Chodzić w Duchu Św. 14 tydzień zwykły Lectio divina czytanie i rozważanie Słowa Bożego

Transkrypt

1 Chodzić w Duchu Św. 14 tydzień zwykły Lectio divina czytanie i rozważanie Słowa Bożego Parafia NMP Bolesnej, Wrocław Strachocin, lipiec 2011

2 Opracowanie: Jolanta Prokopiuk

3 Lectio divina - metoda osobistego studium Pisma Świętego Mnisi znali dwa sposoby medytacji Słowa Bożego: ruminatio przetrawianie Słowa Bożego poprzez jego ciągłe powtarzanie oraz lectio divina Bożą lekturę, czytanie Pisma Świętego. Ukształtowana była przez duchową egzegezę Pisma Świętego. Chodziło w niej o to, że wszystkie słowa Biblii rozumiem jako drogę do Boga, jako opis drogi duchowej. Chodzi tu raczej o pytanie: kim jestem, co jest tajemnicą mojego życia, kim i czym stałem się dzięki Jezusowi Chrystusowi? Kiedy bowiem poprzez medytację poczuję, kim jestem, zmieni się także moje działanie w świecie. Kilka uwag o miejscu modlitwy, czasie oraz pozycji modlitewnej. Miejsce Idealne to kościół czy kaplica z wystawionym Najświętszym Sakramentem. W praktyce będzie to każde miejsce, w którym znajdziemy choć odrobinę wyciszenia. Czas Przynajmniej kwadrans. Dobrze jeśli będzie to pół godziny. Pora dnia nie jest istotna, ważne tylko, byśmy byli przytomni i w czasie modlitwy nie zasnęli. Pozycja w czasie modlitwy. Godna i wygodna. Można w tej modlitwie klęczeć, można siedzieć na małej ławeczce, można też zwyczajnie usiąść na wygodnym krześle przy stole. Przebieg lectio divina Istotą tej metody jest jej podział na: I. Czytanie (lectio) II. Medytację (meditatio) III. Modlitwę (oratio) Całość poprzedzona być powinna chwilą wyciszenia, skupienia, prośbą skierowaną do Ducha Świętego o dobre owoce. Na zakończenie powinniśmy podziękować Bogu oraz dokonać refleksji nad naszą modlitwą jak się czuliśmy, co było dobre w tej modlitwie a co należałoby w niej poprawić w przyszłości. Czytanie (lectio) wybieramy dłuższy fragment tekstu przynajmniej jeden rozdział. Nie zakładamy, że przeczytamy go w całości. Może się zdarzyć, że już pierwszy werset będzie tym fragmentem nad którym powinniśmy zatrzymać się dłużej. Czytam Pismo Święte powoli i uważnie, nie po to, by pomnożyć swoją wiedzę, lecz by spotkać Boga w Jego Słowie. W czytaniu chodzi bowiem o znalezienie takiego fragmentu (zwykle będzie to jeden werset), który nas poruszy. To poruszenie może mieć bardzo różny charakter. Może to być ciekawość, niezrozumienie, pociecha, piękno, niepokój. Poruszenie jest świadectwem, że ten werset jest dla nas osobiście ważny. Bardzo ważną informacją jest złość lub agresja rodząca się podczas czytania Słowa Bożego. Oznacza ona bowiem, że Jezus w Słowie Bożym dotyka naszej nieuporządkowanej dziedzina życia. Jest bardzo istotne zwrócenie uwagi na uczucia, które nam towarzyszą. Nie mamy wpływu na uczucia, które się rodzą. Są ważne ponieważ, ukazują nam one stan naszego serca. Nie ma uczuć dobrych i złych, ponieważ są one obojętne moralnie. Jeżeli rodzi się uczucie zazdrości lub niechęci to nie jest to grzechem. Materią grzechu będzie dopiero nasza odpowiedź na to uczucie. Znalezienie tekstu, który porusza jest sygnałem, że kończy się etap lectio.

