w Dubiczach Cerkiewnych i Grabowcu a także Koło Emerytów i Rencistów. Na obszarze gminy Dubicze Cerkiewne przeważają lasy i tereny zadrzewione, oraz użytki rolne, w związku z tym znaczna część mieszkańców zatrudniona jest w rolnictwie i leśnictwie. Środowisko naturalne gminy Dubicze Cerkiewne stanowi atrakcję dla gości z kraju i zagranicy. Bogactwo przyrody tego obszaru niepowtarzalnie komponuje się z pięknem tutejszych krajobrazów. Walory środowiskowe i turystyczne gminy zachęcają do wypoczynku, z dala od hałaśliwych i zatłoczonych miejskich aglomeracji. Stanowią także ofertę dla inwestorów zainteresowanych lokowaniem kapitału, głównie w sferze budownictwa letniskowego i obsługi ruchu turystycznego. Położenie gminy w regionie,,zielonych Płuc Polski oraz dostępność komunikacyjna terenów o dużej wartości przyrodniczej z okazami roślin i zwierząt nie występującymi w innych obszarach stawiają gminę Dubicze Cerkiewne w czołówce gmin regionu mogących służyć jako zaplecze i baza noclegowa dla turystyki krótko pobytowej. Atrakcją turystyczną gminy jest swoista kultura ukształtowana współistnieniem różnych tradycji, mozaiką religii oraz oryginalna, drewniana architektura. Kultywowanie obyczajów i religii objawia się w licznych odpustach, uroczystościach obrzędowych, obchodach świąt sięgających w głąb historii. Ciekawa i bogata jest tradycja rękodzieła ludowego, a wyroby rękodzielnicze możemy zobaczyć i kupić prawie w każdej wsi. 4

5 2.1. Walory turystyczne Walory przyrodnicze 1.Obszary Chronionego Krajobrazu Puszcza Białowieska obejmujące większą część gminy, 2.Rezerwat Czechy Orlańskie, którego celem jest zachowanie naturalnego charakteru fragmentu borów sosnowo-świerkowych, oraz rezerwat Starzyna cel zachowanie w naturalnym stanie fragmentu Puszczy Białowieskiej, 3. Użytki ekologiczne obejmujące 15 wydzielonych obszarów stanowiących ekosystemy bagienne, 4.Pomniki przyrody (13 pojedynczych okazałych drzew, 1 głaz narzutowy, 2 zlepieńce), 5.Zbiornik małej retencji na rz. Orlanka Walory kulturowe zabytkowe układy przestrzenne wsi oraz liczne zabytkowe obiekty drewnianego budownictwa wiejskiego, zespół dworski w Jodłówce z 1901 r. wraz z parkiem krajobrazowym z pozostałościami dawnych kompozycji, drewniany wiatrak holenderski w Koryciskach z 1948 r., z zachowanymi urządzeniami mechanicznymi, wiatrak-koźlak w Grabowcu z 1941 r. brak śmigieł, wewnątrz dobrze zachowane urządzenia mechaniczne do przemiału zboża, cerkiew p.w. Podwyższenia Krzyża Pańskiego we wsi Werstok. Najstarsza cerkiew w gminie zbudowana w 1768 r., cerkiew p.w. Św. Anny w Starym Korninie z 1892r, cerkiew p.w. Św. Michała w Starym Korninie zbudowana w 1893r., liczne krzyże wotywne z początku XX w. cerkiew p.w. Opieki Przenajświętszej Bogurodzicy w Dubiczach Cerkiewnych Izba Kultury i Tradycji OSP w Dubiczach Cerkiewnych Miejsca kultu religijnego i uroczystości odpustowe: kapliczka (wybudowana w latach 70 w kształcie werandy nakrytej czterospadowym dachem z małą kopułką zwieńczoną krzyżem prawosławnym) nad źródłem (studnia) z cudowną wodą w Starym Korninie oraz cerkiew p.w. Św. Anny 7 sierpnia- odpust parafialny Św. Anny w Starym Korninie W związku z rekonstrukcją Starokorniańskiej Ikony Matki Bożej odpust pod jej wezwaniem odbywający się w pierwszą niedzielę po 28 sierpnia (Zaśnięcie Najświętszej Marii Panny). 5

6 28 sierpnia odpust parafialny Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w m. Werstok 12 lipca odpust parafialny Św. Piotra i Pawła w Dubiczach Cerkiewnych 14 października odpust parafialny Opieki Przenajświętszej Bogurodzicy w Dubiczach Cerkiewnych Imprezy folklorystyczne Festyn Na Iwana na Kupała (lipiec), Festyn Kultury Białoruskiej (sierpień ) Festyn białoruski organizowany przez Stowarzyszenie Muzeum Kultury Białoruskiej w Hajnówce I tam żywuć ludzi 2.2 Infrastruktura turystyczna Baza noclegowa Ośrodek Wypoczynkowy "Bachmaty" z bazą noclegową dla 32 osób w 4 domkach wolno stojących (pokoje 2,3,4 osobowe) nad zalewem o powierzchni 5,6 ha na rzece Orlanka. W okresie letnim funkcjonuje tu wypożyczalnia sprzętu pływackiego (rowery wodne, kajaki, żaglówki). Do dyspozycji są wyznaczone dwa kąpieliska dla dzieci i dorosłych. W sezonie letnim możliwe jest uprawianie wędkarstwa, zbiornik wodny rokrocznie jest zarybiany szlachetnymi gatunkami ryb, sezonowe schronisko młodzieżowe przy Zespole Szkolno - Oświatowym (25 miejsc), kwatery agroturystyczne: Agroturystyka pod wiatrakiem " - Domki u Rybaków - Dubicze Cerkiewne 10 miejsc noclegowych. Szimoniuk Grabowiec 12 miejsc noclegowych Skoworodko Dubicze Cerkiewne 9 miejsc noclegowych. N. Leoniuk Dubicze Cerkiewne 10 miejsc noclegowych. J. Nesteruk Dubicze Cerkiewne 6 miejsc noclegowych. J. Czmiel Jelonka 6 miejsc noclegowych. M. Korch Kraskowszczyzna - 5 miejsc noclegowych. Pensjonat Koral Dubicze Cerkiewne 10 miejsc noclegowych Romaniuk Werstok 8 miejsc noclegowych. Sztukowska Werstok 5 miejsc noclegowych. Gospodarze utrzymują budynki w stylu regionalnym i zabezpieczają turystom wszystko co możliwe dla odpoczynku na łonie natury z możliwością korzystania w gospodarstwie ze wszystkich możliwych zajęć i potraw regionalnych. Oferują przejażdżki bryczką lub furmanką, wycieczki rowerowe, spacery po terenach leśnych przyległych do Puszczy Białowieskiej, miejsca na ognisko. Istnieje też możliwość zaopatrzenia na miejscu w warzywa, owoce, jajka, mleko itp. 6