4 Medytacja (Meditatio) Pierwotne, łacińskie znaczenie tego słowa to powtarzanie. W tej części koncentrujemy się na znalezionym urywku. Czytamy go wielokrotnie, powoli, jakby smakując całość wersetu lub jego fragmenty. Czytając możemy akcentować różne części i wyrazy wersetu. Prawdopodobnie nauczymy się w ten sposób wersetu na pamięć. Powtarzajmy go zatem także w myśli może nam pomóc zamknięcie oczu. Angażujmy na tym etapie nie tylko rozum ale także i serce. Modlitwa (Oratio) Na pewnym etapie medytacji zamienia się ona w modlitwę. Będzie ona miała spontaniczny charakter. Czasami będzie to nasza aktywność, ale możemy też być porwani przez Boże natchnienie. Wtedy modlitwa stanie się bardziej działaniem Boga w nas niż naszym działaniem. Trudno przewidzieć, co przyniesie modlitwa, jaki dokładnie charakter i kierunek przybierze. Może to być zarówno przebłaganie, prośba jak i dziękczynienie i uwielbienie. Może mieć także charakter krótkiej, żarliwej modlitwy, proszącej Boga, by ukoił moja tęsknotę, by pozwolił się doświadczyć i ujrzeć. Warto wypowiedzieć się przed obliczem Boga osobiście, rozmawiając o swoich reakcjach - radościach skłaniających do uwielbienia, ale także o tym, co może trapić, powodować zawstydzenie czy wręcz poczucie bezsilności.

5 , niedziela (14 tydzień zwykły) CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO DOŚWIADCZAĆ RADOŚCI BYCIA DZIECKIEM BOGA Mt 11, Spotkanie z Bogiem żywym nie jest zarezerwowane wyłącznie dla ludzi mądrych i wykształconych. Choć i oni na swój sposób spotykają się z Bogiem tak jak królowie ze wschodu. Bóg przychodzi do człowieka tak, jak człowiek tego potrzebuje. Bóg objawia swoje tajemnice również ludziom prostym i dzieciom. Tak było z pastuszkami z Fatimy czy siostrą Faustyną Kowalską, która objawiła światu Boże miłosierdzie. Tekst grecki mówi o osobach niepełnoletnich. Jezus w niejednym miejscu nawołuje do tego, abyśmy się stali dziećmi, bo inaczej królestwa Bożego nie odziedziczymy. Jezus raduje się z tego powodu, że Jego ukochany Ojciec objawia swoje tajemnice dzieciom. Tekst jest o tyle znamienny, iż niewiele miejsc mówi wprost o przyczynie radości Jezusa. Dziecko jest proste i pełne ufności. To jest postawa, którą w szczególny sposób preferuje Ojciec. Nikt też nie zna Syna, tylko Ojciec. Tej prawdy często doświadczamy w życiu, gdy mówimy, że matka lub rodzice najlepiej znają swoje dzieci, bo je kochają i są z nimi na co dzień. Bóg zna najlepiej człowieka, bo go stworzył i jest Jego rodzicem. Wydaje się, iż wezwanie do utrudzonych związane jest z postawą dziecka, które ufa Ojcu: Panie, moje serce się nie pyszni i oczy moje nie są wyniosłe. Nie gonię za tym, co wielkie, albo co przerasta moje siły. Przeciwnie: wprowadziłem ład i spokój do mojej duszy. Jak niemowlę u swej matki, jak niemowlę tak we mnie jest moja dusza. (Ps 131, 1-2) prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu, pragnę doświadczyć w swoim życiu, że jestem dzieckiem Bożym. Objawił mi swojego Ojca.