7 2.2.2 Gastronomia Zajazd u Jana w Dubiczach Cerkiewnych, agroturystycz- domowa kuchnia w pensjonacie Koral jak też w innych 9 kwaterach nych, domowe obiady w Domu Gościnnego firmy PRONAR domowa kuchnia w gospodarstwach agroturystycznych Szlaki turystyczne i ścieżki przyrodnicze szlak rowerowy (zielony, 41 km) na odcinku Dubicze Cerkiewne Werstok Topiło Białowieża, szlak rowerowy (czerwony 85 km) na odcinkach: Zbucz - Stary Kornin - Dubicze Cerkiewne Grabowiec Kleszczele, ścieżka przyrodniczo-leśna na Obszarze Natura 2000 w rezerwacie Czechy Orlańskie (2 km), wyznaczona przez Nadleśnictwo Bielsk w Bielsku Podlaskim, podlaski Szlak Kulturowy Drzewo i Sakrum. 2.3 Środowisko przyrodnicze Gmina Dubicze Cerkiewne leży w sąsiedztwie Puszczy Białowieskiej w powiecie hajnowskim. Znaczną część obszaru gminy stanowią równiny i lasy. Teren gminy Dubicze Cerkiewne położony jest w obrębie mezoregionu Równiny Bielskiej, leżącej w makroregionie Niziny Północno - Podlaskiej. Cechą charakterystyczną tego obszaru jest płaskie ukształtowanie powierzchni z nielicznymi płytkimi obniżeniami oraz grupami łagodnych wzniesień. W obrębie gminy można wyróżnić dwa obszary: piaszczystą równinę sandrową Puszczy Białowieskiej, zajmującą południowo - wschodnią i północno wschodnią część gminy, równinę gliniastą, rozciągającą się na północny i południowy zachód od miejscowości Dubicze Cerkiewne. Średnia roczna temperatura w tym obszarze klimatycznym to ok. 6,7 6,9 C. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń z temperaturą -4,4 C, natomiast najcieplejszym miesiącem jest lipiec ze średnią temperaturą ok. 17,6-17,8 C. Teren gminy Dubicze Cerkiewne cechuje się występowaniem gleb, które zaliczane są do glin, piasków gliniastych oraz piasków słabo gliniastych całkowitych i podścielonych piaskiem luźnym oraz piasków luźnych całkowitych. Zgodnie z typologią gleb, gleby gminy zaliczane są do gleb piaskowych i są to np. gleby bielicowe, rdzawe, brunatne kwaśne. Gleby bardziej żyzne skupiają się w zachodniej i północnozachodniej części gminy. Zaliczają się do nich gleby pseudo bielicowe, brunatne właściwe, gleby brunatne wyługowane i kwaśne oraz czarne ziemie. Na obszarze gminy dominują bardzo słabe gleby VI i V klasy bonitacyjnej, zajmując łącznie ponad 66% powierzchni gruntów ornych. W przypadku użytków zielonych, ponad 54% powierzchni użytków stanowią gleby V klasy bonitacyjnej. Na obszarze gminy Dubicze Cerkiewne bardzo dużą powierzchnię, bo ponad 30% użytków rolnych, zajmują gleby marginalne. 7

8 Gmina Dubicze Cerkiewne pod względem hydrograficznym należy do zlewni dwóch rzek Narwi i Bugu. Sieć rzek na obszarze gminy tworzona jest przez rzekę Orlankę znajdującą się w zlewni rzeki Narwi, oraz przez jej główny dopływ rzekę Orla. Są to rzeki odprowadzające wody z większej części obszaru gminy do Narwi. Podstawowy układ sieci rzecznej w zlewni rzeki Bug tworzą rzeki Perebel i Policzna, będące dopływami rzeki Leśna Prawa, która jest prawobrzeżnym dopływem Bugu. Na obszarze gminy Dubicze Cerkiewne wody podziemne występują głównie w piaszczysto żwirowych utworach czwartorzędowych i trzeciorzędowych oraz węglanowych utworach kredowych. Gmina Dubicze Cerkiewne zlokalizowana jest w obrębie występowania wodonośnych utworów kredowych znajdujących się na głębokości m. Podstawowym źródłem zaopatrzenia ludności w wodę pitną i na potrzeby gospodarcze na obszarze gminy są wody podziemne, pochodzące z utworów czwartorzędowych. Ujęcia wód podziemnych na terenie gminy Dubicze Cerkiewne: Dubicze Cerkiewne dwie studnie o głębokości ok. 59 m i wydajności ok. 66 m³/godz. przy depresji 26 i 20 m, Stary Kornin dwie studnie głębinowe, pierwsza o głębokości 64 m i wydajności 104 m3/godz., druga studnia o głębokości 64 m i wydajności 91 m 3 /godz. Łączna wydajność obu studni wynosi 175 m³/godz. przy depresji 8,2 m. Grunty pod lasami i zadrzewieniami zajmują powierzchnię 7680 ha. Lesistość gminy wynosi 51% i jest zdecydowanie wyższa od średniej województwa podlaskiego (29,6%). Dominuje tu bór mieszany świeży, las mieszany i las świeży, przy głównym udziale boru świeżego, lasu wilgotnego i olsu. W siedliskach boru mieszanego świeżego przeważają drzewostany sosnowo świerkowe z domieszką dębu i brzozy. Siedliska olsu charakteryzują się występowaniem w drzewostanie głównie jesionu, olszy, oraz świerku, brzozy i osiki. Na obszarze gminy Dubicze Cerkiewne występowanie złóż surowców mineralnych związane jest z położeniem gminy oraz z utworami czwartorzędowymi pokrywającymi powierzchnię gminy. W obrębie gminy występują złoża kruszywa naturalnego w miejscowości Czechy Orlańskie. Do obszarów objętych ochroną prawną na terenie gminy Dubicze Cerkiewne zaliczamy: Rezerwaty przyrody, Obszary chronionego krajobrazu, Pomniki przyrody, Użytki ekologiczne. 2.4 Rezerwaty przyrody na terenie gminy: 1. Starzyna fragment rezerwatu leśno - ornitologicznego położonego w obrębie Nadleśnictwa Hajnówka o powierzchni 370,08 ha. Celem ochrony jest zachowanie w niezmienionym stanie naturalnych walorów fragmentu Puszczy Białowieskiej z bogatą florą oraz dobrze wykształconymi zespołami leśnymi. 2. Czechy Orlańskie rezerwat leśny położony na obszarze Nadleśnictwa Bielsk, obejmuje powierzchnię 77,95ha. Podstawowym celem ochrony jest zachowanie naturalnych zbiorowisk leśnych, które stanowią pozostałość po Puszczy Bielskiej. 3. Rezerwat Jelonka utworzony w 1989 r. o powierzchni 227 ha, położony na terenie Nadleśnictwa Bielsk Podlaski, w gminie Kleszczele (przy granicy gminy Dubicze Cerkiewne). Do obszarów chronionego krajobrazu na terenie gminy Dubicze Cerkiewne należy obszar chronionego krajobrazu Puszczy Białowieskiej. Ochrona przyrody ma na celu zachowanie różnorodności biologicznej, utrzymanie i przywracanie do stanu naturalnego wszystkich zasobów przyrody (drzewostanów i siedlisk le- 8

9 śnych), zapewnienie ciągłości istnienia wszystkich gatunków roślin i zwierząt w ich naturalnym środowisku, zachowanie dziedzictwa geologicznego. Obszar Puszczy Białowieskiej jest zaliczany do ostoi naturalnych puszcz nizinnych w Europie. Na obszarze gminy za pomniki przyrody uznano 13 pojedynczych drzew oraz 1 głaz narzutowy i 2 zlepieńce. Obszar gminy Dubicze Cerkiewne cechuje się czystym powietrzem atmosferycznym. W gminie Dubicze Cerkiewne nie występują praktycznie żadne większe źródła emitujące zanieczyszczenia do powietrza atmosferycznego. Głównym źródłem emitującym zanieczyszczenia do powietrza na terenie gminy są kotłownie lokalne i paleniska indywidualne, w mniejszym stopniu również środki transportu. 2.5 Infrastruktura techniczna gminy Ujęcia, wodociągi i stacje uzdatniania wody W gminie funkcjonują dwa ujęcia wody podziemnej w Dubiczach Cerkiewnych i Starym Korninie. Źródłem poboru wody w Dubiczach Cerkiewnych jest ujęcie wody podziemnej z utworów czwartorzędowych. Woda ujmowana jest z dwóch studni wierconych z drugiej warstwy wodonośnej. Źródłem poboru wody dla miejscowości Werstok jest to samo ujęcie. Gmina Dubicze Cerkiewne jest zwodociągowana w 99%, natomiast długość sieci kanalizacyjnej obejmuje zaledwie 8% obsługiwanych mieszkańców Gospodarka ściekowa. Na terenie gminy, w miejscowości Dubicze Cerkiewne, funkcjonuje biologiczna oczyszczalnia ścieków wybudowana w październiku 2002r. Wyposażona jest w punkt zlewny ścieków dowożonych, pompownię ścieków surowych ze zbiornikiem retencyjnym, oczyszczalnię biologiczną systemu BIOGEST, kanały grawitacyjne ścieków surowych i oczyszczonych. W roku 2012 została oddana do użytku druga oczyszczalnia ścieków zbudowana w miejscowości Stary Konin z przeznaczeniem dla oczyszczania ścieków pochodzących ze wsi Jagodniki, Stary Kornin i Koryciski. System gospodarki ściekowej jest także obsługiwany przez 110 przydomowych oczyszczalni ścieków zlokalizowanych praktycznie w każdej miejscowości gminnej oraz sieć kanalizacji zbiorczej od łącznej długości 11,15 km Całkowicie jest skanalizowana wieś Dubicze Cerkiewne oraz Ośrodek Wypoczynkowy Bachmaty i wieś Jagodniki Gromadzenie i unieszkodliwianie odpadów Od dnia 1 lipca 2013r zaczną obowiązywać nowe zasady odbioru odpadów komunalnych na terenie Gminy Dubicze Cerkiewne. Dotychczasowy system odbioru odpadów, który polegał na segregacji odpadów systemem gniazdowym (segregowane były szkło i plastik, koszty odbioru tych odpadów ponosiła gmina) oraz odbiorze zmieszanych odpadów bezpośrednio od gospodarstw na podstawie umowy pomiędzy przedsiębiorstwem odbierającym a właścicielem gospodarstwa, przestaje istnieć z dniem 30 czerwca 2013r. Firma odbierająca odpady od 1 lipca 2013r zostanie wybrana przez Gminę Dubicze Cerkiewne w trybie przetargowym. Jej obowiązkiem będzie odbiór bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych większość rodzajów odpadów wytwarzanych w gospodarstwie. Część wytwarzanych odpadów, które ze względu na swoje właściwości nie może być zakwalifikowana do segregacji ani do odpadów zmieszanych można będzie przekazać do Gminne- 9

10 go Punktu Zbiorki Odpadów w Dubiczach Cerkiewnych lub przechować na terenie nieruchomości do czasu odbioru przez firmę obsługująca gminę. Podmioty gospodarcze, parafie, urzędy, właściciele cmentarzy, gospodarstwa agroturystyczne są także objęci nowym systemem gospodarki odpadami z tym, że nie uiszczają opłaty na rzecz gminy, lecz obowiązane są do zawarcia umowy na odbiór odpadów z dowolną firmą prowadzącą działalność w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów. Odpady budowlane powstające na terenie nieruchomości oraz w czasie prowadzenia robót budowlanych przez podmioty gospodarcze będą gromadzone w odrębnych pojemnikach. Koszty ich odbioru ponoszą niezależnie właściciele. 3.CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI Opis miejscowości. Stary Komin - ulicówka, 84 zagrody, ok.300 mk., położona w odległości 6 km na pn. od Dubicz Cerkiewnych. Założona przed 1570 jako Kornin ( przymiotnik Stary dodano po 1596r.) Nazwa wsi prawdopodobnie od osadnika Korno /cerkiewne Kornilij/ po polsku Kornel. Wieś powstała na obszarze dawnej Puszczy Bielskiej i należała do dóbr królewskich, leśnictwa bielskiego. Mieszkańcy są potomkami osadników pochodzących z pn. Ukrainy - do dziś używana jest gwara północno-ukraińska a ludność wyznaje prawosławie. Do zwiedzenia dwie drewniane. cerkwie, kapliczka nad źródełkiem z cudowną wodą, pomnik przyrody -topola, kilkanaście krzyży wotywnych, zabytkowe budownictwo mieszkaniowe charakterystyczne dla Podlasia, cmentarz przy cerkiewny z oryginalnymi krzyżami i nagrobkami, budynek drewniany byłej szkoły podstawowej wraz z placem i ogrodem.we wsi znajduje się sklep, remizo- świetlica, Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna, przystanek PKS. 3.1 DIAGNOZA AKTUALNEJ SYTUACJI WSI STARY KORNIN Co ją wyróżnia?. słynąca z cudów w przeszłości i zrekonstruowana w czasach współczesnych Ikona Starokorniańskiej Matki Bożej Czyste środowisko naturalne Prężnie działająca Ochotnicza Straż Pożarna rolniczy charakter wsi trasa Szlaku Kulturowego Drzewo i Sakrum Brak zakładów przemysłowych uciążliwych dla środowiska. dobrze prosperująca Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Możliwość zaopatrzenia się w zdrową żywność u miejscowych rolnik natu- Miejscowa ludność wytwarza artykuły rękodzieła ludowego na bazie materiałów ralnych i runa leśnego; gałęzi brzozy, wikliny nie koronowej, słomy znany na terenie Województwa Podlaskiego odpust Św. Anny przyciągający duże rzesze wiernych dwie drewniane zabytkowe cerkwie p.w. św. Anny i p.w. św. Archanioła Michała, 10