6 , poniedziałek CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO DZIEDZICZYĆ OBIETNICĘ BOŻĄ Rdz 28, 10-22a Jakub wędruje do Charanu skąd przywędrował Abram. Stamtąd też pochodziła matka Jakuba - Rebeka. On podąża tam uciekając przed gniewem Ezawa. Jest złodziejem i oszustem. Ukradł błogosławieństwo Ezawowi i bazując na głupocie brata wyłudza jego pierworództwo. Nie darmo dano mu imię Jakub! Dwukrotnie mnie już podszedł: pozbawił mnie mego przywileju pierworodztwa, a teraz odebrał za mnie błogosławieństwo. (Rdz 27, 36) Jakub i Ezaw to bliźniacy, tylko Ezaw urodził się pierwszy o parę minut. Ktoś pierwszy w końcu musiał się urodzić. Jakub jest ulubionym synem swojej matki, a Ezaw ojca. Jakub jest spokojniejszy i bardziej trzyma się domu, a Ezaw jest bardziej dziki i lubiący polowania. Bóg objawia się Jakubowi w drodze do Charanu. Bóg zna serce Jakuba. Zna jego samego, zna jego ojca Izaaka i dziadka Abrahama. Poprzez swoich przodków Jakub zostaje synem obietnicy. Zapewne sama droga nie jest dla niego łatwa. Grzech w jego życiu rozpoczął zbierać żniwo i tak będzie do końca życia. Życie Jakuba będzie naznaczone grzechem, trudem i ogromnym cierpieniem. Grzech rodzi grzech. Znamienne jednak jest to, że Bóg był z Jakubem mimo jego niedoskonałości, ograniczoności i grzeszności. Objawił mu swoją świętość i swoją obecność. Obietnica dziadka Abrahama przechodzi na wnuka Jakuba. Jakub rozpoczyna swoje samodzielne życie od grzechu i bardzo trudno się mu będzie z tego grzechu wyplątać. Po raz kolejny jednak okazuje się, że ludzie, którzy mają trudne życie, którzy mają zawsze pod górkę, są wezwani do zadań specjalnych. Jakub stanie się ojcem dwunastu synów, którzy będą fundamentem narodu Izraelskiego. prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu, daj mi doświadczyć, że jestem dzieckiem obietnicy, która zrealizowała się w Jezusie Chrystusie. Daj mi doświadczyć, że stale jesteś ze mną i mnie prowadzisz.

7 , wtorek CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO POZWOLIĆ, ABY BÓG ZMIENIAŁ NASZĄ TOŻSAMOŚĆ Rdz 32, Jakub wraca do Kanaanu razem z żonami i dziećmi. Ma spotkać się ze swoim bratem Ezawem. Boi się tego spotkania, ma już świadomość krzywdy wyrządzonej bratu. Niespodziewanie w drodze powrotnej ktoś zmaga się z Jakubem aż do wschodu jutrzenki. Bóg objawia się znowu w drodze. Okazuje się, że Jakub nie jest ułomkiem, a walka jest tak zażarta, tak iż jego przeciwnik wywichnie mu staw biodrowy. Patriarcha zaczyna sobie zdawać sprawę z rangi spotkania, dlatego tak zażarcie walczy nie z kim innym jak aniołem, posłańcem Boga. A wreszcie rzekł: Puść mnie, bo już wschodzi zorza! Jakub odpowiedział: Nie puszczę cię, dopóki mi nie pobłogosławisz! Widać po tym wydarzeniu jak ważna jest świadomość chwili, w której się żyje, ale i o co się walczy. Jakub walczył o błogosławieństwo. Wydaje się także, że momentem kulminacyjnym walki z aniołem jest zmiana imienia patriarchy z Jakuba na Izraela. Bóg zmienia tożsamość Jakuba. Z oszusta i złodzieja staje się Izraelem, tym, za którego będzie walczył Bóg. Izrael także jako naród będzie doświadczał, że Bóg walczy za niego. On staje się ojcem Narodu Wybranego i ten naród dziedziczy po Jakubie jego tożsamość. Gdy Izrael wychodził z Egiptu mocno doświadczał obecności Bożej: O świcie spojrzał Pan ze słuoa ognia i ze słupa obłoku na wojsko egipskie i zmusił je do ucieczki.. Egipcjanie krzyknęli: Uciekajmy przed Izraelem, bo w jego obronie Pan walczy z Egipcjanami. (Wj 14, 24-25) Każdy chrześcijanin też musi przejść pewną drogę rozumianą jako nawrócenie, aby był otwarty na zmianę tożsamości w swoim życiu. Takiej tożsamości jaką ma dla niego Bóg. prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu, naucz mnie być na drodze moich zmian, w postawie nawrócenia. Pragnę przyjąć twoją tożsamość.

8 , środa CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO BUDOWAĆ SWOJE ŻYCIE NA WIERNOŚCI BOGU Rdz 41, , a a Józef po wielu latach niewoli, tak naprawdę związanej z zazdrością braci, zostaje wywyższony. Miara zła związanego z niewolą dobiegła końca w życiu Józefa. Lata upokorzenia, cierpienia fizycznego i psychicznego oczyściły Józefa z przechwalania się i potrzeby wywyższania ponad innych. Lata te były dość znamienne. To co Józef otrzymał od swojego ojca Jakuba, to wierność Bogu żywemu. Mimo wszystkich błędów wychowawczych Jakuba (dziś powiedzielibyśmy, że stworzył rodzinę dysfunkcyjną), jego dzieci nie oddaliły się od Boga. Na tym fundamencie budował Józef. Wierność Bogu przeprowadziła go bezpiecznie przez cały czas niewoli. To też jakaś nadzieja dla rodziców, że ich słabości i błędy wychowawcze nie zaważą w życiu dzieci zbyt mocno, jeśli swoje życie będą przeżywać w głębokich relacjach z Jezusem. Do klęski głodu Pan Bóg przygotował Egipt właśnie przez Józefa. Plan, który zaproponował syn Jakuba zabezpieczył nie tylko naród Egipski, ale i okoliczne kraje, przed śmiercią głodową. Gdy rodzinie Jakuba zagląda głód w oczy, bracia zmuszeni są do wędrówki za zbożem do Egiptu. Tu też ponownie krzyżują się losy Józefa i jego braci. Spotkanie po latach okazuje się bolesne dla wszystkich braci. Józef wraca do ran związanych z rodzeństwem, a sami bracia do momentu sprzedaży ulubieńca ojca. Okazuje się, że zazdrość i zemsta nie koi serca ludzkiego. Bracia się zmienili i dlatego mają po latach wyrzuty sumienia. Słowo Boże ukazuje ciągle ten sam mechanizm działania: grzech rodzi grzech, a ból rodzi dalej ból. Rozwiązaniem tego węzła grzechu i bólu jest przebaczenie. prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu, pragnę oddać Ci wszystkie moje grzechy i ból z nimi związany. Proszę Cię daj mi budować swoje życie na relacji z Tobą. Ukaż mi, komu winienem przebaczyć.

9 , czwartek CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO ROZUMIEĆ SENS WYDARZEŃ W SWOIM ŻYCIU Rdz 44, b -29; 45, 1-5 Spotkanie Józefa z braćmi po wielu latach jest naznaczone bólem i lękiem. Również życie Jakuba stale naznaczone jest cierpieniem. Wysłanie Beniamina do Egiptu, aby otrzymać zboże rodzi głęboki ból i cierpienie w sercu Jakuba. Józef i Beniamin pochodzą od ukochanej żony Jakuba - Racheli. Rachela zmarła przy porodzie Beniamina, a jego ulubiony syn Józef został podobno rozszarpany przez jakieś zwierzę. Izrael, ojciec Narodu Wybranego ma poczucie, że stracił tych, których najbardziej kochał. Bóg pyta zawsze w naszym życiu o tych, których najbardziej kochamy i przeprowadza nas przez próby, aby zobaczyć czy nikt nie zajmuje Jego miejsca. Dla Jakuba było to związane z posłaniem Beniamina do Egiptu i niepewnością, co jego tam czeka. Józef daje się poznać braciom i tłumaczy im sens bolesnych wydarzeń: Bo dla waszego ocalenia od śmierci Bóg wysłał mnie tu przed wami. Bóg zawsze potrafi wyprowadzić dobro z grzechów i błędów ludzkich. Czy potrafisz ujrzeć sens wydarzeń w swoim życiu, zwłaszcza tych najboleśniejszych? Jakie są to wydarzenia? Bóg doświadcza nas przez wydarzenia w naszym życiu. Prowadzi nas ku Sobie. Jeżeli nie odpowiadamy na Boże wezwania, które otrzymujemy przez wydarzenia, drugiego człowieka, tym boleśniej doświadczamy kolejnych wydarzeń. Najczęściej jesteśmy do nich nieprzygotowani. Wiara w życiu człowieka jest skarbem. Czy jestem wdzięczny Bogu za dar wiary i możliwość pogłębiania wiary? prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu, daj mi zrozumieć sens różnych wydarzeń w moim życiu, tych dobrych i tych, które wydają mi się złe. Obdarz mnie łaską pogłębiania wiary.