11 3.1.2 Jakie pełni funkcje? Wieś Stary Kornin jest miejscem zamieszkania 8,21% ogółu mieszkańców gminy W obrębie wsi Stary Kornin znajduje się około 30 gospodarstw rolnych Kim są mieszkańcy? Wieś Stary Kornin liczy 137 mieszkańców. Właściciele indywidualnych gospodarstw rolnych. Pracownicy zakładów pracy na terenie gminy i poza nią. Emeryci, renciści i bezrobotni. Kilka rodzin zajmuje się usługami. Kilka rodzin to tzw. przyjezdni z dużych aglomeracji Co daje utrzymanie? Praca we własnym indywidualnym gospodarstwie rolnym, Praca zarobkowa na terenie miejscowości, na terenie gminy i poza terenem gminy, Świadczenia socjalne typu: renty, emerytury, zasiłki dla bezrobotnych, Praca na własny rachunek w usługach lub handlu Jak zorganizowani są mieszkańcy? Ochotnicza Straż Pożarna Chór Parafialny Rada Parafialna Rada Sołecka W jaki sposób rozwiązują problemy? Zwracanie się do instytucji i organizacji działających na terenie gminy, do radnego, do sołtysa, do gminy. Na zebraniach wiejskich Jak wygląda nasza wieś? Brak chodników Oświetlenie występuje w całej wsi /zmodernizowane/ Budynek remizo -świetlicy wiejskiej obecnie znajduje się w remoncie przy 11

12 dofinansowaniu ze środków PROW na lata Droga przebiegająca przez wieś wymaga miejscowej modernizacji nawierzchni budynek byłej szkoły podstawowej wraz z placem i ogrodem po remoncie może być zagospodarowany na cele związane z działalnością Parafii Prawosławnej w Starym Korninie ( np. Dom Pielgrzyma) Na terenie wsi brak kanalizacji, większość gospodarstw podłączona jest do szczelnych zbiorników Budynek po nie istniejącej zlewni - do zagospodarowania Stacja uzdatniania wody wymaga remontu i unowocześnienia Jakie obyczaje i tradycje są przez nas pielęgnowane? Kultywowanie tradycji ludowych Indywidualne formy pielęgnacji różnorodnych tradycji i zwyczajów ludności białoruskiej i ukraińskiej w czasie uroczystości rodzinnych, festynach Uroczystości religijne- obchody świat, kultywowanie tradycji odpustów parafialnych pielęgnowanie tradycyjnej, regionalnej kuchni Jak wyglądają mieszkania i obejścia? Występuje zróżnicowanie starej i nowej zabudowy. Zabudowa jednorodzinna, w większości budownictwo mieszkaniowe z lat murowane i drewniane wraz z budynkami gospodarczymi. Występuje zróżnicowanie o dbałość, estetykę oraz ład i porządek na posesjach, można zauważyć stały postęp w tym zakresie. Wygląd sporej grupy mieszkań i obejść zadbany. Mieszkańcy dbają o porządek przed posesjami, zauważalne to jest szczególnie w okresie letnim( koszenie trawy) Sporadycznie występują zaniedbania jeżeli chodzi o porządek na posesjach i placach niezabudowanych i niezamieszkałych. Wieś podłączona do wodociągu gminnego. Brak kanalizacji sanitarnej we wsi. Brak gazyfikacji Do większości budynków podłączono telefony stacjonarne Jaki jest stan otoczenia i środowiska? Bliskość lasów oraz niewielki ruch kołowy sprzyja jakości i czystości powietrza. Brak źródeł zanieczyszczeń powodujących degradację środowiska. Wieś podłączona jest do gminnej sieci wodociągowej w 99 % 12

13 zlikwidowane zostało wiejskie wysypisko śmieci, zagospodarowany został teren wysypiska poprzez budowę lokalnej oczyszczalni ścieków przeznaczonej do odbioru ścieków z m. Jagodniki( ścieki z tej miejscowości są odbierane kanalizacji zbiorczej od 2012r.) w m. Koryciski i Stary Kornin budowa kanalizacji jest planowana( w roku 2012 złożony został wniosek o dofinansowanie projektu w ramach Programu PROW na lata ) Jakie są powiązania komunikacyjne? Dobrze rozwinięty transport prywatny. Funkcjonuje komunikacja PKS ( połączenie z miastami powiatowymi Hajnówka i Bielsk Podlaski) Co proponujemy dzieciom i młodzieży? Możliwość skorzystania ze świetlicy wiejskiej i placu przyległego do świetlicy( gry planszowe, tenis stołowy, gry i zabawy na świeżym powietrzu) możliwość skorzystania z boiska sportowego ( plac byłej szkoły podstawowej) 3.2. ANAIZA ZASOBÓW WSI STARY KORNIN ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE Walory krajobrazowe Są o znaczeniu dużym: Zróżnicowany krajobraz rolniczy, z dużym udziałem roślinności naturalnej Część terenów sołectwa około 25 ha zajmują lasy Walory przyrodnicze Kompleks leśny. Występują sporadycznie. Zalesiane są użytki rolne o niskiej klasie bonitacji, których użytkowanie rolnicze jest nieopłacalne. Wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) Brak naturalnych cieków wodnych, występują stawy wodne ( kopane na początku lat 90) Gleby Gleby klasy 3,4 i 5 klasy bonitacji( grunty orne i użytki zielone) Kopaliny Nie występują ŚRODOWISKO KULTUROWE Walory architektury wiejskiej, zabytki i osobliwości kulturowe Są o znaczeniu dużym: Pierwotne rozplanowanie wsi w formie długiej ulicówki W zabudowie wiejskiej wyróżniają się następujące obiekty: 13

14 STARY K0RNIN Krzyż wotywny, drewniany na końcu wsi ustawiony w k. XIX. STARY KORNIN Dom drewniany, zbudowany w latach 30 XX w. fundament kamienny, pokryty betonem. Ściany o konstrukcji zrębowej, oszalowane. Dach dwuspadowy o d frontu weranda ganek ozdobny z szybkami różnych rozmiarów. Architekturą nawiązuje do dworku - ustawienie frontem do ulicy, okna symetrycznie rozmieszczone względem ganku. W latach międzywojennych siedziba zarządcy majątku, w czasach władzy radzieckiej- siedziba gminy (sielsowiet), w okresie powojennym budynek plebanii Parafii Prawosławnej w Starym Korninie. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków. STARY KORNIN Krzyż wotywny, drewniany. wystawiony około 1910 r., w przed domem, przy płocie od ulicy. Na belce pionowej inskrypcja w języku rosyjskim błagająca Chrystusa o zmiłowanie. Na szczycie mały, stalowy krzyż kowalskiej roboty. STARY KORNIN 34 Budynek szkoły podstawowej, drewniany, zbudowany w 1atach 30 XX w., remontowany. Na planie prostokąta z przybudówką od pd. Ściany konstrukcji zrębowej, oszalowane, szczyt obity ozdobnie. Stanowi przykład typowego budynku szkolnego z okresu dwudziestolecia międzywojennego. STARY KORNIN 32 Kapliczka nad źródłem /studnią/ z cudowną wodą, w pobliżu cerkwi. Wg miejscowej ludności woda tu uznawana jest za leczniczą od niepamiętnych czasów, ale najprawdopodobniej od ok. 1710r. kiedy to szalała tu epidemia dżumy. Kapliczka zbudowana 1atach 70 ma kształt werandy nakrytej czterospadowym dachem z małą kopułką zwieńczoną krzyżem prawosławnym. Wewnątrz studnia z cudowną wodą. Kamień znajdujący się przy bramce wejściowej na przycerkiewny cmentarz z napisem SOZDAN SEI CHRAM ROKU świadectwo wzniesienia pierwszej świątyni, której budowa trwała w latach ; kamień o wymiarach 40-65x85-80cm, napis ryty cyrylicą - Cerkiew p.w. św.anny, dawniej unicka, obecnie prawosławna. Zbudowana w 1892r. Jej istotną i jakże cenną część stanowi dzwonnica oraz dwuskrzydłowe carskie wrota pochodzące ze świątyni wzniesionej w 1733r., fundatorem której był Jan Klemens Branicki ( ), chorąży wielki koronny. Na planie krzyża greckiego, drewniana., orientowana. Nad nawą główną kopuła z dachem na planie ośmiokąta zwieńczona kopułką z krzyżem na gałce. Na zakończeniach kalenic małe kopułki. Ogrodzona stalowym płotem i otoczona nagrobkami i krzyżami wotywnymi. Rozwinięty kult św.anny - odpust 7 VIII. Cerkiew wpisana do rejestru zabytków. 14

15 - Cerkiew p.w. św.michała, dawniej unicka, obecnie prawosławna. Zbudowana w 1893r. Drewniana, orientowana, na planie prostokąta z wyodrębnioną kruchtą, nawą główną i ołtarzem /absyda od wsch./. Na nawie głównej dzwonnica na planie sześciokąta, zwieńczona małą kopułką z krzyżem na działce. Na głównej nawie mała sygnaturka z kopułą i krzyżem na gałce. Wokół cerkwi nagrobki proboszczów i zasłużonych parafian. Obiekt wpisany do rejestru zabytków. - Krzyż wotywny, drewniany, w ogródku przydomowym, przy płocie od ulicy. Wystawiony około Ramiona zakończone prymitywnie sporządzonymi stylizowanymi sercami. Krzyż ma aż 4 poprzeczne belki - Cmentarz prawosławny, przy drodze powiatowej Stary Kornin - Orla d, powierzchnia - 0,49 ha. Założony w XIX w, najstarszy nagrobek z 1874r. Porośnięty starodrzewem - wiązy, kasztanowce, jesiony, brzozy. Kilkanaście oryginalnych drewnianych krzyży wotywnych z ok Krzyże wotywne, drewniane w odległości ok. 10 m na lewo od głównej bramy. - Grupa trzech krzyży wotywnych na początku wsi od strony Mochnatego, Morza na skrzyżowaniu ulicy z polną drogą. Krzyż, drewniany, wysokości około 9 m wystawiony w 1913 r. Ma smukłą sylwetkę, na szczycie mały, stalowy krzyżyk kowalskiej roboty. Dwa krzyże lastrykowe, z pasyjkami wystawione 1930 i 1982 r. Ogrodzone przed kilku laty metalowym płotem. Topola biała /białodrzew/, pomnik przyrody, przy ulicy w pobliżu cerkwi. Obwód w pierśnicy 555 cm, wysokość 27 m, wiek ok. 120 lat. Drzewo jest ujęte w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody w Białymstoku pod nr 281 Walory zagospodarowania przestrzennego Budownictwo zagrodowe, architektura budynków mieszkalnych drewnianych charakterystyczna dla Podlasia Zróżnicowany krajobraz rolniczy z dużym udziałem roślinności naturalnej, zadrzewień i lasów. Zespoły artystyczne, koła zainteresowań, stowarzyszenia działalność prowadzi jednostka OSP Stary Kornin po zakończeniu remontu świetlicy przewiduje się reaktywacje działalności KGW DZIEDZICTWO RELIGIJNE I HISTORYCZNE Miejsca, osoby i przedmioty kultu Krzyże wotywne Święta, odpusty, pielgrzymki 7 sierpień- Święto Zaśnięcia Św. Anny -odpust 21 listopad Św. Michała 22 grudnia -Poczęcie przez Św. Annę Przenajświętszej Bogurodzicy 19 stycznia - święto Trzech Króli, święcenie wody 7-19 styczeń - zwyczaj kolędowania 15