10 , piątek CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO DOŚWIADCZAĆ PROWADZENIA BOŻEGO Rdz 46, Izrael na zaproszenie swojego syna Józefa wyrusza do Egiptu. Zabiera całą swoją rodzinę - dzieci, wnuki, córki i wnuczki całe swoje potomstwo oraz cały swój dobytek i wyrusza w nieznane, tak jak jego dziadek Abraham. Bóg troszczy się o Izraela i objawia mu się w widzeniu nocnym. Jakub odpowiada już tak jak Abraham, przyjaciel Boga: Oto jestem. Musiał przejść długą drogę przemiany, aby być aż tak dyspozycyjny wobec Boga, jak jego dziadek. Bóg zapewnia patriarchę, że jego podróż jest drogą ku pomyślności. On będzie go stale prowadził i czuwał nad każdym jego krokiem. Idź bez obawy do Egiptu, gdyż uczynię cię tam wielkim narodem. Ja pójdę tam z tobą i Ja stamtąd cię wyprowadzę. To co objawił Bóg było ważne dla jego rodziny. Bóg mówi również o tym co było bardzo ważne dla Jakuba: Józef zamknie ci oczy. On spotka się ze swoim ukochanym synem Józefem. Dawno opłakanym i pogrzebanym w jego sercu. Bóg wskrzesza to co było umarłe i nieustannie rodziło cierpienie w życiu Jakuba. Izrael mógł w końcu spotkać się ze swoim ukochanym Józefem. Syn pierwszy wychodzi na spotkanie z ojcem. Rzuca mu się na szyję i głęboko szlocha. Józef musiał bardzo tęsknić przez te wszystkie lata za ojcem. Tęsknota rodziła ból i wewnętrzne rozdarcie. Byli ze sobą głęboko związani przez miłość i wiarę w Boga ich przodków. Mogli znowu się spotkać i cieszyć się swoją obecnością. Okazuje się, że w życiu najważniejsza jest miłość, która objawia się przez obecność. Dziś często zapomina się, ze obecność jest warunkiem miłości w małżeństwie i rodzinie. Bez obecności, ofiarowania czasu i pogłębiania relacji, rozsypują się małżeństwa i całe rodziny. prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu, daj mi głęboką świadomość Twojego prowadzenia. Naucz mnie być i żyć w swojej rodzinie, nie tylko dla niej pracować.

11 , sobota CHODZIĆ W DUCHU ŚWIĘTYM TO BYĆ MIŁOSIERNYM Rdz 49, 29-33; 50, Jakub, zanim dołączył do swoich przodków miał możliwość pożegnania ze swoimi dziećmi i wydania ostatnich poleceń związanych ze swoim pochówkiem. Pragnął być pochowany w grobie swoich przodków. Żałoba trwała siedemdziesiąt dni. Bracia Józefa byli przekonani, że teraz Józef odpłaci im za krzywdę i lata niewoli, w myśl prawa oko za oko, ząb za ząb. Józef jednak nie zamknął się w swoim cierpieniu, aby pragnąć zemsty na rodzeństwie. Józef cierpiał, ale we wszystkich swoich trudnych sytuacjach nie obrażał się na Boga, był z Nim i dlatego cierpienie zrodziło w nim empatię wobec cierpiących, ukształtowało go na nowo. Braciom wydawało się, iż całe to dobrodziejstwo jakiego doświadczyli, było związane bezpośrednio z ich ojcem i Beniaminem. Oni będąc tak nikczemni, nie zasługują sami z siebie na tyle błogosławieństwa. Józef jest wielkoduszny wobec braci. Lata niewoli nauczyły go, że on sam nie jest bogiem. Zrozumiał sens tych bolesnych wydarzeń i jest Bogu wdzięczny za Jego obecność i prowadzenie. Miłosierdzie w życiu Józefa przejawia się w konkretnym działaniu: Teraz więc nie bójcie się: będę żywił was i dzieci wasze. I tak ich pocieszał, przemawiając do nich serdecznie. Józef, wraz ze zmianą swojego serca, przez przebaczenie i miłosiedzie, zamyka przekleństwo grzechu. Nauczył się, iż miłosierdzie rodzi miłosierdzie. Zobaczył, iż zazdrość i nienawiść nie koi serca ludzkiego, ale rodzi nowy, gorszy grzech. prośby, dziękczynienia, uwielbienia). Możesz modlić się tak: Jezu naucz mnie być miłosiernym. Naucz mnie być wielkodusznym wobec tych, którzy mnie w jakikolwiek sposób skrzywdzili.