16 odpust Starokorniańskiej Ikony Matki Bożej ( 2011r.)w pierwsza niedzielę po 28 sierpnia (Zaśnięcie Najświętszej Marii Panny) Tradycje, obrzędy gwara Są o znaczeniu dużym: Kultywowanie tradycji religijnych, indywidualne formy pielęgnacji różnorodnych tradycji i zwyczajów mniejszości narodowej. Legendy, podania i fakty historyczne Założycielem Starego Komina około 1570 r. był dworzanin królewski Ostafij Chalecki. W 1631 roku została wybudowana tam cerkiew o podwójnej intytulaturze: św. Michała Archanioła i św. Anny i to dało początek parafii. Ikona objawiła się w miejscu, gdzie rosła topola i znajdowało się niewielkie źródełko. Jak głosi przekaz, pod koniec XIX wieku ścięto starą topolę, rosnącą w miejscu obecnej. W jej rozszczepiony wiekowy pień wetknięto młody pęd, gałązkę z niej samej, łącząc w ten sposób na zawsze przeszłość z teraźniejszością, tworząc ciągłość historii. Ta gałązka, z której wyrosła piękna topola, znajduje się do dziś na świętym miejscu, parę kroków od cerkwi św. Michała Archanioła. Na tym właśnie drzewie pasterze znaleźli jaśniejący niezwykłym blaskiem wizerunek. Na podstawie Księgi cudów...", opracowanej i wydanej przez prof. Antoniego Mironowicza, według relacji ówczesnego duchownego Jana Simonowicza, można wnioskować, ze ikona Matki Bożej znajdowała się na głównym kamiennym ołtarzu cerkwi. Za życia jego ojca Szymona Simonowicza przed ikoną nie ugaszono świecy, która spowodowała pożar. Zniszczeniu uległ częściowo ołtarz, a ikona została tylko zakopcona. W okresie morowego powietrza ikona promieniowała niezwykłą światłością i łaskami, uzdrawiając chorych i cierpiących. W 1709 roku służący Omelian Kotikow, idąc w nocy z plebanii do dworu... dnia niedzielnego widział światłość w cerkwi, drugi raz we wtorek w nocy światłość, po trzecie, w czwartek tym większą światłość obaczywszy Wielebny Ojciec, który do cerkwi przyszedł, widział jasność promienistą od ziemi aż do sklepienia cerkiewnego i postać Pani jakiejś, która szybko zniknęła..." Wydarzenie to zdecydowało, że cerkiew w Kominie stała się obiektem bardzo licznych pielgrzymek podczas świąt parafialnych św. Anny i św. Archanioła Michała. Według rejestru cudów pątnicy przybywali do cudownej ikony przez cały rok. Wśród nich byli pielgrzymi różnych wyznań i różnych stanów. Dostępowali oni łaski Matczynej podczas nabożeństwa, w czasie modlitwy lub leżenia krzyżem, a także po złożeniu obietnicy pielgrzymowania do cudownej ikony. A oto niektóre cuda, dokonane przed cudowną ikoną Matki Bożej i ich przykłady. Najwięcej uzdrowień było z następujących chorób: reumatyzm, choroby oczu, ból głowy, wrzody, kołtun. Jak głosi tradycja, jeszcze w okresie międzywojennym znajdowało się w cerkwi mnóstwo lasek i kijów. Po każdym remoncie świątyni ich ubywało, zaś jedna para kajdan (XIXw.) - jako symbol wyzwolenia się i uzdrowienia - została zawieszona na belce pod chórem, gdzie znajduje się do dnia obecnego. Ikona Matki Bożej podczas I wojny światowej, w czasie bieżenstwa", została wywieziona w głąb Rosji skąd już nie powróciła. W cerkwi w Starym Kominie znajduje się od niepamiętnych czasów ikona św. Anny, która wśród mieszkańców zyskała miano Kontynuatorki Kornińskiej Ikony Matki Bożej.. 16

17 1.Stary Kornin-Ikona Matki Bożej str.88; Zapomnianych Tajemnic czar. Publikacja wydana przez Stowarzyszenie Muzeum i Ośrodek Kultury Białoruskiej w Hajnówce. Publikacja wydana pod patronatem Euroregionu Puszcza Białowieska przy współfinansowaniu Unii Europejskiej. Ważne postacie historyczne Specyficzne nazwy Nazwy uroczysk: Zady, Wytereby, Kornianka, Piszczyna, Buselnyk, Żołnierszczyna, Kruhlaczka, Czykinowo, Wypalanka, Ryski, Czorniawskie OBIEKTY I TERENY Działki pod zabudowę mieszkaniową Tereny pod zabudowę zagrodową i mieszkaniową jednorodzinną Działki pod domy letniskowe Nie występują Działki pod zakłady usługowe i przemysł, pustostany mieszkaniowe, magazynowe i poprzemysłowe Występują pustostany mieszkaniowe ( około 15 budynków mieszkalnych jest niezamieszkałych) GOSPODARKA, ROLNICTWO Specyficzne produkty (hodowle, uprawy polowe) 3 gospodarstwa to specjalistyczne gospodarstwa bydła mlecznego i mięsnego 1 gospodarstwo to gospodarstwo hodowlane owiec.pozostałe gospodarstwa to małe gospodarstwa wielokierunkowe z przewagą produkcji roślinnej. Uprawiane rośliny to zboża:pszenica, kukurydza na zielonkę i na ziarno rzepak oraz inne zboża Znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna im. Zielonego Sztandaru spółdzielnia gospodaruje na 362 ha;w cyklu zamkniętym hoduje 1200 trzody chlewnej; posiada nowoczesną bazę maszynową i magazynową. Możliwe do wykorzystania odpady poprodukcyjne Nie występują SĄSIEDZI I PRZYJEZDNI Korzystne, atrakcyjne sąsiedztwo i duże miasto, arteria komunikacyjna, atrakcja turystyczna Są o znaczeniu dużym: 17

18 Dobre położenie geograficzne w sąsiedztwie aktywnych społecznie i gospodarczo miast Hajnówka, Kleszczele, Bielsk Podlaski oraz sąsiednich gmin Orla, gminy Kleszczele, gminy Hajnówka, gminy Białowieża Najbliższa wieś Dubicze Cerkiewne: do zwiedzania :krzyże wotywnych z XX wieku, budownictwo mieszkaniowe, drewniane, dwa zlepieńce, które są pomnikami przyrody. Atrakcją jest zalew Bachmaty utworzony na rzece Orlanka (możliwość uprawiania sportów wodnych, szeroko rozbudowana baza noclegowa, wypożyczalnia sprzętu turystycznego i wodnego.). Nie daleko Dubicz Cerkiewnych położone są wsie: Jodłówka zespół dworski: dwór i czworak (drewniane) z 1860 roku, Werstok powstałą w 1768 roku cerkiew, Stary Kornin dwie drewniane cerkwie z 1773 i 1893 oraz kapliczka nad źródełkiem z cudowną wodą, Koryciski odrestaurowany wiatrak typu Holender z pełnym wyposażeniem w urządzenia do mielenia zboża, dostosowanym do wykonywania robót stolarskich itp. Przez wszystkie wsie przebiegają szlaki rowerowe. 4. ANALIZA SWOT 4.1. MOCNE STRONY CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE ROZWOJOWI MIEJSCOWOŚCI Wieś Stary Kornin jest jedną z większych wsi gminy 12 km miasto Hajnówka: do zwiedzania Sobór p.w. Świętej Trójcy, Muzeum Kultury Białoruskiej, przejażdżka kolejką wąskotorową po Puszczy Białowieskiej na Topiło, Postołowo lub Lipiny. 23 km Białowieża: do zwiedzenia Muzeum Przyrodnicze, sieć szlaków przyrodniczych i edukacyjnych, miejsca kultu, rezerwat żubrów, -22 km Bielsk Podlaski: do zwiedzania Ratusz, szkoła ikonograficzna Wysoka atrakcyjność zasobów przyrodniczych, turystycznych, wypoczynkowych oraz zasobów dziedzictwa kulturowego oraz wiejskiego. Zorganizowane grupy: Ochotnicza Straż Pożarna Dobre położenie geograficzne w sąsiedztwie aktywnych społecznie i gospodarczo miast: Hajnówka, Kleszczele, Bielsk Podlaski oraz sąsiednich gmin Położenie wzdłuż drogi powiatowej Aktywność społeczności lokalnej oraz jej zdolność do angażowania się w rozwój wsi, Wyroby z wikliny i słomy sposobem chałupniczym Większość mieszkańców posiada umiejętności wytwarzania wyrobów dekoracyjnych i użytkowych z brzozy, wikliny, słomy itp. Stosunkowo bliskie położenie od zalewu na rzece Orlanka ( 8 km) 4.2 SŁABE STRONY - CZYNNIKI OGRANICZAJĄCE ROZWÓJ MIEJSCOWOŚCI Wysokie bezrobocie strukturalne wynikające z restrukturyzacji rolnictwa. Mało skuteczna promocja walorów przyrodniczych wsi oraz dziedzictwa kulturowego dla ściągnięcia kapitałów zewnętrznych, wynikająca z ograniczonych możliwości finansowych. 18

19 Słabo rozwinięta działalność pozarolnicza oraz działalności dających dodatkowe źródła zarobkowania w gospodarstwach rolnych, np. agroturystyka, usługi turystyczne, produkcja zdrowej żywności, itp. Stosunkowo niski stan zasobności gospodarstw domowych, ograniczony rozwój działalności pozarolniczej zwłaszcza usługowej i turystycznej. Wysokie potrzeby na realizację nowej i zmodernizowanie istniejącej infrastruktury technicznej, w tym infrastruktury ochrony środowiska. Niskie klasy bonitacyjne ziem. Niekorzystna struktura demograficzna Wyludnianie się wsi 4.3 SZANSE I OKAZJE - MOŻLIWOŚCI ROZWOJU WSI, WYNIKAJĄCE Z OTOCZENIA Sprzyjająca polityka regionalna, w tym adresowana do rozwoju obszarów wiejskich, ze strony rządu i władz wojewódzkich. Zwiększanie się dostępności do kapitałów i środków pomocowych, w tym pochodzących z Unii Europejskiej. Popyt w Polsce i Europie na usługi turystyczne, oparte o zasoby przyrodnicze. Bliskie /8 km/ położenie zalewu wraz z Ośrodkiem Wypoczynkowym 4.4 ZAGROŻENIA - CZYNNIKI NIESPRZYJAJĄCE, WYNIKAJĄCE Z OTOCZENIA Brak stabilności w polityce wspierania rozwoju obszarów wiejskich i gospodarki rolnej, Wejście do Wspólnego Rynku Europejskiego prowadzi do zwiększonej konkurencyjności krajowej, Niskie nakłady na inwestycje remontowo modernizacyjne układów transportowych, w tym dróg gminnych, powiatowych i wojewódzkich, przebiegających przez gminę. Załamanie się popytu, tendencji rozwoju turystyki i wypoczynku opartego o zasoby przyrodnicze 5.OPIS i CHARAKTERYSTYKA OBSZARÓW O SZEGÓLNYM ZNACZENIU DO ZA- SPAKAJANIA POTRZEB MIESZKANCÓW 5.1 Obszarami o szczególnym znaczeniu dla zaspakajania potrzeb mieszkańców 1.Teren placu cerkiewnego wraz z zielonym parkingiem. 2.Wiejska świetlica wraz z przyległym terenem do świetlicy. 3.Miejscowy cmentarz parafialny 1) Cerkwie i teren placu cerkiewnego z zielonym parkingiem położone na w środkowej części wsi Stary Kornin jest miejscem praktyki religijnej wyznania prawosławnego. Parafia Stary Kornin obejmuje swoim zasięgiem 9 miejscowości przynależnych do gminy Dubicze Cerkiewne i Gminy Hajnówka i Czyże i skupia około 800 mieszkańców. W tym świętym miejscu mieszkańcy wsi oraz parafianie a także inne osoby nie należące do wspólnoty parafialnej spotykają się na coniedzielnych mszach świętych i mszach intencyjnych w inne dni tygodnia,odpustach parafialnych oraz uroczystościach rodzin- 19

20 nych związanych z chrztem, ślubem i pogrzebem i innymi uroczystościami rodzinnymi. Jest obszar szczególny o najważniejszym znaczeniu dla mieszkańców spośród innych obszarów występujących we wsi. Wiejska świetlica wraz z przyległym terenem do świetlicy. Na tym obszarze odbywają się spotkania mieszkańców w przeważające mierze w czasie uroczystości i organizowanych przedsięwzięć o charakterze świeckim. Jest to miejsce odbywających się zebrań wiejskich o tematyce wynikające z potrzeb wspólnoty wiejskiej, różnego rodzaju szkolenia i kursy a także spotkania mieszkańców w celach towarzyskich i kulturalnych z okazji występów zespołów muzycznych i śpiewaczych, festynów,uroczystości rocznicowe wydarzeń o szczególnym dla wsi znaczeniu ( np.rocznica powstania OSP) Cmentarz parafialny- jest to miejsce spotkań w czasie uroczystości związanych ze święceniem grobów zmarłych, które na cmentarzu parafialnym w Starym Korninie odbywają się 3 razy w roku tj. tydzień po Wielkanocy ( Niedziela Przewodnia) i 11 września.( Św. Ścięcie Głowy na Chrzciciela) i 4 listopada ( Św. Kazańskiej Ikony Matki Boskiej). W uroczystościach uczestniczą nie tylko mieszkańcy wspólnoty parafialnej lecz także najbliżsi zmarłych z różnych zakątków kraju. 20

21 6.WIZJA ROZWOJU WSI/opis planowanych zadań inwestycyjnych/ Harmonijny rozwój wsi poprzez wykorzystanie jej potencjałów i zasobów, podstawą poprawy warunków życia społeczności lokalnej 21

22 6.1 ARKUSZ PLANOWANIA PRIORYTET 1 ROZWÓJ TURYSTYKI I WYPOCZYNKU OPARTY O ZASOBY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWE WSI STARY KORNIN Cel 1. Poprawa warunków do działalności i stworzenie możliwości do rozszerzenie zakresu działania Parafii Prawosławnej w Starym Kornie Projekty: 1) Remont zabytkowej cerkwi pw. Św. Archanioła Michała ( wymiana pokrycia dachowego, budowa pochylni dla niepełnosprawnych, przebudowa schodów głównych, remont bramy wyjściowej 2)Remont budynku byłej szkoły podstawowej i zagospodarowanie terenów przyszkolnych do celów związanych z działalnością Parafii Prawosławnej w Starym Korninie 3) Wykonanie iluminacji obiektów sakralnych Cel 2: Podjęcie działań promocyjnych i szkoleniowych pod kontem zachowania dziedzictwa kulturowego wsi. Projekty: 1. Opracowanie monografii Parafii Prawosławnej w Starym Korninie PRIORYTET 2 ROZWÓJ WSI ORAZ POPRAWA WARUNKÓW ŻYCIA Cel 1. Poprawa infrastruktury społecznej i technicznej wsi Stary Kornin Projekty: 1. Remont Świetlicy wiejskiej, zagospodarowanie placu przyległego do świetlicy oraz zakup wyposażenia do świetlicy.- zadanie w trakcie realizacji przy dofinansowaniu ze środków PROW na lata Remont świetlicy wiejskiej-część Ochotniczej Straży Pożarnej zadanie jest w trakcie realizacji,że środków własnych Gminy Dubicze Cerkiewne 3. Naprawa drogi dojazdu rolniczego Stary Kornin-Tofiłowce/Nr.73;Nr.46/2;Nr.14/1-4.Budowa lokalnej oczyszczalni ścieków zadanie zostało zrealizowane przy dofinansowaniu ze środków PROW na lata Budowa kanalizacji sanitarnej.- zadanie będzie realizowane w latach przy dofinansowaniu ze środków PROW na lata Wykonanie kanalizacji odwadniającej ulicy i części działek zagrodowych od Nr.1 do Nr.39 Cel 2.Integracja społeczności lokalnej oraz doprowadzenie do poprawy estetycznego wyglądu wsi/ budynków i zagród wiejskich/ 22

23 1.Organizowanie konkursów związanych z estetyką zamieszkałych posesji i innych przedsięwzięć aktywizujących działalność społeczną mieszkańców. PRIORYTET 3 POPRAWA POZIOMU KWALIFIKACJI SPOŁECZNOŚCI WSI ORAZ WALKA Z BEZROBOCIEM Cel 1. Stymulowanie działalności dających dodatkowe dochody gospodarstwom rolnym oraz działań umożliwiających bezrobotnym zdobycie nowego zawodu, podnoszenia kwalifikacji itp. Projekty: Szkolenia i kursy w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej o charakterze przysparzających dodatkowe dochody w rolnictwie( agroturystyka, produkcja zdrowej żywności) oraz pozarolniczym.( usługi ). 6.2 HARMONOGRAM WDRAŻANIA PLANU NA LATA Wiodącym priorytetem, w ramach którego znalazły się najbardziej pożądane przez nas cele i projekty jest: PRIORYTET 1 ROZWÓJ TURYSTYKI I WYPOCZYNKU OPARTY O ZASOBY PRZYRODNICZE I DZIEDZICTWO KULTUROWE WSI STARY KORNIN Cel 1. Poprawa warunków do działalności i stworzenie możliwości do rozszerzenie zakresu działania Parafii Prawosławnej w Starym Kornie Zadanie Nr 1 Remont zabytkowej cerkwi parafialnej pw. Św. Archanioła Michała w Starym Korninie Celem projektu jest ochrona przed dalsza degradacją zabytkowej drewnianej cerkwi p.w. Archanioła Michała. Konieczność przeprowadzenia prac budowlanych wynika z powodu złego stanu technicznego świątyni. Szczególnie w złym stanie znajduje się pokrycie dachu świątyni( obiekt jest pokryty blachą ocynkowana płaską,wielokrotnie malowaną, (wymiana pokrycia dachu z gonta na blachę w latach , ponownie wymienione pokrycie w roku 1975) Ponadto obiekt cerkwi zgodnie z obowiązującymi przepisami budowlanymi wymaga dostosowania dla potrzeb osób niepełnosprawnych poprzez przebudowę istniejących schodów wejścia głównego oraz budowę pochylni dla niepełnosprawnych. Przebudowy wymaga także brama wjazdowa ze względów przeciwpożarowych ( dotychczasowa konstrukcja bramy i jej szerokość uniemożliwiała wjazd specjalistycznych wozów straży pożarnej na plac przycerkiewny) oraz chodnik/podjazd prowadzący od ulicy wiejskiej do schodów wejścia głównego do świątyni. Istniejący chodnik wykonany z płytek chodnikowych, betonowych jest nierówny, płytki częściowo zniszczone, popękane dlatego wymaga przebudowy z użyciem materiału z jakiego będą wykonane schody i brama wjazdowa ( kamień).projekt przewiduje także wymianie szalówki zewnętrznej, stolarki, wykonanie opaski z kamienia polnego itp. Projekt będzie realizowany w kilku etapach Remont stanowić będzie istotny czynnik mobilizacji mieszkańców wsi do aktywnego udziału w życiu miejscowości a także pozytywnie płynie na integrację mieszkańców wsi. 23

24 Koszt remontu zabytkowej cerkwi p.w. Archanioła Michała w Starym Korninie wraz zagospodarowaniem placu wynosi zł z tego: I etap: zł o zakresie robót jak niżej: - wymiana pokrycia dachowego cerkwi z blachy ocynkowanej płaskiej na rąbek na blachę cynkowo-tytanową - wykonanie obróbek i systemu odprowadzania wody z dachu, - przełożenie deskowania więźby dachowej - wymiana krzyży, - przebudowa schodów wejściowych wraz z obłożeniem kamieniem polnym, - dobudowa do schodów pochylni dla niepełnosprawnych z poręczami stalowymi, - przebudowa ogrodzenia i bramy wejściowej w ogrodzeniu cmentarza przycerkiewnego Termin realizacji I etapy: 2014r. II etap zł o zakresie robót: - konserwacja i wymiana stolarki okienne i drzwiowej - wymiana i konserwacja szalówki zewnętrznej - remont cokołu - wykonanie opaski z kamienia polnego wokół budynku świątyni - wymiana zdeprecjonowanych ścian Termin realizacji II etapu 2015r. Finansowanie zadania: Dotacje celowe: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata dotacje celowe z budżetu gminy dotacja celowa z Urzędu Marszałkowskiego Środki własne Parafii Zadanie Nr 2 Remont i przystosowanie budynku byłej szkoły podstawowej i zagospodarowanie terenów przyszkolnych do celów związanych z działalnością Parafii Prawosławnej w Starym Korninie. Działka na,której jest zlokalizowany budynek byłej szkoły podstawowej i budynek gospodarczy oraz sanitariaty jest położona w bezpośrednim sąsiedztwie cerkwi na działce Nr 234 o pow.0,68 ha. Budynek szkoły był wybudowany w latach miedzywojennych w latach powojennych był rozbudowywany. Działka nie jest obecnie zagospodarowana. W przeszłości była częściowo użytkowana rolniczo( łąka, ogródek warzywny), część działki stanowiło boisko sportowe wraz z innymi urządzeniami sportowymi( bieżnia, skocznia) oraz sad porośnięty starymi odmianami jabłoni oraz wiekowymi dębami. Oprócz budynku szkoły działalność oświatowa w budynku poszkolnym nie jest prowadzona od 1999r. W roku 2000 zabudowana nieruchomość uchwałą Rady Gminy Dubicze Cerkiewne Nr XV-71/2000 z dnia 30 czerwca 2000r. została przekazana w formie darowizny Parafii Prawosławnej w Starym Korninie z przeznaczeniem na cele związane z prowadzeniem działalności parafii w zakresie z upowszechniania kultu religijnego. Od chwili przekazania nie poczyniono żadnych dział związanych z jego modernizacją i przystosowaniem do dzia- 24